NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
29e Jaargang, No. 8856
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
ZATERDAG 4 MEI 1912 C
ABONNEMENTEN AD VERTENTIËN:
per drie maanden: Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem - - - - - lJ0 Haarlem van 1—5 regels ƒ1.—elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel.
Voor de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der 'I Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente)J-30 V Advertentien van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing:
Franco per post door Nederland1.65 'X ]V 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant
Geïllustreerd Zondagsblad, voor HaarlemI 0.37H 3$Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
-de omstreken en franco per post 0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOGM. Dnikberij: Zuider Buitenspaaroe 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentien en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buiteniandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon ir.terc. 6229.
DERDE BLAD.
Van onzenReizenden
Redacteur
110E DE STAATSSPOORDIRECTIE
OVER DE INVOERING VAN
NACHTTREINEN DENKT.
Toen ik onlangs met de directie der
Hollundsche Spoor een onderhoud
had over de mogelijkheid van de bi-
voering van nachttreinen op de Ne
derlandsche spoorwegen, heb ik, ter
coinpleteering, ook de inceniiig van de
directie onzer Staatsspoorwegen over
deze aangelegenheid gevraagd.
De plaatsvervangend dirartevr-ge-
ntraal, de heer E. J. B. TI. M. Enge
ringh. heeft rnij thans de inlichtingen
vei schaft, waaruit de opinie van de
directie over dit onderwerp blijkt.
Zooals ik in een vorig artikel opge
merkt l.eb is net vraagstuk der nacht
treinen tweeledig, namelijk wat be
treft de nachttreinen in nat biuueu-
landsch verkeer en die voor de buiteu-
landdche verbindingen.
Maar gelijk de hear Engeringh mij
deed tpmei zen, de tweede zijde van
het vraagstuk kun buiten beschou
wing blijven, daar voor de verbindin
gen met liet buitenland de nachttrei
nen sedert jaren zijn ingevoerd.
De kwestie geldt dus nu alleen nog
voor het verkeer ïu ons land.
Wunneer zullen 1-achttreinen nu
reden van bestaan hebben
Op die vraag deelde de heer Enge
ringh mij mede, dat de hoofdv ereisch-
te voor dergelijke nachttreinen is hot
bestaan van streken of plaatsen,
waart.isschen een dogelijksch gere
geld verkeer bestaat en waaitusschen
tie afstand zoo groot is, dat deze per
trein in hei tijdsverloop van ongeveer
een nacht afgmegd kan worden.
Dc contra, die het verst van elkaar
verwijderd zijn en behoefte hebben
nan intens verkeer, zijn de noordelijke
cn zuidelijke provincies ten opzichte
van de handelsmiddelpunten Amster
dam en Rotterdam.
Werd in ons land tol het inleggen
van nachttreinen overgegaan, dan
zouden daarvoor dus iu aanmerking
moeten komen nachti orblndingen van
het noorden ea zuiden inct Holland.
De d.'or die nachttreinen te door-
ioopen afstanden zouden in vier tot
vijf uren afgelegd kunnen worden.
liet gevolg daarvan zou dus zijn,
dat men óf midden in den nacht te
Amsterdam of Rotterdam zou aanko
men, 01 wel midden in den nacht van
de vertrekstutions zou moeten afrei
zen.
Ke:i nachttrein van Groningen en
Leeuworden naar Amsterdam en Rot
terdam b v die des avonds tusschen
elf en twaalf uur uit liet noorden ver
trok, zou des nachts om drie of vier
uur op de eindstations aankomen. En
wanneer r.ien hen om acht uur te Am
sterdam cn Rotterdam wilde doen
aankomen, zouden de treinen om drie
uur van Groningen en Leeuwarden
moeten vertrekken. Voor de tusscheu-
gelegen plaatsen als Meppel, Zwolle,
Amersfoort en Utrecht, zouden de
uren van aankomst en vertrek nog
ongunstiger worden.
Wij betwijfelen dan ook zeer, merk
te de heer Engeringh op, dat van der
gelijke treinen veel gebruik zou wor
den gemaakt, te rneer, daar voor na
genoeg geheel ons land gelegenheid
bestaat, de handelssteden Amsterdom
en Rotterdam te bezoeken, zóó, dat
men op één dag heen-en-terug kan.
Reizigers voor wie het verblijf in die
steden dan tekort zou zijn, kunnen
den vorigen avond na het middag
maal vertrekken met de avondsnel-
treinen, die te elf of twaalf uur aan
komen. Zij hebben dun een geheelen
dag voor hun zaken en gaan met de
uvondsneltreinenook na het middag
maal, weder huiswaarts.
De plaatsvervangend directeur-ge
neraal kon om die redenen niet aan
nemen, dat bij dergelijke verbindin
gen nachttreinen in een beboette zou
den voorzien. En al zouden er reizi
gers zijn, die van die treinen gebruik
maakten, meende de heer Engeringh,
dan zou hun aantal veraioeaeujk zeer
klein zijn en zeker niet groot genoeg,
om aan die tremen een eemgszins
voldoende bezetting te verzekeren.
Vooral in ons land. waar op slechts
enkele baanvakken ten behoeve van
den goederendienst nachtdienst be
slaat, zou het inleggen van nachttrei
nen een zeer kostbare maatregel zijn,
omdat daarvoor nachtdienst zou moe
ten worden ingevoerd.
Voor bovenbed ooiden trein tusschen
de noordelijke provincies en Holland
bijvoorbeeld, zou nagenoeg op het gc-
heele baanvak van Groningen en
Leeuwarden tot Amsterdam nacht
dienst ingevoerd moeten worden.
In het buitenland zijn de toestanden
geil cel anders. Daar zijn de groote
steden, waaitusschen -een druk dage-
lijksch verkeer bestaat, op afstanden
gelegen, die per trein in ongeveer een
nacht afgelegd kunnen worden. Dpar-
bij heeft men daar het voordeel, dat
op die lijnen toch nachtdienst moet
ziin voor heit nachtelijk goederenver-
voar.
Up deze gronden meent de Directie
dm- Staatsspoorwegen, dat de .invoe
ring van nachttreinen voor ons land
vooralsnog niet noodig is.
Ik had ook de kwéstie van de nacht-
posttreinen ter sprake gebracht.
01 in ons land nachttreinen daar
voor noodig zijn, antwoordde de heer
Engeringh, is niet aan ons. doch uit-
sluitend aan de Regeering te beoor-
doelen en te beslissen.
Wcnscht de Regeering nachtpost
treinen op onze lijnen, dan zijn wij
da artoc steeds bereid op de voorwaar
den, vernield iu onze overeenkomst
met den Staat.
Nu de Directies van de twee spoor
wegmaatschappijen, die mogelijk
voor invoering van nachttreinen in
aanmerking zouden komen, haar mea
ning hebben meegedeeld, is er gele
genheid om een enkele opmerking te
maken.
Uet blijkt, dat beide maatschappijen
dezelfde redenen hebben om niet over
te gaan tot invoering van nachttrei
nen voor personenvervoer en wel die,
welke de eenige motieven kunnen zijn
bij een commercieele zaak vrees
voor onvoordeelige exploitatie.
De treinen zouden niet sterk ge
noeg door reizigers bezet worden,
meenen de Directies, en wol hierom,
dat de treinen in den nacht zouden
mceten vertrekken of aankomen. Af
gezien nog van de mogelijkheid, dat
men deze treinen met geringer snel
heid zou kunnen laten rijden, waar-
Moor de uren van aankomst en vertrek
meer iu deal avond en den ochtend
zouden kunnen vallen,* mag toch de
opmerking gemaakt worden, dat voor
een groot deel der reizigers, ook de
zakenmenschen, van wie de spoor
wegmaatschappijen het, volgens de
verstrekte meedoelingen, blijkbaar in
de eerste plaats moeten hebben, het
veurekuur na middernacht geen be
zwaar, maar een voordeel is
Niet alle zaken kunnen overdag af
gedaan worden. Conferenlies moeten
veeltijds in de avonduren worden ge
houden.
Daarbij komt dan nog, dat men in
elk geval tijd wint. De heer Enge
ringh stelde het voorbeeld van de
ïe-.zigers, die na het middagmaal uit
Groningen naar Amsterdam reizen en
den volgenden dag weer na hot eten
naar Groningen lorugkeeron.
Ik wees in het vorig artikel al op
den nachtdienst van de Holland
Fneslandlijn tusschen Amsterdam en
de Lemmer, waaruit duidelijk blijkt.,
dat men ook gaarne den nacht tot
reizen benut, om daardoor tijd te
sparen,
Wie in een dag van Groningen
naar Holland wil per trein, kan om
12 uur ongeveer in Holland zijn cn
moet omstreeks zes uur weer terug
Het maken van de heenreis, of terug
re's, of beide in den nacht geeft een
zeer groote vermeerdering van be
schikbaren tijd voor het vertoef in de
plaats van bestemming, zonder dat de
totale reistijd verlengd wordt. D.t wat
de zakenmenschen aangaat
Wat de mensclien, die voor hun ge
noegen of wegens familie-aangelegen
heden reizen betreft, voor die allen
zou de invoering van nachttreinen
van zoor groot bolang zijn, ook weer
omdat de tijd voor het verblijf iri de
plaats van beslemming aanmerkelijk
verlengd wordt.
Het komt er ten slotte manr op
aan, of het aantal reizigers voldoen
de zal zijn.
Het lijkt mij de moeite waard, dat
Vcrkeersvereviri gingen, H andelsrei-
zigersbonden, Kamers van Koophan
del nog eens nader hun aandacht aan
deze zaak wijden.
JAC. C. M. Jr.
uuiteciandsch Overzicht
De oorlog tusschen ItaliS enTurkjjc
Zal de lijdelijke sluiting der Darda-
ncllen een staartje hebben
De directeur-generaal vau de Le-
vante-linie zegt, dat de schade aan
deze maatschappij toegebracht, door
het sluiten der Dardanelles 250.0CJ
.Murk per dag bedroeg. Thans zijn 30
schepen dezer stoomvaartmaatschap
pij onderweg. Het spreekt van zelf
dat de Levant-Iinie een dergelijk ver
lies niet zonder protest aan\aardt. Zij
heeft de behartiging harer belangen
aan het ministerie van Buitenland-
sche Zaken te Berlijn opgedragen en
aan de betrokken regeeringen Ita
lië en Turkije om een schadeloos
stelling gevraagd, daar deze landen
schuldig zijn aan deze enorme verlie
zen.
Uit Italiaansche bron komt het be
richt, dat generaal Reisoul de stelling
hij Lebda, waar de Turken en Ara
bieren zich sterk verschanst hadden,
heeft aangevallen. Na een krachtig
gevecht werd de stelling genomen. De
Turken cn Arabieren verloren 300
man aan dooden de Italianen had
den 1 officier gedood en drie ge
kwetst, verder 7 soldaten gedood en
34 gewond.
't Vergaan van da „Titanic"
Het Engelsche hof van onderzoek
naar de ramp van de „Titanic" heeft
gisteren de behandeling hervat.
De voorzitter, lord Mersey, ver
klaarde in den aanvang, dat hij thans
de rechtsgeleerde vertegenwoordigers
van den Donderdag afgewezen bond
van zeelieden zou toelaten, nadat hij
vernomen had, dat 228 mannen van de
„Titanic", onder wie 77 geredden, tot
den bond van zeelieden behoorden.
Vervolgens heeft sir Rufus Isaacs,
de procureur-generaal, een toespraak
van 21/2 uur gehouden, waarin de
geschiedenis van de „Titanic" uitvoe
rig werd uiteengezet, van den bouw
vau het stoomschip en de uitrusting
al, tot het vertrek en de ramp op den
l'idcn April toe. Spreker beschouwde
hel als vaststaande, dat de „Titanic"
aldoor 21 knoopen in het uur had ge-
ioopen, ondanks de herhaalde waar
schuwingen omtrent de aanwezigheid
van drijf ijs, waarop de voorzitter van
liet hof vroeg, of mede vaststond, dat
de „Titanic" den koers naar de plaats
op zee, waar men de ijsbergen ver
wachten kon, gehandhaafd heeft.
Isaacs moest zulks bevestigen. Hij
weidde op breedvoerige wijze uit over
het ongunstige percentage van de ge
redden uit de ode klasse, tegenover de
1ste klasse, en verklaarde, dat het hof
dergelijke percentages nauwkeurig
verder zou toetsen.
Het hof heeft de twee matrozen Je
well en Scarott gehoord. Zij konden
slechts weinig nieuws vertellen. Je
well verhaalde van zijn ervaringen als
uifkljk. Hem was gelast naar ijsber
gen uit te zien, maar hij had er geen
voor den morgen voor de botsing
waargenomen, toen hij een ijsberg
had gezien, die het voorkomen had
van de rots van Gibraltar.
Scarott schilderde het ontstellende
schouwspel van de honderden lijken,
door welke zijn reddingboot na de
schipbreuk was heengevaren.
Het hof van onderzoek heeft de zit
ting verdaagd tot Dinsdag. Maandag
zal het de Olympic te Southampton
iuspccteeren.
Dit Marokko.
De Sultan erkent Frankrijk thans
als de machthebber in zijn rijk. Een
brief van den Sultan aan de She-
riffijnsche troepen voorgelezen
preekt afkeurend over de daden van
enkele stammen, die handelden zon
der over ile gevolgen van hun daden
ia te denken. (De bekende muiterij).
Do Sultan zegt. dat de troepen e''
zijn, om het land en de bewoners te
dienen. Hij verklaart zijn volkomen
eenstemmigheid met de Fransche re
giering; een nauwe vriendschap ver-
eenigt haar en ons.
De brief gelast den soldaten, dc
krijarstuèfet fe erkennen, zich kalm te
houden, en zich te voegen naar de
aanwijzingen hunner instructeurs.
De handhaving vin den tegenwoor-
dieen toestand in Fez en omgeving
schijnt verzekerd.
Het leger van den Sultan zal wor
den ontbonden.
De Sultan zal aan de stammen in
het binnenland een schrijven richten,
in denzelfden geest als de brief, die
aan de troepen is voorgelezen.
De Sultan heeft zich door een jour
nalist laten interviewen. Z. M. be
klaagde zich bitter over zijn tegen
woordige positie als er in Fez ver
teld werd, dat hij de gevangene was
der Fransehein, dan was dit slechts 't
gevolg Daarvan, dat iedereen zag, dat
alle maatregelen door de Franschen
genomen werden. De documenten en
de bevelen waren niet meer voorzien
van het. Sheriffijnsche wapen, maar
droegen het Fransche zegel. Dc sultan
gaf toe, dat hij er aan gedacht heeft
afstand te doen en zelfs, dat hij daar
nog steeds aan denkt, maar hij wil
met Frankrijk in goede verstandhou
ding Wijven leven, want hij houdt
veel van dit land en wil het trouw
blijven.
„lleeft Frankrijk vergeten", zoo
sprak de sultan, „dat ik menigmaal
heb moeten wèerstand bieden aan de
suggesties en aanbiedingen van
Spanje en Duitschland Heb ik het
haar ndet medegedeeld En, tijdens
het incident van Agadir, heb ik toen
met diezelfde" suggesties moeten af
wijzen lloe kan men dan aan miju
oprechtheid twijfelen Men heeft mij
elk gezag ontnomen, ik ben zelfs geen
raadgever meer vuor de regeering.
Men handelt zonder mij eigens in te
kennen zelfs in mijn persoonlijko
quacsties met enkele kaïds en iu fami
lie-aangelegenheden met verschillen
de stammen, moet ik via de Fransche
autoriteiten onderhandelen. Tochi
heb ik mij «ooit beklaagd ik heb al*
les verdragen, maar men heeft mij
met vastgebonden handen in het wa
ter gegooid eri zou men rnij nu willen
verwijten, dat ik nat beu Waarom,
ook wil men mij nu verhinderen naar
Rabat te gaan Zou het.... (de sultan
zocht naar een juist woord) recht
vaardig zijn
Er komen uit Marokko geruchten
over nieuwe aanvechtingen bij Moe-
lay Hafid om afstand van den troon
te doen. De Sultan beroept zich op
oen machtiging die hij in October
1911 van den Franschen minister De
Selves heef» ontvangen. Verscheidene,
door oen Fransch blad geïnterviewde
leden van het toenmalige Fransche
ministerie Cnillaux verklaren even
wel zich niet te herinneren,- dat de
ministerraad zich met een dergelijke
bolofte heeft bezig gehouden.
Volgens ambtelijke inlichtingen zou
do «enige bedoeling van den Sultan
ziin hot vertrek naar Rabat. Men ge
looft, dat do Fransche regeering zich
hier niet tegen verzetten zal.
Allerlei.
RUMOER TN DF, BELGISCHE
KAMER.
Bij de beraadslaging over de begroe
ting van onderwijs heeft dc leider
der sociaal-democraten, de heer Vuil
der Velde, een lid van de rochlschc
partij verweten, dat hij betrekkingen
onderhield met bladen zonder fatsoen,
die de leden der oppositie boleedig-
den.
Toen dc voorzitter den heer Van der
Velde niet tot dc orde rien. lokten ver
scheidene leden der reehtscho partij
rumoerige toonerlen uit. die eindelijk
ten gevolge hadden, dat. een sociaal-
democraat handgemeen werd met een
lid der rechterzijde. F.r ontstond een
onbeschriifRik tumult. De president
moest de zitting opheffen c-n de tri
bunes laten ontruimen. Nu een half
uur pauze waren de gemoederen weer
zoodanig gekalmeerd, dat do beraad
slaging hervat kon worden on de de
batten een rustig verloop namen.
UIT PORTUGAL.
De regeering heeft nan liet parle
ment medegedeeld, dat zij besloten
heeft, ae geheelc inrichting en alia
voorwerpen vuu waaide in de ko
ninklijke paleizen te verkoopen. Alles,
wat persoonlijk eigendom van den
onttroonden koning Manuel en de
koningin-moeder Amélia is, zal eau
hen teruggegeven worden. Eerst moe
ten zij evenwel den staat de voor
schotten teruggeven, die den gestor
ven koning Carlos toegestaan zijn, eil
die ongeveer 12 millioen gulden bedia-
gen. De waarde van dc schatten en
van de juweelen in de paleizen wordt
geraamd op ongeveer 10 millioen gul
den.
HET BLOEDBAD IN LENA.
Ten gevolge van de solidariteit ssta-
king als protest togen 't optreden
der militairen tegenover de stakers
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
Uit mijn jeugd herinner ik me het
cavolgcrde rijmpje
Geld, geld, geld, zoo roept do gan-
schc bende,
Hebt maar geduld.
*k Betaal mijn schuld 1
Roept Holland in ellende.
Welke ellende dat was weert ik niet
en heb ik ook nooit geweten. Onder
do tien stel j© in geld hoegenaamd
geen belang, dat komt vanzelf en gaat
van zelf ook weer weg. Maar één ding
is onveranderd gebleven, dat name
lijk iedereen naar geld jaagt, wat de
dichter onheusch met „bende" be
stempelde.
Bijvoorbeeld onze buren de Schote
naren. Daar bestaat al sinds lang het
vraagstuk, hoe je groote gaten zult
stoppen met kleine middelen. Bemid
delde raerschen wonen er weinig of
niet, de Raad wil den belastingdruk
verminderen, maar 't geld moet er
ioch we-t-n, liefst meer omdat het ook
aan wenschen naar nieuwigheden in
den Raad niet ontbreekt. De kunst is
nu. om eenig© d«.-;»ende guldens over
eenige duizende zielen zoo te verdoe
len, dat de druk geringer en het aan
tal guldens grootcr wordt. Ziedaar
de kunst, niet om de cijfers, maar om
do guldens le groepeeren. Laat ik er
maar dadelijk bij zeggen, dat de
Schotenaren die nog niet gevonden
hebben, maar mot grooten ijver
daarnaar blijven streven. Wel zijn er
tal van belastingen voorgesteld op
stoelen vóór koffiehuizen, op stalle
tjes, op rails. Dat laatste voorstel was
van den heer Verton, die het grootste
gedeelte van zijn leven als wagen
voerder van de E. S. M., "op de rails
slijt, zoodat liet niet te verwonderen
is, dat daarop zijn aandacht viel.
Maar de Raad wou er niet aan en al
les blijft dus bij het oude. Ean ande
re spreker heeft voorgesteld, het be
drag van het suppletoir kohier van
6000 op SOOO te brengen, en dat van
den hoofdelijken omslag te verhoo-
gen van 30.000 op 40.000 met
enkele gunstige bemalingen er bij.
Het zal wel aan mijn domheid lig
gen, dat ik dit niet goed begrijp. Een
suppletoir kohier is voor meuschen,
die zich na den aanvang van het be
lastingjaar in de gemeente komen
vestigen, dat zijn er den eenen keer
veel, een andermaal weinig. Hoe kun
je nu van te voren het bedrag van een
suppletoir kohier bepalen
En wanneer de plaatselijke belas
ting meer moet opbrengen, dan zal
het percentage toch ook wel moeten
worden verhoogd. Anders kom je er
immers niet
Neen, het ware zou wezen, om men
sclien te belasten, die niet in de ge
meente wanen. Daar win je meo. Is
er niets te verdienen aan de voetbal -
erthousiasten Die zijn wel zóó op
bun sport gesteld, dat ze met genoe
gen een dubbeltje extra betalen aan
de gemeente. En wil men een rechts
grond, hij ligt voor de hand verslij
ting van de bestrating. Alleen weet ik
niet goed, hoe die zou moeten worden
geïnd je kunt toch moeilijk de Scho-
tensche politie met een bus bij den
ingang van het voetbalveld zetten.
Misschien ligt een andere bron van
inkomsten op het terrein zelf. Er is
een clubgebouwtje, waar kogelflesch-
jes wonden verkocht en thee wordt
geschonken, terwijl nog nooit iemand
op het denkbeeld gekomen schijnt te
wezen, om daar ook aan het pu
bliek consumptie te verkoopen. Ik
bedoel niet de enkele tientallen, die
in de pauze schouder aan schouder
tegen het buffet staan, maar do hon
derden, die op de tribune of langs de
lijntjes geduldig wachten totdat het
spel hervat wordt. Menigeen zou voor
de koude voeten graag een kop thee
of chocola/Je drinken en wie van de
emotie over het spel een droge keel
Krijgt, vindt bij een kogelfleschje
heerlijk baat.
Zou dit, als gemeentebedrijf, niet
een winstgevende zaak kunnqn wor
den Ze verkoopt immers al duinwa
ter, er is dus geen noemenswaard
verschil in, om te gaan handelen in
hetzelfde water mot wat suiker en
koolzuur ei' in.
Iloe moeilijk is onze moderne maat
schappij toch, bij de samenleving van
vroeger vergeleken. Had wethouder
Teeuwen of burgemeester Führhop
vijf eeuwen vroeger geleefd, dan zou
den zij ,er volstrekt geen bezwaar in
hebben gezien, do voorbijgangers aan
te houden op den weg. om van hen
een bijdrage te eischen. „Tsa, wakke
re mannen", zouden zij dan tot hunne
krijgsknechten gezegd hebben (die te
genwoordig arbeiders zijn aan de
gemeente-reiniging of aan de gasfa
briek) „trekt uw maliënkolder aan,
gespt uw beproefd zwaard om en laat
ons van de kooplieden en marskra
mers een kleine schatting eischen 1"
„Zeker, edele Heeren", zouden de
wapenknechten dan geantwoord heb
ben en niemand zou protesteeren,
zelfs niet de kooplui en marskramers,
die het wel niet plezierig vonden,
maar beschouwden als behoorende bij
bet risico van bedrijf, zooals hijvoor
beeld nu de boter sterk wordt of de
kaas bederft, wanneer je ze niet tijdig
keert.
Als ik wat 1e zeggen had (integen
deel heb ik te zwijgen) dan zou ik een
belasting opleggen aan ieder, die voor
zijn zaak of vermaak een rij- of voer
tuig erop nahoudt een paar stui
vers voor den man met een handwa
gen, een kwartje voor een fiets, een
gulden voor een bakfiets, een tientje
voor elk rijtuig en vijf en twintig gul
den voor eiken automobiel. Dal zou
voor de gom eenten nog eens wat in "t
laadje brengen. Maar de meeste van
die vervoermiddelen belast het Rijk
al cn wil niet, dat de gemeentebestu
ren er ook wat van gaan plukken.
Aangezien wij samen toch ook het
Rijk uitmaken, kan gezegd worden,
dat we in deze onze eigen concurren
ten zijn.
Bij den Raad is een verzoek inge
komen om aan de Zaksteeg een ando
ren naam te geven. In onzen tijd, nu
gehecht wordt aan mooie namen en
titels (vandaar, dat hij zoo bij uit
stek democratisch genoemd wordt
is dat woord Zaksteeg we! bui
tengewoon onsierlijk. Hij doet je den
ken aan een slop, wat een zak im
mers ook is en niet aan een straat,
waar niets op te zeggen valt en waar
ieder vrij en onbevreesd kan passee-
ren.
De bewoners zouden er nog wel in
berust hebben, wanneer niet het pu
bliek teekenen van afkeuring gege
ven had. Iemand die er had willen hu
ren, zag er wegens den leelijken naam
vau af en zoo dalen hun eigendom
men in waarde.
De bewoners van de Paarlaarsteeg
hebben ook al eens gevraagd, of zij
asjeblieft hun steeg voortaan straat
mochten noemen, maar nul op 't re
quest gekregen: de Raad zag er de
wenschelijkheid, noch de noodzake
lijkheid van in. Ik begrijp niet goed
waarom. Allerlei woorden, die onze
voorvaderen gebruikten om dingen
om hen been a3n te, duiden, hebben
wij al lang door andere vervangen: is
het niet mal en overdreven, om al
die oude straatnamen onveranderd te
laten, uit piëteit jegens het voorge
slacht? Vroeger waren de namen bij
na uitsluitend gracht, straat, steeg
tegenwoordig hebben we ook al boule
vard. park, zoodat langzamerhand
het woord steeg in discrediel is ge
komen en, vaak ten onrechte, be
schouwd wordt als een vunzig smal
ding. Hierin moesten onze vroede va
deren minder siijf op hun stuk staan:
als t alleen om behoud van de oude
namen te doen was, zou indertijd de
Gedempte Krauienborstergracbt ook
niet in Nassaulaan moeten veranderd
zijn.
Nu is de Zaksteeg wel is waar nog
niet volkomen geholpen, wanneer ze
in Zakstraat wordt herdoopt. Deze
buurt is in dubbel ongclukkigen toe
stand, omdat haar heclc naam zoo on
sierlijk is. Welk bezwaar zou er we
zen tegen Bakenesserslraat? En als
het bezwaar geopperd wordt: „ja, dan
komen er zoo veel", dan antwoord ik:
„des te beter, omdat daaruit de be
hoefte aan betere namen blijken zal".
Wil men, om geen verwarring te ver
oorzaken, de hcelc stad niet in eens
adoniseeren, dan kan wijk voor wijk
onder handen genomen worden. Dan
komt er voor de Paarlaarstegers, de
Pcuzelaarstegc-rs, do Paardenstcgers,
om er maar enkele te noemen, ook
weer een kansje.
Er is een hoek van de stad. die er
niet mooi uitziet eu toch een mooicn
naam draagt: de Phoenix (spreek
uil feuniks). Nu staat er een bonte
verzameling op van kantoren, werk
en bergplaatsen en zoo meer, vroeger
was het een... feestterrein, in zijn eer
ste levensperiode een fabriek. Won
derlijke wisseling van lotgevallenDo
fabriek herinner ik me uit haar na
dagen, toen er nog een stuk van 't
oude gebouw over was, maar bet feest
terrein heb ik goed gekend. Concerten
zijn er gegeven, bals. uitvoeringen,
van allerhande slag, al was "t wel wat
hinderlijk, dat een machtige solo-flut-
tist er dikwijls zijn snerpende gelui
den tusschen in blies: dc machinist
namelijk van den voorbijgaande:;
trein.
Welnu, daarover loopt nu nog een
proces, daar de eene directeur vau
wijlen het feestterrein betaling van
een jaarliiksche uitkeering eischt van
de nabestaanden van den anderen di
recteur óók een dissonant in tot
dusver bestaande harmonie, zoo goed
als de fluitende machinist op dt-u
voorbiivennenden trein.
FIDELIO.
