TWEEDE BLAD,
VRIJDAG 12 JULI 1912
Brieven Tan de Moezel.
ïu.
Voor aleer tot onze beschouwingen
over Oe Moezel zelf over te gaan, wil
ik uw lezers nog eerst een paar wan
delingen aanwijzen aan de zijde van
Brodenbach.
Tot de ..points d'attractions" be
hoort do wandeling naar het „tein-
polche", een rustplaatsje of koepel
tegen den Jahrs-borge. Van daar heeft
men een prachtig uitzicht over do
Moezel stroomafwaarts. Men klimt er
hoogor op naar den 296 M. hoogen
J&hrs-berg. Langs Jahrbergers hófe
on Jagdhüttö kan men of naar bene
den naar den weg van MÖrs komen,
of men gaat Moezelwaarts en volgo
den rijweg, die tegenover Hatzenport
op do Rhein-Mosel-st'rasse uitkomt,
Doch boven op den Jahrsberg is het
oppassen, war.t daar raakt men licht
van het goede pad af. Er zijn vele
wegen, die echter in het bosrh doo-I-
locpen en de werkmanspaadjes zijn
niet altijd even gemakkelijk, niet al
leen om te beklimmen, maar ook om
af te dalen.
Een lieve wandeling biedt ook het
dal van de Rey-bach, die bij het dorp
Burgen in de Moezel uitloop!. Om tijd
te besparen ga men met den trein
van Loef (tegenover Brodenbach)
aaar do halte Burgen. Even voorbij
het station Hatzenport, vare men met
ie veerpont over wandele dan door
liet schilderachtige dorp naar 't dal.
Een goede weg volgt de Rey-bach tus-
schen den zwaar beboschten Stolen-
hauberg en Reïerberg Kavelock-
berg. Wie goede marschen kan ma
ken kan naar Morshousen gaan en
zoo naar Brodenbach terug.
Tegenover Burgen ligt het dorpje
Lasserg, boven op de vlakte. Een
woest, schilderachtig voetpad langs
de ruïne Bisschofstein brengt u er
heen.
En nu een tochtjo langs de Moezel
zet'
Men had mij veel verteld van het
schoone, dat het dorp Alf aanbiedt;
daar d 5 vaart per boot stroom Op
waarts zeer veel tijdvereiscm, besloot
ik per trein naar Pünderich, een .U
lion order dan Alf, te gaan. Nu is Alf
feitelijk ook geen station, want het
Egt niet aan de goede zijde. Bullay is
hel eigenlijke station, van daar kan
men of per pont, of met een kleinen
omweg over de spoorbrug naar Alf
komen.
Het mooiste punt van de omgeving
moest zijn Waldfrieden en de Ma-
riènberj.
Daar wij direct doorspoorden naar
Pünderich, hadden wij niet dadelijk
den kijk op Alf, maar dit was als ver
rassing i?) voor later bewaard.
Van Pünderich volgden w ij op aan
wijzing van den stationschef een voet
pad dwars door de wijnbergen naar
boven. Na een moeilijken, warmen
tocht kwamen wij boven en genoten
dadelijk van de heerlijke vergezich
ten.
De wandeling over den hoogen
bergrug, over Walfrieden (een Luft-
kuhrort) naar Mariènburg, was zeer
loonend en t vergezicht, dat men van
Marl'énhurg over de Moezel heeft is
Werkeluk verrassend.
Walfrieden en Mariënburg liggen
op een soort schiereiland ,door de
Moezel aldaar gevolgd. Met den trein
van Bullay naar Pünderich gaat men
er dwars door heen.
Mariënburg is een ruïne van een
oude gothische kapel, thans inge
richt tot restaurant, dat in den va-
cantietijd druk bezocht werd, blij
kens de geheele inrichting en de tal
rijke banken, tafels en stoelen. Alles
dun.lt hier op een centraalpunt voor
bezoek.
Het vergezicht over den omtrek is
dan ook werkelijk verrassend schoon
en naar mijn ondervinding is de om
geving blijkbaar ook het eenige aan
trekkelijke waar alles komt.
Naar Alf afdalende kwamen wij in
't volle leven van een drukke zomer-
budplaats en alle illusie van 't bui
tenleven was weer weg. Groote Ho
tels met deftige kellners in 't zwart,
lu één woord 't groote stadsgedoe op
een betrekkelijk kleine plaats. Het
zware gezoem van 't drukke verkeer
met auto's auto-omnibussen, hotel
portiers van de badplaats Rietrich,
aan de boot en spoor deden weder
denken aan Coblenz en Cöln en ook
(te prijzen waren dien overeenkom
stig. Do stoomboot vergoedde ecliter
weer alles wat wij te Alf niet vonden
en de heerlijke vaart langs de rivier
verzoende mij weer met den tijd aan
den tocht gewijd. Maak ik een ver
gelijking met dezen riviertocht en die
op den Rijn dan vind ik de Moezel
mooier, intiemer.
Wat men op den Rijn vindt, vindt
men op de Moezel ook, doch door dat
deze rivier smaller, de bochten om de
bergen kleiner zijn, is alle» meer be
reikbaar voor 't oog. Evenals aan
den Rijn heeft men schilderachtige
dorpen, langs de oevers, ruines op de
bergtoppen en wijnhagen op de hel
lingen, doch meer bnsschen en veel
minder fabrieken. Ik ken den Rijn
van Bonn tot Mdinz maar stel de
Moezel, voorzoover ik dezo van Co
blenz naar Pünderich ken. er ver
boven.
Een plaats, dio wat verkeer betreft
rnet Alf concurreeren kan is, Cochem,
waar ook, voor zoover ik oordeelen
kan van de boot, en afgaande op do
rcjks van groote hotels, langs de
Moezel, een der centra van verkeer
van de Moezel is.
Het gerestaureerde kasteel van Co
chem ligt zeer mooi en Imponeert bij
't naderen aan de zijde van Alh Het
beheerseht, geheel dit deel dor rivier.
I kvoor mij was blijde op 't meer lan
delijke Brodenbach te zijn aangeland,
waar men rustig en stil genieten
kan, waar alles nog eenvoudig lan
delijk is. Waar druk verkeer, waar
geen boofsche stijfheid heerscht.
Teder is zoo vrij als een vogel en
maakt het zich zoo gemakkelijk mo
gelijk. Men heeft geen groot toilet te
maken
Tegenover Brodenbach zijn nog
eenige dalen, die werkelijk het bezoek
waard zijn. Zoo loont het zeer over
te varen naar Hatzenport en daar
het heerlijke Schroberdal in te gaan.
Langs do beek zijn lal van water
molens en heerlijke landelijke par
tijen van weiland, bossohen, water,
omsloten door de dichtbegroeide ber
gen. Ik vond hier een der prachtigste
wandelingen. Even voorbij de Loh
mühlë gaat liet links het Schrumpf-
dal in tot Metternich, een weinig
schilderachtig nest, met goede wijn
en goed bier en gelegenheid tot rus
ton, of den wagen af te wachten, die
daar «en paar molen daags van
Munster-Manfèld passeert om rei
zigers van. of naar Hotzorport te
brengen.
Van Metternich volgt men den
grooten weg, eerst door bouwland en
dan sterk dalend door.'t bosch naar
de Moezel.
Een andere mooie wandeling is
van Loef door don lieven dalweg, die
naar 't Peterskreuz in do buurt van
Moselsürsch voert, liet is daar vol
schilderachtige partijen, met kleine
bidkapelletjes langs den weg. Die
kapelletjes bevatten elk oen gebeeld
houwde voorstelling van 't lijden van
Christus, den kruisgang van de ver
oordeeling door Pilatus af tot de
gi aflegging. Voorbij de 14c kapel
kruist de karreweg den rijweg en
deze voert den wandelaar door Kat-
teneser Mühlenthal naar Kuttenes,
waar men dén trein kan afwachten,
of overvaren naar Alken of door
wandelen langs de Moezel naar Loef,
en hier overvaren naar Brodenbach.
liet is beter de wandeling van Loef
af te beginnen dan van Kattenes, zoo
als mccstgl aangeraden wordt, want,
de neinnjf, van den weg is in Katte-,
nes vermoeiend.
Er zijn nog tal van wandelingen te
beschrijven, doch 't best is, dat men
er heen gaat. Voor goéde wande
laars een heerlijk oord en men kan
hier zien, dat de wandelsport in
Duitschland heel wat rricer beoefend
wordt dan in Nederland:
Van alle kanten bomt men voetrei
zigers tegen met de Rucksack, zoo-
we! oud als jong van beiderlei bun
nen.
NVic zich geoefend heeft in 't loo-
pen gen iet dubbel en zeker meer,
dan dat men per fiets over de ge
makkelijke wegen vliegt. Ik zie hier
dagelijks lallouze auto's den grooten
weg van Coblenz naar Trier afvlie
gen. Wat zien die lieden toch weinig
van 't fraaiste wat in 't Moezelland
to zien is. De mooiste landschappen
liggen tussehen de bergen en niet
aan den weg.
LEON. A. SPRINGER.
Ouitenlandsch Overzicht
In het Britsche Lagerhuis heeft Sir
Edward Grey over
DE MIDDELLANDSCHE ZEE
KWESTIE NOG HET VOL
GENDE VERKLAARD
Op dit oogenblik dreigt, ons geen
gevaar, maar ais we do Middelland-
echo Zee gaan prijsgeven en ons in
een toestand brongen, dut wij onze
belangen in de Middellandsche Zee
niet kunnen beschermen, dat stem ik
volkomen toe, dan zouden wij onze
positie daar niet sterk kunnen maken
door een handige diplomatie.
Aan den anderen kant is het niet
noodzakelijk, om er in de Middelland
sche Zee een vloot op na te houden,
in staat te allen tijde aan allo andere
vlooben het hoofd te bieden.
Op dit oogenblik is er geen vooruit
zicht op oncenighoiil met eenige mo
gendheid 111 do Middellandsche Zee.
Ik geloof niet. dat er een mogendheid
is, die tegen ons oorlogszuchtige
plannen voedt, maar als wij de Mid
dellandse ho Zee prijsgaven, zou er
een neiging ontstaan, niet ons geen
rekening meer te houden en de diplo
matieke toestand zou tot ons nadeel
veranderen. Ik stem toe, dat wij in
de Middellandsche Zoo een voldoende
vloot moeten onderhouden, zoodat
men met ons als een van do zee
mogendheden van do Middellandsche
Zee rekening moet houdon. Wij moe-
ton daarom oon eerbiedwaardige
vloot in de Middellandsche Zee te
onzer beschikking hebben. Wij zijn
ten volle overtuigd, dat Frankrijk en
Rusland ton, opzichte van ons niet
minder vriendschappelijk gestemd
zijn dan wij ton opzichte van hen en
dat geen gebeurtenissen zooals de
ontmoeting van den Tsaar en Keizer
Wilhelm dezer dagen nadoelig voor
ons zijn of oen ongnnstigon invloed
hebben op onzo verhouding tot
Duitschland.
Grey las daarop de officieele medo-
dceling voor, dio na do ontmoeting te
Baltisiki Port openbaar gemaakt ie,
en zeïde. dat hij dezo ten volle onder
schreef. Onzo verhouding tot de Duït-
sche regeoiing is. vervolgde Grey, op
het oogenblik uitstekend. Wij zijn
volkomen openhartig met elkander
omtrent alle vraagstukken, die onze
wederzijdsche belangen raken, en ik
geloof dat, zoo er zich punten van
geschil mochten opdoen, beide regee
ringen overtuigd zijn, dat de weder-
zfjdsche belangen gemakkelijk met
elkaar in overeenstemming gebracht
kunnen worden. Ik geloof dat wij, als
wij bij de uiteenzotting onzer ge
zichtspunten volkomen openhartig
heid in acht hemen, zullen bevinden,
dat er geen werkelijke verschilpunten
tfasschen de belangen van béide na
ties bestaan.
De unionistische pers is algemeen
ingenomen met de verklaring, die Sir
Edward Grey in het Lagerhuis heeft
afgelegd, in het bijzonder met de ver
zekering, dat de Engelsche vloot in de
Middellandsche Zeo op dezelfde
sterkte gehandhaafd zal worden als
die van eenige andere zeemogendheid
daar. Men vat dit zoo op, dat de En
gelsche vloot in die zee even sterk zal
blijven als de Italiaanschc of als de
Oostenrijksche. maar niet als die twee
vloten te zamen.
De liberale pers is er minder over
tevreden De ..Daily News' voorziet,
dat de Engelsche vloot.in de Noord
zee verzwakt zal worden, ten einde
do Middellandsche Zee-vloot weer op
te voeren, wat den aanbouw van nog
meer oorlogsschepen teu gevolge zal
hebben, om de verzwakte Noordzoe-
Vloot weer op sterkte te brengen. De
kostbare bouw van oorlogsschepen
zal nu voortduren: Men kent dat
spelletje-wit den tijd van de paniek
oier Japan s machtsuitbreiding in de
Stille Zee. Zoodra de Middellandsche
Zee-paniek voorbij is, zal men komen
in een paniek over de machtsuitbrei
ding van Amerika in den Atlaritischén
Oceaap. Op die manier zal het En
gelsche volk voortgaan op, den weg
naar zijn ondergang, in plaats van
het eenige verstandige beleid na té
streven, namelijk do verzekering van
het overwicht van de Engelsche vloot
in Engelsche wateren en nergens an
ders. a
De kloof tussehen
DE ENGELSCHE REGEER ING EN
DE ARBEIDERSPARTIJ
wordt steeds gr00ter.
Ramsay Macdonald, do leider van
de arbeiderspartij in het parlement,
heeft een brief geschreven aan de
stemrechtvrouw Holiday, waarin hij
verklaart, dut de arbeiderspartij voor
de opneming van 't vrouweuk.esrecht
ia de kieswet zal stemmen. De partij
kon zich niet om een mogelijk hiervan
afwijkende opvatting van de regee
ring bekommeren. Hij zou zijn belofte
gestand doen, en het kabinet zoo
noodig o.p het stuk van het vrouwen
kiesrecht ten val brengen.
Gisteravond seinde men; uit Lon
den, dat er eenige
ONGERUSTHEID
naar aanleiding van den toestand
aan de haven heerscht.
De stakers plegen daden van ge
weld tegen de werkwilligen. De laat-
sten hebben zich met revolvers gewa
pend. Gisterochtend is bij Surrey
weer een kloppartij geleverd. Twee
werkwilligen werden gevaarlijk ge
wond. Do politie joeg de vechtersba
zen uiteen. Honderden politieagenten
houden de wacht bij «1e toegangen tot
de havens.
In Hotherliithe hebben de relletjes
tussehen de stakers en de werkwilli
gen zich gisteren nog tweemaal her
haald. Hierbij zijn ettelijke werkwilli
gen gewond. Do politie, die versterkt
wa«, voorkwam erger.
De „Pali Mall Gazette" zegt, dat de
toestand onduldbaar is geworden. Dc
regeering moet de partijen dwingen
een vergelijk te treffen, of soldaten
naar de haven zenden.
Onder do werkwilligen heerscht
een paniek, zij ac-hten hun leven niet
zeker. Do stakerspartij is wanhopig
geworden.
Naar verluidt zal het bestuur van
de haven van Londen een voorstel,
om een uitweg uit de moeilijkheden
te vinden, openbaar maken.
Het bestuur, yan de haven van Lon
den heeft bekend gemaakt, dat Don
derdag 17.703 bootwerkers aan 166
schei>en nan hot work waren. Het be
stuur kan gemakkelijk nieuwe werk
krachten krijgen, ofschoon sterke pos
ten van stakers dit met geweld trach
ten te beletten.
Woensdagochtend om drie uur is er
EEN TWEEDE ONTPLOFFING IN
DE MIJN VAN C \DEBY
geweest. Een menigte mensehen
stroomde er dadelijk heen. Op dat
oogenblik waren er ongeveer dertig
man van dc reddingsploeg in de mijn.
Gelukkig was dc ontploffing niet zoo
ernstig als dc eerste. Een man werd
echter ernstig gewond. De anderen
hadden korten tijd van de inademing
van de vergiftige gassen te lijden,
maar herstelden zich spoedig. Zij
hernamen daarop hun werk.
Men verwachtte, dat men gisteren
pas de lijken van den onderdirecteur
en van twee andere slachtoffers zou
bereiken. Zij liggen onder een hoo
gen kolen-hoop van meer dan 100
ton.
MOELAI IIAFID
sch'int zijn plannen, om als Sultan
van Marokko af te treden, inderdaad
nog niét opgegeven te hebben. Naai
de correspondent van de „Temps to
Rabat meldt, zou de Sultan evenwel
niet vóór 15 Augustus een besluit ne
men en men hoopt hein vóór dien tijd
nog aan het verstand te brengen, dat
het neerleggen van de regeering
evenmin in het belang van den Sul
tan zou zijn als in dat van zijn rijk.
De termijn tot 15 Augustus heeft de
Sultan zelf vastgesteld in overleg met
de Fransehe regeering.
De berichtgever van de Temps ie
Rabat merkt nog op, dat een aftre
den van den Sultan volstrekt niet als
een ramp beschouwd behoeft te wor
den. Hnfid's broeder Moelai Joessef,
die op het oogenblik te Fes vertoeft,
zon, ook volgens dezen berichtgever,
een uitstekend opvolger kunnen zijn.
De „Agencia Stefani" meldt nog uit
M1SRATA
Bij;,het gevecht voor Misrata heeft
de Turkschc strijdmacht over rneer
dan 500(1 geweerdragenden beschikt
De vlucht begon in alle richtingen,
nadat in den nacht een paniek was
uilgebroken. Een gedeelte der vluch
telingen heeft zich sedert in de rich
ting van Gheran ten Zuiden van Sli-
ten kunnen vereenigen.
Wat het juiste aantal verliezen be
treft, een schatting daarvan is we
gens de uitgebreidheid van het gc-
vecht'slerroin en den langen duur
van den strijd moeilijk. De Italianen
hebben tot nog toe alleen voor Misra
ta 300 gevallen vijanden begraven
bovendien zijn iu den aanvang van
liet gevecht talrijke lijken door de
Turken en Arabieren zeiven wegge
dragen en ter aarde besteld. Vele an
dere lijken liggen nog boven den
grond.
Van de aanzienlijke ingezetenen
zijn er eenige naar Misrata terugge
keerd. Tot de bevolking is een bekend
making gericht.
Het verkeer in Misrata, dat een be
langrijk steunpunt is voor de handels
politiek, zoo vervolgt het bericht, be
gint weer op te leven. De gezond
heidstoestand der troepen is zeer
goed.
De vermeestering van Misrata moet
volgens een bericht, dat de Echo
de Paris ontving, voor.de Italia
nen van zeer groot belang worden
geacht.
Misrata, een plaats van 8Q0Q inwo
ners op omstreeks 200 kilometer ten
oosten van Tripolis gelegen, was niet
alleen het eenige punt aan de kust,
dat nog in Turksche handen was,
maar was ook door de Turken zeiven
onneembaar verklaard.
Do oproerlingen van
CABECEIRAS
schijnen voornemens om, wat er van
do benden is overgebleven, te gaan
versterken. Paiva Couceiro is her
steld. Hij heeft 800 man van wapenen
voorzien on zich aan het hoofd go-
plaatst.
De koning van Spanje heeft twee
besluiten onderteekend, waarbij on
derscheidenlijk de gouverneur van
Orense wordt teruggeroepen en do
gouverneur van Pontcvedra naar
Avila wordt overgeplaatst. Dezo maat
raden houden verband met de ge
beurtenissen in Portugal.
De Portugeesche Senaat heeft bet
contract met een Engelsche maat
schappij voor den aanleg van een
spoorweg dwars door Niassaland on
liet district van de Zambesi,
IN AFRIKA,
goedgekeurd. De Senaat hoeft voorts
do Brusselscho conventies goedge
keurd nopens hulpverleening bij aan
varingen.
Graaf Posadowsky breekt in een
ingezonden stuk, door verscheidene
Dnitscho bladen opgenomen, een lans
voor de nationale inzameling voor
MILITAIRE VLIEGTUIGEN.
Men h.id beweerd, dat do vliegtuigen
meer in het bijzouder uit een oogpunt
van sport be teekenis hadden, maar
niet voor het algemeen belang. Het
had weinig zin. een nationale inza
meling te houden voor een zaak,
voornamelijk van sportief belang.
Wel is waar konden vliegers gewich
tige militaire diensten verrlchleu als
verkenners, maar voor de ontwikke
ling van de vliegers in die richting
moest liet legerbestuur maar zorgen.
Posadowsky nu wijst er op. hoe ook
meermalen andere uitvindingen, bijv.
do fiets, aanvankelijk uitsluitend van
sportief belang, in korten tijd een
buitengewone beteekenis voor het
maatschappelijk leven als verkeers
middel hebben gekregen, en niet het
oog op de snelle ontwikkeling van de
vliegtuigen (eenige jaren geheten
noemden nog geleerden van naam
het vliegprobleem volstrekt onoplos
baar) is van dezen hetzelfde te ver
wachten.
Dan legt de schrijver den nadruk
op dc groote militaire beteekenis van
de verkenningsdiensten. Een ges laag-1
do verkenning door een vlieger kan
een slag beslissen.
Op dil oogenblik wordt het nog als
een barbaarsche wijze van oorlog
voeren beschouwd van vliegtuigen uit
bommen te werpen. Ofschoon het.
volgers schrijver, niet duidelijk is.
waarom bet barhaarscher zou zijn,
om bommen van boven te laten vallen
dan zo in horizontale richting to
schieten en of men met een torpedo
onder water of met een bom van de
lucht uit werkt, toch acht hij een in
ternationale reccling op dit punt van
belang. Hij brengt hierbij het beken
de voorval in herinnering, dut Fulton
der Fransehe regeering ten tijde van
het consulaat aanbood ouderzeesche
booten to vervaardigen, óm de Engel
sche vjoot to vernietigen en verras-
sendo prooven met zoo'n boot deed,
maar deze het aanbod van de hand
wees, omdat do eerste consul een der
gelijke manier, om onder water ooi-
log to voeren, een beschaafde natie
onwaardig vond.
Binnenland
HOFBERICHTEN.
De Prins komt heden-, Vrijdag
avond. te 11 uur 46 min. per Staats
spoor in Den Haag. Hij is voornemens
Zaterdagmiddag een bezoek le bren
gen aan het concours hippique aldaar.
Zaterdagnamiddag te 4 uur 28 ruin.
vertrekt de Prins weer raar het Loo.
VORSTEN BEZOEK.
De hertog-regent van Brunswijk
ging gisterenochtend van Hoek van
Holland, waar hij uit Engeland aan
kwam, naar Het Leo en vertrok gist.'
renavond van daar naar Hamburg.
DK EERSTE KAMER
heeft gisteren niet minder dan ruim
dertig kleine ontwerpen van wet af
gedaan, alvorens weer huiswaarts te
keeren, en dat wel zonder noemens
waardig debat.
Alleen had de Minister van Binnen-
landsche Zaken zijn voorstel om een
paar 3-jarige H. B. Scholen om te
zetten in' 5-jarige, te verdedigen te
genover de heeren Vermeulen en
Woltjcr, die van oordeel waren dat
doze omzetting vooruitliep op eeu
eventueels reorganisatie van het M.
O. en nadeelig kon wezen voor het
bijzonder onderwijs van dezen aard,
dat bezig is zich te ontwikkelen. De
Minister betoogde dat dit voorstel niet
in den weg stond aan dc conversie
der 11. B. Scholen en Lycea.
Onze Lachhoek
VAN SOUVEREINE PATIëNTEX.
Bij gelegenheid van de jaarverga
dering van de „Nederlandsche Maat
schappij tot Bevordering der Genees
kunst", dezer dagen te 's Gravenhage
gehouden, is verschenen een prenten
bock voor medici en patiënten de
samensteller van „Rideamusis B. I.
Stouri.
Het „HMd." neemt het volgftide
it zijn prentenboek over:
Zoo deze herinneringen over de
verhouding tussehen vorstelijke per
sonen en hun geneesheeren.
,De artsenijkunst". zei Napoleon
tot zijn lijfarts, dr. Desgenettes, ,,is
de wetenschap der sluipmoorde
naars".
Do arts antwoordde„Sire, hoe
denkt 11 over het vak van ver
overaar 7"
Lodewijk XIV ontmoette eens bij
den dokterhatenden dichter Molière
den arts Mauvillicr
„Een arts ten uwent? Wat doet die
hier vroeg de koning den dichter.
Molière antwoordde „Een con
sult. Majesteit. Hij schrijft mij medi
camenten voorik neem ze niet in en
ord gezond."
MauviUier was namelijk een goed
vriend van Molière. Hij leerdo den
dichter de medische vaktermen, wel
ke Molière voor zijn blijspelen noo
dig had.
De Kamer stelde haar huishoude
lijke raming vast in comité en ging
rna tot nadere bijeenroeping uit-
OUD-LEIDEN.
In de vergadering van directeur ?n
van Gemeentewerken hield de heer C.
L. Driesse.n een voordracht over „L?l-
den voorheen, thans en in de toe
komst". Spr. zette voorop, dat het nu
vrijwel vaststaat, dat Leiden niet is
het oude Lugdunum Batavorum van
de RomeineD. Rcmeliischc overblijf
selen fijn er in deze streek nimmer
ontdekt en ook de Burcht in het cen
trum der stad gelegen, dte bij velen
als de oorsprong van Lelden geldt,
dateert vermoedelijk eerst uit den tijd
der Noormannen. Waarschijnlijk is de
am Leiden afgeleid van een ouden
terloop, de Lee of Leithe, thans
Mare. Oorspronkelijk heette de slid
dan ook Leilhen, drama Ley then en
eindelijk sinds de 13e eeuw Leiden.
Spreker vertelde hoe de grenzen der
stad allengs werden udgezet.
'l'egen het einde der vórige eeuw, in
189'», geschiedde dit door toevoeging
van groote stukken van Leiderdorp,
Oegstgeest en Zoeterwcude, waardoor
het grondgebied r.agerceg wer 1 ver
dubbeld. welke uitbreking de bevel-
king deed toenemen van 45,000 tot
53,5o0. Thans staan wij, volgens spr.,
voor hetzelfde feit. Geen wonder dat
sinds korten tijd nieuwe annexatie
plannen in de lucht zweven met het
doel om al de uitwassen achter de
Uitte-, Morsch- en Zijlpoort voorgoed
op te slokken en een nieuwe vorming
daarvan afdoende te verhinderen.
Spr. behandelde eenige gemeente
bedrijven en deed uitkomen, dat gas
fabriek en electrische controls van ge-
eentewege beheeid, Leiden finan
cieel op d-i been hcuden.
In zijn slotwoord Leidens toekomst
besprekend, meendz hij dat zich voor
onzo stad geen grcotsch cn ruün ver
schiet opent. Ten gevolge van ver
schillende oorzaken hcoge betastin
gen en de nabijheid van Den Haag is
het aantal uit de stad vertrekkenden
g rooter dan de oankomers. Vroeger
de 5e stad van Nederland wat bevol
kingscijfer betreft staat hel thans No.
8 op de ranglijst.
NIEUWE PLANT.
De heer H. B. lloogenraad, leeraar
an de II .B. S. te Deventer, heeft in
de nabijheid van Gorsel een wild
groeiende plant gevonden, die tot nu
toe in ons land niet aangetroffen is.
De wetenschappelijke naam van de
plant is Thesium pratense Etirh. de
Hollandsche zou kunnen zijn weide-'
bergvlas. Zij beboert tot de planten-
familie van dc Pantalacccün, waar
van sinds eenige jaren nog een twee
de vertegenwoordiger, eveneens een
Thesiumsoort, op een 3-tal plaatsen in
de duinstreek (Monster. Katwijk. Sant
poort) bekend is. Laatstgenoemde
soort komt voor aan de kusten der
Noordzee en van den Atlantisch,-n
Oceaan, terwijl de bij Gorsel gevonde
ne over de gebergten van Middel Eu-
icpa verspreid is. Evenals alle andere
Feuilleton
DE MILLIÜNAIRS
Naar het Engelsch
door
E. Phillips Oppenhei m.
37)
Een oogenblik van nadenken zul
u, denk ik, wel overtuigen, zei Phi-
neas Duge bedaard. Uw achterhouden
van d it document wil zeggen, dat u
partij Kiest in den burgeroorlog, die
mijn land bedreigt. Verder betcckcnt
het ook - en ofschoon het mij leed
doet. Mr. uuaue het te moeten zeggen,
ik verzeker u. dat ik het, zonder eenige
kwade bedoeling zeg een ernstige
bedreiging van uw carrière'.
De gezant zweeg eenige oogcnblik-
ken.
Mr. D-jge, zei hij, ik ben geneigd
toe te stemmen, dat n tot op zekere
hoogte gelijk heeft Het Is waar, dat
ik bet document in quaestie voor Nor-
ris Vine bewaar, en het is ook waar,
dat ik daardoor misschien een beetje
afwijk van de strikte macht, die mijn
positie meebrengt Ik zal daarom het
document aan hem teruggeven, maar
u moet goed begrijpen, dat ik, hoe-
zeor ook op uw vriendelijke gezind
heid gesteld, Mr. Vine dien raad zal
geven, die mij als particulier persoon
en burger van de Vereei.igde Staten,
als het rechtvaardigst voorkomt.
Phineas Duge nam zijn hoed op.
Wat dat betreft, zei hij, hel: ik
niets anders te zeggen dan dit. Hoe
de dingen-ook in de onmiddellijke toe
komst mogen loopen. mijn invloed zal
blijken iets te zijn, waar rekening mee
moet worden gehouden. Dien invloed
Mr. Deane. gebruik ik voor degenen,
die zich mijn vrienden tconen.
De twee mannen nanit.11 eenigszins
koel afscheid van elkaar. Deane ging
na een oogenblik geaarzeld te hebben
naar do telephoon en belde Vine in
zijn club op.
Ik moet je dadelijk spreken, Vine,
zei hij. Kun je dadelijk bij mij komen?
Over tien miruton, luidde het ant
woord.
Ik zal op je wachten, antwoordde
de gezant, waarna hij afbelde.
(HOOFDSTUK XIX.
De Crisis.
In een klein, armoedig gemeubileerd
kamertje boven in een groot pension,
doorleefde Virginia wat haar toe
scheen en ook werkelijk was een heel
treurigen tijd. Op de lafel vóór haar
lag haar beursje, het buitenste naar
binnen gekeerd en daarnaast enkele
kleine geldstukken. Het rolletje bank
biljetten, dat zij noz niet gewisseld
bad, eh dat het grootste deel van haar
klem kapitaal vormde, was verdwe
nen, hopeloos verdwenen. Het was
niets minder dan een lievige romp, die
zij gedwongen was onder de oogen te
zien. Zij had het geld op haar kamers
in Corniston Mansions laten liggen, cf
anders waren er veel andere plaatsen,
waar een doortrapte dief het kleine
bundeltje heel gemakkelijk vandaan
zou hebben kunnen halen, om ei' dat
rolletje waardeloos papier voor neer
!e leggen, dat zijin plaats daarvan
had gevonden.
Haar eerste gedachte om er dade
lijk de politie van in kennis te stellen,
had zij als nutteloos, weer van zich af
gezet. Zij had geen idéo, wanneer rf
waar de diefstal was bedreven zij
wist alleen, dat zij alleen wus in een
vreemde stad, en dat de enkele shil
lings, die haar waren overgebleven,
zelfs'niet voldoende waren om de huur
van haar kamertje, die zij nu al ver
schuldigd was, te betalen. Zij sleepte
zich naar het venster en stond over
de vuile daken der huizen te kijken.
Haar oogen stonden vol tranen. Waar
schijnlijk zag zij niets van het weinig
bekoorlijk uitzicht, maar duidelijk zag
zij het wrak van haar eigen, kort le
ven. Zij scheen zich nu liet krankzin
nig dwaze van haar reis, het hopeloo-
zc van het begin tot het eind pas goed
bewust te worden Geheel afgeschei
den van de mislukking, kwam er nog
iets krankzinnigs bij, Iets
zij maar liever met moest denken, de
nasmaak van die enkele uren van
overgroot geluk. Zou hij ooit gepro
beerd hebben haar terug te vinden,
vroeg zij zich af. sinds den dag waar
op zij met gloeiende wangen en klop
pend hart uit haar kamers in Collis
ion Mansions gevlucht was en zich
midden in deze onvriendelijke stad
had trachten to verbergen. In elk ge
val zou zij hem nooit weerzien. Haar
eenig verlangen, als men van een
verlangen kon spreken, als alle le
venswegen saai en zonder geluk schij
nen. was om nu op een of andere
manier naar Amerika terug te gaan
en het slcchto nieuws zelf naar dc
kleine farm in het, daJ over te bren
gen.
Zij keek naar het onnoozele aantal
geldstukken, en het probleem om te
blijven leven scheen al moeilijker en
moeilijker te worden. Eigenlijk bleef
er nog iets anders over voor tnen-
schen dio geen prijs rneer op hun le
ven stelden. Zij dacht daarover na
zonder eenig toeken van weerzin, het
aannemende als een zaak die wel
met ernstig fatalisme overwogen
mocht worden. Wat beteekende het le
ven als er niets te hopen overbleef?
Het was ten slotte een gemakkelijk»
manier om uit de moeilijkheden te
komen.
Zij deed liet venster open en keek
naar beneden. De zeven verdiepin
gen maakten haar duizelig. Toch
keek zij met een merkwaardige b*
tooveriug, naar de steenen binnen
plaats onmiddellijk onder het ven
ster. Waarschijnlijk zou na zoo'n val
de dood onmiddellijk intreden. Zij
leunde een beetje verder voorover en
trok zich toen plotseling haastig weer
binnen het raam terug. Een plotse
ling gevoel van tegenzin was over
haar gekomen. Terwille van de ande
ren moest zij <Lt van zich afzetten;
het was een al te afschuwelijk idéé
Zij liep haar klein kamertje op en
neer, en toen dreef de noodzakelijk
heid om toch iets te doen haar de
straal weer op. Hoewel er door min
stens een half dozijn delectiven en re
chercheurs vergeefs naar haar ge
zocht, werd, had zij geen bijzondere
moeite genomen om zich te verbe-rgen
behalve het feit dat zij ln een drukke
en mindere buurt was gaan. wonen
en zich zelden voor donker op straat
had gewaagd. Zij ging nu naar het
kantoor van een scheepsagent dat zij
onderweg naar haar kamer al had
opgemerkt, en wendde zich tot den
klerk die haastig naar haar toe
kwam.
Ik wensch. zei ze, naar Ame
rika te gaan en ik heb geen geld. Al
les wat ik bezat is mij ontstolen. Kan
ik een passagebiljcl krijgen en het b©^
talen als ik daar aankom? Een biljet
tweede klasse natuurlijk.
De klerk schudde aarzelend het
hoofd.
-- Heeft u geen vrienden in Lon
den? vroeg hij, aan wie u wat geld
ts leen kan vragen?
Geen enkele. antwoordde zij.
Waarom telegrafeert u niet? stel
de hij voor. Telegrafisch kan u
daarop geld bezorgd worden.
Dat wil ik liever niet. antwoord
de Virginia.
De jonge man haalde zijn schou
ders ot».
Het eenige, zei hij, wat er dan
op zit is naar de Ambassade te gaan,
zij zullen u het gold wel voorschie
ten.
Virginia ging peinzend heen. Waar
om eigenlijk niet? Mr. Deane, dat
wist zij, was een vriend van haar
oom. Hij zou haar misschien het geld
bezorgen en zij kon het hem later te
rugzenden. Zij liep naar het groote
huis in het Ormande Park en vroeg
Mr. Deane te spieken.
De bediende die haar binnenliet,
aarzelde oven
Er is op 't oogenblik niemand
van de heeren behalve Mr. Deane en
hij heeft juist iemand bij zich. Als u
in do wachtkamer wil komen, ra! ik
vragen of hij u een oogenblik te
woord wil staan als die mijnheer ver
trokken >s.
(Wordt vervolgd).