HAARLEM'S DAGBLAD.
DERDE BLAD.
VRIJDAG 1 DECEMBER 1911
Buitenlandsch Overzicht
De oorlog tusschen Italië enTurkije
De Italianen z|jn nn meester van de oase rond de vesting
Tripolis.
Een Hevig gevecht bU Benghasl. De Turken werden met groote
verliezen teruggeslagen.
Wreedheden door Turken bedreven. De Italianen hebben
daarvan de bewijzen In handen.
Oe Europeesohe politiek.
Engeland wil opperscheidsrechter In da wereldpolitiek zijn. Dit
is een gevaar voor den wereldvrede.
Ontbinding van den Driehond.
uit Portugal. Weer wordt er In Lissabon gevochten. Nieuwe
samenzweringen. Leger en vloot in actie.
Van 't oorlogsveld.
Dc Turksche commandant heeft
naar Konstantinopel geseind, dat hij,
door do overmacht der Italianen, ge
dwongen was terug te trekken bij de
vesting Tripolis, zoodat de Italianen
nu vrijwel het gehecle terrein tot aan
den rand der woestijn in bezit geno
men hebben.
Miutrdaarmee zijn de Italianen
or nog niet fiun lijn van verster
kingen is nu veel grooter, zoodat het
ook veel moeilijker is deze te verde
digen. De Turken en Arabieren gaan
natuurlijk voort geregeld aanvallen
te doen, zoodat. de Italianen nog
vaak genoog voor groote vuren zui
len komen te staan.
TIeden is er evenwel geen nieuws
van het oorlogsveld, de troepen rus
ten blijkbaar nu uit na het zware ge
vecht van Zondag. Wel is er
De Turken deden een aanval, maar
werden weer teruggeslagen met een
verlies van 150 dooden en 150 gewon
den. De Italianen kregen 22 dooden
en 41 gewonden.
De vlootactie van Italië.
Verzekerd wordt, dat do Italiaan-
sche regeering aan do mogendheden
bericht heeft, dat zij afziet van eene
blokkade der Pardanellen, maar zich
hot recht voorbehoudt haar plan voor
een vlootactie op een ander punt van
liet Turk sche rijk door te voeren.
Aangezien Italië aan Oostenrijk
reeds verklaard heeft, niets te gullen
ondernemen aan de kuStéu van 'je
nèriafischö Zee en voor Snloniki,
blijft er niets anders over dan de
Klein-Aziatische kust en dc Turksche
eilanden.
Maar.... daarvan zou Turkije nog
last genoeg kunnen -ondervinden.
Bovendien, de 'lurken vertrouwen
de toezeggingen der mogendheden
Tiiet onvoorwaardelijk. Om op alle
mogelijkheden voorbereid te zijn,
worden de kusten van de Dardanel-
len toch in staal van tegenweer ge
bracht. 6000 soldaten en zwaar ves-
tiuggcschut zullen daarvoor gebruikt
worden. Komen de Italianen dan nog
onverwacht dan zullen de Turken
hen ontvangen 1
WEER EEN BOMBARDEMENT.
Do Italiaansche oorlogsschepen
boni bardeeren het fort Streck-Said,
bij Aden. aan de straat van Bab-el-
Manbeb.
Ook dc stad Mokka is door de Ita
lianen beschoten.
Over de Turksche en Arabische
wreedheden.
Aan den Berliner Morgen-
post wordt nog door een oorlogs
correspondent geseind
Gedurende een rit door het pas
door de Italianen veroverde terrein,
liet men mij hartverscheurende be
wijzen zien van de wreedheden, door
Arabieren begaan op gevangen ge
nomen Italianen. In e9n moskee had
mén twee
GEVANGENEN GEKRUISIGD,
een ander de oogen en tong door-
Th tmt rmjö lag een vijftigtal
verminkte lijken."
Dit bericht bevestigt volkomen de
modedecRng, door bet Italiaansche
gezantschap te Berlijn aan de bladen
gezonden. Alleen wordt hierin uit
drukkelijk gezegd, dat de wreedhe
den begaan zijn door Turksch-Arabi-
sche troepen. Niet alleen zijn gevan
genen gekruisigd, gewurgd. door
boord, maar ook werden ledematen
uit de gewrichten gerukt. Men vond
lijken van
LEVEND BEGRAVEN
Italianen. Bij een der lijken waren
do ooeen uitgerukt en op het voor
hoofd genaaid Geconstateerd werd,
dat deze gruweldaad plants had, ter
wijl de arme soldaat nog leefde.
Dc militaire autoriteiten hebben
foto's gemaakt van de slachtoffers
van de/o gruwelen.
Een korporaal had reeds na het ge
voerd van den 26sten verteld van
deze wreedheden, maar de Italiaan
sche autoriteiten hebben met de pu
blicatie gewacht, tot zij de bewijzen
in banden hadden.
Trodosgeruchten.
In voorloopig niet officieele ge
sprok!.-n betoogden de Russische en
Oosteiinjksche gezanten te Konstan
tinopel tégenover dc Turksche regee-
ring. dat zij in staal waren, voor
st-I ion te doen. die misschien konden
leiden tot het bijleggen van den oor-
leg. Van Turksche zijde werd hierop
geantwoord, dat Turkije niet onge
neigd is, een eerlijken vrede te slui
ten De mogendheden moesten even
wel bedenken, dat het verlies van de
beide Afrikaunsche provincies zóón
slag voor den jongen constitulionec-
len staat Turkije zou zijn, dat hier
door de constitutie zelve bedreigd
verd, hetgeen geen enkele Turksche
fcgeenng kon toelaten.
Engeland, Duitschland en de
wereldpolitiek.
De Amerik. pers geeft thans ook
haar oordeel over
DE REDE VAN DEN ENGELSCHEN
MINISTER GREY.
Ze \vijst er op, dat er in Engeland's
overdreven eïsch tot meespreken in
alle quaesties, die twee andere mo
gendheden bezig houden, een gevaar
voor den wereldvrede schuilt
Scherper is nog de critiek van het
Duitsch-Amerikaansche blad de New-
Yorker Staatszeitung, die de
vraag stelt
Drijft Engeland naar een oorlog
met Duitschland De indruk der ge-
heele redevoering is.
DAT ENGELAND ER AANSPRAAK
OP MAAKT, WERELD-SCHEIDS
RECHTER OF OPPER-COM-
MISSARIS TE ZIJN'.
Sir Edward heeft openlijk en on
dubbelzinnig doen uitkomen, dat En
geland tweemaal in de Maroltkaan-
scho quaestie heeft ingegrepen, en
dat het onder dezelfde omstandighe
den dit nog eens zou doen. Stelt men
dit op den voorgrond, dan zijn de
mooie woorden van Asquith, dat En
geland geen andere natie zijn plaats
in do zon wil ontnemen, uls holle
frases naast Grey's verklaring, die
oen bedreiging inhoudt. Zoo Duitsch
land zich niet mag bewegen zonder
op tegenstand van Engeland te stui
ten, is dit niets anders dan de voort
zetting van den te-genwoordigen toe
stand, Een redevoering raat een
tendénz ongunstig werken, niet
alleen in Duitschland, maar in de ge
hecle wereld, hij heeft een metalen
klank, en klinkt als een oorlogsver
klaring in de toekomst 1"
FRANKRIJK EN HET MAROKKO-
VERDRAG.
Verzekerd wordt, dat Jaurès het
plan heeft, aan de Fransche Kamer
voor te stellen, om de behandeling
van het Fransck-Duitsche verdrag
uit. te stellen totdat de onderhande
lingen met Spanje zijn afgeleopen.
Dit voorstel zal wel weinig kans
van slagen hebben.
Meer kans' wordt toegekend aan het
voorstel van den radioalen afgevaar
digde I-Iubert, om het verdrag, bij
wijze van
VADERLANDSLIEVENDE
BETOOGING,
zonder debat goed te keuren. Over
de onderhandelingen zou dan later,
bij de interpellaties over de buiten-
lnndsche politiek, gesproken kunnen
worden.
FRANKRIJK EN ENGELAND.
Het Journal de Génève ver
klaart, dat er weliswaar geen
Fransch-Engelsche militaire over
eenkomst bestaat, maar dat de twee
mogendheden toch telkens in overleg
zijn getreden, zoodra de oorlog min
of meer scheen te dreigen en elkan
der dan militairen steun beloofden
voor een bepaalden tijd.
Zoo werd dit jaar. telkens wan
neer de omstandigheden het schenen
nnndi- m&kón, éön mondeling mi
litair verdrag gesloten, dat aanlei
ding gaf tot een tot bijzonderheden
afdalende gedachtenwisseling over
liet benutten van de legermacht der
twee staten.
Verbreking van dsn Driebond?
Er kornen weer eens voor de
zooveelste maal geruchten over
icheuring in den Driebond
De Veensche Reichspost,
oen blad dat in goede verstandhou
ding staat tot den troonopvolger
laat zich uit Rome seinen, dat daar
in de laatste dagen besprekingen
hebben plaats gehad over het afloo-
pen van het Drievoudig Verhond. De
ze besprekingen zijn aanhangig ge
mankt door den Franschen gezant in
Rome. De grondslag van dê onder
handelingen is het voorstel, dat Italië
het Drievoudig Verbond zal verlaten
om zich aan te sluiten bij Frankrijk
en de Triple Entente. Do Italianen
zouden sympathie gevoelen voor dit
voorstel. En het is niet onwaarschijn
lijk, dut Italië aan de roepstem van
Frankrijk gehoor zal geven.
Dit bericht klinkt voorloopig onge
loofwaardig. Oostenrijk schijnt
daar het niet veel vertrouwen heeft
in Italië alleen een balletje op te
gooien, om achter de waarheid te
komen, hoe de Italiaansche gezind
heid voor den Driebond is en of die
veel geleden heeft door de gebeurte
nissen der laatste maanden.
Officieel wil men in Italië nietsi
•an de juistheid van het bericht van
den Reichspost weten.
De 11 e r 1. Z e 1 t. am M i 11 a g
verneemt uit diplomatieke kringen in
Berlijn, dat het zeer goed mogelijk is,
dat de Fransche gezant in Italië
stemming maakt tegen het Drievou
dig Verbond en voor een toetreden
van Italië tot dc Triple Entente, maar
liet is ook mogelijk, dat dit bericht
niets is dan een manipulatie, om op
Oostenrijk en Duitschland een druk
te oefenen, opdat zij hun invloed
aunwenden tot het spoedig beëindi
gen van den Turksch-Italiaanschen
oorlog.
Nieuwe onrust li Portugal.
Ofschoon bet nog niet mogelijk is,
de beteekenis van da laatste ge
beurtenissen te overzien, bestaat
zoo wordt uit Lissabon aan een
Duitsch blad geseind geen twijfel,
dat zij veel ernstiger zijn dan de re
geering wènscht toe te geven. Het
vuur tusschen de troepen en de bur
gers in Hét centrum van de stad was
zeer hevig. De manifestanten schoten
op de troepen uit de vensters van
koffiehuizen en uil de woningen,
waarin ztj zich gebarricadeerd had
den. Niettegenstaande de regeering
verklaarde, dat slechts 50 personen
gewond zijn, van wie 21 soldaten, en
dat niemand gedood werd, wordt al
gemeen verzekerd, dat de slachtoffers
veel talrijker zijn. Het juiste aantal
te weten te komen is onmogelijk,
daar de censuur zeer streng is. De
belangrijkste krant van Lissabon
maakte melding van eenige dooden
en werd daarop onmiddellijk gecon-
fiskeerd.
Het centrum van Lissabon vertoon
de in deze dagen eên merkwaardig
schouwspel, als
EEN STAD IN OORLOGSTIJD.
Alle winkels waren gesloten, de tram
reed niet. afdèelingen cavalerie ga
loppeerden in alle richtingen, overal
met de sabel slaande. Op bet Uocio-
plein stonden Carbonari's met revol
vers en ecnigen met dolken gewa*
pond. Zij hebben een aantal fles-
schen met dynamiet gevuld. Een paar
flesschen werden weggeworpen en
veroorzaakten hevige ontploffingen,
die overal in de stad gehoord werden.
De Carbonari's in Lissabon zouden
MEER DAN 100.000 BOMMEN
bezitten. Zij beroemden er zich op,
dat zij, wanneer zij de vensters ou
daken der huizen bezetten, vele regi
menten kunnen vernietigen. Alge-
neen is men overtuigd, dat ernstige
gebeurtenissen op til zijn. De regee
ring constateerde, dat de laatste on
geregeldheden het resultaat waren
In do laatste dagen kwamen vele
afgezanten van de royalisten in Lis
sabon, Oporto en andere belangrijke
plaatsen. Zij verdoelen geld en
pen de elementen om. Men zegt, dat
zij een groote omwenteling voorbe
reiden. die beginnen zal tegelijk met
een inval der royalisten aan de
gren3.
De republikeinsche troepen zullen
verdeeld worden. Zij zullen zich even
wel vereenigen om de royalisten te
bestrijden. Al wordt niet geloofd, dat
de republiek te gronde zal gaan, toch
acht men
GROOT BLOEDVERGIETEN
ermijdelijk. De troepen staan on
der de wapens en de oorlogsschepen
zijn dag en nacht onder stoom.
Ds opstand In China.
Ziehier de nuchtere liollandsche
'ertaling van
DEN STRIJDMARSGII DER
REVOLUTIONAIREN
O, Vrijheid, een van de grootste
gaven des hemels I.... .Vereenigd met
den Vrede zult gij op aarde tien
duizend nieuwe wonderen stichten.
Ernstig, gelijk een geest, groot als
een reus die reikt, tot aan de wol
ken n-.et de wolken als wagen en
don wind als ros komt gij de aar
de regeeren.
In het helsche duister van onze
slavernij komt zij ons met een
zonnestraal beschijnen.
O, blank Europa, waarlijk zijt gij
de bevoorrechte dochter des He
mels.
Gij bezit brood, wijn, ja. alles in
overvloed.
Wij hebben de Vrijheid lief, gelijk
een ega.
Overdag vervalt zij onze gedachten
!s naflUS o»2é droomen.
Alle ellenden van ons vaderland
herzie ik.
Doch de onstandvastige aard van
de Vrijheid belet mij haar af te
wachten en helaas! onze broeders
zijn slaven.
De wind is zoo koel, de ochtend
dauw zoo schitterend, do bloem zoo
geurig, en alle menschen worden
koningen....
Toch, laat ons niet vergeten, dat
het volk lijdt.
In Peking moet men het hoofd hui
gen voor den wolf, die onze kei-
•r is.
Helaas De Vrijheid is dood het
groote Azië is niets meer dan een on
metelijke woestenij.
In de eeuw. waarin wij werken
moet dit nieuwe tijdperk geopend
worden I
Met eendrachtelijken steun moeten
alle strijdbare mannen de hervor
ming uitroepen van den hemel en de
aarde.
Tot aan den top van den Koeang-
teoen moet de ziel van het volk brul
len I
Washington, Napoleon, o gij bel
den, zonen van de Vrijheid komt
u zelf aan ons openbaren.
Hin Yoen, onze voorvader, leid ons.
Genie van de Vrijheid, kom, be
scherm ons
Maar met zingen alleen bereiken
de revolutionairen niet hun doel.
Daarom "wordt ook voortgegaan met
het vechten. Volgens berichten uit
Szechoean hebben de keizerlijke troe
pen de opstandelingen in een gere
geld gevecht bij Ninguan verslagen.
De missionarissen aldaar zijn In
veiligheid.
RUSLAND EN PERZI8
Het Perzische parlement hoeft de
benoeming van het nieuwe kabinet
haastig goedgekeurd na ontvangst
van het nieuwe ultimatum van Rus
land, waarbij het ontslag van Shus-
ter, den thesaurier generaal wordt
geëisëht.
In dit ultimatum werd gezegd, dat
de'troepen zullen oprukken, wanneer
b'uinen 48 uren geen antwoord is
ontvangen.
Rusland is dus wel aan liet baas
spelen in 't land der Perzen.
Engeland, ook als steeds veel lust
gevoelende om daar in te dringen,
heeft zich partij in deze quaestie ge
steld en van den concurrent Rusland
le toezegging gekregen, dat de Rus
sische maatregelen slechts van tijde-
rijken naiéi zijn. Engeland zou im
mers ook niet dulden, dat Rusland
al te vasten voet in Perzie zet, zon
der.... dat Engeland ditzelfde mug
doen i
VERKIEZINGEN IN ZWEDEN.
De verkiezingen voor de nieuwe
Kamer ziju geëindigd. De nieuwe Ka
nier bestaat uit 87 leden der rechter
zijde,- 51 liberalen en 12 sociaal-demo-
craten. Do vorige Kamer bestond uit
116 lodon der rechterzijde, 30 libera
len en 4 sociaal-democraten.
Stadsnieuws
ARROND.-RECIITBANK.
OVERTREDING SCHIPPERSWET.
Terecht stond gister J. v. d. W-,
scluppe* van een sleepboot. Zondei
diploma had hij de boot van Dord
recht naar lJmuidén gebracht. Ook
de machinist was net gediplomeerd.
Te IJjnuideu aangekomen was hij
niet in het bezit van dien aecbrief,
zoodat hem 3 feiten werden ten laste
glegd. Daar v. d. W. in dienst, was;
an de N. V. IJmuiden en du9 dei
schuld niét geheel oun hem lag eisch
ic. Mr. Hoy or 3 geldboeten van f 10 te
vervan-gen door drie dagen hechtenis.
FAUST.
Het Rembrandt-theater-gezelscliap
gaf gisteravond de tweede maal in dit
seizoen Gounod's Faust", met Jules
Moes ais Faust en Mevrouw EngeLen-
ing als Margaretha. Vorder Ore-
lio. als Mophisto eq Hubert als Va-
lentijn.
De tamelijlc-good bezette schouw
burg genoot van de altijd-waer-ont-
roerende opéra. De solisten oogstten
ruimen bijvu-l.
Jammer, dat sommige dames zelfs
>p Wing, wuaï men botor mag
verwachten In -de meaning vor
keorden, dat het mede-publiek geko
men was, om haar te Itoorcn mee-
brommon en om te luisteren naar
haar groote kennis van de gebourte-
nissfen in deze opera, wat toch
lieusch niet zoo is.
AD INTERIM.
KERSTFEEST LEGER DES HEILS.
Hét-Legér dos Hei Is stelt zich voor
n.'inet Kerstfeest 600 kerstmanden
of pakken u;t to doelon, en zal daar
voor een inschrijving houden. Dege
nen die hiervoor in aanmerking wen-
chén te komen, kunnen zich Maan
dag en Dinsdag 4 en 5 Dec. van 's
morgeus 9 tot 12 uur aanmelden aan
het gebouw van het Leger des Hei Is
La de Schagchelstraat.
Dev. Voorwe'rpen:
F. ïmmink, Kleverparkweg 3i, een
hondenzweep.
Van Wateren, Wühalminalaan.
Houtrust, een hondje.
J. C'h. Borgwal, Wilso'nspleln 4, een
rozenkrans.
A. Kuyper, Spaarne 4, twee kwar
tjes.
Cr de Vries, Schagchelstraat 36,
■ood, een R.K. Kerkboekje.
J. Veugebouwen. Kerkhofstraat 15,
knop van een rijtuigdeur.
J. Sandeïs, Oranjehoomstraat 135,
een paardendeken.
N, .Kok, N*as5au3traat 59, een over
schoen.
C. Verhulp. Korte Zijlstraat 7, een
dames-port emonnaie.
A. Vermeys, L. I toeren vest 62, een
rozenkrans.
H. Voets, Teyterstraat 6, ecu arm
band.
J. Klamper, Korte Poellaan 21, eon
ijsmuts.
H. van Keulen, Park laan 72, een
notitieboekje.
G. Kruyswljk, Joubertstraal 74, een
wantje;
ORGELBESPELING
in do Groote- of St.-Bavo-kerk le
Haarlem, op Dinsdag 5 December
1911, des nam. van 1 tot 2 uur, door
den lieer W. Ezerman.
Programma
I. Preludium en Fuga No. 2, Men
delssohn.
2. Koraal vorspiel „Jcsus meine
Freude", J. G. Bastïnans.
3. Festsonate, \V. Volckmar
a. Andante, Allegro moderato,
h. Andante con moto.
c. Allegro moderato.
4 Adagio. Beethoven.
5. Koor uit Josua, Handel.
BUREAU VAN CONSULTATIE TE
HAARLEM.
Ingevolge cone op vefrzock van het
Bureau van Consultatie door de Ar-
rondFssements-Recbtbank te Haar
lem op voorstel van den Raad van
Toezicht en Discipline dér advocaten
le Haarlem genomen beslissing, Is
genoemd Bureau thans samengesteld
uit twee afdoelingen, elk van drie
leden. Het Bureau heeft bepaald, dat
het te beginnen met 1 December 1911
zftEng houdt op Vrijdag van iedere
week op den gewonen tijd en plaats,
des namiddags te half twee In het
gerechtsgebouw aan de Jansslraat te
Haarlem. Tot voorzitter van het Bu
reau werd gekozen mr. P. Tideman
en tot secretaris mr. dr. W. P. Vis,
een en ander tot 1 Januari 1913.
Uit de Omstreken
HAARLEMMERMEER.
Veemarkt.
Op de gister gehouden najoarsvee
markt waren eiochts aangevoerd 8
melkkoeien, 1 paard en 1 hit. De han
del was van wein/g beteekenyis. De
najnarsvoemarkten zijn hiermede af-
geloopen.
Publieke veiling.
Ten overstaan van 'notaris Veenstra
te Oude-Wetering werd in café Jonk
man, alhier publiek geveild: Een
woonhuis, met schuur en stall Ir v. be
nevens IwH recht van opstal op den
grond, ter grootte van 17.50 Aren,
zeiegen aan den Ringdijk nabij den
Lisserweg. Ingezet door C. Eikhof,
alhier voor f 2050, wérd het bij afslag
niet afgemijnd. Aan den hoogstan bie
der werd het niet gegund. Daarna
werd het uit de hand verkocht aan
B. Verbruggen te Vinkeveen, voor
f 2100.
HEEMSTEDE.
IJsvereeniging.
Gisteravond werd in het Wapen
van Heemstede de jaarüjksche a!ge-
meene vergadering der IJsvereeniging
gehouden.
Tot bestuursleden werden gekozen
de hoeren A. Yes ter eb mr. F. v. Hall.
Uit de rekening en verantwoording
an den penningmeester bleek, dat er
een bati g saldo in kas is van f 380.
Besloten werd, dit jaar de contri
butie pos te Innen als er mogelijkheid
op ijs bestaat.
HILLEGOM.
Gemeenteraad.
Do Raad vergadert op Zaterdag 2
December a-.s., des morgcïis om t en
uur, ter bespreking van de waterlei
ding.
IIAARLF.MMERLIEDE.
Onze corr. schrijft:
De in énkele bladen vermelde
brand In den Wa&MjgrpólSer cmdéi'
deze gem eon te is onwaar; er heeft
gieen brand plaats gehad en do naam
K. bestaat daar 'niet.
IJPOLDERS.
Het bestuur van den IJpolder be
sloot om, bijaldien de Holl. Spoot bij
verlegging van de spoorbaan te Half
weg genegen is den overweg naar
IJpolder te doen vervangen door
een viaduct, aan ingelanden voor te
stellen, daaraan een subsidie te ver-
leenen.-
Binnenland
BIJENTEELT.
De Vereoniging ter bevordering van
de bijenteelt in Nederland houdt liaar
algemeen® ledenvergadering op Don
derdag 21 December te Utrecht. Op
den beschrijvingsbrief staat o. m.
bespreking over brandverzekering en
verslag van de werkzaamheden der
honingcommissie.
Aan de leden van de vergeniging,
ongeveer 3700. is in het afgeloopen
jaar niet minder dan 120.000 k.g. ge
denatureerde en accijnsvrije suiker
voor bij en voedering afgeleverd. Die
belangrijke hoeveelheid suiker bleek
echter nog te weinig, zoodat 't hoofd
bestuur, hoezeer het in hel algemeen
een voorjaarsvoodering met suiker
beslist afkeurt, van plan is, met het
oog op de buitengewone omstandig
heden, eon tweede" aflevering in het
a s. voorjaar te bevorderen.
VEILING BOOMEN HAAGSCHE
BOSCH.
De gisteren gehouden veiling van
boomen. in het Haagsche Bosch om
gewaaid door den storm van 30
Sept.—1 Oct., jl-, wijst een totaal-op
brengst aan van 117„0-10,55, waarvan
16,836 aan werkbout en 1204,55 aan
hak- en brandhout.
GEEN VERDUNDE MELK.
De commissie voor de strafverorde
ningen te Amsterdam stelt aan den
raad voor, in de verordening ook
strafbaar te stellen het verkoope»
an verdunde melk, door to bepalen,
dat aan volle melk niets mag wor
den toegevoegd, dus ook geen water.
Pers-Overzicht
DE DERDE VREDES
CONFERENTIE.
Over de benoeming der Nederland-
sche Commissie van voorbereiding
schrijft de „N. RotL' Ct." o. a.
Men ziet. hoe gewichtig de thnris
benoemde commissie is. Gaöt zij bij
haren arbeid uit van de gedachte,
dat Nederland als kleine natie met
eene decoratieve figurantenrol al
heel tevreden mag zijn gaat zij uit
'van de gedachte, dat het hedendaag
se] ie volkenrecht wel juister en ele
ganter kan worden geformuleerd,
maar dat wezenlijk© verbetering van
dat volkenrecht eene utopie is en
neemt zij van elk ingrijpend voorstel
priori aan, dat het voorbarig
o t wezen en dat de tijd er nog
niet rijp voor kan zijn dan zat
zij, ondanks de erkende bekwaam
heid harer leden, weinig of niets voor
ons land en voor de derde conferen
tie zelve vermogen.
Of dit Inderdaad het geval zal we
zen, zal in de eerste plaats aan de
commissie zelve liggen, maar zeker
ook aan de opdracht, welke haar bij
hare installatie tal worden meege
geven. Aan stof ontbreekt het der
commissie waarlijk niet. Er Is. juist
in ons land, in de laatste jaren me
nig denkbeeld aan de hand gedarn,
en met warmte bepleit, dat nadere
bespreking overwaardig is, en dot
verdienen zou op het program ni-t
der tiende of elfde, maar der derde
Vredesconferentie te worden ge
bracht. Wij behoeven hier ter plaatse
slechts te herinneren aan de uitne
mende geschriften van prof. Van
Vollenheven (het bekende Gidsartikel,
waarin het in liet leven roepen van
eene internationale politiemacht
wordt bepleit) en van prof. Kosters,
opgenomen in de jongste aflevering
van het Rechtsgeleerd Magazijn. Zal
van Nederland iets uitgaan, dal in
derdaad het land van Huig de Groot
waardig is, dan is daartoe noodig,
dat de commissie niet sceptisch zij,
en dat bij hare installatie eene krach
tige aansporing niet outbroke. De
commissie moge overwegen, dat juist
zulke denkbeelden, welke, van de zij
de van eene machtige mogendheid
aanhangiggemaakt. bij de rivalen
met achterdocht worden ontvangen,
soms gaarne van een kleine mogend
heid worden tegemoet gezien, omdat
dan vaststaat, dat daaraan politieke
bij-oogmerken te eonen male vreemd
zijn.
Roeping van HollandZij is niet,
zich eene rol toe te bedoelen in do
internationale politiek. Wel echter
heeft ons land eene roeping, waar
het geldt, de vreedzame voorbem-
ding van al wat kan medewerken tot
vermijding van gewapend conflict en
tot wering van internationaal on
recht. Het is duidelijk, dat aan die
roeping eene zeldzaam sclioone kans
zal worden gegeven, wauueer do
thans benoemde commissie voor groo
te gedachten ontvankelijkheid on
daarnevens voortvarendheid betoon L
Letteren en Kunst
Boeken.
Liefdesoffor van R u d o 11
Stratz, vertaald door N. Rut-
te'r s-A ud r e ts c b; uitgegeven
door H. J. W. Bocht, Amsterdam.
Deze boeiend geschreven roman
heeft tot hoofdpersonen Kapte-u
Georg Gisbert, zijn vrouw Otti en zijn
eerste echtgenoote Vera von Vogt.
Na een kort, gedesillusioneerd huwe
lijk, dat ook voor oen deel te wijlen
was aan de bekrompen financiële
omstandigheden, ïYa&rfn Ve'ra, nis
Vrouw van de wereld, zich g cl
niet kou schikken, verlaat deze haar
inan en hun tweejarig dochtertje.
Georg Gisbert, toen nog luiten int,
is bijna gebroken van verdriet over
deze scheiding, hij brengt het kind
bij zijn moeder, en gaat naa'r China,
waarmee -zijn land in oorlog is. Ale
hij na drie jaar terugkomt, trouwt hij
met DiOi, de dochter van een schat
rijken wijnhandelaar. Hij is iotus
schen opgeklommen tot den rang van
kapitein en is geplaatst aan het Ko
loniaal departement to Berlijn. Met
zijn vrouw voo'r wie hij alles is, leeft
hij tevreden, maar Vera kan hij n et
ergoten.
Van het oogenblik af, dat hij na
zes jaar zijn eerste vrouw aan een
dL'ner ontmoet, is het uit met zijn
rustige leven. Zijn gedachten zijn
voortdurend bij Vera, hij verzet zich
zooveel mogelijk ér tegen, omdat bij
het als vériaad tegenover OtU ge
voelt. Als Vëra en hij e'knar wc?r
ontmoeten aan het doodsbed van luin
kleine dochtertje Carla kunnen zij
hun liefde voor elkaar niet meer v c-
bergen. Nfet alleen 1 t zij het el
kaar openlijk bekennen, maar ook
oor de wared maken /ij er geen ge
heim meer van. Dit leidt natuur!'-;k
tot een breuk met .Ottl, dié met lionr
beide kinderen naar haar vader
gaat. Öok Gisbert»' xnaatschappc-iijke
positie lijdt door die veYliouding,
maar de twee, die elkaar wc.r •-
onden Webben, wallen a les opoffc-
ren, om bij elkaar te kunnen zijn. Zo
/erwachtcn, dat Otti ioe zat stemmen
u een. scheiding, waarna Vara en
Georg cuken kunnen n. vrouw-, i.
Maar de.vader van Otti heeft tan z ja
dochter den eed verkregen, dat z.j
nood van Georg zal scheden.
Hij komt dat aan Vera .-:i
eischt vau haar het grootste offer, dal
mj van haar zou kunnen vingen,
nl., dat zij een einde aan de/a
verhouding maakt, dat zij b..:n terug
geeft aan zijn vrouw en kinderen.
Oe vader weet zoo overtuigend le
spreken en verklaart haar nog eens
zoo nadrukkelijk mogelijk, dat er
van een wettige verhouding van liaar
en Georg nooit iets zal kunnen ko-
i, dat zij voor zich zelve het be
sluit neemt Georg dit groote offer tc
brengen.
Het gegeven voor dezen roman is
heel inooi uitgewerkt. Men vóelt het
verdriet vau <ie hoofdpersonen soms
heel sterk aan.
Van 'i Bureau préliminai
re do la fondation pour
lTnternatiOBalisme (Van
1-ermepweg 6, Don Haag) ontvangen
we ter aankondiging een nieuwe pu
blicatie, getiteld „L I n t e r n a-
tionalisme Scientifiquo
(Sciences p u r e s e l lettres)
van do hand van den Haagse beu go-
neesheev P. li. Eykman. die <>n-
vermoeibaar blijft in zijn pogingen,
om van Den Haag de wereldhooUl-
stad ie maken.
De inleiding is geschre ven door den
Amerikaanschcn hoogleeraar Paul S.
Reinsch.
Behalve een aanvulling van het
vroeger uitgegeven werk van Dr. Eyk
man „LTnternationaBsme medi
cal", bevat dit boek een overzicht van
de nationale en internationale ge
nootschappen en congressen, op hel
gebied van wetenschappen en letter
kunde.
