■gcvon. Do beide uitvinders, van wie
do eeiste oaie landgenoot is, en de
boor V. Zeehandelaar, de te Parijs
gevestigde Noderiandscbe handels
man, die nis tusschenpersoon voor
l-'iankrok is opgetroden, hebben in-
1 n niet stil geacten, en zoo
woonde ik verleden Woensdag het
gieten en Maandag het ontmantelen
l-'ii v.;ji hel eerste huis, dat volgens
liet genei-mde procédé te Saint-Denis,
<l:cht bij Parijs, is neergezet.
Zvlfs wanneer men hetgeen over
tl t ion we cn ingenieus© systeem
van huizen-bouwen gepubliceerd is
gelezen heeft, is het zien toepassen
c van verrassend door de groote vlug
heid en hot buitengewone gemak,
wnarmoe alles in zijn werk gaat. Toen
ik Woensdag te Saint-Denis kwam,
op het ton- in van de groote ijzerfa-
hi ok van de firma Nozal, waar de
gteting plaats Jiad, was men bezig het
vl-xiibare beton, waarvan de samen
stelling con van de octrooien der uit
vinders v.irmt, iu den vooraf gereed-
pomaakten vorm te gieten. En dat
ging zoo gemakkelijk, kalm en regel
matig, alsof 't gieten van zoo'n huis
het meeet alledaagsche werk van de
w< rcld was.
Under do vele deskundigen, die
oensdacr liet gieten en Maandag het
ontmantelen bijwoonden, waren bij-
voorlKf ld vertegenwoordigers van liet
ministerie van arbeid en van het mi-
nisterie van oorlog, terwijl de reus-
at htigc ijzerfinna Nozal, op wier tor-
r-.ni do gieting plaats had, ten behoe
ve van de werklieden van haar fa
brieken tt: stond een groote bestelling
dtcd.
DF. STAKING AAN DE THEEMS.
Het aantal stakers in de haven va
Londen is alreeds tot vijftienduizend
gestegen. Hiervan zijn er duizend
geen eigenlijke stakers, maar door
het stopzetten van den arbeid der
schuitenvoerders en sjouwers gedwon
gen werkloos.
liet Vei bond van Transportarbei
ders heeft besloten tot algemeene sta
king.
In antwoord op do vraag of het ge
nomen besluit alleen voor Londen
geldt, dan wel het gclieele land, zei de
vak vereen igingsleider Anderson, dat
het besluit tot staking thans geldt
voor alle transportarbeiders in Lon
den, maar zoo het noodzakelijk blijkt,
zul de nationale staking later worden
afgekondigd.
CASTRO.
Volgens berichten uit Santa Cruz op
ïónériffc, zou de voormalige president
vnn Venezuela, Castro, ernstig ziek
zijn. Zijn familie en geneesheeren ont
kennen echter, dat hij uit Amerika
teruggekeerd is en zeggen, dat de
door hem gevraagde geneesmiddelen
niet voor den oud-president maar
voor een zuster van Castro bestemd
zijn.
Ml LIT AIRE VLIEGTUIGEN.
In Noorwegen gaat men een natio
nale inzameling houden om 100.000
kronen bijeen te krijgen voor vier
vliegtuigen, die voor 's lands verdedi
ging zullen dienen.
„TITANIC"-VERZEKER INGEN.
Volgens thans beschikbare gegevens
moet m verband met het vergaan der
„Titanic" een bedrag van circa
12.000.000 dollar worden uitgekeerd,
op verzekeringspolissen uitgegeven in
Amerika, In Engeland zal door
Lloyd's underwriters circa 2.000.000
pond sterling moeten worden betaald,
cn door de levens- en ongelukkenver-
zëkèringsmuatschappijen naar ra
ming 200.000 pond sterling. Het verlies
is dus tamelijk gelijk verdeeld tus-
bchen Engeland cn de Vereenigde Sta
len. De levcnsverzekeringpolissen der
rijke Amerikanen waren aanmerke
lijk geringer van bedrag dan oor
spronkelijk werd vermoed.
APACHEN.
De Parijsche jury gekscheert op hot
huidige oogenblik niet met de apa
chen, en wee den bandiet die hun ten
dezen dage in de handen valt!
Tweo jonge kerels, Pierro Bré en
Albert. Nickler, inleiders van de reeks
aanslagen op bankloopers, gc-pleegd
op klaarlichten dag, die de bekende
bandieten later met zooveel meer suc
ces zouden ondernemen, overvielen
op 20 November 1.1., tegen 9 uur in
den ochtend, aan den uitgang van 't
filiaal dor Pranscbe Bank te Saint-
Dénis den ruim 70 jarigen banklooper
Chariot.
Een hunnor kneep hem. de keel
dicht terwijl do ander hem snel ont
last© van 30.000 francs aan papier
geld. D© oude man slaagde er echter
in, om hulp te roepen, waarop de
h ide schelmen op dc vlucht sloegen.
Bré werd spoedig gevat door een
gendarme, even nadat- hij zijn gela
den revolver in een goot had gewor-
pen, maar Nickler schoot bij de lang
durige achtervolging op eon anderen
gi iidarme. miste hem en werd na een
opwindende jacht in zijn loop gestuit
door het dreigend aangelegde geweer
\an ecu marinier, die hem in den weg
trad, waarna hij eveneens gearres
teerd kon worden.
Ondanks dc roerende pleidooien der
twee advocaten, die aanvoerden, dat
hun cliënten voor en tijdens het ple-
g :u van hun misdrijf ontoereken
baar, dronken waren, veroordeelde
de jury Nickler tot levenslangen en
Bré iet 20 jaren dwangarbeid.
HET WERK HERVAT.
!in do steenkolenstreck van Penn-
sylvame hebben 170,030 mijnwerkers
hol werk hervat. De prijs van den
steenkool is tengevolge van den loons-
Opsla g met 25 Amcrikaansche centen
per ton verhoogd.
AMUNDSEN
Ia In Montevideo aangekomen. Hij
werd door do menigte toegejuicht en
door de autoriteiten officieel ontvau-
YOOIT GEBREKKIGE
KINDEREN.
Ter herinnering aan George Wide-
aer, die bij de ramp van do Titanic i3
omgekomen, lie&ft zijn vader, dc be
kende multi-miilionair P. A. B. \Yi
doner, tion millioen gulden geschon
ken voor gebrekkige kinderen.
PRACTISCHE PAARDEN-
BESCUERMING.
De Parijsche Bond tot bescherming
van paarden wij zouden zeggen van
aapjespaarden heeft weer iets
nieuws bedacht, om op overtuigende
wijze do koetsiers vriendelijk ten op
zichte van hun dieren te stemmen.
Het bestuur van den Bond lieefl een
sigaar uitgevonden, den zoogenaam
den „Caballos", welke Tien goedgezin-
den aapjeskoetsier zal worden aange
beden.
De leden van den BoDd, en trou
wens alle niet-leden evengoed, zullen
zieh bij het secretariaat kunnen aan
schaffen zulke sigaren, op welks
bandje gedrukt staan deze woorden
„Weest goed voor de dieren."
De sigaar is gewikkeld in een hul
sel, waarop dan weer deze verma
ning gedrukt staat
„Neem de oogkleppen weg".
Het bestuur van den Bond heeft zijn
leden nu verzocht, nooit de straat op
te gaan zonder eenige dezer „cabal
los" in den zak mee te nemen, en ze
uit te deeieu primo ter belooning aan
koetsiers, die den indruk maken zacht
zinnig met hun paarden om te gaan,
sec undo ter aansporing aan koetsiers,
die blijkbaar het menschlievende ge
voel voor huil diereu nog missen.
Maar de Bond ging nog verder
want per circulaire werd aan alle
Parijsche aapjeskoetsiers meegedeeld,
dat wanneer een koetsier tien cabal-
hs-sigarenbandjes verzameld heeft,
hij ten geschenke ontvangt een siga
renpijpje, natuurlijk voorzien vaneen
paaidenkop.
Het middel, dat de paardenvrienden
in Parijs aldus toepassen, getuigt
van menschenkennis. Want men moet
beginnen den eigenaar van het paard
vriendelijk te stemmen, wanneer men
vriendelijkheid van hem verwacht te
genover zijn paard.
En wanneer Is een koetsiers-hart
milder gestemd, dan wanneer hij den
biand kan steken in zijn sigaartje,
om dan bij de eerste geurige halen
bijna ongemerkt uitgenoodigd te wor
den „Wees zacht voor je paard.'-
DE VLIEGENDE FIETS.
Henri Meyer schrijft in de Kam
pioen
Er zijn ongetwijfeld een lieele boel
menschen, die vast en zeker gelooven
dat we nog eenmaal zuilen beieven,
dat de een of andere uitvinder do
menschheid een rijwiel creëert, dat
naar willekeur van den berijder den
grond verlamt en, zonder motor, al
leen en uitsluitend door menschelijk
arbeidsvermogen gedreven, liet lucht
ruim insnort.
Ik help het al deaen goedgeloovi-
gon lieden gaarne vvenschen, maar in-
tusscben kan ik niet helpen, dat er
vcoishands nog enkele natuurwetten
van kracht zijn, die bij deze luoht-
fiels-illusïe niet zoo gemakkelijk
„overtreden" kunnen worden als de
rijvvielverordeningen voor den bega-
iven grond.
Welaan, laten wij dus een potlood-
ga en een stukje papier nemen en <le
nuchtere cijferkunst laten beslissen.
Om te beginnen zetten wo eenige
bedenkelijke cijfers voorop. Immers,
voor do duurzaamheid der illusie is
het hoogst bedenkelijk, dat de ..mo
tor" van de luchtfiets gemiddeld 75
kilogram weegt cu aan arbeidsvermo
gen niet meer dan één achtste paar-
dekracht presteeren kan. Zeker, ei"
zijn gevallen, dat de menschelijk© mo
tor door „geforceerden trok" en het
belasten der veiligheidsklep, of, om
het anders uit te drkken, door do
uiterste inspanning van den wil en
een sterke training van spieren, hart
en longen, gedurende enkele uren eon
grootcr „rendement" kan gaven, doch
voor de oplossing van het luchtfiets-
vraagstuk mogen we geen uitzonde
ringsgevallen gebruiken. Gevraagd
wordt namelijk een luchtfiets voor
den gemiddelden toerist, die met in
begrip van het Handboekje en een
deeltje van den Bondsreiswijzer 75
kilogram weegt en over een normaal,
zij het dan zeer wel ontwikkeld ar
beidsvermogen beschikt.
Aan het gewicht van den monsclie-
lijken motor kunnen we aanstonds
toevoegen het gewicht van de fiets,
die, met het oog op de verschillende
luchtvaart-appendages, welke daarop
een steunpunt moeten vinden, vol
strekt geen „fatherweight" kan we
zen. Ook met het oog op ietwat plotse
linge neerdalingen uit hooger sferen
dient het karretje soiled gebouwd te
zijn. Daar we echter in het luchtruim
geen spatborden, geen bel, geen lan
taarn en geen drieversnelLingsnaaf
van ixiode hebben, komen we tot een
bezuiniging van eenige kilogrammen
en stellen we het gewicht bescheiden-
lijk op 20 kilo. We hebben dus nu
reeds een vrachtje van 95 kg., en nog
geen vleugels, geen luchtschrcef, geen
luchtschroeitraasmïssiö en geen roe
ren.
Maar nu komt de leelijkste becijfe
ring pas aan.
Merk wel op, dat, wat we thans j
gaan beweren, geen bedenksel van
ons zelf is, maar experimenteel© aero-
technische wetenschap, uitgerekend
en aan de practijk getoests door ge
leerden als Gustave Eiffel, Victor Ta-
tin Soreau en Duchemin, altegader
mannen, wier namen aan de geschie
denis der luchtvaart onafscheidelijk
verbonden zijn.
Ziehier dan eenige cijfers, die het
beginsel der aeroplaue-fechniek ver
klaren. Een vliegtoestel stijgt van den
grond dank zij den lucht wee island,
die bij een bepaalde snelheid op de
onderzijde van het draagvlak een op-
waarts ge richten druk oefent.
Deze druk bedraagt op een vlak van
1 vierkanten meter bij een snelheid
van 1 meter per seconde en een hel-
lingshoek van 6 graden, 70 a 20 gram,
en krachtens een welbekende natuur
wet neemt deze druk toe in het kwa
draat van de snelheid. Bij een snel-
lieid van 2 nieter per seconde be
draagt dus de druk, die het vlak van
1 vierk. M. poogt op te tillen, 2 maal
2 maal 70 gram is 280 gram. Bij een
snelheid van 60 kilometer per uur of
16.66 meter per öeconde, zal de op-
waarlsche druk dus een waarde heb
ben van 0.070 maal 2 M./16.66 is 19.130
kilcgr.
Nemen we eens aan, dat een zeer
geoefend peddelaar er in slagen zal,
op een met draagvlakken en verdere
luchtvaart-accessoires uitgeruste fieis
een aan loopsnelheid vun 30 K.M. per
uur of 8.33 meter per seconde te ont
wikkelen.
Lit deze gegevens zal t ons dan mo
gelijk zijn te berekenen hoe groot de
draagvlakken moeten zijn om een ge
wicht van 100 kilogram door den
luchtdruk te doen optillen. Wo krij
gen dan deze twee eenvoudig© becijfe
ringen
0.070 kg. maal 2 M./S.33 is 4.80 kg.
druk per vierk. M., waaruit volgt dat
de vereisclilc oppervlakte van liet
draagvlak der luchtfiets bedraagt
j 100 kg.,'4.86 is 00 vierk. M.
Uit deze twee berekeningen moet 't
feitelijk al duidelijk zijn, dat do lucht
fiets, gedreven door menschel ij ko
kracht, een mechanische onmogelijk
heid is. In de eerste plaats toch is
bet absoluut ondenkbaar, dat iemand,
al was hij ooi; ecu Hercules, eert i :j-
wiel, bezwaard met den lucht weer
stand en het gewicht van 20 vierk AL
zeil, zich m een suelheid var 30 K.M.
per uur kan voortbewegen. Seciindo
hebben we als totaalgewicht, oin onze
berekeningen in te leiden, 100 kilo
gram aangenomen. Het spreekt ech
ter van zelf. dat het bespannen van
oen fiets, met één of twee draagvlak*
kon van deze uitgestrektheid, liet
Inocdige latwerk met steunen en span
draden meebrengt, waarbij het to-
taalgewidht heel spoedig niet een 20
kg. wordt verhoogd. Voeg aan deze
constructie toe een luchtschrocf met
kettingtransmissie van ten minste 5
kilo. en ge ziet, dat door deze bijko
mende zaken óf het draagvlak, óf de
aanloopsnelheid moet worden ver
groot om het kunstgewrocht van don
grond te krijgen.
Maar daarmee is dan de gescliiede-
nis nog niet uit. Om de luchtfiets zwe
vende te houden, is de ouidoopsnel-
heid lang niet voldoende Om wiud-
stooteu en den weerstand der stuur-
bewegingen te 'kunnen overwinnen,
moot het luchtscheepje de noodige re
servekracht bezitten. Zoodat de ped-
delunr door middel van zijn lucht-
schroef een aanzienlijke stuwkracht
zou moeten ontwikkelen. Wanneer
men uu weet, dat een luchtschroef
met een spoed vun 1 .Meter, die bij 360
omwentelingen per miuut slechts 11
kilogram stukkracht geeft, reeds een
arbeidsvermogen van één paarde-
kracht verbruikt, dan behoeven we.
dunkt ons. niet verder te rekenen om
do onmogelijkheid van het probleem
nog duidelijker te laten spreken. We
zij ti er dan ook van overtuigd, dat
het „Concours de l'Aviette", dat op 2
Juni a. s. te Parijs zal plaats hebben
en waarvoor reeds meer dan honderd
liefhebbers hebben ingeschreven, uit
een wetenschappelijk oogpunt op het
zelfde niveau zal staan als een volks-
vermakelijkhcid, waarbij stroopliup-
pen en mastklimmen den hoofdschotel
vormen. Met dit verschil dan, dat de
kampioênen van deze vermakelijkheid
het strijdperk zullen verlaten met een
zeer nadeelig saldo aan verprutste
fietsen en verknipt zeildoek, waan ooi-
zij zich mogelijk nog in de schuld ge
stoken hebben daarenboven.
En dat alles terwllle van de recla
me voor een rij wiel fabrikant 1
Leger en Vloot
REISPLAN VAN Hr. Ms.
„EVERTS EN".
Eerste reis. Vertrek van Nieuwediep
naar Hardangerfjord 28 Mei, alwaar
Ulwik en Odde zullen worden aange
daan. Aankomst. Bergen 3 Juni. Ver
trek van Bergen 8 Juni naar Sogne-
fjord, alwaar Palhohnen, Skolde en
Gudvangen zullen worden aangedaan.
Vertrek van Gudvangen 15 Juni. Aan
komst Nieuwediep 18 Juni.
Tweede reis Vertrek van Nieuwe
diep 11 Juli. Aankomst Clxan 16 Juli.
Vertrek Chan 20 Juli. Aankomst Glas
gow 22 Juli. Vertrek Glasgow 27 Juli.
Aankomst Nieuwediep 31 Juli.
REISPLAN VAN Hr. Ms.
„KORTEN AER".
Eerste reis. Vertrek van Nieuwediep
29 Mei. Aankomst te Leith 5 Juni. Ver
trek van Leitli 12 Juni. Aankomst te
Nieuwediep 19 Juni.
Tweede reis. Vertrek van Nieuwe
diep 10 Juli. Aankomst te Bergen 22
Juli. Vertrek van Bergen 24 Juli.
Aankomst te Nieuwediep 31 Juli,
REISPLAN VAN Hr. Ms.
„HEEMSKERCK".
Vertrek van Nieuwediep 10 Juni.
Aankomst te Odde 12 Juni. Vertrek
an Odde 15 Juni. Aankomst te Ko
penhagen 17 Juni. Vertrek van Ko
penhagen 22 JunL Aankomst te Nieu-J
vvediep 2-i Juni.
die pk'iscling stil slaan, nerveus trap
pelend over Uit ongewone; de twee an
deren spreken den baba aan. Die
schudt zijn hoofd, langzaam on be
slist, dc andere betuigen, gebaren
met nadruk. De dikke Chinees blijkt
onverzettelijk. Hij antwoordt niet
meer, kijkt onbewogen voor zich uit
mot ecu air van „Praat maar toe."
Dan plotseling flikkert een scherp
voorwerp in dc hand van een der Alu-
caoërs, hij buigt zich achter den baba
om, con scherpe klik...en met een bui
ging biedt hIj den te conservatieven
landgenoot zijn ufgeknipten staart
aan.
11 e Macaoèrs treden terug, roepen:
„Madjue kocs-sir".
Voort gaat het weer. Baba kijkt ver
suft naar zijn staart, die Jiij in dc
buud houdt.
Hoe dut zoo ineens kon!
Stoo ineens bekeerd l
De oppassers komen daar aan, be
duiden de Macaoërs, dat ze nu liever
treg moeten gaan.
Kaar iuwcudig hebben zc pret.
DE MILITAIRE EXPEDITIE NAAR
HET LAYVA-GivBIED.
De „Hbld."-correspondent te Para
maribo bericht
De laatste berichten luiden, dat liet
rustig i9. De maraudeurs 2ijn verder
tiaar liet Zuiden getrokken, of hou
den zich op aan den Franschen kant.
Een deel der expeditie keert terug
naar Paramaribo. Luitenant Van
Hengel en de gevangenen zijn over
twee weken te verwachten. Onder de
militairen heerscht nogal koorts. Tot
23 April waren er 14 gevallen \an die
ziekte.
EEN BOYCOT.
llurtnmn's bioscoop te Ngandjoek
wordt door de Chineezen geboycot,
omdat de kassier zich niet van zijn
staart wil ontdoen
(„N. v. d. D. N.-L").
Hieruit blijkt: dat In den tuinbouw
de kunstmeststoffen een voorname
plaats gaan innemen.
C. B.
Land- en Tuinbouw
Koloniën
CIIINEE5CHE STAART,
't „Hbld. vertelt:
Soerabaja verkeerde nog onder den
indruk van de Chineezenrclletjcs.
Op den breeden Aloon-Aloon, waar
m het middaguur meestal geen kos-
sang voorbijhotst en geen menschen
te zien zijn, is het nu druk. Links en
rechts van den weg zitten groepen Ja
vanen, gehinkt bij hun eetkraumpjes;
met smakkende geluiden tusschen
twee hapjes ketan of kwee-kwee door,
bespraken ze de laatste gebeurtenis
sen in het Chineesche kamp, de bruta
liteit van die Orang Tjina.
Een enkele inlandsche politieagent
loopt heen en weer, nu cn dan wan
trouwig glurend naar een paar staart-
looze Macaoërs, die met de Javaantjes
praten.
Aan het eind van den Aloon-Aloon
bij den overweg komt een keurig span
ntije aan, kittige soendaneesche
paardjes er voor; brutaal aandacht-
vragend klikken zij met hun nijdige
hoeven tegen het asfalt. De Macaoèrs
kijken. De paardjes, gemend door een
jewouen Javaanschen koetsier, trek-
cen een bekend rijiuigjo voort, keurig
gelakt victoria'tje van een rijken Chi
nees, een conservatieven baba niet 'n
extra langen staart Baba leunt lut
achterover, kijkt met achtelooze goed
keuring naar de orang opas, prijst in
zich zelf het Europeesch gouverne
ment dat de orde weet te handhaven...
Maar opeens maken drie personen
zich los uit dc groepen aan den kant,
drie vooruitstrevende zonen uit het
land der Rijzende Zon, drie die hun
staarten reeds offerden als eerste teo-
ken van vrijzinnigheid.
De man in het rijtuig kijkt angstig;
zijn koetsier houdt onwillekeurig stil.
Een Macaoêr grijpt de paarden beet,
OVERGANG VAN LANDBOUW
IN TUINBOUW
Over dit onderwerp sprak cenigen
tijd geleden de heer C. II. Claassen,
Rijkstuinbouwleoraar to Boskoop. Do
toestand van den tegenwoordigen
landbouw nagaande, legdo hij don
nadruk op 't verschijnsel, dat het
meer inspanning kost dan vroeger,
om op do hoogte van het landbouw
bedrijf to zijn, ten einde de noodza
kelijke winst te maken, terwijl dan
toon nog het bezwaar blijft bestaan,
dat do landbouwer dikwijls zijn kin
dereu geen „boer" kan maken. Om
die redenen zou het wellicht voor me
nigeen verkieslijk zijn, om mits met
beleid! de richting van den tuin
bouw in to slaan.
Do tuinbouw kan op veel mindere
.uitgestrektheid grond een vrij goed
bestaan opleveren dan do landbouw
op een veel grootere oppervlakte.
Daartoe is echter noodig niet de vol
gende oischen rekening te houden.
De tuinbouw eischfc eon veel diepe
re grondbewerking, omdat de gewas
sen elkaar opvolgen en de grond wei
nig rust krijgt;
Daaruit volgt do tweede elsoh: een
oei zwaaröcro bemesting, zoowel met
stal- als kunstmest.
Voorts v^roischen do tulnbouwge-
wassen een geregelder en betere ver
zorging tijdens den groei dan land
bouwgewassen, dus meer werkloon.
Eindelijk nog een, al is het maar go
ring® beschutting welke goedkoop, op
eenvoudige wijze, fs aan te brengen.
Do heer Claassen sprak daarna nog
over het gebruik van kunstmest in 't
algemeen. Hij toonde aan onder wel
ke omstandigheden het zeer nuttig
kan zij nen de kunstmest den stal
mest gedeeltelijk kan vervangen of
aanvullen. In 't bijzonder werd er
door hem op gewezen, dat bv. per 1000
ramen komkommers 300 KG. slakken-
jnecl, 200 KG. patentkali cn 100 KG.
'zwavelzure ammoniak uitstekende re
sultaten geeft.
Tot zoover de voordracht van den
heer Claassen. Wij wensohen nog de
opmerking te maken, dat, blijkens tal
van proeven, de laatste jaren op
Rijkstuinbouwproefvelden in verschil
lende provinciën genomen, do kunst
mest bij onderscheidene cultures een
hoogst welkom, dikwijls grooto winst
gevend hulpmiddel mag heeten. Zoo
lezen wij in het Verslag van Zuid-
Gelderland en Utrecht 1910:
Vroege aardappelen: toevoeging
van kunstmest aan stalmest gaf be
langrijke winst.
La to aardappelen: In groote-aard-
nppelen-opbrengst is een klein voor-
doel aan uen kant van den stalmest,
In totaal is het voordeel b!j den kunst
mest.
Koolsoorten: De geldelijke uitkom
sten waren bij belde mestsoorten
compost en kunstmest ongeveer
g©lijk. Bij roodo kool waren de gelde
lijke uitkomsten van kunstmest beter
dan die van stalmest.
Da spinazie was op den kunstmest
het eerst oogstbaar, echter gaf stal
mest en boer en chili de hoogste op
brengst Bij do boonen was zoowel
quantiteit als kwaliteit het best op
kuastme-st Bloemkool, sla en an
dijvie- stalmest en beer, kunstmest en
kalk. Bij d© sla geen verschil. Bij
bloemkool was de oogst op kunstmest
vroeger en de geldelijke opbrengst
waarschijnlijk iets hooger. Andijvie
was het best op stalmest en boer.
Kalk gaf geen verschil.
Stokboonen eu sla: kunstmest ga*
de grootste opbrengst, terwijl toedie
ning van den stikstofmest den oogst
nog verhoogde.
Stainboonen: kunstmest gaf bijna 2
maal zooveel als stalmest.
Kalk werkte gunstig bij kooien:
veel minder knolvoet. Bij kunstmest
waren de kooien veel vroeger en veel
meer verkoopbaar dan bij stalmest.
Pers-Overzicht
DE ZAAK DER WAGEN1NGSCHE
STRJPSTERS.
Het Alg. Handelsblad schrijft o.a.:
Velen zullen met voldoening do uit
spraak vernomen hebben van het
Amhemsche Gerechtshof, dat de vrou
wen, die, in moeilijke omstandighe
den levend en werkend, volgens een
natuurlijk zeer te laken maar inge
kankerde gewoonte, iets van do baar
tot strippen meegegeven tabak had
den achter gehouden, nu tot slechts
1 en 2 maanden gevangenisstraf ver
oordeeld heeft, terwijl de rechtbank
haar 4 en 6 maanden had opgelegd.
Deze straf was van verscheidene zij
den als onbegrijpelijk zwaar geken
merkt De thans uitgesproken straf
fe» zijn voor vrouwen, wieu niemand
toch eigenlijk het epitheton „eerzaam*
mag ontzeggen, nog ernstig genoeg.
en terecht Is in dit verband weer
eens op de instelling van „voorwaar
delijke veroordeeling" aangedrongen.
Juist nu men, zooals' bleek, in dit ge
val eigenlijk eene waarschuwing wil
de geven ten einde aan Vstaande
misbruiken een einde te maken, zou
dat oen nuttig en billijk rechtsmiddel
zijn. En wellicht hadde hier zelfs vol
gens de bestaande wet met een naar
rato gevoelige boete ook reeds op vol
doende wijze kunnen zijn ingegrepen.
Maar In elk geval heeft de hoogere
rechter, door blijkbaar de geheelo
maatschappelijke omstandigheden
en de moraliteit van de zaak onder
de oogen te zien, en de al te strenge
vonnissen der rechtbank niet te hand
haven, goede justitie gedaan.
GER. KERKEN.
Bedankt voor het beroep te Boorn-
beigum ds. W. Kalker, te Laar (graaf
schap Bentheim).
DOOPSGEZINDE GEMEENTEN.
Aan ds. J. Pottinga, pred. te Bols-
ward, is op zijn verzoek, met ingang
van 1 October, emeritaat verleend.
NED. HERV. KERK.
Aangenomen het beroep te Doeveren
de heer C. W. Bastiaanse, candidaat
te Utrecht.
Bij de jongste verkiezing vao loden
van het kiescollege dor Ned. Herv.
Kerk te Groede (Z.) werden een aan
tal briefjes, waarop de namen der
Candida ton waren opgeplakt, ongel
dig verklaard en daardoor de ortho
doxe candidaten gekozen verklaard,
terwijl als bedoelde briefjes geldig
vvai'en verklaard de modernen geko
zen zouden geweest zijn.
liet provinciaal kerkbestuur van
Zeeland verklaarde de verkiezing on
geldig en gelastte de uitschrijving van
oen nieu we stemming.
Thans heeft de Synodale Cornmis-1
.e wederom hot besluit van het pro-
vinciaal kerkbestuur van Zeeland
vernietigd en deze zaak verwezen j
naar het provinciaal kerkbestuur van
Utrecht, hetwelk een eindbeslissing
zal moeten
Katholieken, zeide spreker, si-hamen
ons wel, onze liederen te zingen. En
dat moc-t niet Waar gezongen wordt,
althans waar goede liederen gezongen
worden, kan iedereen komen.
Wij Roomsch-Katholteken zijn liet,
die in deze vóór moeten gaa:i Van
ons gaat de stemming uit. In nllc tij
den is er door de Roómsch-Katholie
ken gezongen. Wij moeten ons rok
niet schamen een Marialicdje te zin
gen.
Herhaaldelijk werd sprekers rede
door applaus onderbroken.
Mej. Mies van der Schricck uit
Den Haag. die ter afwisseling van do
Minuners door het kinderkoor eenige
oio's ten beste gaf, rong in het eerst
wat met te veel vibrato, doch iater
zeer goed eenige Iloliandsche liede
ren. die alle veel bijval hadden.
Wij hebben wel den indruk gekre
gen, dat deze propagaudu-avond js
geslaagd.
K.
Mej. Blankensteiju, Kerkstraat 5,
die, zooais onze courant Dinsdag
meldde, op haar binnenplaats gevat-
lc-u is c-n haar dijbec-n brak, is op last
van den dokter Donderdagmiddag
naar het Gasthuis gebracht, ter ver
dere verpleging.
TERUGKEER UIT DE LEGER
PLAATS BIJ HARSKAMP.
Het detachemeut van het IIIe en
IYe Bataljon Inf., dat sedert 15 Mei
j I. heeft deelgenomen aan dc schiet
oefeningen in de legerplaats bij
Harskamp, keert a s. Zaterdagmiddag
te 12.23 uur aan het personcmtalion
alhier terug.
De muziek zal zich op dat uur aan
het slation bevinden tot het geleiden
van den troep naar de kazerne.
Uit de Omstreken
'ACADEMISCHE EXAMENS.
Amsterdam. Bevorderd tot doctor
an de plant- en dierkunde op proef
schrift ..Kiemproeven met suikerbio-
tenzaad", de heer K. Tjebbes, gob. te
Leeuwarden.
Leiden. Bevorderd tot doctor in do i
rechtswetenschap op Stellingen, de
hoer Pieter van Vooren, geboren te
Amersfoort.
Amsterdam. Met goed gevolg is af
gelegd het candidaatsexamen in de
plant en dierkunde cum laude door
mejuffrouw J. van Bock.
Tot arts bevorderd de heer J. S. van
Solkema, geb. te Menaldum, en ge
slaagd voor het eerste gedeelte de hoe
ren J. A. J. Kawilarang en M. W. A.
Wildershoven.
Groningen. Bevorderd tot doctor in
do rechtswetenschap op Stellingen de
heer W. G. Wiemann, geb. te Win
schoten.
Groningen. Geslaagd voor het eerste
gedeelte artsexamen de lieer J. J.
Jonkmans.
Leiden. Geslaagd ex. Indische rech-
terliike dienst mr. F. D. Holleman.
Geslaagd, candidaatsexamen rech
ten, de heer F. Rambonnet.
Stadsnieuws
HEEMSTEDE.
Vrijgesteld.
De ingeschrevenen voor de lichting
1913 A. M. Belle en C. van Diggelen,
zijn door Ged. Staten dezer provmcio
voor een jaar vrijgesteld van militie-
dienst wegens kostwinnerschap, ter
wijl het verzoek van N. J. Santing om
njstelling wegens kostwinnerschap
s geweigerd.
HAARLEMMERMEER.
R. K. School.
Aan den bouw der R. K. bijzondere
school te Hoofddorp, wordt met kracht
voortgewerkt. Het ligt in dc bedoeling
deze na de gewone zomorvacantie to
openen. Als hoofd dier school is be
noemd de heer P. Hellker van Schie
dam.
Wij vernemen, dat van de openbare
school te Hoofddorp een honderdtal
leerlingen naar de R. K. school zullen
overgaan.
Dr. J. P. Heïje.
In 1908 werd te Abbenos een comité
gevormd met het doel gelden in te za
melen tot het in standhouden van het
graf en het plantsoen van Dr. J. P.
Heije. Dit comité mocht zich in
slechts weinig steun verheugen en de
zer dagen werd het ontbonden, terwijl
de gelden, tot een bedrag van ruim
100, werden afgedragen voor do
J. P. Heije-stichting te Oosterbeek.
ZUID-SCHALKWIJK.
ORANJEVEREENIC1NG.
Donderdagavond vergaderde do
Oranje-vereeniging afd. Zuid-Schalk
wijk en Amsterdamsch kwartier (ge
meente Haarlemmcrliede) ter bespre
king van het te houden feest, dat zal
worden gehouden op het terrein van
den heer C. Hartgerink te Zuid-Schalk
wijk, iu de maand Augustus.
Besloten werd het feest een uitgo-
breiden zin te geven, door kinderfees
ten, ringrijden met versierde rijtuigen
en avondfeest, met afwisseling van
komiek en bal.
IJMUIDEN.
Te Amsterdam heeft zich bij de poli
tie aangemeld een man, die mededeel
de dat hij te lJmuiden oen zilveren
horloge en ketting riiad gestolen en
hier ter stede had beleend.
Burgerlijke Stand
Stoomvaartberichten
R.-K. DIOCESANE VEREENIGING
VOOR VOLKSZANG.
Donderdagavond hield deze vereeni-,
ging een Propaganda- en Lieder-
avoud in de concertzaal der Vereeni-
ging, onder leiding van den heer Jac.
de Jong. Deze voerde de directie over
c-en 300-tal kinderen, die, begeleid
door de fanfare van het 10e regiment, i
eenige liederen zongen. Aan liet pu
bliek was verzocht, eenige strophen
mede te ziugen. Het resultaat van d it
verzoek was evenwel pover, zooals
hier ter stede gebruikelijk is, naar het
schijnt omdat de een voor den ander
niet durft.
Het was dan ook goed gezien van
het bestuur dezer vereeniging. om
eens iemand op te doen treden, die in
een krachtig woord betoogde, dat
volkszang „een moreele verheffing
van het geheele volk" wordt. Deze
spreker was de heer G. Bruna, letter
kundige tc Utrecht.
Met vee! cümax deed deze uitste
kende redenaar zijn woord ingang
vinden.
We weten wel, zeide spreker, dat
hier in Holland de meer gegoeden
niets van volkszang willen weten. Die
Hollandsche deftigheid is het narren-
pak, zooais een Franschman het
noemde. Maar we zullen ze leeren ziu
gen, zeide spreker.
De socialisten schamen er zich no- it
voor, hun propaganda- en vrijheids
liederen te zingen, maar wii Roomsch-
Ilet st. Goentoer, van Java naar
Rotterdam, vertrok 23 Mei van Perim.
Het st. Kambangan, van Amster
dam naar Batavia, vertrok 23 Mei v.
Lissabon.
Het st. Pyrrhus, van Batavia naar
Amsterdam, passeerde 23 Moi 1 uur
35 min. voorin. Wight.
Het st. Prins Willem V, vun Para
maribo naar Amsterdam, vort rok 23
Mei 's middags 2 uur 45 min. van Ha
vre.
Het-st. Bali arriv. 22 Mei van Am
sterdam te Hamburg.
Het st. Noordam, van New York n.
Rotterdam, pass. 23 Mei nam. 12 u.
35 m. Lizard.
He*, st. Isis arriv. 22 Mei to Brindisi
van Port Said met dc Eng. mails ex
st. Mongolia.
Het st. Derfflinger. v. Rotterdam
n. Japan, arriveerde 22 Mei te Po-
na ng.
Het st. Sembilao arriv. 22 Mei var
Amsterdam te Batavia.
Het st. Amsteldijk, arriv. 22 Mei
v.m. v. Rotterdam te Boston.
F AILLISSEMENTEN.
Uitgesproken:
Utrecht G. J. van Echleld, van be
roep hoefsmid, tc Utrecht Rechter-
commissaris: jhr. mr. J. Schuurbcque
Boeije, curator: mr. C. Vervoorn.
Opgeheven:
L. Schoenmakers, behanger, te
's-IIertogen bosch.
Geëindigd:
A. J. de Kort, tc Heukelura.
S. G Lammer», te Utrecht.
S. G. Köoyman. timmerman cn aan
nemer, te Hclnenoord.
G. J. H. Reintjes, te 7
U itgesproken:
Amsterdam. II. J. van Wijk, com
missionair in granen te Amsterdam.
Rcchter-commissaris: mr. B. M. da
Vos; curator; mr. II. W. J. M. Kanis