Het Nest van den
Sperwer.
zoowel <te acteurs en actrices als"
het puWiek te leuk en te gemoe
delijk voor de satire. I>o Hollander
hooft veel gevoel voor humor, maar
van den schorpeu. snijdonden, sclirij-
nendon, sarcastischen spot houdt hij
niet. Wi tab laden als SLrnpliztssun^is,
Jugend en Lustige Bl<er nu on
datn wat ondeugend, maar toch ook
dikwijls zeer geestig en raak, niet
waar? kennen wij In ons land niot;
wij moeten ons met het Humtfrist'sch
Album, Kikeriki en liet Geïllustreerd
Stuiversmagazijn vergenoegen, on
dat sommige landgenooten Tijl Ui
lenspiegel geestig en satyriek noemen,
•is wol liet beste bewijs, hoe die 2
woorden bij ons worden .misver
staan."
De Hollander houdt van gezondu
boort en ziet daarom in de komedie
hot liefst oen goedmood^ blijspel of
een vroolijkle klucht- Onze acteurs on
actrices zijn op de satire niet Inge
speeld." Herhaaldelijk heb 'ik hot go-
zien o.a. nog onlangs bij „Recht
is Recht" door het Noderlandsch
Tooneel hoe do satire door onzo
toomeetepekfrs tot ©en grove klucht
wond verhanekéd. Hierdoor viel d)1
wrange spot weg en het stuk werd
door het publiek verkee'rd begrepen.
Rc sta hiér zoo uitvoerig en lang
bij stil, omdat ik porsoonJlijk op dit
punt eonige ondervinding heb oinge
daan. Ook ik heb het eens beproefd
oen satire te schrijven op het schiin-
fatsocn m sommig© kringen. Do ac
teurs en actrices, dfe het stuk voor
het voetlicht brachten, speelden mijn
werk in hun opvatting subliem, maar
wrang eto bitter, scherp en schrij
nend was do opvoering niet. En toet
gevolg was dat tiet publiek l»t
stuk grof en gemeen vond.
Hot zou mij niet vefwonde'ren, a's
:'n de vertolking ook de oorzaak heeft
golcgen van hot geringe succes van
„Moral" to Amsterdam en Rotterdam.
Ik heb ergens gelezen on kan het mij
ook precies voorstellen, hoe Sctouiz©
do verpersoonlijkte gemoedelijke
Hollander dein president der zede-
lijkhoidsvereoniging heoft gespeeld:
met lieoriijke bonhom.e, maar aller
minst in den toon der satire. En van
de po! tie-bureaucraten zullen onze
HoUandsche acteurs waarschijnlijk
niet veel torecht gebracht hebben.
Hoe was het nu gisteren bij do voor
stelling der Duitscbersï Dat het ge-
heele stuk in den goeden tooin word
gespeeld, kunnen wij moei ijk zeg
gen; het eerste bedrijf was er zelfs
geheel naast. Hier was alles to bur
gerlijk on te grof. Frau Lund, do per
soon, die de ideeën van den schrijver
verkondigt en in alles een hoogst
ontwikkelde en gedistingeerde dame
moet zijn, was eon ordinaire burger
juffrouw. Deze gemoedelijke, oude
huislioudster had niets van een gees
tige ideeën-draagster en was nauwe
lijks ean partij voor de domme, nar-
telooze bant. Ook de groepedring
'deugde niet (Si het tempo werd veel te
langzaam genomen, waardoor dit
toch aS vrij zwakke bedrijf, z»or
lang vïeL
Maar in de tweede acte waren de
D ufitsche'rs er op eens „In". Toen
zagen wij, hoe een satire gespeeld
moet worden. Willy Brüdjam was
een prachtige, „Schneidigor Podizei-
Assessor, Fritz Kranz oon uitsteken
de president en Guido Gülich oeca
Freiherr von Schmettan van zijn
hooge lioed tot aten zijn hakken Het
was een genot om deze 3 acteurs sa
men te zien spelen; men voe'.de. dat
het zóó moest zijn en niet anders.
Maar het meeste succes had wel
Martin Tinei in de dankbare rol van
Fritz Beermaan, den schuldbewusten
president van de BedelijUheidsve'rce-
iiwgmg. IleTr Martin Thiel lijkt ons
écta rasacteur met zeüdzoarn komisch
talent en zijn angst voor hot compro-
nutteerende dagboek speckte hij dan
ook met heerlijken, meesteependen
huinor. Het publiek was in een voort-
durendeta lach en toch vtefl zijn spel
uit don toon, speelde hij... te IIoL-
Iandsch, te gemoedelijk. Hij had
meer van een gezelJigen, dikken spek
slager dan van een rijken, conserva
tieven rentenier en voorzitter van
een zcdeüjkhe.dsvrreeniging. In zijn
opvatting was hij echter voortreffe
lijk. Ook Frau Edmund-Bömly was
als madame Ninon de Uautevüle niet
het type een courtisane de haullo
marque dat zij moest zijn. Haa'r
spo! was te mat, te kleurloos. O vei
het algemeen zit do krocht vten dit
Duitse toe gezelschap meer in de hoe
ren dan in de dames.
Maar ondanks deze bedenkingen
hebben wij ons met dit tweedo, zóê'r
geestige bedrijf uitstekend geamu
seerd. Hoe prachtig gevonden is nl'Jdt
dat tyjKi van den Polizci-president,
die nu oons fogou zijn Assessor zegt.
„Sjo müssen wissen und nicht oilh-
cen", on dadelijk daarop ,,Sie müs
sen atincn und n.cht wissen!"
De dorde acte viel na d.t u i stekend
de bedrijf wat tegen, al bevat het ook
eenige heed aardige toon©:doii, zooaJs
de gespreken tusschen Beeimaun
met Dr. Mauser en Otto Wassner. De
tieeren Dr. Curt Elwdospoek en Georg
Feuerhord waren heiden zeer goed;
de laatst© maakte een charge van den
Gymnos«alehrer, maar zoo is deze
professor ook d-xr den scltrijveï go-
dacht.
En nu schreven wij nog niets over
den inhoud van „Moral".
Ludwig Thoma is een dier boste me
dewerkers van den Simpilzissimus
wat 'n ellendig woord om neer te
schrijven en de geest van dit Duit-
sche Witzblad zit ook in Thomas ro-
ke en bijtende satire Maar wij weten
dat vele nonzor lezers allemvnsl met
den SimpHz'ssïimis dwepen en flat
meerderen dat tijdschrift zoTgruikl'g
uit de huiskamer weren. En aange
zien wij met de huiskamer nu een
maal rekening toebhén te houden zien
wij voor lied fin van een inhoudsopga
ve af. Wie het stuk wil tseron ken
nen, kan het lezen of m Ainsterdam
gaan zien. Wij volstaan dtiterom met
te constateereu, dat Ludwóg Thoma
naar onze meaning de aveiiechtsctoe
zedelijk he .dsi^ej,rippeu en die l.arte'oo-
ze moraal van sommige vuisch don-
kende en voelende inemscheii zoor
raak beeft gegeeseld on dat hot stuk
als satire mot als ka-rahterteeke-
ning uitstekendie quahteitoii bezit.
„Mond had bij liet vrij talrijk op
gekomen publiek zeer veel succes.
Mij dunkt, dut de Duitsctocrs zeer
goed nog eens met dit geestigle stuk
hi.er terug kruimen komen.
J. B. SCHUIL»
HULDEBLIJK Mr. VAN TIEN-
HOVEN.
Het huldeblijk ien afgetreden Com
missaris der Koningin Mr. G. van
Tiënhovcu, onlangs aangeboden door
leden en oud-leden dér Prov. Staten
(een verzamel ing aquarellen met ge
zichten u!t deze provincie) zal van
Zondag af 8 dagen ter bezichtiging
gesteld worden in de Aula dc'r Rijks
academie voor beeldende kunsten te
Amsterdam.
UIT DE GAJOELANDEN.
Als men zoo de verzameling voor
werpen ziet, die op 't o ogenblik iin de
West-Indische zaal van het Kolomaal
Museum bijeengebracht zijn, kan
men zich wel voorstalen, dat de be
woners d'ezer Sumatraansclie land
streek aan de HolJa'ndsche militairen
veel laet hebben gogeven. W ant een
groot gedeelte toestaat uit wapenen.
Klewangs, dolkan, krissen en Iteusen
zijn er in groot getal. En de blutsen
en scliaron op de wapens bewijzen,
dat zij gebruikt zijn ook. Voor lief
hebbers van Indische kunst zijn deze
eigenaardig-gevormde strijdm.dde'en
van belang, daa'r bij de bewerking
dör wapens, die vaak van voorname
hoofdei! afkomstig zijn, voel kunst-
vaardiglieid is aan den dag gelegd.
De verzameling bevat niet ai leen voor
werpen voor oorlogsdoeleinden. Ook
van werken des vreies getuigen ér
vele. Daaronder zijn te rangschikken
de bidkleedjes, Heilig© boeken, weef
getouwen, sieraden, bruigomsklco-
r.en en dan de artikelen bonoodigd
voo'r 't betelkauwen. Een reeks foto's,
•genanten in 1904, toen Overste Van
Daalen zijn tocht door deze streken
maakte, vervolledigt de collectie.
VERBENIGING TESSELSCHADE.
Men verzoekt ons te melden, dat de
tegenwoordig© secretaresse van bo
vengenoemde vereeniging is mevr.
WikLervunck de Blécourt-Albero.
Hinderwet.
Op 27 Febr. kunnen bij B. en W.
bezwaren ingebracht wordeln tegen
het vericonen der volgende vergunnin
gen: Aon A. J. Janssen, om vorguu-
niiiig tot uitbreiding van de steoan-
kleerenvvasscherij in ïfei perceel aan
den Sclieopmakeïsdijik too. 61, doo'r
de bestaande stoommachtroo van 4 P.
K. te wrvan-qon door een© stoomma-
clii» van 8 PK. on door liet bijplaat
sen van eene centrifuge.
Aan J. J. Schóne, om vergunning
tot oprichting vun eone inrichting tot
het smolten en onde'rzoetoeto van goud
an andete edele metalen, waarin zal
worden geplaatst oen electromotor
van 5 P.K. met dynamo, in oen gedee-
te der porcoelen aan dsfa Harnïen-
jansweg nos. 45, en 57 CC.
Rede Jhr. Mr. Frank S. Fan Lennep
Op uitnoodigiug van de rcchtsche
kiesverceiiigingcn te dezer stede trad
gisterenavond in het gebouw St. Ba-
vo op de heer Jhr. Mr. Frank K. van
Lennep, lid van de Tweedo Kamer
voor dit district
Te half negen opende de voorzitter,
do heer Dr. Huygen, de druk-bezoch-
te samenkomst en heette den heer
Vain Lennep hartel-ik welkom. liet is
voor ons eon vreugde in ons midden
te mogen zien don man, die in het
hoogste College van ons land onze be
langen voorstaat en het zal ook u
aangenaam zijn voor de drie recht-
sche kiesvereenigiiKgen van dit dis
trict op te treden.
Hierna geeft de voorzitter het
woord aan den hour Van Lennep.
De lieer Van hennep dankt den
voorzitter voor diens aangenaam wel
komstwoord. Zijn rede aanvangende,
zegt spreker dat hij in '1909 bij de ver
kiezingscampagne niet is opg'-treden,
met voorbedachten rade, als groot te
genstander van alle verkiozmgsru-
moer. Voel liever, treed ik nu als Ka
merlid, als uw vertrouwensman voor
u op.
Spreker is niet gekomen om hier
beginselen te verkondigen, maar
eenige onderwerpen van de practische
politiok bij zijn hoorders in to leiden.
Van vergaderingen met debat houdt
spreker niet, al nioge liet soms aan
genaam zijn. Critiseeren is zoo mak
kelijk, doch feitelijk niets anders dan
keisteenon leggen in den wissel waar
over de locomotief moet loopen, wan
neer het verkeei-d loopt ligt het niet
aan de locomotief, doch aan de stea-
nen. 't Regeeriingsbcleïd is niet af
hankelijk van debatten, in 't Engelsch
parlement zijn deze afgeschaft.
Spreker begint mot te wijzen op den
veel -om vat tendon arbeid aan het
Kamerlidmaatschap verbonden. Een
nieuw inkomend lid staat onthutst
van de menigte dossiers en papieren,
die hij alle door moet werken en
moet konnen. De Indische bog rooting
met zijn kilo's requesten, met zijn
tallooze vragen en quaesties, diie spre
kcr ook als lid der Commissie van
rapporteurs moest behandelen, nau
welijks zijn die moeilijke dagen ach
ter den rug, of de Staatsbogrooting
komt onze aandacht vragen.
Spreker is als jong-Kamerlid ook
benoemd in de Commissie voor ver
zoekschriften, waarbij men van alles
verstund moet hebben, zooals terecht
is opgemerkt. Spreker zet in den
1)roede alle werkzaamheden der ver
schillende Commissies uiteen. Wan
neer d© wetsontwerpen de openbar©
zitting bereiken, is reeds het zwaarste
werk in stilte verricht. Spreker beeft
o. m. zitting in de Commissie van
voorbereiding van de tariefwot en als
zoodanig de. geheel© vacantie door go-
werkt, zoodat oen der boden opmerkte
dat de Jioeren weinig aan het reces
hadden.
Er wordt geklaagd, dat steeds zoo
weinig Kamerleden de openbare zit
ting bijwonen, doch dat is geon won
der. De leden weten reeds vooruit hoe
het bij de behandeling van wetsont
werpen zal gaan, omdat alles reeds
in de commission is behandeld. Het
doet er das niet toe of er minder le
den tegenwoordig zijn daar het toch
alleen op de stemming aankomt.
't Is daarom niet t© verwonderen,
dat een Kamerlid soms uren spreekt,
terwijl bijna geen hoorder aanwezig
is. Hoe siaat het met het spreken in
de Ka mei- Van links wordt veel, van
rechts weinig gesproken dat is juist
goc-d. Want. als de regeeringspartij
ook nog lange beteogen ging liouden
ton voordeole van de regeenngavoor-
slcllen, dan zou er heelemaal géén
eind aan komen, liet verdedigen der
ontwerpen is het werk der regeering
zelf en daarom moet de regeerings
partij daarmee geen tijd vermorsen.
Het reglement -van orde verleent veel
vrijheid van spreken. Dat is in Enge
land heel anders. Daar verleent de
voorzitter het woord of niot, éen lid
heeft drie jaar gewacht eer dat d©
voorzitter opmerkte, dat hij 't woord
verlangde. De man is weggelachen.
Zooiets moest men hier wagen. Dan
komt d© obstructie, wanneer de vrij
heid van 't woord zou worden aange
rand. Dc taak der regeeringsmeerder-
heid is zwijgen of zeer kort spreken.
Sprekende over de coalitie betoogt
spreker, dat bij vool rneeningsverschU,
o. a. over 't program van aktie, de
coalitie in z'n geheel genomen een
lijn zal trekken eu in de woderzijd-
scho verhouding ©en gevoel van sa-
monhoorigheid ten grondslag leggen.
uur om hebben de C.-H. geen afzon-
d er lijk program van aktie, omdat zij
niet gebonden wenschcn te zijn, waar
bij allerlei wordt beloofd, wat onder
verschillende omstandigheden niet
kan worden gegeven.
Do oppositie in de Kamer is zwak
©n vindt haai' grootste kracht in 't
lange spreken en <1© obstructie. De
Eerste Kanier heeft door de aanne
ming van twee wetsontwerpen, waar
bij obstructie is gevoerd, feitelijk haar
partijgenooten in de Tweede Kamer
een slag in 't gezicht gegeven.
De leuze van links voor 1913 is al
gemeen kiesrecht. Dit is evenwel niets
anders dan liet middel, niet het doel.
De iinksohe partijen zijn het over
algemeen kiesrecht lang niet eens,
zoodat daarvan bij een omkeer van
de Kamer mets zx>u komen, 't Is dus
slechts een middel, niet het doel, te
meur omdat de regeering zich zelve
met dat vraagstuk reeds bezig houdt.
Getuige de Commissie voor Grond
wetsherziening. Er is gezegd de
rechterzijde is reactionair, heeft niets
voor -t volk over. Als de linkera de
in de meerderheid kwam, zou de so
ciale wetgeving meer worden bevor
derd en b.v Staatspensionneering
komen. Men blijft ©venwel ©en goed
antwoord schuldig op de vraag, op
welke wijze aan het geld daarvoor
te komen.
Met successierecht wenscht mem 10
millioen te verkrijgen en de lieer Pa-
tijn heeft zelfs geschreven over indi
recte belastingaccijns op tabak. Dal.
is zeer vreemd, dat de Unie-liberalen,
strijdend tegen de tariefwot, toch oen
indirecte l>elastiug zouden willen hef
fen op tabak. De eenige band, die dc
linkerzijde verbindt, is amti-clorica-
lisme.
De linkerzijde verwekt ook arg
waan. Onlangs trad de heer Middel-
berg, een man, die veel werkt en wei
nig spreekt, te Amsterdam op en hield
een rede over de tarief wet Enkele
artikelen achtte deze spr. een sprong
in 't duister. De tegenpartij gebruikt
dit als een leuze en zegt, dat het
wetsontwerp is een sprong in 't duis
ter. De heer Middelberg had evenwel
gedoeld op sommige artikelen, die
aanleiding konden geven tot moeilijk
heden in de praktijk, namelijk of
sommige bedrijven niet benadeeld
konden worden door eenige artike
len. Algemeen kiesrecht zal wellicht
meer soc.-dem. in de Kamer brengen,
maar de socialistische partij niet
uitbreiden. Het socialisme zal wegglij
den als zand uit de hand, een leege
hand blijft over en een gebalde vuist.
De eenige vastheid, die er is, is het
Geloof in den levenden God.
De hoer Van Lennep wijst op de
eminente mannen, die in ons minis
terie zitting hebben en die als om
strijd ook door mannen van links
worden geroemd. Van minister Co-
lijn is door een^ links blad geschre
ven, na de beleidvolle verdediging
van zijn wetsontwerp, dat hij eigen
lijk de premier geworden is. Zoo
noemt-spreker nog eenige voorbeel
den op, alle wijzende op de uitnemen
de mannen van ons bewind.
Niet de regeering is de schuld, dat
de werkzaamheden niet vlug gaan,
doch de Kanier.
Dikwijls wordt de regeering hard
gevallen in zake de benoemingen. De
regeering ziet steeds toe op de ge
schiktheid vau de candïdaten.
Toen onlangs een schoolopziener in
d©n Helder was benoemd, critïseerde
de beer Roodhuyze» die benoeming,
omdat de man geen goeden Neder-
landsc'hen brief schroef, zooals den
heer R. was gebleken. De Minister
van Binnenlandsche Zaken daarover
ondervraagd, zei, dat het wel moge
lijk was, bij de talrijke benoemingen,
dat een vergissing was begaan. Maar
toen later do Minister van den heer
Roodhuysen een brie! kreeg, waarin
vier fouten voorkwamen, is terecht
opgemerkt, dat al maakt mon eens een
vergissing, dit nog geen reden is, om
te beweren, dat het inot de kennis der
taal slecht gesteld is.
Thans komt spreker aan liet defen-
s ie vraagstuk. Ons ministerie is reac
tionair, is beweerd, omdat het niets
voelt voor 't volk. De 29 millioen voor
oorlog moesten worden besteed aan
sociale wetten. „Het ministerie voelt
niets voor 't volk", is een venijnig ge
zegde, dat inslaat, 't Volk wil geen
militaire uitgaven. Vijf op de duizend
noemen het nonsens, weggegooid
gold.
Een boer, die in den polder woont,
betaalt belasting voor allerlei dijken,
ook zeedijksla sten, waarom, weet hij
vaak zelf niet, maar d© dijk is er voor
mogelijke gebeurlijkheden.
De regeering wenscht geen oorlog,
maar alleen zich te verdedigen. Onder
de oorlogsbogrootiiig, de zoogenaam
de onnoodige uitgaven, bevindt zich
een groot© som voor pensioenen. Ook
het vervaardigen van geschut en oor
logsschepen kqmt den arbeid ten goe
de voor twee-derde.
Spreker becijfert d© oorlogsbogroo
tiiig en concludeert, dat deze niet veel
hooger is in verhouding, dan in vorige
Allerlei.
DE SPAANSCHE VLOOT.
Spanje gaat de vloot flink verster
ken Nauwelijks is te Ferrol in te
genwoordigheid van den koning bet
pantserschip „Espana" van stapel ge-
loopen, of reods wordt bekend ge
maakt, dat het zusterschip de „Al-
phonso XIII", ©en dreadnought van
20,000 ton in September af zal loopen.
Onmiddellijk daarna zullen twee
nieuwe oorlogsbodems op stapel wor
den gezet
UIT SERVI5.
De Skoepsjtina is ontbonden. De
verkiezing is vastgesteld op 4 April.
DE GROOTHERTOG VAN
LUXEMBURG,
is reeds lang ziek, maar in de laatste
dagen is de ongesteldheid zeer verer
gerd, zelfs bestaat er levensgevaar.
Stadsnieuws
AUTOGENISCH LASSCHEN.
Gisterenmiddag en -avond hield de
firma Heenk en Wefers Rcttink in do
groot© zaal van de „Bron", ©en de
monstratie met liet autogenisch lascli-
cn sn ij-apparaat Tot deze demon
stratie hadden alleen toegang de di
recteuren van verschillende techni
sche instellingen alhier, en de door
de firma uitgenoodigd© smeden-pa
troons.
In ons bind van gisteren hebben wii
over deze bewerking ©en uitvoerige
beschouwing gegeven en do toestellen
daarvoor benoodigd, beschreven. On-
7" lezers zullen dus. van het „las-
sehen" al wel op de hoogte zijn.
T>e proeven slaagden uitmuntend.
Door de bewerking wordt heel veel
arbeidskracht uitgespaard. Werktui
gen. die anders weggegooid moeten
worden, kunnen na do bewerking
weer in gebruik worden genomen,
zoodat de nieuwe vinding zeer zeker
een omwenteling in de ijzer-industrie
beteokent.
HET 40-JARIG PRIESTERFEEST
VAN MGR. CALLIER.
Door liet Plaatselijk Com.té der
K. S. A. te Haarlem en Omstreken
zal eene cojirmissle wo'rde'n benoemd
om het veertigjarig priesterfeest van
Z. D. H. den bisschop van Haarlem,
mgr. A. J. Calüer. in Augustus a-S.(
heuglijk te lierdenkeu.
Het Tooneel
MORAL van Ludwig Thoma door
1-1 ut Duitsch Tooneel", on iets over
„de HolBandérs en de satire".
Het zou zeer zeker interessant zijn,
'de verschillende oorzaken na te gaan,
waarom sommig© stukken in h©: bui
tenland een „reuzen-succes" hlcbben
en in ons land weinig of niets doen.
..Moral", de scherpe satire van Lud
wig Thoma een der bekendste me
dewerkers van den Simplizïssimus
•was drie jaren geleden in Duitsch-
lcind de „Schlager" van liet seizoen.
Two© Ho'landsche toonoolgezeischap
pen de „Koninklijke Vereeniging"
en het Rottérdamsch TooneeEgeael-
scbap haastten zich liet stuk op
hun répertoire te brengen en... zoo
wel te Amsterdam als te Rotterdam
Viel Thoma'6 satire ais eeii baksteen.
Behandelt „Moral" te specifek
Duitscbe toestanden en ambtenaars-
verhoud'ngen om hier in Holland te
worden gegouteerd? liet is mogelijk,
niaar waarschijnlijk lijkt het mij niet.
De kern van deze komedie is spot
mot onze volsche moraal en -lus al
gemeen menscheüijk. En dan, hoe
dikwijls hebban niet Duitsch© en
Fransche stukken, waarin de situa
ties absoluut on-Hoilandsch zijn in
ons land succes gehad! Ons publiek,
dat jaren lang grcolendctós op ver
taalde werkon heeft moeten teren,
heeft genoeg a©oominodotie-vermog«i
om van Oud-Iieidêlberg, Jena ixter
Sedan, Fritzchen, Huzaren-koorts en
andOre on-IIollandsche stukken te ge
nieten. In de komedie zullen wij
duelleerende luitenants, Pruisische
stramme militairen, Iieictelbergsche
bier-zwei getode kar pss t udenten en
Pnrijsche echtbrekers met Yi en
thousiasme toejuichen, alsof wij in
Holland geregeld met 't pistool klaar
staan om onze medemenschen uit te
dagen, de Nederlandsch© j angelings-
schap steeds met den pink op den
naad van de broek in den pa'radopms
marcheert, de Dalftsche en Ledsche
studenten eiken dag „Bieï-Kommer-
zeu" houden en onze HoUandsche
cchtgcnooten zich niet alien onder
scheiden door hun oor-soliditeit.
Do oorzaak ligt dus érgens andere.
Mijns inzienB zijn wij, Nederlondlers,
Feuilleton
Een roman uit de 17de eeuw.
Naar het Engelsch door
deschrijfster van „do
Roode Pimpernel" enz.
31)
Zij zag hem ook, en het scheen wel,
of zij bij dat gezicht van plan was te
vluchten. Maar een enkal woord van
hom hield haar terug.
Sue
Hij had haar vroeger natuurlijk
nooit bij den naam genoemd. Maar
nu kwam die kreet uit zijn hart, als
uiting van zijn ellend.- en verdriet,
zijn gevoel on vreoselijkö onrecht
vaardigheid en van onherstelbaar on
recht.
Het kwam geen ©ogenblik in haar
op, hem zijn familiariteit to verwijten.
Op liet hooren viui haar naam, zóó
door hem uitgesproken, bad zij langs
do trap naar beneden gekeken en zijn
smeckend gelaat naar haar opgehe
ven gezien met zóó n hartroerend be
roep op haar sympathie, dat al baar
vrouwelijk instinct van leederlicid
en medelijden werd opgewekt, al haar
gevoel van vriendschap vol vertrou
wen voor hem.
Zij voelde ook zooveel van die een
zaamheid, die in zijn oogon vol heim
wee zoo aaudoenlijk werd uitgedrukt;
zij was zich ook bewust van ernstige
onrechtvaardigheid ©n van een onher
stelbaar kwaad, en haar hart ging
naur hem uit in vriendelijk© belang
stelling en in liefde
Ga niet heen, heb medelijden
mot mij. voegde hij er smeekend
bij, want hij dacht, dal zij van plan
was zich van hem af te wenden
u zal mij toch een paar vriendelijke
woorden niet weigeren Ik heb veel
ondervonden sinds ik u hei laatst
sprak.
Zij kwam een paar treden lager,
haar fijn handje nog rustend op <le
leuning, terw ijl haar zijden japon een
zacht geruisch legen hot eikenhout
van do trap veroorzaakte. Het was
zelfs een troost voor hom, haar nu te
kunnen zien. liet gezicht van het ver
eerd meisje was balsem voor zijn
kloppend liarL
Toch merkt© hij dadelijk op met
die scherpe intuïtie, aan liefde eigen
dat haar lief laat veel van zijn
vroolijko uitdrukking, van zijn jeugd,
van zijn levensvreugde liad verloren.
Zij zag er even bekoorlijk uit als
altijd, maar zij scheen ouder, zachter,
en, helaas ecu beetje droevig.
Ik hoorde, dat u ziok geweest Is,
zei ze zacht. Dat speet mij heel,
heel erg, eelooL mij, maar.... Och! ge
looft u niot, voegde zij er met plot-
selingen, onverklaarbaren pathos aan
toe, terwijl zij heet© tranen in haar
oogen voelde opkomen en haar stem
begon te beven. gelooft u niet, dat
een gesprek tusschen ons nu niet an
ders dan pijnlijk voor ons beiden kan
worden
Hij vutte de bedoeling van haar
woorden verkeerd op, wat niet meer
dan natuurlijk was. en terwijl zij haar
eigen gevoel tegenover hem wan
trouwde, uit vrees, haar verlangen
naar zijn vriendschap en troost te
zullen verraden, dat zoo overweldi
gend op haar was komen aanstormen,
toen zij hem weer zag, dacht hij, dat
zij het onderhoud vreesde, omdat zij
hom zou moeten veroordeelen.
Dus ugeloolt ipij schuldig?
zei hij droevig. Men heeft u natuur
lijk allerlei leelijke dingen van mij
verteld, en u geloofde ze, zonder den
afwezige de weldaad te bewijzen,
daaraan te twijfelen, nu hij zelf. he
laas, niets tot ziju verdediging kon
inbrengen.
Om oen van die onverklaarbare re
denen, waarvan vrouwen alleen het
geheim bezitten, en die voor altijd
wol raadsels zullen blijven voor d©
meer logische sekse, verhardde zij
haar hart tegen hein, zolfs nu zij in
haar binnenste niets anders dan sym
pathie voor hem voelde.
Ik moest het wel gelooven, waar
de master. zei ze ©en beetje koeL
Sir Mannaduke de Chavasse, die in
weerwil van zijn slecht humeur een
man van eer is. bevestigde dat af
schuwelijke varhaal dat in de cou
rant verscheen, en waarover iedereen
m Tlionet de laatste weken sprak.
En ben IK dan «een man van
eer antwoordde hij driftig. Om
dat ik arm ben en moet werken om te
leven, moei ik daarom ongelioord ver
oordeeld worden Moet een geheel
leven van zelfopvoeding en eerlijken
arbeid dan geheel worden te niet ver
klaard door het woord van mijn
bittersteu vijand?
Uw bitterste vijand vroeg
zij. Sir Mannaduke?....
Hij kwam dichter bij de trap, waar
op zij nog stond, haar bevallige go-
stalt© oen beetje naar hem ovorgebo-
gen hij stond nu vlak. bij haar, zijn
hoofd oven onder liet hare; zijn hand
kon op do hare rusten, als hij haar
had. durven ophotten.
Sue l mijn mooi en vereerd
meisje, riep hij hartstochtelijk uit,
ik smeek je, mij in de oogen te
zien.... kun je daarin do weerkaat
sing zien van die schandelijke daden,
die men aan mij heeft toegeschreven?
Zie ik or uit als een leugenaar en een
valsch speler In naam van het me
delijden en de rechtvaardiglioid, ter
wille van onze eerste dagen van
vriendschap, smeek ik je. mij niet on
gehoord te willen veroordeelen.
Hii liet ziin hoofd zakken, on liet
zijn kloppend voorhoofd tegen haar
koele, blanke hand rusten. Zij trok
haar niet terug, want een «roote
vreugde, vermengd met droefheid,
had plotseling haar hart vervuld; ©en
gevoel van veiligheid en van bitter,
maar toch echt geluk doortrilde haar
geheele wezen een geluk, dat zij kon
noch wenschte te ontleden, maar dat
haar bewoog, zich nog vorder te buk
ken, en zijn haar met haar lippen aan
to raken.
Heete tronen, die hij vergeefs tracht
te te onderdrukken, vielen op haar
vingers. Haar kus kwam hem als
geheiligd voor. Nooit had hij haar
zoo innig lief gehad, zoo innig als op
dit oogen blik, waarop hij voelde, dat
ook zij hem beminde en toch onher
roepelijk voor hem verloren was.
Ik wil graag naar u luisteren.
mompelde zij mot onuitsprekelijke
teederheid, ter wille van onze
vriendschap en omdat ik geen kwaad
meer van u denken kan, nu ik u weer
gesproken heb.
—De hemel zegen© u, antwoord
de liij. Do hemel is mijn getuige,
dat ik onschuldig ben aan die afschu
welijk© misdaden, aan mij toegeschre
ven. Sir Mannaduke bracht mij in
die slechte omgeving, en daar was een
wreed complot gesmeed oni mij voor
alle aanwezigen als oen leugenaar en
va lachen speler te brandmerken en
mij voor de geheele wereld cn voor u
te onteeren. Dat bet doel van dit com-
Jaren en maakt vergelijkingen met
andere landen.
Het socialistisch© stelsel van vrede
en geen leger wordt door lien zelf
weersproken. Jaurèz, de Fransche so
cialist, heeft gezegd „Als de socia
listen de baas worden, komt er oen
socialistisch loger voor alle burgers
van 25—45 jaar, met ©en voorafgaan
de oefening van et. lOo tot het 20©
jaar en acht herhalingsoefeningen.
rede door »ccht, heel mooi, een Vre
despaleis, heel mooi, maar iemand
hoeft zeer torecht gezegd „Eerst
vrede In "t hart, anders Komt er
geen vrede door recht. Vrede in huis
©n hart, dan pas kan sprake zijn van
vrede door recht"
Mot het woord van den heer Do
Savornin Lohman „Indien wij onzo
verdediging niet verzorgen, zullen
or.ze kinderen in dienst van den
vreemde de verdediging op zich ne
men", eindigde spreker zijn herhaal
de malen door aplaus onderbroken
rede.
De voorzitter bracht onder applaus
der vergadering den hoer Van Len
nep dank voor liet gesprokene.
Do vergadering werd te ruim kwart
over 10 uur gesloten.
Rubriek voor Vragen
(Seabonneerden hebben bet Yoorreehl.
vr»K*n op vutBchilleiid gobicd, mus voor
beantwoording vatbaar. Sn tu renden bij do
Redactie van Haarlem's Dagblad, Groola
llonislrnat 63.
Alle antwoorden worden geheel koatoloo»
gegeven en 100 spoedig moeeüjlc.
Attn vragen, die niet volledig naam en
woonplaats van den inzender vermeiden
wordt geen aandacht geschonken.
VRAAG. Mijn dochter heeft met
Februari haar betrekking opgezegd,
moet zij nu de Nieuwjaarsfooi terug
geven
ANTWOORD. Wanneer zij met
Januari een nieuwjaarsfooi heeft aan
genomen, dan handelt zij, door de op
zegging, tegen de gebruiken en kan
dus geacht worden zich stilzwijgend
tot teruggaaf der fooi bij vertrek te
hebben verbonden.
VRAAG. In Februari heb ik mijn
Ixrt.rekkine met de zes weken opge
zegd. Mevrouw beweert, dat ik mot
vóór 3 Mei weg mag gaan. De nieuw
jaarsfooi wil ik teruggeven, maar
mevrouw neemt die niet aan. Ik heb
geen contract geteekend. Hoe moet ik
doen
ANTWOORD. U liebt dus opge
zegd tegen half Maart, terwijl vol
gens de hier bestaande uitspraak van
den kantonrechter alleen kan worden
opgezegd togen Februari, Mei, Augus
tus en November. Vóór 3 Mei weg
gaande zoudt ge u dus aan een vor
dering tot schadevergoeding blootstel
len. Uw teruggeven van de nieuw
jaarsfooi kan aan het recht zelf niets
veranderen.
VRAAG. Als iemand van een
tandarts een rekenincr ontvangt, en
do patiënt vraagt specificeering, moet
de tandarts dan aan dat verzoek ge
volg geven Is men, indien hij daar
aan geen gehoor geeft, verplicht de re
kening te betalen
ANTWOORD Wanneer iemand
verschillende diensten heeft verricht,
dan is hij zeker verplicht, gespecifi
ceerde rekening te geven. Ambtenaren
en officieelc personen moeten dat ook
doen en u hebt het recht te vorderen,
dat u kunt beoordeelen, of u betaalt,
en, zoo ja, hoeveel voor iedere werk
zaamheid in het bijzonder. Anders
zoudt u kunnen en wellicht moeten
weigeren een rekening te betalen,
waarvan a do juistheid niet kunt be
oordeelen.
VRAAG. Is het noodzakelijk, dat
een rekening op naam van het ge
zinshoofd staat om, gequiteerd zijnde,
rochlsgeldigheid te bezitten
ANTWOORD. Dut zien wij niet
in. De betaling heeft plaats gehad
door iemand, die er toe gerechtigd
was, of er belang bij had, om te beta
len. Op welken grond dun nog eens
betaling zou kunnen worden ge
vraagd, is ons niet duidelijk.
VRAAG. Wat kost een Witte-Kruis-
lot, waar lean ik dat verkrijgen
ANTWOORD. Informeer bij een
commissioiuiair in effecten.
Uit de Omstreken
HEEMSTEDE.
Leverantie.
De levering van 150.000 straatküin-
ke'rs is cboon- B. en W. opgedir>en aan
J. Vos dn Co. t© Amliem,
Kamers van Arbeid
Op de lucden vastgestelde kiezers
lijsten voor de Kamers van Arbeid
alhier, komen voor: Op d:e voor da
Bloembol tenteelt 7 patroons en 57
werklieden, en op die voor de confec
tiebedrijven 4 patróóns en 19 wériUao-
deru
plot was, mij \an u te scheidon,
voegde Richard Lambert er kalmer en
vaster aan toe. daarvan boa ik
volkomen overtuigd wat het dieper
motief daarvan was, durf ik zelfs niet
donken. Het was bekend, dat ik
jou liefhad Sue...., dat ik mijn leven
zou geven om jou voor moeilijkheden
to bewaren.... ik was jo slaaf, ja
wachthond.... ik word mot geweld van
je afgetrokken, mijn naam onteerd,
mijn gezondheid gebrokenMaar
mijn leven was niet voor heil..., dat
behoort jou alleen toe.... De hemel
wilde niet toestaan, dat ik aan die
schurkachtige plannen werd opgeof
ferd. Ik streed tegen ziekte en dood
niet alle energie van do wanhoop
Hot was ecu zwaar duel, want ont
moediging ©n wanhoop schaarden
zich aan do zijde van mijn vijanden...
Eu nu ben ik teruggekomen, en zal
niet hen afrekenen, als liet eeuigszins
mogelijk is.
Hij hief ziju jonge gestalte recht op,
en zijn luide, ©enigszins scherpe stem
weerklonk door de met eikenhout lie.
schoten hal. Het kon hein niot sche
len of do geheele worold hem hoorde,
of zijn vijanden om hom hoen loer
den. De bekentenis van liefde aan liet
dierbaar meisje was de eénigo trots,
die hein in zijn leven overbleef, cn nu
hij wist, dat zij hem geloofde <n ver
trouwde, wilde hij dat iedoreou zou
hooren, wat hij te zoggen had.