Oe Kwartjes-Advertentiën
der® schoon® bosschen in de omge
ving van Haarlem, er toe mochten
overgaan zóó ondoordacht en moed
willig te sloopen en te vérwoesten,
als nu ter» behoeve en tén nadeelo
van het gesticht „Meerenberg"
schiedt, dan zullen zeker Provinciale
Staten van Noord-Holland, het minst
het recht hebben, hierop aanmerking
te maken.
Benoemd.
Tot leden der commissie, belast met
hel afnemen van de akte-examens M.
O. in liet teekenen (M a tot en met
M k) en in het boetseeren (O), die dat
jaar te Rotterdam zal zitting houden,
zijn o. m. benoemd de hecren I'.
Doorn, directeur der ambachtsschool,
en F. F. Grabijn, hoofdleeraar aan
do school voor Kunstnijverheid, bei
den te Haarlem.
V'erd uistering.
Aan de Haarlemsche politie werd
opsporing verzocht van een heoron-
en een damesrijwiel, verduisterd door
2 personen ten nadeele van J. P. in
de Kloosterstraat No. 6. te Sclioten.
De recherche slaagde er in de twee
fietsen op te sporen. Ze waren ten
huize van den opkooper R. B. van 't
II.. in de Schagchelstraat, die ze
voor 125 van een paar onbekende
personen had gekocht.
De politie zoekt de daders.
D ie f 8 t a 1 v an f 160.
De polderwerker, wien door de
vrouw J. L. 160 zou zijn ontstolen,
Is door de politie ontdekt. Vrouw L.
is gearresteerd.
Gevonden voorwerpen.
Terug te bekomen bij
Litermark, Ceciliasteeg no. 1 rood,
een broche.
K. Zwart, Heerensingel 129 E, een
rozenkrans.
L Schetzer, Groote Markt 15, een
rozenkrans.
M. v. d. Vangst, Maerten v. Heems
kei kstra at 6, een armband.
G. A. de Vogel, Bloemertsteeg no. 16
een porlrethanger.
J Pannekeet, K. Margarethastraat
14. een lorgnet.
J. van Berkum. Drappenierstraat
14, een paardenbit.
M. J. Verbeek, Edisonstraat 26, te
Heemstede, een portemonnaie met in
houd.
J. Dufijan, Brouwersstraat 46, een
woordenboek.
B. Wolf, Johan van Vlietstraat 94,
een armband.
J. Poldermans, Leidschestraat
een pakje, waarin een hemd.
De Boer, Groote Houtstraat
een gouden lorgnet in étui.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN
k 30 Cts. per regel.
Uit de Omstreken
VELSEN.
STUKKEN VAN DEN RAAD.
WIJZIGING DER MELK-
VERORDE.NIXG.
Door B. en W. wordt afwijzend ge-
praeadviseerd op het voorstel van
den heer J. E. Mulder tot wijziging
van art. 9 der Melkverordening. Om
dat de werking der verordening in de
practijk nog niet voldoende is geble
ken, achten B. en W .wijziging niet
gewenscht.
Do Gezondheidscommissie, wier ad
vies omtrent het voorstel was ge
vraagd, heeft zich gewend tot den in
specteur voor de Artsenijbereidkunde
en net toezicht op da levensmiddelen.
De Commissie vereenigde zich mot
diens meening, en geeft in overwe
ging do melkverordening in dien
ge st te wijzigen, dat de eisch, dat het
ve -clialte van afgeroomde melk ten
mi.iste 0,25 pCt. bedraagt, ven alt. Zij
aciit het niet wenschelijk, dat in
verordening onderscheid wordt
maakt tusschen afgeroomde meik le
soort en 2e soort en zou ook, althans
voorloopig. het opnemen van een bepa-
liii-' omtrent het gehalte van vaste
stoffen in volle melk ontraden.
LEVENSMIDDELEN
VERORDENING.
Dr. Ruvsch, waarn. hoofd-inspec-
teur dor Volksgezondheid voor N.-
Holland en Utrecht, geeft 'naar aanlei
ding van de ingekomen bezwaar
schriften tegen het bepaalde in art. 1,
letter c. der Verordening op levens
middelen, genotmiddelen en ver-
bruiksartikelen) op verzoek zijn oor
deel daarover aan Gedep Staten to
kennen. Hij geeft in overweging om
het aldus te lezen_: „bedoeld zijn met
benzoéznur boorzuur, chloorzuur,
'fhiorwateratofzuur, mierenzuur, sall-
cylzuur, zwaveligzuur of hunne zou
ten of formaldehyde".
Op dit schrijven zijn eenige advie
zen ingekomen. De heer Coebergh, in
specteur van de Volksgezondheid te
Utrecht en de Gezondheidscommissie
achten do bestaande redactie van arU
1 c. beter dan de voorgesteldede
heer C. L. do Fouw, keurmeester-
scheikundige der gemeente, kan zich
met deze laatste vereenigen. B. en W.
stellen voor. de bestaande redactie te
handhaven in verband met de beide
eerstgenoemde adviezen.
WIJZIGING VAN ART. 2 DER
MELKVERORDENING.
Naar aanleiding van een op 5 April
door 28 veehouders ingediend adres
bij den Raad, verzoekende art. 2 der
Melkverordening aldus te wijzigen,
dat liet vervoer en do verkoop van!
me li; van in dat artikel genoemd vee
toe staan kan worden, is het advies
der Gnoudheidscommissie ingewon
nen. De<ze stolt voor, het art. z«o te
wijzigen, dat liet verbod voor den ver
koop wordt opgeheven als de melk
gepasteuriseerd is. In verband daar
mee. stellen B. en W. nu toevoeging der
volgende bepaling aan art. 2 voor
„Op molk van koeien, die aan een
ziekte lijden, welke een schadelijken
invloed op de melk kan hebben, doch
welke een Inwerking heeft ondergaan
waardoor de mogelijkheid van schade
lijken Invloed wordt uitgesloten, is
het in dit artikel genoemde verbod
niot van toepassing.
DISPENSATIE DER BOUW
VERORDENING.
Do heer Joh. Wtclwnann, to IJmui-
dan, lieeft bij request van 22 April oin
dispensatie verzocht van artt 8 en 9
der bouwverordening omtrent de lig
ging van een terrein, waardoor de
gevellijn van het daarop te bouwen
woon- en winkelhuis aan don hoofd
verkeersweg naar de brug in do lijn
VelsenIJmuiden kan aangesloten
blijven.
B. on W. praeadviaoeren afwijzend.-
De oppervlakte van hot open terrein
bij hot gebouw zal 32 M2. instede van
40 M2. bedragen. De Rand en B. en
W. liebben geen bevoegdheid daarvan
disjiensatie te verleenen, hetgeen met
het oog op liet bebouwen van hoek-
terreinen als een gebrek in de bouw
verordening is aan te merken.
VERLEGGING VAN EEN GEDEEL
TE VAN HET WIJK-AAN-
ZEEëR VOETPAD.
Bij request van 25 April heeft F.
Schuit té Santpoort, wonende op
,,'t Huis te Wisse", gevraagd om ver
legging van het over zijn weiland lig
gende Wijk-aau-Zeeér voetpad.
li en W. stellen voor, afwijzend te
beschikken, aangezien adressant geen
genoegen wenscht te nemen met de
omlegging van een gedeelte voetpad,
zooals dit door hen mogelijk en billijk
wordt geacht.
ZANDVOORT.
Aangekomen vreemdelingen
Mr. H. Farensbach, Amsterdam. Ho
tel Groot Badhuis.
Mevr. J. de Haas, id., id., 2 p.
Fom. Rouveld, id.. Pension Quiei-
aana, 2 pers.
Fam Maurik, id., id.. 2 pers.
Mej. E. M uiters, id., id.
Fam. Jacobs, id.. Kostverloren-
siraatvveg 8. 4 pers.
Fttin. De Lange, Zaandam. Dr.
Smitstraat 4, 6 pers.
MOORD TE 's-GRAVENHAGE.
Omtrent den moord, gepleegd op
den Perzischen winkelier Moerad
Bey, aan de Wagenstraat, te 'e-Gra
ven hago, meldt men nader: Men ver
moedt dat de Grieksche bediende, die
verdacht wordt de moordenaar van
zijn patroon te zijn, Is uitgeweken
naai- Duitschland, waar hij tot vóór
een paar maanden werkzaam wa
Bij de nadere lijkschouwing in het
ziekenhuis moet gebleken zijn dat de
moordenaar op afschuwelijke wijze
zijn slachtoffer heeft gestoken
en geslagen. Het lichaam is als met
wonden overdekt. Het lijk vertoont
n.l. niet minder dan 20 k 22 steek
wonden. Er zijn elf steken in den ruig
toegebracht; vier aan den schedel,
nabij het achterhoofd; twee onder
den arm en vijf aan handen en pol
sen. Deze laatste verwondingen zijn
waarschijnlijk bij het afweren mn
het moordend wapen bekomen. De
grootste wond is toegebracht in de
borst. Het is een steekwond, 5 c.M.
lang en 2 c.M. breed. De verwondin
gen moeten zijn toegebracht met oen
zeer soherp puntig voorwerp, naar
alle waa'rschljnlljikheid een soort dolk
mes.
Naa'r de N. C. meldt is de verslage-
ne langen tijd in het gevolg geweest
van den Sjah van Perzié. Hij volgde
den Sjah als kok op zijn reizen naar
Europa en kreeg dan ook als zooda
nig eenige Perzische onderscheidin
gen. In zijn winkel in de Wagen
straat, eerst langen tijd in de Prmse-
straat gevestigd, hingen dan ook
erschillende foto's, waar Moerad
Bey in gezelschap van den Sjah te
vinden is. Ook is er een foto waar
op voorkomen de koning der Belgén
Leopold mei den Sjah en zijn hof
houding, waaronder de kok.
Na aan het Perzische hof zijn dien
sten als kok met eere te hebben ver
vuld, kwam Moerad Bey in die be
trekking bij den Perzischen gezant
alhier. De beer Sadig oei Moelk was
den Pers zeer genegen en steunde
hem soms, wanneer hij tijdelijk in
financieels moeilijkheden verkeerde.
de rooTlooptg® commissie slechu»
do werking ondervindt van de
ring en financieelen steun krijgt van
enkel® voreeniglngen op visscherij-
BOND VAN CHRISTEN
SOCIALISTEN.
De Bond van Christen-Socialisten
zal Maandag 5 Juni te Rotterdam,
zijn jaarvergadering houden.
Onder de voorstellen in zake de
bondslieg nselen komen voor de vol
gen voorstellen van het bondsbestuur:
,,Do Bond van Christen-Socialisten
erkent het recht der 'natie, om edgen
staatsvorm cm staatsinrichting
verband met de tijdsomstandigheden
te kiezen, maar erkent daarnevens,
dat de Overheid Gods diena'resse
bij Zijn gratie regeert en Zijn recht
behoort te handhaven."
,.HIJ eischt herziening dér grond
wet tor invoering van:
a. Algemeen enkelvoudig recht-
streeksoh kiesrecht voor mannen en
vrouwen boven 23 jaar,
b Even'redige vertegenwoordiglhg
c. Eén college van volksvertegen
woordigers, die, volgens eigen con
sciëntie handelen, zonder impera
tief mandaat dór*kiezers."
„Tut bescherming van de sociaal-
zwakken eischt hij wettelijke verkor
ting van den arbeidsduur door irn
ring van den 8-urigen arbeidsdag;
premie-Vrije verzekering tegen de na-
deelige gevolgen van ziekte, ongeval
en invaliditeit; peusionneering van
staatswege; en betere voorzieningen
Inzake de volksgezondheid."
PEST OP JAVA.
Een regeeringstelegram betreffende
pesrtgevallen op Java luidt als volgt:
..Afdeeling Malang: Van koortsge-
vallen op zeven en acht dezer bleken
respectievelijk twee en drie pest,
waaronder een longpest. Gisteren (9
Mei) vier en twintig gevallen waar
van elf dooden. Van perstlijde'rs vo
rige dagen nog vier overleden.
Kediri, Pasoeroean, Sitoebondo:
geen nieuwe gevallen.
Soerabaja: een geval. Lijder was
van HAARLEM'S DAGBLAD
IcoBtexx.
een ls:~gaBrga.:g»'fcJ^
maar
zïjn een gailden ■marmgB.nrgi.,
omdat do oplage van HAARLEM'S DAGBLAD zeer groot is en
steeds blijft stijgen.
Jaarlijks worden er
TIENDUIZENDEN geplaatst.
Fam. W. M. Tonnon, Amsterdam,
Brederodestraat 40. 3 pers.
Fam. P. N. v. Doornik, ld„ Haar
lemmerstraat 12. o
Door de politie zijn alhier aange
houden de minderjarigen A. W. en
W. Th., respectievelijk 11 en 10 jaar,
uit Amsterdam. Bij fouilleering werd
op eerstgenoemde bevonden een porte-
monnaie niet ongeveer 110, welk geld
hij verklaarde ten nadeele van zijn
ouders te hebben ontvreemd. Zij zijn
door de politie naar Amsterdam over
gebracht.
Binnenland
HOFBERICHTEN.
De Koningin-Moedor is voornemens
zich a.s. Zaterdag voor enkele dagen
x Het Loo bij de Koningin te be
geven.
Met den gewonen Staatsspoortrein
waarin zioh het salonrijtuig der Duit
sche Spoorweg-Maatschappij bevond,
zij ngister de Hertog-Regent van
Bronswijk en Zijn Gemalin van 's-
Gra\ enhage naar Duitschland terug
gekeerd.
II. M. de Koningin-Moedér, met ge
volg deed haar gasten uitgeleide.
Do Duitsche gezant bood in de Ko
ninklijke wachtzaal een prachtige
tuil rozen aan de Koningin aan.
PRINS HENDRIK IN DE HOOFD
STAD.
Men meldt ons uit -Amsterdam:
Met den trein van 11.22 arriveerde
gistermorgen hier tor stede, uit do
Residentie Prins Hendrik. Z. K. H.
vergezeld van zijn adjudant Jhr.
Van Suchtelen van de Haare en van
Iiaj-on van Asbeck, lid van het hoofdi-
bestuin* der voreendging „Het Oranje
Kruis". In een auto begaven de
Prins en de beide hem vergezellende
hoeren zich naar do woning van Dr.
C. B. Tilanus op do Iïce'rcngracht
waar de lunch gebruikt werd. 's Mid
dags had een hoofd bestuursvergade
ring plaats der vereenlging ..Het
Oranje Kruis", die door Prins Hem
drik werd gepresideerd.
Om 5.10 verliet de Prins de hoofd
stad om zich naar het Loo te bege
ven.
Moerad Bey was behalve de gezant
en zijn secretaris de eenige Pers in
Den Haag.
ONWEDER EN HAGEL.
Woensdag ontlastte zich boven
Kaatsheuvel een onweer, dat verge
zeld ging van een zware hagelbui, die
echter slechts kort aanhield. De ha
gelkorrels hadden de grootte van
flinke knikkers. Op verschillende
plaatsen hebben de te veld staande
gewassen veel geleden; in enkele tui
nen is de aangerichte scliade groot
Boven de provincie Groningen
woedde een windhoos met hevige lia-
gelbuien; er vielen ook daar hagel-
stoenen als knikkers waardoor veel
schade aan ooft, boom en en gewas
sen werd toegebracht
EEN BLINDE.
Een blinde heeft te Amsterdam met
gunstig gevolg het acte-examen lager
onderwijs afgelegd.
DE VISSCHERIJ-TENTOON-
STELLING TE PARIJS
Daartoe bijeengeroepen door de
„Nederlandsche Véreeniging van Ex
posanten" vond te Amsterdam een
vergadering plaats van belangheb
benden in bovengenoemde tentoon
stelling.
De groote opkomst bewees de sym
pathie voor het plan voor een oollec-
tleve Nederlandsche inzending te Pa
rijs. Et werd eeme commissie be
noemd, bestaande uit de heeron A. A.
Menge'rrnans, hoofd van de afdee
ling ZoetwatorvtsscherljB. J, Gel
der, redacteur van de „VjascheriJ-
Courant" en L. J. Zegers Veockens,
bestuurslid der Nederlandsche Ver-
eeniging van Exposanten", om de
voorloopige plannen uit te werken,
en een comité bestaande uit de ver
tegenwoordigers van de visscherij,
visclihandol en industrieën in vér
band met bet visscherijbedrijf, samen
te brengen.
Waar voor Nederland groote belan
gen op het spel staan, wat betreft zijn
export naar Frankrijk, zoowel van
zout- als zoot-waterviscb, meende de
vergadering, dat 'de plannen zeer
veel kans van slagen hebben. Indien
reeds zeven dagen in observatie. Alle
over zee vertrekkenden, uitgezonderd
voor Madoera, worden geneeskundig
onderzocht; bagage ontsmet. Aan
.Oedjoeng wordt desinfecüeonricbtmg
opgericht. Volgens medisch oordeel
zijn getroffen maatregelen voldoen
de. Alles wordt voorbereid voor toe
passing desnoodïg strengere maatre
gelen."
Een Regeeringstelegram meldt
Malang onder de koortsgevallen
op eergisteren (9 dezer) negen pest-
gevallen. Gisteren i.IO dezerzestien
gevallen, waarvan negen dooden. Van
de lijders van vorige dagen zijn er
nog negen overleden.
„Te Soerabajadrie gevallen,
waarvan één dood.
„Te Kediri één geval en to Pasoe
roean geen gevallen."
De correspondent van de „N. Ct,"
te Batavia .seint d.d. 11 dezer
Tndlen zich to Soerabaja geen nieu
we pestgevallen voordoen, zal aan
staanden Maandag de besmetverkla
ring worden opgeheven, zulks in ver
band met de Inwerkingtreding van de
nieuwe quarantaine-ordonnantie.
EEN OPLICHTER VOORT
VLUCHTIG.
Sedert de vorig» week ts spoorloos
verdwenen de zich noemde Cvt. de
Puylac, vermoedelijk een Italiaan,
die in -de DiorganTdelaab to Rotter
dam een gemeubileerde verdieping
gebuurd bod en zich voordeed als ei
genaar van een drietal magazijnen
daar tor stede, te Den Hang en te Am
sterdam gevestigd. Behalve dat hij,
vooral ln het buitenland, bestellingen
deed, plaatste hij ook advertenties ln
Spaansche en Italiaansohe couran
ten, waarin hij tegen hoog salaris
vertegenwoórdigers en dbefs voor
zijn magazijnen vroeg. Belang hebben
den moesten zakelijk borg stellén.
Een Italiaan uit Vicenso, die op de
advertentie inging en 2300 lire stort
te, werd de dupe van zijn praktijken,
zoo ook een firma, te Parijs geves
tigd, die voor een waarde van f 5000
aan monsters stuurde, waaronder
schrijfmachines enz.
Cyr de Puylac, die er een huishoud
ster en een huisknecht op nahield,
verzond do vorige week een drietal
groote en volgepakte koffers naar
Londen en Yerdweon eeh paar dagen
later met het geld, hem door den Ita
liaan gezonden.
Tijdens zijn verblijf te Rotterdam,
ongeveer twee maanden, wérden ver
schillende pakken en pakjes, komen
de van bulten de stad, aan zijn adres
bezorgd.
DEBIETRECHT OP TABAK.
De Nederlandsche Vereeniging van
Sigarenwinkeliers heeft aan de Twee
de Kamer een adres gezonden, waar
van de conclusie luidt:
Volgens weloverwogen oordeel van
ad'ressante, zal do wet met het oog.
èn op haar strekking, èn op haar
stelsel én om de uitwerking dnnrv.m
voor de regeering zijn oen bron van
teleurstelling; voor den ha'ndo] een
bron van ergernis; en voor bet land
een ramp.
BOSCHBRAND.
Te Gieterreen, Drente, verbra'ndde
het bosch, toobehoorende nan de ge
meente Groningen.
VERDRONKEN.
In do haven to Zaandam is een vier
jarig schipperskind te water geraakt
en verdronken.
EEN RTJTOER.
Eoti aantal mannen en vrouwen
uit Den Haag bobben gisternacht een
rijtoertje naar Seheveningen
maakt, dat voo'r velen hunne.r slecht
is afgéloopen. Aan den stir an d-bou le
vari sloeg bot paard vnn één der rij
tingen op hol en sprongen de Inzit
tenden in hun angst de één ha den
ander de koels uit. De koetsier bral:
een arm en oen been en een jongman
bekwam een ernstig» hoofdwonde.
Aan het politie-posthuis Gevers Dey-
noot plein werd door een politie-arts
de eerste heel- en geneeskundige
hulp verleend waarna de slachtoffers
van het nachtelijk uitstapje per auto
en per ander rijtuig naar het Ge
meente-ziekenhuis zijn vervoord.
ONDERWIJZERS ALS AGENTEN
VAN VERZEKERINGSMAAT
SCHAPPIJEN.
Gedeputeerde Staten van Friesland
hebben op het verzoek van een on
derwijzer om dispensatie van art. 36
der wet op het lager onderwijs om
als agent voor verzekeringsmaat
schappijen te kunnen optreden, af
wijzend beschikt.
VEREENIGING VAN TOONEEL-
KUNSTENAARS.
In een te Amsterdam gehouden
vergadering werden de ontwerp-sta-
tuten der Vereeniging ven tooneel-
spelere, opera-operette-zangérs enz.
na eenige wijzigingen en aanvullin
gen aangenomen. De Vereeniging,
tot welke ongeveer honderd leden
zijn toegetreden, zal den naam dra-
Nederlandsche Tooneeiku'nste-
naarsvereeixigmg en tot nadere voor
ziening bestuurd worden door de le
den der voorioopig» commissie on
der toevoeging van de heeren Henry
E'mgelen en P. Köhlér. Als rechtskun
dig adviseur is aan de vereeniging
verbonden rar. Jules Keizer.
EEN SCHOOLQUAESTiE.
Hert. hoofdbestuur van bet Ned. On
derwijzers-Genootschap is in een
odires aa'n Ged. Staten van Noord-
Holland opgekomen togen bet besluit
van den Raad van Grootebroek om
de openbare lagere school te Lutje-
broek op te heffen en het terrein met
dan opstand te verkoopen aan het
R. K. kerkbestuur van Lutj ebrook.
In dit adres wordt o.a. opgemerkt:
dat van eén voornemen van de
ouders der leerlingen van de open
bare school te Lutjebroek, om hunne
kinderen niet meer op die school on
derwijs te doen genieten, niets is ge
bleken,
dat, integendeel door belangheb
bende en belangstellende ingezeten er
van Lutjebroek uitdrukkelijk is vér-
zocht de openbare school te handha
ven;
dat gezien den te lagen prijs, waar
voor de Raad van Grootebroek de
terreine'n en den opstand der open
bare school aan het R. K. kerkbestuur
wil verkoopen, de indruk wordt ge
wekt als zou de Raad dér gemeente
Grooteb'roek meer op het belang eener
toekomstige R. K. school dan op dat
der openbare school en het belang
der gemeente hebben gelet.
DE VERKEERDE GESCHOTEN.
In die maand Januari was een ar
beider uit Rhe'nen op oen nachtelij
ken strooptocht, toen hij meende be
spied te worden door een onbezoldigd
Rijksveldwachter. Hij loste een schot
op den man, dat doel trof. De getrof
fene bleek echter niet de veldwach
ter te zijn, doch een buurman van
den stroopér. Met vergoeding van
kosten kwam men echter overeen de
zaak geheim te houden. Het voorge
vallene lekte echter uit en thans is
tegen den dader, die ziek te bed ligt,
een bevel tot gevangenhouding uit-
Letteren en Kunst
HET TOONEEL
IETS over tooneel en muziek
te Berlijn en Der Rosenka-
valier. te Dresden.
III.
Ieder, die wel eens iets over het
tooneel te Berlijn gelezen heeft, kent
den naam van Max Reinhardt, den
man. die zoowel artistiek als zakelijk
het tegenwoordig tooneel in Duitsch
land beheerscht Als directeur, eerst
van het door hem gestichte „Kleines
Theater" in Unter den Linden ert
sinds 1905 van het beroemde „Deut-
sches Theater" in de Schumann-
stiasse, heeft hij zicii langzamerhand
door zijn talent als regisseur, maar
niet minder door zijn brutaliteit on
wcergaloozen durf oen reputatie we
ten te verwerven, die tot ver over do
grenzen strekt.
Met zijn Shakespeare -op voc r i i ge n
vooral heefi Remhajxlt zich naam ge
maakt. Reinhardt is als regisseur
realist. Hij stelt zich niei aJs bijv.
Eduurd Verkade in ons land tevre
den met het enkel aanduiden van een
milieu, maai- wil alles zoo natuur
getrouw en waar noodig - zoo
schitterend mogelijk nabootsen, liet
spreekt vanzelf, dat bij deze regie
opvat tin g het opvoeren van Sha-
kcspcare-stukken als „Do Storm" en
„Midzomernachtsdroom", mei bijna
onoverkomelijke moeilijkheden go-
paard gaat, maar na liet invoeren
van het „draaitooneel" is hij in staat
alle mogelijke technische bezwaren to
overwinnen. Door verschillende uit
stekende krachten, alsMoïssi,
Schildkraut, Wegener, Wassmann,
Sandrock, Eibenschütz, Else Leh-
Elly Rothe e. a. aan zijn ge
zelschap te verbinden, is het hem mo
gelijk tot zelfs de kleinste rollen in de
perfectie te bezetten, terwijl de vele
leerlingen van de door hem opgerich
te en aan zijn theater verbonden too-
neelschool Reinhardt in staat stellen,
de figuratie tot het volmaakte op te
voeren.
Hierdoor en door zijn groote
v indingrijkheid als regisseur weet
Max Reinhardt steeds oen geheel te
krijgen, zooals zelfs de lierlijncrs
nooit te vertui liebben gezien.
Ondanks de veie aanvallen, die
Reinhardt van een gedeelte der kri
tiek heeft te verduren zooals nog
onlangs bij de massa-opvoering van
Oedipus" in het circus Busch
wekt alles wat hij doet bij de Berlij-
ners belangstelling, zoodut zijn pogin
gen steeds met succes worden be
kroond.
laatste staaltje van zijn durf
heeft hij gegeven met het ten tooneelo
brengen van Faust II van Goethe, een
voorstelling, die om 5 uur begint en
eerst na middernacht eindigt. Men
moet wel in de mode zijn om voor
zulke langdurige opvoc-iingen en
dan nog van een zoo duister werk als
Faust II publiek te trekken. ij
uilen wel graag bekennen, dat zelfs
e namen van Goethe en Reinhardt
ons er niet toe hebben kunnen bewo
gen, om met dat heerlijke lenteweer
7 uren achtereen in een fauteuil d'or-
cheslre te gaan zitten. Dat het Deut-
sches Theater bij deze opvoeringen
van Faust II in de maand April avond
aan avond tot de nok toe gevuld
was, is voor ons wel liet beste bewijs,
dat Reinhardt op het oogenblik voor
de Duitschers DE man is.
Gelukkig waren wij toch in de ge
legenheid om met Reinhardt's regie
kunst kennis te maken, zonder ge
noodzaakt te zijn, daarvoor 7 uren
achtereen in een benauwden schouw
burg te zitten. Naast of eigenlijk
u het Deutsches Theater is het
...Kammerspielhuus", waai- intiemere
stukken van moderne en hypermo
derne schrijvers onder leiding van
Reinhardt worden gegeven. Het is
eau klein zaaltje, dat niet meer dan
320 menschen kan bevatten. Jc zit er
gemakkelijke, roode fauteuils, nog
prettiger dan in je armstoel thuis. Je
hebt er plaats voor twee en betaalt
daarom voor drie, wat voor hot pu
bliek uit Berlin W. alleen reeds een
reden is om er heen te gaan. Het is
eenmaal „ton", om de Kammoi'Spiele
van Reinhardt bij te wonen, vandaar
dat alle dure 320 plaatsen de prij
zen variëeren er van 5 tot 15 Mark
eiken avond bezet zijn.
In dit zaaltje nu zagen wij „Früh-
lings Erwachen," eine Kindertraga-
Frank Wedekind. Het stuk,
dat eenige jaren geleden ook hier le
Haarlem door een Dultsch ensemble
onder persoonlijke leiding van We-
dekl'nd is gespeeld, kon ons maar
matig boeien. Het onderwerp is be
langrijk genoeg en er komen ook wel
eenige teere, mooi-gesc.h reven scè
nes in voor, maar als geheel is het
zóó barok, zoo stijlloos cn gewild hy
per-modern, dat wij niet altijd aan
den ernst van Wedekind konden ge-
looven. Deze kindertragedie met de
vele los aan elkander hangende, soms
niet meer dan 3 bladzijden lange ta-
fe'reelen, met den duisteren dialoog,
de opzettelijke griezeligheid en het
spattend cynisme is o.i. of het pro
duct van een warhoofd of het werk
van een ziekelijken, perverscn geest-
Uit de opvoering bleek ons. dat
Bernhardt meer tooneelman dan lit
terator is. Aan den tekst van het op
te voeren stuk stoort hij zich al hij
zonder weinig. Heele brokstukken
dialoog, ja, zelfs ettelijke tooueelen
werden gelukkig voor ons ge-
'woonweg gecoupeerd.
Alleen de meest tooneelmatige ge
deelten werden gespeeld, zoodat van
het tooh al niet groote verband
tusschen de verschillende scènes in
het geheel niets meer overbleef. Mis
schien, dat de censuur hier ook met
het blauwe potlood bad gewerkt, want
het viel ons op, dat de meest ge
waagde en ziekelijke gedeelten waren
geschrapt. Toch bleef er nog zooveel
over, dat ik een Hollandsche dame,
die toevallig achter mij zat, tot haar
man lvooTde zeggen: „Het is maar
goed, dat ze hiér alles in het donker
spelen, anders zou je niet op durven
kijken!"
Wij kregen dus in plaats van
„Frühlings Erwachen" eigenlijk meer
tooneelen er uit te aanschouwen,
voor zoover wij ze ten minste nog te
zién kregen, want het grootste ge
deelte van den avond zaten \Vij in 't
halfduister en moesten wij maar ra
den, wat er op het tooneel voorviel.:
Hierdoor zagen wij o.a. niets van de
lugubere verschijning van den zelf
moordenaar Maritz, die met zij'n
hoofd onder zijn arm uit zijn graf
verrijst en over het kerkhof rond
spookt, hetgeen zeer zekér een be
wijs van goeden smaak van Rein-
