j EBüflggi^K^yy1?!^wfi-n van dienst, stel- en W. voor: aan S. Kazen- brood, F. Verkappen, F. C. Keek en II K'.sk, der gasfabriek, en aan C. L';s:-:out, der gemeente reiniging, iniwi ingang vau 1 Januari 1913 'n we- kelijbsche venhoogiiig toe te kennen van f o.tkJ per week. Dit punt werd zonder stemming aangenomen. Punt 9. Naai' aanleiding van de in de laatste raads»zifct.ng genomen be slui.en da vermoedelijk een vergissing begaan mei met vaststellen van Let wee-Hoon van den weiiiuan van Dijk, lanlnarnpociiei aan de gasfabriek. B. en W. s'.elien dan oi: n H u ad voor, het loon van dien werfman als nog te brengen op f 13.20 per week. Dit wend gccogekeurd. De heer OLIE zeide, dat van Rey- sen onder u©zeu<te omsianaiglieaen verkeert. De commissie van fbijstand zal dit onderzoenen. Punt 10, de verordening betreffende de heffing van belasting op de open bare vermakelijkheden, wuarvan el ders in ons blad melding wordt ge maakt, werd met het oog op den tijd en tevens voor een besludeering door de Raadsleden, tot een volgende ver gadering uitgesteld. Dit voorstel tot uitstel werd gedaan door den heer Verton, hoewel een an der voorstelde het punt nog dezen avond te behandelen. De Rondvraag. Bij" de rondvraag vroeg de heer HÜUY hoe of liet staat met de dem ping van de Schalkbuivergracht. De YOORZli'lEU iu.LAYuuidue, dat daarop nog geer beslist antwoord kan worden gegeven. De heer BOX zei, dat z. i. de brief van den Burgemeester aan de eige naars van perceelen in liet Juliana- park, de Reitzstraat en de Gen. Cron- jéstraat, met vei-zoek hun perceeleu hij de waterleiding te doen aanslui ten te scherp was gesteld, dftar er l)ij was gevoegd, dal anders een keuring van het water zou plaats hebben. Daardoor was z i. een ongewenschte dwang uitgeoefend. De VOORZIT! lil! antwoordde, dat men eerst altijd vroeg: „Wanneer krijgen we nu waterleiding?" En nu men waterleiding kan krijgen, nu la ten de eigenaren van perceelen niets van zich hooien. Toen heb ik de eige naren aangeschreven van de drie ge noemde straten, omdat de gemeente Haarlem eerst dan met het leggen van een ringlijn zal aanvangen, wanneer er genoeg aai sluitingen zijn. Nu <le zaak er zoo voor staat, zullen R. en W. overwegen om met een voorstel te ko men tot verplichte aansluiting, zooals reeds in zoovele gemeenten het geval is en hetgeen door de Regeering wordt goedgekeurd. Voorlooni" heb ik pcw+er per schrü- ven gevraagd wie of zich in die drie straten wenschte aan te sluiten \an dwang is echter geen sprake geweest. Maar daarlegei over heb ik brieven ontvangen, die van weinig welwillend heid getuigen Eén persoon ging zelfs zoover om aan den Commissaris der Koningin te schrijven of die een der gelijk schrijven van den Burgemees ter kon goedkeuren. Do lieer LUliW ERSE vroeg van wien de Maatschappij goedkeuring heelt gekregen voor hei leggen van rails door het Jnl-ana-park Daarop ai twoordde de VOORZIT TER Van den Raad. De heer I.Ol'W'EHSE „Maar zijn er dan voorwaarden aan verbonden V De VOOK7JTTKR Dat kimt u liet beste weten, want u hebt zelf aan dat «raadsbesluit medegewerkt. De lieer CuBL.Lb.NS kwam nog eens op de waterleiding terug. Ook hij meende, dat de Burgemeester de Huis eigenaren met lot aansluiting bij de waterleiding moest pressen. Veeieei had hij een voorstel van B. en W. tol den aanleg van een ringleiding ver wacht. Z„ i. moest eerst deze leiding gelegd worden, daarna een verzoek tot aan sluiting gcdauii worden, en dun na een jaar eerst tot water-onderzoek worden oveigeguau. Voor week-wo- Be laatste patrouille. (Uit het soldaten leven}. Ik was van Kampen gekomen, den hoogen rang vau onderoilicier be- kleedende, en moest nu bij den troep zien, verder te komen. Dit viel in 't eerst niet gemakkelijk, omdat ik met den vorigen sergeant-majoor zoo als men weet. meer nog dan de kapi tein de „vader der compagnie" niet op een ai te besten voet geweest .was. Ik geloof wel, dat die w aardige oiau mij plaagde, zooveel als in zijn vermogen was; geen gelegenheid daar toe liet hij verloren gaan. En deze deed zich voor op den 30 April van het jaar 18... De gewone jaariijksche garnïzoens- verandering in de kleine stad, waar wij een jaar doorgebracht had den, zou plaats hebben; de compag nieën, die vertrekken moesten, waren afgemarcheerd en het nieuwe garni- doen zou den volgenden morgen arri- veereu. Slechts een detachement was achtergebleven voor den garnizoens dienst, en dn sioud onder bevel van mijn voormaligou sergeaut-majoor. 's Avonds om achi uur sprak hij mij als volgt aam Sergeant De Bont! Present, majoorl Sergeant De Bont ik liob eene kleinigheid voor je in 't vet. Al lang heb ik op de gelegenheid gewacht om je eens een genoegen aan te doen. Jc gaat heden avond, om 11 uur niet eene patrouille van -i man en een kor poraal; de inarschroute zal ik je na der opgeven. Je gaat immers naar den cursus om officier te worden altijd ais je niet druipt mannetje! Nog iels van uw orders, majoor? Wel zeker, 'k heb nog niet uitge sproken. 'k Ileb er zoo n idee van, dat die laatste patrouille je lang heugen zaL Zeer goud, majoorl Ja, natuurlijk is het goed. Zou Je soms je een aanmerking willen ver oorloven? Bliek en Landrea dat zijn nlngen is aansluiting te kostbaar. De VOORZITTER an twoordde, dal hij met den heer Cobelene als particu lier over deze zaak gesproken had en gezegd Kunt u die week woningen dan niet in maand woningen verande ren Maar incorrect is er niets door nnj gedaan. En met deze verzekering sloot de Voorzitter oni 1U uur de opennaxe Raadsvergadering, waarna de Raad overging tol behandeling der reclames vau den Hoofdei ijken Omslag, dienst 1912, hetgeec in besloten zitting ge schiedde. BELASTING OP DE OPENBARE VERMAKELIJKHEDEN. B. en W-, handelende in opdracht van den Raad tot het uitbrengen van advies over hel betreffende voorsiel van het raadslid, den heer J. D. van Steen, stellen een belasting op de openbare vermakelijkheden voor. Volgens art. 2 worden voor de toe passing der verordening onder „open bare vermakelijkheden" verstaan: alle uitvoeringen, voorstellingen, ver- tooniiigeu, wedstrijden, tentoonstellin gen, ondernemingen en inrichtingen, waarmede aan 't publiek gelegenheid gegeven wordt om zich te vermaken, hetzij tegen betaling, hetzij gratis, op eenige plaats anders dan op den openbaren weg. liet voor bovenom schreven doel beschikbaar stellen van voorwerpen wordt aangemerkt als het ondernemen van openbare verma kelijkheden. Buiten aanmerking zijn gratis toegankelijke tentoonstellingen waaraan geen andere openbare ver makelijkheid is verbonden. Voor openbare vermakelijkheden, andere dan dansgelegenheden, die toegankelijk zijn tegen toegangsbe wijs. bedraagt de belasting 5% van hel bedrag u.r ontvai gstcn van toe- ga ngsbewijzen, vermeerderd met het bedrag der verkochte lidmaat- schaps- en abonnementsbewijzen. Al le L-egangsbewiizen moeten boorls- gew ize van een doorloopend nummer worden voorzien.. Introductiebowij- zen, afgegeven zonder goedkeuring van B. en W. zullen berekend worden naar het bedrag der bewijzen, toe gang gevende tot dezelfde rangen of plaatsen. urn* vermakelijkheden, die gratis i en zpudc-r bew.j« tuegs.ikcl ,k zijii. en voor gelegenheden tot uansen (onge rekend of die al dan niet gratis zijn) wolUt us neiustliió ucioamu ac oppervlakte vau de voor het publiek toegankelijke gebouwen, tenten, enz. a. voor gebouwen en tenten, indien de oppervi. minder bedr«agi uau uJ c.A., jier keer: u.ou; voor 30 c-A. tot uO o A. per keer: r.Ou, voor uu ïuU C.A. 1.50; vuor 100- 2U0 c.A /2.3U; voor 2UU c.A. en daarboven, voor elke 50 c.A, of gedeelte daarvan per keer 1 0.70. b. voor tuineu eu terreinen, indien de oppervi. minder dan 10u c.A. oe- draagt j u.20; vuor I0u c.A. en meer, vuor elke 1UU c.A. or gsdeeite uaar- vaii 0 25 W ordt op een der plaat- een on tier b. bedoeld gelegenheid ge geven tot dansen, uau is hel viervoud dezer bedragen verschindi;.;d Wanneer de upenbare vermand ij Kneden, onder arl 2 bedoeld, voor preerdere keuren worden gegeven, dan zullen bij voor uitbetaling genoemde-bedragen voor een week mot 5, voor een muai.d met 20 en voor een jaar met 200 moeten worden vernieiiigv uldigd. order wordt een concept-verorde- niug op de invordering voorgesteld. BEN NEBROEK. IJövereeiilgng. De ijsvereeniging Bennebruek en Omstreken, hield Vrijdag een alge meens vergadering in het café „De Nieuwe geleerde man". Nadat de waarnemende voorzitter, de heer C. Bille, de vergadering had geopend, werden de leden en in t bij zonder de burgemeestér, welkom ge- heeten, en weiden de notulen en iiet verslag van den secretaris gelezen. Git bel laatste bleek, dat ongeveer een 130-tal leden aangesiuLen zijn. De penningmeester deed rekening en ver antwoording. De ontvangsten bedroe gen 10(5.83; de uitgaven 37.54, zoo dat een batig saldo van ƒ72,28 in kas was. Tot bestuursleden werden lierbe- noemd de heeren II. J. Calkoen Jr., ook 'n paar goeie vrienden van me gaan mèe, en korporaal Snapman; dan ben ik zeker, dat er iemand is. die als onpartijdige meekuieri. Eerst ga jullie naa- bel kruitmagazijn in Bazelaar: 't is wel een beetje ver. maar over een uurtje kan jo tenng wezen. Daarna ga je de wallen en al de buitenwerken rond. alle posten langs, om te zien of de luie kerels, soms zijn ingedompeld; vervolgens ga je wêer de poort uit naar de bat terij en vendor naar de lunet op den straatweg, eu dan Ja, als je dan terug komt .zal het wel 2 of 3 uur wezen dan komt je aan de hoofd wacht je rapport opmaken. Zoodra dit ingediend is. kan je voor mijn part gaan slapen. Bevait je dat, hè? Om u te dienen, majoor! Ja, diene*. dit is eerst dienen, zou ik meenen. Maar pas op, dat je woordelijk doet. wat er gelast is. hoor! 't Kon wel zijn. dat ik uit pure lief hebberij van nacht jullie ee««s na ging ca «Is je dan soms niet stipt de gege- ien bevelen bleek opgevolgd te neb-, non, kon 't wel eens wezen dat or van dien boelen cusrus niet9 terecht kwam! 't Spijt me anders, dat het schijnt te gaan regenen; anders was de wandeling niet onaardig. Wees niet bezorgd, majoor; ik zal alles punctueel opvolgen en ik zeg u dank voor uw goede bedoelingen. Hou al die woorden maar voor je! De order werdt aan de patrouille om 9 uur voorgelezen, om 11 uur af- niarcheoren en let well onder geenerlei voorwendsel, wat dan ook, mag een duimbreed van de bevolen route worden afgeweken. Tot uw orders, majoor! Hiermee was dit gezellig onderhoud afgeloopen. De sergeant-majoor staar de mij ondeugend na, en ik zag hem tevreden zijn russigea knevel op draaien, toen ik. den hoek ontgaande nog even omkeek. Enfin, hij was 'n blauwe Maan dag de baas; en hij maakte daar ge bruik van. Den volgenden morgen was zijn rijk uit; dan ging hij naar zijne compagnie terug en ik bleef bij do mijne, tot ik bij den cursus ge plaatst worden kon. en H. v. d. Eist, de laatste tot voor-, zitter. Als nieuwe bestuursleden zuilen zitting nemen de heeren N. Hulse bosch, J. Kollerie en K. Zwaag. Ten slotte werd dank gebracht aan de afgetreden leden L. Roozen en J. Bon ken burg, die veel tot den bloei der vereeinging hebben bijgedragen ert onder applaus der vergadering werd de burgemeester, Jhr. mr. L. A. van Schuylenburch, tot oere-voorzitter be noemd. HILLEGÖM. De Tariefwet. Gisterenavond heeft Mr. J. de Wil de, van 's-Gravenhage, voor de A.-R. ltiesvereen. „Nederland en Oranje" alhier gesproken over het ontwerp- tariefweu He spreker weerlegde ue argumenten van de tegenstanders en wees op de voordeden, die de in voe ring van verhoogde invoerrechten zou opleveren. Ofschoon de vergade ring slechts toegankelijk was voor leuen der vereeniging en coalitie-ge- hooun, werd den heer 'i'eding van Berkhout, van Haarlem, die te goe der trouw meende, dat er gedebat teerd mocht worden, gelegenheid ge geven een tegenbetoog te houden. Beide sprekers hadden applaus. De vergaderiug was vrij goed bezocht. VELSEN. Hot folie stuk van wpthondor Net- schor, waarop wij in ons vorig num mer geen gelegenheid hadden com mentaar te leveren, verwart met elkander zeer ongelijksoortige groot heden, de nieuwe school, de door den burgemeester gewenschte uitbreiding van do politie en het gevaar voor ver trek van de ingezetenen met grooto inkomens. Hij verwijt den burge meester inconsequentie, omdat deze do school, die geld kost, niet wil en de uiTbrei-'irg der politie, die ook gold eischt, wel, masr men zou zeggen dat Mr. Ver Loren toch het volste recht heeft om overtuigd te wezen, dat zijn v ooi stel noodzakelijk is en dus uitge voerd moet worden on dat van den heer Neiscner niet. Zulke vmschillen van meaning komen toch. herhaalde lijk in gemeen "o bes turen voor en be hoeven nog geen aanleading te zijn tot heftige uitvallen. Is het niet wenschelijk, dat er in Velsett gefortuneerde bewoners zijn? De heer Nctsener heett act inko men opgegeven van de zeven rijkste it wonc-rs van de gemeente, die van hun inkomen volgens de nieuwe ver ordening 71/2 procent zullen moeten betalen. In den Raad is nu gewaar schuwd tegen het verder opdrijven van de uitgaven en nu toornt de wet houder omdat men daarom een scnool niet stiCnteti wil en vraagt, of dat aan nageiaten moet wot den v uor een veertiental „rijkaards" Wonderlijke tegenstelling. Het woord „rijkaards" klinkt in dit ver- batio naast als een verwijt en toch heeft geen van de beiasiingschuldi- go... die de wethouder met liet cijfer van i inkomen noemt, tegen den aanstug, nog veel minder tegen net bouwen van een school geprotesteerd. Het is dus onbillijk, hun daarvan een verw.jt ie maken. Wel moet de bezadigde inwoner van eisen, wanneer hij die cijfers ziet. hebben begrepen, meer nog dan ie voren, dat de neele gemeeu'lè op een doz.jii ingezoouiieii drijft- Wanneer zij, rcuci.cuuc dat 7 1/2 procent gemeonte- belasti ig b.j ue a.:uct-e .aau. e zij te betalen hebben te veel is, dan kun nen zij gemakkelijker dan ieder ander een gemeente opzoeken, die eoeunuo- per is en waar geen wethouder hun otiriendelijke dingen zegt. Bloemeu- daal is dicht gei ocg in de buurt. Als de gemeente de belasting missen zou vun de tk-n gi >u """ie belasting betalers. dan cierit zij de kapitale soin van 450U0 sjaars on kan wel met een naar luiilissoment aanvragen. En, zegt tie wethouder, da. om de belas ting nog n-kmand '.'frvrolckph is. dan bewijst dat nog niot, uat er niemand gaan zal, wanneer bet hom al te on aangenaam gemaakt wordt. nat dc sei.ool betreft, uie moet er in elk geval komen ais ze noodig is- Maar daarvan schijnt 's Raads meerderheid niet overtuigd. Ho hooi- Natschor guai, vorder on be toogt, dat in 12 jaar de bevolking van 31.067 tot 19,682 inwoners gestegen is, terwijl de uitgaven per inwoner De vijandschap tusschen ons dag- teekende reeds van de eerste week dat ik in 't garnizoen gekomen was; een kleinigheid had zijn gramschap en haat opgewekt. Hij was namelijk destijds nog sergeant en vreeselijk aan den drank verslaafd. Op zekeren avond met hem op wacht zijnde, had ik belet, bij den feobiKdyyiCht staande, dat ier drank in de kazerne gebracht werd, en vari dit oogenblik af hoezeer ik mijn consigne stipt had opgevolgd, deed hij mij de eer aan, mij op alle moge lijke manieren te vervolgen. Gelukkig was hij, spoedig nadnt hn seugeant-majoo'- geworden was, bij eene andere compagnie overgeplaatst. Het was dus geraden, voorzichtig te wezen, (in daarom had ik wel opge past, den sar renden meerdere liet minste weerwerk door woord of ge baar te geven. Het bleek mij, dat de „majoor" goed voorspel 1 had; het begon hard te regenen, en tegen 10 uur waren de sluizen des hemels geopend, alsof de man ook in 't b'chtruim --at to kom man deuren hadl Daar *t was pikdonker hoorde men de trom rofielen; de compag nieën, die eerst den volgenden mor gen zouden aa: komen, waren nu reeds gearriveerd. Do sergeant-ma joor was fluks bij de hand, meldde den oudsten kapitein, dat de wacht en patrouilledienst reeds geregeld was en de officier, die doodmoe was, zeido: 'i, Is goed wo zullen alios -zoo la ten; morgen zal de dienst wel nader geregeld worden. Van avond komt de majoor nog et: ik zal hem rapportee ren, dat alles La orde is even goed aJsof ik zelf d« hevelen gegeven had- De sergeant-majoor was nu vau zijn opperbevel ontheven; maar zijne ijdelhe:d was niet weinig gestreeld door het feit, dat zijne supérieuren zijne dienstregeling blindelings goed keurden en er hunne sanctie aan ge hecht hadden. En dat het hem gelukt was, zich in de gauwigheid nog even te wreken op mij, deed hem blijkbaar genoegen. Zielstevreden ging hij den hom welbekenden tempel aan Bac- slech'ts van f 5.87 tot 9.93 toegeno men zijn. De kracht van deoe cijfers ontgaat allicht den beschouwer, daar toch ue tuon&iniiig der bevolking met rechtstreeks tot verhooging der uitga ven per hoofd behoeft te leiden. Van meer beteekenis is de opmerking, dat in die jaren ook valt de enorme groei vin iJmuideu, Velseroord eu Wïjkeroog, met de daaruit voortvloei ende voorziening in velerlei nieuwe behoeften. Gp den buitenstaander maakt oven wei de geschiedenis van Velsen den indruk vun overhaasting bij het gemeentebestuur en van liet „te groot zien" der gemeente. In dit verbond is er iets koddigs in de ver- gelij'king, die getroffen wordt tus schen dojïewone uitgaven por inwo ner van velsen met gemeenten ais Den Haag, Uuiteruam, Groningen en Haarlem. Weliswaar blijft Velsen ook nog beneden Zaandam, Enschedé, Hilversum en Alkmaar, doch we moo- ten niet vergeten, dat deze vier plaat sen door hun ligging meer op zichzelf 6taan, dan Velsen, dat dicht hij een groote gemeente ligt en dat zij daar door duurder leven. Als bewijs, dat men niet altijd Velsen's beteekenis goed bomijpt kan dienen, dat nog niet lang geleden daar een eigen Hoo- geie Burgerschool is gewenscht I Voor ue toekomst is de heer N. dan ook niet bovreesd, het belastbaar in komen is stijgende en zal, meent hij, bh'ven klimmen wij hopen dat voot Velsen, maar zoning personen met een inkomen van ƒ14000 al 71/2 pro cent moeten betalen, is er voor de ontvangsten nog wel iets te wenschen over. In Zaandam is de toestand on geveer cvonzon, do ar betaalt iemand met 15000 acht procent, maar wie ei- even kans toe ziet, trekt, ook weg. De wethouder dringt ten 9lotle met kracht aan cp aanneming van zijn vooi stel tot stichting van een open bare lagere school aan de Noordzüde van het Nnoivizeekanaal, ook omdat door de stichting van een nieuwe fa briek het gebrek aan ruimte op de school te Velsen eerder zal ontstaan, dan men gedacht heeft HAARLEMMERMEER. Ongelukkig toeval. Te Nieuw»Yermep speelde een doch tertje van L. D. op een grinthoop, toen een soeelmakketje haar met een hand vol steentjes wierp. Eén steentje kwam toevallig in het oor terecht cn drong er zoo vei in, dat zelfs de ge neesheer het met gewone middelen niet kon verwijderen. Het meisje ia naar bet Academisch Ziekenhuis to Leiden gebracht, alwaar het door ope ratie gelukt is het steentje er uit te ne- Uitgesteld. De opening der nieuwgebouwde Chr. school te Aalsmeer, die aanvankelijk bepaald vr-s op 4 Dec. e. k.F is uitge- oteld fnf 13 Pnremher a. s. De school, die volgens do ni euvve eïschen is ii gerichf en een prachtig gebouw is, bevat aciit ruime lokalen. Het aantal kinderen, dat tha;«3 de school bezoekt bedraagt ruim 300. Patrimonium. Door de afd. N.-Vennep van Patri monium is legen a. s. Y\ oensdaguvond een vargudming belegd, waarin door den beer P. Ou verkerk, lid van het Hoofdbestuur va het Verbood Patri monium, ten lezing zal worden ge houden over „Patnmoniunrs roeping en de Geweentesieinbus". ZANDVOORT. Door den rijksveldwachter brig-tlt. G. C. A de Bruin en de jachtopzieners P. Zegwaard en W, van Keulen, is proces-verüual opgemaakt Legen A. G., afnemer te Haarlem, die in de duinen door miduel van c_.i bianden- de carbidlantaarn en een hond, wild poogde te bemachtigen. De lantaarn is in beslag genomen. Stadsnieuws TAALONDERWLTS. Dr. J. B. Sobepei-s, -hééft gister avond voor den Bond van Nederl. chus gewijd, bii nen en hij was wel niet smoerdronken, maar toch „licht aangeschoten", toen hij kwart over elven zich gereed maakte, naar de kazerne te gaan. Juist kwam hij mijne patrouille tegen; dit ontdekte ik, toen zijn hatelijk neusgeluid in 't duister mij in de ooien klonk. Nu was er een oude gamizoensor- der min of meer in vergetelheid ge raakt die aan alle militairen be neden den rang van officier verbood, om 's avonds na elven op straat te loopen zonder verlofpasje, d-oor den garii zoen seen mai-dont getéekend. Als eene heldere ingeving schoot mij in de gedachte, toen de ellendige plaaggeest te voorschijn trad en mij toebeet: Zeg, weet je niet hoe je je geweor dragen moet? Ik zal rapport van je makan! Dadelijk kommandeerde ik „I-Ialt! en vroeg als kcirmandanl van de pa trouille den sergeant-majoor naar diens veiicfpesje. Een docdelijk stilte volgde op die sommatie; de wan kon niet spreken van schrik. Zie j'e niet wien je voor hebt? boot hij we eindelijk toe. Een militair beueden den rang van ofiiciei! zei ik woordelijk volgens den garnizoensorder, die nooit her roepen was. Ben je gek? Zoo'n onbeschaamd heid Is me nog niet voorgekomen. Majoor, ik verzoek u, in dienst den konuuandaat der patrouille naar behooren aan te spreken; voor de laatste maal vraag ik u, of gij een ver lofpas hebt? Neen, duizendmaal! brulde hij. Dan verzoek ik u mij te volgen. Zeker, dat is sliin van je. Mis schien krijg ik een paar dagen kwar tierarrest voor jou maar voor u is er misschien later wel eens iets in 't verschiet! liet hij er mei een tergen de beleefdheid op volgen. Verspil maar geen woorden! sprak ik; gij weet even goed als ik, dat do kommandant der patrouille het volste recht heeft, om na elven des avonds u to arrestee reu. Onderwijzers, afdeeling Haarlem, en haar genoodigden eens zijn denkbeel den over taalonderwijs uiteengezet. Dr. Sdiepere vond liet jammer, dat de nieuwere begrippen op het gebied van bet taalonderwijs zoo langzaam doordringen tot de lagere sohooL Deze huldigt over het algemeen nog ■Iwea taaisoorten, nl. het NedeT- landsclh, dat men spreekt en de taal, dé men schrijft. Men vindt dat de spreektaal niet netjes genoeg is, om geschreven te worden. De school staat te veeJ onder den dwang der boeke righeid. Dr. Schepers oordeelde, dat alles wat net genoeg is, om in be schaafd gezelschap gesproken te wor den, ook kan geschreven worden. In onzen tijd gaan de «brijvere evenwel den goeden weg op. De lagere school is echter nog niet zoover. Men laat er de kinderen de zinnen ontleden, tot de kleinste on derdooien, In plaats van, het beeld- en klankmooi onder de aan dacht van den leerling brengt. Spreker zou in plaats daarvan voel lees-, voorlees- en accent-oefeningen willen houden. Dan kon meteen de naamvalzetting worden afgeschaft. In plaats van die naamvallen zou men kunnen spreken van voorwerp»- en niet-voorwerps- voraien. De orerige naamvalsvormen kan men later-besproken, ails gestor ven vormen, die nog in vele woorden voortleven. Ook de opsrelloa, gemankt na-ar een schema uit een opstellen- boek, wraakte spr. In plaats daar van zou Dr. Sobepers liever de kinde ren op h^t papier van hun leven la ten vertellen. Het tweed© gedeelte van zijn voor dracht, wijdde Dr. Schepers aan Jo- han Been, den beken-den kruiensdhrij- ver. In een boeiende voorlezing schet ste de beer Schepers den schrijver als onderwijzer, die eerst gestudeerd heeft opeen gymnasium, wijl hij aan vankelijk predikant wildé worden. Maar dominee werd Joh an Been niet, hij werd onderwijze". Op 18-jarigen leeftijd stond hij vwr een klasse van honderd leerlin gen. De heer Schepers verte'de, hoe Been daar meeleefde met de kinde ren. Maar hij had behoefte aan rui mer kring, dan zijn schoolklasse, hij wijdde zich daarom aan T schvij- ven van jongensboeken en aan zijn historische studiën. Op zijn 3Gste jaar schreef hij zijn eerste hoek. „Zeeinansbloed". In het jaar 1911 zag zijn 23ste werk Ihet Licht De spieker behandelde den in houd van een ge dier boeken, om aan te toonen, welke prettige en goede werken Been heeft g-schre-en. hoeken zijn van paedagogisohe waar de en dus ook van g.oot be.ang voor de ouderwijzers. Bij de gedadhteniwisselihg merkte de 'heer Popma op, dat Dr Schepers ©an te geringen dunk heeft van den tegenwoord'gen ouderwijzer. Deze heeft zich do beschaafde spreektaal eigen gemaakt en spreekt niet, zooals de heer Sch. met eenige voorbeelden 'had geïllustreerd. Wat het siel-onderwijs betreft, men besteedt tegenwoordig veel tijd aan 't vrije stél-onderwïjs, maar in de prac- tijk doet men daarmee vaak ongun stige ervaringen op. Omtrent de be zwaren van den heer Sch. tegen het grammatisch taalonderwijs, meende spreker, dat Dr. Schepers en de zij nen overdreven. Men verwacht van de vereenvoudig de spelling te veel voor het zuiver schrijven. Voor het leeren van talen, als Duitsch, is bovendien Ihet naam- valsbegi'ip noodig. De heer FeJhr, Laeraar aan het gymnasium, meende met den laatsfen debater, dat het grammaticaal onder- Nu, goed al, voorwaarts dan maar naar de hoofdwachtt Naar de hoofdwacht? Neen, zoo gaat dnt niet! Wat zeg je? Ik zeg, dat gij de patrouille he den nacht zult vergezellen op haar rondgang. ICerel. ben je mal, dat doe ik niet! Ik neem nota van deze onvoeg zame bewoordingen, majoor. Genoeg! Breng me onverwijld naar de hoofdwacht. Majoor gij zult u herinneren, hoe gij streng bevolom hebt. dat on der geen voorwendsel van de marsch- ronte ma™ worden afgeweken, gij be grijpt. dat ik strafschuldig wezen zou. wonneer ik niettegenstaande be paalde l>evelen... Maar mensch. wees toch verstan dig! riep de sergeant-majoor uit, thans geheel en al ontnuchterd: die bevelen heb ik immers gegeven? Nu, dan neem ik ze terug! liet doet mij leed, u te moeten verklaren, dat gij niet meer de be voegdheid daartoe hebt. De kapitein eu de majoor zijn in 't garnizoen, en gij hebt zelf gezegd, dat de door u ge geven bevelen zijn goedgekeurd. Al- zoo is do patrcuiile nu -door den groot majoor gokominandeerd. Je"deukt toch niet, dat ik een paar uur gaans met je uieeloopen zal? riep de sergeant-majoor, die nu toch benauwd begon te worden. Zeev zeker zult gij dat! Ik moet u in bewaring nemen en il< mag onder geen voorwendsel een anderen weg inslaan, dar mij uitdrukkelijk gelast is. Denkt gij, dat ik voor uw p lei zier in de politiekamer awalon wil? Gij gaat mee, en als de ronde af geloopen is, zullen wij u aan de hoofdwacht brengen. Biiok en La ml ree 7.ijn immers nog goede ken nissen van u, zooals u van middag zei? Juist deze manscha.p zal u tusschen zich in nemen en is mij ver antwoordelijk er voor, dat de arres tant niet ontsrapt. En nu voor waarts niarscb! De sergeant-majoor begreep dat Ihet ernst was. wijs niet mag verwaarloosd worden. Maar bij de voordracht van gedrukte of geschreven stukken moet meerdere natuurlijkheid, dan tlhan3 geschiedt, worden bevorderd. Dr. Sohepers beantwoordde de de baters. IIij dankte den "neer Poprna voor zijn opmerking, omtrent de be schaafde taai, van de tegenwoordi ge onderwijzers. De gevallen, d.e spr. heeft genoemd, bezigde lliij slechts, om te typeeren. Dat leidt altijd «enigs zins tot overdrijving. Voor het ove- ngo 'handhaafde Dr. Schepers "zijn beweringen. Op een nadere vraag van den 'heer Popma, deelde de lieer Schepers me de, dat hij aan 1 gymnasium cie spe ling van De Vries en Te Winkel moet onderwijzen. In de hoogste klassen, waar weinig gevaar meer is, dai de leerlingen nog nuar een andere on- derwijs-instelling overgaan, iaat men, de ouders evenwel beslissen, of do leerlingen de vereenvoudigde spel ling of die van Do Vries eu Te Win kel zullen gebruiken. Bij het eind examen maken Geconimi.t.erden geen aanmerking op liet gebruik der ver eenvoudigde spellingswijze. De beer Broekhuizen, bestuurslid der afdeeling, dankte Br. Schepers voor zijn voordracht. De boekhandelaar De Vries had in de zaal een verzameling vocrthre.' g- selen onzer moderne literatuur ten toongesteld. Benoeming. Door dc E. S. M. is de werkmeester J. Martin benoemd tot chef-eleclri- cien. Hij zal den onlangs naar Indië vertrokken heer Blanscrt vervangen. Leger des Heils. Het Leger des Heils heeft in do afgeloopen week verstrekt in de „Me tropool", goedkoop logement en gaarkeuken, Spaarne 102, 1518 por ties voedsel en 134 nachtverblijven en in de „Toevlucht voor Dakloozcn", Helmbi'ekersleeg 7, 644 porties voed sel en 161 nachtverblijven. Het loonei .1 A 1Ne ge n, comédie in 3 bedrijven van Aaolphe Boloi èo Ecun. Villeiarel, door de N. V. „TooneeiVéieeniging". In den zoo juist veiscnenen twee den druk van liet boekwerkje Onze Tooneelspelers zagan wij ou der ae vele porireiten van de jonge, nieuwe acteurs, <Le in den eersicu druk niet voorkwamen, ook het por tret van.... den beer L. B. J. Moor. Men had hem bij ue eerste uitgave blukbaar over bet hoofu gezien, oezvu 7U-jangen acioni, ene weidra z,|U zfcSLgjang toóneeijuoileuni zal kun nen vieren. Zes -en- zev c- r; t i g jaar 1 Het is bijna met ie gelooven. Als men zijn portret bekijkt, zou mon zeggen, dat dit liet conterieitsol is van eon vijftiger, hoogstens een zestiger, en als men hem ziet spelen in „Het Testament van Gesar Giro dot' zoo a ls de titel van het gister avond opgevoerde stuk feitelijk luidt dan zou men gaan gelooven. dal hij nog veel jonger was. Ja, eigenlijk was deze levendige, beweeglijke, pit tige acteur ue jongste vau ailea ais hij niet mee bad gespoeld, dan was het de dood in den pot geweest. Wer kelijk', toen wij hem daar zoo fleurig eu kleurig tusschen die liarkige jonge lui zagen bewegen, toen konden wij het ons begrijpen, dat Moor over hot tegenwoordig l'ooneel mmder goed ie spreken is. „Het wordt meer een op zeggen, geen comedie-sptlen, het goe de wordt overdreven, stem en dictie zijn nu kleurloos. Een mooi ontwik keld, krachtig steuigeiiud is overbo dig geworden, ue sterren onder «ie Nederlandse!)© tooneelspelers natuur lijk niet te na gesproken", lezen wij als Moor's oordeel Ln ziin biografieën het was ons gisteren, alsof hij dit nu eens proefondervindelijk wilde bewij zen. Wat waren die jongeren eeu enkele uitgezonderd kleurloos, mat, doodsch en onbeholpen, vergele- De BonJt. laat ine naar buis gaan, toe! 't is zoo'n hondenweerl jammerde bij. hebt van middag gelijk gehad, majoor ik begin nu ook te geloo ven, dat die laatste 'o me lang 'bengen zal! En vooruit ging het, in den Idette- renden .regen, door dik en dun, eerst naar hét kruitmagazijn in Bazelaar, al de wallen rond, de buitenwerken, de onderscheidene posten langs, <Le poort uit naar de batterij, en verder naar de lunet op den straatweg en het was bij drieën toen de patrouil le eindelijk, natuurlijk dxuiprwK, die lange wandeling in de diC'-te duister nis volbracht bad. De man, die dit vermakelijk tochtje gelast had, sprak onderweg geen woord. Aanvankelijk was 'hij een weinig "weerbarstig geweest; maar dfl milicrêne Bliek en Land ree ihadden er een onschuldig welbehagen in ge vonden, om hem nu en dan onzaCht vooiii te duwen. Aau de „oofdwacht gekomen, werd van het gebeurde rapport gemaakt en de sergeant-majoor ontslagen. Den volgenden morgen verspreidde bet gebeurde als een loopend vuui zich door het garnizoen. De officie ren deden onderzwk, on toen de zaai tot klaarheid kwam en het, duidelijk bleek, 'hoe de toeleg hier besltaari had om mij te „negeren", zooals we dal noemden, kreeg de verwoede serge ant-majoor ©en© leelijke reprimande en het zou nog niet zoo ziin afgeloo pen al* hij die wandeling niel zelf mee gemaakt had!

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1912 | | pagina 18