liULurs Qagslü TWEEDE BL&D Vrijdag 13 December 1912 Buitenlandsch Overzicht De Balkan-vulkaan. TussgIibü Oostenruk-HongarijB en Servië. Geruststellende verklaringen. De president van de Bulgaarsche Kamer is in Weenen aangekomen, op xijn doorreis naar Londen. Hij had een onderhoud met graaf Berchtold, en ontving daarna een medewerker van de „Neue Freie Presse", wien hij het volgende zei: „Ik hen met het re sultaat van mijn bezoek in Weenen *eer tevreden, en geloof, dat de han gende quacslics in alle opzichten be vredigend uit den weg geruimd zul len worden. Ik heb in mijn conferen tie met graaf Berchtold over alle quaeslies gesproken, die de belangen van Europa raken. Aan een oorlog tussclien Oostenrijk en Servië geloof ik niet. Veel hangt natuurlijk af van de Londensche conferentie, en daar zal de beslissing vallen. Alle groote mogendheden zullen trachten, een overeenkomst te verkrijgen. Mocht dit hetgeen onwaarschijnlijk isniet gelukken, dan zullen wij alleen met een conflict lusschen Oostenrijk en Servië te doen hebben. Maar wij allen willen den vrede, en daarom hoop ik, dat Londen den vrede brengen zal." Zenuwachtigheid in Petersburg. Uit Petersburg werd aan het „Ber liner Tageblatt" geseind: „De politie ke situatie wordt hier pessimistisch beoordeeld, daar de laatste gebeurte nissen in SVeenen de openbare mee- ning zeer verontrust hebben. Maar het hier verspreide gerucht, dat eerst daags de oorlog lusschen Oostenrijk- Bongarije en Servië zal uitbreken, gevolgd door een ingrijpen van Rus land, wordt in officiécle kringen te gengesproken. Aan het ministerie van buitenlandsche zaken wordt do toestand zeer ernstig, maar niet ho peloos' genoemd, waarbij men er te gelijker tijd op wijst, dat Rusland vredelievend gezind is, hoewel het geen oorlog1 vreest. Ruslands vrede lievendheid heeft slechts bepaalde grenzen. Een hooggeplaatst Russisch diplo maat verklaarde aan een journalist, dat. de laatste gebeurtenissen in Wee nen door de regeering'skringen in Petersburg opgevat worden als ec-n deroonstratieven druk. dien Oosten rijk Hongarije op Rusland wil uitoe fenen. Niemand ontkent, dat tie Do- nau-rnonarchie het recht heeft, te mo- biliseeren. Evenmin heeft de hernieu wing van het Drievoudig Verbond echrik aangejaagd. Maar het is niet duidelijk, waarom Oostenrijk-Honga- rijo den weg van de avontuurlijke politiek bewandelen wil. Servië beeft nooit iels gedaan, dat tegen het be lang van Oostenrijk indruischte. De haven-quaeslie kan nooit als argu ment gelden om een Europeeselien oorlog uit te lokken. Dit is een zeer zwakke uitvlucht, waarachter de Do- 11 au-mot)archie andere plannen tracht te verbergen. Op het oogenblik ont breekt een aanleiding tot actief op treden van Oostenrijk, vooral waar de ambassadeurs-conferentie te Lon den ten doel heeft, ontspanning te brengen in de geheele situatie. In Pe tersburg wacht men de ontwikkeling der dingen kalm af, en is men over tuigd van de bezonnenheid van graaf Berchtold." Militaire maatregelen in Oostenrijk- Uongarije. Uit Praag wordt gemeld, dat een re giment infanterie naar de Russischo grens is gestuurd. Ook materieel wordt daarheen gestuurd. Volgens particuliere berichten, te Belgrado ontvangen, wordt in 't O.-H. rijk niet alleen de' reserve maar ook de landweer georganiseerd. Rusland en Servië. Uit Petersburg werd aan de „Berl. Lokal Anz." geseind: „In politieke kringen verklaart men, dat de Rus sische regeering niet geneigd is door haren vei'tegenwoorliger op liet am bassadeurscongres te Londen den eisch va.i Servië, betreffende een ha ven aan de Adrialische Zee, te doen ondersteunen. Maar de Russische am bassadeur zal waarschijnlijk wel ver klaren, dat zijn regeering bereid ls om aan Servië een economisch steun punt aan de Adriatische Zee op neu traal gebied te verschaffen en de totstandkoming te bevorderen van een daar eindigende neutrale spoorlijn. Men veronderstelt hier, dat Oosten- rijic-Hongarije geen bezwaren zal hébben tegen deze voorstellen." Rusland en Roemenië. Met den veldmaarschalksstaf over handigde grootvorst Nikolaas aan ko ning Carol van Roemenië een eigen handig schrijven van den Tsaar van Rusland. De Koning hield een toespraak, waarin hij herinnerde aan het zegen rijk verleden, dat de wapenbroeder- schap der beide volkeren bezegelde en verzocht den grootvorst aan den souverein de betuigingen te willen overbrengen van zijn hartelijke liefdo en zijn dankbaarheid voor de benoe ming tot veldmaarschalk. Des avonds had een groot galadi ner plaats ton paleize ter eere van grootvorst Nikolaas. De vreaesonderhanöelingen. Nu wordt weer gemeld, dat de vre desonderhandelingen te Londen pas Dinsdag zullen beginnen. Van da oorlogsvelden. Hel beleg van Skoelari. De Duitsche gezant te Cettinje ver zocht opnieuw aan de regeering van Monlenegro aan den Turkschen com mandant van Skoetari de mededce- iing te willen doen toekomen van den gesloten wapenstilstand en de daarmede samenhangende voorwaar den. De Montenegrijnsche regeering verklaarde, dal zij na de ontvangst die de Turken deden te beurt vallen aan den Montcnegrijnschen parle mentair, die belast was met het over brengen van de dépêche van den wa- penstilstand, ondanks haar goeden wil niet opnieuw een parlementair I wil belasten met het overbrengen een er mededeeling. die slechts een I aanvulling is van de dépêche, eenige 1 dagen geleden overgebracht, j Er wordt dan ook om Skoetari nog gevochten. Geregeld donderen de ka nonnen. De Turken hebben ook nog eens een uitval beproefd, maar'ze werden door i de Montenegrijnen teruggeslagen. j De Grieken en de Turken. Bevestigd wordt, dat in het district Gallipoli de Turken verschillende dor pen in brand staken, en de bewoner.' vermoordden. Soortgelijke wreedhe- 1 den worden gemeld uit het district Kessani: driehonderd Grieken zijn vermoord te Kessani en dc aangren zende dorpen zijn in brand gestoken. Dc Garibaldianen verdreven de Turken en bezetten Oiïska, bij 't meer van Janina. De cholera. Officiéél wordt gemeld, dat 't gehee le aantal cholera-gevallen buiten 't le ger, sedert 5 Nov. geconstateerd. 1551 bedraagt, waarvan 717 met doodelij- ken afloop. En hoeveel cholera-slachtoffers in 't leger? Allerlei. DE PRINS-REGENT VAN BEIEREN. Onder de telegrammen in ons vorig nummer is melding gemaakt van 't overlijden van den Prins-Regent van Beieren. Hij is gestorven aan longontste king, een gevolg van gevatte koude bij een wandelrit. Nadat den Prins de laatste Sacra menten der Stervenden waren toege diend is hij kalm ingeslapen. De overledene was 91 jaar. Hij werd als regent van het ko ninkrijk tot de regeering geroepen, toen zijn neef Ludwig II op 10 Juni 1886 krankzinnig werd verklaard, en bleef dit toen ook diens broeder Otto, de tegenwoordige koning, niet in staat bleek do regeering te aanvaar den. Gedurende ruim 26 jaren heeft prins Luitpold de regeering in Beie- ren waargenomen. Hij zai ais regent in Beieren wor- den opgevolgd door zijn zoon Ludwig, die zelf al een grijsaard is, daar hij den 7den Februari 18-15 werd gebo- J ren en du3 bijna 67 jaar oud is. De troonopvolger vertoefde in Hon- 1 garije toen de Prins-Regent stierf. Hij was toen evenwel reeds op den terug- weg. Op 21 dezer zal de nieuwe Prins regent voor de Kamer den eed op de grondwet afleggen. I Bij het begin der zitting van dcD Duitschen Rijksdag bracht de presi- j dent, dr. Kilmpf, Donderdag hulde aan den overleden prins-regent, waarbij hij vooral wees op de trouw, den ijver en de rustelooze werkzaamheid, waarmede de ontslapene de regeering voerde, en die door het Beiereclie Volk nooit zullen worden vergeten. De overleden prins nam in het Duitsche hoofdkwartier deel aan den Franscli-Duitschen oorlog en woonde i de gedenkwaardige proclamatie van Wilhelm I tot Duitschen keizer te j Versailles bij. De zitting werd daarna opgeheven. De Rijksdag is uiteen gegaan tot 8 Januari. 't Lijk van den Prins-Regent is ge balsemd. De bijzetting in de Theater hofkerk zal 'vermoedelijk 19 dezer plaats hebben. DE FRANSCIIE VERLIEZEN IN MAROKKO. De verliezen, die het Fransche be zettingsleger in Marokko gedurende het jaar 1911 leed, bedroegen 51 doo- den 174 gewonden. Voor de eersto negen maanden van 1912 zijn deze cijfers 270 dooden en 813 gewonden. Van 1 Januari tot 30 September werden 47 min of meer ernstige gevechten geleverd. De zicktceijfers zijn: in 1911 over leden door ziekte 605 militairen, ter wijl 4349 personen moesten worden geëvacueerd; dit jaar (1 Januari30 September) zijn 308 man overleden en 2076 geëvacueerd. ONLUSTEN IN SAN DOMINGO. Het pantserschip „Newhampshire" te Norfolk, Virginia, ontving dringend bevel zich onmiddellijk naar San Domingo te begeven. Het vertrok te middernacht, zonder den tijd to Leb ben gehad, om de kolenbunkers te vullen, dadelijk na den terugkeer van de matrozen, die aan land waren passagieren. De departementen van buitenland sche zaken en marine te Washing ton houden zich zeer gereserveerd, maar men meent te weten, dat bericht ontvangen is van een ernstige om wenteling, op San Domingo uitge broken. DE ZWITSERSCIIE PRESIDENT. De Bondsvergadering benoemde met 184 van de 196 uitgebrachte stem mend Eduard Muller, radicaal, tot president van de Zwitsersche repu bliek, en Arthur Hollfann, radicaal, chef van het militaire departement, te St. Gallen, tot vice-president van den Bondsraad. Binnenland ©en vurig, (historisch gedocumenteerd vertoog over den redhtmaiigen eisch van Amsterdam om het haar v'oor een eeuw geleden ontroofde stadthuis, thans Koninklijk paleis dat als woning voor H. M. onzo Koningin onwaardig, een schande was voor ons land, een 'herinnering aan national© vernedering terug t© ontvangen, niet enkel op grond van het recht, maar ook uit ©en zedelijk en waardig heids-oogpunt. En toen kwam de Minister van bin- nenlandsche zaken, de heer Heems kerk, aan het woord, om als premier de sprekers te beantwoorden. Daar het naar 5 uur liep, behandelde dc Min. sLedhts enkele détail punten. Hij verklaarde dat de regeering in de rij'ksbestokken zal rekening hou den met het standaardloon bij par ticulieren. Normale loonsverhoagLng zal niet worden beschouwd als „op drijving" van het,loon. Een algemeen© regel omtrent de houding van den Staat in rechtsge dingen is niet te stellen. Wat betreft de verduistering door een ambtenaar der Rijkspostspaarbank gepleegd, de benadeelde had ten aanzien van het spaarbankboekje niet de geldende voorschriften in adht genomen. Van toezegging van een wintertoe- slag voor de rijksambtenaren moest de regeering zich onthouden, na de ondervind met den duurte toeslag opgedaan. Benoeming van een ambtelijk© com missie voor een onderzoek naar de traktementen in verhouding tot .den hoogeren levensstandaard is niet zon der bedenking. De eenig prac'tisohe weg is om dan hier, dan daar-sala- risverbeteringen aan te brengen. Het gesprokene over de Zuiderzee zou hij maar niet beantwoorden; dat is een zuiver technische quacstie, wel ke bij Waterstaat behoort. Den heer De Stuers antwoordde hij TWEEDE KAMER. Het algemeen debat over de Staalsbegrooling voor 1913 dat, om 't zoo mogelijk Zaterdag ten einde te brengen, op voorstel van den Voorzitter, ook dien dag zal wor- over wier redevoeringen we na ons moeten laten lokken. Op een brief uitvoerig bericht, per telegraaf, niet van den Amsterdamschen Raad heeft meer hebben te spreken, nog ver- hij geantwoord; had de Raad nog schillende le'den op 't spreekgestoelte. meör zeggen, dan 'had hij een nieu- Eerst cle heer Kooien, die van del a brje( jcam!^n schrijven. Maar aa vandaan wilde halen. Hij ontraadde Hier brak hij zijn rede af, cun due ze enkel te zoeken in directe belas- j hedenmorgen te 10.30 uur voort te zet tingen, die niet naar draagkracht j ten niet het politieke deel, de uitvoe- dr ukken. r ge verdediging van het regeerings- Daarna de hser De Meester, die de bstejd lin B0da0il m mdcT S',"S rSew^Sat j Wij komen op d» redo to ons ze, hoewel verbeteringen bevattende, volgend overzicht terug. Voor samen- loch niet voldeed, wijl ze niet ging in vatting in een telegram was ze min de richting van 't volksleger. f der geschikt. Deze spr. kwam op tegen de advie- zen ter zake van de militaire bonden.jn<^en y^ór Kerstmis de begrooting Ook hij wilde tegen lycessen optro- wordt afgedaan, dan zal de den, tucht en orde handhaven, maar J izwmov 7 Tummri isrucrtmniin met handhaving van de vrijheid, die doo: Tweede Kamer 7 Januari terugkomen voor afhandeling der begrooting, met passagiers-regeling tojv. werd I)aJne Bionmtaksdio Zikon m Ma- aangerand. Spr. wilde de oorzaken der ontevredenheid wegnemen om tot een j beteren toestand te geraken Maar de KAMERVERKIEZINGEN 1913. heer Van der Voort De „Middelburgsche Courant' etraff "lid ingrijpen kon lain in de.1 j Een wami en uitvoer.g pleidooi in 1913 niet meer b6Sc ai' volgde daarna van Óen heer Snneen-1s ge voor de geheel© droogmaking van Vrijzinnig Democratisch© Kies- de Zuiderzee, en niet enkel, als voor- vereeniging te Rotterdam heeft in bereiding, d© indijking van fliet Wie-haar vergadering vooralsnog niet •ingermeer, omdat men daardoor, I kunnen besluiten tot samenwerking noch wat invloed op de v sedberij, noch wat de waarde van den grond, nodh wat de kosten betreft, voldoend© en betrouwbare gegevens zou ver krijgen. Eindelijk hield de heer Nolens een uitvoerige rede, waarin hij, na enk©!© prealabel© opmerkingen, betoogde en met tal van bijzonderheden tracht- te te utam - dat er geen reden s„ het kiesdistrict is om over een tekort ni den arbeid Enkhuizen. Medegedeeld werd, dat van "d t Kabinet te klagen, maar al- Venhuizen, Hoogkarspel, Schellink- leen over achterstand bij de Wet ge- hout, Oostwoud, Ar.dijk, Abhekerke, vende macht. Hij verdedigd© het be- Hem, Winkel, W ij denes en Enk- der Reg. en meerderheid in sake MjgtTt -2^ met d© liberal© kiesvereenigingen Vooruitgang en Rotterdam inzake de te voeren actie voor de Kamerverkie zingen in 1913. De onderhandelingen lusschen de drie kiesvereenigingen worden evenwel voortgezet. („N. R. Ct."). Te Binnenwijzend werd een verga dering gehouden van leden en afv aardigden van do Centrale liberale de sociale wetgeving en beschouwde daarna d© nieuw© partij groepeering, waarvan hij voor het landsbelang geein verbetering maar grooter geva ren. voorzag. En hij kwam dan ook tot de conclus.© dat de gang van za ken, al had men op enkele punten meer spoed gewenscht, in all© op zichten naar wensch was; dat de hui dige toestand in 'het belang des voilks, ook van de lager© standen, geconso lideerd diende te worden en heit dus h©t best zal zijn als de kiezers in Juni het tegenwoordig beheer des lands bestendigen en de personen die het voeren in staat stellen hun taak ten e nde te brengen. Ten slotte hield d© heen- D© Stuers hebben gesteld jhr. R. de Muralt uit Zieriksee, Sybekarspel, den heer J. Zijp uit Twist, Midwoud mi'. Goeman Borgesius en Nibbikswoud mi'. Fock. NIEUWE GEMEENTELIJKE BIBLI OTHEEK MET LEESZAAL TE ROTTERDAM. Het is reeds ©en paar jaar gele den dat door den Gemeenteraad van Rotterdam de voormalige Prinsen kerk aan de Botersloot aldaar werd aangekocht met het doel er, na sloo ping van het gebouw, ©en nieuwe ge meentelijke Bibliotheek met Leeszaal te doen verrijzen. Eerst thans is hier omtrent ©en nader voorstel versche nen. Het ligt in de voorloopige bedoeling ©en gebouw van drie verdiepingen te doen verrijzen. Op den beganen grond zijn drie leeszalen ontworpen, waarvan, de grootste 24 M. bij 8 M. Is. De zalen op d© bovenverdiepingen zijn te bestemmen voor studiezalen, tentoonstellingszalen enz. De kosten van dezen bouw worden begroot op f 500.000, waarbij in mindering 'komt een bedrag van f 10.000, indertijd door een Rotterdammer geschonken, op voorwaarde dat de gemeente ruime opvattingen zou huid.gen bij de ver wezenlijking der denkbeelden voor nieuwe leeszalen. Aan ibet voorstel wordt veu'bonden. een voorstel tot aanstelling van een directeur op een Balaria van f 3000 tot f 42Ö0. BANDIETEN. Toen in het begin dezer week op ©en avond de olectrisCbe tram van Aken naar Vaals was voltrokken, be vonden zich onder de passagiers een paar personen, die op de treeplank hadden plaats genomen en weigerden z eli van een tramkaart te voorzien. De conducteur deed de tram stilhou den ©n beval den beiden personen d© tram te verlaten. Hieraan gaven ze geen ge volg, ze verzetten zich tegen den con ducteur, w'len 't eindelijk gehikte de personen de tram te doen verlaten. Ia den wagen bevond zich echter een vriend der verwijderde personen, die ln Vaals weer een vr end vertellen ging, wat er gebeurd was. Beiden vielen nu de trambeambten aan en mishandelden ze met zware voorwerpen. Ook het mes werd ge bruikt en twee man van het tramper soneel kregen een steek in het hoofd. De VaaJaer individuen gingen zoo woest te keer, dat er een groote volks oploop plaats had, en twee beambten van ©en andere tram, die hun colle ga's ter hulp snelden, eveneens op een flink© dracht klappen onthaalde. De marechaussee kwam spoed "g tus Ischen beiden en hield een der belha mels aan. De uit de tram verwijder de personen zijn bekend, doch nog niet gearresteerd. Woensdagavond is de aangehoudene te Vaals geconfron teerd met 'het mishandelde tramper soneel. (De Tijd) ZENDING MONTENEGRO. Van minister Radainanovitsch ont ving de heer II. Mendes da Cosfa, con sul-generaal van Montenegro te Am sterdam het telegraphisch bericht, dat de zending, door den liefdadigheids zin van het Nederlandsche volk bijeen gebracht, te Cettinje goed is aangeko men. Koning Nicolaas ontving den heer Nord Thomson en de anderen in audiëntie ;_hem werd een officieel re- geeringspersoon geduren.de ziin ver blijf in Montenegro toegevoegd. ELECTRISCHE CENTRALE IN GRONINGEN. Het ligt in de bedoeling van de Ged. Staten der provincie Groningen de electrisiteitsfabriek of boogspannings- centrale in het volgend jaar te bou wen op een terrein aan liet Winscho- ter Diep, bij Helpman (Groningen) en gelijktijdig een aanvang te maken met het voor de provincie ontworpen hoogspanningsnet, dat echter eerst in i 2 A 3 jaren in hoofdlijnen voltooid kan i zijn en daarna, al naar gelang der be hoefte, zal worde'' uitgebreid. NOORD-HOLL. LANDBOUW ONDERLINGE. Te Amsterdam is een buitengewone ledenvergadering gehouden van d© Noord-Hollandsciie Landbouw Onder linge, onder voorzitterschap van den heer K. Kruseman, to Houtrijk en Polanen. De bijeenlvomst was zeer goed bezocht, D© heer Posthuma deelde aan de vergadering mede, dat op 1 Septem ber j.l. in Noord-Holland waren aan gesloten 2143 leden met 2 millioen 26 duizend gulden arbeidsloon. Wat de ziekteregeling betreft, wa ren op 1 November 1912 aangesloten 340 werkgevers. Voor zoover bekend zijn in Noord- Holland na 1 Januari 1912 voorgeko men 159 ongevallen, waarvan één den dood ten gevolge had en blijvend© uit keering. Aan de orde kwam de behandeling van de agenda der op 19 December a.s. te Amsterdam te houden buiten gewone algemeen© ledenvergadering van de Central© Landbouw Onder linge. De voorgestelde wijzigingen inzake de verzekering werden uitvoerig be sproken door de vergadering, speci aal het punt „verzekering van kinde ren, die bij den landbouw werken", ontlokte langdurige discussie. Bij stemming werd aangenomen, dat ook kinderen beneden 12 jaar tot zoover de leerplichtwet den leeftijd toelaat, verzekerd zijn. DIEVEN DOOR STROOPERS GEVANGEN. Men schrijft uit Wamsveld In den nacht wilde een drietal wii'd- stroopers hun nachtelijken tocht sin- vaarden, toen zij een verdacht kippen- geschreeuw hoorden en een paar per sonen, voorzien van een handkar, be merkten, welke personen, bij nade- n eerstgenoemden, op de vlucht sloegen. In navolging van heusche politie, riep de persoon, die een geweer voorzien was, tegen de vluchtende vreemdelingen ,,=tn of ik schiet, in den naam van Nini- od", waarop één dei-genen zich van schrik pardoes in een sloot liet tut- melen.'Aanstonds bleek nu, dat zij in het bezit waren van een aantal kip pen, die zij, volgens opgeving van een der arrestanten, bij den landbouwer van den Bosch, wonende in IIarso- laar, gestolen hadden. Zoo spoedig mogelijk gaven de wildstroopers ken nis van hun vangst aan de politie, die de dieven overnam en vervolgens naar Utrecht bracht.. DE VERBETERING VAN HET NOORDZEEKANAAL. De geheim© voordracht van B. eh W. van Amsterdam, in zak© het ant woord van het gemeentebestuur aan den Minister van Waterstaat, naar aanleiding van diens voorste! tot verbetering van het Noordzeekanail zal in de raadszitting, welk© de vol gende week wordt gehouden, in be sloten zitting aan de ord© worden gesteld. Zooals in de Memorie van Beant woording der Gemeentebegrooting voor 1913 reeds werd meeg©de©Id, is over .heit voorstel van den Minister het advies ingewonnen van de Ka mer van Koophandel Dit advies, dut eveneens gdheim is, is voor de loden van den Raad bij de voordracht ter- vis;© gelegd. De Kamer van Koophan del ondersteunt? in haar advies liet betoog van B. c-n W., dat de argumen ten, welke de Minister aanvoert voor d© hoegrootheid van de voorgestelde bijdrage den' gemeente (40 der kos ten of f 5.200.000) niet steekhoudend zijn. Het voornaamste argument van den Minister is, dat het hier in hoofd zaak een Amstendamsch belang zou gelden. Naar de meening der Itamer heeft men hier te maken met ©en Rijksbelang. De Kamer onthoudt er zich van een bedrag te noemen dat haar aannemelijk voorkomt, omdat dit naar haar meening niet op haren weg ligt. B. en W. stellen den Raa<l voor, 1© berichten dat zij bereid zijn 20 of f 2.COO.OOO bij te dragen, het zelfde percentage dat Rotterdam heeft moe'en betalen voor de verbe tering van den Nieuwen Waterweg. (Hbid.) DOODGEDRUKT. D© t© Rotterdam binnengekomen Newcastleboot „Teessider" heeft zoo gewerkt, dat zich op zee een schot heeft begeven, waarmede een der land- ruimen was gescheiden van het ver blijf der tweede klasse-passagiers. De lading vuursteen kwam daardoor te recht in dit verblijf, tengevolge waar van een der passagiers, blijkens zijn papieren een Duitscher, beklemd is ge raakt en den dood heeft gevonden. DE ROODVONK-EPIDEMIE TE AMSTERDAM. De Tel. meldt: Uit het staatje heeft men kunnen zien, dat Ihet aantal aangegeven rood- vonkgevallen in de afg.-toepen zeven dagen 96 bedroeg, tegen 115 in de daaraan voorafgaande week. Men ziet het de vermindering, waarop w© reeds onlangs wezen, blijft aanhou den en bij menigeen rijst dan ook reeds de vraag, of de besmetverkla ring van Amsterdam nu niet spoedig zal worden opgeheven. Vooralsnog valt daar weinig van te zeggen, Immers het epidemisch ver klaren van ©en ziekte is geheel en al overgelaten aan de willekeur, of in dien men zulks liever wil, aan het in- zicht van den inspecteur van het staatstoezicht. „Zoodra d© epidemische verschij ning van ©ene besmettelijk© ziekt© in een© gemeente den inspecteur is gebleken," aldus luidt art. 21, van de wet op de besmettelijk© ziekten, „geeft deze daarvan kennis aan den burgemeester, welke daarop bij open bar© aankondiging bekend maakt, dat di© ziekte :n dc gemeente epide misch voorkomt, Van dit tijdstip af maakt de burgemeester wekelijks het F e y I IB o t o i 9) De opzichter trachtte zich te ver ontschuldigen door to verklaren, dat Topper een hoogst voorzichtig man was iemand met het werk ver trouwd, zoodat men wat hem betrof, onwillekeurig niet zulk© voorzorgs maatregelen nam als bij d© andere duikers. De duikers schenen wat, dit punt betrof van een ander gevoelen te zijn. Do bedde mannen werkzaam aan de machine, verklaarden nadrukkelijk geen trekken of rukken aan de lucht buis beneden te hebben opgemerkt.. De luchtbuis sprong plotseling op ©ene onverklaarbare wijze af, even of ze losgemaakt was, ofschoon men eenigo oogenblikken to voren nog opgemerkt had, dat zo stevig, zooals gewoonlijk, was vastgeschroefd. Men kwam dus tot de conclusie, dat door onophoude lijk onder water te rukken en te trek ken, rnen de luchtbuis zou kunnen hebben afgerukt, maar onmogelijk d© .moei' kon breken, als do schroef' vast was aangedraaid-, Het antwoord hierop bleef d© op zichter schuldig. kloneer Metzler, gij hebt toch de duikers onder uw opzicht gehad, hernam de rechter van instructie, hem uitvorschond aanziende, deze© was kalm, zooals alle getuigen verze keren, zoodat hef mij onverklaarbaar is, dat gij hetgeen bovengenoemd© go- tuigen aanvoeren, niet hebt opge merkt. Ik ging naar de machine, omdat ik meende, dat ze niet in behoorlijke orde was, ©n op hetzelfde oogenblik ging de luchtbuis los en de lijn viel, antwoordde d© opzichter. Zou er mogelijkheid bestaan, vroeg de rechter aan twee duikers, die aan de pump gewerkt hadden, dat de duiker Holmson, voordat hij zich te water begaf, de luchtbuis heeft kunnen, losschroeven Wij stonden al dien tijd, terwijl Meijer, Topper ©n Holmson zich kleedden, aan d© machine, on zagen later, dat d© luchtbuis stevig was aangeschroefd, luidde hun ant woord. Veranderd© Holmson ook van standplaats vroeg de rechter ver der. Ja, hij stond eerst, aan de machi ne van Topper, later aan de zijne. Waarom zou hij zulks gedaan hebben Dit is ons onbekend, ant woordden beid© duikers. Kan bet soms ook toeval ge weest zijn Zeer goedwant het gebeurt meermalen, dat men niet op zijn post aangekleed wordt. Thans wenschte ik te onderzoe ken, of d© duiker hedennacht hier is geweest en, zoo ja, wat hij hier ver richt heeft. Mag ik u verzoeken, me neer d© directeur, mij bij dit onder zoek ter zijde te staan Twee duikers werden in hun dui kersgewaad gestoken en daalden naar benedenspoedig kwamen ze weêr boven en hadden niets gevonden dan twee met touwen omwonden steenen en twee doorboorde looden kogels, waaraan ©en koord hing. Waren de steenen ©r gisteren nog nietvroeg d© ambtenaar. Neen, deze soort vindt men slechts op hel land, verklaard© de di recteur 't 2ijn zoogenaamde an ker steen ©n en men kan nierken, dat de touwen nog slechts korten tijd in het water liggen. Dan mogen w© als zeker aanne men, dat de duiker hedennacht bene den geweest is, sprak de ambte naar, maar met welk doel, dat is nog een duister punt. Mag ik u doen opmerken, dat in de blauwe aardlaag zich m©ssta.l niets dan barnsteen bevindt, zeid© de directeur. Is zulk een vondst dan van zoo veel waarde, om er zijn leven voorin de waagsobaal te stellen vroeg d© ambtenaar. Zou het der moeite wel waardig zijn, zich geheel alleen zonder toestel aan zooiete gevaren bloot t© stellen? Volstrekt niet, meneer de ambte naar, want slechts een halve minuut kan een duiker zonder toestel het in 't water uithouden, en die tijd is t© kort om meer dan ©en waard© aan vijftig daalders machtig te worden, antwoordde d© directeur. Dan is het voor ons altijd nog een duistere zaak, te meer daar Holm son niet geheel onbemiddeld is. Zijn© handelwijze blijft echter zeer suspect, en maakt derhalve een rechterlijk© vervolging noodzakelijk, gi rechter voort. Do commissie van enquête had in. zooverre haar taak volbracht, en be sloot proces-verbaal van ©en en an der op t© maken; den opzichter Metz ier. niettegenstaande all© aangevoer de verontschuldigingen, uit zijn be trekking t© ontslaan, en den persoon van Johannes Ilolmson in verschillen de bladen t© signateeren als verdacht van moord, diefstal en contract breuk, en tevens zijne aanhouding en opzending t© verzoeken. Eenig© uren later las men dan ook het signalement van Johannes in het regceringsblad met al de daaraan verbonden formaliteiten. Terwijl de rechter en de directeur zich met bovenstaand onledig houden, willen we eens zien hoe ver Johannes en Bertha met hun reis zijn gevor derd. De zon was opgegaanhare prach tig© gouden stralen weerkaatsten oog verblindend in zee; de wind was gaan liggen, alles voorspelde 'n heer lijken, schoonen dag, en kalm dreef hét scheepje in oostelijk© richting naar Born holm af. Johannes besloot wegens het kalm© weder den mast neêr te laten, daar deze op dit oogenblik overbodig was. Terwijl hij hiermede aam het werk was, ontwaakte Bertha, die ©enige uren gerust geslapen had en daar door zeer verkwikt en versterkt was. Als uit een droom ontwaakt, keek ze schuw om zich heen, nam een doeken verfrischte haar gelaat en handen met zeewater, terwijl ze met een ietwat angstigon blik Johannes aanzag. Deze vermeed ©venwel dien blik t© ontmoeten ©en somber© uitdrukking lag op zijn gelaat, doch om tegenover Bertha den schijn niet op zich te la den, dat hij haar onvriendelijk beje gende, vroeg hij op voorkomenden, hartelijken toon, of ze niet iets wenschte te gebruiken, hetgeen door haar toestemmend beantwoord werd. Daar ginds vindt ge brood, ham en ook bier, want eo zult wei honger en dorst hebben evenwel wat het bief betreft, moeten we matig zijn, want elke dro.ppel kan later voor ons van groot gewicht worden, zeid© Jo hannes lot haar. Ik heb geen dorst, voegde Bertha hem toe. - Maar, Bertlia, drink dan toch ten minste iets; opdat ge later uw dorst des te gemakkelijker kunt les- schen, sprak Johannes. We we ten niet, hoe lang we hier nog moe ten drijven, onz© koers is thans naar Bomholm gericht. Maar dat is Deenseh, Johannes. Ja, en wat zou dat Kent gij daar dau iemand Neen Maar, Bertlia, het is toch waarlijk niet goed, dat gij medege- reisd zijt. Het gold uw leven, Johannes,— sprak liet meisje, met een zucht. Ja, Bertha, ik ben u veel dank verschuldigd, zei Johannes, strak voor zich ziende, Intusscnen steeg de zon al hooger en de boot dreef verder, 't Was dood stilgeen wind en geen golfslag, die de stilt© verbraken, terwijl heinde en ver. geen levend wezen te ontdekker was, .(Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1912 | | pagina 5