doren van verschillende godsdienstige'
gezindheid (applaus)de school waar
het onderwijs wordt gegovon mot eer
biediging van ieders godsdienstig©
overtuiging, de school waarvan het
karakter bepaald is in' do wet op liet
Legèï Onderwijs, en waarvan, ton
aanzien van do zoogenaamde neutra
liteit, het karakter iwider aangegeven
is op de algemeen e vergadering, to
Arnhem gehouden. Voor dl© school
wenschen wij, zegt sprekor, den strijd
in te gaan, omdat op die school go-
geven kan worden wat ons paodago-
gtech geweten ons voorschrijft, om
dat op die schooi de kinderen opge
leid kunnen worden tot waarachtig
verdraagzame menschen. Die school
is tegelijkertijd liet symbool van onze
volkseenheid. (Applaus). Die school
blijft onze stevigste waarborg voor
onze volkskracht en tevens in do toe
komst voor onze nationale onafhan
kelijkheid. (Applaus). Die school is
onze kracht door den paedagogischen
grondslag waarop zij rust. Die school
moet blijven de school van de over
heid liet bestaan van die school moet
in de Grondwet gewaarborgd blijven.
Vandaar dat het hoofdbestuur
wenscht vast te houden aan den
naam openbare school". Do toevoe
ging. door Hilversum voorgesteld,
acht hei hoofdbestuur niot noodig en
ook niet ge wenscht.
Hoe zullen wij den strijd voor het
behoud en de uitbreiding van onze
openbare school aanbinden Hierme
de komt spr. tot het tweede deel van
het voorstel-Haarlem „en bevordere
voor dat doel een concentratie van de
Iinksche partijen" en tevens tot hot
amendement-Zutfen.
In de politiek wenschen wij ons niet
te werpen, ons niet te verstrikken,
zegt spr. Wii zouden het verderfelijk
achten voor de toekomst en de Uracilt
onzer vakbeweging, (Applaus). Ilot is
geen politiek program, dat ons samen
bracht en samenhoudt. Wanneer wij
echter zeggen, dat wij ons buiten do
politiek wenschen te houden, dan be-
teekent dit, dat wij ons niet wenschen
te hinden aan een partij of aan een
combinatie van partijen maar het
beteekent niet, dat. wij ons schuchter
zullen terughouden in de dagen,
waarin de strijd om onze school zal
worden gestreden. (Applaus.) Met
hand en tand zullen wij ons verzetten
tegen een wijziging, waardoor van
onze openbare scholen zullen worden
gemaakt staats-armenscholen.
Ten slotte beval spr. aan de aanne
ming van de moties, voorgesteld door
Zaandam en door het Hoofdbestuur.
In de aanneming dier moties zal het
hoofdbestuur zien een bepaalde en
dringende opdracht en het hoofdbe
stuur zal dan zijn volle kracht aan de
bevordering dier opdracht geven. (Ap
plaus.)
De afdeelingen Hilversum, Haarlem
en Zutfen trekken na deze verklaring
de voorstellen, die zij indienden, in.
De moties van Zaandam en van het
Hoofdbestuur worden hierop onder
daverend applaus goedgekeurd.
Een blad voor ouders.
Hilversum stelde voor, het hoofdbe
stuur op te dragen, de wenschelijk-
heid en de mogelijkheid te onderzoe
ken van de oprichting van een blad
voor ouders, met het doel, helderder
denkbeelden te verspreidon omtrent
opvoeding en onderwijs en tevens het
streven van het N. 0. G. in ruimeren
kring bekend te maken.
Het voorstel-Hilversum wordt ver
worpen.
Voordrachten voor
schoolhoofd.
's-Gravenhage stelde voor, het
hoofdbestuur op te dragen te onder
zoeken
a. Op welke wijze in de verschillen
de districten de voordrachten voor de
betrekking van Hoofd eener School
tot stand komen.
b. Of de overwegingen, die leiden
tot het opmaken der voordrachten, in
elk opzicht verband houden met de
eischen, die men stellen moet. voor de
geschiktheid om al3 Hoofd eener
School op te treden.
c. Zoo niet, op welke wijze dan ver
betering is te krijgen in het opmaken
van voordrachten voor die betrekkin
gen.
Het voorstel-Den llaag wordt goed
gekeurd.
Ontslag.
Wormerveer stelde voor, het hoofd-
bestuu? uit te noodigen te bcvoegder j
pluatso pogingen aan te wenden 0111
voor alle onderwijskrachten een gel ij -
ken termijn voor cntslag-aanvraag te
verkrijgen.
Het Hoofdbestuur heeft geen be
zwaar tegen het aanvaarden van deze
opdracht, die door de algemeene ver
gadering verleend wordt.
Schoolhygiëne.
Waalwijk, overtuigd vnn het groole
belang, dat er voor het kind en de
maatschappij in gelegen is, dat van
overheidswege alle dio maatregelen J
worden getroffen, die kunnen voorko-
men, dat door de school en 't onder-
wijs schade kan worden toegebracht
aan de gezondheid der kinderen of de
natuurlijke, gezonde ontwikkeling van
het kind kan worden belemmerd of ge-
Bchaad, stelde voor, het hoofdbestuur
op te dragen datgene to doen, wat vol-
gone zijn meening kan worden ge
daan, om het aanstellen van school
artsen door Rijk of gemeente le bevor
deren.
Blijkens zijn praeadvies hoeft het
Hoofdbestuur tegen aanvaarding van
deze opdracht geen bezwaar.
Hot voorstel wordt goedgekeurd.
Rotterdam stelde voor liet hoofd
bestuur dringe, desgewenscht in sa
menwerking met de afdeelingshestu-
ren, er op aan, dat op elke gemoonte-
begrooting een behcorlijkc som worde
uitgetrokken voor het schoonhouden
der scholen en wende zich zoo noodig
met dit verzoek tot de Gedeputeerde
Staten der provinciën.
Ambtswoning van het
hoofd.
Roermond en Omstreken stelde
voor bij de Regeering aan te dringon
op de opneming van de volgende be
paling in de wet.
Dc gemeente is verplicht de ambts
wei ing van het hoofd der school in
behoorlijken staat te houden. Rij niet-
naleving dezer bepaling worde een
gedeelte van het subsidie, dat de ge
meente geniet, ingehouden en worde
van rijkswege de woning in behoor
lijken staat gebracht.
Eei.igszins gewijzigd werd dit voor
stel goedgekeurd.
Salarissen.
Groningen diende de volgende mo
tie in. De algemeene vergadering van
hot N. O. G-, van oordeel dat een toe
slag van Rijkswege ten behoeve van
j in de nuttige handwerken aan dc L.S.
b die tot het geven van onderwijs
in do nuttige handwerken aan herha
lingsscholen, scholen voor voortgezet
onderwijs, in vakscholen.
Joure diende een amendement op
hot hoofdbestuursvoorstel in, om in
alinea b te laten vervallen hot woord
„herhalingsschool".
Dit amendement wordt aangeno
men; hot daarna dienovereenkomstig
geamendeerde hoofdbasluursvoorstel
wor lt verworpen.
Hulst en omstreken stelde voor de
wen schelf jkheid uit te spreken, dat
liet onderwijs in de nuttige handwer
ken ei'kel aan bevoegden wordt opge
dragen Het hoofdbestuur trachte met
ailo middelen het daarheen te leiden,
dat c1e regeering bij eventucele wets
wijziging een desbetreffende bepaling
in de wet opneemt.
Het Hoofdbestuur adviseert tot aan
neming, waartoe door de algemeene
vergadering wordt besloten.
Levensstandaard.
Barger, Oosterveen, Compascuiim
eloldou voor het hoofdbestuur op te
dragen, een uitgebreid onderzoek iu
te stellen naar den levensstandaard
op het platteland en in de steden, en
daarover in het jaar 1913 verslag uit
te brorgen.
Het Hoofdbestuur verklaarde in
zijn praeadvies zich bereid, deze op
dracht te aanvaarden, doch verzocht
van lijn 7. De chauffeur en de heer]kameraden kunnen worden beveiligd
Wanders sprongen uit de auto op kan men de overheid, dio gedaan
straat; do automobiel reed stuurloos heeft, wot zij kon, om dit molest te-
tusschon de hoornen door in de Blank leen te gaan, zeker nimmer aanspra-
bij hoog water. Allen geraakten te wa-jkelijk achten. Evenmin voor schade
ter. De heer Van Dijk werd spoedig jdoor een oproerige volksmenigte toe!
mot oen plank gered. De heer Schroe-}gebracht. Alleen dón zou hiervan in
dor werd gered door den bekenden hillijkheid sprake kunnen zijn, indien
zwemmer den heer Goedewngen uit'men den verantwoordelijke!
Gouda en de heer Van Hees door een
motorbootje, terwijl de beer Minder-
op na tien minuten bewusteloos word
opgödregd. Vruchteloos werd door
twee doctoren en omstanders ge
tracht de levensgeesten op te wekken
ook de reddingsbrigade en brandweer
personeel verleerden hulp. Het Jijk
on don heer Minderop, die 27 jaren
van beroep tabaks- en thee-
heidsorganen bewijsbaar onrechtma
tig optreden of onverantwoordelijk,
verzuim kon ten laste leggen.
I,Hs ar.dcrs is het echter met na
deel, dat rechtstreeks door de over
heid wordt toegebracht. Deze schade,
welke de individuen zich in het alge^
meen belang moeten getroosten, be
hoort, ook naar de meening van B, en
te worden vergoed, op gronden,
handelaar, werd naar liet ziekenhuis analoog aan die, welke in de Grond-
vervoerd. Do familie van den ovcrle-1 wet tot opneming van de artt. 151 en
dene vertoeft te Scheveuingen. j 152 leidden. Gelijk echter reeds ge-
I zegd, geldt dit alleen voor hen, dio
KRUISBESSENMEELDAUW. I aan het optreden der overheid geen
De gevreesde honingdauw of kruis-schuld hebben en wien geenerlei on-
bessen meeldauw heeft zich op verschil- voorzichtigheid, van welken aard ook
lende plaatsen iu Gaasterlttnd ver-, ten laste kan worden gelegd, uok dé
toond. eemoerite-ftdvncnnt nrivisf^ri
gemoente-advocaat adviseert, om het
toekennen eener schadevergoeding
SMOKKELEN. aan deze personen op billijkheids-
Bij den landbouwer D., in het Prul- gronden in overweging te renien
siseho dorp Suderwick, bij Dinxper- daaraan echter de waarschuwing loc-
loo, zagen de Pruisische kommiezen voegende, om bij de beoordeeling der
's nachts zakken met koren fclnuci:- verschillende ge\ allen de grootst mo-
dragen. Daar hun geen toegang tot 't 'geliike vonrzirhfitrheid in acht te n»
huis werd verleend, moest van dc wa- incn.
iet gebonden te worden aan een bc- pens gebruik worden gemankt. Toen 7.. i. komen slechts zeven van dt
paalden termijn voor het uitbrengen do1 kom miezen binnenkwamen, vonden adressanten voor schadcvergoedii
van hel rapport.
Ilot voorstel wordt na wijziging in
den geest van het Hoofdbestuur goed
gekeurd.
Vac an tie.
Groningen deed het voorstel, datdoor do vluent ts redden.
zij 12 balen haver en 6 balen ongepcl- aanmerking. De wed. Steenman nam
dc gerst, welke bleken te zijn gesmok-genoegen met een levenslange uitkee-
held. Een 16-jarige smokkelaar, T.,ring van f 5 per week, waarvan af-c-
uit Dinxperloo, werd gevangen geno- trokken wordt hetgeen zij in geld van
men en naar Hocnolt overgebracht. Do het burgerlijk tuinbestuur ontvangt
bewoners van net huis wisten zien terwijl zij, die wegens zaakbeschadi'
7- AJ «BS V J; v het hoofdbestuur zou trachten, zoo
onderwijzers met groote gezinnen noodig door tusschenkomst van dc af-
üln Hui deelingsbesteen, adressen te verkrij-
d»u onderwijzersstand, spreekt »U oi.derwijzéxs-Iamüte», bereid
ÏTJKSSS ve'ihooU?'t SSÜZ^T^SSS^SSS:
rsnlnvod„rz£rende behoe"e ka-i£#gr*?-
ging voor een vergoeding in aaiuner-
i. king kwamen, genoegen nemen met
VERDRONKEN. de volgende uitkeeringen ineens H
Te Alfen u, d. Rijn is de 12-jarige V. j M. S. Spiogelberg jf 575 j T. Rijsdijij
m don Rijn geraakt en verdronken. 1/5 C, M. Knottenbelt ƒ250 M. Coe-
vort 175, en E. de Jong 24®ÖS Met
1 LULMVE'ECURSUS. 'den adressant J. Schafcr is de ge-
Te Amersfoort verd Je centrale I meente-advocaat nog niet tot overeen-
Deze motie wordt onder groote ,,.,r fu,r8u3 pluimveeteelt geopend, dio stemming gekomen. Sedert het hem
geestdrift bij acclamatie goedgekeurd lot ««"Stouudea zaterdag wordt ««-
nuiiing v,in au vooistei. ven uuuei leiding van den heer 11. B.
Verhouding le er lm- s-Gravenhage wilde uit het voor- Beaufort uit Haarlem, aan 30 onder-
gen en leerkrachten. jstcl laten vervallen de woorden.- wijzers uit alle deeler, des lands, die
Een commiissïe bracht een rap- .J"0Or lage"- hetgeen zij er zullen zien en hooren
port uit ih zake de verhouding van; Dit amendement wordt overgeno- <jn jlun beurt zullen bekend.maken in
het aantal leerlingen en leerkrach- n,on. waarna het aldus gcamendoerd do streek hunner inwoning,
ton. voorstel wordt goedgekeurd.
De conclusies zijn: Dc m C'^'-Se voorstellen komen niet NONVLINDER.
1. Het N. O. G. ijvere er voor, dat 1,1 behandeling. In do bossclien ouder Laag Socren
alle gemeenten en schoolbesturen zoo Aa" net eintl aer vergadering heeft de nonvlinder zich wederom ver-
spoedig mogelijk voldoen aan de ml- brnci.t de voorzitter een toegejuicht 1 toond.
nimumeïschen der wet op 't lager 011- Y00, van °Precllten, hartelijken
derwijs. dat aan en hulde aan den heer Be-NAKLANKEN VAN DE AMSTER-
2. Het N. O. G. beproeve bij die ge- ),e,8lj|;, v°or wat hij voor het N. O. DAMSCHE STAKING 1911.
meenten en schoolbesturen, welke A,ee'L^^h,t„aIs ^da5fSur, Jan I Naar indertijd is meegedeeld sU
jui«t aan de minimumeisclien der wet »-n*1 schoolblad welke betrekking do raad jn banden van B. en W. vu.
voldoen, minstens eene surnumcraire "J ann het el"de van «M Jaar neer" pmo-advies een negental adressen,
overkomen ongeval is deze Schafer
niet meer'in staat, in zijn zaak licha-
melijken arbeid te verrichten. Ui]
heeft daarom een knecht 111 dienst ge
nomen, wieri hij, naar hij opgeeft,
/15 per week bctaail. Aanvankelijk
werd door hem gevraagd een schade
vergoeding van 18,000, later vermin-
dord tot 13.500. B. en \V. wenschen
dezen adressant uit te keereu de c ti
tan te waarde van het op f 15 geraam
de weekloon van een bakkersknecht,
zulks onder vooropstelling van het
standpunt, dat du aanbod is een daad
vun zuivere liberaliteit, daar de ge-
Naar indertijd is meegedeeld stelde moon te tot eenige vergoeding
,1 a w sciiade geenszins is gehouden.
waarin verzocht werd, vergoeding van
keurd, zonder bespreking.
Moderne talen.
Amsterdam stelde voor
h ss?0.1. t°,edrigv s,u; risers k:
zij/ uitstekende ?A3i„^"ïfS
deze machtiging zouden B. en NV. dan
ook alleen gebruik willen maken, ,11-
dien ook Schaffer, evenals de andere
hierboven got oemde personen, erkent
rechtens van de gemeente niets te
vorderen te hebben en verklaart vol
leerkracht aangesteld te krijgen.
3. Het genootschap trachte het daar
heen te voeren, dat het maximum
WA k"krochl d8
j„s.„T£fiïïos„mSttics„ - n"ue" °'el
S7'woVdmtbB225*Sn^%n 3 £.nS"X Sï hrtj Ten stotte «UJm li. cn tt. cr „03
zoodra dc 50 bereikt is. V'B'fg. „Rotte's Mannenkoor" en JSV.Vli, W M ÏZ» 10 dilt,do Bemeente advocaat
Deze conclusias werden troedire- Kriciis orkest mt Haarlem b j, aan- daaun vervatte verzoeK net aavies gc dc meening is toegedaan, dat, indien
c<"!clu?06 ,;erai!l' Lcbcdtn door de afdeeling. vraagd van den gemekte-advocaat.,le, oplreden der mjlitoire onrocblml.
en deze komt aan het slot zijner oe-, tj was gew<jest, toch niet de gemeen-
EEN JUBILEUM. schouwingen tot de conclusie, „dat do Amsterdam dienter-gevolge in rech-
i-nto-otcnu, de af- Te Spanbroek (Noord-Holland) Is Kctuconie Amsterdam wf?ana ten had kunnen worden aangespro-
deelingen de volgende vragen aan de een 2-daagscli feest gehouden, ter eere ei8®u oaad, noch wegens uaoen barer jton I)eze ujtspifcak zou de vraag kmi-
orde le stellen: van het 40-jarig ambtsjubileum vun oiidorgescnikton, rechtens aansprakc- >n doen ri-jzeni 0f njet eerder het
1. Is het in 't belang van de leerlin- den burgemeester den heer H, J. K. ''Jk kan worden gesteld voor de doori k j de g6meente geroepen moest
j__ i- O i.i... 11 c,, 1 l.of ar- li 1 atfln Anr ni 1 llt.n I l-Oll TtVftffohraeh- 1 J r. i
gen der eerste 6 leerjaren der lagere
school, dat het leerplan ook hot on
derwijs in de moderne talen omvat?
2. 'Zoo ja, welke der moderne talen
verdient de voorkeur?
liet Hoofdbestuur verklaarde tegen
deze opdracht geen bezwaar te heb
ber..
Zij wordt door de algemeene ver
gadering verleend.
Nuttige handwerken.
Ommen stelde voor zich tot do rc-
geering te richten, teneinde in do
wet op het lager onderwijs op te ne
men, dat het onderwijs in de Nuttige
Handwerken overal buiten dc gewo
ne schooluren tegen behoorlijke ver
goeding gegeven moét worden.
De Voorzitter stelde vervolgens
voor uit te spreken:
lo de wenschelijkheid van behoor
lijke afzonderlijke vergoeding voor
het onderwijs in nuttige handwerken;
2o. de wenschelijkheid dat het on
derwijs in handwerken overal buiten
de gewone schooluren moet worden
gegeven.
Dc wenschelijkheid sub lo. wordt
goedgekeurd; de wenschelijkheid sub
2o. wordt verworpen, beide met groo
te meerderheid.
Voorstel van het Hoofdbestuur: „De
alg. vergadering drage het hoofdbe
stuur op bij de regeering de noodigo
stappen te doen tot het verkrijgen
au een wijziging van het Koninklijk
ran dor Steen. j hot schieten der militairen toegebrach- j wcJrden geacht, om, indien tot het ver-
te schado en dat, waar ten overvloede goeden °an scbade op billijkheids-
EEN UITSLUITING IN DE DIA- het gebruikmaken van de wapeneii ui gr0Ilden werd besloten, de daaruit
MANTINDUSTRIE TE AMSTERDAM dc waarop dit is gescmea, meivoortvloelende kosten te dragen. Hoe-
De dreigende uitsluiting op de °nrechtmatig kan worden Se?oetad» vvei ^eze vraag i i het algemeen zeker
amantslijperij der firma Assclier is rechtens geen termen aanwezig zlJ Iniet van belang ontbloot is, hebben
om op de behandelde adressen tot eu w toch gonjeend th.ui8 daarop
Soeding van schade in te gaan.^^ jnIcl verder te moeten ingaan.
diamantslijperij
.zooals men weet een voldongen feit
geworden.
Juist om twaalf uur Woensdagmid
dag kwam het bericht van den A. N.
Deze conclusie, verkregen na nauw-j Ue betrekkelijk geringe bedragen,
D. B., dat het door de firma Assclier digheden eu mogelijkheden maken B.
gestelde ultimatum, betreffende een I en W. zonder aarzelen tot de hunne,
loonsverlaging van 15—20 pCt voor Evenwel zouden zij ineenen hun
de roosjesv-erKlieden, was afgewezen, (plicht slechts ten halve te doen, in
liet gevolg hiervan is, dat de fa- d"--n zij, alleen leuencie op de bepa-
briek der firma om 12 uur is stop ge- dingen van net strenge recht, acn
zet en de ongeveer 50Ö werklieden der j raad voorstelden, de verzoeken korl-
slbperij uitgesloten zijn. Naar men j weg af te wijzen en indien zij niet, me-
wc-et, waien sinds eenigen tijd reeds overwogen nadoen, oi met weilicnt
130 roosjes-werklieden niet meer overwegingen van bilnjkbeid ten guu-
werkzaam aan de slijperij, zoodat on- ste van dc verzoekers spraken. Dit
geveei 630 werklieden bij de uitelui-1 schijnt hun inderdaad ten aanzien
ting betrokken zijn. van een aantal hunner het geval te
Aan het personeel werd de afvvij- zijn. Zij achten het billijk, dat de over-
zing van liet ultimatum door de chefs jheid, waaneer zij bij ue uitoefening
rneJegodocld, waarna allen in goedo I barer taak, om de orde te handhaven,
orde de fabriek aan de Tolstraat ver- nadeel moet toebrengen aan enkele
lieten. ingezetenen, die zelf niet tot het op-
De uitgesiotenen zullen wekelijks i treden der overheid aanleiding heb-
een uitkeering van ƒ12 van den Bond ben gegeven en wien geen de minste
gezette ovcrvv-egmg^an^alle^omsian- waarover het thans gaat, wettigden,
'~°n naar huiiuo meening, niet, dat zij door
het aanknoopen van allicht zeer lang
durige onderhandelingen met de
ontvangen.
onvoorzichtigheid kan worden ten
laste gelegd, deze schade vergoedt, ook
al is het optreden zelf der overheid in
geen enkel opzicht als onrechtmatig
of onnoodig te bestempelen.
Zij gaan dus (zoo lu;dt het prae-
AUTO TE WATER.
Men meldt uit Rotterdam
Op de Noordblaak voor Café Com-
vUll .merce stapten gisteravond 9 uur de 0--
Besluit, bedoeld in art. 87 der wet op hoeren J. van Hees, tabakshandelaar, advies van B. en W.. niet zoo ver, nat
't L. regelende het examen ter G- van Dijk, S. H. Wanders, J. Min-'zij dc billijkheid erkennen van eiken
verkrijging van de bevoegdheid tol derop, allen van Rotterdam, en II. eisch tot vergoeding van schade, wel-
liet geven van onderwijs in de nutti- Schroèder, uit Stratum hij Emdho- ke, ton gevolge van oproer of onlus-
gc- handwerken voor meisjes, in dier ven, in de huurautomobiel no. 4259 om ten, is geleden. Voor schade, die b.^
"ooge, dat er 2 bevoegdheden verkre-1 naar de Dordlsche tentoonstelling te
iiaiu" ue uoruiscne leinouiisiciung veeuü werkgever lijdt, omdat zijn i,
s.i kunnen worden." «gaan, toen midden oo de straat Je willige arbeiders niet voldoende te- schaffen in de tijcelijk onbewoonde
a. die tot liet geven van onderwijs 'auto in botsing kwam met een traill gen molest van de zijde van stakende woning van den heer Van uer biarp,
geering een beslissing nog langer uit
stelden.
B. en W. wenschen echter met na
druk te verklaren, dat zij, den raad
voorstellende aar enkele verzoekers
op billijklieidsgrocdeu een vergoeding
voor ue geleden schade ie geven, daar
mede volstrekt niet geacht willen wor
den te erkennen, dat, bij eventueel on
rechtmatig opticden van militairen,
kraclitens art. 184 der Gemeentewet
door den Burgemeester gerequireerd,
dc gemeente tot vergoeding der daar
uit voortgevloeide schade gehouden
zou zijn.
JEUGDIGE INBREKERS.
To Leidon werden in de jongste w©
ken herhaaldelijk diefstallen mot in
braak gepleegd zonder dat het de po
litie gelukte de daders te vinden. Nu
is do hand gelegd op vier knapen éëii
van 13, é&n van 11 en twee van 10
jaar, die zich Maandag, nadat zij de
schutting van den tuin waren over
werk- geklommen, toegang wisten te ver-
speciaal het oog govcstigd op do op
leiding en <le salariecrlng, welk© bel
de bewijs leveren vun een© bedenke
lijk© onverschilligheid van d© regoo-
ring, ten opzicht© van het openbaar
onderwijs en den openbaren onder-,
wijzer. D© opleiding toch is even
slecht als vóór 34 jaar, terwijl wij,
wat d© salarieering betreft, ook min
stens een kwart ©euw ten achter zijn.
„Ifet staat voor ons vast, dat van
deze regeering geen verbetering van
het allcrnoodigste lo verwachten is,
zoodat het voor ons van het aller
grootste belang is. indien do regee
ring in handen komt van partijen,
wier politieke overtuiging ons een
■waarborg is, dat ze, aan het bewind
zijnde, krachtig zullen streven èn
naar verbetering onzer opleiding fm
naar verbetering onzer salarieering.
„Het is aan geen twijfel onderhe
vig, of wij hebben in dat opzicht otvze
ongen te richten op de Iinksche par
tijen. dat wil zoggen op do vooruit
strevende partijen in al haar scha-
kecringen. Zonder nu het Genoot
schap den wog te willen opdrijven
van de partij-politiek, zou het naar
onze meening een daad van wijs be
leid zijn, indien het krachtig mede-
hielp aan de totstandkoming van een
samenwerking der Iinksche partijen
bij de a.s. verkiezingen in 1913."
liet hoofdbestuur adviseerde tot
aanneming van het eerste deel van
het voorstel Haarlem en tot verwer
ping van liet tweede deel. Naar de
meen ing van het hoofdbestuur be
hoort deze vakvoneeniglng zich te
houden buiten het terrein der poli
tiek. Het hoofdbestuur woes er op,
dat naar zijn meening de term ..Open
bare school" hie«r moet worden opge
vat als te beteekenen de nlet-kerkelij-
ko. met-dogmatische school.
Hilversum stelde voor liet voorstel
te lezen als volgt
Het N. O. G. trede krachtig op voor
dé openbare school en liet niet-dog
matisch onderwiis,
Zutphen wilde liet eerslo gedeelte
behouden, maar het tweede vervan
gen door
„en verzette zich dus met kracht
tegen wijziging van art. 192 der
Grondwet".
Zaandam diende de volgende mo
tie m
„De algemeene vergadering,
„van oordeel, dat de openbare
school toeganxeüj-k is vooi ieder,
zonder onderscheid van godsdienstige
richting, ue uationaie is bij uitne
mendheid,
„dat hét een eisch van gezond© puo-
d.igogiek is op school goeu godsdien
stige vorming te geven in een bepaal
de richting,
„spreekt ais tiaar iueening uit, dal
het ue taak is van het N. 0. G-, met
kracht te ijveren voor de instandhou
ding dezer openbare school."
Het hoofdbestuur stelde do volgen
de motie voor
„De vergadering,
„kennis genomen bobbende van het
voorstel der Grondwetscommissie, oin
artikel 192 der Grondwet in dier voe
ge te wijzigen, dat onderwijs van
overheidswege alleen verstrekt wordt
voor zoover daarin niet door de inge
zetenen zelf wordt voorzien, waar
door dus de bijzondere school regel,
de openbare aanvalling zou worden,
„van oordeel, dat een wijziging vun
artikel 192 der Grondwet in dezen
geest noodzakelijk ten gevolge zou
hebben
„een meerdere splitsing der school
bevolking naar de godsdienstige rich
tingen en. naar rangen en standen,
dan thans reeds het geval is,
„een uitbreiding van liet aantal
kleine scholen, waarin bij een onvol
doende klassenindieeling het onder
wijs niet tot zijn volle recht kan ko-
tüeü,
„verklaart met nadruk eene wijzi-
iging van artjkel 192 der Grondwet in
den geest van het betreffende voorstel
in hooge mate schadelijk voor onze
volksontwikkeling en ouzo volks
eenheid,
„spreekt den vvensch uit, dat de
Staten-Generaal hunne medewerking
tol een dergelijke wijziging niet zul
len verleenen.
„en besluit deze motie ter kennis te
brengen van Regeering en Volksver
tegenwoordiging".
Na eenige gedachten wisseling vroeg
de Voorzitter namens het hoofdl»e-
stuur onvoorwaardelijke instemming
voor de uitspraak -, „het N. O. G. tre
de krachtig op voor de openbare
school". (Applaus). Daarmede is, zei-
de hij, tegelijkertijd sanctie gegeven
auti het lioofdoestuur en de verschil
lende afdeelingen voor wat zij roods
lang deden zonder dat het N. O. G.
zich in deze onomwonden had uitge
sproken. De strijd voor het behoud
van de openbare school eischt con
centratie \an de krachten van het N.
O G. En daarom acht het hoofdbe
stuur het noodig, dat het N. O. G.
zich beslist en duidelijk uitspreekt
vóór de openbare school, waaronder
het hoofdbestuur wenscht te verstaan
de overheidsschool zooals wij die
thaus kennen, dat wil zeggen de
schooi die toegankelijk is voor de km-
Feuilleton
Het geheim van
de Tower Hill.
Uit het Eugölsch, door
A. WILSON BARRETT,
Hl
Ik ben blij, dat hij niet van plan
is naar iiet verhoor te gaan, over
dacht liij, toen hij weer op straat liep.
Het zou de zaak van Mr. Fairfax
geen goed doen, vrees ik, als hij nu
berkend werd. Die jonge man stond
blijkbaar tot al die menschen in be
trekking en dat feit zal de zaken voor
hem niets verbeteren uls hij in zijn
tegenwoordige tactiek blijft volhar
den. Maar natuurlijk is hot toch mo
gelijk, dat hij herkend wordt en wat
zal hij dan zeggen?
Die vraag was er een, die den agent
«tof tot nadenken gaf tot hij op «len
hoek van Chancery I.ane aankwam,
maar zijn gelaal stond niet vroohjkor
toen hij die drukke straat Insloeg.
Ik hoop nu tenminste, dat Mt.
Riko niet dood is, dacht hij, ter
wijl hij het huisnummer van dien
heer opzocht. De gentleman, die or
zooveel van houdt, uit een kruik te
drinken, schijnt zijn vrienden heel
snel te verliezen. De vriendschap
schijnt echter niet heel innig ge
weest te zijn tusschen hem en den
overleden Wedderburn, daar hij blijk
baar niets van zijn dood wist. O, hier
is de woning van Mr. Rike.
Want een geschilderde regel op do
deur van een blok kantoren had hem
verteld, dat hier Mr. Wilmer Rike,
advocaat, woonde.
Omdat dr. Farge en Mr. Wedder
burn beiden dood schijnen te zijn, zal
hef. dunkt me, niet moeilijk zijn om
aan Mr. Rike mijn belangstelling
voor Mr. Carl Fairfax duidelijk te ma
ken, zoo dacht hij, terwijl hij het
gebouw binnentrad on zijn weg zocht
naar het kantoor van den advocaat.
En ik denk wel, dat ik hior eenige
informaties zal kunnen krijgen als ik
het voorzichtig aanleg.
En hij tikte aan de deur van den
advcoaat.
Een stem antwoordde „Binnen", en
Justus gehoorzaamde aan dat bovol
en trad binnen.
Weer was hij in een vertrek, waar
bij nog een ander vertrek scheen te
bchooren, maar in dit geval was de
klerk, die achter de schrijftafel zat,
niets dan oen dilewangige jong© man,
die beleefd tegen hem boog, terwijl hij
hem vroeg, wat er van zijn dienst
was.
Ik zou graag Mr. Rike even wil
len spreken, zei de agent, terwijl
hij met voldoening het uiterlijk van
don jongen man opnam.
Dat spijt mij. Mr. Rike is uit,
mijnheer, zei de jonge man. En
Mr. Leeds, de eerste klerk, ia ook uit.
Maar misschien wil u wel zoo vrien
delijk zijn, uw naam en de zaak waar
voor eij komt aan mij op te geven
Justus stuitte dezen woordenvloed
op vriendelijken toon.
Ik zal nog eens terugkomen,
zei hij. Dank u. Ik wilde alleen
maar enkele minuten met Mr. Rik©
zelf spreken, en ik kan evengoed oen
anderen dag komen.
't Spijt mij, mijnheer, zeide de
jongeling weer. Maar als u Mr.
Rike zelf wil spreken, dan kan u nog
wel eenigen tijd wachten. Hij is wo-
gens ziekte weg.
Ziek Hij ook De agent kwam
tot bezinning. Is hij ziek? Och, och.
wat spijt mij dat, zei hij. Wan
neer is dat gebeurd Niets ernstigs,
hoop ik?
Neen, mijnheer, ik geloof het
niet. Hij zond bericht, dat hij over
eenige dagen weer terug hoopte te
zijn. Hij werd twee dagen goleden
ziek.
Twee dagen geleden Zoo I zei
<1© agent peinzend.
Ja, mijnheer, zei de jongeling.
Maar Mr. Leeds zal over een uur on-
gevoor hier wel zijn.
Justus schudde zijn hoofd.
Neen, ik vrees, dat ik aan Mr.
Leeds niets zal hebben, zei hij.
lk zal hem niet lastig vallen. Ik zal
liever wachten tot Mr. Hike beter is.
Intusschen, ging hij voort, zich on-
verschillig tot den jongen man wen
dend, zou u mij misschien wel kun
nen helpen. Ik heb het adres noodig
ivan een vriend van Mr. Rik©. Een
gentleman, Fairfax genaamd.
Mr. Fairfax? zei de jongeling.
Wel, wij zouden wat blij zijn als wij
dat zelf wisten, hier op het kantoor.
Och, zei Justus, zoogenaamd
met groote verbazing. Inderdaad?
Heel blij, zei de jongeling.
Maar kent u Mr. Carl, mijnheer
CurieusWeer een, die hem Mr.
Carl noemt, dacht Justus. Heel
goed zelfs, antwoordde hij hardop.
Wel, mijnheer, als u hem mocht
ontmoeten, zei de jongeling,
dan wil u het ons zeker wel laten we
ten, mijnheer Mr. Rike zou zeer vor-
lieugd zijn te weten waar hij is.
Zou hij zei Justus. Nu, ik
zal Mr. Rike stellig bericht sturon
liet oogenblik, waarop ik Mr. Fair
fax toevallig tegenkom. Maar,
voegde hij er bij, ik heb hem nu
ook al in eenigen tijd niet gezien.
Neen, mijnheer. Niemand, zei
de jongeling. Vreemd, nietwaar,
mijnheer
I-Icel vreemd, zei Justus.
En wat een wonderlijke geschie
denis met dat vermogen, nietwaar,
mijnheor ging de klerk voort.
Justus sloot zijn ooigen half, terwijl
hij nuui' den jongen man keek. Welk
vermogen Ilij zou zijn ooren hebben
willen geven om het te weten, maar
zou het wat geven om er naar te
'vragen De jongen zag er onnoozel
genoog voor uit en hij besloot, dat het
helpen zou. In elk geval zou.hij niets
te weten komen als hij niets vroeg.
Welk vermogen zeide hij
kalm.
Van den ouden Wedderburn,
izei de jongen. Hij liet hem alles
na wat hij bezat. Heeft u daar niet
van gehoord
Hem alles nagelaten. Justus
greep een punt van den lessenaar
vast, waarnaast hij stond, en deed
zijn best om een onverschillige uit
drukking aan zijn oogen te geven, die
hij wist dat bijna uit zijn hoofd puil
den. Nu hoorde hij tenminste iets.
Neen. lk denk, dat ik toen weg was,
zei hij eindelijk. Ik heb er totaal
niets van gehoord. Heel vreemd.
Neen, dat is zoo heel vreemd
niet, dat u van hem daar niets over
hoorde, zei de jongen. Hij hield er
niet van er over te spreken, ofschoon
li ij over alle andere dingen met ieder
een zou spreken. Mr. Carl gaf mij
voor de wedrennen nog wel eens een
goedo til», moet u weten. Doet u daar
ook aan
Nee», dal niet precies, zeide
Justus, maar vertol mij ©ens, liet
li Li hem .al zijn geld na
Feitelijk alles. De patroon is een
van de executeurs, zei do Jonge
man. Maar Mr. Carl scheen er niet
heel blij mee le zijn.
Was hij niet zei Justus. In
zijn geval zou ik het wel goweest
zijn.
En ik ook, zei de jongen,
Meer dan honderdduizend pond liet
hij na.
Honde- dduizend Goede hemel I
riep J ustus uit. Wat een geld I
Ja, zei de klerk. Maar be
denk wel, hoe hij het gekregen had-
Zestig per honderd, en als de reke
ning niet betaald werd, was hij ge
woon de hoofdsom en den interest of
een nieuwen schuldbrief te zetten en
daar weer zestig per honderd bij te
rekenen. Dat loopt spoedig op, mootu
denken.
Justus knikte.
Ja, het is een mooi beroep, zei
hij, een zucht onderdrukkend.
Ik voor mij zou er niet van hou
den, zei de klerk. Tenminste niet
op de manier, waarop Wedderburn
het deed. Hij zette ze te veel het nies
op de keel.
Neen. ik geloof, dat het mij ook
niet zou bevallen, dacht Justus,
terwijl hij naar het dikwangig© ge
laat van den jongen keek. En
geloof ook niet, dat je nog lang klerk
op het kantoor van een advocaat zult
blijven.
(Wordt -vervolgd).
