Imriem's Dagblad King treedt, ■waarvan het geheim on geschonden moet blijven en die als v\ aarschuwingsmiddel uitstekende diensten bewijst, Waar eene vereeniging, die hare le den al deze voordeelen en gemakken aanbiedt, slechts 3.50 jaarlijksche contributie vraagt, is dit zeker een zeer bescheiden eisch te noemen, te meer daar al het opgenoemde niet het eenige is wat de Haarlemsche Han- delsvereeniging doet; steeds heeft zij een open oog gehad voor alle zaken, die hare leden in 't bijzonder en onze gc-meente in 't algemeen betroffen en altijd Heeft zij daarvoor gesproken. Het zou te ver voeren alles op te noe men, waarvoor zij opkwam, alleen dient nog vermeld, dat het hare be doeling is, in deze richting krachtig voort te gaan. In verband hiermede zijn in het be stuur drie commission gevormd en is daarvoor bet. bestuur uitgebreid. Van deze commissiën bemoeit, eene zich met het Informatie- en Incassowezen, eene met algemeene Middenstandsbe- langen en is er eene voor Gemeente belangen. Alles te zamen genomen roepen wij allen toe, handelaar of particulier Steunt deze onze vereeniging door lid te worden, het werk, dat zij doet en waardoor zij onnoemelijk veel goedB tot stand brengt verdient uwe sympa thie en de contributie, f 3.50 per jaar, kan geen bezwaar zijn. Hoe sterker zij is in ledental, des te meer kan de Haarlemsche Handelsvereeniging doen. Sluit u bij haar aan ten bate van aller belang, dus ook in uw eigen be lang. HET BESTUUR. fiaariera In de 198 eeaw. IX. Zooals wij weten, nam na de invoe ring der Gem een te wot in 1851 onze stad zeer too in wel voort en bloei. Een kort overzicht van dit jaar tot 1887 ongeveer moge hier oen plaats vin den. Bedroeg in 1851 de bevolking slechts 262-21 zielen, in laatstgenoemd jaar was dit gestegen tot 49643. Met de vermeerdering van hot zielental had de welvaart gelijken tred gehouden, getuige de bloeiende nijverheids-in richtingen, talrijke magazijnen, win kels en het geheel andere aanzien, dat de gemeente had gekregen. De vestmuren waren verdwenen on door tal van verbeteringen was Haarlem een der fraaiste plaatsen van Neder land geworden. Nuttclooze of schade lijke grachten waren gedempt, parken en war^lwegen aangelegd en in de plaats getreden van onaanzienlijke buurten en grachten. Tot vergemak kelijking van liet verkeer waren vele wegen bestraat, trottoirs gelegd Inde drukste doelen der gemeente, terwijl de paardentram door particulieren was opgericht. Nieuwe kwartieren, waarin vele fraaie villa's en geheele reeksen goede woonhuizen waren ge bouwd, verrezen op de weilanden ach ter hei Rozenlaantje, op het gewezen Uazepatersveld, hoi Exercitieveld bui ten ,,de Nieuwpoort", aan den Alk- maaischen straatweg, in het Rozen- priéel, aan den Schotorsmgeï, aan do Leidscbe Vaart, op de gemeentegron den-tusschen de Nieuwe Gracht (Rot huizen) en den spoorweg, enz. Moest de gemeente voor vele Yan deze zaken belangrijke geldelijke of fers brengen, toch mocht ook in dit Gpzïehi de toestand gunstig worden genoemd. Vergelijkt inen de gemeen- i te-begrootingen van 1851 en 1887 met elkander, dan ontwaart men, dat de sommen, in eerstgenoemd jaar door de ingezetenen op te brengen aan ge meentebelasting, veel hoogcr waren dan die. welke in laatstgenoemd jaar van de inwoners werden gevorderd. Merkwaardig ook is het, diat terwijl in 1851 de kosten van het armwezen op 75.500 werden geraamd, (leze 30 jaar later slechts ruim 133.000 be droegen. De gemeenteverslagen van een goede kwart-eeuw geleden geven ons een vrij goed beeld van de stad in die dagen. Zoo lezen we, dat een reeks van leeningen tusschen de jaren 1860 en 1879 door de gemeente werden ge sloten, aanvankelijk met een matige-, later met een snellere aflossing. Al de ze leeningen moesten strekken tot bet stichten van nieuwe scholen, het uit voeren van belangrijke werken, of het aankoopen van ,,vast goed". In 1880 vroegen nog meer uitgaven de aandacht. Zoo bad do torugganf plaats van de door den heer Wilson in erfpacht bezeten gemeentegronden, terwijl eenige weilanden van dien heer werden aangekocht. Om aan deze gronden de bestemming als bouwterrein, dus de waarde als zoo danig, te kunnen geven, waren hoogst kostbare openbare werken noodig, evenals om de gronden van hot Exer citieveld bij de ICennemerbrug als bouwterrein te kunnen verkoopen, om van tal van andere werken niet te spreken. Van 1866 tot 1881 werd door de gemeente eene som besteed van 180.595.91 tot aankoop van vaste goederen. Aaneekochl werden o. a. een huis O.Z. H. B. S- (1866). het Ua zepatersveld (1873), het Harmonjans- veld (1876), het perceel van Scheijndel on liet Visschershofje (1877), de ja- gersstol aan de Oostvest (1878), het land ,,Sfod en Vaart" (1880), het. Ro ze npr hiel (1SS1), enz. Aan bestrating en verdere werken, om gronden en bezittingen produel ief te maken, werd in hetzelfde tijdperk uitgegeven eene som van ruim 450.000 gulden. Hieronder waren b.v. begre pen de aanbouw van de Korenbeurs (1865), demping van Ue Achternieuwe- gracht (1868), de verschillende werken van aanleg enz. urn het Kenaupark, Rippèrdapurk Glasblazersveld, Haze- pauirss'eld, Florapark, Keizerrijk, enz., enz. De jaarlijksche uitgaven der politie waren destijds ongeveer ƒ30.000, die van de brandweer ruim ƒ7100, en die der straatverlichting 17000. W ij noemden zooeven het armwe zen. De ondersteuningen werden ver leend door en voor rekening van het burgerlijk armbestuur en door de verschillende kerkelijke armbesturen. Het aantal ondersteunde personen door eerstgenoemde instelling be droeg ongeveer 4o0, die der andere te zauien ruim 2700. Van de middelen van vervoer voor „5 a 30 jaar kan het volgende wor den gezegd. Voor het vervoor te wa ter had men hier de „Stoombootdienst van de Maatschappij van Schroef- sloombooten". Deze dienst was ge regeld van Haarlem naar Gouda en| Rotterdam met de booten „Onderne ming" en „Stad Haarlem", en sedert 2 Augustus 18S0 met de „Stad Haar lem" en de „Burgemeester Iordens van Haarlem". Verder diensten op Leideu, Amsterdam, Purmerend, enz. Ook b.'Storiden hier nog de stoomboot- diension van W. D. Carsjens cn C. van Wave ren, terwijl door den Mi nister van Waterstaat. Handel en Nij verheid nog een aantal concessien waren verleend. Ook de wagendiensten waren nog iin wezen. En wij denken in de eerste plaats aan die van den heer J. C. II. van den Tl erg tusschen Haarlem en Zond voort van Juli tot September, drie maal heen en weer rijdende van het station alhier naar genoemd dorp. Ook de ouuiibusdienst van den heer W. Maas tueschen Haarlem on Bloe- mendaal was nog in volle fleur, ter wijl ue verbinding met den Haarleni- mornieerpolder werd onderhouden door II. Jauseü, A. Tates en J. W. Ceelen. De aanleg van den spoorweg naar Zamlvoon was nog in voorbereiding, verschillende aangevraagde conces sien voor eventueele stoomtramwegen waren steeds hangende en onze Haar lemsche paardentram was het ver voermiddel Dinnen onze stad. Dat er toen al druk getramd werd, blijkt uit de jaarverslagen, want het aantal passagiers bedroeg gemiddeld per dag 1160 a l-m De buitenlandsche scheepvaart kon ook niet onbelangrijk worden ge noemd. Het aantal binnenkomende schepen bedroeg per jaar ongeveer 15000. Er waren verschillende om standigheden, die de uitbreiding der scheepvaart belemmerden, de voor naamste waren wel de bestaande on diepten in het Zuider- en Noorder- Spaarne. In de 19de eeuw heeft Haarlem tal van verdienstelijke stadgenooten ge had, enkelen er van willen \vij hier Ln herinnering brengen. Jan van W a 1 r 17591837. Dichter en letterkundige. Hij was o. m. ook een zeer bekwaam tooneel- speler (als dilettant in „Leerzaam Vermaak'') on lid van eenige geleerde genootschappen. Klaas Sybrandi. 18971872. Bekend als godgeleerde, letterkundi ge en Doopsgezind predikant alhier. Jhr. Mr. W. van Sypestetyn. 1778—1815. Secretaris der stad Haar lem. Abraham van Stralen, 1822- 18 Lid van den gemeenteraad, van de Provinciale- en Gedeputeerde Sta ten, van liet Provinciaal Kerkbestuur van Noord-Holland en Hoogheemraad van Rijnland. Jhr. L. J. Quarles van TJ f- o r d. 17961872. Lid der Provinciale Staten, wethouder, voorzitter van de Kamer van Koophandel. Onbekrom pen weldoener der armen en bescher mer der schoone kunsten. Leendert O verbeek. Schil der en teekenaar. Hij vond de kunst uit om met goud of zilver glas te etsen of te teekenen. doch nam het geheim dier kunst mede ln het graf. Jan NSeuwenhuijzen. 1724— 1806. Stichter der Maatschappij tot Nut van "t Algemeen. Bernardus Meylink. Be roemd scheikundige. Vincent Lo osjes. 1787—18-41. Beroemd letterkundige. Cornells Johannes de Bruyn Kops. 1791—1858. Burge meester van Haarlem. Jhr. David Iloeufft. 1762— 1836. Schepen, raad en burgemeester van Haarlem. Gerlings. Van dit geslacht heb ben zeer vele leden belangrijke en ge wichtige diensten aan onze stad be wezen sedert de 17de eeuw als over heidspersonen. Mr. Johannes Enschedé. 1784—1866. Mij had een belangrijk aandeel in de politieke gebeurtenis sen van 1813, voor zoover het Haar lem betrof en was gedurende vele ja ren lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Mr. A. J. Enschedé. 1829-1896. Archivaris onzer stad, die als zooda nig het stedelijk archief in zijn tegen woordig word end en toestand bracht Abraham I. odewijk Dyse- rinck. 18121886. Hoofd eener be langrijke handelszaak, lid van den gemeenteraad en Provinciale Staten, president van de Kamer van Koop handel alhier. BEÜR8-0YERZICHT van de Firma E. Sassen en Go., Parklaan 14 B, Telelno. 2061. 9—15 Novemb. 1912. Min of meer ongunst.g nieuws om trent de houding van Servië en Oos tenrijk betreffen-e den \e.'langden uit weg van eerstgenoemd land naar de Adriadsche Zee was oorzaak dat de internationale beurzen de afgeloopen week in een gedrukte stemming be gonnen. De toch al reeds in den laat- sten tijd zoo beproefde zenuwen wer den door onverantwoordelijk ge schrijf van eenige gezaghebbende bladen opnieuw op een zware proef gesteld toen voor de oogen der ver ontruste houders het schrikbeeld van een grooten Europeeschen oorlog werd opgeroepen. Gelukkig kon ech ter toen bericht werd dat Turkije zich rechtstreeks tot de Balkanstaten. tot het voeren van vredesonderhan delingen gewend -had, een kalmere stemming Intreden, te meer daar In- tusschen de houding van Servië, waarschijnlijk op aandringen van Bulgarije, \eel gematigder geworden was. Het door nagenoeg alle invloed rijke staatslieden uitgesproken vore trouwen in een spoedige en bevredi gende oploss ng droeg er daarna veel toe bij het tevoren bestaande wan trouwen voor een opgewekter stem ming te doen plaats maken. Vooral te Berlijn gaf men hiervan door een rijzing in mijn waarden, industrieele en scheepvaartaandeelen h-et voor beeld. De aldaar plaals gehad hebbende disconto-verhooging had hoegenaamd geen Invloed op de optimistische stemming. Ook te Londen liet men zich niet onbetuigd en konden in alle afdeelin- gen flinke verbeteringen behaald wor den, vooral toen bij do veertiendaag- sche liquidatie bleek, dat de loopen- de verbintenissen sterk waren ver minderd, waardoor men geneigd ls mot meer vertrouwen de verdere ont- wikkel.ng der gebeurtenissen af te wachten. Dat bij de 'betere politieke berichten de koersen niet in meerdere mate den gunsligen invloed hiervan ondervin den is voornamelijk te wijten aan het feit, dat de groote Banken zich thans langzamerhand van de groote ver raden welke zij, tot het verleenen van steun, bij de groote debacle hebben opgenomen, wenschen te ontdoen. Dit 6chijnt ook, voor ven goed doel, de oorzaak te zijn waarom ue Ameri- kaansche markt, niettegenstaande versctniienüe gunstige factoren, aan dc verwachtingen, welke, vooral voor itei op do verkiezingen volgend tijd stip, zoo hoog gespannen waren, vourloopig met beantwoordt. Doch behalve dit verschijnsel, zijn er, zoo- ais steeds, nog eenige factoren, wel ke den gunstigen invloed, welke van hen zéér gunstigen handelstoe stand, schitterende spoorwogontvang- sten en groote levendigheid in de Staul-Jfijverheid moeten uitgaan, zoo niet overschaduwen, dan toch voor- loopig op de stemming van meer in vloed zijn. Onder deze factoren moet in de eerste plaats de vroes voor ta- riefverlagimg gerekend worden. Toch schijnt men omtrent de gevolgen, welke zulk een maatregel eventueel na zich zou kunnen sleepen, aan deze zijde van clen Oceaan wel wat a! te pessimistisch gestemd te zijn. Op den voorgrond dient gesteld te worden, dat de nieuwe regeering zich door be kwame vaklieden zal laten voorlich ten omtrent alles, wat met 2ulk een maatregel zoowel in rechtstreeksch als in zijdelings verband staat. En het is dan niet waarschijnlijk, dat de re- geenng met één pennestreek aan een der voornaamste takken van indus trie zijn levenssappen zal willen ont nemen, terwijl or bovendien in het nieuwe congres verschillende perso nen gevonden worden, die tegen een gevoelige verlaging van het tunef ge kant zijn, daar zij, zeer terecht, in zien, dat iedere verlaging der invoer rechten met een evenredige verminde ring der arbeidsloonen gepaard zal gaan, daar de StaalmaaUjChappijen bij een eenigszins ingrijpende verla ging, met dezelfde hooge arbeidsloo- nen de concurrentie met hel buiten- In nd niet zullen kunnen volhouden. Zoo zouden weliswaar de verbruiks- artikelen in prijs kunnen dalen, doch door de mindere verdienste zou de werkman hiermede niet zeer gebaat zijn. Verder dient nog in het oog ge houden te worden, dat een groot deel dei Staatsinkomsten uit de invoer rechten gevonden moet worden en "hei is niet aan te nemen, dat de meer dere invoer dit verschil direct zal op heffen, daar de buitenlandsche fa brieken de capaciteit niet spoedig zoo belangrijk zullen uitbreiden om al leen in tijden van voorspoed in de gelegenheid te zijn, in Amerika te concurreeren. De groote bestellingen van spoorwegen en andere groote bedrijven zijn daar om te bewijzen, dat men in het land zelf geen bedui dende daling in den prijs verwacht, daar anders die orders, welke eerst in den loop van het volgend jaar kun nen uitgevoerd worden, met de ta riefverlaging in 't zicht, wel terug gehouden zouden worden. Nieitemin zou het geen ongewoon verschijnsel zijn, dat thans, nu de onuitgevoerde bestellingen een hoogte bereikt heb ben, zooals in jaren niet is voorgeko men, een terugslag intrad, vooral wanneer de agitatie voor lariefveria- ging aanhoudt, waardoor allicht de handel in 't algemeen zou kunnen worden beïnvloed. Behalve door de turiefkwestie was' de Auierikaacsche Markt nog onder hevig aan de verwachte uitspraak 1 an eenige processen, waaronder ook dat over de al of niet wettigheid van een combinatie der Union en South Paci fic Spoorweg-Maatschappijen. Ook wordt spoedig de uitsjiraak der arbi trage-commissie in zake lioogere loo nei i der arbeiders verwacht. Men ver wacht algemeen, dat een malïgfe ver hooging zal worden toegestaan, doch anderzijds wordt de beweging tot ver- hooging dor spoorwegtarieven even eens sterker. Men wil thans opnieuw een poging wagen om de regeoring van de onhoudbaarheid van den. te- genwoordigen toestand te overtuigen. Zeer terecht wordt er op gewezen, dat industrieele bedrijven in het afgeloo- pen jaar zich, dank zij de deelneming van het kapitaal, krachtig hebben kun. nen ontwikkelen, terwijl de spoorwe» gen geen beroep op do geldmarkt kun* nen doen, daar zij niet dan op zeer ma gere resultaten kunnen wijzen en de geringe wii stmarge boven vaste los ten hij (le meeste sporen, de.belegger?' afschrikt. Of de Interstate Commerce Commission in het ééne gunstige jaar dat de spoorwegen thans doormaken, aanleiding zal vil den, om iedere ver hooging te weigeren, dient voorloop# afgewacht. Na hetgeen zij in het verle den van deze con missie liebben onder vonden, staan de kansen voor dc spo ren niet bijzonder gunstig, terwijl de ze commissie bovendien nog rekening heeft te houde-t met de algemeen heer- schende zucht tot verlaging von don prijs der levensmiddelen, Jietgcen door een verhooging der vrachttarieven ze ker niet zou wordeu bevorderd. Ter beurze van Amsterdam was de stemming voor industrieele Ameri- kaansche waarden, in navolging van New-York, zeer afwisselend. Op berichten, dat het congres spoe dig in een speciale zitting zal worden bijeengeroepen om over een tariefver laging te beraadslagen, zakten Comm. Steels van 76 11/16 tot 74 5/16 in, doch konden op de betere politieke berich ten uit Europa weder tot 75 9/16 op komen. Car Foundry's liepen van 59 7/8 tot 58 tenia doch herstelden zich we der tot 59 3/4. Stand Millings, Hide A Leather en Central Leather wijkec niet veel af, doch Am. Beet Sugar ver loren andermaal 11/4 pCl. op de vrees voor mindere winsten hij een tarief- verlaging op suiker. Koperwoarden liepen aanvankelijk eveneens gevoel# terug, doch op een plotselinge prijs- verhboging van 2 pond sterling van het gele metaal te Londen, kon de koers van Amalgamated, welke te vo ren van 8611/16 tol 83 3/4 was temg- geloopen tot 87, opkomen. Am. Siïk-1- tings deelden niet in de betere stem ming en reageerden op de teleurstel ling, dat het dividend niet werd ver hoogd, van 82 1/2 tot 79 7/8. Spoorwcgaandeelen toonen per sal do geen noemenswaardige verande ringen. Tusschentijds zakte de koers van Unions 2 en die van de lager genoteerde aandeelen 1/2 tot 1 in, doch tegen het einde konden deze ver liezen weder worden ingehaald, hoe wel de meeste shares nog iets lager noteeren. Comm. Gulf b.v. notecrco 28 3;S tegen 20 3/10. Eries 34 3/4 togen 3ö. Op de lokale markt was de handel in Petroleuimvaarden het levendigst- Aandeelen Koninklijke konden van 519 3,8 tot 531 opkomen. Geconeolï- deerden van 2351/4 tot 2411/4. De ove rige waarden volgden op een af stand en verbeterden alle eenige pro centen. Alleen Orions maaktc-n hierop een uitzondering en noteeren op het be richt dat het dividend niet in geld, doch in aandeden zal worden uitge keerd 1061/8 tegen 109 3/8 de vorige week. Ruhbcrwaarden waren algemeen hooger. Amsterdam Rubber 31/2 Kendang Lcmboe 15 Serb. Sum Rubber 61/4%. De Rubberprijs blijft zich goed handhaven en de statistiek per einde September toont een in voer aan van 3553 ton, aan afleverin gen 3938 ton en een voorraad van 4391 ton tegen 6756 ton vorig jaar, cijfers, welke in verband met de hoo- gere productie in den laatsten tijd bevredigend kunnen genoemd wor den. Scheepvaartaandeclen waren, dn navolging van het buitenland, vast gestemd, ofschoon dit niet in don koers van alle aandeelen tot uit drukking kon komen. Na voorbij gaand tot 1261/4 te zijn teruggeloo- pen, noteeren Kon. Ned. Stoomb. Mij. 1297/8 tegen 129, Aand. Oostzee 107 3/4—1041/2—1113/8. Marinewaar den prijshoudend. De tabaksinarkt was aanvankelijk gevoelig lager, doch bij de betere po litieke berichten konden ook in deze afdeeling de koersen zich van een val van 2 tot 5 gaandeweg weder her stellen, waardoor per saldo de ver- nen onbeduidend zijn. Van Mijnwaarden konden op bet gunstige verslag der directie Guyana Goud voor de gewone aandeelen van 133/8 tot 21, voor de preferente van 221/8 tot 36 opkomen. Ketahoens wa ren eveneens vu >r beide soorten eeni ge procenten beter, terwijl Singkep- ün van 26 i tot 269 3/4 kon opkomen. Great Cobar noteeren 887/8 teceD 841/2. TWEEDE BLAD Zaterdag 16 NoTemlier 1912 Haarlemsche Handelsvereeniging Goedgekeurd bij Koninklijk besluit van 12 Nov. 1892 No. 29 en gew ij zigd bij Koninkl. besluit van '21 Mei 1897 No. 58 en van 13 Juli 1909, No. 52. Bureau: Jansweg 11, geopend alle werkdagen van 95 uur. Telephoon No. 403. Op 10 Mei 1892 werd bovengenoem de Vereeniging hier ter stede opge richt met het doel de belangen der le den op allerlei gebied te behurtigen, doch allereerst de belangen hunner handel of bedrijf te bevorderen en wel speciaal door het verstrekken van informatien en het incasseeren van dubieuse vorderingen. Voor posten welke men de vereeni ging ter invordering in handen stelt op buiten de stad woonachtige per sonen moet 10 ct. porto worden be taald, terwijl van alle vorderingen door de vereeniging geind 3 pet. pro visie wordt geheven. In Juli en Augustus 1912 zijn 68 vorderingen tot een bedrag van I 4254.14 betaald; 19 vorderingen wer den afbetaald en 17 vorderingen uit gesteld. Boveudien hebben de leden het recht op het hun gratis te verstrek ken advies van de rechtsgeleerde ad viseurs der vereeniging de heeren Mrs. Th. de Haan Hugenholtz en A. H. J. Merens, Spaarno 94 alhier, die desgeweuscht ook in proeeduren en faillissementen gratis voor hun op treden natuurlijk echter alleen voor zaken betreffende den handel of het bedrijf der leden. Bij elke vordering de rechtsgeleer den in handen gesteld moet 10 ct. voor porto worden gevoegd, terwijl van de bedragen der langs dezen weg ingevorderde posten 5 pCt. moet worden betaald. H.H. rechtsgclcor- den hebben het recht in geval van ge rechtelijke vervolging het door hun noodig geoordeelde voorschot te vra gen aan den inzender der vordering. Over in de stad woonachtige per sonen geeft de vereeniging gratis mondelinge of telephouische inlich ting; verlangt men de informatie schriftelijk dan wordt 25 ct. berekend, terwijl voor informatien op buiten de stad wonende personen f 0.60 pl.m. 5 ct. portovergoeding moet worden betaald. Aau liet kantoor Jansweg 11 zijn coupons a 10 ct. verkrijgbaar, waarop znen aan het bureau van den Burger lijken stand op het Raadhuis inlich tingen kan bekomen over de adressen van hier ter stede op het bevolkings register ingeschreven personen. Verder zijn voor de leden verkrijg baar legitimatiekaarten, waarop zij persoonlijk informatiën kunnen vra gen, in andere plaatsen bij de daar gevestigde en bij den Ned. Bond van Onderl. Infor, en Schuldinvordering- bureaux en Ilandelsvereenigingeu aangesluten vereenigingen. Deze in formatien kosten 25 ct. Het is noodig er nog eens uitdruk kelijk op te wijzen dat goed informee- ren, vooral naar nieuwe cliënten eene bepaalde noodzakelijkheid is gewor den, waar zoowie -".Ho -' ..-ie -personen zich in onze stad en aan grenzende geuiee.ne c.». 3 Onder alle koren is kaf. Bovengenoemde Bond, waarbij 18 vereen i pingen m de voornaamste plaatsen van ons land gevestigd zijn aangesloten geefi uit eene tweemann- delïjksche lijst van namen van per sonen omliont wien men wordt aan geraden inlichtingen te vragen voor dat men met hen in handelsbetrek- Kaarlemmer Halletjes EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE. Wie beweren, dat de mensch van na ture een zwartgallig wezen is, die kent het vereenigingsleven niet. Altoos klagen bestuurders, dat er zoo weiuig belangstelling bestaat, de leden zoo slecht opkomen en altijd weer worden, veelal door diezelfde menschen, nieu we vereenigingen gesticht, waarvan -zij moeten vreezen, dat de leden ook weer weinig belangstelling toonen en slec'it opkomen zullen. C'est plus fort qu'eux, zij kui nen het niet meer la ten. En de luidste klachten worden gehoord, warneer zoo'n vereeniging eens een openbare vergadering belegt tegen entree dan komen dc men schen, die zooals ik zie toch al niet komen, eerst recht niet. De moeite, die in 't werk gesteld wordt om pu bliek te trekken, mag dan ook aan doenlijk genoemu worden. In 't alge meen kan je, geloof ik gemakkelijker een huis verrellen, dan den bewoner er uit en naar een vergadering tegen entree lokken. In de laatste jaren is dan ook door knappe koppen met noesten vlijt op dit moeilijk vraagstuk gestudeerd. Br zijn loterijen uitgevonden met en tom bola's zonder nieter.zelfs is er een vereeniging, waar je met een plant be loond kunt worden, als je op de verga dering verschijnt. En als de leden van vereenigingen maar goed volharden in hun thuis blijven, dan zal er lang zamerhand een concurrentie van be lang ontstaan, om hen op de verga deringen te krijgen. Was het vroeger een pond boter met een half pond toe of een stuk kaas of koek, voortaan zal worden toegezegd een spreker met vijf en twintig sigaren, of een herzie ning van het huishoudelijk reglement met een bloempot toe. J e kunt van te voren nooit weten, hoever dc mensche- lijke fantasie op dat stuk gaan kan en claar het onze courautelijke plicht is om alle nieuws dat zich in do wereld voordoet, onmiddellijk te signaleeren, wil ik hier vertellen van den merk- waardigen maatregel, onlangs door een vereeniging toegepast om geld in 't laadje te krijgen op een bijeenkomst tegen entree. Op zoo'n avond dient de spreker, de voordrager, de zanger van den avond in 't gebouw te kunnen doordringen, niet waar Dus heeft hij vrijen toe gang. Het bestuur moet de uitvoerders ontvangen, toespreken, bedanken, toe juichen derhalve moeien ook de be stuursleden vrijen toegang hebben. Maar hier schuilt nu juist de verras sende nieuwigheid. Het bestuur in quaestie, gedreven door nobele zelf opoffering en een gehechtheid aan de vereenïgïngsltns die nooit genoeg ge prezen kunnen werden, besloot zich zelf entree te- laten betalen. Negen maal een kwartje, dat is twee gulden vijf en twintig cents waren het resul taat van dit edel besluit en ik kan mij zoo voorstellen, met welk een recht- matigen trots de bestuursleden dien avond het moed', hoofd hebben neer gelegd, vooral do penningmeester, die vijf en veertig stuivers voor zijn kas vergaderd had. Maar menschen, die waarlijk het le ven in al zijn volheid wenschen mee te leven, moeten leering trachten te trekken uit wat zij om zich heen zien gebeuren. Naar mijn vaste overtui ging nu heeft het bestuur van de be doelde vereeniging de vraag, hoe je menschen lokt naai een vergadering met entree, eens voor altijd opgelost. Iedereen, die zich bij een vereeniging aansluit, maak je geen lid, maar be stuurslid en daar bestuursleden altijd meer verplichting tegenover do veree niging gevoelen, dan een gewoon lid, komen ze trouw op, betalen ieder de voorgeschreven entree en de zaak is klaar. Geen zorg. geen getob meer over publiek of geen publiek, het be stuur vult de zaal. We weten alle maal, dat meogeen, die voor een ver eeniging geen belangstelling genoeg lieeft, om er lid van te wezen, voor het bestuurslidmaatschap wel gevoe lig is. En eindelijk: de administratie wordt er ontzaglijk door vereenvoudigd, Het onderscheid tusschen bestuurs- en le denvergadering, dat tegenwoordig toch al moeilijk te zien is, omdat veelal de- zelfde menschen er aanwezig zijn dat onderscheid vervalt, daar al de le den bestuurders zijn. Laat vrij een naijverig mede-ïr.gezetene schimpen van Mexicaan sch leger", uitsluitend kolonels en ger-eraals, maar geen sol daten, ik zeg vivat de nieuwe vondst! De vijf en veertig edelmoedige stuivers zullen ver strekkende gevolgen heb ben. En nu ik die uitdrukking „ver strek kende gevolgen" gebruik, schiet me nog iets andera te binnen, dat derge lijke gevolgen hebben kan. Het is, dunkt me, zooiets als een natuurwet, dat wij, wanr.eer we dan al niet tot vergaderingen te krijgen zijn, wel onze amusementen kunnen bezoe ken, maar dat onze uitspanningen niet op haar beurt ons een visite moe ten komen maken. Er zijn maar wei nig leden van Bach, die zonder schrik ken het voltallig orkest van Mengel berg op hun woning zouden zien afko men en op mcDig bovenhuis van don mstigen toeschouwer in de loge kan het gezelschap, dat de Vijf Frankfor- ters speelt, niet geborgen worden. De lezer zegt dat dit van zelf spreekt en dat daarvoor da~ ook geen vrees bestaat, maar daarin vergist hij zich. Er is één amusement, dat al op ons afkomt, dat is de bioscoop. Nog geen twee maanden geleden hebben we in Haarlem's Dagblad kunnen lezen van een dramatische voorstelling aan de Zomervaart e i niet later dan eergiste ren wordt melding gemaakt van een Zigeunerkamp of iets dergelijks, dat vuurtjes aanlegde en menigen voorbij ganger angst moet hebben ingeboe zemd, tot aan het oogenblik toe, dat een van de Zigeuners in onvervalscht hoog-Haarlemmerdijksch zei „wat bin ik kaud" of iets soortgelijks en de buren begrepen, dat de bioscoop weer bezig was een van haar grappen uit te halen. Voor schrikachtige menschen zijn deze vertooningen misschien niet zon der gevaar en paarden, na hen zooals men weet de grootste zenuwzieken, kunnen misschien evenmin tegen de ongewone gebeurtenis op. Nu kan men zeggen in deze veeleischende eeuw moet een mensch dan maar ge staald en gesterkt wezen, maar er is iets anders, dat ik met gepasten eer bied aan de wetgevers wensch voor te houden. De nieuwe wet op het auteursrecht verbiedt, iemands portret buiten zijn toestemming, te vermenigvuldigen. Ix>l wel, dat een gewone photographic een ding is, waarop een inensch zich van den gunstigsten kant voordoet Je liefste glimlach is aanwezig en je lee- lijkste rimpel is, dank aan de goede zorgen van den photograaf, verdwe nen. Zooiets zou je zeggen, mag vrij wereldkundig gemaakt worden. Maar een bioscopische opneming Wie lel er op het toestel, dat als een koffiemo len op zijn kant stiekum in een hoek van een terrein werdt rondgedraaid? Je lacht ongedwongen, 't komt op de film en ik verzeker u, dal een harte lijke, ronde lach er heelwat anders uitziet, dan de beschaafde, bescheiden glimlach op een gewone photographie; erger nogje gaapt en het kijkje in don afgrond van je inaag wordt aan al de bioscoopbezoekers gegund het ergst van alje peutert tersluiks even in je neus en de onelegante beweging is vereeuwigd. Onze moderne tijd kent dan ook, naar ik meen, onder de gevaren, die den tijdgenoot en iemand zelf op straat bedreigen, naast de tram, de auto's, de fietsen, benevens miliiarden bacillen, ook de bioscoop. Er is maar één middel, om aan het gevaar van een onverwachte opneming op een film te or tkomen en dat is te allen tijde in de plooi te wezen. Zorg, dat je gezicht niets uitdruktgeen blijdschap, geen droefheid, haat of toorn, niets maak het glad als met een strijkijzer, zoo dat het er uitziet als een dood blad papier, niet als een levend gezicht. Zet je rechter voet precies evenveel millimeter voor je linker als jc linker voor je redder. Snuit je neus liever niet, maar als 't niet anders kan, doe het dan met een reeks elegante bewegingen. Vergeet niet, dat je das recht moet zitten en do vouw naar behooren in je pantalon, zoolang de anti-vouw beweging nog niet naar Haarlem overgewaaid is. In één woord laat je uiterlijk op straat zoo zielloos mogelijk zijn, dan kan jo geen verrassing van de bioscoop over komen, maar zal iedereen, die jc op een film ziet staan, zeggen „wat cc.t nette, onberispelijke man is dat Want een van de eischen om voor keurig en correct door te gaan is, dat je in niets je onderscheidt van een an der. Er ziju genieën geweest, die nooit een behoorlijke jus aan hebben gehad, anderen voor wie wasschen een lasti ge handeling was, weer anderen die vrlendschapjxïlijk omgingen met men. schen, die één stand lager waren dan zij, nog weer anderen, die snoven oi tei veel rookten kortom, ze mogen dan al genicü j zijn geweest, maar on berispelijk, net en keurig waren ze niet. En in dc bioscoop zouden ze ceo treurig figuur gemaakt hebben. Laat ons, die geen genieën zijn, dav correct wezen, voor de bioscoop. FIDELIO.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1912 | | pagina 5