HAARLEM'S DAGBLAD.
TWEEDE BLAD,
Een handige beoriager
MAANDAG 22 JULI 1612
Buitenlandse!) Overzicht
Cs oorlog tusscben Italië en Turkije
Thans komt do Italiaansche iezing
van het gebeurde bij de Dardanelles
De ufficieuse „Agencia Stefnna"
maakt het volgende bekend „Ten ge
volge van de herbaalde inlichtingen,
die do bevelhebber van de Italiaan-
slihe zeemacht ontvangen had, vol
gons is elke de Turksclie vloot voorne
mens was, een aanval op onze sche
pen in de Aegeische zee to doen,
werd in de laatst dagen last gege
ven, dat de kruistochten \tn dc/e tor
pedojagers vaker en verder naar het
Noorden moesten plaats vinden.
Een torpedo-flottilje voor, misschien
terwijl zij de vijandelijke torpedoja
gers vervolgde, óf niet do bedoeling
om een verkenning te ondernemen,
niet bewonderenswaardige stoutmoe
digheid en in volkomen orde onge
merkt de Dardanellen binnen. De tor-
pedobooteu kwamen tot ongeveer 20
K.M. de Dardanellen m. Niettegen
staande zij door tal van zoeklichten
ontdekt werden en door de Turken aan
beide oevers, zoowel met geweren als
met machine-geweren beschoten, voe
ren zij nog verder, totdat zij bepaald
hadden, dat het vijandelijke eskader
zicli in een sterke verdëditnngspositie
bevond.
Toen eerst besioteu zij, terug te
gaan. daar zij constateerden, dat het
volstrekt onmogelijk was, een aanval
op de vijandelijke schepen te doen.
Deze terugtocht, geschiedde in de
grootste orde, ondanks het zeer leven
dige vuur van alle forten der Dardanel
len en \an de Turksche schepen, en
het geheele Itali&ar.schc eskader!
kwam in de Aegeische zeo terug, zon
der dat de vijandelijke torpedobooten
en -jagers het ook maar gewaagd
hadden tol een vervolging over te
gaan. Ongetwijfeld, dank zij de uit
muntendheid der getroffen maatrege
len onzerzijds en tengevolge van het
gebrekkig mikken van den vijand, be
reiken de torpedobooten onbeschadigd
en zonder verlies van nicnschenlevens
de Dardanellen.
Op deze wijze kon een vermetele ver
kenning worden uitgevoerd, die de
koninklijke marine tot eer strekt en
een proefje is var de bewonderens
waardige kennis en durf van den be
velhebber, zoovvei als van de discipline
en de Koelbloedigheid der bemanning."
Tot zoover de Italiaansche lezing.
De Turken houden vol, dat twee Ita
liaansche torpedobooten iu den grond
geboord zijn en dat 5 A 6 torpedoboo
ten schade beliepen.
Aan liet departement van buiten-
landsche zaken te Konstaniinopel
werd meegedeeld ,dat de Turksche
regeering aan de verschillende regee-
jiitgen heeft kennis gegeven, dat zij
de Dardanellen voor de scheepvaart a
niet sluiten zal. Zij heeft de vaarlïjni
voor de schepen slechts tot do helft'
verminderd. Vrijdag en Zaterdag
stonden de Dardanellen dau ock voor!
het verkeer als altijd open.
„e toesiand in Tnrkljt.
Van verschillende zijden, vooral i
door officieren, wordt aangedrongen!
op ontbinding der Kamer, die volgens
veler .neming op onwettig© wijze ge
kozen weid. In adressen aan den Sul-i
tan wordt die or-tbinding zelfs opj
krachtige wijze geëischt.
De Sultan heeft zooais we m een
telegram in ons vorig nummer al
meldden een proclamatie uitgevaar
digd, als antwoord op die adressen,
waarin hij den officieren verzoekt de
discipline hoog te houden en zich van
alle bemoeiingen met de politiek te
onthouden. Hij doet daarin verder een
beroep op het patriotisme van het le
ger, om met het oog op het v an huiten
dreigend gevaar, de eenheid te bewa-
Jn Jong-Xuiiisciie Ktmgen is men
besloten zich met alle macht tegen de
ontbinding der Kamer te verzetten,
't Joi vTuiksehe blad „Tanin" verkon
digt dezelfde meeiiing „Daar heer-
scher en natie eenstemmig zijn, be
hoeft de Kamer zich van al dit ge
schreeuw niets aan te trekken. De <ut-
binding der Kamer zou een ernstige
schending zijn der grondwet. ij heb
ben afgevaardigden noodjg, die beslo
ten zijn, anoniem, bedreigingen met
verachting af te wijzen. De eischen,
die gezegd worden namens liet leger
te worden gesteld, kunnen nooit de
ware meening van het leger uitdiuk
ken. De Kamer zal tegenover alle stor
men vast aaneengesloten stand hou
den."
Dit lvonstantinopcl wordt heden nog
geseind -
De toestand in de hoofdstad is onze
ker geworden. Men vreest bij de ge
ringste gebeurtenissen een uitbreken
van onlusten.
Naar wordt medegedeeld hebben of
ficieren Tal at Bey openlijk beleedigd.
lien officier, lid van het Jong-Turk-
scho comité, moet verklaard hebben,
dat geen 20 officieren bereid zouden
zijn, hun geloof voor de ondersteuning
van het comité op het spel te zetten.
Talrijke Turksche afgevaardigden heb
ben dreigbrieven ontvangen. Men
verwacht ieder oogenblik do ontbin
ding der Kamer. In vele kringen wordt
de Sultan van zwakheid beschuldigd.
De opstand in Albanië breidt zich
uit. De Albaneezen in de omgeving
van Dibria, Elbassan en Tyrano heb
ben zich schriftelijk verbonden om
tegen de regeering op te staan. Naar
het heet zal de algomcene opstand in
Albanië binnen enkele dagen met een
proclamatie beginnen.
Volgens inlichtingen uit Fransche
bro» zijn de troepen, onder het bevel
van kolonel Hassan-Izzit-pasja, ver
slagen. Hassan Izzit zou daarbij ge
vangen zijn genomen, li Bataljons
zouden van üjakowo zijn gedeser
teerd.
Uit en over Marokko.
De „Temps'' wijdt een uitvoerig© be
schouwing aan de vraag, of de strijd
macht, die Frankrijk thans in Marok
ko onderhoudt, voldoende is au den
toestand aldaar geheel te beheerschén.
Aan de Algereinsche grens liggen op
dit oogenblik 11.000 man, terwijl zich
33,000 man in Marokko bevinden. Van
deze 33,000 man moet echter het. groot
ste gedeelte, nl. 22,000 man dienst doen
te Casablanca, Rabat en Mehdiya en
ter begeleiding der convooien. De rest
is weer verdeeld tusscben Fez. Meknés
cn EI-Arhaoua. Te Fez en Sefrau lig
gen ongeveer 6000 man, te Meknès,
Azoürcï en Kasba-el-IIajes 4000 man
cn te El-Arbaouo 800 man. Dit zijn de
©enige troepen, die voor de vorming
eener colonne beschikbaar zijn.
De colonne Gourant heeft 45000 man
geteld. De post van El-Arbaoua loopt
geen gevaar, maar is tot werkeloos
heid gedoemd, wat ook het geval met
liet garnizoen van Menès is. Om de
beweging oi.der de Murokkaansche
stammen geheel meester te worden,
zullen er te midden van hen sterke
stellingen bezet moeten worden, waar
door zij onderling van elkander ge
scheiden worden. En difc is, met het
oog op de huidige troepenmacht in
Marokko niet wel mogelijk. Troepen-
versterkingen zi)n dus noodzakelijk.
Generaal Alix verklaarde zich reeds
in staat om Taza te bezetten, maar
wil hij dit werkelijk met blijvend suc
ces doen, dan moet hij minstens over
een troepenmacht van 10,000 man kun
nen beschikken. Om Kasheb-el-Makh-
zen blijvend te bezetten, is oen strijd
macht van GOüU man notdig. Dit maakt
dus een totaal van 16,00 J man, terwijl
er thans slechts een strijdmacht van
11.000 M..1I1 is.
Voor ae operaties ut het Zuiden zijn
vernRedelijk 10,000 man voldpeu-Je,
aangezien do stellingen aldaar op zich
zelf reeds sterk zijn. Voor Meknes cn
omgeving is evenwel een versterking
van 2000 man noodzakelijk, ten einde
met succes legen d Zerumour en de'
Zaïan op te kunnen treden. Ook
Ouessan zijn 20ÓU man noodig.
Alles bij elkander gerekend
Frankrijk dus nog 25,000 man naar
Marokko moeten zenden, wil bet de
stammen geheel en al in bedwang hou
den.
De Franseho colonne-Marillier ver
rustte de opstandelingen volkomen bij
Abdelous-Schud. Na een hevig gevecht
werden dezen met groote verliezen te
ruggeworpen.
Allerlei.
DE MONARCHISTEN IN
PORTUGAL.
Er komt een telegram uit Verin,
waarin verzekerd werdt, dat een nieu
we revolutie zou zijn uitgebroken te
Porto en te Lissabon.
.u officieele kringen werd evenwel
nog geen enkel bericht daarover ont
vangen.
Do minister van hinnenlandsche za
ken verklaart, dat het gerucht betref
fende het uitbreken van onlusten te
Lissabon en Porto ongegrond is.
De politieke toestand is niet veran
derd. Repubhkeinscho troepen vervol
gen nog altijd in de provincies Minho
en Trasasmontes de overblijfcls van
de royalistische benden.
Uit Evora wordt evenwel bericht,
dat een militair complot is ontdekt,
gericht tegen de Staatsinstellingen
de leiders werden in hechtenis geno
men.
Ie Villa Castello is de staat van be
leg afgekondigd.
J AP ANSCH-R USSIS C H
VERBOND
Dc „Times" verneemt uit Petersburg
dat de overeenkomst tusscben Rus
land en Japan tot stand gekomen is,
maar nog niet ondertekend werd.
Zij heeft betrekking op de invloeds-j
sferen van beide mogendheden in
Mongolië en Mandsjoerije tevens!
sluit zij de verplichting in, dat beide
landen ingeval zij aangevallen wor
den elkaar zullen verdedigen.
DE KEIZER IN JAPAN. I meesterknecht 15. Voor bedrijven
De Keizer is den 14en Juli ziek gc- {*»«-'t 10 en meer gezellen zullen de
worden, en verloor in den middag van I iconen respectievelijk zijn: 14, 15 en
den 18cn het bewustzijn. De diagnoseib gulden.
der ziekte luiden eerst tvphus. Het of-I JRHfwussen van 18 tot 23 jaar zul-
licieele bulletin luidt: temperatuur!1?" a etootbednjf van lU-ll gul-
1®, pols 1(M. ademhaling 38. ?Jn. t",2ï »"d«™ bedrijven van
De dokloren verspreidden een bulh:-,1J, .eerdrerien.
tin, waarin zij mededeelden, dat zij I
hebben vastgesteld, dut de Keizer lijdt
aan aandoening van de ingewanden.
De Keizer leed reeds sedert 1906 aan
een chronische nierziekte
HET EINDE VAN DEN NEGER
OPSTAND OP CUBA.
Uit New-York wordt geseind „De
neger-generaal Pedro Ivones op Cuba
is door regeeriugslroepen omsingeld i he te voeren aan
en gedood. Hierdoor is de opstand besprpkeu worden,
eigenlijk ten einde. Het departement
te Washington heeft la
Emolumenten, in welken vorm ook,
illeit niet als loon worden
schouwd.
Dc uurloonen voor losse arbeiders
zoomede die voor overwerk, zullen
bedragen voor het grootbedrijf ton
minste 25 en voor de overige bedrij
ven ten minste 22 cent.
In eene spoedig te houden openba
re vergadering zullen deze eischen en
de te voeren actie, met dc gezellen
gegeven oui reeds twee compagnieën
van de troepen der mariDe uit Cuba
terug te trekken.
DE STAKING IN ENGELAND.
Door het stakings-comité is een ma
nifest uitgevaardigd, waarin o. a. te
lezen is
„Al onze fondsen zijn uitgeput en dc
verschillende Instellingen voor de
verstrekking van levensmiddelen kun
nen aan de vrouwen en kinderen geen
voedsel meer verschaffen
„Wij moeten echter den strijd tol
het bittere einde blijven voortzetten,
want de werkgevers weigeren niet al
leen de schikking tc aanvaarden, die
vóór het het huidig geschil werd ge
troffen, maar weigeren ook eenige
voorwaarde, welke ook, aan te geven.
„Wij dringen bij allen aan om oi
PLAN 1913.
Wij lezen in het Tijdschrift der
Maatschappij van Nijverheid.
In d© zitting der Tweede Kamer
van Woensdag 3 Juli werd het ont
werp van wet tot het verleonen van
een subsidie van 110.000 aan de Cen
traio Commissie voor Plan 1913, zon
der hoofdelijke stemming aangeno
men Uit do gedachtewisseling viel
af te leiden dat vermoedelijk eene
zinsnede uit de toelating tot deze gun
stige beslissing krachtig heeft mee
gewerkt. Die zinsnede luidt:
„liet doel, waarvoor dit geld wordt
gevraagd, is zeker een bij uitstek na
tionaal doeJ. Het geldt hio rechter on
getwijfeld ook een productieve uit
gaaf, die vruchten zal afwerpen voor
allerlei takken van nijverheid, han
del cn verkeer in alle deelen des
lands'.
cv" - ia..as
te steunen. ij maken er aanspraak Immers door de sprekers werd het
op, alle arbeiders en hun huisgezin
nen rechtstreeks te vertegenwoordi
gen en verzoeken onzen vrienden
het publiek, om ons hun inschrijvin
gen rechtstreek stc doen toekomen
Binnenland
DE KONINKLIJKE FAMILIE,
vertrekt Woensdag 31 Juli naar Scest-
dijk en verblijft aldaar tot na den
verjaardag van II. M, de Koningin-
Moeder.
DE NIEUWE PRESIDENT VAN DE
N EDER LAN DSC H E B ANK.
Naar hét weekblad „De Fakkel'' uit
goed© bron verneemt, wordt binnen
kort, als opvolger'vun mr. P. N. van
den Berg, do benoeming tot president
van de Nederlandsche Bank verwacht
van mr. G. Vissering.
BAKKERSACTIE.
Het Comité, gevormd uit de Ee
sturen vat. den Algeuieenen Nedcrl.
Bond \ar. Arbeiders in het Bakkers
bedrijf enz., den Bond van Christelij
ke Bakkersgezellen in Nederland, den
mcrcantieol en financieel karakter
van Plan '13 Riet stelselmatig bevor
deren van het vreemdelingenverkeer)
op den voorgrond geschoven.
Er werden wel nog andere zaken
bijgehaald, doch deze hadden met
Plan '13 niets te maken en weiden
dan ook door Minister Talma doorge
zonden aan het adres van zijn collega
van Binnenlandsche Zaken.
Dc „zakelijke" argumenten die in
openbare zitting werden vernomen,
kwamen neer op de volgende twee uit
spraken:
De lieer De Stuers:
„Thans wil dc Regeering weer ju
belen, maar nu wordt niet Apollo (als
in 1803), maar Mercurius te hulp ge
roepen. Want dit ontwerp treft in zoo
verre. dat er over 1813 niets in wordt
gezegd. Het draagt eon mercantieel
en financieel karakter. Voorgesteld
wordt liet brengen van groote finan
cieels offers ter verbetering van ver-
keerstoe&tanden. Spr. mag dit wel.
out juist door dit mercantieele
di ukken we op dit alles een nationaal
stempel"
De neer Schaper:
„Wat nu het ontwerp zelf betreft,
onderschrijft spr. de meening van
den lieer De Stuers, dat w e gaan doen
sgezelleningerand den commercic€le hal,del:ng
Bond van R.-K. Bakkersgezellen, cho- c, mak.n voor ons land en er
vreemdelingen heen te trekken. Daar-
colade- en suikerwerkers in Neder-
lond er. de Bakkersgczellenvereeui-
ging „Plicht"' te 's-Giavenhage, ver
zoekt het volgende tc berichten.
Terstond na de verwerping van dc
Rakkere&wet door dc Tweede Kamer,
heeft zich uit deze bunden een comité
ge\ormd cm te gaan ijveren voor di
recte verbetering van de toestanden,
waaronder de bakkersgezellen wer
ken.
Het comité besloot haar eerste po
gingen voor de gezellen in Den Haag
aan te vatten, waardoor zich bij deze
combinatie ook de plaatselijke gezel-
lenvereeniging „Plicht" aansloot.
De Hoofd- en afdeeliiigsbesturen
zijn liet nu eens geworden om te gaan
ijveren voor de doorvoering van do
volgende programpunten:
1. Des Zondags zal niet vóór des
avonds 12 uur met den arbeid begon
nen worden. Slechts aan bedrijven
niet 5 tot 9 gezellen zal het geoorloofd
zijn ééi: gezel een uur voor-arbeid te
laten verrichten en aan bedrijven
met 10 en meer arbeiders zal het ver
gund zijn 2 personen elk twee uren
\ooiarLeid le laten verrichten. De
personen met den voor-arbeid belast
zullen een 30 urigen rustdag gehad
moetci. hebben en ook zal dezelfde
persoon sleclus eens in de drie weken
tot dien voorarbeid mogen worden ge
bezigd.
2. De arbeidsduur zal in bedrijven
bei eden bet aantal van 10 gezellen
u,ct meer dan 10 uren op gewone da
gen en 15 uren op den zg. dubbelen
dag mogen bedragen en in bedrijven
vai> 10 gezellen en daarboven respec
tievelijk 9 en 13 uren. In totaal eene
65 crige werkweek voor het klein- en
middenbedrijf en eene van 58 uren
voor het grootbedrijf; alles met inbe
grip van schafttijd.
3. Door de verkorting van dea ar
beidsduur zal geen loonsvermindering
mogen intreden.
Als mtiiimum-loon zal in bedrijven
beneden 10 gezellen gelden:
Voor gewone volwassenen (13, spe
ciale deegmakers of ovenisten 11;
mede kail iedereen meeg;
Indien de heer R. P. J. Tutein Nol-
thenius in dc Tweede Kamer had ge
zeten had men van hem eene aanbe
veling op gansch andere gronden ge
hoord. Hij voelt voor het aanmoedi
gen van het vreemdelingen bezoek
weinig, maar ziet in Plan '13 voorn,
het einde van het centralisatie-stelsel,
het stelsel dat alle energie in ons land
samentrok in Noord- en Zuid-IIol-
land.
De burgemeester van Rotterdam
beziet de zaak nog weer van een an
der standpunt. Bij de installatie der
commissie voor eene feestviering in
1913. zoide hij o.a., dat hetgeen in
1&13 gebeurd is, zich niet kenmerkte
door groote daden, maar eerder een
automatisch karakter drueg. Niet dus
in het herdenken dier daden ligt de
beteekenis van 1913, maar in de vieug
de dat Nederland zich thans in een
toestand bevindt zoo bloeiend als het
wellicht sedert de helft der 17e eeuw
niet heeft doorleefd. Ons vaderland
mag uaarop trotsch gaan: aan eigen
kracht is dit te danken. Eu dii is voor
spr. dan ook de beteekenis van liet
feest, dat wij in 1913 zullen vieien...
Voor vele vrouwen heeft 1913 de
beteekenis van te zullen toonen wit-
de vrouw vermag!
In een opwekking om de tentoon
stelling: „De Vrouw 18131913" te
steunen, lezen wij o m.
„Het jaar 1913 zal voor Nederland
een belangrijk jaar zijn. Van alle kan
ten worden plannen voorbereid, die
blijk geven van een verjongden,
krachtigen volkswil. Te zauieu zullen
zij eon beeld vormen van de beteeko-
nis van liet Nederlandsche volk sinds
het in 1813 zijn onafhankelijk bestaan
herkreeg. Dit beeld zal onvolledig zijn
indien de Nederlandsche vrouw met
toont, hoezeer in deze eeuw ook haar
positie veranderd is en hoe zij door
talrijke oorzaken, die in alle landen
van de wereld do groote, machtig©
vrouwenbeweging ten gevolge had
den, eene geheel andere plaats in
neemt dan voorheen en nieuwe aan
spraken mag doen golden op arbcil
en gelijk recht".
Men weet, uit vroegere mededoelin
gen, dat er oo kpersonen zijn, voor
wie de groot© beteekenis van 1913 de
opening is van het Vredespaleis en
dio 1813 liefst zouden willen vergeten.
Doch, om welke reden men zich ook
opmak© in 1913 het goede, groote en
echoone van ons land naar voren te
brengen; vreemdelingen er goed te
ontvangen en rond te leiden aller
medewerking is welkom. Do Centrale
Commissie vraagt geen geloofsbelijde
nis op dit punt en is dankbaar voor
elk tcoken van energie. Haar drijft,
gelijk dit in de Tweede Kamer is ge
zegd: de commercieele zin. Zij werkt
voor den gouden regen!
MOND- EN KLAUW ZEER.
Blijkens het verhandelde in de jong
st© hoofdbestuursvergadering van de
Holl. Mij. van landbouw, te 's Graven-
hage, werd op de vergadering aan de
commissie mond- en klauwzeer 1911
het gevallen geuit, dat melk van koei
en, die aan tongblaar lijden, schade
lijk is voor de gezondheid der men
schen, speciaal voor dio van kinderen.
Om hierover zekerheid te verkrijgen,
wendde het hoofdbestuur zich om in
lichtingen tot de Nederlandsche Maat
schappij tot bevordering der Genees
kunst, die zoo welwillend was de
vraag aan haar 59 afdeelingen voor te
leggen.
Van die antwoorden is een resumé
opgenomen in het orgaan der Holl.
Maatschappij var. landbouw.
BI ij keus dit resumé hebben er van
de 59 afdeelingen der Mij. tot bevorde
ring dc-r Geneeskunst 48 inlichtingen
verstrekt. Evenmin als onder de ver
tegenwoordigers van den melkhandel
blijkt er onder de vertegenwoordigers
van den geneeskundigen stand in de
zen van een opinio communis sprak©
te zijn. De meest verschillende oordeel
vellingen werden vernomen. Zoo
wordt o. a. door afdeeling Gocree en
Overflakkee, waar in 1911 een groote
epidemie van mond- en klauwzeer ge
weest is, vermeld, dat daar inderdaad
meerdere medici min of meer ernstige
gevallen van tpugblaar bij menschen
en kinderen gozien hadden, waarbij
meermalen ook algemeen© verschijn
selen optraden, als koorts, hoofdpijn,
diarrheeén (dit vooral-bij kleine kin
deren).
Te 's-Gravenhagc daarentegen had
een medicus opgemerkt, dat m 1911
tijdens de epidemie van mond- cn
klauwzeer bij het vee, geen tongblaar
bij patiënten voorkwam, terwijl dezen
winter, toen er geen tongblaar
heerschte, wél veel aphtheuc en mond
zeer hij kinderen werden waargeno-
meu.
Ook van een andere zijde, nl. uit
Heerenveen, werd deze mededeeliug
bevestigd.
Uit tal van afdeelingen kwam be
richt in, dat werkelijk tijdeus het
licerschëu van mond- en klauwzeer,
zich meer gevallen dat gewooulijk
van stomatitis (ontsteking der mund-
holte, bij kinderen voorgedaan heb
ben maar wetenschappelijk het be
wijs brengen, dat ontegenzeggelijk de
melk de infectie verspreid of in de
hand gewerkt heeft, dat doet niemand.
Wel beerscht over het algemeen de
ertuiging, dat melk van mond- eu
kieuwzeer-vee, schadelijk zijn kan
voor de menschen
Uit het resumé wordt in het orgaan
der Iloll. Mij. van Landbouw de con
clusie getrokken, dat de groote angst
voor het gebruik van melk in tijden
van mond- en klauwzeer dus wel wat
overdreven blijkt te zijn, al blijft de
wenschelijkheid bestaan, om in tijden
van besmettelijke veeziekten, de melk
met eenige voorzorg te gebruiken.
DE BIJENKORF-WARENHUIS TE
AMSTERDAM.
Op het oude Beursterrein wordt
thans lurd gewerkt en vermoedelijk
zal do Bijenkorf-Warenhuis wel het
eerste gqbouw zijn, dat aan den nieu
wen Dam gereed komt. Zooals men
weet, bestond aanvankelijk het plan
het groote gebouw in twee ueeleu op
te trekken. Eerst het gedeelte aan het
Damplein en daarna zou hot hulpge
bouw van „De Buenkorf' werden af
gebroken en op die plaats het tweede
gedeelte verrijzen.
D© omstandigheden hebben echter
g©maakt, dat het gebouw ineens zai
worden opgetrokken, waarom men
nog tijdelijk 't pleintje heeft gehuurd
vlak voor de Beurs ter plaatsing van
een tweedo hulpgebouw.
Dit alles beelt zijn redenen natuur
lijk. Men wil de Amsterdammers eons
verrassen, want het is niet meer de
firma Goudsmit, die dam den schep
te r zwaait, al is dit ook nog zoo in
naam, maar inderdaad heelt do firma
Onze Lachhoek
BEELDSPRAAK.
Hij (tot goudvisohje) Het leven was
een woestijn, voordat ik u uanschouw-
de.
Zij Dus u beschouwt me als ee»
oase Maar zóó gioen ben ik niet
UIT DE DORPSSCHOOL
Wel Frits, als ik hier twee ap
pelen neerleg en ik neem er dan éen
af, hoeveel blijven er das» nog liggen t
Nou, leg ze d'r eerst ma n es
neer, dan za' je wel es zien I
TOPPUNT VAN VERSTROOIDHEID.
Professor Nu weet ik het zeker:
zooeven heb ik mijn bril hier neerge
legd en nu is hij weg Een geluk, dat
ik hem op mijn neus heb, anders zou
ik hem niet eens kunnen zoeken.
Hermann Tietz, die groote warenhui
zen heeft in Brussel, Berlijn en an
dere steden, hier alles te zeggen.
De Bijenkorf, de zaak in manufac
turen, zooaJs wij dio kennen, zal na
tuurlijk ook in het gebouw ge vestige
worden en vermoedelijk zelfs zal hel
geheele gebouw dien naam wel blij
ven dragen, maar de manufacturen
zaak zal slechts een klein onderdeel
worden van het geheel. Daarom heeft
men ook het plan prijs gegeven om de
bovenverdiepingen van liet gebouw
te gaan verhuren als kantoorlokalen:
het worden allen afdeelingen van een
groot warenhuis, zooals men die
vindt in de wereldsteden. Alle artike
len, die in zoo'n magazijn zullen t©
koop zijn, zuilen ook hier aanwezig
zijn en men zal er raast de manufac
turen, schoenen, visch, vleesch en an
dere eetwaren kunnen koopen, bene
vens galanterieën, porselein en aar
dewerk.
Het spreekt vanzelf, dat de plan
nen van den Inwendig en bouw daar
door geheel gewijzigd moesten wor
den.
Dit uiterlijk van don bouw, ontwor
pen door den architect Van Straaten,
blijft gehandhaafd, maar de binnen
bouw is opnieuw ontworpen door een
Brusselsch architect, die meer derge
lijke gebouwen heeft ingericht.
Zoo zal dus onze stad ook hier meer
allures aannemen van wereldstad en
krijgen we een van de groote succur
salen van de wereldvermaarde firma
Hermann Tietz, verscholen achter den
naam van „De Bijenkorf'.
(N. v. N.)
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij keu. besluit ziju, met ing. van
lo Juli, benoemd tot ocuim. poster,
en tel. 4e kl. P. v. Rugge, me-j. IL
Hardon, K. O. M. NV iessner, E. Gi-
liam, D. Opdien, A. A. Beerens, W. J.
Comello, G. 11. Schurink, P. J. Ber-
kers en J .J. Armand, allen thans
surnurn en P. 11. Verbist, than3 ad-
spir.-comm. post. en telegr.
M. de Rooy, ouder-dir. va n do
Bischopp. Kweekschool te 's-Herto-
genbosch, benoemd tot ridder in de
orde van Oranje-Nassau.
mr. J. V. van Dijck, referend.-tit.
het Dep. v. Justitie, benoemd tot
officier iu de orde van Oranje-Nassau
Zijn, met ingang van 1 Sept., be
noemd tot lecraar R. H. B. S. te
Leeuwarden, J. Spinoza Catella Jes-
surun; tot id. te Leeuwarden, H. van
Eek; tot id. te Wogeningen, D. Klay,
en tot id. te Zieribzee, D. Veersema,
lleu thans tijd. leeraar aan die scho
len.
Is voor het tijdvak van 1 Sept 1912
t. m. 31 Augustus 1913, benoemd tot
leeraar R. 11. B. S. te Leeuwarden,
II. Boonstra, tijd. leeraar aan di©
school.
Is, met inc. van 1 Dec. 1912, aan
den dir. van het telegraafkantoor té
Venlo, P. Corver, op verzoek, als zoo
danig eervol ontslag verleend.
Is aan den gew. le luit. der inf. "W.
J van der Stuyt, ter zake van li
chaamsgebreken. te rekenen van 16
April, bij vernieuwing een tijd. pen
sioen voor den tijd van 5 jaren ver
leend ,ten bedrage van f -450 's jaars.
Bij besch. v. d. Min. v. Oorlog ad.
int van Marine zijn de navolg, plaat
singen enz. gelast: met 22 dezer: luit.
t z. d. 2e kl. S. W. Eyssen, a.b. IIr.
Ms. „Gelderland", en off. v. adm. 2e
kl B. II. Vermaas, a. b. Hr. Ms.
„Schorpioen", op non-act. gesteld;
off. v. adm. 2e kl. II. Hijlkema gepl.
a. b. Hr. Ms. „Schorpioen" en met
5 Aug.: off. v. adin. 2e kl. C. L. Heyl
gepl. a. b. Hr. Ms. „Van Galen".
Zie vervolg Binnenland op pagina
3, Tweede Blad.
i-euiiiétcn
Goeden avond mijnheer!
De bankier Willem Meyer richtte
het hoofd van zijn schrijfbureau op.
Hij was eenigszins verrast, want bij
ei wachtte op dit uur, waarop zijn
hautoor gewoonlijk gesloten was,
geen cliënten meer. De laaüste klerk
had juist het gebouw verlaten, doch
de oude bankier was op het kantoor
gebleven om zijn boeken af te sluiten.
De nieuwe bezoeker was een goed
gebouwd, slank, maar slecht gekleed
jongmensch .Hij was binnengekomen
toen de klerk de deur uitging.
ik was al bang, dat ik te laat zou
zijn, zeide de bezoeker wiens stem
moer overeenkwam me tzijn aristo
cratisch gelaat dan zijn kloeding
zulks deed.
- n arm ede kan ik u van dienst
zijn, vrogg jrüjnheer Meijer, zonder
op te staan. Jk verzoek u echter
haast te maken, mijnheer Henri,
want ik wilde juist weggaan.
Ik zal t a in een paar woorden
vertellen antwoordde dc jong© man.
Ik kwam u verzoeken mij 2509 fr. te
loenen.
Meijer nam het jorigeninensch van "t
hoofd tot de voeten op.
En welke waarborgen? vroeg hij
kortaf.
Mijne vooruitzichten Zooals gij
weet, ben ik de neef en de vermoede
lijk© erfgenaam van baron Ber-
geisnia. Ik ben zijn naaste bloedver
want.
Meijer lachte sarcastisch.
Mijnheer Henri zeide hij, gij
weet zeer goed dat gij niet geheel de
waarheid spreekt. Ik weet uit parti
culier© bron, dat baron Bergersma
heeft gezworen u geen cent meer te
geven ,en gij zult me zeker wel toe
geven, dat ik goed ben ingelicht.
Het gelaat van don [jongen man
veranderde niet in het minst.
De reden, waarom ik bij u kom,
zeide hij, is do vriendschap, die uw
zwager, mijn grootvaders notaris,
voor mij govoelt. Hier hebt g© een
brief, dien hij mij heeft geschreven.
De brief luidde als volgt:
„Waarde heer Henri, t Doet me ge
noegen dat ik u eindelijk weer eens
een vriendelijk woord kan zenden.
Uw grootvader, wiens gezondheios-
tcestand zeer verergerd is, weusclit
u vóór zijn dood te zien en te zege
nen. Ik raad u aan zoo spoedig mo
gelijk te komen". Lw oude vriend
Bernard Janson.
Ja, dat is de handtoekening van
mijn zwager, zeide Meijer, nadat hij
den brief had gelezen.
En ook mijn beste vriend ver
volgde Henri. AJs ge de positie wist,
waarin ik nu verkeer zoudt g© mij
zeker helpen
Waarom verlangt gij dien steun
van mij?
Juist omdat ik naar mijn groot
vader wild© gaan en geld noodig heb
voor de reis en om e&njge rekeningen
t© betalen.
Nu enfin, ik riskeer zoo nu en
dan wel eens wat.
Pardon, onderbrak het jong
mensch den bankier, ik hoor iets in
de naburig© kamer.
Gij moet u vergist hebben, zeide
de bankior, nadat hij was gaan zien.
Er is niemand. Laten wij nu onze
zaken afhandelen.
Dus ge stemt toe, zei de johgo
man lachend. Hoeveel kunt ge mij
geven'?
Ik kan u slechts 1600 frank lce-
ncn, antwoordde Meijer .terwijl hij
naar zijn kas ging.
Goed ,gcef me dat dan maar,
zeide de jong© man, en schrijf een
kwitantie.
Den volgenden avond was Henri
©en geheel andere man. Hij had don
geheelen dag geloopen en eon aange
name taak verricht, zijn rekeningen
betaald en zich in een nieuw costuum
gestoken, 's Avonds om zes uur ont
ving hij van zijn grootvaders notaris
hot volgende telegram:
De toestand van uw grootvader is
veel erger. Ilij wil zijn testament niet
veranderen, vóór hij u ziet. Kam on
middellijk.
IIij pakte zijn koffer. Enkele uren
zouden nu over zijn lot beslissen
hem maken tot den erfgenaam van
een fortuin, dat hem 300.000 frank
rente 's jaars zou opbrengen of hem
laten in een allerdroevigste positie
die hem misschien vandaag of mor
gen zou noodzaken om zijn brood te
gaan bedeion
Hij nam een sjworboekje, zocht er
den trein uit, stak een sigaret op en
ging op weg.
Pardon, mijnheer mag ik even
wat vuur van u?
't Was een in onooglijk© klecren
gestoken man, die Henri vlak bij zijn
woning aanhield. Doch de armoede,
die Henri zelf maar al te wel gevoeld
had, had hen» voorkomend gemankt
voor anderen. Hij bleef aanstonds
staan en gaf den man wat hij vroeg.
Een scboone avond, merkt© de
vreemdeling op, terwijl hij naast
mijnheer Henri voortwandelde.
Ja, antvvooidde dezo. Goeden
dag.
Hij bereikte het station juist in tijcis
en wilde binnengaan tooa dc man
hem aanhield.
Wacht een oogenblik, mijnlieer.
Nu, wat is er?
Niets, mijnheer Henri Merton,
dan dat ge aangehouden zijt. Ik ben
inspecteur van politie en 't spijt mij u
te zeggen, dat g© u als mijn gevange
ne moet beschouwen.
Gij houdt mij aan?
Ja, wegens moord op Willem
Meijer, gisteravond op zijn kantoor.
Wegens moord stamelden de be
vende lippen van den jongeman.
Ja, maar laat ons gaan anders
zullen we aanstonds omringd ziju
door een. menigte voorbijgangers.
Misschien neemt g© liever ©en rijtuig?
Maar mijn waarde heer, ik ben
beslist onschuldig.
Ik hoop het mijnheer, maar dat
gaat mij iuct aan.
Gij zult zoo aanstonds dit bewijs
hebben te leveren.
Maar ik moet onmiddellijk weg.
Dez© opmerking scheen zoo humo
ristisch dat de politieman iu lachen
uitbarstte, wat echter alles behalve
geruststellend was voor onzen jongen
vriend. De heele kwestie zou natuur
lijk spoedig opgehelderd worden daar
aan twijfelde hij niet, maar als hij
niet onmiddellijk vertrok, zou hij de
gelegenheid missen zich met zijn ver
toornden grootvader te verzoenen.
Als ik hem niet voor zijn dood zie
zal ik een hopelooz© bedelaar blijven,
dacht de jonge man, die roeds te veel
armoede had geleden, om dit vooruit
zicht niet met schrik te overwegen.
Kom mee, naar mijne woning.
Laat me even met u spreken, zeide
hij, toen hij zag dat de voorbijgan
gers hem in de gaten kregen.
