AARLEM'S DAGBLAD.
TWEEDE BLAD.
DINSDAG 4 JUL.I 1011
OM ONS KEEN
No. 1379
De Rederlandsche Winkelwsek
De Nederlandse!»© Winkelweek in
Haarlem loopt ten einde en deze klei
ne artikelenreeks met haar.
Dat wil natuurlijk niet zeggen, dat
de deelnemer» aan de Winkelweek
Terplicht zouden wezen, om zoodra
het Woensdagavond is, het biljet met
de bekend geworden vlag van da rui
ten te scheuren. Niemand zal bet hun
kwalijk nemen, wanneer zij de aar
dige etalages nog wat laten blijven
de belangstelling van hot publiek is
nog onverflauwd en het weer werkt
er flink toe mee.
Uit den aard van de mak zijn de in
dit blad over de N. W. gegeven In
drukken wat onsamenhangend ge
weest liet is niet goed mogelijk van
al deze uitstallingen ineens een vol
ledig beeld voor zich te zien. Het ligt
dan ook in mijn bedoeling, dezer da
gen, hetzij In een brochure, hetzij in
een tijdschrift (en in liet. laatste ge
val zeker nergens anders, dan in het
Tijdschrift, voor Nijverheid) een meer
«amen-hangend overzicht te geven van
wat er in de Nederlandsche Winkel
week te zien is geweest en van wat
naar aanleiding daarvan te zeggen
valt.
Ditmaal nog enkele losse opmerkin
gen over het. onderwerp.
Niet genoeg kan het gezégd wor
den, dat, geen Nederlander zijn eigen
nijverheid moot steunen uit een soort
van pliilantrcvpiscli gevoel. Die in
dustrie is immers niet als de bede
laar, aan wien een cent wordt gege
ven, omdat hij in dezelfde gemeente
woont En terecht zei dan ook Don
derdagavond de burgemeester van
Haarlem bij zijn rede tot directeuren
en afgevaardigden van Nijverheid
„hetgeen in Nederland wordt ge
mankt, moet in alle opzichten den
stempel van degelijkheid Iragen".
Zoo is het Ik had Zaterdagavond de
gelegenheid om dat aldus "it te
drukken „de Nederlandsche Nijver
heid zal niet zijn, of ze zal goed zijn."
De vraag is nu maar, hoever men
meent, dat de Ncdorlondsche nijver
heid in dit opzicht al gevorderd is,
Dat ik optimistisch gestemd ben, be
hoef ik na al liet. voorafgaande wel
niet te zeggen. Mij dunkt, dat de
nijverheid van verbruiksartikelen, die
hier voornamelijk op den voorgrond
komt. met grooten lof mag worden
genoemd. Van het kristai heb :k
gesproken het is allerkomiekst, dat
van de tien menschen, aan wie ge
vraagd wordt, of zij wisten, dat Ne
derland mooi kristal tovert, mi-stens
negen hun onwetendheid op dat stuk
erkennen, terwijl het toch gemaakt
wordt in een fabriek, waar een per
soneel van 3500 menschen aan den ar
beid is.
Maar wal zegt i'uuu wel van de
tapiit-industrie, zooals die in ver
schillende etalages haar voortbreng
selen laat zien Van de meubel
industrie, die uitstekende dingen
maakt, ook in Haarlem zeLf En men
moet hooren, hoe onze nijverheid
het buitenland gewaardeerd wordt.
Deze fabrikant heeft zijn voornaamste
.afzetgebied in Oostenrijk, een under
in Engeland. Het is mij niet moge
lijk, daarvan staaltjes mee te deelen,
omdat licht een firma zou worden
aangewezen en bescheidenheid gebo
den is. Maar van de zoo dikwijls uit
gesproken en even vaak in twijfel
getrokken opmerking, dat Nederland
sche artikelen het Kanaal oversteken
en als Engelsche naar hier terugkee-
ren, heb ik het bowijs gekregen. Het
zij als een pikant snuifje aangeboden
aan hen, lie zweren bij al wat En-
gelsch is.... of heet I
Die zijn er nog veel te veel. De v'er-
wondorlijkste cr.anng, die ik dezer
dagen mocht opdoen, is inderdaad
deze geweest, dat wij zoo weinig we
ten, wat er in ons eigen land wordt
gefabriceerd. Laat ik ar onmiddellijk
aan toevoegen, dat dit voor een ge
deelte de schuld van de fabrikanten
zelf ia Maken zij wel hier en dacr
reclame in de vakbladen» om hun we-
derverkoopers te bereiken, voor het
bekend maken van het groote publiek
met hun artikel geven zij zach bitter
weinig moeite. Blijkbaar verkeeren
velen hunner nog in de meening, dat
wanneer de winkelier maar gekocht
heeft, hun fabrikanten-reclame is af-
geloopen. Grove dwaling. Dan moet
Juist de kooper op het artikel worden
opmerkzaam gemaakt, anders blijft
de winkelier er licht mee zitten en
koopt niet meer.
En is de fabrikant tot adverteeeren
bereid, dan doet hij het dikwijls slor
dig, ongeregeld en 6lecht. Enkele re
gels in elkaar geflanst, een Lelijk
clichétje, of, liever nog geen cliché,
want dat kost alweer een paar gul
den meer, en klaar is Kees. Maar dat
advertoeren en reclame maken even
goed als elk ander onderdeel toewij
ding en studie vareischt, wil er bij
den Nederlondschen fabrikant nog
niet in. Liever beschouwt hij reclame
als een vervelende „belasting op het
bedrijf", zooals vroeger ook veelal
een uitvoerigo administratie werd ge
noemd. Óver die laatste denkt men nu
wel anders, met de eerste is het nog
lang niet in het reine.
•Zorgvuldige verpakking, snelle en
regelmatige levering, vlotte corres
pondentie zijn andere dingen, waar
op <le Nederlandsche fabrikant te
letten heeft. Vlug leveren vooral. Ik
heb er een verdrietig hooren zeggen,
toen hij over trage levering gekapit
teld en een buitenlaaidsche concurrent
hem tot voorbeeld gesteld werd
„geen wonder, die hoeft ook (en zoo
veel grooter fabriek Maar de man
vergat, dat de buitenlander dan toch
ook in evenredigheid aan zooveel
talrijker orders had te voldoen, zoo
dat de moeite en inspanning, om
ieder op tijd te bedienen, in de ieide
gevallen wel gelijk zullen zijn ge
weest. De zuak Is, dat in ons land de
zaak soms te klein, te krenterig wordt
opgevat en ingericht en daardoor
gaat sukkelen en blijft sukkelen.
Voorbij is de tijd van onze grootva
ders, die niet een molentje begonnen
en met een stoomfabriek eimligdeu
de periode, waarin wij leven, vor
dert, dat de fabrikant onmiddellijk
op flinke schaal toegerust zij. Zoo is
wel het risico grooter, maar de kans
op Bucces waarlijk niet geringer, dan
vroeger Het is onverstandig am te
beweren, dat er in dezen tijd geen
geld meer te verdienen ia Het hangt
•maar of van de manier, waarop het
wordt aangevat.
Niet genoeg kan gewaardeerd wor
den do sympathie, voor de Nederland-
sclie Winkelweek door de 1-Iaarlem-
sche deelnemers aan den dag gelegd.
Eén uiting ligt voor mij, gelukkig
maar een enkele, waarover ik
woord zeggen wil. Hel is een klacht
over het meedoen van de coöperatie,
Eigen Hulp, die wondt genoemd
een kanker, die knaagt aan de wel
vaart van ons land.
Ik heb eens een wijsgeerig man, op
de vraag hoe hij over coöperatie
dacht, hooren antwoorden „die
waarvan ik profiteer, bevalt me, die
waardoor ik schade heb, mishaagt
me.'1 Is dat eigenlijk toch niot, zij hut
ook spottend gezegd, de "ware toe
stand in onzen van coöperatie over-
vloeienden tijd
Het moet gebeurd ,zijn, natuurlijk
in een periode, toen er nog geen spo
ren waren, dat iemand te voet op
reis ging. Zoolang hij in de iag© lan
den bleef, ging het best, maar toen
hij voor een berg kwam, die alleen
met inspanning van olie kiuci.ten kon
worden overgetrokken, bleef ntj staan
en zuchtte„daar kom ik nooit
over, waarom zijn er ook bergen in
de wereld, wat is zoo n berg inch een
hinderlijk ding I" Hij bereikte nooit
het doel van zijn reds, want hij keerde
terug op zijn schreden.
Zoo gaat het met een coöperatie,
die ons hindert, met een concurrentie.
ons benart. Geen berg is zoo steil
als hij er van beneden wel uitziet en
al klimmende leert de reiziger beter
stijgen. Dat is de eenvoudige levens
les, die ook voor de Nederlandsche
nijverheid geldend is.
Als ik in deze kleine beschouwing
critlek op haar uitoefende, is het dus
niet om haar de klauterpartij te ver
zwaren, maar eenvoudig omdat zij
toch den berg over moet. Daar helpt
niets aan. Onze nijverheid, ik her-
1 het, zal goed zijn of ze zal niet
zijn.
J. C. P.
Buitenlandsch Overzicht
Over Marokko so de Europeescbo
politiek.
De geheel e Europeesche politiek
wordt thans weer beheerscht door
DE MAROKKAANSCHE AAN
GELEGENHEDEN
in verband met het optreden van
Duitschland.
Allereerst is het van belang, pre
cies te weten, wat er gebeurd is bij
DE BEZETTING VAN AGAD1R
DOOR DUITSCHLAND,
want dit was in de eerste telegram
men niet heel duidelijk. Van de zijde
der Duitsclie regeeriug wordt ver
klaard, dat „vooreerst geen nlsche-
ping van manschappen van de „Pan
ther" te Agadir beoogd wordt, en dat
deze landing alleen ter sprake zou
komen, indien de noodzakelijkheid
van zulk een maatregel tol 'escher
min g va.il leven en eigendom der
Duitschers zou blijken. (Alleen is dus
de „Panther" in de hav^n van Agadir
geankerd). Evenmin bestaat het plan,
om het binnenland achter Agadir te
bezetten. Men heeft b;j den stap van
de Duitsc.he regeering te doen met
een voorzorgs m aatregel.
niet met een handeling
van inbezitneming.
In een bericht uit Partis ontmoeten
wij "(dat is de Duitsohe re-gearing) nog
een andere vergissing. Volgens dat
bericht maakt uien de opmerking, dat
het optreden van Duitschland in Aga
dir zooveel te meer verrassing baart
daar tusschen Parijs en Berlijn on
derhandelingen over oen wijziging
van de aangaande Marokko gemaakte
afspraken aan den gang zijn. Naar
wij stellig irteenen te weten, zijn er
tot dusver peen o^de^-h cm dolingen van
dien aard gevoerd."
In de Berliner Lokal An-
z e i g e r is een entrefilet verschonen,
dat een officieuse tint draagt en dus
blijkbaar de meening der Duitsclie
regeeriug verkondigt. liet opschrift
van liet stuk is
„HET GOEDE GEWETEN VAN
DUITSCHLAND".
Het luidt
„De Duitsche regeeriug kan de ant
woorden van de groote mogendheden,
die misschien zullen worden ontvan
gen op de mededoeüng, dat de „Pan
ther" naai- Agadir gezonden is, met
volmaakte kalmte tegemoet zien. Een
bespreking met de andere staten neeft
van te voren niet plaats gehad. Zij
zou doelloos geweest zijn, en ook niet
in overeenstemnling met de waardig
heid van een groote mogendheid.
Wanneer het gaat om de noodzake
lijke bescherming van Duitscne talan-
gen, en Duitsche rijksondorda ien in
het buitenland, dan heeft alleen de
Duitsche regeer ing te beoordeel en, of
zij maatregelen moet nemen.
De mededeeling aan de Algeciras-
mogend heden, (bc-hahe Quitschlar.d
12 regeeringen. die het verdrag ui-
dertoekeriden), is den lsten Juli des
middags geschied, tegelhk niet de
aankomst van de kanonneerboot te
Agadir.
Wanneer er een tegenspraak gr von
den wordt in het besliste dementi,
©enigen tijd geleden gepubliceerd na
het gerucht, dnt drie oorlogsschepen
naar Marokko gezonden zouden wor
den. en den maatregel van den lsten
Juli, dan dient er op gewezen te wor
den, dat thans de toestand geheel an
ders is Toen zou het zenden van een
oorlogsschip noch doelmatig, noch
nond.ig geweest 7'to. terwiil thnus een
verzoek van de Duitschers in 1 gariir
is ingekomen. Ook luidden dcsti'dsde
Franschen Fez en Mekiriez niet bezet,
en was de groot-vizier El Glaui nog
niet afgezet, een feit, dat voor het
zuid-westelijk gedceite van .viur-iKKo
niet zonder gevolgen gebloven Is, daar
de afgezette groot-vizier juist daar
familie en betrekkingen lieeft. Het zal
nog wel enkele dagen duren, voor het
antwoord van Frankrijk komt, daar
de Republiek klaarblijkelijk roet En
geland en Rusland in onderhandeling
getreden is."
De Duitsche pers beoordeelt
HET AVONTUURTJE VAN
DUITSCHLAND
meest matig. Algemeen is men over
tuigd, dat de regiering Liet ouders
gewild beeft dan spoed zotten achter
ïwe en definitieve ondea handelin
gen, om een eind te maken aan den
tegen woonli gen verwarden toestand
In Marokko.
Anders is het evenwel met enkele
chauvinistische bladen, me uanko
men mei dreigementen betreffende
EEN HERHALING VAN 1370—71,
alzoo een nieuwen oorlog tusschen
Duitscidand en Frankrijk.
Zeker is, dat <ie actieve Marokko-
politiek haar gevaren meebrengt. Er
iieerschl spanning In do Ev.s ,p-es<mc
politiok. Maar ook oorlogsgevaar?
Teekend is, wat de „Bórson Kurie:"
schrijft. Dit blad, om z'n propaganda
voor den wereldvrede bekend, keurt
den stap van Duitscidand ook good ou
beschouwt de algemeen© instemming
met deze actieve politiek als een be
wijs, hoe weinig de Düilsci.c i urgerij
aan de mogelijkheid denkt, «lat men
vanwege Marokko in ernstige verwik
kelingen zou kunnen komen. Als Ki-
derlen-Wachter de Duitsche minis
ter van buiteidandsche zaken - wer-
kelnk met zijn daad een voor het
hoofd stoeten van Frankrijk bedoelt,
dan zal hij op machtigen tegenstand
stuiten bij het Duitsche volk - aldus
oordeelt dit blad.
Van het meeste lielang is te weten
WAT DUITSCHLAND IN MAROKKO
WIL
Hierboven is wel gezegd, dat de
Duitsche regeeriug verklaart, 'lat ze
een goed geweten heeft, muar daar
mee alleen komt men er niet.
Algemeen trekt de aandacht, wat
een Duitsoh journuiist, pas uit Ma
rokko teruggekeerd, over dit Sultans-
rijk schrijft, n.l.
„Do Franschen kunnen Sjawta niet
meer verlaten, zonder Marokko aan
anarchie over te leveren. Op liet
qogenblik van hun ufloeht zou het
hoofd van Moelai Hafid op de muren
vu.ii Fez hangen en geen Europeaan
meer zeker zijn van zijn leven of zijn
goed. Zeker zouden zij den Sultan, die
hen naar Marokko ontboden nreft,
kunnen afzetten en een uien wen kun
nen kiranen> maar deze Sultan zou een
Sultan bij de genade van Frankrijk
blijven en zou vallen door de hand
van de kn'ids en de Kabylon, dio
thans onder de bedreiging van de
Fransche kanonnen trouw beloven.
Spanje hooft uit den toestand de
oenigc logische consequentie getrok
ken on l.arrasj en Alksar bezet
Nu Is de beurt nan Duitschland, om
zün belangen te beschermen. !"e elf
der ure vertonnen wij onze vlag en
verhinderen zond-onde, dat van
de andere mogendheden, die nli Ma
rokko belang hebben, ons vóór komt.
Ten Noorden van de haven, waar rni
de „Panther" geankerd is, liggen
achter Mevador en Pnffl de "vin-
clën Mvln en Doekn.la, verbloed ©Hik
de nikst© in het rokc Marokko. De
handel daar is bedreigd, want de
oogst Is btoneTT-rehrncht en zal snoe-
dtT v>rkoeht rijn Dan wil de \rnhier
veeUton. fo Mnrn.kesj heorscbf even
wel oen broeder var den door de
Franseheo vei-jamdcn trrnntvirW
Glnui e.- \veh* 'o»da,rks d<- "©«oh©u-
ken. dip bii ontrennen beeffl ,p Ap
o-riivmnheid. om 7:'n broeder wre
ken.
TTedden 'nnitoch'nndi tre-
w n r b t tot een b 'H u r n-
i ii i t h r e V e n d e o t> a n d
F'ansphp troenen ook
naar de Z n j d e 1 ïi k e W e s t-
1 s
5 1 a
v i n
j J e n t O t e en
'van Marokko verloren g e-
Iw e e S t z n."
Dit doet aan
EEN VERDEELING VAN
MAROKKO
i denkeu
I Hue men ui andere landen over de
DuitSclie MarokKo-politiek uenki l
in l r ttnsr ijT is rneu uvsr t al
gemeen kwaad uu ue Dunsoheis,
maar dit wordt meer als concurrentie-'
zucht beschouwd.
in Spanje ziet men in de Duit
scue politiek geen direct gevaar, vsuut
nu is Spanje niet alléén de avontu
rier in T rijk der Mooren.
in Italië keurt uien ue hande
ling van den vriend Duilsclü-tnd goed.
In Oostenrij k-H o n g a r Ij e
idem.
In Engeland en in Rusland
is 't oordeel nog wat opgeschort.
Rlijkbaar is men met Frankrijk aan
't overleggen, wat er gedaan moet
worden als antwoord op den Duit-
schen zet. De uitlatingen van ©enige
Engelsche bladen wijzen er op. dat
Engeland Frankrijk in 't optreden te-
zen Duitschland zal steuDen.
Maar wat dit optreden zal zijn
Daarover verkeert men nu in span
ning Er wordt gedacht aan de moge
lijkheid van
EEN NIEUWE MAROKKO-
CONFERENTIE.
De diplomatieke vertegenwoordiger
van een groote mogendheid, niet di
rect geïnteresseerd bij de Marokko-
affaire, zei tot een Duitsch journalist
met betrekking tot het ingrijpen van
Duitschland „Dat alles loopt uit op
•ren nieuwe conferentie Men kan van
Duitschland niet verlangen, dat het
blijft aanzien, dat Frankrijk en Span
je hel onder de hand eens worden over
het bezit van Marokko. Het verschij
nen van de „Panther" zal voldoende
zijn, om Frankrijk te doen begrijpen,
dut Duitschland zich het buitensluiten
uit het diplomatieke complex niet wil
luteu welgevallen."
Niettegenstaande de staatszorgen is
PRESLDENT FALLIèRES
naar Nederland afgereisd.
Ofschoon de telefonische verbinding
tusschen Parijs en Amsterdam niet
voor het nu bliek geopend is, daar de
desbetreffende traktaten nog niet
goedgekeurd zijn door de parlementen
zijn er maatregelen getroffen, dat d,e
president zich tijdens zijn verblijf in
Nederland direct iri verbinding kan
stellen met het Elysée.
Dit Portugal
Een telegram uit Setubal meldt,
dat de kanonneerboot „Zaire" het
Hollandsche stoomschip „Pluto" van
een Duitsche Stoomvaartmaatschappij
waarvan "v ermoed wordt, dat het
EEN LADING OORLOGS
MATERIAAL
aan boord heeft, in 't oog houdt en
langs de kust volgen zal.
De hier circulecrende onrustbaren
de geruchton over ongeregeldheden to
Oporto en aan de noordgrens zijn nog
niet bevestigd De mobilisatie der re
serve-troepen duurt voort.
Het blad „La Manana" maakt als
bulletin een telegram openbaar. In
houdende. dat ©r in Oporto
STRAATGEVECHTEN
tusschen monarchisten en republikei
nen geleverd worden, 27 Republikei
nen zouden gedood zijn Het bericht
is echter nog niet officieel bevestigd.
De bijzondere commissie, die belast
Is met het ontwerpen van een grond
wet, die ann do Constituante zal wor
den voorgelegd, lieeft de volgende be-
pnüngen aangenomen
De Republiek zal een President heb
ben, wiens bezoldiging voor de verkie
zing zal worden voorgesteld.
Er zullen twee Kamers zijn, waar
van een gekozen zal worden door de
gemeenteraden uit bei gebeele land.
Pre=ident zal zieh door middel
van bood«chippen met de wetgevende
lichamen in verbindin- stellen.
De Kamers zullen Nationale Raad
en Rand dor Gemeenteraden heeten.
zullen zil h«t fwres vormen
Hi President der Republiek zal door
dr beide Kamers voor 4 jaar gekozen
word en
DE KIESRECHT HERVORMING IN
FRANKRIJK.
De Fransche Kamer beraadslaagde
over de kiesrechthervorming. Met 457
tegen 10 stemmen werd verworpen
een amendement, dat voorstelde afge
vaardigden te kiezen l>" stemming op
een onndidant per arrondissement en
met evenredige vertegenwoordiging
vror het departement Mot 535 togen
28 stemmen werd besloten de stem
ming voor de afgevaardigden volgens
h«t lijstenstelsel te laten plaatsvinden
en met 303 teven den minderheden
vertegenwoordiging te geven. Het ge
heel is met 560 tegen 4 stemmen aan
genomen
ALBANIë.
Men meldt uit KonsumiinopelDe
MuJissoren siellen vuor de lurksche
refcvering ouaaiui«uieiijKe eischen. Zij
vei langen o. a_ de ben vtutag van een
Albanees' -a, u inspecteur-generaal
1 voor net .-vitianeesche gouied. De Mo-
uutneduauscuo AlbuUcezen zijn de re
geeriug volsireKt trouw.
In den ministerraad van Zondag
avond bad de minister van binnen-
lundscne zasen ilatu bei zich
VOOR DEN OORLOG
verklaard, als het eenige middel, tot
oplossing van de moeilijkheden. He
den zal ©en buitengewone vergade
ring van den ministerraad worden ge
houden, waarin definitieve besluiten
zullen worden genomen. De Engelsche
regeeriug heeft de P< rte sto:k aange
raden, een oorlog te vermijden.
Stadsnieuws
Openbare Vergadering.
In de groot© zaal van Het Bron ge
bouw hield Maandagavond de afd.
Haarlem der S. D. A. P. een openbare
vergadering, waar als sprekers de
heereu DUY3, lid van de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal, en NAGT-
ZAAM, candidaat der S. D. A P. ia
district III, voor de aanstaande
raadsverk ez.ngen optraden
De VOORZITTER dei- bijeenkomst,
de heer Kales, opent die te negen
uur. en zegt de drukke opkomst als
een bewijs van politieke opleving te
beschouwen. Als verschillende arbei
ders hun onverschilligheid en lauw
heid laten varen kan dat de arbei
dersbeweging ten goede komen. We
hebben (aldus spr.) het dezen keer,
n.ettegêüstaande herliaalde teleur
stellingen, maar weer gewaagd, met
onze eigen candidaten voor den dag
te komen.
Ditmaal staan we in een bijzondere
omstandigheid in district III De li
beralen en vrijzinnigen hebben zich
herinnerd dat er ook evenredige ver
tegenwoordiging in hun program
staat. Ze steunen onzen candidaat in
III. We zijn evenwel nog Jang
niet aan evenredig© vertegenwoordi
ging toe dan zouden er zeven ze
tels in den Raad door socialisten be
zet moeten worden. Waarom hebben
de vrijzinnigen onze candidaten in
de andere districten niet gesteund?
Er is bij deze stemming van eigen
lijke samenwerking tusschen de soci
alisten en de vrijzinnige groepen
geen sprake; beiden staan we geheel
vrij in dat opzicht.
Spr. geeft het woord aan den heer
A, NAGTZAAM, candidaat deT S. D.
A. P. in district III. Deze geeft een
definitie van hptgeeu zich de sociaal
democratische arbeiderspartij ten
doel stelt, en bespreekt daarna wat
er z. i. hier gedaan moet worden
voor de volksontwikkeling in het al
gemeen. Ten eerste: een openbare
leeszaal. Er is hier wel een stadsbi
bliotheek, waar men zeer welwillend
wo'rdt te woord gestaan maar die
beantwoordt toch niet aap de mode'r-
ne eischen.
Het tweede punt is de kunst, die
men aan het volk brengt. Zeker, het
Haarlemseh Muziekkorps mag er we
zen, maar het is geen juiste toestand
dat het korps grootendeels moet be
staan va'n d© concerten, die het, bui
ten de stad geeft. 1-Iet moest van de
gemeente-subsidie kunnen bestaan,
thans zijn de salarissen der orkest
leden te laag.
Het derde punt is de loonregeling
van gemeente-werklieden. Hel lange
wachten op de onlangs getroffen
loonregeling is er aan te wijtesn, dat
men te weinig geld er aan wilde be
steden. In dat geval is het moeilijk
om tot een verbetering te komen. Die
is er nu maar mep moet piet den
ken dat men er is. Neen, de gemeen
te moet een loonregeling maken die
ook als voorbeeld kan dienen voor
particuliere werkgevers.
Het geval-Van Deventer bewijst,
dat er iets hapert aan de rechtspositie
van den gemeentewerkman. Best mo
gelijk is het dat het rapport van den
heer Springer, waarop Van Deventer
is ontslagen, juist is, maar het moet
voor de gemeentewerklieden onrust
wekkend zijn, dat ze op het rapport
van een chef maar dadelijk onge
vraagd ontslag kunnen krijgen. In
Leeuwarden b.v. mogen ze (dat heeft
partijgenoot Zandstra verkregen)
voor het scheidsgerecht met een
raadsman verschijnen.
De werkloosheid ia een gevolg van
het tegenwoordig maatschappelijk
systeem. Daarom zijn staat en ge-
-oUiULiZl UK
lit ubbViiIiMAN[£
33)
H C
Het was intusscheu aan geen twij
fel onderhevig, dat het wapen datge
ne was, waarniuu hot noodlottige
schot was gelust, en dat de persoon,
die het hot laatst gehanteerd had, het
schot had afgelost. Voor de jury bleef
na liet hooren der getuigen over om
zonder persoonlijke neiging te laten
golden, te zeggen of zij voldaan waren
over liet getuigenverhoor, wie het pis
tool had afgevuurd otQ to dooden.
Do rechter ging achterover zitten
leunen, en de twaalf goede menschen,
allen handelslui, boeren en handwer
kers uit Beacon Audley, staken hun
hoofden bij elkaar. Zonder uitzonde
ring waren zij pachters van Lcird
Monksilver, of was hun bestaan op
een of andere wijze afhankelijk van
de Priorv. Zij waren allen op Dick
gestold. Zij waren trotsch op zijn
meesterschap bij de roei wedstrijden
en op zijn overwinningen te Oxford.
Maar toch, tegenover zijn bekentenis
over een slechte verhouding met zijn
vader, en tegenover die woorden van
dien gentleman in den stoel, dien zij
wisten, dat do zaak ©ven onaange
naam vond als zij zelf, wat moesten
zij doen
Maar één ding, en zij deden uet
met alle kenteekenen, hoofdknikken
en geknor van een typische Engelsche
jury
Met een grooten zakdoek zijn ge
laat afvegend, berichtte <le president
van de jury den rechter, dat zij hei
eens waren.
En uw vonnis, heeran? vroeg
hij.
Wij zijn van oordeel, dat Mr
Dick zijn vader heeft doodgeschoten,
maar dat er verzachtende omstandig
heden voor zijn, en wij bevelen hem
ter wille van zijn jeugd in de gratie
der rechters aan.
De rechter onderdrukte een vloek,
die opgelost werd in een glimlach
U heeft hier niets met omstandig
heden of gratie te maken. zei hij.
U is dus van oordeel, dat Mr. Ri
chard Wenslade den overledene met
voorbedachten rade vermoordde
Heel goed dat is een vonnis van op-
zettelijken moord tegen hem. Inspec
teur Pearman, wil u Mr. Wenslade
dadelijk in hechtenis nemen Ik zal
dadelijk mijn bevelschrift in orde ma
ken, waardoor hij naa.T het gerechts
hof venvezen wordt, en dan kan u
hem zoo spoedig mogelijk naar de
gevangenis te Wroxford overbrengen.
HOOFDSTUK XIII.
De brandvlek op het boek.
De dagen, onmiddellijk volgend op
het voorloopig verhoor van DicK,
gingen als een afscuuwelijke creoin
voorhij voor hen, die hem ie Beacon
Audley liefhadden. Zijn moeder e..
zuster vergaten bijna de vrceselijke
gebeurtenis van den dood van Mr.
enslade door de nog grootere trage
die, die hen boven het hoofd tang.
Zonder een man van haar eigen fa
milie om haar te ondersteunen, en
raad te geven, voelden z:j zien uiterst
hulpeloos, want ofschoon Lord Monk-
silver den zaakwaarnemer der familie
carte blanche had gegeven om geen
onkosten te sparen bij het z->eken
van een verdediger voor den gevan
gene, zagen zij toch maar al te uuide-
lijk, dat de oude peer geloofde in de
rechtvaardigheid van hot vonnis.
Zijn persoonlijke sympathie telde
daarom» voor niets tegenover tv. re
vrouwen, die alleen tevredengesteld
konden worden met verzekering van
Dick's vrijspraak, omdat hij on
schuldig was.
Iets van mindere strekking was
haar beiden niet voldoende. Er op te
zinspelen, dat er nog wel kans op zou
zijn, hem enkel maar vrij te krijgen,
riep bij Mrs. Wenslade een tranen
vloed te voorschijn en eenige bittere
woorden van den kant van Yvonne.
In deze voor Yvonne zoo sombere
dagen wos zij plotseling van kind tot
vrouw gerijpt, daar zij behalve haar
eigen lost, ook een groot deel van de
zorgen harer moeder moest dragen.
Ofschoon zij onbewust verlicht was
haar echtgenoot, was Mrs. V\ enslade
zoo zenuwachtig en omsleul Ij or tue
verandering en den warwinkel van
gebeurtenissen, die er op volg-ie, dat
zij tot mets nut was, en zoo was nel
de taak van Yvonne, om d© advocaten
en allerlei andere menschen, die
voortdurend kwamen en gingen, te
woord te staan
Lord Monksilver bezocht Iuult rnnut
eens nadat zijn erfgenaam >uuj de
gevangenis te Wroxford was over
gebracht, eu iiij was zóu z nuwaditig
over de schande voor en liet dreigend
verdwijnen van zijn ouden titel, dat
Yvonne niet verbaasd was, toen hij
daarna zijn secretaris zond, -uulaats
van zelf te komen. legali .o: ri id ur
vulden de herhaalde bezoeken e i aan
houdende kampioenschap voor de
zaak van haar broeder haar .i.et een
walging, die zij niet onder woorden
kon brengen. Als ziï wat o„der was
geweest en wat meer ervaring had
gehad, dan zou zij geweten iiobbon.
dat het kwam, omdat Ravonscar haar
nu behandelde als een vrouw, waarop
hij een gunstigen Indruk wenschte te
maken. Ook kan wel zijn dat zij een
onoprechlen klank hoorde >n zijn
telkens geuit vertrouwen in do on
schuld van Dick.
Meermalen kwam hij alleen van de
Priory overloopen, maar tweemaal
1 was hij vergezeld van den zaakwaar
nemer uit London. Yvonne voelde di
rect uiepe uiiiiuciiUug wantrouwen
vuor dezen gentleman. Feitelijk was
Mr Septimus Thunuihwaite van
Thornithwaite, Luiblater en Co.,
Gray's Inn. precies wal zijn mooie
witte bakkebaarden en rose gelaats
kleur van hem deden verwachten -
een onberispelijke notaris, wiens hori
zon begrensd was door testamenten,
handelsovereenkomsten en overdrach
ten. Hii beschouwde z!,n hooggeboren
cliënten met grooten eerbied, en netzij
Dick Wenslade schuldig of onschul
dig was, toch nam hij het den jongen
gevangene hoogst kwalijk, do oorzaak
te z-ua. dat een hist -risrhe titel dnor
het slak gesleurd werd.
Als wettelijk raadgever :n eene
moordzaak, waarbij de galeien op het
spel stonden, voelde hij zich uls een
visch op het droge.
F.n het duurde niet lang, of /vonne
had begrepen, dat Mr Thornithwaite
onder .'iin hoffelük© manieren -te vas
te overtuiging verborg, dat haar
broeder schuldig was aan het pee:
hem ton laste werd gelegd. Hierin
deelde de oud© notaris alleen «te alp©
meene opinie dat Dirk de moorde
naar moest zün, omdat heel luide
lük was aangetoond dat niemand an
ders het kon wezen mnnr dit kwn
Hik verborgen geloof was niet ge
schikt om hem bij een geestdriftige
n©rLig©noot als Yvonne bemind te
maken.
Na zijn tweede bezoek in zake de
verdediging van Dick schreef z.j ©eu
briefje aan Lord Monksilver, waarin
zij Mr. Thornithwaite ronduit ..een
oud wijf noemde.
Haar oom antwoordde niet, noch in
persoon, noch schriftelijk, maar
■tuurde Mr. Ravenscar om iiet ver
ontwaardigde meisje tot bedaren te
brengen. Daarin slaagdo hij maar ge
deeltelijk door iiaar te verzexeren,
dat de ware kern der verdediging toch
berustte bij de advocaten, die over
drie weken bij de zitting van i:et ge
rechtshof zouden optreden.
Maar zij kunnen poen vuurtje
stoken zonder brandstof en deze
slaapkop ziet er niet uit, of hij brand
stof Kan verzamelen, antw.wrdde
Yvonne beslist.
Wij moeten geduld hebben en
hopen, dat alles ziel» voor de crisis
nog ten beste keeren zal, zei de
lange secretaris, haar hand wat lan
ger vasthoudend dan noodzakelijk
was en met iets liefkoozends ;n zijn
stem. Ik kan er niet voor 'nstaan,
maar ik wil u toch we! graag te ver
staan geven, Miss Yvonne, dat ik
nacht en dag beeig ben, om te trach
ten uitkomst te geven. U behoeft niet
al uw vertrouwen op Thornithwaite
te stellen, daar u weet, dat hier
iemand Is, trouw aan u aan uwe
familie, meen ik
(Wordt vervolgd).
