NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
30e Jaargang, -io. 9015
IXZ'i'
Verschijnt dagelijks, b&baive op Zon- en Feestdagen. vrijdag s november t9!s a
HAARLEM'S DAGBLAD
abonnementen a d v erten tièn:
pei* dr'e maanden: xj&M Van regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem 120 SËÊÊÈsZÊSlé&Hwla Haarlem van 1—5 regels ƒ1.elke regel ineer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel.
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der ^r'r^- Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) 1.30 Jf L Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing:
Franco per post door Nederland1.65 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant
OaSSM^mUa >.37H tMadie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
o o de omstreken en franco per post ,0.45 Intercommnnaal Telefoonnummer der Redactie600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Cosfer. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drnkkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaalsing van advertentiën en reclames yan buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephnon interc. 6229.
dit nummer bestaat uit
acht bladzijden.
eerste bi ad.
AGENDA
ZATERDAG 9 NOVEMBER.
De Kroon: Voordrachtavond Mevr.
Wensma-Klaassen, 8 uur.
Soc. Vereeniging: Muziekuitvoering
Laurens Jansz. Coster, 8 1/4 uur.
Brongebouw: Feestverg. Bond van
Arb. in de Kledingindustrie. 8 uur.
Bioscoop Modern: Voorstellingen.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stellingen.
Stadsnieuws
OmOnsHeen.
In het Tweede Blad van dit num
mer vinden onze lezers een artikel:
„Een gesprek met Ds. TI. van Broek
huizen", I, in de rubriek Om Ons
Heen.
BOND VAN VRIJ-LIBERALEN.
In de Donderdagavond gehouden
vergadering der aid. Haarlem van
den Bond van Vrij-liberalen is het
concentratie-program goedgekeurd.
VRIJZ.-DEM. KIESVEREENIGING.
Bij acclamatie keurde de door een
60-tal leden bezochte vergadering der
Vrijz.-Dem. kiesverccniging Donder
dagavond het concenlralieprogram-
mu goed.
Vele nieuwe leden gaven zich op.
Het ledental is nu pl.m. 120.
Opgespoord.
P. J. v. D., 'n jongmensch dat dief
stal van een gouden ring en een por-
temonnaie-met-geld op z'n geweten
had, werd gisterenmiddag door de po
litie op verzoek van den Officier van
Justitie opgespoord en aangehouden.
Aangehouden
is de koopvrouw A. M. v. d. B., die
nog een maand gevangenisstraf,
waartoe ze in Dordrecht veroordeeld
was, had uit te zitten.
Onze Marine.
Donderdagavond te 8 uur arriveer
de hier, ligplaats Noorder Buiten
Spaarne, komende van Amsterdam,
llr. Ms. kanonneerboot „Wodan,,,
commandant luit, t/z. Ie kl. Hofstede.
Deze bodem doet een oefeningsreis
voor officieren en adelborsten en is
hedenmorgen te 7 uur via Alkmaar
weder naar Willemsoord vertrokken.
Eeuigeu van onze Jantjes liepen door
de stad te passagieren.
EXAMEN VRIJE EN ORDE
OEFENINGEN.
Te Amsterdam zijn geslaagd de da
mes: A. M. E. Wilken en H. M. Ver
beek, van Utrecht; J. W. Favié en Th.
W. Fels, van Amsterdam; en Th. G.
A, M. Fridt, van Haarlem.
ROODKAPJE EN DE WOLF.
Men schrijft ons
Het succes, dat mevrouw Hopman-
Kwast, te Amsterdam wederom behaal
de met de opvoering van do door liaar
gecomponeerde operetto „Roodkapje
eu de Woll' deed de directie van den
ïansschouwbur- besluiten te trachten
ook te Haarlem hiervan een opvoering
te verkrijgen. Mocht dit gelukken, dan
zal de datum spoedig bekeud gemaakt
worden.
Te Amsterdam werd „Roodkapje"
drie Zondagen achtereen in het Paleis
voor Volksvlijt voor uitverkocht© za
len gespeeld.
Stakende paarden.
Gisterenavond omstreeks half ne
gen, weigerden de paarden van den
expediteur Bos, alhier, de vracht ver
der dan tot Halfweg te trekken. De
slaking duurde ruim anderhalf uur.
Eindelijk gelukte het den koetsier de
seweging er in te krijgen en er in te
bonden tot Haarlem toe. Dezelfde
paarden veroorzaakten in het begin
dezer week een tramvertraging, door
dat zij toen met den wagen in den
berm van den weg raakten.
Doorgaande wagens.
Naar aanleiding van de klachten
over den ongeregeiden dienst aan de
E. S. M., veroorzaakt door het opont
houd aan den Admiraal de Ruiter-
weg. zal de E. S. M. in den loop dezer
maand nog meer doorgaande trams
laten loopen.
Men is thans druk bezig met het
maken van borden met het opschrift:
„Stopt niet Admiraal de Ruilerweg
en Sloterdijk", die voor op de door
gaande wagens zullen worden ge
plaatst.
Fotokunst.
Do Nederiandsche club voor foto
kunst zal baar jaarlij'ksohen salon
houden van 10 tot 18 November in het
Museum vw Kmnstn ij veilheid.
WELDADIGHEIDSAVOND.
Do vereeniging voor behoeftige
kraamvrouwen „Moederzorg" tc Scho
ten, geeft einde November een welda
digheidsavond onder leiding van den
heer Van Gasteren, die voor het goede
doel den Schouwburg bereidwillig
afstond. Tevens hebben de „Harmo
nie" en verschillende dames en hee-
ren, leden van „Cremer", hunne wel
willende medewerking toegezegd.
Gaarne bevelen wij deze nuttige ver
eeniging in elks belangstelling aan en
hopen, dat de schouwburg dien avond
uitverkocht zal wezen.
30-JARIG JUBILEUM.
Den 3den December aanstaande zal
het 30 jaar 'geleden zijn, dat Ds. D.
Tibben, predikant der Gereformeerde
Kerk aan het Klein Heiligland, als
predikant werkzaam is. Sedert Sep
tember 1897 vervult Ds. Tibben het
ambt te Haarlem.
Geen serenade.
Het bestuur van de muziekvereni
ging „Harmonie", verzoekt ons mede
te deelen, dat het van het geven van
eene serenade, aan het gouden echt
paar Boerêe—Lindeman in de Lan
ge Boogaardstraat, die op een aan
den Burgemeester daartoe gedaan
verzoek, zou zijn geweigerd, niets af
weet, en dat door de „Harmonie" geen
uituoodiging lot het brengen van een
serenade is ontvangen.
Bach.
Mevrouw IC rausOsborne is ver
hinderd, mede te werken op het a.s.
Bachconcert, maar het bestuur is zoo
gelukkig geweest, Miss Maude Fay
(bereid te vinden tot optreden. Miss
Fay zong, naar men ons meldt, Don
derdagavond met schitterend succes
voor de Wagner v eweeniging d© partij
van Sieglinde.
Baldadigheid.
Men schrijft ons
Gisterenavond wanen baldadige jon
gens in de Bakkerstraat weer bezig.
Zij haalden de glaasjes uit de lan
taarns in die straat. Eu als zij er twee
hadden, bonsde ©en van hen op de
ruiten en liet dan d© glaasjes in stuk
ken vallen. De bewoners kwamen dan
naar buiten, in de meening, dat er
©en ruit gebroken was. Dat vonden
de bengels leuk 1
Het wordt tijd, dat de politie ©r een
eind aan maakt.
HET NEDERLANDSCHE
ROODE KRIJIS.
Naar ons gemeld wordt zullen mor
gen de Padvinders hun medewerking
verleenen om geld op te halen voor
„Het Nederiandsche Rood© Kruis", in
verband met der. Balkanoorlog.
Wij hopen, dat het giften regenen
zal, en dat menigeen zich als 1i d van
„Het Nederiandsche Roode Kruis",
(afd. Haarlem), zal opgeven. De jaar-
lijksche contributie bedraagt slechts
f2.50.
ENSEMBLE SOLSER EN HESSE.
Donderdagavond gaf dit gezelschap
in onzen Schouwburg de 300ste op
voering van „Kom j'ook op de bruiloft
van Mietje".
Ook nu hadden de spelers niet over
succes te klagen Herhaaldelijk klonk
een gulle lach door de zaal, als een
duidelijk bewijs, dat Solser en Hesse
en hun medespelers de aanwezigen
uitstekend wistei t© vermaken. Voor
al 't succes van Solser als Kee Blom
was groot en welverdiend. Om hem
zijn door de bezoekers tranen gela
chen.
Voor de pauze betrad de directeur
van den Schouwburg, de heer Van
Gasteren, het tconeel, cm het ensem
ble geluk te wenschen met deze 300ste
opvoering. Spreker keepte, dat het ge
zelschap nog vela malen in zijn ge
bouw zou komei spelen, om de echte
humor hoogtij te laten vieren.
Aan de heeren Solser en Hesse en
hun echtgei-oclen werden door den
heer Van Gasteren prachtige bloem
stukken aangebeden.
Het publiek bracht den spelers een
hartelijke ovatie.
Ook de opvoering van hot blijspel
„Mijnheer is naar Berlijn geweest"
was heel goed. en verwierf een welver
diend applaus.
De schouwburg was goed bezet.
Gev. Voorwerpen,
l'crug te bekomen bij:
R. Smit, De Clercqstraat 107, een
kinderhandschoen. D. Wijkhuizen,
Houtmarkt 45 rood, een portcmonnaie
met inhoud. W. Schornagel, Gen.
Cronjéstraat 48, Schoten, een cein
tuur met gesp. H .N. v. d. Putte,
Voorzorgstraat 15 rood, een Nederl.
taalboekje. Mej. M. Besteman, M.
van lleeuiskerkstraat 67 rood, een hon
denriem. Bureau van Politie, een
ring met 6leutels. F. Zwolle, Roos-
veldstraat 27, een zweep. Mej. E.
Dijkstra, Frederikspark 4, een bril,
J. Oom, Romolenstraat 58, een lees
boek. W. de Boer, Gen. Joubert-
strant 44, een kinderhandschoen.
W. F. Winkelman, Saenredamstraat
25 rood, een hondje. J. Homburg,
Oranjeboomstraat 6, een postpakket
(doos). H, de Laat, Vooruitgang
straat 25, een ceintuur.
(Zie vervolg stadsnieuws onder de
laatste berichten).
(Jit de Omstreken
SCHOTEN.
S. D. A. P.
In den loop van de volgende week
zal door de afdeeling Schoten van de
S. D. A. P., een openbare vergadering
worden belegd, waarin de beide so
ciaal-democratische raadsleden als
spiekers zullen optreden, in verband
met het werk door hen gedurende een
jaar in den Raad verricht.
JAARFEEST NEDERL. R.-K>
VOLKSBOND.
Zondag a.s. zal de afdeeling Scho
ten van den Ned. R.-K. Volksbond
met haar jaarfeesten een aanvang
maken. In haar gebouw aan de Kerk-
laan zal des avonds door de Rederij
kerskamer St. Bavo opgevoerd wor
den het drama „Caranza", in drie be
drijven, en het blijspel „De Geduld-
proel".
HEEMSTEDE.
Bij de Donderdag gehouden stemming
voor vijf leden in het kiescollege, zijn
herkozen de heeren W. A. van Amstel,
f. A. Hoekendijk en Jhr. mr. P. Te-
ding van Berkhout, en voor de twee
vacaturen: E. L. van Breemen en J.
D. Waller van Kennemeroord.
BENNEBROEK.
Gisterenavond trad in het gebouw
„Rehoböth" als spreker op de heer
Kloosterman, thans evangelist in Dren
te. Zijn onderwerp luidde „Van Anar
chist tot Christen". In groote trekken
gaf hij zijn levensgeschiedenis weer,
hoe hij, geboren uit Christelijke ou
ders, aanvankelijk roeping voor het
socialisme gevoelde. Mede door het
lezen cn den invloed van velerlei ge
schriften en boeken werd hij materia
list, anarchist, doch voelde zich na
inneriijken strijd. ten slotte geroe
pen, op een vergadering te Amsterdam
te verklaren, zijn laatste spreekbeurt
als anarchist te hebben vervuld. De
spreker vond een aandachtig gehoor
en Ds. J. A. Gerth van Wijk dankte
hem en de aanwezigen voor hun tegen
woordigheid.
HAARLEMMERMEER.
Eensgezindheid.
In het café van Mej. Stapel te N.-
Vennep hield de vereeniging „Eens
gezindheid" een algemeen© vergade
ring onder voorzitterschap van den
heer G. Jongejans. Slechts weinig© le
den waren 'ter vergadering aan wee .g.
Uit het verslag van den penning
meester bleek dat Let met de kas niet
rooskleurig gesteld is, daar het
boekjaar sloot met een nadeel:g saldo.
Als bestuursleden werden herkozen
de 'heeren B. de Breuk en B. de Groot.
Jammer is het, dat deze vereeni
ging, wier bestuur zoo menig gezelli-
gen avond organiseerde aan bloed
armoede begint te lijden.
Het is te hopen da.t daarin spoedig
verandering moge kooien.
Flinke verbetering.
Aan de o. 1. school no. 1, nabij de
Lijnden, waar een paar lokalen leeg
stonden door een verminderd aantal
leerlingen, 'hebben B. en W. deze lo
kalen tot één doen vereenigen om als
gymnastieklokaal dienst te doen. De
ze verbetering zal zéker door het per
soneel der school en niet minder door
ouders en leerlingen worden toege
juicht.
Naar wij vernemen zal ook i© N.-
Vennep een dergelijke verbetering
worden aangebracht.
Binnenland
TWEEDE KAMEtR.
Men seint on?
Op art. 3 der Invaliditeitswet, dat
definieert het begrip arbeider en be
paalt, dat ieder, die 16 jaar oud is,
niet in werkelijken militairen dienst
is, binnen het rijk loondienst verricht,
tegen een loon van hoogstens f 1200
's jaars, hebber de heeren Duys c. s.
voorstellen ingediend om den leeftijd
van 16 jaar te schrappen en in ver
band da arme' bij art. 194 de premie
voor niet zestien-jarigen geheel door
den werkgever te laten betalen, voorts
het loonbedrag van f 1200 op f 2000 te
brengen, behoudens enkele beperking,
bij een later artikel voor niet loonar-
beiders.
De heer Patijn stelt voor alleen 16
jaren te schrappen, dus ook jongeren
op te nemen.
De heer Treub wilde de f 1200 schrap
pen en dus de verzekering uitbreiden
tot alle arbeiders.
De amendementen werden respectie
velijk door de heeren Schaper, Patijn
en Treub toegelicht. Daarna volgde
het debat, hetwelk nog voortduurt.
OUDERDOMS- EN INVALIDITEITS
VERZEKERING.
De Regeering heeft bij tweede Nota
van Wijzigingen in het nader gewij
zigd ontwerp van wet tot verzekering
van arbeiders tegen geldelijke gevol
gen vaji invaliditeit en ouderdom een
aantal wijzigingen gebracht.
De voornaamste wijziging betreft
de invoering van twee artikelen 33 a
en 34 a. Blijkens de toelichting lost
art. 34 a de zaak voor de spoorwegar
beiders op geliike wijze op als art
207 a heeft gedaan voor de vrijwillig
dienende militairen.
De arbeider die den spoorwegdienst
v erlaat zonder recht op een onmiddel
lijk ingaand en voortdurend pensioen
van 104 of meer en die op het oogen-
biik waarop hij onder de pensioen
regeling der spoorwegonderneming
kwam te vallen, niet verplicht verze
kerd was, zal worden geacht gedu
rende den tijd dat hij onder die pen
sioenregeling viel, verplichtrverzekerd
te zijn geweest, zonder dat hij daar
voor premie hoeft te betalen; de over
dien tijd verschuldigde premién zul
len door de maatschappij of het pen
sioenfonds aan de Bank worden ver
goed. Het bedrag dier vergoeding
wordt bepaald naar regelen bij alge-
meenen maatregel van bestuur ge
steld, in welke regelen ook het ele
ment van rentevergoeding over de
verschuldigde premie tot zijn recht
zal komen. Nader dient dan geregeld,
welke vermindering de aanspraken
van den arbeider die den dienst der
maatschappij verlaat, tegen die maat
schappij (of het aan haar verbonden
pensioenfonds) zullen moeten onder
gaan.
DE „GELDERLAND".
Blijkens bij het Dep. van Marine
or.tv. bericht, is Hr. Ms. „Gelderland"
6 dezer tc Malta aangekomen.
Het lag in het voornemen van den
commandant des nachts de reis naar
Smyrna voort te zetten.
KAMERVERKIEZINGEN IN, 1913.
De vrijzinnige kiesvereeniging te
Terapel, in het district Veendam,
heelt voorloopig candidaat gesteld
jhr. mr. dr. E. van Beresteijn, burge
meester van Veendam.
(N. R. Ct.)
HET NEDERL. ROODE KRUIS EN
DE BALKAN-OORLOG.
Bij de familie van dr. Van der Werff
is, naar men aan de Nieuwe Ct. me
dedeelt, bericht ontvangen, dat alle
naar Servie vertrokken Nederiand
sche artsen en verplegers in Belgra
do werkzaam zijn aan twee verschil
lende hospitalen.
Blijkens een bij het hoofdcomité
van het Ned. Roode Kruis ingekomen
telegram is de ambulance voor Grie
kenland behouden te Brindisc aange
komen en zal ze zich met alle mate
riaal inschepen op het stoomschip
„Palachy", naar Korfoe eu Patras,
zoo meldt de „N. Rolt. Ct.".
OUDERDOMSVERZEKERING.
Het bestuur der Vereeniging tot Ver
betering van den niaatschappelijken
en den rechtstoestand der vrouw,
heeft een adres tot de Tweede Kamer
gericht, waarin er wordt op aange
drongen in de invaliditeitswet naast
de weezenrente ook een weduwen
rente op to nemen.
VOLKSGEZONDHEID.
De Minister van Binnenlandsche
Zaken heeft met ingang van 1 Novem
ber 1912 als ambtsgebied van den
hoofdinspecteur van de volksgezond
heid dr. \V. P. Ruijsdh aangewezen
de provinciën Zuid-Holland, Noord-
Holland, Zeeland en Utrecht.
NED. VEREEN. VAN SPOOR- EN
TRAMWEG-PERSONEEL.
Naar „Het Volk" verneemt, hebben
de afdeelingen der Nederiandsche
Vereeniging van Spoor- en Tramweg
personeel met groote meerderheid be
sloten, dat geen buitengewone alge-
meene vergadering zal worden gehou
den.
De afdeelingen, die niet op de cir
culaire van het hoofdbestuur hebben
geantwoord, zijn niet medegeteld.
Eveneens is besloten geen ontslag
le verleenen aan den vereenigings-
ambtenaar Nathans.
EEN NIEUWE SCHOUWBURG TE
SCUEVENINGEN.
Air. E. Hijnians, te 's-Gravenhage,
heeft lxij den gemeenteraad aldaar
een© aanvrage ingediend om in erf
pacht te mogen ontvangen togen een
jaarlijlcschen ©vfpacbitscamon van 500
een drietal perceelen, ter totale groot
te van pl.aii. 4-450 vierk. M. aan het
Gevers Deyuootplein, ten einde daar
op een schouwburg ie stichten met
bijbehoorend schouwburg-café-restau
rant.
Hij is van meening, dat een theater
in het centrum van het verkeer te
Scheveuingen eene behoefte is.
Als blijk dat het den aanvrager
niet in hoofdzaaJc te doen is om uit de
exploitatie groote winsten t© trekken,
zou hij geneigd zijn aan de gemeente
boven den erfpachtscanon aan te bie
den een derde gedeelte van de netto
winst, nadat over het kapitaal 5 pCt.
zal zijn uitgekeerd.
De ontwerpen voor den t© stichten
schouwburg zijn gemaakt door den
architect S. de Clercq te 's-Gravenha
ge, en de bouwkosten worden geschat
op ongeveer f 500.000.
De aanvrager treedt op voor eene
eventueel nader te noemen combina
tie.
OP VRIJE VOETEN.
De kantoorbediende J. N. S., is, naar
„De Maasbode" meldt, op vrije voeten
gesteld en is er met een strenge be
risping afgekomen.
Zooals men weet, was hij met een
aanzienlijk bedrag ten nadeele der
HollandAmcrika-lijn er van doorge
gaan, doch werd bij zijn terugkeer in
zijn woning te Rotterdam door de
politie gearresteerd met nagenoeg al
het geld in zijn bezit.
VERDRONKEN.
Gisteren is een wagen op den Nieu-
wendijk, onder Sommelsdijk, door
duisternis, in een sloot gereden. Een
vrouw kwam in de sloot onder den
wagen tereent en werd later levenloos
opgenaaid, zoo meldt de „N. R. Ct.".
VOLKSPARK TE LEIDEN.
De gemeenteraad van Leiden nam
het voorstel van B. en W. aan om
over le eaan tot den aankoop van een
terrein aan de Hecimastraat, groot
23.iUU ïvrz legen L.uuo, teneinde dit
te bestemmen voor een volkspark.
EEN WITTE LEEUWERIK.
De neer Anton öuuieiTand meldt
aan het „Roti. i\ül. dat hij een in
i'iiesiand gevangen spierwitteii loeu-
vverik ontving, volgens hem komen
witte spreeuwen ooa veel voor.
BIJZETTING GRAAF BENT1NCK.
Bonueidagiuidaag is net stoflelijk
oversctiot van oraal Beutinck van
Miuoacnten l© Elleconi Ier auivt be
steld. in stillen, Belagen eenvoud. Tal
van beiangsielioiiueu waren bij het
kasteel Mindachten en in Ellecom bij
eengekomen om van de plechtigiieid
getuig© te zijn.
Op n©i kasteel Middachten kwamen
bijeen de lumiLeleuen en de vertegen
woordigers van vorstelijke personen
Prins Hendrik, baron von Schar-
fenherg, 2de-secretaris der Huitsehe
legatie, vertegenwoordiger van den
Keizer van Duitschland, S. graaf Van
Limburg Stirqm, vertegenwoordiger
van de Honing ia-Moeder.
Na afloop vaa den lijsdienst werd
op het voorplein van bet kasteel do
sioet gevormd zestien rijtuigen volg
den achter den lijkwagen, dre bel ion
gen was met de kransen van Z. K. H.
Prins Hendrik, H. M. de Koningin-
Moeder, van den Duitschen Keizer en
van het personeel.
Op de lijkkist, gedekt door een
blauw fluweeleti kleed met zilveren
rand lag een bloemstuk van de kinde
ren van den overleden graai. Naast
de portieren der rijtuigen schreden
de jagers van de landgoederen van
den overleden© en palfreniers.
Achter een aparten wagen, welke
met bloemstukken was overladen gin
gen ongeveer een tweehonderdtul le
den van het personeel en arbeiders
van Middachten.
Langzaam guig de stoet door de sta
tige Anuviuciiter-aUee naar hst kerkje
van Ellecoru. Honderden stonden
langs uo-i weg gescnaaru, in Ellecoin
was de belangstelling buitengewoon.
Ie drie uur swam «le stoet aan het
kerkgebouw aan. Toen de lijkkist
werd binnengedragen en voor den
•kansel werd geplaatst, speelde liet
oigel biet andante funèbre van Joh. S.
S vends en. Daarna werd gezongen
vers 7 van Psalm 42 „O, mijn «iel 1
wat buigt g' u neder 7"
Ds. D. van Ar kei sprak daarna ©en
itreffend© rede uit naar aanleiding
van den brief aan de Piiilippensen.
Na het uitspreken van «ïen gobed
•werd gezongen Gezang 209 vers 3
„In Uw hoede zijn wij wèl geborgen";
daarna droeg men de lijkkist graf
waarts.
Er werden geen redevoeringen ge
houden. Bij het einde der plechtig
heid dankte de oudste zoon, graaf
Willem Bentinck voor de betoond© be
langstelling.
Pers-Overzicht
OMMEN.
In een hoofdartikel „Ommen niet
Bronsveld inansch". neemt „De Ne
derlander" haar kwalificatie, dat Om
men BronsvekLaansch zou zijn, eeni»
gen tijd geleden uitgesproten, terug.
In dat artikel schrijft de redactie
o.a.:
T© ontkennen is niet, dat, toen
eenmaal de strijd om den candidaat
begonnen was, verschillende bewerin
gen zijn uitgesproken, die met de ei
genlijke vraagstukken, waarom het
gaat, al heel weinig f© maken heli-
ben; dal men inzonderheid te keer is
gegaan tegen dr. Kuyper. DA laat
ste laat zich gcreedelijk verklaren,
doordat vele schrijvers van de stuk
ken in de bekend© Verkiezingscou
rant, Hervormd© predikanten zijn,
die, niet ten onrechte, i ndr. K. ec-n
der gevaarlijkst© bestrijders van hun
kerk zien. Nu is het wel waar, gelijk
honderd maal is aangetoond, dat ,.d©
ooalitie" aan dat gevaar voor de Her
vormde kerk niets toe, of afdoet, cn
dat het „.gevaar" minétens ©ven
groot is, wanneer de kerkelijke vol-
gel ngen van dr. Kuyper in de min
derheid komen op politiek gehiedof
wanneer de „coalitie" verbroken
wordt, maar men kan niet ver
wachten, dat de predikanten, die
meer letten op de belangen van hun
kerk, dan zidh verdiepen in de poli
tieke verhoudingen der burgers, dit
alles steeds behoorlijk in 't oog zou
den houden; vooral wanneer behoor
lijk© politieke leiding ontbreekt.
Dat, na de ondergane bejegening de
Christelijik-TIistorischen geen lusifc
hadden om mr. Van der Vegte te
stemmen en eens hun eigen kracht
wilden toonen, spreekt van zelf. Zij
hadden daartoe volkomen het recht.
Van ©en breuk© der coalitie (samen
werking der drie reo teche groepen),
kan, nu blijkt dat de Christelijk-His-
tor.schen niet met de liberalen heb
ben onderhandeld om den tegen can
didaat t© weren, dau ook geen spra
ke zijn. Het moge waar zijn, dat dr.
Kuyper het voorgevallen© als een
jbreuke" gevoelt, bij ibem gaat 't
altijd om „le gouvernement person
nel" en dat de liberale bladen cn
partijen dat voorgevallene exploitee-
ren, om te bewijzen, wat zij hopen,
doch tot dusver hoeft het distric-t Om»
men niets gedaan, dan waartoe het,
zelfs volgens de „Standaard", volko
men geredhtigd was, Van een bijzon
dere afspraak, die het stellen van
eigen candidaat gebood, is tot dus
ver niets gebleken en was in elk ge
val aan het districtscoimté n ets be
kend.
GEF.N MINISTERIEEL PROGRAM.
Mr. S. van Ilouten is van oordeel,
dat de besturen der vrijzinnige groe
pen te veel hooi op de vork nemen
door bij hun stembusprogram ook
reeds een regeeringsprogram te ont
werpen. In zijn laatsten staatkundi
gen brief acht hij dit praematuur.
„Wat met een meerderheid op wet
gevend gebied kan worden tot stand
gebracht in richting en geest der
overwegingen, moeten schrijft hij
de staatslieden, die dan tot de re
geering geroepen worden, vrijelijk
kunnen beoordeelen. Eerst de verkie
zing zelf verschaft daarvoor de gege
vens. 't Is ons kiezers alvast genoeg,
wanneer onze administratie weder
bevrijd wordt van den partijdigen
kerkelijken geest, die haar tegen
woordig doordringt, en zekerheid
verkregen wordt, dat geen nieuwe
wetten dien geest nog versterken. Ie
der nadenkende wil natuurlijk veel
meer, maar eerst de verkiezing kan
over de bereikbaarheid beslissen. Het
eerste doel der verkiezingen is ecu
meerderheid van onze richting. Een
goede verkiezingspolitiek mag nie
mand afstooten die tot dit resultaat
wil medewerken, wat elk program
uit den aard der zaak reeds doet en
een coalitieprogram in dubbele ma
te, omdat het niemand geheel bevre
digen kan.
Ik begrijp inderdaad niet, waarom
de bewerkers der „vrijzinnige" circu
laire zich niet met het io de overwe
gingen geformuleerd verkiezingsma
nifest tevreden gesteld hebben en
daaraan een program hebban toege
voegd. Dat was geheel onnoodig cn
kan slechts nadcclige gevolgen heb
ben voor de samenwerking."
Financiëele Berichten
DE FIRMA EGAN FAILLIET.
Men meldt aan „De Ned." uit Rot
terdam:
Geseind wordt, dat de firma Wil
liam Egan is gefailleerd. Deze firma
is de oudste voor het snelgo cd er en-
vervoer op den Rijn. De Duitsche
Bank is bij dit faillissement voor 3
millioen betrokken. Het Dassief be-
