SiCKESZ'
DAALDERS CACAO
Broodfabriek W.RENDUT,
de extra fi;ne Rolpers
Drogisterij K. VAI EDEN
Pantalons.
M. VAK REUSE
K.
Voor de Kerstdagen.
De Zaak-fan der Breggen.
H.H. Musici!
Voor de Kerstdagen
en Nieuwjaarsdag.
Groote Houtstraat No. 19.
Mary I. Fleischmann
Runder Biefstuk,
Prima Rolpens,
Delieatesseniiandei
Sanzenleverpastel
Ganzenleverworst
Ganzenhorst
i
Sardellenworst
Roast-Beef mei gelei
Pekelborst
Hamkrger rib
Cotelet pressé
La Patisserie Moderne
Kerstkransen en Vrnchtenkransen,
Plumcake - Atternoonteacake
i's - Plumpudding - Savarins
Mince Piece.
W. WORST
Geldersche Rookworst,
T. A. DONNEE,
DUINKONIJNEN
H. G. v. OORT, Poelier, Nassaustr. 14 b. d. Kruisstr.
F. SASSEN Co.
PARKLAAN 14 B - HAARLEM.
Effecten, Coupons, Prolongation,
Beleeningen, Deposito's.
w*vng is aoor miaaei van net exa
men. Lie selectie heeft goed gewerkt.
De scheiding van klerken en schrij
vers moet worden gehandhaafd ei
zou anders werk zijn, dat te hoog be
taald werd.
Het examen is niet te zwaar.
De begrooting en een wetsontwerp
tot wijziging der Visscherijwot wer
den daarna aangenomen en de ver
gadering gesloten.
Tot aanvulling van ons telegram
ontleenen we nog over 't debat in
Tweede Kamer aan 't Kort Verslag:
De heer PASSTOORS heeft het
woord gevraagd betreffende de hoogst
droevige zaak waaronder de familie
van der Breggen gebukt gaat door
het verlies van een zoon. Spreker
gaat ko'rt nog eens het geval na.
Spreker is op informatie uitgegaan
en vroeg den vader van den overleden
milicien verschillende inlichtingen.
Menigeen zou in deze omstandighe
den scherpe verwijten gericht hebben
tot do autoriteiten. Maar ondanks
den rouw an de smart over hot vcr-
lies, aan nalatigheid toe to schrij
ven, bleek spreker, dat hij hier tc
doen had met een hoogstaand mensch
die alleen trachtte anderen te Vrijwa
ren voor hetgeen hem zelf getroffen
had.
Wat do zaak zelf betreft, wcnscht
spreker zijn oordeel te zeggen over
het antwoord des Min sters, daarbij
personen van zaken scheldend. Spre
ker wil de medische afdeel'.ng in het
leger trachten te verbeteren, opdat er
niet meer slachtoffers zullen vallen
van dozen dienst, dio kennelijk slecht
- is. De eerste vraag van den heer Ter
Laan is door den Minister volmondig
bevestigend béantwoord. Vast staat,
dat den milicien gelast is om mede
uit te rukken en men gaf hem opium-
poeders die in zijn toestand ni©t on
gevaarlijk moeien geweest zijn. Bij
Jiet eerste antwoord aan den vader
gaf de commandant van liet 10de re
gunent te kennen, dat zijn zoon moest
trachten dienst te doen. Hij maakte
op den officier van gezondheid n.et
den indruk van een ernstigen zieke,
maar op andereu wèl. Spreker heeft
getuigenissen van menschen, die zich
verwonderden, dat hij, niet hevige
buikpijn, er slecht uitziende, zwaar
belast, over een ongelijke hei, moest
uitrukken. Dit is onmenschelijk, niet
alleen voor den milicien van der
Breggen, maar ook voor al de ande
ren, die buikpiju hadden.
Volgens het ziekenrapport had Van
der Breggen buikpijn en diarrhee,
maar op weg naar huis klaagde hij
over misselijkheid, en dat moet tocli
op appendicitis wijzen. Kennen de
geneesheeron dit verschijnsel niet
Men moet in hooge mate voorzichtig
•zijn en spreker herinnert aan een
raad, door een Duitscli geneesheer,
dr. Ewald. in het „Handelsblad" van
21 October gegeven. Deze waarschuw
de, dat eroote voorzichtigheid noo-
dig is bij mogelijkheid van appendi
citis, en kwam tot de conclusie, dat
deze milicien niet bad mogen uit
rukken.
De tweede vraag luidde, of menden
milicien zonder behoorlijk onderzoek
36 uur ziek had laten liggen. Da
vraag sloot zich aan bij de mededee-
ling van den vader, waarin sprake
was van anderhalf etmaal. Het ant
woord luidde, dat men den milicien
niet gedurende ongeveer 36 uren zon.
der behoorlijk onderzoek heeft „laten
liggen". Erkend is echter later, dat
de patiënt had gelegen van 's Maan
dagsmorgens 8 uur tot Dinsdagavond
7 uur, toen zijn oudere broeder in
het kamp kwam. Spreker wil niet be
oordeelden of het antwoord op de
gestelde vraag behoorlijk is geweest,
maar zeker kreeg de broeder, die me
dicus is, niet den indruk van eou be
hoorlijke behandeling, of van een
«ruslig gestelde diagnose.
In het officieele stuk wordt de toe
stand erger voorgesteld dan in het
„Handelsblad". Men heeft den zieko
niet onderzocht, maar liet hem een
voudig op het ziekenrapport komen.
Welke verontschuldigingen men ook
.moge aanvoeren, hier blijkt toch van
misdadige nonchalance en onver
schilligheid. Aan Van der Breggen
werd opium toegediend en de Minis
ter deelde mee, dat hij om opium had
gevraagd. De vader heeft verzekerd,
dat dit beslist onjuist is.
Spreker constateert dus. dat Van
der Breggen gedurendo zeker 30 uren
heeft geleeen in een tent, op stroo, en
behandeld werd als een tentzieke.
Hoe men nu kan spreken van een
.vvensch van Van dei- Breggen. om
naar Amersfoort te worden geëvacu
eerd, is een raadsel. Het heele kamp
moest den volgenden dog worden
.opgebroken, iedereen wist dat, ook
de zieke.
Spreker komt nu tot de quaestio
van vraag 3, die der nadere verzor
ging. Vast staat, dat er geen behoor
lijk onderzoek heeft plaats gehad, eu
wat er nog gebeurd is, geschiedde op
aandrang van den vader. Men be
schouwde den milicien als een der
andere 20 lijders aan buikpijn, een
deskundig onderzoek had niet plaats.
Hij kreeg een deken en een glas wa
ter. Noemt men dat verzorging V De
iuan was .slapende of half slapende
Kon dat anders i:a het gebruik van
opium l
Men had openhartig moeten ver
klaren, dat er fouten begaan zijn, en
het had een behoorlijken indruk op
het publiek gemaakt, wanneer men
bet stelsel der medische afdeoling
openlijk aan de kaak had gesteld.
.Thans nog do quaestio van de
diagnose, waarover veel geschrev
is. Hoe is het mogelijk, dat geen der
drie militaire artsen Uit de juiste
diagnose kwam Is dat onkunde
In het hospitaal te Utrecht herkende
toen de door den broeder van den
milicien geconstateerde ziekte dade
lijk, zelfs als een ziekte, die reeds
vier en meer dagen oud moest we
zen. Men erkende, dat de ojoeratie te
laat kwam.
Wat het uitrukken betreft, merkt
spreker nog op, dat de man een kilo
meter ver van het kamp niet is afge
haald per brancarddat do verzo
ging daarna gebrekkig is geweest.
Het stelsel van do medische afdee-
ling bij het leger deugt absoluut niet.
Stel dat. zooals beweerd is, de mili
taire artsen geheel handelden vol
gens de reglementen en voorschriften
dan keurt spreker deze beslist af. Dit
is ook niet het eenigc- geval, dat is
voorgekomen. Spreker herinnert aan
brieven, die de heer Van der Breggen
na het overlijden van zijn zoon had
ontvangen van ouders, die eon j
hadden in Amersfoort, dip eveneens
overleden was vóór zijn ouders bij
hem waren.
Spreker hoopt, dat deze droevige
gevallen een goede les mogen zijn
voor de toekomst.
Dc heer SCHEURER besprak het
geval-Van der Breggen van technisch-
niediscli standpunt. Spreker gaat de
feiten na. De patiënt krijgt morphi
ne, maac rukt. mede u»L Dc troep'
moet weg, de officieren van gezond
heid ook. Men kan. zich deze vluchti
ge wijze van handelen verklaren.
Het is de fout van den dienst. Van
der Breggen valt uit, komt in het
kamp terug, wordt verzorgd door den
sergeant, wordt niet behandeld. Er
wordt geen rapport over hem aan den
officier van gezondheid uitgebracht.
De milicien komt 19 Sept. weer op
het ochtendrapport, krijgt weer poe
ders, wordt tentziek gemeld. Dat geen
onderzoek plaats heeft, is niet geheel
te verdedigen.
Den verderen loop van zaken kent
men.
Do dienstregeling was niet. goed
dat is uit het geval te loeren. De
kampdienst had geen officier van ge
zondheid. «laar al ie 3 moesten uit
rukken met den troep de zieken, die
in het kamp bleven en kwamen, had
don dus geen behandeling door ©en
officier van gezondheid. Het is dus
een groot© fout in dc dienstregeling,
dat dit deel van den geneeskundigen
dienst onbezet was. Deze fout komt
ook uit bij hot niet aanwezig zijn van
een officier van gezondheid op het
middagraj>port. Deze had dan kunnen
beoordeelen of zieken al dan niet kon
den uiti ukken. Het is altijd een ge
vaar, de beoordeehng en de behande
ling vaai zieken over te laten aan het
verplegend personeel.
Veld- en kampdienst moeten dus
respectievelijk bezet zijn door één of
meer officieren van gezondheid.
In dit speciale geval zien wij door
de gebrekkige regeling de officieren
van gezondheid dan eens één van de
ze beide diensten dan wel beide sa-
mon waarnemen. Veel erger is 't, dat
da dienst ook werd overgelaten aan
het verplegend personeel, dat niet
goed geschoold is. Do sergeant-zie
kenoppasser gaf Van der Breggen
water en een deken. De verschijnse
len koude en dorst, duidden op
koorts, maar temperatuur werd niet
opgenomen en ook is geen rapport
uitgebracht over die verschijnselen.
Den patiënt werd niet belet op te
staan eri werd zelfs den volgenden
morgen gedwongen zich persoonlijk
te melden. Het blijkt dus, dat het
verplegend personeel onvoldoende is
geschoold en de dienst verkeerd gere
geld.
Het vertrouwen is in bedenkelijke
mato geschokt. Het streven moet dus
zijn, dit vertrouwen te herstellen.
De Minister deelde mede, dat lier-
ziening reeds bij hem aanhangig is.
Hij streve vooral naar goed geschoold
vcrplegingspersoneel, zonder hetwelk
een geneesheer niet kan.
Dc heer Thomson zal over hot
gevul-Vau der Breggen niet uitwei
den. Maar toch acht hij het noodig,
over dit ernstig© geval te spreken,
omdat men hier niet veroordeeleu
moet, maar lessen putton voor het
vervolg. Spreker sluit zich dan ook
aan bij den heer Scheurcr en criti-
seert eveneens den ingestelden dienst
van do officieren van gezondheid.
Voor spreker zit er nog iets ander
in, wat spreker ook zei bij do behan
deling van de Militie wet. Hier de
monstreert zich het gebrek aan mede
leven tusschen officieren en man
schappen. Het zou spreker onver
staanbaar zijn, dat hij als compag
niescommandant niet zou gaan in-
formeeren naar een achtergebleven
jongen. Dut zou hem niet zijn over
komen. Maar in dit opzicht is het in
het leger niet zooals het wezen moet.
Juist daarom eu omdat spreker
weet, hoe de Minister hiermee sym
pathiseert, had spreker het antwoord
van den Minister in de zaak-Van der
Breggen zoo gaarne andei's gehad.
Hier heeft men dcpartementalcn stijl
en alle gevoel ontbreekt. Dat had
spreker nu anders willen hebben.
Er zijn doctoren, die in iederen zie-
keu soldaat een simulant zien. Er is
hier veel slechts eu do Minister moet
het mes er in weten te zetten. Het
korps officieren van gezondheid
niet zooals het wezen moet en spre
ker vraagt den Minister ernstig©
overweging, omdat do waardo van
dit corps tevens dc waarde van het
leger is en den ouders gerustheid
kan geven tegenover een herhaling
van liet betreurenswaardige geval-
Van der Breggen.
Do heer Van Sasse van IJ s-
s e 11 zegt, dat de sprekers, dio hot
geval-Van dor Breggen hebben be
handeld, te veel schaduw hebben
laten vallen op ons korps officieren
van gezondheid, kien mag de tekort
komingen niet te veel schuiven
rekonmg van het korps. Lr is een
slechte organisatie van dut goede
korps. In het Voorloopig Verslag is
gezegd en do Minister beaamt dit
dut in do kleino garnizoenen de
kleine mililuire hospitalen moeten
worden opgeruimd. Men zal daardoor
besparen op de administratie, terwijl
do militairen beter zullen worden
verpleegd in de burgerlijke ziekenhui
zen. Evenwel zuilen do meeste offi
cieren van gezondheid bij opheffing
dier kleine militaire hospitalen niet
belast worden met de behandeling
der zieke militairen. Dit is eeu groot
euvel.
Do officieren van gezondheid n
ten ook de uoodige ondervinding en
ervaring hebben. Daarvoor mooten zij
grooter burgerlijke praktijk kunnen
hebben. Bii eeu bijzonder ziektegeval
staat de militaire arts daarvoor dik
wijls met de handen in het haar, zoo-
als ook in het geval-Van der Breg
gen. De Minister zoeke naar een re
geling, waardoor de officiereu van
gezondheid meer burgerlijke praktijk
kunnen hebben.
De heer V e r h e y had met groote
sympathie den heer Thomson
hoord over den meer kameraadschap-
pelijken omgang van officieren en
minderen. Spreker hoopte, dat de Mi
nister dien geest zal bevorderen.
Dr. JAN LORIé.
Naar uit Delft gemeld wordt, ver
leende de Senaat deT Technische Hoo-
geschool honoris causa het doctoraat
in de technische wetenschap aan dr.
J. Lorié, privaat-docent aan do rijks
universiteit te Utrecht. Het d ploma
zal worden uitgereikt in eene buiten
gewone vergadering van den senaat
op 8 Januari a.s.
NED.
ADVERTENÏBËK
welke zich bij SCHOTEN's HARMO
NIE willen aansluiten (alleen goede
krachten) gelieve zich 's avonds na 8
uur aan te meidén Lange Heerenstr.
40a of Ruysdaelstraat 10.
POMOLOGISCHE
VEREENIGING.
Onder voorzitterschap van den hoor
W. Stork uit Hengelo is to Utrechtbakken,
een alg. ve'rgadering gehouden.
Medegedeeld werd, dat de heer De
Vos van Steenwijk als ondo'r-\oonat
ter en de heer Van Lennep als secre
taris bedankt hebben.
Vervolgons kwam die hoofdzaak van
deze vorgadering aan de orde. Do hoe
ren D. J. van der Hake en M. Vcr-
donck, leden van het hoofdbestuur,
hadden een voorstel ingediend tot
wijziging der statuten, ten doel heb
bende een einde te maken aan het
doen uitvoeren van technische werk
zaamheden door het bureau der Ver-
ecniging en het leveren van grond
stoffen, pakmateriaal enz. aan de le
den der Vereeniging, en dit wel met I
het oog op de concurrentie daardoor
aan tal van particulieren aangedaan.
Na veel discussie werd het voorstel j
met 58 tegen 51 stemmen efn 12 blanco
verworpen.
Tot leden van het hoofdbestuur wer
den gekozen de heeren jhr. J. O.
de Jong van Beek en Donk te Den
Haag, G. A. van Rossum te Naarden
en A. A. Ne'nge'rman to Utrecht, die
allen de benoeming aanvaardden.
Spaarnwouderstraat 102,
bericht zijn geachte Cliën-
tèie dat op den Eersten
Kerstdag NIET wordt ge-
Leger en Vloot
De duur der eerstc-oefening voor
de militieplichtigen, die in 1912 tot dat
einde bij do onderscheidene korpsen
van het leger in werkelijken dienst
worden gesteld, wordt bepaald
lo. voor de ingelijfden ter volledige
oefening
bij dc unbereden korpsen, op
8 1)2 maand
bij de bereden korpsen op 18 ma all
ien.
voor de ingelijfden tot korte
oefening op 4 maanden.
Haalt en bestelt
a 65 ot. do 5 ons.
P. H. MARTEL,
Vleeschhouwer,
Emser-Pastilles
Wybert-Tabletten
Poncelet-Pestiiles
Pastilles Geraudel
Teercapsules
Mentha-Pastilles
Menthol-Eucalyptus Bonbons
Salmiak-Pastilles
SPAARNE 38. TEL. 486.
Gr. Houtstraat 161. Tol. 2075
Diphtherltls, Roodvonk en verder voor elke besmettelijke
ziekten, die een „kenmerk" aan de deur eischt, waardoor toch groote
schade en onkosten ontstaan, kan men zich een wekelijksche
uitkeering verzekeren van flO,tot 175,per week, om patiënt
binnen- of buitenshuis te laten verplegen. Voor slechts een jaarpremie
groot f 0,42 tot f3,15, geschikt voor gezinnen en voor bij anderen
inwonenden in welken stand ook, die de schade niet wil noch kan
lijden, als ook voor neringdoenden. Voor individueele verzekering
bij ongeluk en gewoon ziek zijn, tarieven aan te vragen en óók
voor de verzekering volgens Arbeidscontracten voor dienst
personeel.
Kruisweg 70 c rood. - Haarlem.
Gemengd Nieuws
Wie nu nog noot bij mij gekocht
heeft, probeero het cans met ©en Pan
talon. Dezo pantalons, vervaard" gd in
het stille seizoen, van prima, en nog
stoffen, zijn zeer voordee-
l g voor de koopers; koopt toch geen
onsolide pantalon, dat ia uw d
.weggooien; (M© hij mij eenmaal zoo'n
pantalon koopt, blijft beslist klant.
Let wel, wegens gevorderd seizoen
worden allo ulsteis, demi-sa'sons,
jekkers, ©nz. ©nz. tot spotprijzen op-
geriimd.
Daar zijn nu werkelijk spotkoopjes
te halen.
H. VAN ALPHEN,
leerrnaker, Koopman in Lakei
Stoffen en Heeren kleeding.
BREESIHAAT 9 BREESTBAAT
EEN GEHEIMZINNIGE MOORD.
Woensdagmorgen werd bij Berlijn
een geheimzinnig© misdaad gepleegd-,
die nog niet in alle bijzonderheden is
opgehelderd. De 39-jorige Schrijver
bij de rechtbank, Rudolf Rhode,
wierp het doodelijk gewonde dienst
meisje Hulda Htihn uit een snel rij
dende taxi op straat, en trachtte
daarop zelfmoord te plegen.
Hulda Hühn, d e 31 jaar was, dien
de sinds versoheidcaie jaren bij den
bekenden oogarts, prof. dr. Silex en
een bescheiden, fatsoenlijk meis
je. Ongeveer 2 1/2 jaar geleden leerde j Kleermaker, Koopman in Lakens,
het meisje, op een feestje Rudolf Rho
de kennen en uit deze kennismaking,
groeide een verstandhouding, die tot
een verloving zou voeren.
Reeds waren de ringen besteld, en
tegen het midden van het volgende
jaar, zou het bruiloft zijn.
Woensdagmorgen omstreeks half
tien verliet Hulda Hühn de woning
van prof. Silex, met de opmerking,
dat zij nog even naar 't hoofdbureau
van politie m(oest. Waarom zij daar
heem wilde, zal wel nooit bekend wor
den.
SOLDATEN ALS FIGURANTEN.
De minister van oorlog heeft aan
de autoriteiten der landmacht doen
weten, dat hij zijn goedkeuring niet
kan hechten aan de handelwijze
sommige militaire autoriteiten, dio
hun tussohenkomst verleen en tot de
aanwerving van militairen als figu
ranten ten behoeve van een of ander
tooneel- of operagezelschap. Willen
militairen zich hiervoor £n hun vrij
en tijd beschikbaar stellen, dan be
hoort dit in eltf geval buiten dio au
toriteiten, ai zoo ook buiten die van
de betrokken commandeerande officie
ren, om to gaan.
DE NIEUWE DUITSCHE MINISTER
VAN KOLONIéN.
Het schijnt thans vast te staan, dat
do waarnemende Minister van Kolo
niën, Dr. Solf, gouverneur Van Sa
moa, definitief tot minister zal wor
den benoemd.
!IJN EERSTE KWALITEIT
65 cent per 5 ons.
65 cent per 5 ons.
J. v. d. SLUMS,
Botermarkt 19.
Stoomvaartberichten
KON. HOLL. LLOYD.
Het st. Frisia (uitreis) Vertrok 20
Dec. van Santos.
STOOMV.-MAATSCHAPPIJ
OCEAAN.
Het st. Menelaus, van Java naar
Amsterdam, passeerde 18 Dec. Pe-
rim.
Het st. Tantalus arriveerde 18 De
cember van Liverpool te Batavia.
STOOMV.-MAATSCHAPPIJ
NEDERLAND.
Het st. Ambon (thuisreis) passeerde
l Dec. Gibraltar.
Het st. Bali vertrok 21 Dec. van
Amsterdam naar Java.
Het st. Kalimata arriveerde 21 De
cember van Greeinock te Homburg.
Gr. Houtsfraai 89,
Telefoon 1456.
«et
co
E=-
Gstratteerd Kalfsgehakt
CD
PT
cz:
na
S
Zijlstraat 9 - Telefoon 58
Voor de Kerstdagen
Aanbevelend,
Patissier-Cuisinier.
ZE!!Eei,:E3nLxnLen..
Voor de a.s. KERSTDAGEN weder ontvangen de
welbekende
Geldersche en Westfaalsche
Banket- en Rolham,
alsmede de zeldzaam prima
vervaardigd onder geregelde controle van den Rijksveearts
in Gelderland.
KIsine Houtstraat 62. Telephoon 469.
Fijne Likeuren
ELIXER d'ANVERS.
CHERRY BRANDY.
ABRICOT
Enz.
Int. Tel. 717. Zijlstraat 1
en
PORTWIJNEN.
Bij 1 kilo's bus (2 pond)
ontvangt men gratis een doos fijne
DESSERT CHOCOLADE (waarde 50 oenO
direct bijgeleverd.
1 kilo's bus
1 ponds bus
27i ons bus
1 ons bus
f 1.60
f 0.80
f 0.42
0.18
WILD
WILD
Groote vette wilde Duinkonijnen
EXTRA ZWAAR.
Dagelijks versch verkrijgbaar bij
WILD TELEFOON 1434. WILD
Groots Versche Duinkonpen
FIRMA DROST,
BOTERMARKT 27.
Belast zich beleefd met het schoon-
maken van' wild; prijzen zeer billijk. 1
TELEFOON No. 2061. Telegr.-adrea i SASCO. j
Kantoor geopend van 9—4 uur.
