men liet geld voor de bijzondere Scho
len misbruikt om de kinderen te la
ten bidden voor den uitslag der ver
kiezingen, het plicht is van de vrijzin
nigen en eiscli van zelfbehoud, geen
anti-clei'icalisme, om te waken voor
het onverzwakt blijven van de open
bare school.
Tegenover de waarschuwingen van
den heer Van Wijnbergen voor den
socialistischen geest der openbare
school, vroeg de heer Tydeman, wat
dan deze Regeering tegen dien geest
had gedaan? Nietsen het kon
niet anders. Maar dan ligt, daarin ook
geen grond om het bijzondei*- boven
het openbaar onderwijs voor te trek
ken.
Voorts hield do spreker zijn kritiek
op de mulo-wet vol en bleef van oor
deel, dat de wet niet beeft gediend
tot verheffing van het onder wijs-peil,
maar alleen om hooger subsidies aan
het bijzonder onderwijs te doen deel
achtig worden.
De heer De Jong (Hoorn) hield zijn
bedenkingen tegen de salaris-rege
ling, de standenscholen, do kleine
schooltjds, in één woord de misbrui
ken ter verkrijging van hooger subsi
die, vol, maar erkende ten volle het
recht van de bijzondere school hij
bleef protesteeren tegen de contribu
tieheffing naast schoolgeld, in ver
band mot het subsidie. Spreker keur
de ook den scherpen toon in de on
derwijzers-organen van de liberale
richting af, maar wees ook og de taal
van de schoolbladen van rechts, die
veel schandelijker uitvallen deden. De
spieker kwam nog eens tegen 't bid
den der kinderen op als geheel onaf
hankelijk van alle godsdienstige be
grippen en zelfs in strijd daarmede.
Door den heer Ketelaar werd op tal
van onderwerpen teruggekomen: de
sehool te Sluis, waaromtrent hij
vroeg of nu de inspectie geen recht
van toezicht op die school heeft;
de leerlingen!ijst van 15 Januari
waarover de Min. wel loezegginkjes
doet. maar geen afdoende maatrege
len belooft, evenmin als over de
schoolgelden contributie» en de
toelating van te jonge leerlingen.
Spr. ontkende dat hij in zijn be
snijding van den Min. de politieker
in had gesleept. Want do verkiezings
strijd zal voor een groot deel over 't
ouderwijs en over art. 192 der grond
wet loopen. Spr. hield vol dat waar
sléchts enkele leerlingen zijn vooreen
kleine school, men g-*n bijzondere ge-
subs-id eeidc maar een openbare moet
kiezen en behouden. Spr. kwam na
der op tegen den geest, van de bijzon
dere school, zooals die uit verschillen
de feiten o.a. 't bidden der kinde
ren voor de verkiezingen spreekt.
Verder hield de spr. n grieven in
zake de salarissen, de herplaatsing
van een veroordeeld onderwijzer als
zoodanig en andere misstanden, vol;
maar vooral kwam hij nogmaals op
voor de uitbreiding van den leerplicht.
Een uitvoerige repliek volgde van
den heer Ter Laan, die de schoolpoli
tiek nog eens ontleedde en op kwam
tegen de richting, die de rechterzijde
aan de lagere school gaf, ook door de
kinderen te'laten bidd'en voor de ver
kiezingen. Daarenboven kwam spr.
nogmaals op tegen de nu ook van
rechts erkende knoeierijen met de
bouw-subsïdies, de onderwijs-kraeh-
ten, 'fc getal leerlingen, de schoolgel
den en tegen hot benadeclen van de
openbare school door de toelating op
de bijzondere, toelaten van te jonge
kinderen en door de landbouw-verlo-
ven, mét verkorting van den leerplich
tigen termijn. Spr. bleef afschaf
fing van alle schoolgeldheffing be
pleiten en kwam verder mot nadruk
op voor de vrijheid - an de onderwij
zers.
Spr. kwam nog eens voor algemeen
herhalings-onderwijs en voor uitbrei
ding van leerplicht op en ten slotte
maakte bij nog eenige opmerkingen
over de school (e Sluis en over de
quaestïe van de spelling, waarin spr.
geen dwang maar volkomen vrijheid
verlangde.
Heden te 11 uur voortzetting der
discussie.
Vervolg Gemeenteraad
De VOORZITTER deelt mede:
a. dat zijn gesteld in handen van
R. en W. om advies:
le. een verzoekschrift van het Tce-
keucollege „Kunst zij ons Doel", om
een der zalen van het nieuwe museum
in gebruik te geven voor een tijdelijke
tentoonstelling in Februari a s.;
2e. een verzoekschrift van het Fo
rensen-comité betreffende betaling
van schoolgeld, enz.;
3e. een verzoekschrift van de Haar-
leinsche stichting tot woningverbete
ring, oin haar een voorschot te ver
strekken van 410,000.— ten behoeve
van den bouw van arbeiderswonin
gen;
b. dat zijn ingekomen:
lo. een voorstel van B. en W. om
aan J. F. van Riessen vergunning te
vcrleenen tot het hebben van een uit
gang naar den Spaarndamschen weg;
2o. een voorstel van denzelfde tot
wijziging van het raadsbesluit van 6
November j.l. no. 22 inzuko demping
van een sloot;
3o. een voorstel van denzelfde lot
vaststelling van het uitbreidingsplan
van gronden ten Zuiden van de Kle
verlaan;
4o. een schrijven van Mevrouw dc
wed. J. II. van Oijen—Burman, hou
dende bericht van liet overlijden van
haar echtgenoot, in leven Directeur
van het Openbaar Slachthuis;
Deze mededeeling is namens den
Raad door den Voorzitter beantwoord
met een. brief van rouwbeklag;
5o. een schrijven van C. van der
Werff, te Rotterdam, houdende be
richt van aanneming van- en dank
betuiging voor zijne benoeming tot
Hoofd der school no. 1;
Go. een schrijven van J. W. Sas
burg, te Wormervoer, houdende be
richt van aanneming van- en dankbe
tuiging voor zijne benoeming tot
Hoofd der school no. 2;
7o. een verzoekschrift van Haar
lem's Arbeiders secretariaat in zake
vervroegde winkelsluiting;
8o. een schrijven van de Vereeni-
giug van Nederlandscho Arbeidsbeur
zen, houdende dankbetuiging voor het
aan liaro arbeiders te Oberhausen toe
gekend subsidie;
c. dat door den Commissaris der Ko
ningin iu de provincie Noord-Holland
is benoemd tot buitengewoon gemeen
te-veldwachterD. J. P. Bouman,
noodhulp-ambtenaar, belast met de
inning van haven- en kaaigeld; dat
als zoodanig eervol ontslag is ver
leend aan: C. H. Voetelink, eervol ont
slagen agent van politie; H. W. van
Turnhout, eervol ontslagen noodhulp-
ambtenaar, belast met inning van ha
ven- en kaaigeld; en aan P. Eelman
en P. List, eervol ontslagen noodhulp
brugwachters;
en dat als zoodanig ontslag is ver
leend aan: J. li. van den Broeke, ont
slagen inspecteur van politie;
d. dat de heer Mr. P. Tjeenk Wil
link heeft bericht, dat hij de benoe
ming tot curator van het gymnasium
aanneemt;
e. dat de heer C. P. W. Ivriens heeft
bericht, dat hij de voorwaarden, waar
onder aan het Iiaaiiemsch Muziek
korps een extra-subsidie is verleend,
aanvaardt;
f. dat 13. en W. voorstellen hen to
machtigen om afwijking toe te staan
van de voorwaarden, waaronder aan
het Haaiiemsch Muziekkorps een ex
tra-subsidie is verleend, n.l. om de
volksconcerten, in plaats van in Ja
nuari en Februari, te doen geven in
Februari en Maart a.s.;
tevens wordt machtiging verzocht
om eventueel verschuiving van data
der muziekuitvoeringen toe le staan;
g. dat door B. en W. a C. H.
Voetelink, eervol ontslagen agent van
politie der le klasse, een pensioen is
verleend van f 615 per jaar;
h. dat Burgemeester en Wethouders
voorstellen om de huur van bet ge
bouw „do Korenbeurs", bij raadsbe
sluit van 6 Maart 1912, no. 12, ver
huurd aan F. J. Lunenburg, over te
schrijven ten name van de Konink
lijke Nederland gx:e BeiersoU-Bier-
brouwerij te Amsterdam;
i. dat B. en W. voorstellen om de
huur van dne stukken grond aan. de
Leidscbe vaart, bij raadsbesluit van
30 November 1910, no. 12 (volgno. 76)
verhuurd aan de Wed. J. G. vaa Ga
len-Lieshout, over te schrijven ten
name van P. Bos te Vogelenzang;
j. dat zijn ingekomen:
lo. een schrijven van Gedeputeerde
Staten der provincie Noord-Holland,
ten geleide van een uittreksel uit
diet Koninklijk besluit van 31 Decem
ber 1912, no. 34, houdende goedkeu
ring van de verordening tot wijziging
van de verordening op de heffing
eener plaatselijke directe belasting
naar het inkomen;
2o. een solirijven van dezelfden, hou
dende bericht van ontvangst van dc
verordening op den verkoop van melk;
3o. een schrijven van dezelfden, ten
geleide van het door hen goedgekeur
de raadsbesluit van 4 December jl.
no. 13 tot vaststelling van het uitbrei
dingsplan van gronden inabij den
Kleinen Houtweg;
4o. een. schrijven van. dezelfden, ten
geleide van het door hen goedgekeur
de raadsbesluit van IS December jl.,
no. 5 tot vaststelLing van eenen staat
tot besonikking op den post Onvoor
ziene uitgaven, dienst 1912.
5e. een schrijven van dezelfden, ten
geleide van het door hen goedge'. eur-
de raadsbesluit van 18 December jl.
no, 6, tot aankoop van perceelen;
k. dat zijn ingekomen brieven van
den heer J. Krol Kzu., waarbij deze
ten geschenke aanbiedt de schilderij
Vroolïjk Gezelschap van Johs. Hals,
thans in bruikleen in het Stedelijk
Museum, alsmede e-:ne collectie schil
derijen, aquarellen en teekeningen,
bestaande uit 112 stuks, van Hol-
landsche schilders en schilderessen.
(Vervolg discussie punt 4: de fon
tein in den Hout.)
De heer RINKEMA vervolgt:
De som, die beschikbaar is voor de
fontein, bedraagt maar eenige hon
derden guldens. Daarvoor kan men
niet veel doen. Wilde men een monu
mentale fontein maken, dan zou men
veel meer geld moeten beschikbaar
stellen. Nu het bedrag zoo gering is.
meent spr. dat men de uitvoering wel
kan overlaten aan B. en W. in overleg
met „Verfraaiing".
De heer VAN DEN BERG is het
daarmee niet eens. Men kan een een
voudige fontein maken met een rots
partijtje in 't midden door eenige
steen en op elkaar te stapelen.
Dc heer TH1EL: Sintels!
De heer SCHRAM wil de uilvoering
ook overlaten aan B. en W. cn „Ver
fraaiing". Men kan dan wel iels goods
verwachten.
De heer VAN DEN BERG ontkent
dit niet, maar de Raad kan de plan
nen toch wel eens bezien.
De heer VAN DE KAMP is het met
den heer Schram eens.
De VOORZITTER adviseert, om het
amendement-Van den Berg niet arm
te nemen. Zonder ij delheid, gelooft
spr., dat men dat wel aan B. en W.
en „Verfraaiing" kan overlaten.
Do heer VAN DEN BERG trekt nu
zijn amendement in.
De heer VAN ROSSOM heeft be
zwaar tegen de plaatsing van 't
wachthuisje aan 't eindpunt van de
tram. Er is hier weinig plaats. Daar
om zou spr. er voor zijn, om 't huisje
achter de muziektent te zetten. De
tram moet toch de Hout uit. Kan
dit nu niet meteen geschieden?
De VOORZITTER heeft dc zaak ter
plaatse bekeken en kwam daar tot de
conclusie, dat er genoeg plaats voor
't huisje is. Achter dc muziektent kan
Haarlem het huisje niet plaatsen.
Daar is 't Heemsteedsch gebied. De
train kan men niet op deze wijze den
Hout uit krijgen, want de tram heeft
er niets mee te maken, die vraagt
geen vergunning voor 't plaatsen van
het huisje. Dat doet de Verf raait ngs-
verceniging tc Heemstede.
De heer N AN ROSSUM vraagt of het
niet mogelijk is, om de stoomtram
toch tegelijk den Hout uit te krijgen.
De VOORZITTER ontkent dit Het
is een toestand, die maar een paar
jaar kan duren tot de nieuwe tram er
is De zaak is, dat de menschen hier
in regen en wind moeten wachten.
Daaraan wil men een eind maken en
daartegen kan geen bezwaar zijn.
Verbiedt men de plaatsing van dit
huisje, dan blijft do tram er toch.
Het voorstel van B. en W. wordt
aangenomen.
PUNT 5.
Bij wiize van proef willen B. en W.
het gedeelte van de Ged Oude Gracht
tusschon Groote Houtstraat en Turf
markt verlichten met persgaslampen.
Voor het aanbrengtn van 12 dezer
lampen is ƒ7950 noodig, welk bedrag
B. en W. vragen.
Aldus worUL besloten.
PUNT C.
Ingevolge genomen raadsbesluiten
betreffende de Arbeidsbeurs, stellen
B. en W. voor om alsnog een bedrag
van 11010 beschikbaar te stellen, be
taalbaar op den post „Kosten vau de
gem. Arbeidsbeurs" op ile begrooiing
dienst 1913. Voor meubilair zal een
bedrag van ƒ250 extra noodig zijn,
voor salaris van den Directeur en
zaalhuur ƒ7110 méér en voor meerder
schrijfloon pl.m. CO.
Wordt goedgekeurd.
PUNT 7.
B. en W. stellen voor om, naar
aanleiding van een bij hen ingekomen
missive van den directeur van Open
bare Werken, een gratificatie van
150 toe te kennen aan den opzichter
le kl. bij den dienst van Openbare
Werken M. W. C. Visser, als blijk
van waardeering van de door hem in
1912 verrichte buitengewone werk
zaamheden bij den tramaanleg.
Aidus wordt besloten.
PUNT 8.
De Vereenigiug van bewaarders van
scholen verzoekt den Raad om instel
lingen van salarisverhoogingen voor
de bewaarders van scholen.
B. on VY. stellen nu voor, hun sala
ris te bepalen op 550 tot 650, bene
vens vrij wonen, vuur en licht, met
driejaar! ijksche verhoogingen van
150. -.
Wie geen dienstwoning heeft krijgt
daaivoor en in do plaats van vrij
vuur en licht 208 por jaar.
Voor de thans aangestelde» wordt
het salaris met de nieuwe verordening
iu overeenstemming gebracliï. Dit sa
laris zal n;ct minder dan f 600 bedra
gen.
Voorts krijgt de bewaarder van de
u. 1. o. school B een wedde-verhoo-
ging van 300 en 100 ter tegemoet
koming in do dagelijksche schoon
maakkosten, zoolang de Burger
avondschool in dit schoolgebouw ge
vestigd is.
De bewaarder van de II. B. S. met
5-jarigen cursus krijgt 200 meer dan
het, genoemde salaris, zoolang daar
de Avondschool voor handelsonder
wijs gevestigd is.
De bewaarders van de mulo-scholen
nos. 1 on 2 krijgen een bedrag van
100 per jaar, ter tegemoetkoming in
de daKelijkscbe-schoonmaakkosten.,
De heer NAGTZAAM becijfert, dat
het minimum-salaris van de bewaar
ders achteruit gaat met 50.—. Voor
het bewaren van scholen is geen
vakkennis noodig, maar de Directeur
van Upenb. VVenten merkt op, dat de
ze beambten moeten bezitten een sterk
verantwoordelijkheidsgevoel en tact
om met kinderen en de onderwijzers
om te gaan. (Gelach.) Dat is nu zoo
weinig niet. Daarom is eenige verbe
tering van het salaris wel gewensclu.
Spr. stelt nu voor het salaris te
brengen op 650 tot 750 en om de
vernoogingen te doen geschieden om
de twee inplaats van om de drie ja
ren.
De heer TH1JSSEN kan in veel met
den-heer Nagtzaam meegaan. Spr.
maakte deel uit van de Raadscommis
sie voor het Ambtenaarsreglement,
een commissie die niet veel pleïzier
van haar werk beleeft. De commissie
werd buiten hel Gemeentebestuur
aangevallen en 13. en W. hebben er
tot-nu riog steeds het stilzwijgen over
bewaard. iNu doet het wel eens goed,
zich erkend te zien, al is 't maar door
de Voreeniging van Bewaarders van
Scholen. Spreker begrijpt niet, hoe B.
eri W. nu weer in dit voorstel de stel-
stelloosheid tol systeem kunnen ver
heffen.
Die stelselloosheid ziet spr. in de 3-
jaarlijksche verhoogingen, die men
juist wil vervangen door tweejaar
lijksche, gelijk liet rapport der com
missie ook voorstelt.
Spreker is ook voor de verhooging
van de salarissen en verbetering van
de voorgestelde verhoogingen.
De heer BREGONJE stemt met het
door de vorige sprekers opgemerkte
in.
De heer DE BILAAL eveneens. Spre
ker ontkent, dat de bewaarders geen
vakkennis noodig hebben. Verschil
lende hoofden geven aan timmerlie
den en meubelmakers de voorkeur.
De VOORZITTER merkt den heere
Heerkens Thijssen nog on. dat B. en
W. gaarne het rapport van de Com
missie behandeld zagen, vandaar hun
voorstel, om de verhouding tusschen
de Commissies ad hoc en B. en W.
nader te bepalen. Maar dat voorstel
heeft de Raad aangehouden 1
De heer MODOO is niet voor de in
gediende amendementen. Deze be
waarders zijn in bevoorrechte positie,
doordat zij reeds vrij vuur en
licht en vrije woning krijgen.
Waarom zou men hun dan nog meer
bevoorrechten Is men voor tivee-
ja ar] ij ksclie verhoogingen, laut men
dun beginnen met den werklieden
tweejaiirlijksehe verhoogingen te ge
ven, inplaats van de driejaar!ijksche,1
dié zij nu hebben.
De heer NAGTZAAM wijst nog eens
op de verantwoordelijkheid der amb
tenaren ten opzichte van het schoou-
liouden der school.
Voorts wijst hij er op, dat de prac-
tijk leert, dat de vrouw van den be
waarder vaak tegelijk met den be-
u.u irder in dienst moet zijn. War de
geinoen te werklieden betreft, de heer
Modoo kan rekenen op sprekor's stem,
zoo hij het werklieden-reglement in
cion aangegeven zin wil veranderen.
Maar spreker kijkt liever naar do
menschen, die het beter hebban, dan
naar hen die er slechter aan toe zijn,
gelijk de hoer Modoo nu doet.
De lieer SCHRAM is ook tegen de
amendementen. Spreker meent, dat
verantwoordelijklieidsgevoel in elko
betrekking moet gekoesterd worden.
Daarom behoeven de bewaarders
daarvoor geen hooger salaris te heb
ben.
De heer THIEL merkt op, dat, als
men de bewaarders als werklieden
wil beschouwen, men dan ook op Imn
de bemalingen moet toepassen, om
trent de o verm-on en den Zondags-
arbeid. Daar zit de moeilijkheid. Wat
de opmerkingen van den heer Modoo
aangaat, deze gaat. den verkeerden
weg. Men moet niet de regeling van
de bewaarders verslechteren, maar
het werklieden-reglement verlieteren,
indien men een gelijke berechting wil.
Daarom zal spreker stemmen vóór
de amendementen. Spreker is voor
drie tweejaarlijksche verhoogingen en
wil daarom het salaris stellen op 550
tot ƒ700, omdat, bij twee verhoogingen
de bewaarders te spoedig op hun
maximum staan,
De heer NAGTZAAM meent, dat do
gemeentewerklieden geen bezwaar
zonden hebben, dat men den bewaar
ders een betere regeling zou geven.
De heer BREGONJE is het met de
voorstanders der verbeterde regeling
eens. Spreker rnorkt op, dat men
thans niet te maken heeft met het
Wer kiieden regl ernen t
De lieer DE J3BEUK merkt op, dat
bet werk van de bewaarders niet is
gestegen. Aan de 12-klassige school
krijgen de bewaarders een extra-ver
goeding voor het schoonhouden.
Het salaris is in de laatste jaren
feitelijk gestegen met ƒ80, omdat nu
voor de schoonmaak meer betaald
wordt, en omdat de materialen daar
voor gratis worden verstrekt.
Verantwoordelijkheidsgevoel, aldus
constateert spieker, heeft men in ver
schillende betrekkingen noodig. I'n
die verantwoordelijkheid is nu zao
hoog niet, dat meer loon moet gegeven
worden. De heer De Breuk meent, dat
deze bewaarders niet zijn ambtena
ren, maar werklieden die buiten het
NVerkliedemeglement vallen. Daarom
zijn de beoaLmgen van een Ambte
naars-reglement niet op hen van toe
passing. Een hooger salaris is niet in
overeenstemming met hun arbeid,
meent spreker.
Trouwens men krijgt voel sollici
tanten op dil salaris en de menschen
meenen. dat zij best af zijn, als zij de
betrekking krijgen.
De heer NAGTZAAM waarschuwt
tegen bet scheppen van een nieuwe
categorie tusschon de werklieden en
ambtenaren in. Dat er wel sollicitan
ten komen naar deze betrekking, be
wijst niets. Want al geeft men maar
400 salaris, dan krijgt men nóg wel
sollicitanten.
De boer DE BREUK merkt op, dat
de practijk leert, dat een tusschen-
categorie noodig is. Er is al een rege
ling ontworpen en die is reeds in de
Commissie voor de Beu rij ven ge-
De heer THIJSSEN is verbaasd over
deze laatste meedecling van den W et
houder De Breuk. Nu hoort men, dat
B. en VV. bezig zijn een regeling te
scheppen voor een derde categorie,
tenvijj met gee, enkel woord wordt
gerept over liet toch serieuze rapport
van de Comm. voor het Ambtenaars
reglement. Spr. meent, dut die tus-
schen-catègorie zeer zeker valt ondeer
het Ambteiiaarsrëglement, dat door oe
Commissie is ontworpen. Spr. stelt nu
voor, om het maximum-salaris van
650 tot ƒ700 er de drie-jaarlijksche
verhoogingen door twee-jaarlijksche
verhoogingen te vervangen.
D'e heer THIEL deelt mede, dat de
door den heer De Breuk aangekondig
de regeling voor de tusschencategorië
een half jaar geleden is ge.weest in
de gecombineerde vergadering van de
Commissies voor de Bedrijven, Plant
soenen en Üpenb. Werken. De verga
dering was vrijwel eenstemmig van ge
voelen, dat het systeem van B. en VV.
desorganiseer end was. N ie
mand ging eigenlijk met dit systeem
mee. Spr. vestigt er verder de aan
dacht cp, dat de Commissie vau Opeub.
Werken was voo. twee-jaarlijksche
verhoogingen. Dat stond eerst in liet
rapport van den directeur van Openb.
Werken, waarop de Commissie haar
goedkeurend votum heeft "aangetee-
kend. Later is het cijfer 2 in 2-junr-
lïjksche verhoogii gen doorgeschrapt
en veranderd in een 3.
De heer DE BREUK deelt mee, dat
hij dit laatste heeft gedaan in overleg
met den directeur, doch vóór «Ie Com
missie daarover besliste. Wat de ge
combineerde Commissie-vergadering
betreu, die besïiste toch, dat de posi
tie der tusschencategorie moest gere
geld worden b:j afzonderlijke organie
ke regelingen. En die gaat men nu ma
ken.
De heer THIEL meent, dat de heer
De Breuk niet volledig is in zijn mee
decling, want de vergadering der Com
missie sprak zich er bij uit, dat deze
organieke regelingen zouden moeten
valien. onder een eventueel te maken
Ambtenaarsreglement. Spreker zal er
met alle macht tegen strijden, dat de
ze tusschencategorie er komt. De vor
ming daarvan zou spr. een ramp ach
ten. Eenige jaren geleden is dit reeds
geprobeerd, maai de Raad wilde er
toen wijselijk niet aan.
De heer MODOO stelt aanhouding
van deze zaak voor, in 't belang van
de betrokkenen zelf.
Het voorstel-Modoo wordt verwor
pen met 16 tegen 13 stemmen. Tegen
stemden de hoeren Heerkens Thijs-
sen, Merens, Elffers, De Braai, Nagt
zaam, Levert, Timmer, Van den Berg.
De Breuk, Van P.ossum, Lasschuit, De
Jong, Bregonje, Visser, Thiol en Van
de Kamp.
Hef. amendemont-Nagtznam (salaris
te stellen on 600750) wordt verwor
pen met 21"te.gen 8 stemmen, die der
hoeren Elffers, De Braai, Slingenberg,
Nagtzaam, Timmer, Bregonje, Thiel
en Van de Kamp.
I-Iet amendement-IIeerkens Thijssen
(salaris-meximuin te stellen op ƒ700)
wordt aangenomen met 21 tegen 8
stemmen. Tegen stemden de hoeren
Ilulswit, Kruseman, Loosjis, Dc
Breuk, Modoo, Schram, SeignoUc on
De VOORZITTER verklaart, dat 13.
en W. het amendement., eerst inge
diend door den heer Nagtzaam en la
ter door den heer Heerkens Thijssen,
om de driejaarlijksclie verhoogingen
te vervangen door tweejaarlijksche,
h -h! n overger omen.
Het aldus geamendeerde voorstel
wordt aangenomen.
PUNT 9.
B. en W. stellen voor het salaris
van den bewaarder van don Doelen te
verhoogen van 550 tot ƒ600, nene-
vens vrije woning cn oj> 1 Jan. 1914 tot
f 650.
In verband met de beslissingen om-'
trent punt 8 vraagt de heer THIEL of
B. en W. dit voorstel niet willen wijzi
gen in overeenstemming met dc uit
spraak van der. Raad.
EEN STEM Maar deze man heeft
toch geen tact tegenover de onderwij
zers té bezitten. (Gelach.)
De VOORZITTER stelt aanhouding
voor.
Aldus wordt besloten.-
PUNT 10.
B. en W. bieden ter bekrachtiging
aan de lijst van personen, die volgens
artikel 1 van bet Werkliedenreglo-
ment vallen onder de bepalingen van
dit reglement'.
Wordt goedgekeurd.
PUNT 11.
B. en W. stellen voor aan den heer
T. S. J. Janzen Hz., een dergelijke ver
gunning Le verleenen voor het maken
van een schuurtje in den Vcerpot-
dcr.
Aldus wordt besloten.
PUNT 12.
B. e-n W. stellen voor aan de
Nuaml. Venn. „Tavok" vergunning te
verleend tot afwijking van
het bepaalde in artikel 7 la
der Bouwverordening voor het bou
wen van vier werk -en bergplaatsen
cn twee afdaken op een terrein aan
de Berckheydestraat.
Wordt goedgekeurd.
PUNT 13.
B. en W. stellen voor enkele aan de
gemeente behoorende landerijen aan
de Leidsche vaart openbaar te verhu
ren, omdat in de eerste jaren voor
den grond nog geen bestemming is.
Aldus wordt bosteten.
PUNT 14.
De heer Lasschuit stelt voor, het ta
rief voor herstelling van wegbedek-
king voor de E N. E. T. gelijk te
stellen aan dat van de E. S. M.
B. en W. stellen voor, om een desbe
treffend verzoek der E. N. E. T. te wei
geren.
De heer LASSCHUIT trekt zijn voor
stel in, daar de nieuwe directie heeft
verzocht het verzoek als niet gedaan
te beschouwen.
Het voorstel van B. en W. wordt
aangenomen.
PUNT 15.
De Lee ren Thiel c.s., hebben een
motte ingediend, waarin opgekomen
wordt tegen de bepalingen in de in
structie voor Buitengew. Gemeente
veldwachters in N.-Holland, voor zoo
ver die lietreffen 't de dnemen aan den
politieleen strijd. In deze motie wordt
voorts betoogd, dat c' - Gemeente-amb
tenaren en -beambten vrij beboeren
ite zij.n of zij de functie van buitenge
woon gemeente-veldwachter al dan
niet .zullen aanvaarden en dat dege
nen. d'e deze functie reeds waarne
men, daarvoor kunnen bedanken.
B. en W. meenen in hun praead-
vies over deze motie, dat het niet juist
is, dat art. 7 der instructie de deel
neming aan het staatkundig leven
verkort. Huns inziens hondt dit ver
bod alleen dit in, dat de bedoelde per
sonen geen werkd a d g aondeel mo
gen nemen aan den politieken strijd,
dus dat zij zioh daarbij niet op den
voorgrond mogen plaatsen. Dit ver
bod voor polilie-ambtenaren en -be
ambten schijnt B. en W. volkomen op
zijn plaats.
Da buitengewone gemeente-veld
wachter kan op gepaste wijze aan
zijn staatkundige gevoelens uiting
go ven. In de practijk is deze opvat
ting van B. en W. ook steeds de over-
heersciiende geweest.
Voor 't geval de Raad niet instemt
met de opvatting van B. en W., wij
zen dezen er op, dat het hen niet ge-
wenscht voorkomt, dat óe motie
Thiel aangenomen wordt. Beter is
zonder meer uit te spreken, dat
de Raad het niet wensehelijk acht,
dat ambtenaren of beambten der ge
meente de functie van buitengewoon
gemeente-veldwachter waarnemeD,
zoolang dit artikel oer instructie ge
handhaafd wordt. De Burgemeester,
als hoofd der politie en B. en W. zul
len dan rekening houden met oe wen-
schen van den Raad.
De heer THIEL begint op te merken,
dat de motie niet gaat tegen de in
structie die de Commissaris der Ko
ningin heeft vastgesteld. Deze is vrij
om r.eer te schrijven wat hij wil. be
houdens zijn verantwoordelijkheid te
genover <ic"Regeerïng. Daartegen gaat
het niet. maar wel tegen het feit, dat
het Gemeentebestuur zijn ambtenaren
verplicht tot het aanvaarden eener
functie, die tot verkorting hunner po
litieke rechten noopt. Daartetyn gaat
het. Die functie van buitengewoon Ge
meenteveldwachters is er een, die
de ambtenaren iu staat stelt, om een
proces-verbaal met bewijskracht op te
maken. Hebben zij deze charge van
b n i tengewooii Ge mee rite vel d ,v acht jvs
niet, dan kunnen zij voor den rechter
alleen ais getuige optreden, „onder
meer. Het is dus in 't belang van een
rlchtiger uitvoering van de positie bij
de Gemeente, dat zij deze functie waar
nemen. Het is nu maar do vraag
of dit voordeel opweegt tegen het na
deel, dat de politieke rechten worden
verkort. Spreker legt er den nadruk
op, dat niet alk-er. de politic-beambten
maar ook tal van andere Gemeenle-
beambteu of -ambtenaren de charge
vau buitengewoon Gemeeute-veld-
wachter bezitter.
Wat nu het ar.tw oord van R en NV.
betrcit, het deed spreker denken, dat
de steller bezig was met de studie vcor
de hoofdakte en een opstel maak
te over de synoniemen werkzaam" en
„werkdadig". Spieker .meent, dat de
examinator niet meer kan geven dan
een vijf. d. i. even voldoende" met de
opmerking ,.De vei* uitgeplozen be
schouwing is niet geheel juist".
Wat nut het.lt 't, om zulk een om-
schrijv.ng te gi.au geven van deze
duidelijke Hollnndsche woorden?
B. en \Y. meenen, dat verboden is,
om aan de spits te gaan in der. politie
ke» si; ::d. Maar, als iemand lid is
van de Roomsch-Katholieke kies-
vereenJgtng, mag dit niet Het km.
toch zijn, dat hij secretaris van die
k-osvereeniging wordt, Eu da» staat
hij toch aan de spits in den politieken
strijd. Het kan ook zijn, dat een Ge
meente-werkman lid is der S, D. A. P.
on dim verkieziugswerk doet. Mag dat
niet
Ook rij gaat da» toch vooraan in
den strijd. En iemand, die bestuurslid
is van een heel fatsoenlijke kiesver-
eenigtng, de Christ.-lust. kiesvereeilfe
ging, die neemt ook een werkdadig
aandeel aan den strijd der politieke
partijen.
Spreker wijst op een eclatant \uor-
beold, nl. van den leider van liet Bu
reau „Verkiezingenten stodhtu/te,
die net niet onder stoelen of baakou
steekt, dut hij bij de verkiezingen
daaraan hard moowerkt, En dat nam
niemand hem ook kwalijk.
Voorts stelt spreker liet geval, nat
een gemeente-ambtenaar candidaat
wordt gestelu voor de Provinciale
Staten of van de Tweede Kamer. Dan
wordt hij zelfs het middenpunt vaji
den politieken strijd. Mag dat met?
Ook mag een buitengewoon gemeen
te-veldwachter geen candidaten-lijst
meer onderteekenen. Spr. heeft
reeds een bezoek gehad van ccn amb
tenaar, van andere ric.ting dan spr.,
die gewoon was candidatenlijsten te
onderteekene», maar dit nu zal nala
ten. Dit is juist bet funeste van de
bepaling dei instructie, dat de amb
tenaren en beambten worden geïnti
mideerd. Spr. vraagt zich a! of men
nog leeft onder de Grondwet van 18VS.
Wat de redactie van de motie betreft,
spr. meent, dat 13. en NV. verder gaan
dan de voorstellers.
Immers, zij willen, als de Raad dit
noodig oordeelt, alle ambtenaren
vrijstellen van de verplionUng o*n 't
buitengewoon gome' d tc-veld wachier-
schap waar ie nemen, terwijl de
voorstellers der motie alleen \rij wil
len de ambtenaren die bezwaar heb
ben tegen de l>epaiing.
Spr. ziet er geen bezwaar iu, om
de motie ter kennis te brer.gc-n vau
den Comm. der Koningin. Dat is een
beleefdheid, niet een branie..oudiug
om hem de motie onder den neus te
duwen. Men kan too.i r.iet den Comm.
de zaak maar in de kranten laten le
zen 1
Spreker legt er den nadruk op, dat,
zoo aan do gemeente-ambtenaren ieis
moei worden voorg.se reven dit moet
gebeuren door den Raad.
De heer NAGTZAAM, een van de
voorstellers der motie verdedigt deze
en legt er den nadruk op, dat in ccn
particuliere betrekking ook vrijheid
bestaat, om een eigen politieke over
tuiging er op na te houden.. Maar .n
de practijk worden de menschen dik
wijls op straat gezet, als zij zich wat
gaan roeren. Voornamelijk neemt
men zulk een houding aan tegen rte
partijgenooten van spreker.
Welke interpretatie hebben B. en
NV. aan politieke vrijheid eigenlijk
gegeven, vraagt spreker. Dat zij zicb
mogen vereenigea in vereenigingen?
Maar daar wordt uitgemaakt, wie op
den voorgrond zal treden, wat de
vereenigingen niet aan den Raad of
een ander college kunnen overlaten.
Spreker merkt op, dat de politieke
vrijheid van de werklieden in den
regel theoretisch is, in de practijk
krijgen zij spoedig een wenk van bo
ven af, die hem aanmaant voorzich
tig te zijn op straf, dat hij zijn be
trekking verliest. In de practijk vreest
spr., dat bepalingen, als in deze in
structie zullen blijken te zijn- len na-
deele van sprekers partijgenooten.
Voor spreker is bet mei de kwes
tie of iemand al dan niet deelneemt,
aan den poliileken strijd.
Bij hem sleerits geidt de vraag, of
iemand zijn betrekking naar behoo-
ren waarneemt.
De VOORZITTER den heer Thiel
beantwoordend, merkt op, dat B. en
NV. de voor!>eelden door den 'neer
Thiel gencemd niet beschouwen als
onder "t verbod te vallen. Spieker is
zelf lid van de Provinciale Staten van
Utrecht geweest. In dergelijke poli
tieke daden acht spr. ook u iet verbo
den, maar wel, wanneer een gemeen
te-ambtenaar op een vergadering hef
tige persoonlijke aanvallen zou rich
ten tegen anderen, of heftig debattee-
ren, immers dan bestaat het ge\aar,
dat dezen man niet meer onpartijdig
is tegenover degenen, die hij op die
wijze heeft aangevallen.
Het teekenen van candidatenlijsten.
en deel nemen aan verkiezingsw:rk ia
zeker niet verboden.
Overigens meent sol*., dat de motie
in den zin van die van den heer Thiel
c.s. geen gelijk recht voer allen
schept. NVanneer men. de vrijstelling
wil verleenen, meet dit voor alle gel
den, vandaar de opvatting van B. en
W.
De heer MODOO stemt in met de
motie, maar is het inet den Burge
meester eens, dat de vorm van het
geen in de motie staat, wel aan B. en
NV. kan overgelaten worden.
De beer VAN STYRUM is niel tegen
de gedachte der motie, maar .-preker
heeft dit bezwaar, dat bij vrijstelling
dei* gemeente-ambtenaren de veilig
heid der stad ii gevaar znl komen.
Want dan kan de politie geen proces
verbaal opmaken.
De lieer 1111EL merkt op, dat dit riet
juist is. De politic-agenten zullen het
zelfde moeten doen ais vroeger, alleen
zijn hun verklaringen niet van dezelf
de bewijskracht. NVat de argumentatie
van den Voorzitter betreft, wil
men voorkomen, dat de ambte
naren zicb mengen in heftige debat
ten, dan kan mei. een bepaling muken
dat zij zich voegzaam moeten gedra
gen.
DE VOORZITTER merkt op, dat de
gewraakte bepaling hierop neerkomt,
dat B. en NV. en de Commissaris wil
le a voorkomen, dat er bij een bekeu-
