Peek Cloppenbürg Drilpakjes Dril Norfolkpakjes Dril Vestoncostumes Vacantia 1912 RAMEH NETHEMDEN Macco hemden, broeken, borstrokken JOH. SCHACKMAN, Koningstraat 23. American Suit Veston Costumes Lichte Zomerstoffen tij<ls ingegrepen, ae wreedheden van zelf niet gebeurd zouden zijn gewor den. Deijsenroth en Iding zijn de da ders de moreel schuldigen heeft men elders to zoeken. Do voorgeschiedenis is er een van verwording, ontaarding. Deijsenroth om ons tot den hoofdpersoon te be palen stond bekend als een dapper en doortastend onderofficier hij ver diende zijn sporen vooral ondor lei ding van Christoffel, met wien hij verschillende tochten meemaakte; se dert jaren was hij onafgebroken te velde. En dat voortdurend jagen, achter een gezochten vijand aan, al- Jas opofferend aan het doelde op vatting van den gezochte het ge- hoini van Chnstoffel's succes was hem zoo tot een verdienste aangere kend, zat hem zóó in het bloed, dat hij voor het lijden van anderen ge- ïeworden. dat hij op Flo res verschillende wreedheden had In dreven Lang vóór de openbare klach ten daarover, wisten de militaire au toriteiten er van. Instede echter hem over te plaatsen naar een vredes- garnizoen, waar hij weder tot kalmte kon komen, weer mensch kon wor den en daar had hij alle recht op hield men hem vast, wlldo hem zelfs gebruiken om als instructeur op te tredon over een corps van dertig man gewapende politiedienaren op Lomblem, een eiland, dat tweo maan den te voren door vijf brigades mare chaussees was afgepatrouilleord, waar de bevolking dus nog de na weeën van het militaire régime voel de Wat daarvan geworden zou zijn, laat zich denken. Eerst na ernstig verzet van den civiel gezaghebber, die absoluut elke verantwoordelijkheid van de gevolgen van zulk oen plaat sing van zich afwierp, werden aan dal korps één ol twee brigades mare chaussees toegevoegd onder bevol van Deijsenroth. Hij pleegde echter op Lomblem we der zulke wreedheden, dat hij om «li* reden moest worden afgelost; toen die aflossing plaats vond, was hij stomdronken. Men wist toen dus ten tweeden ma- ie, dat hij verder voor het leven te elde ongeschikt was. Men kendo de hij herhaling, eerst op Flores, later op Lomblem gepleegde wreedheden. Maar die wei-den niet gestraftinte gendeel, door de vingers gezien, en Bneu zond den man, die zóó duidelijk (blijken had gegeven van ontaarding, andermaal naar Flores. En ware het ouot, dut ds. Wielinga zich dc zaak liau aangetrokken, dan zou het nu nog dc vraag zijn, of een vervolging logen Deijsenroth was ingesteld. Letteren en Kunst 32e NEDERL. TAAL- EN LETTER- KUNDIG CONGRES. Het Iloiifdconnté van liet congres verzond liet volgende rondschrijven „Binnen enkele weken wordt te Ant werpen het 32e Nederiandsch Taal- en) Letterkundig Congres gehouden. Dit tongres beantwoordt aan denzelfdon .vensch tot toenadering tussch«n Noord en Zuid, tot wederzijdsche be tere kennismaking en wederzijdschen liauweren steun, tot broederlijke sa menwerking voor de grootheid van onze taal, onze kunst onzen stam. „Voor Vlaanderen hebben de con gressen vooral een overwegend be lang. Zij houden zich bezig met don Vlaamsriien taalstrijd, welke alle Vla mingen zoo nauw aan het hart ligt. Zij brengen er het hunne toe bij, or aan onzen strijd, de ncodige zedelijke kiacht te verstrekken. „Daartoe hebben zij echter den jteun noodig van allen. Wij zijn dan ook zoo vrij een beroep te doen op ac Vlaamschgezinde vereenigingen van o::s land. Vile vorige congressen moch- t.n zicli in hun steun verheugen. Oor (lit jaar is het hun plicht talrijk op te ti eden en zich te doen vertegenwoor- ci.geii op het corgres. Wanneer aldus luit congres, gesteund door alles wat in Noord en Zuid medewerkt aan de xerhoffing van onzen stam, zijn mee- j.ing te kennen geeft, is zijn oord .el wezenlijk de uiting van het volk, en bekomen zijn vvenschen en hesluiten de hoogste kracht. „liet congres werkt met 6 afdeelin- crpii Nederlandsche Taal „Revue der Sporten"! INHOUD: Ondcrlingo wedstrijden van de R. en Z. V. „Het Spaarne". De Engelsche Lawntenniskampioen- schappen. Iets over Golf. Courses, Roei wedstrijden te Henley en een uit gebreide serie kicken van de Olym pische spelen. Rechtszaken EEN HEKSENPROCES IN 1912. De vrouw van L. v. O. to Ilellouw was al sedert geruimen tijd bedlege rig. Medische hulp faalde; de vrouw verwachtte alleen hulp van zekeren K., die in het dorp den naam heeft te kunnen heksen. K. werd door v. O. verzocht bij diens vrouw te ko men, doch hij weigerde. „Het mensch sterft, help haar nou," smeekte v. O., maar K. bleef onvermurwbaar. Raad van eenige vrienden werd in gewonnen en eenparig was men van oordeel, dat K. moest komen, het gaat, zoo het gaat. In gezelschap van J. v. H. en D. v. II. - beide personen van (30 jaar toog v. O op 6 Juni j.l. naar Iv.'s woning. Men ontmoette hem, greep hem vast, bond hem en voerde hem op een kruiwagen naar de wo ning van v. O. Gelukkig voor K. be reikte men deze niet; do veldwachter bevrijdde K. uit zijn onaangename positie. Beklaagden, tegen wie in een vori ge zitting voor elk één maand was geêischt, werden gisteren veroordeeld tot 7 dagen. Een nasleep had deze zaak voor A. de B. te Heilouw, die als toeschouwer van het optreden van den veldwach ter zeide: „We moesten hem op zijn kop slaan", met he mdoelende op den veldwachter. BckL zeide K. bedoeld te hebben. Ook hij hoorde een maand tegen zich eischen. De uitspraak was gisteren vrijspraak. In verband met deze zaken staat vermoedelijk hef feit, dat men deze weck bij den gemeenteveldwachter te Ilellouw alle aardappelen en tuin vruchten heeft uitgetrokken en ver nield. Gemengd Nieuws en Lette.,... 2e afdeeling Nederlandsche Boek handel, Bibliographic. 3© afdeeling Tconeel en Toonkunst,. 4e afdeeling Geschiedenis, Aard rijkskunde, Oudheidkunde, Folklore. 5e afdeeling Opvoeding en Onder- iv ijs. Ge afdeeling Nederlandsche stam- belangen. In deze laatste afdeeling do alg. vergaderingen van het congres, wor den de punten besproken, die do alge- meene belangen van gansch den Ne- deikuidschen stam en van de V.atni.i- •gen in het bijzonder behandelen. „Talrijke sprekers van Noord en Zuid hebben reeds hun spreekbeurt aangevraagd. Alles doet voorzien, dat het congres wordt wat het wezen moet. „De volgende feestelijkheden wor den tijdens het congres op touw ge zet Zondag 25 Oogst-Ontvangst ten Btadhuize. Maandag 26 OogstUitvoering van „De Oorlog" van Peter Benoit. Uit voering van de „Pastorale Sympho nic" van Beethoven in het Nuehtcga- lenpark, Dinsdag 27 OogstVertoouing m den Koninklijken N'ederlandschen Schouwburg „Liefdeversvan me vrouw Simons—Mees, „Hardenburg" van Om. K. de Laey, en „Een geneuch- lyke Gluyte van den Man, de Vrouw en do Lantaarn". Woensdag 28 Oogst Concert Noord- en Zuid-Nedcrlandsche Muziek lil den Koninklijken Nederlandschen Schouwburg, onder leiding van Lade- NY ijk Mortelmans. Donderdag 29 OogstBanket in den Kunstkring. „Tot al deze feestelijkheden, uitge nomen liet Banket, hebben de leden vrijen toegang. De bijdrage is bepaald op 5 frank, ook voor de Maatschap pijen. „Toetredingen kunnen gezonden worden aan den algemeenen penning meester, den heer Frans van Laar, Ju- liaan Dillensstraat 10, Antwerpen". DE ITALIAANSCIIE SOCIAAL- DEMOKRATEN. Het Italiaansch socialistisch con gres, dat te Reggio wordt gehouden, heeft met groote meerderheid van stemmen besloten tot uitsluiting uit de partij van de afgevaardigden Bis- solati, Cabrini, Bonomi en Podrecca. Zulks geschiedde naar aanleiding van de houding dier afgevaardigden ten aanzien van den mislukten aan slag op den Koning en van den oorlog met Turkije. Zij woonden namelijk de zitting der Kamer hij, waarin beslo ten werd den Koning geluk te wen- schen met de mislukking van den aanslag en hebben, bij gelegenheid van het debat over de annexatie van Tripolis, de politiek der regeering goedgekeurd. Uit het besluit van het congres blijkt, dat de uiterste fractie der soci alistische partij daar de meerderheid had, in tegenstelling met hetgeen men op het vorig congres der partij waar nam. Er bestaan in de partij drie frac ties, die onder leiding van den afge vaardigde Bissolati, de rechtsche, die onder leiding van den afgevaardigde Turali, het centrum, ende uiterste linkerzijde der partij Bij gelegenheid van het vorig con gres maakten do volgelingen van Bus- solati en Turati gemeene zaak, zoo dat de uiterste linkerzijde in de min derheid bleef en de partij in de Ka mer een politiek vau samenwerking met de regeering kon volgen. Nu zijn de volgelingen van Turati over stag gegaan, zoodat de rechtsche fractie der partij op het congres de nederlaag leed. Van de vier-en-vcertig afgevaar digden der partij in de Kamer, be hoort echter de meerderheid tot de volgelingen van Bissolati. Naar de „Temps" vernam, hebben velen dezer zich nu van de socialistische partij afgescheiden om eene nieuwe partij te vormen. HOE WERKT DE NIEUWE FRAN- SCHE KIESWET? Aan de „Telegraaf ontleer.en we de volgende schets over de nieuwe Fransohe kieswet: Alexandre Varenne, een der rap porteurs in zake het wetsontwerp be treffende de Fransdho kiesrechther vorming, zet in eeui hoofdarUkel in de „Matin' uiteen, op welke wijze de nieuwe kieswet, die door de Fran- sche Kamer werd aangenomen, zal werken. me begint mot zioh zelf te vra gen, wat het nieuwe stelsel waard is en beantwoordt deze vruag aldus: ,,Naar mijne meening is het schran der bedacht en elastisch torzelfder- tijd en bevredigt de rechten der meer derheid en die der minderheid op uit nemende wijze. Men zegt dat het in gewikkeld is. Toch niet zoo zeer. Het kan gemakkelijk worden uiigelegd, zoodat het door iedereen kan worden begrepen. Het wetsontwerp berust op dubbel beginsel: Scrutin de lisle (stemming over verscheidene candi date», wier namen bij elkander op een lijst zijn gedrukt), per departe ment, en vertegenwoordiging der min derheid. Wat een scrutin do listo is, mag als bekend worden verondersteld. Vol gens deze method© stemmen de kie zers van alle Fransche gemeenten eens in de 4 jaren voor do gemeente raadsverkiezingen. Wat do vertegenwoordiging der minderheid! betreft, dit is ongetwijfeld een nieuw principe, waaraan overi gens het land begint te wennen, sinds den tijd, dat men er over spreekt. Maar er zijn zooveel andere vreemde, soms barbaarsche uitdruk kingen in den loop der debatten in de parlementaire taal ingelascbt kies- quotient, apparentement, gebruik di restanten (restes), stelsel der" gemid delden, premies op de meerderheid, enz. dat het thans inderdaad wel wat lastig schijnt, hieruit wijs te worden. Voorbeeld. Om daartoe te gereken, kan men niet beter doen, dan een voorbeeld te stellen, en daarop de versdiiller.de gevallen, dio in het stelsel kunnen voorkomen, toe te passen. Stel, dat een departement zes af gevaardigden moet kiezen, en dat er drie „lijsten' zijn. Nu heeft b.v. een radicale ai radi caal-socialistische lijst op de namen barer zes ca rul-.daten een z.g. gemid delde van 42.303 stemmen verei-ni^d. Eeu lijst der geünificeerde socialis ten heeft er 16.600 verworven. Een lijst der progressisten en libe ralen heeft er 46.100 op haar zes can didate» weten te veieenigen. Er heb ben dus te zamen 105 000 kiezers deel genomen aan d© verkiezing. Het eerste werk is nu, heit „kiesquo- tient" te berekenen, liet wetsontwerp zegt, dat dit vorkregen wordt, door het totale aantal kiezers to deelen door het aantal to kiezen candidaten. In ons geval zijn er 105.000 kieoers voor 6 candidaten. Het quotient is dus 105.000 6 gelijk 17.500. Thans moeten de zes zetels ondor de lijsten verdeeld worden. Iedero lijst, zegt het ontwerp, er langt evenveel zetels als het aantal malen, waarvoor hare stemmen door het kies-quotient gedeeld kunnen wor den. In ons geval heeft de radicale iijst met haar 42.390 stemmen twee maal het quotient 17.500 bereikt. Zij heeft dus recht op twee zetels en houdt bovendien nog 7300 ongebruik te stemmen over, (les restes, de res tanten). De socialistische lijst, dio maar 16.600 stommen opleverde, bereikt het quotient niet, en heeft dus geen recht op een zetel, terwijl haar 16.600 slem- men voor hot oogenblik ongebruikt blijven. De lijst van do rechterzijde, met 46.100 stommen, heeft reohit op twee zetels, en haar ongebruikt stommen- restant bedraagt 11.100. De restanten. Vier zetels zijn dus vergeven er blij ven er twea over. Wie moet die nu lcr ij gen? Men moet hier wel onderscheiden Als onze drio lijsten, waarvan er geetl enkele de volstrekte meerderheid heeft behaald, zich niet geapparen- teerd hebben, geen gemeen overleg hebben gepleegd, zooals het wetsont werp toestaat, dan zal men zich, ter toewijzing van de restoerend© zetels het proces der z.g. gemiddelden kun nen toepassen. I» ons voorbeeld, zou dat aldus gaan: De radico-socialistische lijst met haar 42.3(W stemmen heeft twee ze tels. Als wij haar da vijfde geven, dan krijgt ze er drie: zij heeft dan drie zetels voor 42.300 stemmen, d.w. z. een gemiddelde vau 14.100 stem men per zetel. Als wij die» vijifden zetel aan do socialisten gevendie nog niets heb ben en 16.600 stamanen uitbrachten, dan zouden zij één zetel voor 16.600 stemmen krijgen, d.w.z. een gemid delde vau 16.600 stommen per zetel. Voegen wij den zetel ten slotte bij do lijst der rechterzijde met haar 46.100 stemmen, dan heeft deze daar voor 3 zetels, d. i. een gemiddelde van 15.366 stemmen per zetel. Daar nu de socialistische lijst, na toewijzing van dien vijfden zetel, het j hoogste goiniddeLdo voor een zetel zou aanwijzen, moet die ook aan haar orden gegund. Nu blijft er nog een zesde zetel to vergeven. Hetzelfde systeem leidt er toe, dat deae aan de lijst van de rech terzijde moet worden toegewezen, dio met haar gemiddelde van 15.366 stom men dat van de radicalen (14.100) slaat. Hiermede Is de bewerking afge- loopen. De zes zetels wonlon dus als wo-lgt verdeeld, volgens do dubbele toepassing vun het quotiontensteteel voor de eerste verdeeling, en volgens het stelsel dor geumiddelden voor do restanten: Radico-socialiston 2 plus 0 is 2. Socialisten 0 plus 1 is L Progresso-liheralen 2 plus 1 is 3. Het „apparentement". De uitslagen van dit stelsel kunnen j echter gewijzigd worden, indien er apparentement, gemeen overleg, zou zijn toegepast, b.v. tusschen de radi co-socialistische en de geünificeerd- socialistïscho lijst. Inderdaad zou er, na de eerste toe passing van den quotient-regel als dan aanleiding bestaan, om dien re- ;cl nogmaals toe te possen. Men zou de restanten, d.w.z. de ongebruikte stemmen, van de beide geapparenteer- de lijsten bijeent oil en en dan tot dit j resultaat komen: Radico-socialistische lijst 7.300. Socialistisch© lijst 16.600. Samen 23.900. Daar <lit getal één maal hot kies-j quotient (17.500) bevat, moot de eerste der zetels aan de twee tot één vor-j bonden lijsten worden toegewezen. Maar aan welke groep? Aan degene, zegt het ontwerp, die, nadat haar de zetel is toogew ezen het hoogste gemid delde voor iedere» zetel kan aanwij zen, d.w.z. volgens de methode, die wij hierboven hebben uitgelegd j aan de socialistische lijst Wat den zesden zetel aangaat, de- 1 ze komt niet aan de rechtaohe lijst, zooals hel geval zou zijn, als er géén apparentement (misschien is deze term nog het best te vertalen, door „onderlinge afspraak") bestond, maar eveneens aan do groep der beide ge- appareuteerde lijsten. i Inderdaad vormen de beide radi- j cale en socialistische lijsten te zamen ido volstrekte meerderheid. De Kamer nu, lieert oen bepaling aangenomen, volgens welke de lijst ol de groepee- ring van lijsten, die do volstrekte stommen-meerderheid heeft verwor ven, zich in ieder geval de v olstrekte meerderheid der zetels moet zien toe gewezen. Een goede maatregel, want hot kongdbeuren in departementen die een even getal vertegenwoordi gers moet kiezen (2, 4, 6, 8, 10 enz.), dat do volstrekte meerde: hokt, als zij zwak was, sicciits do l.elft der ze tels verwierf. De Kamer wenechte, dat zij minstens do helft, plus één kreeg. De m e o r d e rh e 1 d s-p r e m i e. Laat ons dezen maatregel eens op ons voorbeeld toepassen. De heide ge- npparenteerde lijsten, die neg maar 3 van do zes zetels hadden, (2 voor do radicale, 1 voor do social! t scho lijst; men zie hot allereerste staatje), niet tegenstaande zij te zamen de volstrek te stenvmen-meerderheid verwierven, hebban recht op één zetel meer, die moot worden toegewezen aan diegene dor beide lijsten, die ditmaal het hoogste gemiddelde aanwijst, in dit geval do radicale lijst. I>e slotverdeeling ziet er dus zoo uit: Radfco-socaalistisohe lijst 3 zetels. Socialistische lijst 1 zeteL Progresso-liberale lijst 2 zetels. Aldus werkt het nieuwe verkiezings systeem. Het is gemakkelijk toe te passen, zoo eindigt Varenne, en geeft dit dubbele resultaat, dat hot do meerderheid der zotels steeds verze- kort aan de lijst of de groepeering van lijsten die ook den steuimen-meerder heid een billijke vertegenwoordiging toekent. ZONNESTRALEN EN WATER. Zcoals men weet, kan water door den electrischen stroom in waterstof i en zuurstof ontleed worden; ook en kele metalen hebben dezelfde uit werking. Onlangs heeft de in Parijs verblijf houdende Russische geleerde Kerrbaum (Curie-laboratorium) ge constateerd, dat ook dc zonnestralen het water kunnen ontleden. Het was hem opgevallen, dat ultra-violette stralen op water een ontbindenden in vloed uitoefenden, en daarbij had hij behalve do vorming van waterstof ook die van waterstofsuper-oxyde waar genomen. Daar ook de zon ultra-vio lette stralen uitzendt, kwam lvern- baum op het denkbeeld de zonnestra len direct op water te laten inwerken. Hiertoe bracht hij 50 kub. c.M. gedis tilleerd water in een kwarts-vat (glas kon het niet zijn, daar dit de ultra violette stralen absorbeert en hun werking opheft) en stelde dit 5 da gen aan den invloed der zonnestralen bloot. In deze periode werden 60 kub. c.M. zuivere waterstof gevormd, ook ontstond waterstof-superoxyde. Deze ontdekkingen zijn van veel belang. Reeds lang had men vastgesteld, dat in de bovenste Jagen van onze atmos feer een aanmerkelijke hoeveelheid waterstof voorkomt. Thans is cr re den om te veronderstellen, dat de zon dit veroorzaakt, waarvan de ultra-vio- lette stralen in de hoogere luchtstre ken veel meer invloed hebben dan op aarde. Men denlte slechts aan de on aangename inwerking der zonnestra len hoog in het gebergte op de men- schelijke huid; de werking van deze soort stralen is zoo intensief, dat zij zelfs waterdamp kunnen ontbinden. Ook het regelmatig voorkomen van waterstof-superoxyde in regen en sneeuw kan nu worden verklaard. GEDEPORTEERDEN. Den 19den dezer zal or uit La Ro chel Ie een 9chip naar de strafkolonie in Guyana vertrekken met 345 tot dwangarbeid veroordeelden aan boord. Onder dezen bevinden rich twee mannen, over wie wij onze le zers meermalen onderhouden hebben: dr. Brengues, uit Nice, die indertijd te Niines een zeer veel geruchtmaken den moord gepleegd heeft, en Duez, de man, die, als beredderaar van do goederen der kerkelijke vereenigin gen, zich aan schandelijke oplichte rijen hoeft schuldig gemaakt. DE DALAI-LHAMA. De Dalai-Lbama, die tijdelijk op Britsch-Indisch gebied een foe\lucht had gezocht, was thans weer onder weg gegaan naar Lhasa, In Calcutta echter zijn nu geruchten in omloop, dat eenige boodschappers door den Dolai-Lnama naar Lhassa vooruit ge zonden door een Chineeschgezinde bende zouden zijn vermoord. Én de „Englishman" ineldt, dat de tijding van dezen moord den Tibotaar.schen kerkvorst zon l:e©ü verschrikt, dat hij besloten heeft zijn reis op te gever., et maar weer naar Indië terug te kee- Stoomvaartberickten Het si Bandoeng, van Java naar Rotterdam, pass. 10 Juli Sagres. liet sL Lombok, van Jas a naar Am sterdam, pass. 11 Juli Gibraltar. Jlet st. Prins Maurits, vertrok 11 Juli van Paramariba naar Amster dam. Het st- Frisia, vau Buenos-Ayres n. Amsterdam, vertrok 10 Juli van San tos met 15.OÜ0 balen koffie. Het st. Sloterdijk, van Rotterdam naar Boston en Philadelphia, pass. 11 Juli, a.m. 7 uur Wight. Het st. Rotterdam arriv. 11 Juli v. New-York te Rotterdam. Het st. Meraukc, van Rotterdam n. Hamburg, pass. 11 Juli Cuxhaven. Jlet st. DjoCja, van Java naar Rot terdam pass. 10 Juli Malta. Het st. Rotterdam, van New-York naar Rotterdam, pass. 11 Juli v.m. f uur Beachy Head. FAILLISSEMENTEN. Uitgesproken: Almelo. H. Koopman, bakker en wtn keiier, te Holten. Rechter-commissa ris: mr. E. Jannink. Breda. Ph. Roksnoer, koopman en caféhouder, te Tilburg. Rechter-com- ussaris: mr. W. P. A. Hellegers. H. Vermeulen, koopman en han- gei Ree delaar in gemaakte bloemen, Tilburg. Rechter-commissaris: alsvo- Zwolle. F. Hesselink, koopman, ta Dedemsvaart, gemeente AvereesL Rechter-commissaris: mr. P. Peere boom. Assen. J. Zilverberg, koopman, ie Coevorden. Rechter-commissaris: jhr. mr. D. J. den Beer Poortugael. Geëindigd: De nalatenschap van C. Planteydt, in leven directeur van stoomvissche- rij-maatschappijen, gewoond hebben de te IJmuiden. De naamlooze vennootschap Over ijssel, gevestigd geweest te IJmuiden. (Brondnetelvezol) voor Hoeren. (zeer dun, voor den zomer) BURGERS E. N. R. Rijwielmagazijn vestigt speciaal de aandacht van ouders en voogdenop zijne hoogst elegante en uiterst gemakkelijk loopende nieuwe modellen rijwielen volgens onderstaande prijsnoteering; Hofleverancier O Model SUPERBE R1CHE AA ROYAL Dames f 130.Heerenf 130.— 110.— 105.— 95.— 90 75.70.— pg STURME1J ARCHER, drie versnellingnaaf op alle modellen extra f 13. qj heerenrijwielen, behalve model Superbe f 5. S» AGENT VOOR HAARLEM EN OMSTREKEN: DEVENTER "ïf Fabrieksmerk T Kettingkast op 3 O O en van ZIET ONZE ETALAGES.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1912 | | pagina 7