HAARLEM'S DAGBLAD.
TWEEDE BLAD.
Z .TERDAG 23 MAART 1912
aarlemscbe
Manèeisvereenlgin"
(Goedgekeurd bij Kon. Besl. van 12
Nov. 1899.)
De Haarlemsche Handelsvereeni-
gmg bier ter steile, opger.clit 10 Mei
1802, beeft ui ilea loop van den tgd
wel baar recbt vau bestaan bewezen.
In zeer vele gevallen, zaken van ver
schillenden aard betrelleude, ls zij
opgetreden en d.kwijls met groot
succes. Jammer echter, dat uien alge
meen met meer blijk geelt, dit te
waardeeren, door als lid der Vereeui-
giug toe te treden. Er zijn wel meer
dan 000 leden, maar dat is niet vol
doende. Elk bandelaar, neringdoen
de, ja zells particulieren, moesten lid
worden, om ten minste te laten ge
voelen, dat men bet werk op prijs
stelt, dat de Haarleinsche Handels-
vereeniguig steeds opneemt, als doen
de, wal bare bund vindt om te doen.
De voordeden, die de Vereenig.iig
buiten bare bemoeiingen van ver
schillenden aard, baren leden aan-
b.edt, zyn zeer vele eu zeer grooie
tegenover de germge jaarlijksche
cuntr.butie van f 8.5U. die gevraagd
wordt
De Haurlemsche Handelsvereni
ging bemoeit zicb in de eerste plaats
er tuede, de belangen van bare leden
te bevorderen, door onwillige beta
lers voor ben tot betaling aan te
manen eu .nloiuialieu voor ben ui te
wuiueu. bovendien hebben de leden
bel lecbt bet bun giatis te verstreK-
kou adv .es der Vereeuigiug te vragen
d,e ook ui procedureu eu fadüsse-
neuieu gratis voor beu optreedt, na-
murlijk alleen voor za^eu betreflende
ien i.anuel eu bet beorijf der leden.
Als proef kunnen voorlaan nieuwe
leden uur een boll jaar worden aan
genomen, doen slechts bet 2e halfjaar
(van 1 November tot eu met 30 April)
ad f 1.75 de halve contributie.
bechisgeleeide adviseurs der Ver
een ging zijii de beeren Mrs. Th. de
Haan tlugeuholtz en A. li. J. Merens,
Spaarue 94, alh.er, die voor de leden
eiken werkdag van 2 -4 uur des na-
middas zijn te spreken.
Het bureau der Yereeuigtng is ge
vestigd Jausweg 11.
Voor incasso s door bemiddeling
der Vereemging wordt een vast
recbt van 5 pLt. der vordering bere
kend.
bovendien moet 10 cent voor port
steeds worden bijgevoegd, bij luzen-
d.ug van vorderingen door bemidde
ling der advocaten te innen.
De kosten van infurniatiën naar
bu ten de stad woonachtige personen
bedragen 6U ets. per informatie, plus
vijl cents porto-vergoeduig. Informu-
tien naar binnen de stad wonende
personen worden gratis verstrekt
Pretentiëu op buiten de stad wo
nende personen orden niet behan
deld, wanneer met 10 ets. voor porto-
vergoed. ng is toegevoegd.
Ruim 1748 infurniatiën en rechts
geleerde adviezen werden in het af-
gelooper jaar gegeven.
Aan het kantoor Jnnsweg 11, zijn
thans coupons A 10 cent verkrijgbaar
waarop men bij het Bureau van den
Burgerlijken Stand op het Stadhuis
inlichtingen kan bekomen over het
adres van b er op het bovolkingsregis-
In de maanden November en De
cember 1911 zijn 41 vorderingen tot
een bedrag van f 1018 betaald; 8 vi
deringen worden afbetaald; 23 vorde
ringen zijn uitgesteld.
Nieuwe leden voor 1912—13 kunnen
nu reeds tot de vereeuiging toetreden
en geuieieu alsdan i«-t 1 Mei e.k. alle
voorreebten als een gewoon bd.
Volgens art. 7 dieui bel gebeun der
lijsten van wanbetalers ongeschon
den te blijven.
In verband met de wijz,ging van
art.kei li van bet huishuudelijk regle
ment van oen Nederlaiidscben Bond
van Onderlinge Informatie- en
Schuldmvordemig bureaux eu Han-
de.svereenig ngen, gevestigd te Haar
lem, moet in bet vervolg voor elke
informatie die op vertoon vari leg.ti-
matiekaarten wordt gegeven, 25 cent
worden betaald.
Alle brieven, aanvragen, reclames
of wat ook, moeten worden geadres-
seert aan het Bureau, dat geopend is
dagelijks van 9 tot 5 uur en waar ook
verdere inlichtingen zijn te bekomen.
Het Bestuur heeft bemerkt, dat men
soms meent, dat r-.en. hoewel geen
lid der H. H. V., toen van haar iufor-
matiën kan bekomen, en brengt nu
nogmaals en uitdrukkelijk ter kennis
dat alleen aan leden der Vereeniging
information door haar worden ver
strekt, en dat voor informat.ën op
hier ter stede woonachtige personen
nooit betaling mag worden gevor
derd.
HET BESTUUR.
Van onzen Reizenden
Redacteur
DE RIJKS VEE ARTSENIJSCHOOL.
Utrecht, 19 Maart 1912.
Verschillende omstandigheden heb
ben in den laatsien tijd de aandacht
gevestigd op het instituut onzer vee
artsen. De instelling van keurings
diensten en de oprichting van slacht
huizen in verschillende gemeenten
veroorzaken reeds, dat do vraag naar
veeartsen het aanbod overtreft. Als
de Rijkskeuringsdienst eerlang tot
stand zal zijn gekomen, zal een nog
grooter getal noodig zijn. Ook do
kwestie omtrent den invoer van het
goedkoopere Argentijnsch vleesch, te
weeggebracht door de dure tijden,
heeft de aandacht op de veeartsen
gevestigd. Het leek rnij daarom wel
van bolang eens het een-en-ander mee
te dee'.en over de inrichting, waar de
aanslaande veeartsen nun opleiding
ontvangen, ni. de Kijksveeartsemj-
school aan do De Bibitstraat te
Utrecht.
Door de welwillende toestemming
van den waarnemend-directeur, den
heer W. C. Schimmel cm de goede
voorlichting van Dr. H. Vermeu
len, prosector-anatomus, en den pro
sector bij het pathologisch insUtuut,
den heer li. Schornagel, heb ik oen
en-ander kunnen bezichtigen.
Wie met lijn 2 van 't Centraal-sta-
tion bij den hoofdingang van het in
stituut uitstapt, ziet een gebouw voor
such, dat een combinatie van een stal
en een ouderwetsch hoerenhuis lijkt,
't Stalachtige vormen de hooge poort
deuren eu het beerenhuizige is het
gebouw met de groen boblinde
men, dat aan die poort vastzit.
Dr. II. A. Vermeulen, die 'k reeds
noemde, nam mij aan 't „Bureau"
der school in ontvangst.
In zijn ontleedkundig laboratorium
zette do prosector dezer afdeeling
(prosector is degeen, die do praepa ra
ten ma all t en verzorgt) mij al dade
lijk voor oenige merkwaardige din
gen. 't Leken zoo oppervlakkig wel
wat op die fraaivonnige vertakte
stukken rood en blauw koraal, maar
in werkelijkheid waren 't geprepa
reerde slagaderenstclsels van een
rund en van een paard. De ledige
aderen worden nl. met gips volgespo
ten en dan gekleurd. Die, waar t
zuurstofrijke roode bloed in heeft ge
zeten, krijgen ter onderscheiding een
fraai rood kleurtje en die, waarin het
koolzuurrijke bloed zien bevond wor
den blauw getint. Zoo conserveert
men de bloedvatenstelsels der dieren,
luer voor 't anatomisch museum, dat
een rijke verzameling aanschouwings-
rinddelen voor 't onderwijs aan de
school bevat.
Een geheimzinnige trap naar be
neden leidt naar een ruimte, die
men de operatiezaal zou kunnen noe
men. In 't midden der zaal staan
de drie steenen operatietafels, waar
op in drie fasen van ontleding paar-
dencadavers lagen. Van no. één was
alleen nog maar do huid overgeble
ven no. twee lag met de geopende
buik op do tafel. Dr. Vermeulen liet
oenige studenten de huid openslaan
en toonde mij de verschillende in
wendige doelen.
„Dit 's de long", zei hij, een dikke,
witte laag oplichtend, „en dit 's de
maag dat 's het hart... hier zijn de
bloedvaten en hier de zenuwen...."
Zijn handen gleden daarbij langs en
tusschen de glibberige ingewanden
en betastten vochtige aderen en spie
ren met een gewoonte-gebaar.
Bij het volgende paardfragment
wees Dr. Vermeulen den studenten,
die met pincetten en mesjes in het
paardenlichaam zaten te prikken en
te sniiden, waarop zij vooral letten
moesten en hoe zij de lichaamsdeelen
behoorden door te snijden.
- We krijgen van October tot Fe
bruari twee gezonde paarden per
week. Daarna één maar nu er zoo'n
groot getal studenten is, krijg 'k er
nog wel eens eentje extra, zei m'n
geleider.
We lieten do studenten aan hun
bloederig werkje, nadat Dr. Vermeu
len rnij nog gewezen had op de goe
de datr en .avondverlichting en op de
oordeelkundige reiniging dezer zaal,
die geschiedt door riolen, welke in een
kalkput uitloopen. In dit oude ge
bouw is ookhet anatomisch museum,
maar alleen" voor zoover het gezonde
dieren betreft.
Ik zal niet uitweiden over de ske
letten van paarden, varkens, runde
ren, honden en katten noch over de
merkwaardige spierpreparatenal
zijn zij wel eens aardig om te zien
die pa arden geraamten in dravende
eri grazende houding opgezet, die
skeletten van een moederschaap met
dat van een pasgeboren lammetje er
onder en als tegenhanger een geraam
te van een paard, dat den voor het
paardenras hoogen leeftijd van 46
jaar had bereikt. De geprepareerde
lichaamsdeelen waren merkwaardiger
nog. Daar is bv. de blinde darm van
een panrd. Als een mensch op een dag
door de mode-ziekte blindedarmont
steking gotrolfon wordt, maakt de
geneesheer een kruissnede in den
buikwand, spe.lt de vier slipjes om en
snijdt, het darmpje er uit. Bij een
pnard down we dat niet operatief, zei
Dr. Vermeulen. En dat leek mij ook
wol bezwaarlijk, want zoo'n paarden-
Wlndedarmnjc is zoo groot als een
stukje elleboog van een kachelpijp.
Ier lengte van drie kwart meter en
even dik. nis zoo'n olleboogstuk.
Een rnndermang, de be'roemdo met
de v:er afdoeVmgen. d:e elk haar func
tie hebben bij 't herkauwen, heeft, veel
overeenkomst in grootte en vorm
met een flinke jute zak. En dan een
paardegebitl Als men eens een hard
draver in den bok ziet, zou men niet
zeggen, dat wat van de tanden
den kaak zit, wol een lengte heeft
van een decimeter. De veearts, iie
een paard een kiesje trekken
moet, mag dus wel kracht in de
vingers heblien. Die tanden kunnen
het beest soms raar in den weg zit
ten. Dat toont het skelet van een kien
Javaansch paardje. Dr. Vermeulen
vcrlo'de, dat het beestje aan de school
werd gebracht, omdat 't met meer
eten kon. Een der tanden in den bo
venkaak was zoover doorgegroeid, dat
't dier don bek niet meer dicht kon
krijgen. Daar t beestje te klein was,
kon do tand niet getrokken worden.
Toen is het van honger gestorven.
Aan 't skelet kan men nu nog zien,
dat de kwaadaardige tand zoo lang
is geworden, dat hij zelfs een gat hoeft
gegraven in de onderkaak.
Een kleine zaal van het anatomisch
bevat het mooisto wat hier
deskundigen te zien ls. Een der
leeraren der school, die reels lang
gestorven is, Verliaren geheeten, had
een bijzondere methode van preparee-
waarvan de kennis thans venl>
ren is gegaan. Deze leeTaar bereidde
o.a. eern milt van een paard1 toe. Dit
preparaat moet nergens in de wereld
zijn wedergade hebben. Het mooie
■an deze wereldberoemde milt, zooals
Dr. Vermeulen het mij zede, is dat
rnen van buiten af het geheele maas
weefsel door kan zien. En Inderdaad,
toen mijn ge'eider de milt tegen het
licht hield kon ik overal in de mazea
van het weefsel het oranjekleurige
licht zien, dat de zon daarin bracht.
Dr. Vermeulen wees mij er op, hoe
alle 'ruimte in 't anatomisch museum
was ingenomen. Men ls nu bezig een
paar vertrekken aan de tentoonstel
lingsruimte toe te voegen, maar toen
hoopt men, dat na niet te langen tijd,
het geheele oude Hoofdgebouw, dat
naar ik meen nog dngteekent van
1821 het oprichtingsjaar der school
door een nieuw zal vervangen wor
den, evenals het Patho'ogsch Insti
tuut, dat nu sedert oenige jaren over
zeer mooi en uiterst doelmatig
'ingericht nieuw gebouw beschikt.
Behandelt men in 't Anatomisch insti
tuut de gezonde dieren, het Patholo
gisch instituut brengt gelijk 'le
naam reeds zegt den studenten de
kennis der zieke dieren bij.
De heer H. Schornagel, die hier
prosecto'r is, liet mij d t gedoe'te der
school zien. Lang bleven we nriet ver
wijlen in de zaal. waar Dr. Marcos
den studenten „practicum" gaf, noch
in de laboratoria, waar de2e leeraar
en de heer Schornagel naast de pa
tholog sche ook bactctriol< g sohe on
derzoekingen doen. Meer interesseer
de ook hier het museum. In glazen
Ligkasten waren daar in een der za
len te zien, al de ongerechtigheden
die menschen en dieren in blaas en
nieren kunnen hebben.
N'.ergruis en niörstoenen in aller;n
grootten en van allerlei hoedanigheid.
Zijn die steenen bij een mensch al
groot, wanneer zij den omvang van
een duivenei hebben, eon hond heeft
er wol ter grootte van een Zwitsersch
kaasje cn een paard1 draagt wel eens
steenen mee met afmetingen van een
kleinen kanonskogel.
Ail die steenen zijn keurig afge
slepen. De meeste zijn grijs of wit,
maar sommige ook zijn overdekt met
een laagje metallisch goud.
ILeel groot zijn ook do haarbollen,
<ke de koeien soms in de maag heb
ben. Hoe kunstig de liaarvezels in el
kaar gowovem zijn, toonen deze klu
wens.
Natuurlijk ontbreken hier niet de
preparaten en wasmodellon, die l>e-
frekking hebben op de veepest. Na
tuurlijk omdat deze verschrikke
lijke vieziekte eigenlijk do oorzaak is
geweest van 't ontstaan der veeartse
nijschool.
De ontzaglijke ramp, die de runder
pest herhaaldelijk in Europa, o-k in
ons land, in 18G5 voor 't laatst
teweegbracht, deed uitzien naar m
dolen om deze verschrikkelijke ziekt3
ie beteugelen. Een dor eerste vïreisch-
ten was de bestudeering der ziekte cn
daardoor meer deskundige hulp.
Het bleek ten slotte alleen mogeJljk
de z.ekte te bestrijden door "t afma
ken der aangetaste dieren en van de
beesten, d e verdacht werden aan vee
pest te lijden.
Er werd oen fonds opgericht, om
daaruit de kosten van de bestrijding
dezer ziekte te kunnen voldoen. Toen
in het begin van de 19de eeuw
de Veeartsenijschool te Utrecht op-
r.chtto, werd de stichting ook uit <tat
fonds betaald, zoodat de school direc-
telijk en indixectelijk haar bestaan
n de veepest verschuldigd is. Hoe
deze ziekte do oogen der runderen
en do tong mot roodo zweertjes over
dekte, geven de preparaten aan.
Een merkwaardig beestje, dat don
dieren veel kwaad, doet, is de worm.
Men heeft zo hier in allerlei soorten.
De wormen, die bij de dieren door de
ingewanden boren en izelfs midden
door t hart haar weg graven en on
geveer één lot anderhalven decimeter
lang zijn, de reusachtige lintworm,
dio in velerlei soorten voorkomt en
wier ei reen zelfs in een vloo voorko
men, zij staan hier alle op „sterk wa
ter", meestal met de ingewanden
der dieren, waarin zij gevonden zijn.
Bij den vele meters langen lintworm
i.3 in tegenstelling met 't geen wel
eens beweerd wordt de kop met
't bloote ocg goed waar te nemen,
't Is een klein knopvormige verdik
king aan 't dunnen} eind van liet
witte sHertachtige dier. Die kop is t
kwade dine dat zich bij den mensch
meestal aan de slijmvliezen vasthecht
en steeds weer aangroeit, al wordt
ook verder 't geheele lichaam van 't
dier afgescheiden. Zoolang de kop dus
niet uit het menschelijk lichaam is
verwijderd, is men den lintworm nog
niet de baas.
Een bijzondere afdeeling in dit mu
seum is ingericht voor de Ter biolo
gische verzameling, een collectie van
dierlijke monsters, wangedrochten,
die meestai evenals bij de men
schen spoedig na de geboorte ster
ven.
Alle excessen van het dierlijke
schepsel, aldus deelde de lieer Schor-
nagel mij mee. hebben wij hier. W an-
neèr men bij t dier van boven begint,
bil den kon, dan kan men een heele
serie waarnemen, waarhij aan t bo
venlichaam de deeleri uit- en inwen
dig verdubbeld zijn. Dit gaat dan aan
't beneden lichaam gepaard met en-
keltiillige lichaamsdeelen.
Omgekeerd heeft men er wezens,
waarbij de pooten en andere li
chaamsdeelen aan 't onderlijf verdub
beld zijn, terwijl dan enkelvoudige
lichaamsdeelen aan het bovenlijf
voorkomen.
Zoo treft men hier alle mogelijke
combinaties van abnormaliteiten en
afwijkingen iu lichaamsbouw aan.
Er zijn bv. bigjes met twee snuiten
en twee bovenrompen en maar vier
pooten, eendjes met twee koppen,
honden met acht pooten en één kop,
aaneengeeroeide tweelingsdieren, ais
twee lammetjes met één kop, schapen
met één ooe. die inen cyclopen noemt.
't Is of de natuur mot mathemati
sche nauwkeurigheid alle mogelijke
combinatie- en ponnutatiegevallen
heeft doen ontstaan.
Dit is wel het merkwaardigste, wat
voor een leek in de Rijksveeartsenij
school te zien is. Misschien zul het
velen meelijgaande maken te weten,
dat in een afzonderlijke zaal ook
proefdieren gehuisvest zijn, de beken
de Guineesche biggetjes o. a., die in
geënt zijn met allerlei bacillen.
Proefdieren waren cr met kwaden
droes, met longziekte en hondsdol
heid ingeënt.
Vorder zijn er in het uitgebreide
complex van gebouwen, dat tot de
school behoort gehoorzalen, leerzalen
voor natuurkunde en andere weten
schappen, klinieken, stallen, een ma-
r.ego en zelfs weilanden, waar do
levende have des zomers kan verblij-
Zoo is deze school een inrichting^
die toegerust met alle hulpmiddelen
en bekwame leerkrachten den jonge
lieden voortreffelijk onderlegt in dil
belangrijk onderdeel dor algemeene
geneeskunde. Belangrijk is de taak
vuii den veearts zeker. Want niet al
leen de veeteelt, die alleen roods zulk
'n groote bestaansbron voor ons land
is, miur ieder mensch, die vleesch
en dierlijke producten gebruikt, heeft
belang bp een goeden voterinairen
dienst. Een gelukkig verschijnsel is
het daarom, dat zich een steeds groo
ter aantal studenten doet inschrijven
aan do school
De heer Schornagel verleide mij,
dat toen hij nog studeerde er een 85
jongelui aan de school waren. Nu zijn
cr oen 170. Dit jaar lieten zich 56 stu
denten inschrijven. De vereischten
daarvoor zijn een einddiploma gym
nasium of 5-jarige II. B. S. of het
mot goed gevolg afleggen van een
daarmee gelijkgesteld examen. Do
studie duurt vier jnar maar hot laat
zich voorzien, dat dit eerlang tot vijf
jaar zal uitgebreid worden, omdat de
leerstof zich in de laalsto jaren, door
do voortschrijding der wetenschap,
zoo uitbreidt, dat zij in 4 jaar niet
meer goed te verwerken is.
JAC. C. M. Jr.
Parijsche Brieven
cccxx.
In aansluiting aan mijn vorigeü
brief kan ik mcdedeolen. dat Védrl-
nes, ais candidaat voor de Kamer der
Afgevaardigden, geslagen is door zijn
tegenstander, den heer Bonnail, die
door den heer Dujardin-Beaumetz,
thans voor zeven jaar tot senator ver
kozen. tot zijn opvolger in de Kamer
was aanbevolen. Althans tot heden,
18 Maart 1912, geslagen. Twee kleine
gemeenten van het betrokken kies
district hebben de proce sseo-verbaal
nog niet opgez.ondea. De officieel"»
cijfers tot dusver zijn Bonnail n>78,
Védrines 6920 stemmen. Nu kunnen
de stembussen van bedoelde twee ge
meenten wel verrassingen brengen,
doch niettemin is het onwaarschijn
lijk, dat Védrines tenslotte de zege zal
Ik halen. Eventjes CoS stemmen in
twee dorpies in te halen dat zal
moeilijk gaan, vermoed ik.
Iii weërwil van Védrines' nederlaag
is het toch een curieus feit, dat zich
nog zooveel stemmen op hem, die
zonder comité's en zonder politieke
redevoeringen te werk ging, hebben
vereenigd
Do verklaring van dat betrekkelijk
groot succes ligt in het feit, dat het
arrondissement, waarin Védrines
zich candidaat heeft gesteld, tot ,,le
Midi" behoort, en de desbetreffende
inwoners meerendeels broeders nar.r
do ziele ziin van Taitarin van Taras
con, liet door Alphonse Daudot zoo
geniaal beschreven type van den „raé-
ridionui", den Zuid-Franschman.
Onze aviatenr vloog van stad tot
stad, van dorp tot dorp. en de boeren,
burgers en buitenlui uit die streken,-
dio nooit een aviatenr hadden zien
vliegen, kroten in bewondering en met
tranen in de oogen
Dat lappen meneer Dujardin
Boaumetz en meneer Bonnail 'm
niet na
Een silmme kerel, die Védrines!
Te Esnéraza nam de leider van een
kermistroep]© hem terzijde e.i voegde
hem toe
Hoor eens j© doot mijn troep
erg veel nadeel met je gevlieg en je
toespraken. Leven en laten leven,
hoor 1
Onze vliegenier antwoordde daarop:
Ik ben oen werkman als jij. Ec-n
jaar geleden verdiende ik niet meer
dan vijftien halve stuivers per uur.
Ik wal niemand lienadoolen. Hier heb
je een bankbiljetj© van 50 francs.
Maar aan niemand vertellen, hoor
De kermisman vertelde bet zaakje
natuurlijk overal rond hel geen Vé
drines, even natuurlijk, wel ver
wachtte en alle arbeiders van het
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
De lente is Donderdag begonnen
mot wind en regen. Voor een Neder-
landsche lente is dat volkomen in den
haak. Dokters zeggen, dat wij bij
zulk weer het best kunnen leven en
het gezondst zijn. Warm, droog, weer
past ons niet en vrieskou evenmin,
maar als 't waait en regent tieren wij
evengoed als onze bloomen, planten
en boomen, die er evenzeer aan ge
wend zijn geraakt als wij menschen
en daarbij hot voordeel hebben, dat
ze er niet over mopperen. Monschcn
kunnen dat nu eenmaal niet laten.
Jaar in, jaar uit weten ze bij erva
ring, dat Maart zoogoed als een win
termaand is. April een groote coquet
te, die nu eens aanhaalt en dan weer
afstoot en Mei in don regel een ijskou
de kniesoor, met nachtvorsten en an
dere verdrietelijkheden. En toch mop
peren ze 1 Als er eens een nieuwe be
lasting noodig mocht weaen, stel ik
Br een voor op nutteloos gepruttel.
Of de fiscus profiteert er bij, of de op
gewektheid van ons leven. Winst is
er dus altijd.
Hot is heel goed gezien, dat de ge
meente, nu do straten toch vuil zijn,
ze in 't hart van de stad meteen maar
laat openbreken om de ondergrond-
sche werken te laten nakijken. Hoe
wel or vroeger van jaar tot jaar in 't
gemeenteverslag te lozen stond, dat
xnijnbouwkundige werken hier niet
worden gedreven, hoeft hot er in on
zen hoofd verkeersweg al don schijn
van, of er naar kolen wordt gedolven.
In werkelijkheid is 't alleen maar om
pijpen en huizen te doen. Forsche ke
rels met stevige knuisten zwaaien er
zware hamers, nauwlettende opzich
ters speuren Daar lekken en gebreken
en het publiek schikt zich wonderwel
in de zaak en schuifelt voetje voor
voetje, langs gapende afgronden, over
smalle plankjes, naar zijn doel.
Politie zie je er niet, wat ten gevol
ge heeft, dat de lieve jeugd op de
smalle straatstrooken niet doorloopt,
maar kalmweg do passage voor een
ander verspert en philosophisch in
het diepe gat tuurt, of er iets geheim
zinnigs uit te voorschijn komen moet.
En wielrijders, die er een eer in stel
len nooit af te stappen, wanneor het
niet absoluut noodig is, draaien en
kronkelen langs do open sleuven en
vertoonen wonderen van evenwichtig
heid. Totdat ze dat evenwicht verlie
zen, zooals het een jongmensch over
kwam, toen hij, hetzij dan bij ongeluk
of met opzet, van een ander een stoot
je kreeg. Pats, daar tuiineldo hij in
den afgrond, bleef wel heel, maar
raakte zoo vuil, dat hij bij een mede
lijdende familie in de buurt om water
en een borstel verzocht, die hij aan
vankelijk nog niet eens gekregen zou
hebben, omdat zij hem eerst niet her
kende.
Waarschijnlijk had do rampzalige
vergeten te duimen of voor zich to la
ten duimen.
Dat is namelijk het nieuwsto bijge
loof, dat je ongeluk afweert van jo
zelf, of een ander, door do duimen uit
de gesloten hand te houden en die
naar beven of ter zijdo uit to stoken.
Vooral op de scholen wordt dat ijve
rig in toepassing gebracht. Moet
iemand voor de klasse komen, dan
gaan zijn beste vrienden of haar beste
vriendinnen duimen. Zóó sterk moet
die duimkracht wozen, dat een leer
ling ook duimen kan voor een leer
ling op een andere school.
De handen op de bank te leggen en
dan de duimen omhoog te steken,
moet het beste resultaat hebben.
Krijgt de leeraar of leerares dat even
wel in 't oog, dan helpt ook, wanneer
de duimep zijwaarts van de gesloten
handen uitgestoken worden en daar
maakt de strengste paedagocg geen
aanmerking op.
Het moot wel eens voorkomen, dat
iemand voor wie geduimd wordt, toch
oen slecht figuur maakt en een onvol
doende krijgt voor de beurt, of een
laag cijfer op 't rapport. De oplossing
daarvan is gemakkelijk tc goven er
is niet ijverig genoeg of niet lang ge
noeg geduimd
Tot dusver sjoelden bij het najagen
van Fortuna de duimen alleen in zoo
verre een rol, dat geld „duimkruid"
genoemd wordt. Tegenwoordig wordt
dus ook geprobeerd deze grillig©
godin rechtstreeks met de duimen bij
de haren le vatten helaas weet zij
haar krullebol maar al te vaak los te
rukken. Anders bleef, in weerwil van
al dat geduim, niet zoo menigeen voor
ovorgangs- of eindexamen steken.
En hoe is 't nu met de Amstordam-
sche poort?
Ze staat nog. En de plannen die op
haar betrekking hebben, staan ook.
Althans, we hooren er niet van, dat
ze vooruit komen. Geen wonder er
•zijn nu meer dan een half dozijn
plannen -. een van B. en W., twee van
don hoer Lasschuit, een van de ver
een iging tot verfraaiing, een van den
heer Weïssman en dan nog een paar
van vroegere stadgenooten, geloof ik,
dio nog zoovoel belangstelling voor
Haarlem hebben overgehouden, dat
wij hun, dankbaar maar onvoldaan,
zouden kunnen vragen „och toe,
zoudt u willen goedvinden, dat we
onze eigen zaken zelf maar opknap
pen
Het wordt langzamerhand een
prijsvraag zonder prijzen. Want nu
slaapt de zaak een poosje en trekt dus
de aandacht niet meer, maar Iet eens
op nauwelijks komt ze op de Raads-
agenda, of er beginnen in allo oorden
van het land weer vingers to jeuken,
die met potlooden over papier gaan
en teekeningen, requesten en raadge
vingen naar hot Haarlomschc Raad
huis zenden.
De Franschen zijn gewoon te zeg
gen, dat Parijs toebehoort aan Frank
rijk en aan de heelc wereld. Haarlem
schijnt te behooren aan zichzelf en
verder aan Nederland, daar er vooral
op kunstgebied niemendal gebeuren
kan, of het gonsche vaderland be
moeit© zich er mee. Toen de Halsen-
quaestie aan de orde was, bezweken
we ook bijna onder den stroom van
denkbeelden, die uit alle oorden naar
Haarlem kwam vloeien. Staat dat ons
ook te wachten bij de opening van 't
nieuwe museum en bij de verbou
wing van '1 Raadhuis, dan moet er
maar eens een advertentie worden
geplaatst van den volgenden inhoud:
De gemeonte Haarlem, overtuigd van
do algemccno belangstelling verzoekt
niettemin van bewijzen van deelno
ming verschoond to blijven.
Uitte die belangstelliug zich in een
anderen vorm, dan zou het heol wat
anders wezen. Het zou bijvoorbeeld
algemceao toejuiching vinden, wan
neer iemand uit Eist in de Betuwe of
uit Leeuworderadeel voor mijn part,
aan ons Haarlemmers schreef: „zoo-
even ben ik in lullio stad geweest,
maar jullie smalle straten bevallen
mij niet; maakt een begin met ver
breeding van de Barteljorisstraat,
ziellier een millioen om mee te be
ginnen. Als 't op is, stuur ik meer".
Maar van zoo'n mildheid is tot dus
ver niet gebleken. We krijgen alleen
den goeden raad en dien racen en we
zelf w el te hebben.
Er is onlangs in onzen gemeente
raad gezegd, dat Haarlem een dure
stad is om tc wonen. Hoewel de spre
ker van verschillende kanten werd
tegengesproken» meende hij toch te
moeten volhouden, dat het zoo was,
hij had ondervinding van verschillen
ds andere steden. Ik begrijp dat nooit
heel goed. want als je zoo'n vergelij
king maakt, dan dienen ook de fac
toren waaruit zo bestaat gelijk te we
zen.
Bijvoorbeeld A. heeft als vrijgezel
vier jaar in Den Haag gewoond.
Duur vond hij het er niet: do fiscus
heeft niet veel vat op olleenloopende
heeren, voor het onderhoud van zich
zelf alleen had hij niet veel noodig.
Neen, Den Haag is geen dure stad.
Maar hij gaat trouwen en vestigt zich
in Nijmegen. DAar komt ii ooi wat an
ders kijken, je meet ei* huishuur be
talen en belasting naar 't vc-il© pond
en lid van vereenigingen worden en
af en toe eens uitgaan ja, ja, Nij
megen is duurder dan Den Haag,
vcoral wanneer je een paar kinder
tjes krijgt, die verzorgd, moeten wor
den.
Een jaar of wat later verrekt A
naar Arnhem. De kinderen moeten
naar school en het onderwijs kost
geld, ook krijgen zo vriendjes en
vriendinnetjes, los in dansen, muziek
zwemmen, alles hoort er immers roo
bij; A. wordt zelf wat weelderiger en
mevrouw A. blijft niet achter. Foei,
foei, wat is dat Arnhem een dure
stad. Maar wanneer de familie tien
jaar later naar Haarlem verhuist,
d.Aa blijkt het pas. hoe duur daar het
leven is. Zomers naar Zandvoorl,
winters abonué van 't Concertge
bouw, do ïongens zijn heertjes en do
meisjes dametjes geworden.
Zoo krii-ri, omdat de menschen vrif
telkens meer behoeften krijgen, de
stad waar zo komen wonen, den
naam van duur to zijn. Wil het toe-
ral, dat A. in den verderen loop van
ijn leven de reeks woonplaatsen in
omgekeerde volgorde langs gaat, dan
zal Arnhem weer goedkooper wezen,
daar Inmiddels zijn zoons ann hun
bestemming gekomen zijn Nijmegen
Is nog weer billijker, omdat intus-
schen de dochters gotrouwd zijn en
wanneer hij stijf en stram met zijn
vrouw in Den Haag zijn laatste le
vensjaren slijt, kan hij tot haar zeg
gen: ,,'t is toch merkwaardig, vrouw,
dat een stad dio eenmaal goed koof
i3, altijd coodkoop blijft".
Want twee mcnsclien op leeftijd
hebbon voor levensonderhoud en uit
spanning bitter weinig meer noodig.
Wat is duur? Ik vind Bloemendaal
duur, want als ik daar kom, drink
ik oen glas limonade van oen kwaiije
en bij mij thuis kost die nog geen
vijf centen. En Hilversum ls duur,
neen maar! daar heb ik eens een
biefstuk cv goten, die wel tweemaal
zooveel kost als anders thuis!
Ais dat niet overtuigend is. dad
kan ik le verder nic'.s meer aan
doen II
FIDELIO.
