HAARLEM'S DAGBLAD.
DERDE BLAD.
ZATERDAG 8 JUNI 1912
OM ONS HEEN
No. 1561
Oude Keuren.
Toen iri dit blad nu omstreeks een
Jaar geleden telkens korte berichten
verschenen over oude keuren, werden
die naar gebleken is met groote be
langstelling gelezen. Vandaar, dat ik
nog eens eonigo van dio oude wetten
sa voorschriften wil mededeelen, dit
maal niet ontleend aan het oude keu-
ronboek in de Stods-Bibliotheek,
maar uit een verzameling Rcchts-
brounon der Stad Ilaerlem, die onze
vroegere stadgenoot, Prof. Huizinga
te Groningen, bij de firma Martinus
Nijhoff uitgegeven heeft..
Wat er ook al of niet uit die oude
Keuren blijkt, dit is wel zeker, dat de
ingezetenen in velerlei opzicht weinig
vrijheid genoten. Zelfs over hun bezit
mochten zo niet eens naar goedvin
den beschikken. Den 23sto:i Juni 141-i
gaven schout, schepenen en raden
„der stede .van Harlem" een besluit,
dat niemand die toen in do stad
woonde en schuldbrieven van baar in
zijn bezit had, die buiten de stad
mocht verkoopen, op een boete van
sestlg ponden ,,endo tien jaer uter
stede van Harlem te wezen op zijn
lijf", met andere woorden voor tien
jaar te worden verbannen. In dat ge
val ging dus de eigenaar zijn effecten
achterna.
Dc ambtenaren, van den accijns
mochten volstrekt niet „qualicken toe-
gesproeeken" worden en ook moest
men er op passon de dienaren van den
heer van Urederode niet to bel eed i-
gtn. Dc hccroa zelf natuurlijk heele-
moal niet. Die vorderden bij allerlei
gelegenheden belasting van de poor
ters als bij zelf of de heer van Hol
land naar het hof van dcii keizer ging
of iu het huwelijk trad (zooals er in
het handvest staat een w ij f te
n o m e n) of ridder werd, moesten de
poorters van Haarlem 20 ponden op
brengen. Trad een van zijn zusters in
het, huwelijk, dan kostte dat aan de
poorters vijftien pond en gelijke som
was verschuldigd, als zijn broeder tot
ridder werd geslagen of trouwen
ging.
Hoe verwonderd zouden dc heden-
(faagsclie. vrijgezellen wezen, wanneer
hun in sommige gevallen het huwelijk
iveixl opgelegd. Ais 't kon zou ik er
geen tegenstand er van wezen, want,
het, aantal jonge mannen dat onge
trouwd blijft, is tegenwoordig onrust
barend groot. Toch klinkt het komiek
als we lezen, dat in de keur op de
brouwerij van 1501 iemand, dio het
brouwersvak wenschte uit te oefenen,
getrouwd of weduwnaar wezen moest.
Waarschijnlijk zag men daarin een
waarborg van goede burgerschap,
wat hot dan ook inderdaad he eten
mag. Do brouwerij heeft in Haarlem
al lang haar beteekenis verloren,
maar het zou mij niet verwonderen,
wanneer mettertijd de fiscus, die er
immers meer en meer op uit is de
draagkracht van de burgers nauw
keurig te onderzoeken, een extra ver
hooging liet betalen door de vrijgezel
len, die Ln den regel veel gemakkelij
ker dan getrouwde lieden lxun aan
deel in do algemeen© lasten kunnen
opbrengen.
Maar koeren wij tot de oude keu
ren terug. Er werd geducht streng
gestraft in die dagen en voorstanders
van hevige straffen mogen zich bij de
lezing daarvan wel eens afvragen,
hoe het toch wel kwam, dat in weer
wil daarvan de misdaden toch niet
uit de wereld raakten. In ons oog was
er bovendien heclwat onbillijks in de
toepassing. Neem het voorschrift op
vaJsche aangifte van misdrijf dooreen
under de aangover moest twintig
ponden betalen, waarvan de heer, de
schout, schepenen en dc raad elk een
derde gedeelte kregen. Wie die twin
tig ponden niet bezat, „dien soude
men syn rechter hant afslaeu."
Daar is onze huidige celstraf nog
een hupsche bedeeling bij. Maar in
die dagen was men eenmaal spoe
dig aan handen afslaan toe. Huizin
ga somt daar tal van voorbeelden
van op. Die den „vrede breeci" be
taalde tien ponden aan den graaf en
aan den gekwetste, of zijn hand ging
er af vocht hij bij nacht, narn hij af
braak weg, schaakte hij een poorters-
dochter beneden do vijftien jaar, ver
krijgt hij een betrekking waardoor de
stad Haarlem benadeeld wordt, bouwt
hij op huizen andere dan „harde" da
ken, trekt hij het mes in toorn ia do
kerk of op het kerkhof, legt hij een
onjuiste getuigenis af, het kan hem
de rechterhand kosten, wanneer hij
de boete niet kan betalen of de rech
ter (in zeer zeldzame gevallen) hem
niet veroordelen wil tot jarenlange
verbanning. Zonderlinge rechtsbedee-
ling wie geld had kon zich daarmee
vrij knopen, wie het niet bezat moest
de rechterhand verliezen, die hij juist
om zijn armoede meer nog dan een
vermogend man noodig had.
Misdrijven in de kerk zijn altijd
zwaar gestraft, terecht was men van
oordeel, dat .daarmee het kwaad nog
verergerd werd. Dc kerk moest zijn
een plaats van eerbiedige stilte en
godsdienstzin en er zijn zelfs tijden
ea omstandigheden, waarin een ver
volgde een schuilplaats vond in de
kerk en daar niet mocht worden ge
vangen genomen. Graaf Willem II
verbood ook alle kwaad op het kerk
hof. Wie een ander in zijn woede
achtervolgde „mit ghewapenden
hant", werd voor een jaar verban
nen en liep lijfstraf op, wanneer hij
binnpn dien tijd terugkwam; wie een
ander op het kerkhof sloeg, kwetste
of mishandelde werd eveneens ge
straft „tot siechts proeve".
Misschien is het dreigement van 't
verlies van de rechterhand meer ge
uit om de menschel) af te schrikken,
dan bedoeld om voor verschillende
van déze overtredingen te worden toe
gepast. Een hand. is toch maar geen
plant, die in liét voorjaar weer op
komt, nadat zo in den winter verlo
ren scheen.
De krasse straf van verbanning
werd ook uitgedeeld, althans er weid
mee gedreigd, tegenover mensciien die
allerlei misdrijven, groote en minder
belangrijke begingen. Dat zooiets
werd opgelegd bij vechterij, doodslag,
het helpen van eon doodslager, het
uitoefenen van woeker is nog to ver
klaren, maar ook bij niet betaling
van bij schepenbrief verzekerde
schuld kon verbanning volgen. "Vrou
wen, die na de avondklok nog in de
herberg zalen, konden ook buiten do
poort worden gezel Poorters, die niet
vei schenen, wanneer zij ten oorlog
waren opgeroepen, liepen behalve do
boete een verbanning op voor den
tijd van drie jaar, een straf, die wat
vreemdsoortig lijkt, omdat de man,
als hij zijn loven in den krijg niet
wilde wagen, buiten de stad licht vei
liger plaats opzoeken kon.
Het onnoodig slaan van de noodklok
werd gevolgd door een boete en een
jaar verbanning. Werden do lakens
niet behoorlijk geverfd (ze moesten
half uur en niet korter in den
ketel blijven) dan volgde boete voor
den meester of don knecht; in het
laatste geval werd de arme man, als
hij niet betalen kon, voor drie jaar
de stad uitgestuurd. Wee hem als hij
vóór dien tijd weer in durfdo ko
men: een gestrenge gecseling stond
hom te wachten;
Verbanning dreigde ook de laken
volders, meesters of knapen, die liet
ambacht belastten „mit eonigo tóe-
in ge of costen, noch oick die trapc-
nyerders tot geenen tijden mogen om
hailuyder costen te betalen, eude zoe
wye de contrarie dede, die sal ver-
buereji twintich pont heren gelts. al
oe dicke als dat gebuerde. ende zoo
yo dat geen goedt en heeft <lie hoo
rn an te verhalen, die sal gebannen
esen binnen {waarschijnlijk ©on
fout. want de bedoeling ls natuurlijk
buiten) der voirscreven stede van
Hairlcm den tijt van drie jaren lanck
achtereenvolgende geduerende, optie
verbuernisse van syn rechterbant,
Endc iwairf, dat dio volders of enich
vaat hunlyden tot eniger tyt uuyt-
gar.ck of IcdicHganck deden of
te maecle, buten den weten, wille en
de consent van den schout, gerecht©
eude waü'deyns, die soude verbueron
hoir lijf endc al hoir goedt."
Deze termen uit vroeger tijd zijn,
in hun eigenaardige rangschikking;
niet altijd heel duidelijk, maar ze
worden begrijpelijker, wanneer men
zo hardop leest en ze daardoor beter
aan de klank, dan aan de spelling
•herkent.
Ton slotte nog een bepaling, die.
doet denken aan d© hazen, die ieder
een vangen mag, nadat hij hun wat
zout op het lijf gestrooid heeft. Wie
een Klief in zijn huis aantrof, mocht'
zeven van zijn buren te hulp roepen
om den kerel toi binden en hem, zoo
dra het dag was, overleveren aan
den rechter, met het gestolen voor
werp op zijn jas gebonden.
Ik vermoed, dat evenals dc haas
den zoutst rooier, do nachtelijk© dief
het optreden van d© zeven geburen
wel niét zal hebben afgewacht.
J. C. P..
Brieven uit "een Wereldstad.
VIII.
- IETS OVEH SPORT.
Paris-Vinceimes, 6 Juni.
Als je eenigen tijd Parijzenaar bent,
geregeld met belangslelliug de sport
bladen hebt nagegaan en verschillen
de sportgebeurtenissen bijgewoond,
dan valt er veel merkwaardigs op te
merken. Ten eerste, zou ik wel zeg
gen, clè duidelijk merkbare neiging
der Franschen voor de „allilctische
sporten". Juister gezegd voor dc ath-
letiek.
't Is zeker een opmerkelijk feit, dat
een volk, dat in lichaamsgrootte bij
zoo vele andere achterstaat, dat, meer
in behendigheid en vlugheid uitblinkt,
juist z'n kracht en z'n succes zoekt in
de athletiek. Zoo is het boksen, dat bij
ons maar een heel klein aantal aan
hangers telt, hier van een zeldzame
populariteit. Frankrijk heeft trouwens
verschillende goede representanten op
dat gebied, en iedere Parijsclie boks
wedstrijd trekt een-zaal-vol belangstel
lenden, terwijl voor.de mooiste plaat
sen fabelachtige prijzen betaald wor
den. De haute voice interesseert zich
zeer voor boksen, en is bij belangrijke
matches altijd ruim vertegenwoor
digd. Dat er honderd francs voor een
mooie plaats betaald wordt, is heel ge
woond En Carponlier b.v. geniet hier
meer hekend- en beroemdheid, dan de
beste voetballer in Nederland I
Hardloonen telt hier tallooze aan
hangers. Er zijn ettelijke clubs, er
zijn dientengevolge een aanzienlijk
aantal goede loopers, en de wedstrij
den vinden een overdruk bezoek.
in Nederland De Athletiek
Unie klaagt over te weinig belangstel
ling, vooral van dc zijde der voetbal
lers, die er stelselmatig den brui van
geven, om dooi een geregelde beoefe
ning van de lichte athletiek hun Aus
dauer en hun ulgemeenc lichamelijke
condities te verbeteren. Hier houden
toe wedstrijden als dc Circuit de l'Est,
waarin een twaalftal loopers er in
slagen om in veertien dagen tijds een
800 kilometers af te leggen. Ik wil een
dergelijke ..lichaamsoefening" niet als
ideaal aanbevelen, maar 'k noem haar
als een sterk bewijs hoe ver de kern
der Fransohe athlctiek-menschen
het heeft weten te brengen
Onlangs heb 'k iets over wielrennen
geschreven. Die vorm van athletiek
vindt ook alweer grooten aanhang en
belangstelling. Het wieler-t o u r i s-
iii e beteekent in Parijs niets, heeft
er bijna geen beoefenaars. De binnen
stad is te druk en te gevaarlijk, en
dt alleen pei fiets gefrequenteerd
door slagers- en kruideniersjongens,
die op een levensgevaarlijke manier
tusschen dc massa ayto's en andere
vervoermiddelen dóór-rennen.
Iu dc voorsteden bestaat natuurlijk
wei wieler-tourisnie. Maar opvallend
merkbaar is hel met. Ook hier vindt
men blijkbaar dc omstandigheden niet
gunstig genoeg. En tóch, ondanks dat
alles, vindt de alhletische vorm van
het wiêïrijden het wielrennen dui
zenden aanhangers.
In Holland zijn de coureurs van de
fiets met een lantaarntje te zoeken.
Rugby wordt „bij onstotaal niet
beoefend. Htei is het veel bekender en
wordt het veel beter beoefend dan het
Association, en een Franseh rugby-
tcam is al meermalen er in geslaagd
oin tegen de Engelschen een uitste
kend figuur te maken, en ze zelfs te
kloppen,
'k il er maar even op wijzen, da t
de Pransche sportieve neigingen in
een heel andere richting gaan, dan de
llollandsche. Onze Association-voet-
ballers zijn do Franschen beslist dc
baas, onze roeiers zijn talrijker (in
.verhouding) en beter dan dc Fran
seh e.
Zwemmen; een sport waarbij de
kracht tuóér een hoofdfactor is, clan
bij roeien, vindt weel' beter vertegen
woordigers in Frankrijk, dan bij ons.
Ook in verhouding zijn er veel goede
zwemmers. Biljarten is, geloof ik, mo
menteel in Holland veel meer popu
lair dan hier.
De meer aristocratische sporten
(hockey, golf, lawnlennis) worden hier
(altijd in proportie) zeker even druk
beoefend als hij ons. Alleen van
cricket merk-je heel weinig, terwijl
dat juist in Holland steeds meer in
bloei, tóeneemti
Maar hoo lawntennis hier, in dc
„betere kringen" beoefend en gewaar
deerd wordt, heb ik in den luatsten
tijd kunnen merken. Natuurlijk bedoel
'k niet „liet tennis van tea- en en flir
ten'. Die onder-afdeeling zal hier ook
wel flink vertegenwoordigd zijn.
Evenwel zijn er mensciien
tuur)ijle steeds buitenstaanders die
meenen dat tennis eigenlijk een sport
is, die uit thee en koekjes en flirt (ex
cuseer de volgorde) bestaat, Voor de
variatie staat er zou op een tennisveld
wol eens iemand op, die drie tikken
tegen oen bal geeft, maar dan keert
hij 'weer afgemat naar zijn luien stoei
terug, om van dc thee enz. te genie
ten
Den velen, die dit vernietigende oor
deel over dc teiinis-sport geveld heb
ben, vellen of wellicht zullen vellen,
zou ik willen aanraden om eens een
goeden wedstrijd te gaan bijwonen.
Dan konden ze eens zien, hoeve)
iemand het in dut spel wel kan bren
gen, afgezien van de thee, do koekjes
en het flirten. Dun konden ze waarne
men, hoeveel er „in het tennis zit" als
spel van vlugheid en behendigheid.
Vanmiddag hel) 'k dot zelf weer
eens Kunnen constateei-en, door een
'paar interessante matches te gaan bij
wonen van den grooten seriew edstrijd
die hier in deze dagen de coryfeeëri-
op-tczinisgebied vereenigd heeft vaii
het Wereldkampioenschap.
Zaterdagmorgen (1 Juni; zijn de
jnarlijksche wedstrijden om hel we
reldkampioenschap (Les champion-]
nats du monde sur terrc battüè) be
gonnen. Ze zijn quantftatief goed be
zocht en nemen dientengevolge niet
minder dan negen dagen in beslag.
Qualitatief behoefde men zich over de
inschrijvingen ook niet te beklagen,
al was liet jammer, dat de sterke
Australiër Wilding niet van de partij
was. Maar enfin daar waren de
Franschen Germot, Goberl, Decugis,
Laiirentz, daar waren de Engelsch-
i Gore. de Belg De Bormnn en de
Diiitsrhers Froitzheim en gcl.-r. Klein-:
schroth..,.
Het wereldkampioen sein p beloofde
mooie wedstrijden. En die belofte is
verwezenlijkt.
Sinds een week nu wordt er ge
speeld op de tennisconm van de
Stade Francais, midden in he-t park
van Saint-Clóud. Dot ligt tamelijk ver
buiten Parijs. Maar het mooie bosch
met zjn idyllische plekjes en z'n zeld-
zaam-mooie uitzichten op dc omge
ving doet alle verveling van een lan
gen tocht in stoffige motorbussen of
:iög stoffiger locaaitreintjes vergeten.
Vanmiddag stond er een heele col
lectie auto's voor het hek van het tei:-
uis-terrein der Stade, dat vier of vijf
bonen bezit. Er wordt nu op alle te
gelijk gespeeld, want het wereldkam
pioenschap telt vele ondcrafdeelin-
gen (lieeren-single en -double, dames-
single en -double, mixed-double).
Maar de interessantste onimouiingen
in do belangrijkste afdeelmg (heeren-
sirigle) hebben op den „Central
Court" plaats. Dat is veld no. 1. Het
speelterrein is omringd door hooge
tribunes, waarin honderden toeschou
wers plaats kunnen vinden. Wie een
der beste plaatsen wil hebben, om er
een dag van het sj)cl te genieten, be
taalt twintig francs. (Excusez du
pcu.) 't Goedkoopste plaatsje kost drie
francs, maar dat is dan ook het
„schellinkje" van dc match.
'L Was vandaag een extra-belang-
rijkc dag v.oor de wereldkampioen
schappen, omdat beslist werd wie in
de heeren-single de demi-finalisten
zouden wezen, en omdattwee in
teressante kampen tusschen Fran
schen en Duitschers zouden plaats
vindon.
i France contra l'Allcmagne! an
nonceerde de sportpers vanmorgen.
Dat trok! Niets trekt liier zooveel
belangstelling, als een „la France
contre l'Alleniagne"
Engelschen, Oostenrijkers en Bel
gen waren allen uitgevallen, en van
middag restten nog zes candidaten
voor het kampioenschap heeren-sin
gle, en moesten nog twee partijen ge
speeld worden om dc vier demi-fina
listen aan te wijzen? De tribunes za
ten vol. Vol van honderden belang
stellenden uit do wereld dor deftig
heid, vol van honderden mindere go
den die „maar" drie francs betaald
hadden. En ailes on iedereen juichte
en was zwaar geporteerd voor Gobert
en Decugis de twee Franschen die
respectievelijk tegen de Duitschers
Kleinschroth en Froitzheim speelden.
Het publiek had speciaal zijn hoop
gevestigd op Gobert, den Franschen
tennis-coryfée, die een paar weken
geleden met Germot samen te Stock
holm het wereld-kampioenschap hee-
ren-double (covered courts) heeft ge
wonnen.
Helaas Gobert verloor. In de drie
achtereenvolgende sets was de kal
me, soms even-glimlachende Duit-
schcr steeds „the best man". Gobert,
opgewonden en zenuwachtig, speel
de beneden z'n vorm, scheen door dc
constante aanmoedigingen en raad
gevingen uit de tribunes nog meer
de war (e raken. In de eerste twee
sets beging hij kapitale fouten, zoo
ais een speler van zijn klasse ze niet
behoort te maken. Kleinschroth, kaliri
en zeker van z'n zaak, bleef de baas.
De eerste set werd G—0, de tweede
dito.
In dc derde scheen de Fransch-
man zich nog te zullen herstellen.
Z'n service werd regelmatiger en ze
kerder, en hij trok niet meer bij ie-
deren bal een wanhoojxsgcziciii, cn
stak z'n long uitIn do derde set
stond bet een oogenblik -5, en
scheen dc kans nog te keeren. Maar
Kleinschroth speelde schitterend,
toonde speciaal eea'merkwaardig-v.lv
te „backhand En ten slotte deed hij
den beslishênden slog, won ook dé
derde set (Gi) en verzekerde dc pre.
sten tic vau drie Duitschers in do de
mi-finale.
Z'n iuiidgeiiooteii kwamen hem en
thousiast golukwenschen, en alle
Franschen keken er met benepen ge
zichten naar.
Toen kwamen Max Decugis en
Froitzheim tegenover elkaar. Decugis
is hiei ven ten nis-vetera a ri. 11 >j
dertig jpar, maai- heeft van dat te
vens-tijdperk wel ©en heel groot deel
aan do tennissport gewijd. Hij is re
dacteur \an het mooie geïllustreerde,
weekblad „Tennis". Hij is klein en
mager, en heelt 'n Engelsch gezicht.
Maar in z'n manieren is hij haastig,'
bewegelijk, „FransciiEn hij is po
pulair bij het publiek, dat de groot©
tennis-matchos hezoékt
Froitzheim is de Duiischc kam-
pioen. Hij is forsch, blond, en kalm.
Ifij stelt zich niet aan, hij maakt g«.-:i
overdreven, bewegingen, en doet niet
aan gallery-plav". Maar z'n staat-
van-dienst vermeldt tallooze overwin
ningen. En daardoor is hij vol zelf
vertrouwen.
De twee teams-beroemdheden, dia
k u hier even vluchtig beschrijf, zag
ik een spannende cu interessante
match spelen, dio me ©n 'k geloof
het ganséfiè publiek veel meer
„deed" dan dc drie sets tusschen Go
bert en Kleinschroth.
Froit zheim was de sterkste. Il ij
speelde een eenvoudig spel. steeds
afwachtend. Hij werkte niet niet
„stukken effect", hij beproefde niet,
iederen hal in een ver hoekje van het
veld te plaatsen maar hij zorgde,
dat iedere bat „in" bleef.
Decugis speelde een heel ander
spel. Ilij leverde een harden en ge
vaarlijken service, die Froitzheim
herhaaldelijk te lastig was. Maar ove
rigons was hij gejaagd in z'n spel,
miste de kalmte van den Duitschor.
Hij maakt© soms schitterende slagen,
uit de allermoeilijkste posities, maar
als een keer of zes. zeven de bal heen
weer gespeeld was, werd z'n onge
duld hem te machtig, liep hij op,,
naar voren, en profiteerde de kal
me Froitzheim van de gelegenheid.
Telkens, telkens gebeurde dat weer.
Dan zag-je den drifUgen Franschrtiau
fiaar het. net .hollen, en de pacifieko
Germaan don bal langs hem zenden,
•en snellen, vasten drive
ivo© seis won Froitzheim zoo, met
G—4 cn 6-6 Maar in de dorde kwam
Decugis in vorm, wist onder enthou
siaste aanmoedigingen van het pu
bliek zelfs een 5—1-voorsprong to
krijgen. Toen wilde hij gauw ©ven den
set winnen, en werd weer onvoor
zichtig. De Dnitschcv, kalm en zeker,
Haalde op' tot 54 vóór Decugis zich
hersteld luid, en met een paar staal
tjes van schitterend spel zijn gelijkma-.'
tigen tegenstander wist to verslaan
(6—4).
Zoo was d© stand der sets dus 2—1
(in Frpitzheim's voordeel) en moest er
volgons reglement verder gespoeld
worden, voor ©en definitieve beslis
sing.
'k Ileb de verlenging der partij niet,
bijgewoond, en deze brief gaat weg
voor hot resultaat bekend is maar
'k vermoed, dat als dez© rogels in
Haarlem's Dagblad, verschijnen, daar
in al vermeld zal zijn geweest, dat
Froitzheim Decugis klopte, dat do.
kalmte en de regelmaat over het, drif
tig© enthousiasme en de ongelijkma
tigheid hebben gezegevierd en dat
er vier Duitschers voor do demi-fina
les zijn overgebleven.
't Zou jammer zijn.
Want dc slotwedstrijden van dit.
zou mooie en interessante tennis-tour-
nooi zouden nic-t zooveel enthousiaste
belangstelling genieten, als er tot dus
verre voor do vóorwedstrijden be
toond is 1
ROBERT P.
Haarlemmer Halletjes
EEN Z A TERDAG A VON DPR A ATJ E.
In bijna alle steden zijn van die
kleine plekken g-onds, waarop toch
zooveel omga ai In New York wonen,
zooals bekend is, de millionaire op
oen kluitje, in Londen -zijn nagenoeg
alle groot© bladen in één straat ver
zameld en in Haarlem klopt de hart
ader tusschen Groote Markt en de
God. Oude Gracht. Neem, om van 't
Stadhuis maar te zwijgen, liet Prin
senhof met zijn naaste omgeving.
Aan den westkant huist de zorg voor
do instandhouding van onze omge
ving, het bureau voor publieke wer
ken. aan den noord- en oostkant die
voor dc ontwikkeling van de ingeze
tenen, hot gymnasium en de stads
bibliotheek en aan den zuidkant zal,
als alles goed gaat, d© zorg bedreven
worden voor on zo reiniging, de over
dekte bad- en zwemschool. Vlak bij,
iu bet Pand, is verdekt opgesteld de
gelegenheid tot reiniging van onze
beurs voor dit alles, het kantoor van
den gemeente-ontvanger.
Ziedaar een onbeduidend stukje van
"tniz© gemeente, dat om zoo te zeggen
klaar staat, om ons te allen tijd© met
weldaden te overgieten, behalve dan
het ontvangersbureau. dat voor die
weldaden iets in ruil hebben wil. Zon
der hulp van anderen kunnen we
eenmaal in deze wereld weinig tot
stand brengen, zooals bewezen wordt
door Robinson Crusoè, die o® zijn
eiland wel het leven wist te houden,
Juaar met zijn kleeren van dieren-1
huid en zijn woning boven in een
boom toch eigenlijk maar een treuri
ge stumper was.
Neen, dan zijn cuize buren uit dc
Haarlemmermeer, vau wie figuurlijk
ook wel eens gezegd is, dat ze op een
eiland wonen, er toch beter aan toe.
Niet alleen ktfjgen ze binuenkorteen
spoorwegverbinding, maar waar
schijnlijk ook een stooxnbrandspuit,
waarvan ik met belangstelling de
eerst© proefneming in dit blad gele
zen heb, Inlusscheu scheen het me
verwonderlijk, dat liet werktuig na
veertien minuten stoom genoeg
had, om aan den arbeid te kunnen
gaan. Is veertien minuten bij een
brand niet wat heel -langIIoo
lang wel kan iemand begrijpen, die
een kwartier voor een winkel heen-
en weerdraait, waar zijn vrouw
„gauw eventjes" wat is gaan koopen
of ©en ander, die zoolang op een trein
wachten moet.
't Is al weer een jaar of wat gele
den, dat ik op een avond laat naar
huis gaande, brand ontdekte bij de
firma Martin in de Schagchelstraat.
Er was al onraad bespeurd, alarm
gemaakt, de brandweer gewaar
schuwd, zoodat ik niets anders te
doen had, dan rustig af te wachten.
Rouk en vonken vlogen van het dak,
binnen in het huis laaide een rood©
gloed op, die door het bovenlicht
scheen, de fiunilie kwam uit het huis
en werd gastvrij een paar woningen
verder opgenomen, huren kwamen
toesnellen, maar nog altijd was er
geen brandweer. Als doorborende
blikken e§n vuur konden blusschen,
zouden de onze dat zeker gedaan heb
ben. Maar de rook eui <.ki vonken ble
ven omhoog vliegen, de felle gloeiing
werd rooder nog, we popordeu van
ongeduld, luisterden aandachtig naar
't rollen van naderende wielen
niets. „Maar slaapt de brandweer
dan riep er een. zich verbijtende,
't Scheen of het een half uur geduurd
had, toen eindelijk de slangenwagen
en dc spuit tegelijk kwamen aonda-
veren en binnen toen korten tijd wa
ter gaven.
Welnu, dat had tc zamen zeven
minuten geduurd! Maar voor ons die
wachtten waren ze omgekropen en
het vuur had zich zelfs in dezen kor
ten tijd geducht ontwikkeld.
Zal dan in den open llaarleinmer-
meerpolder, waar bijwijlen de feil©
oostenwind over de vlakte loeit, dc
stoomspuit veertien minuten noodig
hebben, vóór li ij tot den aanval ge
reed is'? Het lijkt me tc lang gevoegd
nog bij de tijdsruimte dio de spuit
noodig heeft om naar het terrein des
onlieils te snellen.
Want alios behoort op zijn tijd en
plaats te geschieden.
Daarover heb ik dezer dagen nog
een ander staaltje vernomen:
Een bekende voetballer, lid van H
F. C., wöont tijdelijk in den vreem
de.
Daar maakt hij op zekeren avond,
na het middagmaal, een wandelin
getje voor do spijsvertering. Alles in
en oin liem was pais en vree, totdat...
zijn oog valt op een grooten bal.
waarmee kinderen spelen.
Welk proces voltrok zich toen in
zijn ziel? Herinnerde hij zich dagen
van glorierijke overwinningen, wan
neer de aanval van den vijand juist
op zijn verdediging strandde? Of was
't enkel maar een reflexbeweging die
hem er toe dreef, aan den bal een
van die geducht© schoppen te geven,
waarvoor hij mettertijd beroemd was?
Wie zal het uitmaken'? Maar een
feit is, dut hij den bal een „reuzen-
kei" gaf. Helaas, 't was geen goal,
de bal was zelfs niet out, zoodat hij
dadelijk weer in 't veld verschijnen
kón. Dc bal was plotseling niet meer,
hij kwam terecht oaider een zwaren
wagen, die hem nieedoogonloos ver
pletterde.
De buitenlandsche kindertjes doden
wat ook d© binnenlandse he bij zulke
gelegenheid doen, z© zetten het op
een schreeuwen. Onze voetballer,
goedhartiglijk bereid zijn fout te
boeten, schatte den bal op een kwar
tje en gaf hun dut in de munt des
lands. Het geval scheen geëindigd.
Met de kinderen had hij afgerekend,
helaas met do moeders niet. Ze kwa
men achter hem aan in laat ik zeg
gen overdreven opgewekte stemming
en eischten grooter schadevergoeding'
de bal had, zeiden ze, meer gekost.
Eu om geen ruzie te krijgen betaal
de hij wat er nog meer van hom ge
vorderd word en stapte weg, gevolgd
door ©on recks heilwenschen, die
wonderveel op sclieldwoorden leken.
Maar dat kun je iu ©en vreemde taal
niet altijd precies onderscheiden.
„Vreemd toch", zoo moet hij onder
het naar huis gaan gefilosofeerd heb
ben, „in Haarlem ben ik voor mijn
harde trappcu geprezon. hier word
ik er om betêedigd en moet zelfs beta
len. Laat Ik niiin.schODDcn nl©t lan
ger voor de zwijnen werpen".
Ja, alles op zijn plaats en tijd. Ik
denk daarbij aan het merkwaardig©
verhaal vau iemand, die zonder kaart
je door d© spoorweg-controle kwam
en ten slotte zelfs nog een veront
schuldiging van den controleur kreeg.
In ©en spoorwegcoupé zaten twee
reizigers te praten. Ze moesten naar
dezelfde stad, laat ons zeggen X.
Toen ze het doel van d© reis nader
den, zocht de een in al zijn zakken en
kon zijn kaartje niet meer terugvin
den. 't Was weg en bleef weg. Hoe
hij to X. door d© contröle ko
men?
„Dat is niets zei de ander, „ik
heb een retour naar X., „hier heb
je liet eene gedeelte van mijn kaart
je, ga daarmee maar door de con
tröle".
,Maar jijzelf dan?"
,Maak je daar niet ongerust over,
ik kom er wel door".
Bij het controleeren staan ze vlak
achter elkaar, de man die het kaart
je had vooraan. Deze geeft de hem
geschonken hei ft af en wordt dan
ook doorgelaten, de anderewil den
controleur passeer en, maar wordt
door dezen tegengohouden.
„Mij uittor uw kaartje".
„Mijn kaartje? Dat hebt u all"
„Neen zeker niet, iK heb niets van
u ontvangen".
„En ik zeg, dat u mijn kaartje al
hebt'"
De controleur wordt boos, weigert
hem door te laten en zegt: -„U moet
maar even wachten tot al de reizi
gers zijn doorgegaan en dan even
moe naar den chel".
„Best", 'zegt de reiziger en wacht
tot de controleur Itlaar is. Dan stap
pen zij samen naar den chef, aan
wien de controleur vertelt, dat de
reiziger heeft willen doorgaan zon
der plaatsbewijs.
„Chef", zegt de reiziger, „do con
troleur, vergist zich, hij hec-ft wel
degelijk mijn kaartje ontvangen.
Hier heb ik het retourgedcelte, u ziet
welk nummer er op staat. Als de con
troleur even wil zoeken onder de
kaartjes die hij pas ontvangen heeft,
zal hij d© andere lielft van mijn
kaartjo vinden met hetzelfde num
mer er op".
Dat kwam natuurlijk uit. De chef
kon niet anders zeggen, dan dat mijn
heer gelijk had en de arme controleur
wist niet beter t© doen, dan zijn ex
cuus te maken. Hij had toch zoo
stellig gemeend, dat mijnheer hen)
»n' kaartje gegeven had
Toch had de reiziger niet gelogen,
hij zei niet: „ik heb u mijn kaurtje
gegeven", maar: „u heeft mijn kaart
jo al", een groot verschil, maar dat
natuurljjk den controleur ontging.
Nu zeg ik niet. dat ik zulke han
digheden liewonder: alle geknoei met
cr.trécbewijzen en spoorkaartjes zijn
me een gruwel Maar als handigheid
was het merkwaardig. En tot ver
ontschuldiging van den slimmerik
kan dienen, dat hij den anderen rei
ziger kende als een eerlijk man, dio
inderdaad zijn kaartje verloren
moest hebben.
Do spoorwegmaatschappij werd dus
door de handigheid voor geen cent
benadeeld.
FIDEL10.