HAARLEM'S DAGBLAD.
TWEEDE BLAD,
WOENSDAG 3 JANUABI 1912
OM ONS HEEN
No. 1468
De Tandheelfcands en de min
vermogenden.
Er zijn van die beroepen en bedrij
ven in do maatschappij, die, in dt
vroegste eeuwen bloeiende, nader
hand tot verval zijn gekomen en eerst
In de laatste jaren opnieuw weer do
aandacht getrokken hebben en met
hieuwen ijver beoefend worden,
tandheelkunde is er een van.
Egypte waren er ten tijde van Hero
dotus al tandartsen bij do Romeinen
wordt reeds in do wetten dor twaalf
tafelen gewaagd van bevestiging der
tanden met goud; In do middel
eeuwen daarentegen oefenden on
wetende barbiers en marktschreeu
wers de tandheelkunde uit en van
welke soort dio geweest is kunnen we
gemakkelijk afleiden uit de schilde
rijen en prenten, die uit dezen tijd
zijn overgebleven. De patient spartelt
als een wanhopige onder de onbe
kwame, maar stevige vuist van den
kwak. jo ziet hom schreeuwen.
Eerst in het begin van de achttien-
do eeuw begint zich do wetenschap
opnieuw met het menschelijk gebit te
bemoeien en in de laatste jaren is do
tandheelkunde voornamelijk door
Duitschers en Engelschen en, wat do
'techniek aangaat, door Amerikanen
tot groote ontwikkeling gekomen.
Niet weinig is het vak van don tand
arts of, zooals de officieels naam in
Nederland luidt, van den tandmees
ter, gestegen sedert aan verschillende
'universiteiten cursussen zijn gesticht,
waar zij een goede opleiding krijgen.
Zooals het gewoonlijk gaatdoor
,do grootore beteekenis, die de men
sehen aan hun gebit leerden hechten,
gevoelden velen roeping om voor
tandarts te studeeron en door het
optredon van deze geëxamineertlen
nam hot aantal patiënten toe. Wie
dat erkent (en het staat zeker vast)
zal ook niet kunnen loochenen, dat
door vermindering van het aantal
café's het drankgebruik afneemt
toch zijn er zoo, hoewel ze willen
toegeven, dat de koekconsumptie zich
uitbreidt, naarmate liet aantal ban
ketbakkerswinkels grooter wordt.
Maar laat ik niet in één adem spre
ken van koek en landen, die eikaars
vijanden zijn. In de middeleeuwen en
nog hcgl lang daarna bestond de
tandheelkunde voornamelijk in uit
trekken van zieke kiezen en tanden.
Wel waren er tal van watertjes en
drankjes, om de pijn te verdrijven,
maar als dio niet baatten, greep men
naar do tang. Weg met den kwel
geest! IIo!, middel was probaat, maar
Hel den menseh dikwijls op betrekke
lijk jeugdigen leeftijd 'met een léegen
mond aan zijn lot over. Vijftig jaar
geleden was plombeeren van zwakko
tanden en vervangen van verloren
tanden door nieuwe, nog maar
haar kindsheid. Tandheelkunde had
ia die dagen eerder tandbreekkundc
mogen heelen en hot is eerst aan de
menschen van later tijd gegund ge
weest, te bedenken, dat evengoed
verloren haren, verloren tanden door
nieuwe konden worden vervangen.
En tevens, dat er aan het gebit heel
wat meer gelegen was, dan aan den
haardos.
Daarop had de hygiëne de i
dacht gevestigd. Zij toonde klaar en
duidelijk aan, dat het ontbreken van
tanden in den mond niet alleen een
nadeel was voor het uiterlijk'schoon,
maar ook een gevaar voor do gezond
heid. Het, eten kon door een gebrek
kig gebit niet naar behoor en ge
kauwd worden, gaf daardoor aan do
spijsverteringsorganen te veel werk
en kon in verschillende gevallen ern
stige storingen veroorzaken. Tevens
werd het spreken (om nu van zingen
maar niet te spreken) gebrekkig en
onduidelijk. Om deze en andere rede
nen van gezondheidsleer is het gebit,
Inplaats van een stielkind zooals
vroeger, een voorwerp van groote
zorg en veel aandacht geworden. De
literatuur daarover groeit met den
dag en een brochure, dio een paar
jaar geleden verscheen over do tand-
verzorging in het leger, en weinig
tien talie jaren geledon een schater
lach zon hebben doen opgaan, ver
baasde nu nog maar weinigen. Men
vond het niet meer buitengewoon,
dat do Staat zich met do tandon van
do miliciens zou inlaten, in hun
belang en dat der openbare gezond
heid, evengoed als hij zich inlaat met
de zorg voor hunne voeten ln zijn
(des Staats) voordeel.
Onder menschen van groote, min
der uil-gebreide en zelfs van betrekke
lijk geringe middelen is het dan ook
gewoonte geworden, hun gebit regel
matig door den tandarts to laten
verzorgen. Vader, moeder en kinde
ren zitten afzonderlijk of gezamen
lijk in zijn voorkamer te wachten
met een geduld, dat zij voor menig
ander onderdeel van hun lichaam
niet over zouden hebben. Wanneer
niet aan het plaatsen van kunst
tanden en kunstgebitten allerlei soms
langdurige en niet altijd pijnlooze be
werkingen vooraf gingen, zou men
haast zeggen, dat het de moeite niet
meer waard is, eigen tanden to
zitten en dat hier do kunst de natuur
heeft overtroffen. De kunsttanden
van kiezel- en porceleinaarde zijn
natuurlijk moestal gelijkmatiger, zui
verder van vorm, dan de menschelij-
ke tanden zelfwe zijn daarvan
zóó overtuigd, dat het oog, een bij
zonder mooi gebit ziende, onvv
keurig zoekt naar het glinsterende
goud, waarin ze gevat plegen te zijn.
t Zal wel niet echt wezen", denkt
de woreldwijze.
Zoo hebben de tandartsen lief druk,
nu niet meer alleen met uittrekken,
zooals iemand, die hoofdpijn zou
willen genezen, het hoofd zou afslaan,
maar vooral met behouden en, wan
neer dat niet mogelijk is, met vervan
gen. Hel menschelijk geslacht is er
mooier op geworden, do groote ope
ningen in den mond komen zelden
meer voor en do gezondheid profi
teert er bij.
Ik sprak van min of meer bemid
delde personen. Hoe staat het met de
andere
Hieraan valt in Haarlem nog v
zoo niet alles, te regelen. De velen,
die lid van fondsen zijn, weten niet
altijd tot wie zich te wonden. Hun
fondsdokter, ér van overtuigd dat de
tandbehandeling een afzonderlijk vak
geworden is, gaat op tandkluclilen
niet altijd diep in en wordt uit den
aard afkeeriger van trekken, naar-
mat,o hij het zeldzamer behoeft te
doen en dus <le handigheid verliezen.
Komen deze menschen bij den tand
arts dan kunnen zij vaak de vrij kost
bare behandeling niet betalen, en
geven hem bovendien veel arbeid,
dien hij productiever zou kunnen
maken. Het is immers een fe-it, dat
vele tandartsen liet in hun proctijk
zelfs te druk hebben, om do zooge
naamde* tecluiiek zelf te behandelen
en daarvoor een specialen deskundige
in hun dienst hebben. Zoeken nu
deze onbemiddelde patiënten een
goedkoop adres, dan vallen ze wel
eens in onbevoegde handen of moe
ten, schijnbaar voor een koopje ge
holpen, bi" slot van rekening toch
nog duur betalen.
Aan den eenen kant dus patiënten,
die niet. precies, weten waarheen tt
gaan en aan den anderen tandartsen,
die deze patiënten wel buiten hun.
tóch al overdrukke spreekuren v
schen te houden. Laat lk er dadelijk
bij voegen niet uit gebrek aan offer-
vaardigen ijver. En hiermee kom ik
tot de strekking van deze korte be
schouwing. Van verschillende kanten
is mij verzekerd, dat do Ilaaiicmsche
tandartsen gaarne zouden meewer
ken tot stichting van een kliniek,
waarin onbemiddcldon tegen geringe
vergoeding zouden worden geholpen.
„Wanneer do collega's", zoo zeiden
rnlj er twee, „óók eon paar uur per
week er voor over haddon, zouden wij
daar om beurten patiënten kunnen
helpen, waarmee zij en wij gebaat
zouden zijn."
Wat daarvoor noodig is Eenig
geld voor inrichting en onderhoud,
meer niet. In andere steden van ons
land bestaan dergelijke klinieken,
zelfs in gemeenten van geringer om
vang, dan de onze. Indien mijn twee
zegslieden zich niet vergissen en er
inderdaad op de medewerking van
de tandartsen te rekenen valt, moet
het niet mo.eilijk zijn, een comité te
stichten, dat hen bijeenbrengt en de
zaak verder helpt vestigen.
Voor een belangrijke quaes tie van
hygiéne moet medewerking bestaan.
Voor blijken van instemming van
landartsen houd ik mij gaarne aan
bevolen, evenals voor wenken en
raadgevingen in deze moterio. waar
in lk maar leek ben. Zoodra van die
zijde sympathie gebleken is, zal het
oogeublik gekomen zijn, om boven
genoemd comité op te richten.
J. C. P.
Buitenlandse!] Overzicht
Van 't oorlogsveld.
DE POSITIE DER ITALIANEN.
Do Tribuna publiceert de volgende
bij zond erhaden uil Tripolis De toe
stand wordt van dag tot dag beter.
Onze lichte cavalerie heeft van Ain
Zara uit verkenningstochten gedaan
en is langs verschillende wegen naar
Bir-Akara en Rir-Tobras opgerukt,
zonder Turksch-Arabische troepen te
ontmoeten. In de buurt van Bir-Se-
lim werd een patrouille van geregel
de Turkscho soldaten gezien, maar
deze sloeg bij de nadering der Italia
nen op de vlucht. De vijand schijnt
zijn troepenmacht te Azizin te con-
centreeren oan zoodoende een. alge-
meonen opmarsch der Italianen te
beletten. Generaal Caneva en g.ene-
raal Frugoni hebben inspectie gehou
den oven de verschansingen der Ita
lianen en tiokken lot aan Ain Zara.
't Blijkt nu achteraf wel. dat de
Italianen ie Birtobras klop gehad
hebben.
Generaal Pecori Giraldi, bevelhcb-
jr van de divisie te Ain-Zara, is na
melijk van het bevel ontheven, we
gens het zenden van eon te zwakke
kolonne mot weinig schietvoorraad
en levensmiddelen naar Birtobras.
SMOKKELEN VAN WAPENS.'
De Franscho gezant te Rome heeft
naji minister Giolïtti do formoele ver-
zekering gegeven, dat Frankrijk
energieke maatregelen zal nemen, om j
de Turkscho wapen smokkelingen
langs de grenzen van Tunis te doeu
ophouden.
EGYPTE EN DE OORLOG.
Do Engelsche gepantserde kruiser j
Suffolk heeft bevel gekregen dadelijk
niet verzegelde orders van Malta naar
Egypte te gaan. Men verneemt dien
aangaande, dat het oorlogsschip lou
ter tot handhaving van de onzijdig
heid van Egypte naar de Egyptische
wateren gezonden is.
De vreieskaosen.
Er komen weer vrcdesgoruchten.
Verzekerd wordt, dat niet alleen in
Italië en Turkije, maar ook in
Duitscbland en Oostenrijk-Hongarije
voor den vrede geijverd wordt.
Welke plannen do diplomaten héb
ben is éven wel nog niet bekend. Voel
zal ook trouwens afhangen van de
houding van 't nieuwe Tui'ksche mi
nisterie (zie onder Turkije).
Uit Konstantinppel wordt boven
dien nog geseind, dabde Jong-Tur-
ken voor den vrede gunstig gestemd
zijn. Men gelooft daar, dat de Italia
nen, wannéér "Turkije afstand doét
van Tripolis, zullen ingaan op een er
kenning van de souverelnitelt van
den Turkschcn Sultan- over Cyre-
ualka.
Uit Turkije.
'T NIEUWE MINISTERIE,
is gevormd grootvizier is Said pas
ja., sjeich oei islam Nessib effendi, mi
nister van binnenlandsche zaken Ta-
laat bei, minister van landbouw
Aristide, minister van onderwijs Em-
i'oellali, minister van openbare wer
ken Siuapion.
De minister van oorlog uit 1 vorige
kabinet blijft aan, evenzoo nog eéni-
ge Excellenties.
De kans, dat, het nieuwe ministerie
de Kamer ontbinden zal, moet groot
zijn.
ITALIAANSCHE BANK GESLOTEN.
Op last van de Turksche regeering
is do succursale van de Bank van
Rome te Konstantinopel gesloten.
Do opstand In China.
DE,.TOESTAND WORDT STEEDS
ERNSTIGER.
De stand van zaken te Lantsjou is
voor do logeeringspartij zeer verer
gerd. De afgevaardigde van den mi
nister-president is naar de rebel
len ovorgeloopen en als aanvoerder
der opstandige troepen opgetreden,
waarmede hij verklaart, heden naar
Poking to willen oprukken.
De keizerlijken hebben Hanjang
ontruimd, hun geschut met zich me
devoerende. Zij vertrokken in Noor
delijke richting per trein.
De leiders der revolutioiuiairen heb
ben don bevel hebber der keizerlijke
troepen de verzekering gegeven, da'
zij de ontruimde stellingen niet bezet
ten zouden. De wapenstilstand zal
nog in acht worden genomen. Het
voorafgaande gevecht was niet van
örnstigen aard.
VREEMDE INMENGING.
Naar men verneemt zijn Rusland
en Japan overeengekomen, om de re
publiek China alleen te erkennen in
geval deze óf door de nationale ver
gadering wordt ingevoerd óf het hof
geheel van het tooneel verdwijnt.
NADEEL VOOR DEN HANDEL.
De handel lijdt zeer onder de woe
lingen, Van 1 September tot 1 Decem
ber is de omzet met 140 millioen ver
minderd;
De Keizerin-Weduwe heeft uit eigen
middelen 3 millduen taels beschikbaar
gesteld om de revolutie te bestrijden.
Uit en over PerziS.
De Russen treden streng op.
Do gevormde veldferijgsraad t© Ta
briz veroordeelde den agitator Sjeik
Selim, den invloedrijken leider der
Mollalis Ibrahim, en vijf andere Per
zen, wegens den overval op Russische
troepen ter dood.
Het vonnis werd in tegenwoordig
heid eoncr groote volksmenigte vol
trokken.
Wil Rusland op deze manier de
sympathie der Perzen winnen
Te Tcbriz zijn thans 5000 Russische
soldaten, maar er zijn er nog meer
in aantocht.
GEPLEEGDE WREEDHEDEN.
De Russen beschuldigen de Perzen
van wreedheid. Maar., 't gaat over en
weer
De Perzische commandant Ahmir
Neschniot verzekert, dal de Russen m
den nacht" van 19 op 20 December,
zonder do minste aanleiding, plotse
ling liet politiegebouw aanvielen en
bezetten. Twee politieagenten wer
den gedood en de kantoren werden
opengebroken. Tegen don morgen be
zeilen de Russen het paleis van jus
titie en liet parlementsgebouw. In ai
de gebreken in onze militaire toerus
ting te verbeteren.
Voor de volbrenging van deze taak
is de sociaal-democratie gewoon, me
dewerking te weigeren. Daarom Is het
een levènsquaestie voor ons vader
land om haar eindelijk te overwinnen
ten bate van de nationale eenheid
des volks en het behoud van het poli
tieke, geestelijke en zedelijke erfdeel
onzer vaderen.
DE SPANJAARDEN IN
MAROKKO.
Volgens berichten uit Inlandscho
bron, niooten de Mooren in do jong
ste gevechten ongeveer 1500 man ver
loren hebben.
De Spaansche veldtocht ln liet Rif
dreagt groote afmetingen te zullen
aannemen. Thans zijn er reeds 31,000
man en 1000 man worden er nog zoo
snel mogelijöc heengezonden 10,000
man staan nog gereed, om zoo noo
dig to vertrokken.
DE REVOLUTIE IN ECUADOR.
Uit Guayaquil wordt geseind Dc
zeeprovincies erkenden de tijdelijke
rog coring door den leider der revo
lutionairen Montero gevormd, na
den dood van Estrada. Montero won
den slag van Babilioyo, waarin 24
man gedood, 14 gewond werden, Een
tweede gevecht werd geleverd bij
Machala, waarvan de resultaten nog
onbekend bleven.
Het gerucht loopt, dat een groot
contingent onder bevel van generaal
Plasa, liberaal candidaat voor het
presidentschap, zich gereed maakt
Guayaquil aan te vallen.
Er wordt dus nog al gevochten om
1 presidentschap in Ecuador I
hij maar niet om een andere reden
van de voogdij uitgesloten of daartoe
onbevoegd is.
VRAAG. Ik geef mijn vader elke
week f 2 50. daar bij te oud is om te
werken. Als ik dit op mijn belasting
biljet schrijf, moet ik dan minder to
la sting betalen? Nu betaal ik f 15.50.
ANTWOORD. Wij meeruen wel
met zekerheid te kunnen zeggen da/
het u niets zal baten.
Stadsnieuws
DE WEDSTRIJD VAN CREMER.
Gisteravond trad voor de leden van
„Cremer" de vereeniging „Fiitornya"
uit 's-Graveiiihage op met „Kattebel
letje", het oandigo blijspel van Victo
rian Sardou, waarmee zij verleden
jaar in den wedstrijd te Utrecht olie
eerste priizcn_ behaalde. De vereenl-
ginpr ..Fritomya" heeft hier te Haar
lem een uitstekenden naam; meerdere
malen is zij in onzen schouwburg
voor liefdadige doeleinden opgetre
den, terwijl zij twee jaar geloden in
den wedstrijd in het Brongebouw den
«ereprijs verwierf. Het was dan ook
niet te verwonderen, dat de zaal gis
teravond stampvol was. De Cretner-
leden hebben genoten van het zeer
goede, geacheveerde spel dezer Haag-
sche vereeniging. Het was een avond
van succes èïi voor Fritomya èn voor
Cremer.,
Rubriek voor Vragen
Gsabonneerden hebben bet voorrecht,
vragen op vorsouil'.ead gebied, mits voor
beantwooraing vatbaar, iu to zenden bij da
lteanetio van Haarlem's Dagblad, Groote
Houl:treat 63.
Allo autwoordau worden geheel kosteloos
jegeven on soo spoedig mogelijk.
Aan vragen, dio ziieó volledig naam en
•woonplaats van den inzsnder verweiden
wordt geen aandacht geschonken.
VRAAG. Wanneer e«n vader
-- - ,oor 25 jaar een testament heeft la-
Ie wijkon werden vreedzame burgers 1 maken, waarin iiij zijn stiefdoch-
uatgeplunderd. eu zwaai' mishandeld.ter gelijke' rechten met zijn andere
I Ir I,.-. ..AM o^lir I f+ Moon.rirti^l u .1l :t 1,,
„lk kou", zoo schrijft Neschmet,
„deze wreedheden niet bedaard aaai-
zien, en heb, om Perzie's rechten te
beschermen, de Russen weder uit de
openbare gebouwen verdreven. Op be
vel dor centrale regeering heb ik
daarop de bevolking tot kalmte aan
gemaand. i aeei, waai
Tooh begonnen de Russen op 21 en j.jn„ heeft.
22 December dc stad te beschieten.
Zij doodden een aantal vrouwen en VRAAG,
kinderen, en staken vele huizen in
brand.
Het volk staat gereed zich op te of
feren. liet valt niet aan. maar ver
dedigt zich. De wreedheid en bar-
kinderan geeft, i-s 't dan bij overlij
den van dien vader mogelijk die stief
dochter uit to sluiten?
ANTWOORD. Neen. de stiefdoch
ter zal dan ook van hem erven, voor
zoover de wet het toelaat. Een vader
heeft altijd een zeker beschikbaar
deel, waarover hij de vrije beschik-
dor Russen zijn voor-
beeldcioos."
Allerlei.
UIT DE DUiTSCHE POLITIEK.
De „Nordd Allg. Ztg." 6chrïjft in
een artikel over de Rijksdag-verkie
zingen Velen beginnen te geloaven,
Heeft een dagmeisje,
dat in haar dienst een ongeluk heeft
gekregen ,en niets kan doen, recht
op haar week- en «.osigeid? \A ;c moet
den dokter betalen?
ANTWOORD. tietgeen in dc wet
op liet Arbeidscontract geschreven ia
omtrent do verplichting om te zor
gen voor verpleging en geneeskun
dige hulp en om de kosten daarvan
te betalen, geldt alleen voor inwonen
de dienstboden.
VRAAG. Ik heb geen kinderen,
dat- 'ie betuiging van eigen vrede lie- - maar twee broeders. Mijn vrouw heeft
.veilde gezindlieid voldoende is om een zuster. Kunnen deze familieleden
den wereldvrede te verzekeren. De 1 bij overlijden van mij, nog aanspraak
.tijdelijk zeer ernstige toestand in dc
'go
wereldpolitiek heeft ons in het af;
loopn jaar kunnen tóonen, dat dit
niet het geval is. Wij hebben dus een
Rijksdag noodig, die bereid is de tot
dusver gevolgde politiek der han
delsverdragen en der bescherming naar bel'even beschikken,
van den naüoiialen arbeid verder re
voeren, de sociale politiek met 1»-j VRAAG. Zou iemand, bij wien
dachtzaamheiil voort te zetten, legereen meisje in dienst is, voogd over
en vloot voortdurend iu een toestand j haar kunnen worden?
van hoogste kracht te houden, enANTWOORD. Wel zeker, indien
maliën op mijn nalatenschap?
ANTWOORD. Alleen uwe twee
broeders. De zuster- van uw vrouw
erft echter met van u.
Wonscht u het anders, dan kunt u,
bij testament, over uwe nalatenschap
Onze Lachhaek
AMERIKANEN.
Wcot u, mister Jackson, ik heb
medelijden met de wolken hier in
Holland.
r- Hoezoo, miss Pussill?
Ze kunnen zich niet eens een
beetje laten krabben door de huizen
VRIENDELIJKE RAAD.
Wat ben Je toch kwaad! Wat heb
je toch?
Och, ik heb m'n proces in eerste
instantie gewonnen, in tweede Instan-
stantie ook en nu voor den Iloogen
Raad verlies ik 'tl
Jij bent ook zoo verbazend zelf
zuchtig! Je hebt twee keer gewonnen!
Je moet 'n ander merisch ook een 8
wat gimnen!
Kijk Je nog altijd naar je hond
uit?
Ja.
Waarom zet je geen advertentie
i de courant?
't Stomme dier kan niet lezen.
Uit de Omstreken
SCHOTEN.
Geheelonthouder 8.
Naar aanleiding van hot raadslxv
sluit om de café's. en dergelijke voort
aan om 12 uur, Ln plaats van 11 uur
te doen sluiten, zal in die loop van
deze week door de afdeeling Schoten
van de Noderlandsche Vereeniging tet
afschaffing van alcoholhoudendo
dranken een openbare vergadering
worden belegd.
BEVERWIJK.
Door do rijkspolitie, die in kennis
gesteld werd, dat in den huize „Alte-
rendarn". alhier, toefcehoc/rende aan
de famlKe Slmterman van Loo te
Haarlem reeds verschalende malen
i'ngehrokon was, ls tlians de hand ge
legd op twee personen, J. P. en C. O.
genaamd en te Velsen woonachtig. De
dieven hadden verschillende porce-
leinen voo'nverpen uit de onbewoon
de buitenplaats medegenomen en
werden naar de gevangenis te Haar
lem overgebracht doo'r do veldwach
ters Veen en Vaii Briel.
(Tel.)
VELSEN.
GEMEENTERAAD.
Dinsdagmiddag ora half twee is de
Raad. bijeengekomen, bij untstentouis
van den burgemeester gepresideerd
door den heer FR. NETSCHER, oud
sten wethouder. Alle leden zijn aan
wezig.
De VOORZITTER opent de verga-
lering met den gebruikelijken Nieuw-
juarswensch aan de leden.
Progressie.
Aan de orde komen do voorstellen
in zake invoering van progressie in
do gemeentelijke inkomstenbelasting..
I>e heer Netscher liandhaaft zijn m
de vorige vergadering verworpen
voorstel, dat hij thans opnieuw in
dient do hear De Boer dient een ge
wijzigd voorstel ln. Hij stelt voor m
art. 8 der verordening op den hoofd,
omslag inplaats van de hoofd, om
slag „bedraagt drie procent", te le
zen „geschiedt volgens een progres
sief perccntago". De voorsteller lieeft
verder wijzigingen in het percentage
van 't accrès.in het aan 't artikel toe
te voegen tarief gebracht.
De hoer DE BOER verdedigt zijn
nieuwe voorstel, eu de daarin ten op
zichte van het vorige gebrachte wij
zigingen. Spr. heeft getracht de le
gen zijn en 's hoeren Netscher'a
voorstel geopperde bezwaren te on
dervangen, en meent daarin geslaagd
te zijn. Spr. is principieel tegenstan-t
der van bet voorstel-Netscher. om
dat de kleine inkomens daarin onder
«xjii to lioog percentage vollen.
Do heer LANDE'WEER 1.) gaat dfc
gesel nodenis der progressie na, aoo-
al.s die con rol heeft gespoeld in ver
schillende wetsontwerpen in de Twee
de Kamer. De Rageering heeft zich
FEUILLETON
(Naur het Engelsch door Barones
OrczyJ
20)
Do dokter was op dit oogonblik
aanwezig en zóu ongetwijfeld den
rechter en de jury vertellen, of hij
dacht, dut Mrs. Hazeldene den min
sten aanlog voor een hartkwaal had
goluul, die de oorzaak kon ziju ge
weest van zoo'n plotseling en noodlot
tig einde.
Do rechter wis natuurlijk zeer
fijngevoelig tegenover den armen
echtgenoot. Hij trachtte langs een
omweg te weten to komen, wat hij
wilde, namelijk hoe do zielstoestand
van do overledene den laatsten tijd
.was geweest. Mr. iiuzeideno scheen
ei' iets tegen te hebben/over dit on
derwerp te spreken. Ongetw ijfeld had
nteti hem ingelicht onitront do vondst
van oc-n fleschje in het taschje van
lijn vrouw.
„Zoo nu en dan dacht ik wel eens",
zei hij eindelijk als met tegenzin,
„dat mijn vrouw niet geheel zichzelf
scheen te zijn. Zij placht altijd heel
vroolijk en opgewekt te zijn en den
laatstcn tijd zag ik haar dikwijls
's avonds zitten peinzen over dingen,
die zij mij blijkbaar liever niet wilde
meedeelen.
Nog bleef do rechter op meer op
helderingen aandringen en hij bracht
het fleschje op liet tapijt.
„Dat weet ik, dat weet ik", ant
woordde de jonge man met een kor
ten, zwaren zucht. „U bedoelt de
kwestie van zelfmoord ik kan mij
dat hoelemaal niet voorstellen het
komt mij zco plotseling en verschrik
kelijk voor wel kwam zij mij den
laatstcn tiid lusteloos en gedrukt voor
maar enkel zoo nu on dan en
gisterenmorgen, toen ik naar mijn
kantoor ging, sclieen zij weer" volko
men zichzelf te zijn, en ik stelde voor,
dat wij s avonds samen naar de opo-
ra zouden «aan. Zij was verrukt, on
vertelde mij, dut zij 's middags wat
boodschappen wilde gaan doen, en
daarna een paar visites maken."
„Heeft u er ccnlg idóo van, waar
zij van plan was heen to gaan, toen
zij in den Ondergrondsclien Spoor
weg ging zitten
„Noen, met zekerheid niet. Hot kan
zijn, dat z<> van plan was bij do Ba
kerstraat uit te stappen en dan naar
do Bondstraat to gaan, om daar
haar inkoopen to doen". Ook gaat zij
wel eens naar een winkel op St.
Paul's Kerkhof, in welk geval zij een
kaartje zon nemen tot do Aldersgate-
straat; maar dat kan ik niet zeker
zoggen."
„En nu, Mr. Hazeldene", zei de
rechter eindelijk heel vriendelijk,
„wil u trachten mij te vertellen of er
iets in het leven van Mrs. Hazeldene
was waar u van weet en dat in ze
kere mate de oorzaak van dien ge-
drukten geestestoestand, waarover u
zelf siprak zou verklaren Bestonden
er misschien financieel© moeilijkhe
den, die Mrs. Hazeldene gehinderd
kunnen hebben bestond er wellicht
oen vriend tegen wiens omgang
met Mrs. Hazeldene u iets had?
Kortom", voegde <lo rechter er bij, als
was hij dankbaar, dut deze woorden
or uit waren, „kan u .mij ook de ge
ringste aanwijzing geven, die het ver
moeden zou wettigen, dat uw onge
lukkige vróuw, iu ecu o ogenblik van
zielsangst of onrust, gewenscht kan
hebben zich van hot leven to beaoo-
v 011
Heilige oogenblikken heerschte er
doodelijke stilte. Mr. Hazeldene
schoon voor allen daar aanwezig ton
prooi aan heftige en tegenstrijdige
gevoelens. Hij zag er heel bleek
wanhopig uit. en probeerde tweemaal
te spreken, voordat hij er eindelijk in
nauwelijks hoorbare .woorden uit
bracht
„Neener waren heelemaal geen
financieels moeilijkheden, van wel
ken aard ook. Mijn vrouw had een
onafhankelijk fortuin van zichzelf
zij had geen overdreven vvenschcu
„Ook géon vriend, waar u het een
of ander tegen had T', zei de rech
ter met aandrang.
„Evenmin een vriend, ten minste
waar ik iets togen had", stamelde de
ongelukkig» jonge man, blijkbaar al
zijn krachten Inspannend om te spre
ken.
Ik was bij liet voorloopig onder
zoek aanwezig, ging do man in
den hoek voort, nadat hij een glas
melk had leeggedronken en nog een
ander had besteld en ik kan u
verzekeren, dat zelfs de domste per
soon daar aanwezig overtuigd was,,
dat Mr. Hazeldene een longen ver
telde. Iedereen begreep dat de onge
lukkige vrouw niet door niets in
zoon toestand van moedeloosheid
zou zijn gekomen, eu dat er misschien
een derde persoon bestond, die meer
lieht kon werpen op haar vreemden
en plotselingen dood, dan de -onge
lukkige jonge weduwnaar.
Dat do dood onder geheimzinniger
omstandigheden had plaats gehad,
dan het eerst scheen, werd heel spoe
dig duidelijk. U heeft er ongetwijfeld
alles vnn - ©lezen en zal zich de opge
wondenheid vun de publiek© opinie
herinneren door de getuigenis dei-
beide doktoren opgewekt. Dr. Arthur
Jones, dc huisdokter van Mrs. Hazel
dene, die haar bij haar laatste lichte
ongesteldheid medische hulp had ver
leend,.en die dus nog van heel kort
geleden over baar gezondheidstoe
stand kon oordeelcn, verklaarde met
uuu üleesten nadruk, dat Mrs. Htiaei-
deue geen organische afwijking had,
dio niet mogelijkheid oorzaak kon
zijn geweest van haar plotselingen
dood. Bovendien had hij Mr. An
drew Thornton geassisteerd bij een
lijkschouwing der arme vrouw, en
samen waren zij tot de conclusie ge
komen, dat de dood het gevolg was
geweest van de inwerking van Prui
sisch zuur, waarop dadelijk stilstand
van het hart gevolgd was, maar hoé
het vergift was aangewend, waren hij
nocli zijn oollega Op 't o.ogenblik in
staal te zeggen.
„Begrijp ik dus goed. Dr. Jones, dat
<lc overledene stierf ten gevolge van
het gebruik van Pruisisch zuur?"
„Juist, dat is mijn opinio', ant
woordde do dokter.
„Bevatte het fleschje, dut iu haar
taschje gevonden werd, Pruis
zuur
„Het was er ten minste zeker in
geweest."
„Volgens uw opinie dus maakte de
vrouw zelf een einde aan iiaar leven,
door een dosis van dat vergift in te
nemen
„Pardon, zoo iets lie-b ik nooit be
weerd de vrouw stierf ten gevolge
van het vergift, maar hoe het werd
toegediend, kunnen wij niet zeggen.
Stollig op een of andere manier door
inspuiting. Het vergift werd stellig
niet ingenomener was geen spoor
van iu de maag."
,.Ja", voegde de dokter er bij, in
antwoord op een andere vraag van
den rechter, „waarschijnlijk is in
dit geval de dood bijna onmiddellijk-
op de iiisuuiting gevolgd, misschien
binnen twee of drie minuten. Het kan
best zijn, dat het lichaam na do in
spuiting nog maar een enkele stuip-,
trekking heeft vertoond, misschien
dat niot eens de dood treedt in zul
ke gevallen heel plotseling en ab&o-.
linivln."
Ik geloof niet, dut op dit oogenblib;
een der aanwezigen begreep, hoe be
langrijk die verklaring van den me
dicus was. een verklaring, die iiw
tusschen in alle détails bevestigd
werd door den dismcts-iuedicus, du
bij do lijkschouwing uju hulp had
verleend. Mrs. Hazeldene was ptea
seling gestorven tengevolge van ecu
injectie met Pruisisch zuur, waarvan
niemand de herkomst kende. Zij luid
op een drukken tijd van den dag hi
een eerste klasse spoorwegcoupé go'
reiscL Die jonge en elegante vrouw"
moest stalen zenuwen en ongeövcn?
aarde kalmte bozoten hebben, cm ziet
zelf in tegenwoordigheid van mia
schien wel twee of drie andere per
sonen een injectie mot doodelijk ven
gift too to dienon.
(Wordt vervolgd.)
