HARLINGEN. De districtsfedera-
tie der S. D. A. P. in dit kiesdistrict
heeft tot caudidaat gesteld voor de
Tweede Kamer den heer J. >1. Anema
te Wijnaldum, zoo meldt de „Tel.".
PROV. STATEN-VERKIEZJNG.
Voor de Staten van Zuid-Holland
(vacature-baron Mackay) zal door de
rechtsche kiesvereenigingen gesteld
worden uir. R. v. Veen (Christ.-Hist),
lid der Tweede Kamer, en voor de
vaca.ture-dr. Ruysch. de heer A. C. A.
van Vuuren (R.-K.) ook lid der Twee
de Kamer.
AANVARING.
Maandag ontstond iu het IJ bij de
Houthaven oen aanvaring tusschen de
Zaandammerboot en een motorboot
van do firma De Jongh uit Zaandam.
Laatstgenoemd vaartuig kreeg aan
zienlijke averij.
STOOMVAARTLIJN KAMPEN—
LONDEN—HULL.
De combinatie voor dezen nieuwen
stoombootdïenst vordert goed met
haar plannen, 't Voornemen is met
één gehuurde stoomboot tieu dienst
te beginnen. Later hoopt men eigen
Jioolen aan te schaffen.
EEN NIEUW KANAAL.
Er wordt door belanghebbenden ge
ijverd voor de graving van een ka
naal dat Enschede mc-t Hengelo zal
verbinden.
LIJK GEVONDEN.
In het IJ re Amsterdam, nabij do
Westelijke doorvaart, is drijvende ge
vonden het in staat van ontbinding
verkeercud lijk van een ongeveer 22-
jarige, onbekende vrouw. Aan liet lijk
ontbroken gedeeltelijk de onderbeo-
nen, terwijl het hoofd, vermoedelijk
door verwonding, is beschadigd.
„DE TIJD".
Den ZeerÉerw. heer M. Victor
Zwijsseu is, op zijn daartoe strekkend
verzoek, eervol ontslag verleend als
hoofdredacteur van „De Tijd", onder
dankzegging voor de ia die qualiteit
bewezen diensten.
C,De Tijd"->
BRANDEN.
Door oen 011 beleende oorzaak is Za
terdagavond een woning, toebehoo-
rende aan de Maatschappij van Wel
dadigheid, bewoond door J. Nieuwen-
liuis, oen prooi der vlammen gewor
den. De brand, die in de schuur is
ontstaan, had in korten tijd zuik een
omvang genomen, dat bijna niets kon
gered worden. Verzekering dokt de
schade.
Zondagmorgen brak in de kruide
nierszaak en aardewïnkel van den
hoer H. Elinga, wonende aan de Mo-
lonslreok te Veendam, een felle brand
uit, zoodat het perceel binnen een
paar uur geheel tegen der grond lag.
Verzekering dekt de schade.
Bij afwezigheid der bewoners brak
Zondugavond brand uit in het perceel
aan de Breestraat te Enkhuizen, be
woond door deu hoer Francfort. Men
vermoedt, dat het vuur van""de kachel
zich aan de omgeving heeft medege
deeld. In zeer korten tijd lag alles te
gen den groritd, zoodat de motorspuit.,
die door den lagen waterstand niet
snel water kon geven, zich moest be
palen tot bescherming van de belen
dingen, waarvoor aanvankelijk zeer
gevreesd werd. Perceel en inboedel
waren laag verzekerd.
De boe nier ij van den heer J. Bot le
Wijdencs is in de asch gelegd. Oor
zaak onbekend.
OPLEIDING INDISCHE "BESTUURS
AMBTENAREN.
De commissie, ingesteld om bij de
regeering advies uit te brengen over
de opleiding van de hoogere Indische
bestuursambtenaren, heeft haar rap
port aan den minister van Koloniën
uitgebracht.
Lm commissie adviseert (volgens de
Tel.) dat de voorbereiding dezelfde
moot zijn voor alle rangen in het
corps. Zij acht geen technische vak
opleiding mogelijk, doch vindt acade
mische voorbereiding noodig. Zij ad
viseert evenmin tot een afzonderlijke
koloniale insielling voor de opleiding
en wenscht de opleiding in Indie te
doen vervallen. Zij acht noodig een
speciale orienteering aan de eindstu-
<üe en ontraadt een nieuw doctoraal
voor de» bestuursdienst. Alleen de
studie in de staatswetenschap en de
taal- en letterkunde van de Oost-In
dische Archipel, beuevens die van de
rechtswetenschap, komen in aanmer
king. De hoedanigheid van doctoran
dus zal toegang geven tot den be
stuursdienst, behoudens het aanvul-
lings-examen.
De commissie acht het gymnasium
de normale inrichting van vooroplei
ding voor den bestuursdienst. Naast
da academische examens acht do
commissie noodig een onderzoek naar
persoonlijke antecedenten en hoeda
nigheden van aanstaande bestuurs
ambtenaren, hoofdzakelijk met liet
doel tot wering uit den staatsdienst
van dezulken, wier ongeschiktheid
reeds van te voren op goede gronden
moet worden aangenomen. De com
missie adviseert niet tot het stellen
van een leeftijdsgrens voor de aan le
wijzen candidaten voor bestuursamb
tenaren. Zij beveelt aan aanvulling
van bestaande doctoraat en rechtswe
tenschappen met de volgende eischen:
godsdienstige wetten, volksinstellin-
gon en gebruiken en de hoofdtrekken
van het Nederlandsch-Indisch bur
gerlijk-, handels- en strafrecht. Te
dien aanzien duet de commissie ech
ter geen bepaald voorstel. Voorts acht
zij noodig het aanvullend Indologisch
examen. Zij wil verplicht stellen de
studie van twee inlandsche talen
(Javaansch en Maleisch). Met de stu
die van het Indologisch examen kan,
meent zij, reeds voor het doctoraat
worden aangevangen.- Na nog eenige
speciale desiderata te hebben aange
geven, geeft de commissie een rege
ling aan van de geldelijke tegemoet
koming in de studiekosten.
GEVLUCHT.
R. de W. en J. de W., vader en zoon,
te Harkema-Opeïnde (Fr), die, we
gens een snijpartij ieder tot l 1/2
jaar gevangenisstraf zijn veroordeeld,
zijn naar Duitschland gevlucht. R de
W. liet een li-jarige dochter onver
zorgd achter, zoo meldt de „Tel.".
STREMMING SCHEEPVAART.
Men meldt uit Harlingon
Door de sneeuwstormen en vorst der
laatste dagen is de scheepvaart in het
Noorden zoo goed als gestremd.
Uit Lemmer De salonboot d'er Hol
land-Friesland Lijn en twee oude Lem-
mer-nachtbooten zaten sedert Zater
dagmorgen voo" de haven aan den
grond. Beide laatstbedoelde booten
zijn Maandagmorgen vlot geraakt tón
naar Amsterdam teruggestoomd.
Een der oude Lemmer-stoombooten
is door den zwaren mist Zondagnacht
op den steenen dam bij Pampus ge
varen.
Wegéns grordijs en lagen water
stand is de Zuiderzee voor het groot
ste gedeelte onbevaarbaar.
ONGELUKKEN TE AMSTERDAM
DOOR DE GLADHEID.
Per rijwielbrancard is een man naar
liet Binnengasthuis vervoerd, die in de
Nes door de gladheid der straat was
gevallen en biet rechterbeen had ge
broken.
Per auto-ziekenwagen is een man
naar het Wilkelmina-Gasthuis ver
voerd, die in de Westerstraat door de
gladheid was gevallen en niet meer
loopen kon.
Mlet een zelfde vervoermiddel zijn
nog naar het Binnengasthuis gebracht
een man, die op de Brouwersgracht
was gevallen en het rechterbeen had
gebroken, en een man, die op de Ro
zengracht kwam te vallen en daarbij
het linkerbeen brak.
In dis Rozenstraat viel een 11-jarig
meisje bij het baant jeglijden en kwam
zóó ernslte te lande, dat zij haar pols
brak.
Op de Rozengracht viel een oude
vrouw over een glijbaan zij brak haar
arm en werd, evenals het meisje, naar
het Wilhelmina-Gnstbuis vervoerd.
'T EERSTE SLACHTOFFER.
Aan den Slienserweg. hij het Scha
pendijkje, te Leeuwarden, is Zaterdag
een achtjarig knaapje, zoontje van
den heer v. d. V., dat zich daar op het
ijs gewaagd had, verdronken.
(Leeuw. Crt.)
FLESSCHENTREKKETïTJEN.
De beruchte 'fltósschentrekkers uit
Beverwijk hebben ook ie Alkmaar,
naar men aan de ,,AIk. Crt." mopdeelt
een slachtoffer gemankt. On een nd-i
vertentie van een pakhuisverhuurder1
kwam een van het gilde af en er werd
een contract voor den tijd van 10 jaar
gesloten. Eenige uren later verscheen
een tweede, eveneens om het pakhuis
te huren, doch de eigenaar zeïde na
tuurlijk, dat hij dit reeds verhuurd
had. Nummer two- vroeg daarom aan
wien hij het had verhuurd. Toen hij
het contract., onderteekend door den
eerste, had gezien, vertelde hij den
verhuurder, dat de huurder tot het
veelbesproken flessclienlrekkersgilde
behoorde en ten bewijze daarvan liet
hij den verschrikten man een courant
zien, waarin di daden van de oplich-
•ters waren bekend gemaakt. Het
spreekt vanzelf dat de eigenaar het
contract gaarne ongedaan wilde ma
ken, en op aai raden van den tweeden
huurder bezocht men te zanien den
eerste, waarop men bel eens werd, dat
de pakhuiseigenaar voor de ontbin
ding ƒ200 schadevergoeding zou geven
aan dien huurder, welk bedrag de op
lichters natuurlijk samen deelden.
GERUCHTEN VAN AFTREDEN.
Dr. Nolens wijst er in de „N. VenL
Ct." op, dat nu reeds over het vermoe
delijk aftreden van enkele ministers
na de algemeene verkiezingen geruch
ten verspreid worden. Redoeld wordt
natuurlijk als de meerderheid rechts
en iiet ministerie dus aanblijft.
Met name worden needs genoemd de
ministers van Buitenlandscbe Zolcen,
van Financiën en van Waterstaat.
Wat den eerste betreft, weid het ge
rucht reeds uil de ..allerbestte" bron
(den minister zelf) tegengesproken.
Dr. Nolens acht liet voor de.continuï
teit in bestuur en wetgeving gewensent
dat geen onnoodige aftredingen plaats
hebben het optreden van niieuwe be
windslieden geeft tijdverlies.
In het bijzonder geldt dit voor de
hoofden van die departementen, waar
van de belangrijkste ontwerpen zijn
uitgegaan. Op dit ©ogenblik zijn dat
de departementen van Landbouw isn
van Financien.
Dr. Nolens vindt ten slotte, dat het
zeer gewenscht kan zijn, de geruchten
van aftredeD tegen te spreken door in
lichtingen, aan de „beste bronnen"
ontleend.
EEN AUTO IN BRAND.
Op den hol van de Willemsbrug te
Rotterdam is door het weigeren van
de klep van den carburator, een vracht-
automobiel van de firma R. S. Stok
vis Zonen in brand geraakt. De
brand is door manschappen van de
reddingsbrigade met twee ininirnaxen
en door gasten van spuit 9 met een
slang op de waterleiding gebluscht.
De vrachtauto werd ernstig bescha
digd, zoo meldt de N. R. Crt.
BRANDSTICHTINGEN.
Het heet, dat de politie in de Ameri-
ki'anscbe m^tronnol een ..brandstich
tingstrust" zou hebben ontdekt. Er is
een verzekeringsagent in hechtenis ge
nomen, die zich bij herhaling aan
brandstichting moet hebben schuldig
gemaakt, of wel tot dat doel mede
plichtigen heeft gebezigd. In de laat
ste twee jaar hadden zoowat 300 bran
den in New-York gewoed, welke moe
ten zijn gesticht door Crutz en zijn
bende, en waarvoor in totaal een be
drag van 125,000 dollar aan schadever
goeding was uitbetaald door verzeke
ringsmaatschappijen, zoo meldt die
N. R. Crt.
HET PLAN 1913 EN DE ZON
DAGSRUST.
Men meldt uit Hoorn aan 't Vad.:
Gelijk we reeds vroeger berichtten
heeft het bestuur van het Ned. Werk
liedenverbond „Patrimonium", afd.
Hoorn, aan het Comité voor Plan
1913 verzocht den Zondag niet onder
de feestdagen op te nemen. Dit ver-,
zoek is later ondersteund door de be
sturen van de A -R. Kïesvereeniging
„Nederland en Oranje", van. de Gere
formeerde Jongelingsvereeniging ,,'t
Mosterdzaadje" en vari de Christelijke
Jongelingsvereeniging „Fiiippus".
Aan deze vereenigïngen is het vol
gende antwoord gezonden: „Bij de
vaststelling der data is dezelfde
quaestie onder de oogen gezien door1
het Comité, maar het meende, na
zeer uitvoerige besprekingen, aan den
Zondag te moeten vasthouden, om
dat de Kon. Ned. Roei- en Zeilvcreeni-
ging te Amsterdam altijd op één der
oersto Zondagen in Mei haar cluhtoch-
ten opent en omdat de Zondagen voor
de Zeilvereenigiiigen de aangewezen
dagen zijn om wedstrijden te houden.
Genoemde vereeniging nu heeft aan
het Comité haar onmisbaren steun
toegezegd en er op aangedrongen de
feesten van 3 tot 5 Mei te houden,
om van groote deelneming verzekerd
te zijn. Een nader onderzoek heeft het
Comité geleerd, dat in den datum geen
verandering is le brengen. Hoewel
het 't Comité voor Plan 1913 ten zeer
ste spijt, dat het aan uw verzoek niet
kan voldoen, hoopt het, dat u, na bo
venstaande uiteenzetting, het stand
punt der Commissie zal kunnen bil
lijken, vooral wanneer u nog is me
degedeeld, dat hij de vaststelling dor
data reeds besloten is, de feesten eerst
na 12 uur le doen aanvangen."
LEGATEN.
De heer Cornells Willem Hissink,
oud-sclieepsgezagvoerder, le Zutphen
overleden, heeft onder last van eenige;
legaten, waaronder waaronder perio
dieke uitkeeringen, benoemd tot erf
gename de wijkverpleging aldaar.
Onder de legaten komen voor: Dia
conie der Ncderlandsche Hervormde
Gemeente te Zutphen ƒ2000; Ver. tot
verzorging van minderjarigen 4000;
Prolcslantsche inrichting van welda-;
digheid ƒ2000; Prins Hendrikstichting
voor oude zeelieden te Egmond aanj
Zee ƒ2000; Ver. lot bestrijding der tu-:
berculose afd Zutphen (zoo die afd.
beslaat, anders aan de centrale dier
ver.) ƒ4000; Ver. tot bestrijding der lu
pus afd. Zutphen (zoo die bestaat, an
ders aan de centrale dier ver.) ƒ4000.
MAZELEN OP TERSCHELLING.
Op het eiland Terschelling heer-
schen de mazelen epidemisch, zoodat
in het dorp Hoorn van do 80 leerlin
gen der openb. lagere school niet min
der dan 67 ontbreken.
Do school is nog niet gesloten.
Te West-Terschelling heerscht ook
do diphtheritis.
DE ENGELSCHE ZATERDAG.
Hot door den Alg. Ned. arabte-
naarsbond tot den voorzitter van den
Ministerraad ingediend verzoek lot
sluiting van de departementale bu
reaux op de Zaterdagmiddagen, is
krachtig gesteund door het hoofdbe
stuur van de Ned. Ver. tot bev. v. d.
Zondagsrust, vooral om de in de
toelichting bij het verzoekschrift
voorkomende motieven, dat voor hen,
die den Zondag buiten de stad vven-
schen door te brengen, dc vrije Za
terdagmiddag gelegenheid geeft om
zich do reis op Zondag te besparen
en om voor de sport en lichaamsoe
feningen op Zateröagmiddag.meer dan
tot dusver, eenige uren vrij te heb
ben.
ROODVONK.
Dc vorige week zijn te Amsterdam
64 gevallen voorgekomen, 1 mot doo-
delijkeu afloop.
HOFBERICHTEN.
De Koningin is Maandagvoormid-
dag met hei prinsesje in open. rijtuig
naar het Haagsehe Bosch gereden en
heelt daarna met de prinses iu een
arreslede met een span fraai opge
tuigde paarden een tocht door het
bosch gemaakt, zoo meldt de ,N. R.
Crt.".
DE DIEFSTALLEN TE TERBORG.
Men meldt aan de „Arnh. Crt.":
Een der daders van de diefstallen te
Terhorg is gevat. Vrijdagmiddag
vond de conducteur der Wcstfaalsche
stoomtram, dat een der passagiers le
klasse, een deftig heer, zcor veraacht
deed. Op zijn waarschuwing nam de
politie te Lichtenvoorde den genoem
den heer in arrest, die Zaterdag, naar
Terhorg overgebracht, bekende de da
der van de brutale diefstallen tc zijn.
DE AR13EIDSCONTRACT-
PKUCEDLRE.
Belangwekkende opmerkingen om
trent dc prucesregeliug bij hei kanton
gerecht ztjn te vinden in een artikel
van Mr. J. A. do Jong griffier vau het
kantongerecht te Thoien, in de jong
ste aflevering dei periodieke uitgave
„Rechterlijke Beslissingen in zake de
wet op de Arbeidsovereenkomst.
Wij ontleenen daaraan liet volgende:
„Wanneer men thans, na een erva
ring van bijna drie jaren sedert de
wet op de arbeidsevereen komst in wer
king is getreden, de vraag stelt of de
verandering die deze wet in de proces-
regeling heeft gebracht, de gewensch-
te vereenvoudiging en bespoediging
der procedure heeft ten ge\ olge gehad,
geloof ik niet, dat deze vraag door ve
len bevestigend beantwoord zal wor
den."
„Het gevolg hiervan is, dat bij de
wijze van procedeeren, een groot aan-'
tal geschillen niet voor den rechter ge
bracht worden. En men kan er dan ook
zeker van zijn dat, zoodra in ons la?-d
een procesregeling is ingevoerd, die
een snelle en vlotte afdoening van ge
schillen eer bevordert dan bemoeilijkt,
en waarbij tevens de noodzakelijKheid
van vlugge behandeling algemeen
wordt beseft, het aantal geschillen,
waarvoor de beslissing van den reen
ter wordt ingeroepen véél grooter zal
zijn dan tegenwoordig het geval is."
Ongetwijfeld is dit een zaak van veel
belang, niet alleen voor processen
over het arbeidscontract-, maar ook
veel meer in het algemeen. Terecht is
gezegd „niets verbittert iemand nicer
dan' als hij gelooft het recht aan zijn
zijde te hebben, en hij krijgt het niet
doorgevoerd."
Mr. De Jong wijst er voorts op, dat
men niet de bestaande wet even
wel veel bevredigender Kan procedee
ren dan nu geschiedt.
't Geldt hier de p e r s o o n 1 ij k e
aa nwezigheid van de procedee-
rende partijen voor den rechter.
„Indien er één beginsel is, waarvan
het nut in dc laatste jaren zoowei in
binnenlandsche als in buitenlandsche
literatuur omtrent de procedure in;
civiele zaken, algemeen is aange
toond, dan is het wel het beginsel, i
dal de procedeerende partijen zoo
veel mogelijk in persoon aan den
rechtstrijd moeten deelnemen.
Welk een uitmuntend en tevens
eenvoudig middel om achter de waar
heid te komen, kan daarin niet gele
gen zijn 1
Welke moeilijke oogenblikken be
zorgt het niet aan de leugenachtige
partij, wanneer deze door den Kan
tonrechter verzocht wordt om in te
genwoordigheid van de tegenpartij
een omstandig verhaal te doon van de
wijze, waarop do afspraak is geschied
of waarop de zaak zich heeft toege
dragen? Zelfs de brutaalste leuge
naar beleeft geen prettige oogenblik
ken, wanneer hij con verhaal moet
opdisschen om er zich uit te redden
en dit nog wel in tegenwoordigheid
van de tegenpartij, die weet dat hij
liegt, terwijl hij tevens en dat is
voor hem eene zeer onaangename
zaak den rechter, die door zijn
werkkring een scherpen blik op men-
schen heeft kunnen krijgen, gelegen
heid moet geven liem oplettend in 't
gelaai te zien.
Maar ook om andere redenen is
de persoonlijke verschijning van par
tijen voor den rechter bijzonder nut
tig.
Meermalen heb ik bijgewoond, dat
partijen op de terechtzitting van het
kantongerecht, waar het in den regel
huiselijk toegaat, naar aanleiding
van de vragen door den kantonrechter
gesteld, met elkander begonnen te
praten. Wanneer zij personen zijn, die
weinig ontwikkeling bezitten, doen
zij dit ln den regel veel liever dan
antwoorden op de vragen door den
kantonrechter gesteld. Voor men-
schen, die nauwelijks lezen en schrij
ven kunnen, is het ook niet zoo ge
makkelijk om een goed antwoord te
geven op de vragen, die hun door den
kantonrechter worden gesteld. Zij
kunnen hunne gedachten veelal moei
lijk uitdrukkeu en begrijpen ook niet
altijd wat do kantonrechter zegt-
Doch de procedeerende partijen
bijv. een landbouwer en zijn knecht
begrijpen elkander in den regel won
der wel. En nu heeft het mij meer
malen getroffen, hoe partijen, aldus,
onder leiding van den kantonrechter,
kalm pratende, dikwijls zelf de waar
heid aan 't licht brachten.
Herhaaldelijk heb ik bijgewoond,
dat partijen liet eens werden over do
feiten zouder dat de kantonrechter
ziGh ook maar met een enkel woord
in hun gesprek behoefde te mengen.
Staan eenmaal dc feiten vast, dan
biedt de tegenwoordigheid van beide
partijen nog dit groote voordeel, dat
veelal een schikking tusschen hen tot
stand kan worden gebracht. Doch in
ieder geval is de quaestie van het be
wijs der feiten, die in den regel de
meeste moeite baart, op de beste wij
ze opgelost. Getuigen behoeven niet te
worden gehooid en eeden behoeven
niet te worden afgelegd. En zoo kan
de persoonlijke verschijning van par
tijen ook een uitstekend middel zijn
om processen te bespoedigen,"
Koloniën
SAMENZWERING.
Do politie te Soerabaja is een samen
zwering van singkeh's op het spoor
gekomen, die wraak wilden nemen op
de Arabieren aldaar. Zij waren onte
vreden, schrijfi het Soer. Nwsbl., over
liet spoedig eindigen der relletjes en
wilden deze weer krachtdadig herope
nen. Zij zouden met ongeveer 20 deel
nemers op een avond langs verschil
lende wegen het-Arabische kamp te
Soerabaja bir.nen gaan (en dan alles
vermoorden wat zij ontmoetten, vrou
wen en kinderen incluis.
Het moorden zou slechts zeer kort
duren en daarna zouden allen zich
langs te voren aangewezen wegen uit
de voeten maken. Allen haddien gezwo
ren, dat als ©enigen hunner gearres
teerd werden zij geen der anderen
zouden verraden. Om geen alarm te
maken zou uitsluitend van steekwape
nen gebruik gemaakt worden.
Daar vermoed wordt, dat er meer
dergelijke kongsie's gevormd zijn,
wordt het Arabische kamp te Soeraba
ja streng bewaakt
ROOF EN BIJGELOOF.
Kortelings werd in een der bos-
schen nabij den grooten weg, die van
Salaman naar Poerworedjo leidt, een
vrouw aangevallen, schrijft men aan
het „Soer. libld-".
Bedoelde vrouw is van Semarang
afkomstig en moet gefortuneerd zijn.
Zij was echter niet tevreden met het
geen zij bezat. Dit kreeg al spoedig
een harer kennissen in de gaten.
De man, die haar moet hebben aan
gerand, was haar raadgever en had
haar verteld, dat er in Poerworedjo
een doekoen woonde, die de kunst
verstaat haar rijk te maken. Goedge-
loovig aanvaardde zij de reis daar
heen op een dag, welke haar voor-
speld was als gelukkig.
Echter moest zij al' hare sieraden
en kleederen meenemen, want hoe rij
ker getooid men bij den doekoen
aankwam, des te meer zouden de be
geerten vervuld worden.
Zonder haar man van haar plan te
hebben kennis gegeven, toog zij on
der geleide van haar raadgever van
Semarang naar Poerworedjo. Ter
hoogte van Salaman hield men haft
en mocht zij niet den grooten weg voi-
gen, doch een omweg door een bosch
maken.
De raadsman had haar wijsge
maakt dat zij anders de oelernaga of
werefdslang op den verderen tocht
zouden ontmoeten en dit zou het wel
slagen harer plannen in den weg
staan.
De vrouw had reeds eenige achter
docht maar haar vast geloof aan en de i
hoop op het voorgespiegelde deden
haar besluiten don raad te volgen. Zoo
werd de reis vervolgd, niettegen
staande het haar banger te moede
werd, al naarmate zij verder de wil
dernis intogen. Toen zij ver
moeid van het loopen over zwaar
geaccidenteerd terrein even rust
nam, kreeg zij onverhoeds een knup
pelslag op haar hoofd.
De vrouw zakte in elkaar, doch de
aanrander wilde zeker van zijn zaak
zijn en bracht haar nog eenige mes
steken in den Hals toe. Daarna werd
zij van al hare juweelen beroofd en de
kleeren, die zij bij zich en aan had,
werden haar ontnomen.
De booswicht veriween, doch na
eenigen tijd kwam de doodgewaande
vrouw tot bewustzijn. Kruipende
door het woud, wist zij eindelijk een
dessawoning te bereiken, waarop zij
vertelde, wat er voorgevallen was. Zij
vroeg verder bij den loerah gehuis
vest te mogen worden. Na da onge-'
lukkige de eerste hulp to hebben ver
leend, werd zij den daarop volgenden
dag naar het hospitaal getranspor
teerd om verder onder geneeskundi
ge behandeling te worden gesteld.
ARABIEREN EN CHINEEZEN.
Uit Kediri wordt aan de „Loc." ge
meld:
Te Djombang heeft een twist tus
schen Arabieren en Chinoezen plaats
gehad, vijf Arabieren en twee Chi
noezen werden zwaar gewond. De
Chlueezcn te Paree zijn zeer opgewon
den en wapenen zich.
Uit Zuid-Afrika
Voor de helaas nog veel te velen, die
meunen, dat men met onze taal iu de
wereld niet vooruit kan, omdat ze zoo
weinig gesproken zou worden, ontlee
nen we aaii „Ons Land":
„De Nederlandsche Taal is tot haar
recht gekomen, in het oog der wet al
thans, in de Unie vau Zuid-Afrika.
Naast het Engeiseh is zij de officieele
taal. in Kongo is zij naast het
Fransch officieele taal. Tusschen cle
Unie en Kongoland ligt Rhodesië en
daar heeft onze moedertaal, de taal
van een aanzienlijk aantal burgers
van Rhodesië, geen status. Het feit
blijft echter, dat onze taal in- Rhode
sië door velen gesproken wordt. Het
wordt als een van de landstalen ge
sproken van Kaapstad tot aan de
Soedan 1 De tegenstanders van het
Nederlandsch in Zuid-Afrika dienen
rekening te houden met dit feit.
Fransch wordt naast het Neder
landsch gesproken benoorden Rhode
sië, maar tusschen Kaapstad en Kon-;
go komt het Fransch maar heel zei
den voorEngelsch wordt gesproken
naast Nederlandsch van Kaapstad tot
over de Kongo-grens. maar hoogerop
hoort men het zelden. Het gebied van
het Nederlandsch is dus grooter dan
de twee andere genoemde talen. Be
noorden en bezuiden Rhodesië is Ne
derlandsch een van de twee ambtelij
ke landstalen, en dit zal hel ook, dit
moet het ook worden iu het tusschen-
liggend gebied; het kan niet anders.
Letteren en Krast
DE JEUGD EN DE BIOSCOOP.
Men meldt uit Arnhem aan de
„Tel.":
Hier ter stede heeft zich eenigen
tijd geleden een commissie gevormd
met het doel, de vertooning van films
in bioscoop-theaters, die prikkelend
kunnen wernen op de verbeelding der
jeugd, tegen te gaan in die voorstel
lingen, welke door kinderen be
zocht worden.
Thans heeft de burgemeester be
paald, dat in de middag-voorstellingen
die films worden geweerd, welke door
den burgemeester voor kinderen on
geschikt worden geacht, zoodat zij 'n
zeden- of karaklerbedervenden in
vloed kunnen hebben.
Bij de beoordeeling van deze films
dient de bovenvermelde commissie
den burgemeester van advies. Wan
neer in de middagvoorstellingen licht
beelden zullen worden geprojecteerd,
die door den burgemeester voor kin
deren ongeschikt worden geacht, dan
zal op die voorstellingen aan perso
nen beneden den leeftijd van 16 ja
ren geen toegang mogen worden ver
leend.
Kerk en School
THEOL. SCHOOL.
Gesl. cand. ex. tweede ged. de heer
J. B. Jansen, van Kampen.
NED. HERV. KERK.
Beroepen. Te Kiehvindeweer, E. W.
ten Oever, te Gorredijk.
Aangenomen. Naar Hoogebeintuur
door II. J. Engelkes, te Terwispel.
GEREFORM. KERKEN.
Bedankt. Voor Tienhoven, door W.
L. Milo, te Vianen.
Beroepen te Ezinge, J. Schaafsma
Jr., te Emmercompascuum.
Bedankt. Voor Leiden, door J. L.
Schouten, te Arnhem.
CHRIST. GEREF. KERK.
Beroepen. Te Boskoop, J. van Vliet,
te Vlaardingen.
Stadsnieuws
Militaire Zaken.
De tot kapitein bij het 10e regiment
infanterie benoemde lc-luitenant J.
II. C. P. Brandt, van het 9e reg. inf. te
Harderwijk, is bestemd voor het gar
nizoen Haarlem.
Benoemd.
Tot lid van het Historisch Genoot
schap he Utrecht is benoemd de heer
Jhr. H. H. Roëllte Haarlem, zou meldt
de N. R. Crt.
Sneeuw.
Op de Ged. Oude Gracht was het
Maandagavond een waar ijsfecst. Een
groot aantal jongens hadden daar de
sneeuw veranderd in een ijsveld, door
het maken van groote glijbanen.
Op den Ileerensingiel hadden een
aantal kinderen de schaatsen aange
bonden en maakten er zoo een ijsbaan
van.
GYSBREGHT VAN AEMSTEL.
De voorstelling van Vondcl's Gys-
bitóght van Aemstel door Royaards*
gezelschap, heeft gisteravond hij het
talrijk publiek de schouwburg was
nagenoeg geheel uitverkocht een
zéér groot succe= gehad. Aan onze be
sprekingen van de twee opvoeringen
te Amsterdam in Juni en op Nieuw
jaarsdag hebben wii alleen toe te
voegen, dat het slot, dat wij de laat
ste maal door gebrek aan tijd niet kon
den zien, een diepen indruk achter
liet. Een verrassing voor ons was de
ongewoon sterk dramatische kracht,
welke mevr. Royaards ln dit gedeelte
wist to ontwikkelen. Haar werden on
der luid applaus aan het einde der
voorstelling bloemen' aangeboden.
J. B. S.
FAILLISSEMENTEN.
Tn het jaar 1912 zijn door de Arron-
dissements Rechtbank alhier uitge
sproken 98 faillissementen, over de
kantons verdeeld als volgt
Kanton Haarlem G7, waarvan 38 in
de gemeente Haarlem kanton Haar
lemmermeer 11 kanton Zaandam 17
kanton Purmerend 3.
School voorKunstnijver-
heid.
De cursus voor het emoilleeren, die
aan de School voor Kunstnijverheid
alhier gedurende 1913 eiken Zaterdag
wordt gegeven, zal het geheel© jaar
worden voortgezet.
Men kan dezen cursus bijwonen,
zonder het overige onderwijs <ler
school te volgen, doch mdet eenige be
drevenheid in de metaalbewerking be
zitten.
Proeven van de werkstukken in
email door de leerlingen vervaardigd
zijn in het Museum van Kunstnijver-
heid te bezichtigen.
NATUURSCHOON VAN HOLLAND.
De ingezetenen van Haarlem en
Omstreken behoeven wel niet opgo
wekt te worden tot waardeering van
natuurschoon, dat rondom Haarlem
als een schitterende diadeem is heen-
gelegd. Zoo ongeveer begon Mevrouw
J. M. SterckProot Maandagavond
haar voordracht over het „Natuur
schoon van Holland", die zij ten voor
deel© van do St. Elisabeth's vereeiÜT
ging hield.
Maar wel mocht spreekster een op
wekkend woord laten 'hooren, ook
voor do Haarlemmers, da.t zij liet pol
derland meer zouden waardéeren.
Eerst in de laatste tientallen van
jaren is men van het lage land van
Holland gaan houden. Ia den lijd
van het romantisme had men een ze
kere minachting voor 'het polderland,
idïe thans nog nawerkt bij velen. Het
zijn onze schilders geweest, zooala
Jacob Maris, Gabriels, Weissenbach
en Roelofsz, die ons de oogen voor
de schoonheid van het lage land heb
ben geoj>end. Zij hebben leeren tien,
hoe de wisselende luchten met het
zonnespel achter de wolken schoon
heid geven aan het landschap, hoe do
vochtige atmosfeer zich werpt om do
dingen, deze doordringt en "die har
monieus doet zijn in de omgeving.
Men klaagt over de eentonigheid,
maar juist tie horizontale lijn, dio
men in elk dier landschappen weer
ontwaart, bevredigt het oog, dat rust
zoekt, meer, dan de verticale lijn van
het hoogland. Daar is vaak de be
klemming door 'het gemis van ver
schieten, hier is het juist de diepte,
die ons schoonheidsgevoel aange
naam aandoet. De spreekster, dio
door talrijke citaten uit i>uite»:and:
sclie en Nederlandsche schrijvers
groote belezenheid toonde, staafde
haar beweringen door lichtbeelden,
waarvoor de opnemingen gemaakt wa
ren door den heer Ign. Bispüick to
Bloemend aal, den welbekenden ama
teur-fotograaf, die 'hier weer een col
lectie lantaarnplaatjes vertoonde, dio
inderdaad \an zeer groote schoon
heid waren. De heer Bispinck deed
prachtige wolkenluchten met stra
lende zonsondergangen hoven, water
bewonderen, voerde rond door aller
lei door don grooten stroom van 'toe
risten vergeten 'hoekjes langs het in
teressante Gein of Aalsmeer, liet zien
hoe wonder mooi de sneeuw hel land
schap buiten en zelfs rommel'go plek
jes in de stad maken kan en beeldde
stoere werkers ln het Hollandsche
landschap.
Met een opwekkend woord, om veel
te wandelen en wandelend veel fo
kijken, ook met de kinderen, om die
het natuurschoon onzer omstreken te
leeren waardeeren, besloot de spreek
ster haar onderhoudende voordracht.
De luisteraars, die 'het grootste ge
deelte der zaal vulden, beloonde de
voordracht en de lichtbeelden met
applaus.
BROOD- EN KOFFIEUITDEELING.
Aan de brood- en koffieuitdceling
van den Ned. Chr. Geheelonthoudors-
Bond (Ridderstraat) namen heden
morgen deel 333 kinderen en 52 vol
wassenen.
Rubriek voor Vragen
Geabonneerde!» hebben het voorrecht,
VTageu op vorschillend gebied, mils voor
beantwoording valbnar, in te sendeu bij do
Redactie van Haarlem's Dagblad, Groole
Houtstraat 53.
Alle antwoorden worden geheel kosteloos
gegeven en 200 spoedig mogelijk.
Aon vragen, die niet volledig naam en
woonplaats vnn den inzender vermelden
wordt geeu aandacht geschonken
VRAAG. Kunt u mij ook zoggen,
tot welken datum ik. kan opgeroepen
worden voor don dienst? Ik heb in
het jaar 1911 geloot en woon te Heem
stede.
ANTWOORD. Dit kan nog niet
met zekerheid worden bepaald. U
kunt er evenwel zoo goed ais zeker op
rekenen, dat u niet meer wordt opge
roepen voor den dienst.
Uit de Omstreken
HEEMSTEDE.
Benoemd.
Tot metercontroleur aan de gasfa
briek is benoemd do heer J. van der
Werf, thans wagenvoerlier aan dc E.
S. M.
Donderdag 16 Januari heeit de ver
kiezing plaats van ane notabelen :n
de Kerkekanior iter Ned. llerv. Ge
meente alhier, en wel om ie voorzien
in de vacature, ontslaan door de ge
wone aftreding van d© heeren Dr. M.
Colenbrander, Joh. van den Berg eu
M. Tibboel.
BLOEMEND AAL,
DE KAMERVERKIEZING.
Jhr. R. R. de Muralt, te Zieriksoo,
heet aan de kiesvereenigingen in het
kiesdistrict Beverwijk, die hem voor
een caudidatuur hebben aangezocht,
tc kennen gegeven, dat hij niet in aan
merking wenscht te komen, zoo meldt
de N. R. Crt.
HAARLEMMERMEER.
Burgerlijk Armbestuur.
De heer Jb. van Zijverden, die li
de laatste raadsvergadering tot li<
van het Burgerlijk Armbestuur wert
gekozen heeft deze benoeming nid
aangenomen.