HAARLEM'S DAGBLAD,
TWEEDE BLAD.
RAPHAEL DECROIX
DONDERDAG 16 NOVEMBER 1911
OM ONS HEEN
No. 144.
Nabetrachting van den
Gemeenteraad.
Voor <leu buitenstaander is altijd
een reden tot verwondering gelegen
hierin, dat de gemeenteraad in nage
noeg iedere zitting geroepen wordt tot
het nemen vun beslissingen in zaken,
waarvan al de leden onmogelijk uit
eigen ervaring verstand kun
nen hebben. Menig lid van den Raad
moet dan ook afgaan eenig cn alleen
op wat de deskundigen zeggen en won-
.neer dezen het niet met elkaar eens
zijn, wat meermalen gebeurt, een keus
doen lusscheu de diverse mceningen,
al naar gelang van indruk en persoon
lijke neiging. Daarvan heeft de discus
sie over het voorbereidend onderwijs
weer het bewijs geleverd.
Voor hen. die zwenkten tusschen
voor- en tcgoustanders moet de finan-
cieele achtergrond een krachtige rug
gesteun zijn geweest. De uitslag zou,
meen ik. dan ook anders hebben kun
nen zijn, wanneer dit geldelijk be
zwaar er niet geweest was. Een uit
gaaf van dertig- veertigduizend gul
den per juar in een nabij liggende toe
komst zou dan ook iuderdaud voor
onze begrooting moeilijk zijn geweest
en niet iedereen zal instemmen met
de meen ins van den heer Modoo, dat
men déarom alleen iets goeds niet na
laten mag. Geld is eenmaal een ele
ment, waarmee rekening gehouden
moet worden. Onvervulde wenschen
heeft immers ieder, onverschillig of
hij huisvader is of een gemeentebe
stuur- helpt vormen.
Daar do Nabctrachtor eonmual ge
woon is, zijn meening over belangrij
ke beslissingen uit te spreken, wil
hij het nu niet nalaten, al is deze opi
nie even ondeskundig als die van me
nig lid van den Raad. Voor mijn per
soonlijk gevoel blijve het kind in zijn
eerste levensjaren vrij van school-
schen, vrii van iederen dwang. Die
komt op het zesde jaar gauw genoeg
en eenmaal begonnen, verdwijnt hij
nimmer meer. Duurt de schooldwang
bij het eene kind langer, dan bij het
andere, de laatste verwisselt hen
spoediger met Ividon van maat-
schappoii Ui'ii ii-'M. v-'-orzaakt door
regelen van orde en lucht oj) kan-1
tnor, werkplaats of fabriek. Is er dan
geen poözie in, het kind althans in zijn
eerste levensjaren oyer te laten aan
de ouders, veelal aan de moeder al-1
leen, om frank' en vrij te spelen naar
hartelust, zonder regel of discipline
Het denkbeeld om liet wurm op zijn
derde jaar naar school, zij het ook
een speelse hooi, te zenden is voor mijn
gevoel onjuist, omdat het voortkomt
uit de op zich zelf foutieve stelling,
dat verstandsontwikkeling en die
alleen, het geluk meebrengt, waar
naar wij allen trachten.
Maar ik herhaal dat dit een indruk
is en wanneer ik dus rnet de gevallen
beslissing onj het voorbereidend on-
derwijs niet van gemeentewege te be
vorderen, instem, dan is dat een loc-
kenoordeel en niets meer.
Bij een vorige gelegenheid is het ver-
schil in opvatting van de taak der
Raadscommissies naar voren geko-1
mennu bleek liet opnieuw. Niet al
tijd is de grens gemakkelijk te trek-,
kes tusschen voorbereiding, beslissing
over de zaak zelf en uitvoering en daar
de laatste toekomt aap B, en W. zijn I
botsinkjes, al mogen ze van vrodóli©-
venden aard wezen, niet altijd te ont-1
gaan. Do meerderheid van den Raad
h.-oft uitgemaakt, dat dit College zich 1
•ue goedkeuring van de uitgewerkte
plannen en teekeningen voor de H.
B. S. met 3-j. e. en Handelsschool,
voorbehield, waartegen B. en W. zich
verzetten. Te verwachten is, dat dit
verschil alleen maar van theoretisch
belang is, geen practische quaesties j
na zicli slepen zal. De Raad moet zich i
er wel van bewust zijn, dat hij goéd'
doet met. nis in zoovele zaken im-1
mers, zijn inzichten te regelen naar
dio van do deskundigen en. op een
enkelen na, zijn dit B. en W. mei hun
ne adviseurs aan den oenen en de
Commissie voor openbare werken ouq
den anderen kant. De stemming van
de Commissie scheen mij niet zóó, dat
vun haar nog oppositie te verwachten
is, die hel fundament van de plannen,
de puedugogische indeeling, in de war
zou brengen. Vooral het feit, dal te
gelijk de aangevraagde gelden wer
den toegestaan, wijst daarop. Waar
om het dan nog aoodig was, zoolang
over de zaak te praten, kan alleen
vreemd wezen voor wie niet weet, dat
het in de wereld zoo dikwijls gaat
over quaesties van macht en gezag al
leen.
Luat ons dus hopen, dat 's Ruads
beslissing do zaak niet zal ophouden
cn dat do Commissie van openbare
werken zich vlugger toonen zal, dan
do rechtsgeleerde commissie, die nu
eenmaal niet snel schijnt te kunnen
werken. Het mag vreemd klinken, dat
men eerdór een ingewikkeld school-
plun, dan oen kleine verordening ma
ken kan, de practijk is toch daar om
dal te bewijzen. Ik heb hooren opmer
ken, dat advocaten nu eenmaal ge
wend zijn, elkander in civiele proces
sen lange termijnen toe te staan, zoo
dat die gewoonte hun tot tweede na
tuur geworden is en ook in de Raads
commissie wordt voortgezet, maar na
tuurlijk is dat niets anders dan een
zuurzoet grapje, misschien wel verzon
nen door iemand, die van zijn leven
eens een proces verloren heeft1
Het voorstel van B. cn W. om de
bewaking van het Stadhuis uit te brei
den, dat aanleiding had kunnen ge
ven tot opmerkingen van kluchtigen
aard, ging. door de oppositie van den
heer Modoo. een heel anderen kant
uit. Dit Raadslid, onafhankelijk van
aard en behept met de goede gewoon
te om zooveel mogelijk door eigen
oogen to kijken, had dien zelfden
Woensdag met den griffier ter Secre
tarie, don lieer Van Bilderboe-k, de
ronde gemaakt, zooaJs de nachtwa
kers die 's nachts doen en was tot de
slotsom gekomen, dat de plaatsing
van de controleklokken dikwijls do;n
genoemd moet worden. In do Raads
zaal cn in do Fabriciuszuul hangen ze
namelijk vlak bij den ingang, zoodat
do nachtwaker de contróle op de pa
pierstrook kan doen aanbrengen, zon
der de golieele zaal to zijn doorge
gaan. Me ti sc hen kennis moet de over
tuiging geven, dat de. waker even de'
conlröie -opneemt en dun weer' verder
guat, zonder de zaal te zijn doorgio-
gaun.
Do heer Modoo is wel wat zwaartil
lend. Staat hel dan, op grond van zijn
menschen kennis, bij hem vast, dat
wie zich met een Jantje van Leiden
vun zijn werk afmaken kan, dat ook
doet V De heer De Breuk had uil eigen
ervaring heler dingen van den bewa
ker opgemerkt en de burgemeester be
treurde het. dat de gemeentesecretaris,
die maar tweemaal het woord mag
voeren, als hij benoemd is en ais hij
aftreedt, lol zwijgen was gedoemd-
Hij liad anders over deze zaak, die
hij hoeft helpen voorbereiden, heelwat
kunnen zeggen. Maar Mr. Wytema,
(rouw aan de wetten des Rijks en dus
ook aau de gemeeutewet, zweeg als
een visch, neen als een Secreta
ris. Gelukkig staat de wet liem toe,
buiten den Raad ie praten naar har
telust en daarvan zal hij daii nu ook
wel gebruik maken, omdat de zaak
aangehouden is. Niet zonder ironie
voegde de voorzitter er bij, dat B. en
W. willen wachten, om te zien. of er
uit den Raad een doelmatig en van
verstand getuigend voorstel komt.
Misschien mag ik mijn duit in 't
zakje doen door de mededeeling die
ik gekregen heb, dat soms de elcctri-
sche lantarens, waarmee do ronde
gedaan wordt, haperen en dat dan do
waker maar een kaars neemt, die wel
ouderwetschei- maar beter vertrouw-
baar is en grooter gevaar ople
vert voor brand.
Worden we, het zij in gemoede ge
vraagd, niet wat al te zenuwachtig
op het stuk van brand-, diefstal- en
iubraakgevaar op het Stadhuis Wat
is er toch te vreezonVoor brand is
een snelle rondgang voldoende en wat
valt er op het Stadhuis te stcleu, dan
een zee van papier, beschreven cn on
beschreven waar niemand naar taalt.
Ach ja. de Halsen een gowiksle
boef zou een poging kunnen doen om
zoo n doek uit de lijst te snijden, maar
zoodra hij met dat werkje klaar is,
houdt zijn gcwiksthcid ook op. want
verkoopbaar is het kostbaarste gesto
len schilderij nooit. Al Is het niette
min lo Parijs voorgekomen, mag dat
dan aanleiding zijn om te vreezen, dat
een zelfde waanzinnige daad ook in
Haarlem zou voorkomeu
Wanneer we ons gaan uflobben over
allerlei onwaarschijnlijks, dat wel
eens zou kunnen gebeuren, doet
niemand van ons 's nachts een oog
meer dicht.
J. C. P.
Buitenlandsch Overzicht
Be oorlog tusschen Italië enTurkije
Italïö ziet voorlooi-ig af van een vlootactie tegen Europeesch
Turkije, blijkbaar wegens protesten der mogendheden.
Schermutselingen.
In Tripolis sterven eiken dag 100 menschen aan de cbolora.
De eerste militaire vlieger in den oorlog gedood.
DE TUSSCHENKOMST VAN DEN
ENGELSCHEN KONING
INGEROEPEN.
Verzekerd wordt, dat het Jor.g-
Turksche comité te Saluniki 't voor
nemen heeft, twee leden naar Port-,
Said te zenden, om aldaar do komst
van koning George af le wachte l,
ten einde den Engelsc'nen koning te
verzoeken in bet Turksch-Ilatiaan-
sche geschil tusschenbeide te komen
Turkije zou geneigd zijn, tegen beta
ling van een schadeloosstelling, a::n
Italië een dergelijk protectoraat over
Tripolis toe te kennen als Engeland
over-Egypte uitoefent.
Uit Rome vvoidt aan een Duitsch
blad geschreven, dat
tegenwoordig een harde proef te
doorstaan heeft. In steeds broeder
kringen komt men tot de overtui
ging, dat de expeditie naar Tripolis
nog groote offers zal vragen. Deze
overtuiging dirukt de aanvankelijke
geestdrift neer. Thans oefent men
van alle zijden op de regeering on
tlek uit, zoodat zij voor ernstige
moeilijkheden komt te staan.
Zal de oorlog zich ook tot
Europeesch Turkije uitstrekken
D.iiZ© bniangrij»o siuag nouui de
gemoederen reeds lang in beweging.
Ook heden is het nog niet beslist ze
ker, of de Italianen het zullen wagen
tegen Europeesch Turkije op te trek
ken.
Uit Konstarittnopel wordt geseind
,,De mogendheden der triple enten
te (Frankrijk, Engeland cn Rusland)
doelden "aan Turkije méde, dal zij
in Rome stappen gedaan hebben, om
do blokkade der Dardanellen of een
bombardement van Smyrna, Suiou/ki.
en Beiroet te verhinderen."
Het trekt deopmerkzaamheid, dat
111 dit telegram over de bezetting der
Turksche eilanden in den Archipel
geen woord gerept wordt.
Dat Oosteorjjk-Hongarije ook tegen
uitbreiding van. net ooiiogscunllict
tot den Balkan is, hebben we reeds ui
ons vorig Overzicht meegedeeld.
zou Italië dus ondervinden, of... heeft
het reeds ondervonden.
Van belang is, wat liet' ltuüaansche
blad de Cornere dclla Sera
schrijft, namelijk
De trouwe lezers verwachten reeds
sedert «enige dagen berichten over
«en bombardement in do Aegeïsche
Zee. Ook de regeeringsbladen hebben
steeds weer betoogd, dat het noodza
kelijk was. dat krachtig tegen den
vijand opgetreden zou worden. In
het communiqué van 5-November,
dat aau alle mogendheden toegezon
den is, moet uitdrukkelitk gezegd
zij 11, dat de regeering evenzeer ge
neigd is billijke vredesvoorwaarden
te aanvaarden, als zij vast besloten
is Binnenkort den vrede af te dwin
gen door de uiterste middelen. En nu
heeft een hooggeplaatst persoon
(waarschijnlijk een lid van de regee
ring) verklaard, dat Italië eerst
van plan is, de oase van
Tripolis volkomen te b c
zetten, voor zij een vloot
actie tegen Turk ij e onder
neemt.
Voorlooplg is slechts een klein ge
deelte van de oas© bezet, doch de
regeering wil oen krachtige actie op
touw zetten en de oase volkomen van
Turken en Arabieren zuiveren, die
dan gedwongen zullen worden,zich
terug te trekken cn over te geven.
Tot zoover dit Jlaliuansche* blad.
De werkelijk© roden, waarom
DE ITALIAANSCHE REGEERING
YOORLOOHG VAN ACTIEF OP
TREDEN IN DE AEGEÏSCHE
ZEE AFZIET,
is waarschijnlijk te zoeken in de hou
ding der mogendheden en in de be
dreiging van Turkije, dat het dun zul
overgaan tot het verbannen van alle
Italianen, die in Turkije wonen, en
dat zijn er i..et minder dan 50.000.
Van 't oorlogsveld op Tripolis.
DE SCHERMUTSELINGEN
bij de door de Italianen bezette kust
plaatsen duren voort. In een der tele
grammen wordt gelegd
„Door de weifelende houding van
de Italianen worden Turken en Ara
bieren steeds meer geprikkeld, om
overmoedige stukjes uit te halen."
Dit teekent den toestand.
EEN WAPENSTILSTAND
In diplomatiek© kringen te Parijs
rekent men er op, dat voor het begin
•van den winter een wapenstilstand
tusschen Turkije en Italië gesloten
zal wórden. Ook het uitblijven \un
het bombarden ion t der Turksche kus
ten beschouwt men als een gunstig
toeken daarvoor.
HET EERSTE SLACHTOFFER VAN
«DEN LUCHT-OORLOG.
Genlekl wordt, dat de Turksche ar
tillerie'pr in geslaagd is, een Itali-
eu^schén militairen jviuteur te doo-
den, 'die' een verkenning maakte. Er
weid voortdurend op hem gevuurd.
Ten' si'olio schijnt con projectiel den
bestuurder geraakt te hebben, de on
gelukkige wus-gedood vóór de machi
ne naar beneden viel.
DE CHOLERA.
Uit Tripolis wordt bericht
Onder de burgers komen p e r d a g
ongeveer honderd sterf
gevallen a a u cholera voot.
Daar het water van de meeste put
ten besmet is, wordt door ltuJiaan-
schc schepen water uit Italië aange
voerd.
De toestand is dus wel treurig.
Uit do Duitsche politiek.
DE M ARO K K O-O VER EEN KOMST.
Do begrontiiigscommissie uit den
Rijksdag nam eenstemmig liet voor
stel aan. waarin besloten wordt, aan
dc wet op de koloniën on protectora
ten de volgende alinea toe te voegon:
„Voor het aanwinnen of het afstand
deen van koloniën of gedeelten ervan
moet een Rijkswet goedkeuring ver
kenen."
Het voorstel der liberalen en so
ciaaldemocraten, om do Marokko-
overeenkomst aan do goedkeuring
van de wetgevend© macht te onder
wei pen, word met 16 tegen 10 stern-
men, door centrum cn rechterzijde
verworpen.
Dc Conservatieven blijven dus ook
nog der regeering trouw.
De breuk tusscuen Rijkskanselier
en Conservatieven als rbe breuk
er is lieefl dus tot beden neg
geen gevolgen.
Gisteren werd in den Rijksdag be
gonnen met de tweed© lozing in ple
num van het ontwerp op
DE SCHEEPVAARTRECHTEN,
waarbij ook Nederlandsche belangen
betiokkea zijn.
Nadat de rapporteur voorlezing go-
daan had van het rapport van de
commissie-beraadslagingen, verklaar
de dcafgevaardigde Zehnler namens
het Centrum, dat deze partij oor
spronkelijk niet veel sympaUiie voor
het ontwerp had. Het Centrum zal
dan ook Zijn goedkeuring afhanke
lijk maken vun don vorm, dien he:
ontwerp krijgt. In de commissie is lm;
reeds zoo verbeterd, dat het voel
aannemelijker g« worden iS-
Do hcor Krcth deelde namens de
Conservatieven mede. dat zim partij
het ontwerp volgens de redacti© «»vi
commissie zou goedkeuren. Alleen de
Saksisch» Conservatieven zijn er te
gen, omdat zij vreezen. dat de belan
gen van bun land ©r door geschaad
worden.
Een amendement is ingediend door
den lieer Bussermann, tot weder-op-
oeming van de kanalisatie van den
Moezel en d© Saai in het ontwerp, j
waartoe in eerste lezing besloten1
was. maar welk b. sluit in <le tweede i
lezing van de commissie-vergadering
geschrapt werd. Allo partijen, behal
ve Duitsch-ConservaUeven, zijn voor
dit amendement.
De sociaal-democraat David sprak
scherp tegen het ontwerp.
Hij zei o. a,
,Ooslenrijk en Nederland zijn er
tegen. Is het loyaal, wanneer een
staat internationale verdragen maakt
©n de andere staten voor een fait
accompli stelt Dit is arglistig, dit
is de houding van een diplomatie, die
het aanzien en dc waardigheid van
het rijk scliaadt.
Oorlog zullen Wij hierom niet krij
gen. Of de zaak is voor de poes. dan
bekommert niémand zich er oui, of
er komen weer compensaties."
Uit liet gevoerde, debat blijkt dus.
dat alle partijen, behalve de sociaal
democraten, dc vrijzinnigen en de
Saksische Conservatieven, vóór hot
ontwerp zijn. Hot zal dus wel met
groote meerderheid worden a a n-
genome n.
Heden wordt liet debat nog voort
gezet.
DE SPANJAARDEN IN
MAROKKO.
Men verneemt u:t Tanger, dat de
quarantaine aldaar is opgeheven,
daar zich geen verdacht geval moer
heeft voorgedaan.
Nu zal moeten blijken, of de aan
wezigheid van den Spaanschen krui
ser >i> do roede van Tanger werke
lijk in verband stond met het voor
kómen van troebelen ond-r-r de in-
lamdsohe bevolking naar aanleiding
van getroffen maatregelen ter voor
koming van besmetting
De opstand In China.
Hot Chineesch© staatsblad bevat de
mededeeling, dat Joean Sji Kai de
Kroon dank zegt voor zijn benoeming
tot ©ersten minister, wat feitelijk ge
lijkstaat met de aanvaarding van
liet ambt,
De premier heeft ui een interview
verklaard, dat, ofschoon hij de nood-'
zakelijk lie id, aldus te moeten hande
len, betreurde, hij c-en ministerie zou
vormen en den steun zou pogen te
verwerven van zooveel provincies als
mogelijk was. Den overigen zou nij
toestaan haar onafhankelijkheid voor
het oogonlilik te behouden, maar hij
zou trachten haar langzamerhand
tot getrouwheid aan de Kroon terug
t© winnen
Uit Hankou wordt geseind
Hevig geschutvuur blijft bij vlagen
van heide zijden aanhouden. D© kei
zerlijken lijden de grootste verliezen.
De opstandelingen dringen voor-
aarts en de trouw gebleven troepen
Uit de Belgische politiek.
De minister-president verklaarde,
dat de regeering op 51 December a s.
den uitslag der volkstelling in han
den zal hebben. Hij zal bij de Kamer
oen wetsvoorstel tot uitbreiding van
liet aantal Kamerzetels- indienen en
is op het oog&hblik van plan een bo-
sluit tol
ONTBINDING VAN DE BEIDE
KAMERS
n den Koning ter- goedkeuring voor
te leggen.
Een der eerste quaesties. dor gere
geld moeten worden, rs, volgens do:i
minister, die van
DE NATIONALE VERDEDIGING.
Het stelsel van verdediging moet,
naar even l edigheid, gelijk zijn aan
dat der andere staten.
Do opleiding der soldaten moet ge
moderniseerd worden en er uioet een
meer volkomen aansluiting zijn tus-:
schcn officieren en soldaten.
regeering zal in Januari een
wetsvoorstel indienen tot wijziging
het regime van «le Schelde.
stadsnieuws
Feestconcert „Onder Ons".
Het Gemengd Koor „Onder Ons",
dat onder de zeer uitnemende leiding
van ziju ö.recteur, den heer Henri
Pielage, alom in den lande zulk een
goeden naam heeit verwonen doöC
het fraaie wedstrijdzingen, gaf Weena
dagavond het feesicon eert ter gelegen
he.d van het tienjarig bestaan der
vereeniging.
„Onder Óns" had reden om op het
eerste ten jarig tijdvak van zijn be-
taan met genoegen terug te zien en
deze periode feestelijk af te sluiten.
Eeu bik op het schild met zilveren
kransen en médailles in de groenin
gen op 't podium in de groote zoal
van de Soc. Vêheenig.ng, gepaaid
aan een vluchtig doorzien van het
lijstje der bekron.ngen :n 't tekstboek-
Varen reeds voldoende, om te zien
met welk welslagen „Onder Oas"
heeft gearbeid gedurende de tien ja
ren van zijn bestaan.
Wij behoeven daarover thans niet
u-t te weiden. De heer Philip Loots,
onze muziek-verslaggever, wiens com
posities den feestavond tot inhoud
strekten, heeft daarover meermalen
in zijn verslagen geschreven. Ou
zo wedstrijd-verslaggevers en re
dactieleden hebben ook menigkeer
gelegenheid gevonden, om de verdien
sten van koor en dirigent te vermel
den.
Nset l© verwonderen valt, dat er
groote belangstelling bestond voor dit
jubileuinsconcert. Uit de voorber.cht-
jes ter inleiding van dezen avond in
onz© courant is daarvan reeds geble
ken.
Ten ©inde di t concert zoo goed mo
gelijk te doen slagen, had zich een
Eere-comité gevormd.
Dit Eere-Comilé was samengesteld
uit de volgende heeren: H. van den
Berg, arts, eere-voorzitter van „On
der Ons"; J. L. E. I. Breda Kleijnen-
berg, lid: van den Gemeenteraad; G.
B. Crommelin, Voorzitter van de
Haarlemsche Bach-veneeniging; Br.
II. D. Kruseirian, wethouder van
Haarlem; Jhr. mr. Frauk-van Lennep,
Lid van de 2de Kamer dei- Staten-
Genéraal; J. C. Peereboom, Directeur-
Hoofdredacteur van Haarlem's Dag
blad; Jhr. Ch. F. van de Poll, indus-
li* eel; Jhr. A. W. G. van Riemsdijk,
Directeur-Hoofdredacteur der Oprech
te Haarl. Courant; A. van Rossum,
Lid van den Gemeenteraad; Jhr. m'r.
F. W. van Styrum, Lid van den Ge
meenteraad; Mr. A. W. Thöne, Au-
I teur Militair, èn Dr. J. Timmer, fid
van den Gemeenteraad.
De belangstelling had zich ook
geuit, in een groote opkomst, waar
door de vóórnaam-gezéllige Vereëin'.-
gingszaal geheel gevuld was.
Na de piano-solo's van den heer
Loots, werd de solist-componist ge
huldigd met een lauwerkrans. De
heer Loots kwam met den krans bui
gen en Verwierf een ovatie uit de zaal.
Thans verschenen alle aanwezig©
leden van „Onder Ons" op het tooneel,
ar het Eere-comité kwam, om de
jubleereude vereeniging en haar dl-
■ecteur te huldigen.
De heer Jhr. mr. F. W. van Sty
rum nam het woord, en sprak onge-
eer als volgt:
Door aile tijden heen vond men
vonderkinderen. Die vond men op al
lerlei gebied, maar vooral op muzi
kaal gebied. Men herinnert z ch de
bekende plaats, waarop zulk een won
derkind te midden van een uitgelezen
chare toehoorders staat. Wij slaan
luier ook tegenover een wonderkind.
Op een leeftijd, dat men van kinderen
nog niet zooveel verwacht, iiad dit
i'onderkfnd, waartegenover wij staan
'P muzikaal gebed reeds vele
eerst© en ©ereprijzen verwonen.
Want „Onder Onsis dit wonderk.nd.
Op vele wedstrijden werden prijzen
gewonnen. Zoo zijn zij jaar in jaar
uit voortgegaan met prijzen te win
nen. Dat staat gedrukt in het tekst
boekje. Nu hebben velen respect voor
alles wat gedrukt staat. Niet alles ech
ter cs waar wat gedrukt is. Ik ben wel
FfcUlLLE I ON
Naar het Lugolsch door
Max P e m b e r t o
1)
Men heelt wel tens gezegd, «lat tij
dens het beleg van Parijs do Duit-
schers meer wisten van hetgeen er in
do stad gebeurde dun de Franschen
zelf. Dat de jaren dit «enigszins stout
gezegde bevestigd hebben, daar is nu
geen twijfel meer aan. Niet enkel door
brutale spionnen alleen werd dit doel
bereikt. Een systematische organisa
tie van beambten, dikwijls uit de hoog-
sto kringen, hielpen den grooten
Moltke aau zooveel geheimen van Pa
lijs, als do wereldstad meende z© voor
d© wereld te verbergen. liet hier vol
gend verhaal is maar een enkel staal
tje van zooveel, dat verteld zou kun
nen worden, llet is echter heel inerk-
waardig, om de groote vermetelheid,
die er duidelijk uit blijkt.
Dolores Morizon, vóór den oorlog
een aristocrate bij uitnemendheid,
was een van de weinig© adellijke
Fran scha vrouwen, die tijdens het be
leg in Frankrijk bleven, en haar geld
en werkkracht geheel ter beschikking
steldo van de lijdenden, die haar hulp
noodig konden hebben. Van haar huis
uit in de Irlondaisstraat ging zij da
gelijks onder de menschen om gewon
den in kerken en hospitalen te hel
pen. om de armen vv at te geven en bt>.
ven alles om door haar zeldzumc-n
moed en zelfopoffering een voorbeeld
te geven vun eigenschappen, die i
in tijd van oorlog meer dan ooitnoo-
dig heeft. Het volk verafgoodde na
tuurlijk dit dappere en bekoorlijke
meisjo ook aarzelde het niet haar tot
zich te roepen, als een of ander in
groot©' moeilijkheid was geraakt.
Aan deze liefdudigheidsdiensten
■volkomen gewend geraakt, wekte het
do verbazing van Dolores niet op, dat
zij laat oo den middag van het jaar
1S71 werd aangesproken, toen zij juist
do kerk van St. Geneviève verliet,
door een jong meisje van oogensclujn-
lijk vijftien of zestien jaar, dat haai'
smeekt© me© te gaan naar een huis in
do Seinestraat, waar een jonge sol
daat lag to stenen aan zijn wonden.
Getroffen door het diepbedroefde,
onsehuldigo gelaat van het mooie
kind, vroeg Dolores enkel het strikt,
noodzakelijke en volgde het meisje
daarop langs den Boulevard St. Mi
chel. om daarna de beroemde fau
bourg St. Gormain in te slaan.
Zij waren misschien een honderd
meters ver langs dezen weg gegaan,
toen het meisje zonder waarschuwing
voor een der mooiste huizen van de
faubourg stil bleef staan, op do voor'
deur tikto on direct van binnen af
antwoord kreeg.
Hier is hel, mademoiselle, zei ze,
heel dringend. Mijn broeder is hier.
Onze vader is de concierge, moet u
w eien. Wat is het toch goed van u me
delijden mei ons to hebben O, made
moiselle, vlug alstublieft, want hij is
stervend
Ilct was zoo vernuftig gedaan, zoo
suel en weloverlegd, dat Dolores zich
op de binnenplaats van hel gróót©
huis bevond voordat het geringste
wantrouwen bij haar opkwam. Als zij
al bedacht, dal het kind gesproken
had'van dë Seinestraat, dun herinner
de een tweede gedachte haar, dat dit
huis bijna op den hoek van dié straat
stond en dat dit dus wel bij manier
van spreken bedoeld kon zijn.
Bovendien werd zij volkomen -be
drogen door het verhaal, dat do ge
wonde man de zoon was van den con
cierge: Het huis zelf herinnerde zij
zich, had toebehoord aan den Ita-
liaanschen flaneur Graaf Brochelli,
die. evenals zoovele anderen vóórdat
het beleg begon, de siad ontvlucht
was. Maar hoofdzakelijk misschien
werd Dolores gerustgesteld door den
doodsangst yan het jonge meisje, om
niet meer tijdig genoeg aan haar broe
ders zijde te komen. Overtuigd, dat zij
hier zuiver kwam om een liefdadig
heidszending te volvoeren, liep zij d©
binnenplaats over en trad de hal van
het groot© gebouw binnen. Een 'Dogen-
blik later'sloezen da wfcam» bronzen
hekken achter haar dicht en begreep
zij, dat zii in een val was gelokt, en
dut haar vrijheid zeker, haar leven
misschien de prijs zou worden van
haar goed vertrouwen.
Ho© was zij dan tot deze ontdekking
gekomen Het antwoord op die vraag
wórdt gevonden in een van die ge
beurtenissen waarbij de slimste
mensch zich verraadt als de gewoonte
hem geleerd lieoft liet gevaarlijk© van
zijn beroep niet meer te zien.
Het was al schemering geweest,
toen Dolores de kerk van St Genevie
ve verliet llier, in de hal van liét. huis
van Graaf Brachelli die prachtige
bal. waarin zooveel schatten van Ita
lië. Spanje en uit het Oosten verza
meld waren hier heerschte volsla
gen duisternis, behalve c©n streep van
Jicht, die door eeu kier van een deur
op het marmeren plaveisel viel.
Hoe vlug de hand ook was. dio d©
deur sloot nadat het bronzen hek was
dichtgevallen, toch was het niet zoo
vlug gelieurd of het vernuftig oog van
Dolores had do waarheid begrepen.
Want het licht liet aan haar verbaas
de oogen den hoek van een mahonie
houten tafel zién, cn op die tafel lag
een porceleinon pijp. die nergens an
ders dan in Neurenberg gemaakt kon
zijn.
Een pijp, die op een mahoniehouten
tafel ligtDaar is, zou men zeggen,
niets verontrustends in. En toch reken-
;da deze scherpzinnige' vróuw vlug
haar kunsen uit en raadde de waar
heid.
Do pijp, dat is waar, zou aan ©en
der dienaren van Graaf Brachelli be
hoord kunnen hebben. Maar het meis-
ja had immers gezegd, dat zij met
hun meester waren heengegaan. En
had zij niet verklaard, dat do concier
go zelf een Franschman en haar va
der vvas?
Als deze feiten al wantrouwen op
wokten, de stem, die aan iemand ver
zocht «lo deur te sluiten. bevestigd<:
dat wantrouwen onbedingd.
Ongetwijfeld had de eigenaar van
die stem een Duitschen tongval hij
werd geantwoord door iemand van
dezelfde spraak, niet alsof er gehoor
zaamd werd aan een verzoek, maar
aan een militair bevel. Hieraan twij
felde Dolores, dc zuster van een sol
daat, geen oogenbiik. En zoo mogelijk,
dan deed het haar meer schrikken,
dan iets. wat zij nog in haar leven ge
hooid had. Allerlei denkbeelden kwa
men bij dez© dapper© vrouw op, ter
wijl zij daar alleen in de groot© hal
stond, en wachtte tót het jong© meis
jo weer met licht zou verschijnen. Zou
zij dez© menschen dadelijk In ten mer
ken. wut zij gehoord en begrepen had
of zou 7.ij het geheim bewaren en af
wachten h«D© do zaak verder zou loo-
pen Het laatste kwam haar als het
verstandigste voor.
Misschien zou het toch hun plan
niet zijn haar gevangen te houden
en ais er werkelijk een ernstige ziek©
ui buis was, «ian bracht haar ïueping
mee, om dadelijk hulp te v'erleenen.
Op deze wijze de zaak beschouwen
de, had zii gezorgd haar gewone zeif-
beüeersclnng weer terug te heboen,
toen het meisje weer verscheen met
een lantpjo in haar handen zij volg
de haai da breede trap op. zonder een
enkele opmerking te maken. Hel feit,
dat zij üwö reent door naar do slaap
kamer van den zieke werd gebracht,
scheen haar een waarborg van ten
minst© eenig© eerlijkheid en de te
genwoordigheid van een ander lid van
haar eigen sekse, maakt© die gerust
heid nog ©rooter.
Dezen kant uit alstublieft, made
moiselle Kapitein Collingwood is op
't oogenbiik bij mijn broeder.
Zij was geen bekwam© actrice, dit
kind met haar pathetische tongen
toen zij den naam „Kapitein CoÜing-
wood" uitsprak, ontsnapte er een
lachje aan haar lippen, ofschoon zij
het dadelijk weer bedwong. De slaap
kamer zelf was ©en "van de geliefkoos
de ontvangkamers van den afwezigen
graaf geweest. Muren, zoldering, meu
belen. alles sprak van een artistieken
smaak en van overvloed van geld om
«Jo kostbaarste dingen aan te koopen.
Het venster keek op het Zuidwest*;!ijk
gedeelte van Parijs, den kant van Ver
sailles, bet tijdelijk verblijf van den
gehaten Bismarck uit.
(Wordt vervolgd).
