Haarlems un
Een plezierreisje
zonder plsizier.
TWEEDE BLAD
Zaterdag 30 November 1912
Haarlemsche
Handelsvereeniglog
Goedgekeurd bij Koninklijk besluit
van 12 Nov. 1892 No. 29 en gewij
zigd bij Koninkl. besluit van 21
Mei 1897 No. 58 en van 13 Juli
1909, No. 52.
Bureau: Jansweg 11, geopend alle
werkdagen van 9—5 uur.
Telephoon No. 403.
Op lu wei 1852 werd nuveugenoein-
de Vereeuigmg bier ter steue opge
richt uicl net doel de bewogen der le
den op allerlei gebied te behariigeu,
noen allereerst ue belangen hunner
handel of bedrijl te bevorderen en
wol spec.aal door bet verstrekken
vau lulomiutien en bet incasseer en
van uubieuse vorderingen.
Voor posten welke uien de vereeni-
gmg ter invordering in banden stelt
op buiten de stad woonachtige per
sonen moet 10 ct. porto worden be
taald. terwijl van aJle voideringen
door de vereeniging geïnd 3 pel. pro
visie wordt geheven.
In Juli en Augustus 1912 zijn 68
vorderingen tot een bedrag
Tn verhand hiermede zijn in het be
stuur drie commissiën gevormd en is
daarvoor het bestuur uitgehreid. Van
deze commissiën bemoeit eene zich
niet het Inforn otie en Incassowezen,
eene met algemeene Middenstandsbe-
lnngen en is er eene voor Gemeente
belangen.
M'es te zamen genomen roepen wij
allen toe, hondelaar of particulier;
hreunt deze onze veieemg.rig u.ior lid
le worden, bet werk, dal zij doet en
waardoor zq onnoemelijk reel goeds
tot stand brengt verdient uwe sympu-
tme en de contributie, 3.óo per jaar,
aan geen bezwaar zijn. Hoe sterker
zij is in leuenui, des te meer Kan
de Haarleniseiiè llundoJsveieeinging
doen.
Sluit u bij haar auu ten bate van
aller belang, dus ook in uw eigen be
lang.
11 lil' BESTULU.
Haarlem in de 19e eeuw.
XI.
Behalve de gelegenheden tot het
begraven in de kerken, bezat Haariem
vroeger nog oen vienat uocraaiplaat-
sen, n.l. lo. bet Zuiderkerkhol, buiten
de Groote Houtpoort, tusscben den
Dreef en den Wagenweg; Zo. liGt Noor-
derkerkbof of ne Dunt, bewesten de
Nieuwpoorl; 3o. liet Jodenkerkhof,
grenzende ten ousleu van dc 200-
even genoemde poort en 4o. het Gast-
huiskerkhof, achter het cude St. Elï-
sabeths-gasthuis, tusschen het Groot
Heiligland en de Kleine llouUtraat
gelegen, waai- de lijken van patenten
in die inrichting overleden, werden
ter aarde besteld. De nog bestaande
Gasthuispoort in de Kleine Hout
straat wijst nog den toegang lot de-
van i Zen voormaligen doodenakker aan.
f 4254.1-4 betaald; 19 vorderingen vver-j Eeuwen geleden bezat Haarlem nog
dc. afbetaald en 17 vorderingen uit-| meer begraafplaatsen bij de erscliii-
ep lende kloosters, hetgeen meermalen
K„, 1 bewezen wordt door het opgraven
'",,PI nöbhen de leden het van doodsbeenderen bij eventueel te
i. p net hun grat.s te verstrek- i verrichten grondwerken in ome
ken advies van de rechtsgeleerde ad- j stad. De meeste dezer menscbelijke
voortgegaan, totdat onder dc regce-Jheelemaal niet gedacht). Het merk-
ring van Koning Willem 1 het begra-waardige van het debat was echter de
ven binnen de kom der gemeente werd J wanne verdediging van het plan door
verboden. In den loop van 1813 werden minister Regout, want het voorstel was
41 lijken, die anders in de onderschei
dene kerken zoudei zijn bijgezet, op de
genoemde vocrloopige begraafplaats
ter aarde besteld, doch na de omwen
teling in November van dat jaar, toen
het begraven in de kerken weder*vrij
stond, werden die lijken wederom van
daar vervoer i en in eigen graven in
de kerken bijgezet.
Hot later uitgevaardigde verbod,
om binnen de kom der gemeente le
begraven, deed het gem entebestuur
uitzien naar een buiten de stad gele
gen terrein, dat geschikt was om lot
begraafplaats to worden aangelegd
2G Augustus 1828 kocht de stad daar
toe de hofstede Zuid Akendam, aan
dert Alkmaarschen Straatweg, hoek
Kleverlaan, dus onder de gemeente
Schoten gelegen. Akendam is de
naam vari een voormalig ambacht in
het baljuwschap van Brederode, dat
tn twee dcelen was gescheiden
afkomstig van den architect Knuttel
en wie de nauwe betrekking weet, die
tusschen dozen rijks-bouw meester en
dr. Ixdy 's ministers aartsvijand
bestaat, hoorde de verdediging niet
zonder eenig pret aan.
Wie daarbij bedenkt mot welk ta
lent de lieer Hegout steeds ailos af
breekt wat de Haagsche welboudei
tot stand wil brengen, die voelt dat
genoegen nog stijgen. Nu bedoel ik
hier niet mee iets kwaads te zegg. n
va., den minister die in beide gevallen
natuurlijk naar volle overtuiging
handelde; daar twijfel ik geen oogen-
blik auu, maar dit neemt met weg
dat er voor den buitenstaanuor-be-
ooi'deolaar iets komieks mg in de z.o
geheel en al verschillende vijze,
waarop de minister oordeelde over
plannen, gemaakt door mannen die
elkander van zeer nabij erwant zijn.
De eigenaardige aanblik van het
laatste nauwe stuk Binneuuoi zal ;:i-
Kuttschéu wel benouden bi jven. Aan
dc rooilijn wordt niet getornd; dat
naar hun ligging Noord- en Zuid-
Akendam werden genoemd en to za-1
den toenmalige» eigenaar, den heer oppositie he.rukt.
J D. Zoclier, voor f9000. I Voor den Dierentuin wordt alweer
InSejuembü. daaraan volcende weid een |lieuwe dlleCteur gevraagd Nie-
publ.tk u an nesteed ..net maken van manü SC|tlJ„t j,ct naar langer dan 2
een meuwe begraafplaats met demi-uil leJtlüUuetl. Niet de wi,üe
ycr getimmerten, ijzeren hek enz h üen mau 200 ia£tig DiaKe!1.
ter plaatse genoemd, dcch het weik I ze 7ijn cr in j,edr0evujid hieinei. geca-
weid toen niet geguuu, omdat tie, je aamvcz.g en die er nog gevonden
Som vaai 14500, waarop nog geen der wordeii, beiiooren bijna aiien tot de
aanwezige aannemers liet hadden go-, go(J(iijge soorten. De last komt van een
der tractemenlen der onderofficier»!
en minderen, sprak men teleurstel
ling uit, dat niet tevens de pensioen
regeling" ter hand was genomen en
geen minderen in dc commissie zit
ting hebben in weerwil van het ver
zoekschrift van den Band voor Win
d< r Marincpersonci
Andermaal werd een uitvoerige l>e
spreking gewijd aan den geest onder
lic-l personeel Verschillende futen
werden genoemd, die zouden wijze:
op een niet larger duldbaren toe
stand m. werd herinnerd aand
irternationalen zeilwedstrijd
Shanghai.
Vele leden spraken hunne afkeu
ring uit over de gedragingen der
matrozen, vooral over de sabotage
aan boord-gepleegd.
Verscheidene leden, die toegaven
dat vevsehillende f"iten duiden op
een ver Keerde gezindheid van het
personeel, zoenten ue oorzaken daar
van in verscnillunüe toestanden
marine, welke reeds meermalen tot
kiuonieii hennen aanleiding gegev
ral van rechtmatige grieven werden
veionaimtzuamd.
inlicutingen werueu gevraagd om-
treilt een sterfgeval te Soerabaja.
iuoii ue zoon van den hulfeuiuudcr
tier can tine aiduur choiera kreeg,
zou de dokter van den lorpedodienst
zijiie nulp ge weigeld helmen, omdat
de zieke niet tot uo militairen beiioor-
de. ue havendokler verleende ge
neeskundige hulp, uoch kou geen me
dicijnen toedienen, wijl hij geen be-
■cii.kking had over Ue apotheek van
den lorpedodienst. Men vroeg, of niet
-- i 6wu16v «...vu, in zulk een geval, waarin hulp ter-
nujrid, aan B. en \V. te hoo„ voor-, anuere zijue. Op alle fails et gestes! stond noodig is, medicijnen van Ue
kv.a..i. L.iter evenwel werd het voor van du, directeur worut toegezien schepen mogen worden verstrekt en
dezelfde som uitbesteed aan den aan- door een getai commissarissen e.i datop de diensten van marinedokters
r.c-mer verrit van Bnleveld, to Haar- waar liet zooveel hoofden zooveel zin-mag worden gerekend
lem. Met de f3001). geraamd voor te, [lt[1 hier van toepassing is, is net' Omtrc-ut de voeding werden op-
beplantmg, kwam dus de geheelevvel eenigszïns te uégrijpen dal eennieuw door verscheidene leden
aanleg cp 26.0C0. j directeur zich heel weinig vrijheid klachten geuiL
Na aflcop dier werkzaamheden j van beweging veroorloven kan. Daar
iflf-ïlcn nlto liiken naar de nieuwe i
viseuis der vereeniging de heereu overblijfselen zijn in dca loop der begraven, waven die
moesten alle lijken naar de nieuwe i bil moet Herr director van alk;
begraafplaats gevoerd worden: dit'stand nebben, van administratie eu
had plants legen ultimo Mei 183'?,van beesten, van planten en publieke
toen bet begraven ïn de kerken voor-1 vermakelijkheden, van kenm&>en en
goed wvrd afgeschaft- Dc beide laai- i bloemen, vau buffet-explonatie un inu-
ste lijken hier ter stede, in de kerken i ziek.
Gevraagd werd, 'wanneer de invoe
ring van de militaire strafwetgeving
kan worden tegemoet gezien.
Door sommige leden werd bepleit,
door anderen bestreden: opheffing
van den verplichten kerkgang aan
boord.
Gevraagd werd. hoe het 6taat met
gelegenheid tot oefening in hel
desgewenscht ook
- Fran?o:si Waarom do téiei van directeuren
i Haan Hugeniiultz en A. j ["-Oen wel ,er ^an f Croock, oud 59 jaar, uit de Gier-j steeds gehand; aa/ J b.ijft, cndax.ks
is. Spaar ue 94 alhier, die j ihb'^^n: 1,yjeJer^°'lwb,«; straat, dat in de Groote-, en van -s ,nans zeer ondergeschikte posiüe zwemmen.
procoduren en Jroot aantal gevonden nh het ver" Adrian Wichman. <rM 23 jaar. uiten „Hgebreide zaken- en waren-ï-oisverneteruig werd gevraagd voor
faillissementen gratis voor hun op-plaatsen van het sUndbeéld van Lou- MeuSfwSterïaï j kennis? Ik vórm cel aUeen vanwege kerskcrst'uafkersen koks'" 1"rI"a'
treden natuurlijk echter alleen voor «nsJansz 1801 uit denHortus Potige. j u0or v'erscheidene leden werd aan-
zaken betreffende den handel of 1 w 1 Juni 1832 werd hot eerste lijk bc- Vooral in een stad als den Haag, gemougeu op afschatfing van ver
beu, ijl der leden. i beeld van genoemden uitvinder der graven op de hegraafplaals ondor j waar do uiterlijkheden heereciien als 1 koop van sterken drank in de canti-
I nes der marine.
Bij elue voidering de rechisgeleer-I bog]"d""k*K 'Pc'mten. vctoens het reglement en d9 j nergens elders. J
den in handen' gesteld moet 10 ct. zelfde geval voor zoo celfs dat er I tarieven ter bevor^rire van oen min- wie ditmaal do gelukkige zal zijn n,?® !^en ',a'dclc" vernomen, dat
-'- 'kostbare w»'-zo van be>?rnven dan vroo-1 j.-, „:i aan ooora van Hr. Ms. „Hertog
.gor, dr-or den gemeenteraad vasto^-1
voor porto worden gevoegd, terwijlverscheidene boerenwagens .nodig
van de bedragen der langs dezen waren om de laatste overblijfselen on-d u
weir i i"e.o,uerde Dosten 5 üCt moet zer Haarlemsche voorouders over te j 6telJ'.Dt.0^apel,öp het R.-K gedeelte
weg i.i0e,oiuerue pushen o put. moet, bren„Gn naar de j,epTaafr)laals nn. werd in ^832 arbouwl door N. Swarto
worden beUald. H.H. rocntsgeleer-dp.. Schoten. Eveneens geschiedde '"v®01" f terwijl de zoogernamd.
den nebben nel reent in geval van ge- *nllrc hï! /i» niihra;jan i nrrr>biis«>.Ti. on bet Protest an torh ov»
rechtelijke vervolging het door hun
noodig geoordeelde voorschot te vra
gen aan den inzender der vordering.
Over in de stad woonachtige per-
J die uit bet sollio. tanten tal wordt ver- kteadr
kozen, we weten 'l:et nog ni- t, maar I
herhaaldelijk schepelingen
aren gestralt, omdat zij het snel-
zij die den nieuwen directeur mei vuuigescnut uiet naar behooren iiaa-
zijn benoeming geluk wil.e.i wen- den nediend, zoodat te weinig scholen
schen, doen kiesoher dit veitoon van 1 vveraen afgegeven. Dit gedrag
blijdschap achterwege te laten, ten
zij ze ironisch zijn aangelegd.
scueen een gevolg hiervan,
het netreurenswaardig ongeval in het
vorige jaar het vertrouwen in het
gescuut hij de bemanning nog niet
teruggekeerd. Het opleggen
zulks bij de uitbreiding der letter- '"■""bwwn, op bet Protostantsch
gieterij van de firma Joh. Enschedé Idoelfo en in dc wneMk-o^or ter b.-=ze
en Zonen, op de plaats van het vroe-!van de.n opzichter in 1861 met toe-
gere Klokhuis, waarbij toen bleek dat i stemming van het gemeentebestuur
de, zich in den grond bevin-iende K6" p'aats vonden, ten voordeele van We heliben hier een nrotestv-ergade-
geelt de vereeniging gratis! daa^S^achteloos nï^eworiS I nooteSpen.^ verschJ1^ud<i kelk,g^|ring togen den sdhouwburgbouw ge- j verkeeefd?"aTtieCkIUVoo?"oo^^^^^^
mondelinge of telephonische inlich- maar behoorlijk opgestapeld waren. In de raadszitting van 12 April 1865 had, w. z. tegen schouwnurgbouw I vernueiue uikuck. vooi zooveel noo
ting; verlangt men de informatie j Een bewijs dus dat te dier plaatse een J werd door B. en W. een voorstel ge-1 het algemeen, omdat niet alle Ha-
schrifteJ'jk dan wordt 25 ct. berekend, j kerkhof was geweest, daan tot vergroeiing van de Alpo-I genaars naar een theater gaan en
Wat de bovengenoemde begraaf-1 mecne Begraafplaats Een gedeelte 1 een schouwburg van aller belasting-
- aalsen betrelt, daarover liet volgen- water, aan de Zuidzijde te de
de Het eerstgenoemde Zuiderkerkhofmet zand, dat afgegraven moest
werd in 1C36 gemaakt op last van bur- den van het Imoper gelegen land
bc'anlo. gemeestercu „tot dienste van de luy-'Iones de Kleverlaan ern naast de bo-
.,in 11' t kantoor Jansweg 11 zijn den buy ton de groote Houtpoort en praafolaafs. hetwelk de gemeente
loupuns a lü ct. verkrijgbaar, waarop 1 daeromtrent sterver de". Tn 1832 werd Haarlem in eigendom toebehoorde,
n het bureau van den Burger- 1 het buiten gebruik gesteld en bij be- j doch verhuurd was aan J. H. Bultors.
Btu-d wonende personen f 0.6(
5 ct. portovergi
pl.m
orden
lijkeu stand op het Raadhuis inlich
tingen kan besomen over de adressen
van hier ter stede op het bevolkings-
revishingeschreven personen.
Vervier zijn voor de leden verkrijg
baar legirimatiekaarten, waarop zij
personuIijK informatiën kunnen vra
gen, ui andere plaatsen bij de daar
gevest iade en bij den Ned. Bond van
O.Infor. en Schuidinvordering-
buieaux en Handelsvereenigingeu
aan ces loten ver- enïpinpen. Deze in-
fciTi 11ï'-n kosten 25 ct.
Het is nnndig er nog eens uitdruk
kelijk op te wijzen dut goed informee-
rmi. vooral naar nieuwe cliënten eene
lionaaide noodzakelijkheid is gewor
den. waar zoovele geheel onbekende
personen zich :n onze stad en nan
grenzènae gemeenten komen vestigen.
Omler alle koren is kaf.
Bovengenoemde Boud'; waarbij 18
Tereeniuiog^n de voornaamste
plaatsen van ons land gevestigd zijn
aangesloten geeft uit e"iie tweemaaD-
d"li ksebe 1i;=t van namen van per
sonen omtrent wien men wordt aan
geraden inlichtingen te vragen voor
dat mei: uiot heu in handelsbetrek
king treedt, waarvan bet geheim on
geschonden moet b':jven en die als
v. aarschuwinesmid-1-1 uitstekende
diensten lv»wijsi.
Waar eene vereeniging, die hare le
den al deze voordeelen eu gemakken
aanbiedt, slechts f3.50 janrlijkscne
contrihntie vraagt, is dit zeker een
zeer bescheiden eisrh te noemen, te
meer daar al bet opgenoemde niet. het
eenitre is wat de Haarlemsche Han
delsvereniging doet; steeds heeft zij
een open oog gehad voor alle zaken,
dix hare '"den in t bijzonder en onze
gemeente in 't algemeen betroffen en
olfijd noeft zij daarvoor gesproker-
Het zon te-ver voeren alles op te noe-
nen, waarvoor zij opkwam, alleen
jient nog vermeld, dat het hare be-
Jocling is in deze richting krachtig
voort te gaan.
sluit van den gemeenteraad van 8 Hit voorstel werd aangenomen en hot
September 1853 dei- 23sten December
d. a'. v. in publieke veiling verkocht
aan den heer J. H. Kei-sten, die er se
dert dien tijd zij-, bloemisterij vestig
de. Later werd het terrein bebouwd,
nadat eerst genoemde heer er in 1874/
75 zijn eïeen woonhuis liet bouwen.
Het jaar 1832 was dan ook liet tijdstip
dat dc toenmalige nieuwe algemeene
begraafplaats in gebruik werd geno
men. Reeds tijdens onze inlijving bij
Frankrük. moest het Tïeizeri'ïk de
creet, wparbii bet begraven in de ker
ken werd verbodenook hier ter sfedo
worden gehandhaafd. Dit dn arde ech
ter niet lang. Ter vervanging van de
gelegenheden tot be-ravon in de ker
ken. werd on Mrtlwerlf. Jwect^n
de toenmalige Ken nemer- of Niéuw-
poort. een „provisioneele gedistin
geerde" begraafplaats aangelegu. Met
primo Januari 1813 moest het begra
ven in de kerken Ophouden, zoodet do
beide laatste lijken, nl. dat van Jcan
Mar chant N'z., oud 88 jaar, u:t de
Damstraat, en hot kind van den heer
J. W. Druyvesteijn uit de Groote Hout
straat, nog dei» 31en December 1812 in
de Groote Kerk konden worden be
graven. Het eerste lijk, dat op de „pro
visioneele gedistingeerde" begraaf
plaats werd ter aarde besteld, was dat j
vn Jan R kers, oud 71 ja;
dempen voor f 4000 aan genoemden
huurder uitbesteed
In December 1886 kocht de gemeente
weder voor 1-3 000 een stuk land van
mevrouw Westörwoudt ier vergroo-
ting van dezen doodenakker, een ar
beid, die in 1888 gereed was. Zooals
bekend iS werd, in 1893 een mauso
leum of overdekte galerij voor graf
kelders gesticht, waarin In het vol
gend jaar het eerste lijk werd bij-
Vaa Ca Residentie ea laar
liewunet's.
CLXXXVI.
liet debat, dezer ddfcen in de Twee
de Kamer gevoerd over de verbouwing
van Binnenlandsjctjë Zaken, was uit
meer dan één oogpunt merkwaardig
Dat vernieuwing vau het bouwsel aan
het Binnenhof op den duur met uü
kan blijven, zal wel begrepen zijn door
ieder, die het ongeluk had voor een of
andere bezigheid zich in het gebouw
le moeten begeven. Zag de portier, dat
men geen habitué was, dan waar-
.an de schuwde hij angstig voor een trapje
Groote Markt, hij werd G Januari 1813hier en een treedje daar en de ver-
nldaar begraven. Hei l.-ialsic ü;k. datschillende beden, dis een bezoeker
er ten grave werd gebracht, was dat1 cloor &en labyrinth van gangen, por-
vnn het" kir.d van Pie tor Mal»é uit <le» talen en doorgebroken kamers naar
Kleine Houtstraat, nl. 10 December i zijn bestemming leidden, waren even
1813. Daarna beccm men, wijl het hier-zorgzaam voor het lichamelijk vv;elzijn
boven genoemde Keizerlijk decreet in-: van den vreemdeling. Verandering in
tusschen was opgeheven, weer in de;den bouw zou slechts verbetering kun-1
kerken to begraven, en het lijk van'nen brengen. Toch was het te verkla-
mejuffr. C. J. Schuit, wed. C. Boon,ren, dat tegen het voorgestelde plan
oud 79 jaar. aan de Oude Groenmarkt, oppositie ontstond. De aanblik van do
was hot eerste, dat op Mn an.Ine 13 De-historische plek zou er geheel door be-
comber 1813 in de Groote Kerk werd dorven worden en het Mauritshuis aan
ter ruste gelegd. Sedert, dien tijd is éen zijde geheel van licht beroofd,
men met liet begraven in de kei-ken (Aan dit laatste had de bouwmeester
penningen betaald wordt.
Opgaan doet dat argument natuur
lijk niet, want, do gemeente moeit een
ruimer blik bobben dan de protest-
vergaderaars. Hadden dezen gelijker'
zou nooit geld uitgetrokken mogen
worden voor een receptie van een
Vredesconferentie, van een congres,
geen geld bts'.eed mogen worden voor
nieuwe verkeerswegen, want daar
zijn ook mensohen de er nadeel van
ondervinden, in een woord zou geen
penning meer een imdf recto ibelef
mogen krijgen. Den Haag is nu een
maal een luxestad en in een luxestad
hoort een schouwburg. Wie dat ont
kent, doet beter zich niet mei gemeen
tepolitiek in te laten.
SINTRAM.
Binnenland
TWEEDE KAMER.
STAATSBEGROOTING MARINE.
(Voorfoopig Verslag
Algemeen gaf men zijn instemming
te kennen met de opvatting van acu
Minister, dat geen gelden behooren te
worden aangevraagd voor den bouw
van marinemateriaal voor Indië, nu
een Staatscommissie is benoemd, on
der meer tot opdracht hebbende het
instellen van een onderzoek naar de
wijze waarop de verdediging van In-
dié in de toekomst zal moeten worden
georganiseerd.
Over de vraag of de Minister goed
doet vast te houden aan het doorzijn
voorganger voor nieuwen aanbouw
noodig geacht bedrag van 4.2 millioen
en dit bijna geheel te bestemmen voor
de verdediging van Nederland, waren
de meeningen verdeeld.
Omtrent den stand van de werk
zaamheden der Staatscommissie zou
de men gaarne worden ingelicht.
Vele leden betuigden hunne voldoe
ning or over, dat de Minister op grno-
ter schaal overgaat tot opruiming van
verouderd materiaal.
Bij voldoening wegens de benoe-
dig worde het schip van een andere
bemanning voorzien.
Andere leden achtten zulks niet
wenscnelijk, niet noodzakelijk, noch
zelfs uitvoerbaar.
Men zou gaarne 's Ministers mee
ning vernemen omtrent de oorzaak
van de ramp, die Hr. Ms. „Zeeland-
getroffen heeft.
Sommige leden achtten de uitzen
ding van het oefenschip Hr. Ms. „Gel
derland" naar het terrein van don
Ba'toan-oorlog oiivcran twoordel ij k,
omdat het meereudeol der equipage
bestaat uit jeugdige schepelingen sun
15 tol 18 jaar, ine naar ue üieeniug
dezer leden aan groote gevaren, wel
ke daar zijn te vreezen, niet mogen
worden blootgesteld. Anaere leden
achtten het al of met verantwoorde
lijke van die zending afhankelijk van
de opdracht aan het schip gegeven,
uaurne zouden zij deze vernemen.
De positie van het wcrfpersoneel
werd andermaal breedvoerig bespro
ken.
Gevraagd werd voorts hoe het staat
met tie regeling van het weduwen- en
vveezenpensicien voor Hijkswerkliedcn
en neaienuen op daggeld.
EEN VONDST.
In oen leeg wü-kelnuis, in de Gast-
huismotenstoeg, te Amsterdam, Is bij
een vertimmering een inanshooge.
dubbele muur blootgelegd, in welken
zich een met puin bedekte, geheel
vau de lucht afgesloten ruimte be
vond. In die ruimte werd bewaard
oud zilverwerk, dcoze». pakjes, scha
len, lepels en documenten. Deze do
cumenten zijn op jverkameiit en leder
geschreven, uit de jaren 1644, van ba
ron de Rhede heere tot Saesveld. Al
les is betrekkelijk goed gebleven. An
dere stukken zijn uit de jaren 1G55,
1672 en 1682 van een grond verkoop
van de Noordelijke Gasthuismolen-
stoeg.
De eigenaar deelde ons mede, dat
hii eenige stukken van de vondst een
museum zal aai bieden, zoo meldt de
Tel.
FA 1LLI SSF.M E NTS WET.
De Vereeniging van Fobrikanten en
Handelaren te 's-Gravenhnge, die ver-'
leden jaar een verzoek heeft gericht
tot den minister van justitie, om
ming van de commissie tot herziening komen tot wijziging van de Faillisse-
mentswet, neeft aan de leden dé#
Tweede Kamer steur-. Ic dezer zak^f
verzocht.
Mede is aan verschillende handel^
vereenigingen e Kamers van Koop»
handel, die nog geen instemming»
hebben betuigd met het adres aart
den minister, verzocht dit alsnog te
willen doen, zoo meld; de N. R. Ct.
EEN DROEVE HERINNERING.
Een op de visclimarkt te Coevordeil
gekochte kabeljauw had in zijn maag
een fleschje. waarin oen papioifje,-
waarop in duidelijke lettors, met pot/
lood geschreven Mijn laatste groet
ami hot vaderland. Schip vergaan.
II. Bourne, zoo vertelt do N. R. Ct.
VERDWIJNEND NATUURSCHOON.
Bij den hevigen storm, die in Juli
jj, woedde, werden eenige der maje
stueuze, circa een meter dikke iepen-
boomen van de pracutige lanen aan
beide zijden van het stadje Gennep
(rijksweg VenluJRijmogen) afgeknakt,
In verband hiermede word oen onder
zoek ingesteld naar den toestand dier
boomen. Naar de Tel. thans verneemt
de gesteldheid van het meerendeel
dezer iepen zoodanig, dat in het be
lang der veiligheid noodig is zo te
rooien, waarnredo binnenkort zal
worden begonnen.
DE CIIRISTELIJK-HfSTORISCHEN
EN DE HLIDIGE POLITIEKE
TOESTAND.
Over dit onderw erp beeft mr. dr. J.
Schokkïng. predikant te Leiden en
d-Iid v»n de Tweede Kamer, Don-
dergavnnd het wcord gevoerd in een
verTsderin" van de Cbristeliik-Histo-
kiesvereer iging Rotterdam IV
to Charlois.
Volgens 't verslag der N. R. Ct.
zei spr. o.e.T
In het mhtden late^do, wat straks
de resultaten zullen zijn van de be-
n rek in gen ctor drie greinen van de
coalitie, wetjsoh ik on te merken, dat
aan de hoofdzaak, w i;-p do rh^sfo-
liik-historischen zich h»hhen leien
inden, om tr-t de coelitie toe te tre
den, nog niet veel, of eigenlijk niets
is vemcdc-Ml D> cocVf'e is irdertiid
niet kunstmatig in elkander gezet, de
drie groepen hebben elkaar in hun ge
meenschappelijk-. grieven gevonden.
HET ROODE KRUIS-TEEKEN.
Bij het wegens den oorlog in den
Balkan meer werkzaam optreden dc-r
Ned. Vereeniging „Het Roode Kruis"
vanzelf wee de vraag op den voor
grond getreden, of corporatiën, in
stellingen en personen, die zich zie
kenverpleging of sanitaire zorg ten
doel stellen en tot geen onderdeel vnn
het Roode Kruis behooren. het recht
hebben, het wereldteeken van het
Roode Kruis te voeren, hetzij als op
schrift, aanduiding, reclamemiddel of
verpakking9etiket.
Het antwoord op die vraag geeft de
wet van 7 Januari 1911, houdende ver
zekering van de naleving der Con
ventie van Genèvc. den G Juli 1908 al
daar gesloten.
Tot 1 Januari 1914 is, voor het ge
il dergelijke buitenstaanders het
voeren van het kenmerk niet uit eigen
beweging nalaten, daartegen door do
strafwet niets te doen.
Maar na dien datum wordt, krach
tons het alsdan in werking tredend
artikel 435bis Strafwetboek met hech
tenis van ten hoogste een maand of
geldboete van ten hoogst" f 300 ge
straft. hij, die zonder daartoe ge
rechtigd te zijn, zij het ook met een
geringe afwijking, van een naarn of
van de onderscbeidingstcekens, waar
van het gebruik krachtens wettelijk
voorschrift uitsluitend aan eenige ver
eeniging of aan het personeel van
eenige vereeniging of aan het perso
neel van don geneeskundigen dienst
des legers is toegekend.
In verband hiermede zal op 31 De
cember 1913 de Merkenwet ook gel
den voor alle ingeschreven merken,
welke b'-vatter. zij het ook mot gerin
ge af-vijkintr. den naam óf het onder
schei dingsteeken van „Het Roode
Kruis", ook genaamd „het Kruis van
Genève"
EEN NTF.UWF. AANWINST VOOR
HET RIJKSMUSEUM.
Men meldt ons uit Amsterdam
Door den korteeleden te 's-Gravei-
bage overleden vice-anmirnal A. !f.
Hoekwater is aan hot Riik r»legpteerd
het door Gerard Don geschilderd por
tret van Rembrandt's moeder. Het
vertoont de vrouw aandachtig in e»n
Stotenbrbel lezend. D--?er dn «ren is in-t
schilderij in het Rijksmuseum ge
niaalst. Reeds vroeger is h«t in bet
Riiksmnsenm aanwezm geveest Do
•ehilderij was toen in bruikleen afee-
stann door Mev>. Hoekwater—Smis-
saert
Het legaat mag zeker a's een lv>lang-
rijke aanwinst voor bet Rijksmuseum
worden aangemerkt.
BRANDEN.
Gisterodhlend ontstond brand in
den stal van den paardenhandelaar
Simons te Breda. Een paard en
drie rijtuigen werden een prooi der
vlammen. De oorzaak is onbekend.
Verzekering dekt de schade.
F u IS1 e4 o ai
„Ha, welk genot,
Vrij man te zijn!"
(Uit 'bet onuitgegeven .treurspel
„Socrates".)
In een zeer gezocht bierhuis zaten
in do week voor Pinksteren twee 'kan
delaars bij elkander, mannen in de
kracht van hun leeftijd.
liet gesprek was niet bijzonder le
vendig; het -thema van den dag, over
de slechte tijden, over den nog slech-
teren gang van zaken en over de al
lerslechtste betalingen was spoedig
uitgeput, zooals men. dit best kan be
grijpen, want allee, wat men alle da
gen hoort, gaat eindelijk vervelen.
Het bier zelfs, veeto.1 de omftput-
telijko bron van alle debatten en po
litieke tinnegiclerijeu, gaf geen bij
zondere aanleiding tot gemotiveerde
bezwaren; men kon bet nM eens af
keuren en er over Magen, hetgeen bij
gebrek aan discours soms werkelijk
iets vert.roostends kan hebben; want
het was 'helder en smakelijk, zooals
een goed mengsel, met weinig, of geen
hop er Ln. betaamt. Daartbij kwam
nog, dat de opgewekühe'd niet .bij
zonder grooit was, wegens de warmte
daar buiten in zon -en schaduw.
En toch gaf de man met den de-
rnocrateaboard, die schuin tegenover
hen zat, zich alle moeite, om hun aan
het verstand te brengen, dat het den
verkeerden weg opging, dut 'het mi
litair budget te hoog is, en dat alles
wel anders zou wezen, als hij oens
aan het bewind kon komen: de quin
tessence van alle mogelijke bespiege-
1-ngen van dilettant-politici.
H«t bulderend orceren vaa onzen
oolitieken .tinnegieter vermocht onze
beide handelaars n.iet in hun diepe
overpeinzingen te storen. Daar legde
de dienstwillige kellner de courant,
nog nat van de pers op tafel; een van
hen greep 1 blad met den hlijlkbaren
aaglst, dat de ander het anders zou
opnemen, en begon naHjiUrliik eerst
de marktberichten en advertent'ën te
zen, zooals een reóhtgcaard hande
laar dit gewoon Js te doen.
Plotseling helderde zijn gezicht op
en zijn duim op de plaats leggende,
die een aangename gewaarwording
bij hem scheen op te wekken, sprak
hij de gevleugelde woorden:
Kijlk, dat is kostelijk; ik ga mee,
jij ook?"
De aankondiging van een pleizier-
trein le en 2e klasse naar Arnhem
had zijn levensgeesten weer wat op
gewekt en de .gedachte bij hem doen
oprijzen, mee te gaan.
Zijn vriend, Rcepe genaamd, las
nu ook met alle opmerkzaamheid de
advertentie tweemaal door; maar om
den heek ran zijn mond speelde een
zékere trek, die verraadde dat hij
een inwendigen kampstrijd had te
voeren. „Ja, dat zou wel aardig we
zen, en Ik zou dol graag meegaan,
maar da ar kan toch niets van komen.
Ik kan onmogelijk van huis!" zoo
sprak hij en hij legde het verlokken
de blad weg.
Waarom zou het niet gaan? ant
woordde van Kempen. Zaterdag
avond wordlt 'het vollk uitbetaald en
Dinsdagmorgen weton zij wat zij te
doen hebben.
Dat is alles goed en je hebt
mooi spreken, en toch daar is het
niet waar de schoen hem wringt.
Kom, ga mede; je hebt
altijd zoo wat te redeneeren!
Ik zou ook wel graag willen,
maar maar alleen, zonder vrouw;
anders heb ik toch geen genoegen,
want kijk ik onderweg maar eventjes
naar een ander, dan 'heb ja bet lieve
leventje aan den gang en hdt goede
mensch begint me aan te spreken
met ©ene hardheid, do Iemand tot
mensdhechaat zou aanzetten. Mét me
vrouw om de gulle waarheid te
zeggen, blijf ik net zoo graag thuis,
en zonder vrouw gaat niet; want zoo
dra zij van het uitstapje naar Arn
hem boort, wil zij mee en hangt me
aan het lichaam, al9 een klit!
Zoo sprak vriend Roepe, een le
venslustig gehuwd manspersoon, die
zijn onseveer vier jaar oudere
levensgezellin hartelijk Hef bad ge
had; eigenlijk wat al te hartelijk,
want zij was daardoor langzamer
hand jaloersoh geworden.
Dit kon een deskundige reeds af
leiden uil de keuze der vrouwelijke
dienstboden, die zij in haar huishou
den noodig had.
Zij had als jong mesje een ouden
neef gohuwd, om der wille van.bet
lieve geld, en toen zij dien dood ge
plaagd had, den man harer keuze tot
echtgenoot verheven, hoewel de fa
milie er tegen was.
Roepe verstond intusscben goed
zijn beroep en was een presentabel
mensch. Rosine wilde nu zeer goed
weten dat zij een mésalliance ge
daan had; in el'k geval, dat het geld
van 'haar kwam. Zij liet geen gele
genheid voorhij gaan, om d:t aan be*
laagstel lenden mee te deelen en veeg
de er altijd bij: „Ik heb mijn man uit
liefde getrouwd; ilk gun hem alle ge
noegen, en hij mag zooveel uitgaan
als 'hij wil maar niet zonder mij;
ik moet er bij wezen."
Die al te zorgzame teedeitheid of
liever opmerkzaamheid begon den
heer Roepe al spcedig wat lastig te
worden; hij zag zich aan banden vast
gesnoerd, die 'hij echier i.iet kon los
maken, zonder alle dagen te hooren,
„dat zij den man van hem gerouakt
had, die hij nu was. ea dat hij voor
zijne vrouw en kinderen moest le
ven."
liet eenige, wat 'hem vergund werd,
was een paar maal in de week een
glas bier te gaan drinken, onder diert
verstarde, dat de juffrouw in het buf
fet niet te vrijpostig mocht weien.