Haarlem's Dagblad | 1913 | 22 februari 1913 | pagina 9

SsiLffl'S Du

BERDE BLAB
Zaterdag 22 Februari 1913

Maildienst naar ftled.
7 Oost indië.

De verzending van brieven enz.
heeft deze week plaats als volgt:
Over Genua, Woensdag 26 Februari.
(Laatste busliohting 3 u. 25 min. 's-
morgens).

Voorloopige verzending reeds den
vorigen dag, vóórmiddags 11 u. 15 in.
Over Brindisi, Vrijdag 28 Februari.
(Laatste busliohting 12 u. 30 8 nam.)

Behalve correspondentie voor Atjeh
en Onderhoo ri gh ed en, Sumatra's
Oostkust, Palembang, Riouw, Banlia,
Bill ito n en Borneo, alleen die, welke
van een desbetreffende aanwijzing
Is voorzien.

Over Amsterdam, met de zoogen.
Zeepost, Zaterdag 1 Maart. (Laatste
buslichting 3 u. 25 m. 's morgens).

Het port van met deze gelegenheid
te zenden brieven bedraagt 5 cent per
20 gram, dat der briefkaarten 2 1/2 ct.
per 50 gram.

Om nog met deze gelegenheid te
kunnen worden verzonden, moeten
postpakketten Vrijdag vóór 9.30 's av.
ten postkantore zijn bezorgd.

Wij doen uitdrukkelijk opmerken,
dat bedeeld worut de buslichting aan
t Hoofdpostkantoor in de Zijlstraat.

Wat Albanië aangaat, Turkije heeft
geen belangen meer daarbij en laat do
regeling dier quaestie over aan de mo
gendheden.

In afwachting van deze vredes-slui-
tlng in bijzonderheden zullen er nog
wel wat wijzigingen in komen, in
grootc trekken komt het programma
volkomen tegemoet aan de wesschen
der Bfilkanstaten wordt de strijd in
verschillende deelen niet met al te
grooten ijver voortgezet.

Slechts om do drie vestingen Adria-
nopcl, Janina en Skoetari wordt nog
krachtig gevochten. Want Grieken,
Montenegrijpen en Bulgaren willen
zelf die plaatsen nog nemen voordat
de vrede wordt gesloten.

Van de oorlogsvelden.

Fa- wordt niet veel gevochten. Wel
licht is dit te danken aan de kans, dat
't naar den vrede gaat, maar de win
ter zal ook wel invloed hebben op de
trage krijgsoperaties. Gcheele streken
liggen onder de sneeuw, zoodat de
wegen onbegaanbaar zijn.

De Bulgaren hebben te Aulik voor
raden ontscheept voor het leger bij
Gallipoli en Tsjataldja, omdat het on
mogelijk was wegens het slechte weer
de ontscheping bij Dedeagatsj te doen
plaats hebben. Er is veel sneeuw ge
vallen.

1' urken en Montenegrijnen.

Uit Cettinje wordt geseind De Tur
ken hebben vergeefs gepoogd eenige
verloren stellingen te hernemen.

Er heeft Donderdag een vrij hevig
gevecht plaats gehad tusschen de
voorposten; de Turken durfden ech
ter niet over te gaan lot een krachti-

-S 1

a

11

B5

i

1-3
s

ij

1J

2.35 m.

11.30 m.

3.40 m.

6.—

m.

3.25 m.

6.40 m.

1.— a.

8.m.

8—

m.

9.m.

4.25 a.

10.40 m.

11.40 ra.

11.35 m.

12.40 a.

12.20 a.

5.10 a.

1.35 a.

1.50 a.

8.15 a.

4.a.

5.40 a.

5.10

a.

6.a.

10.35 a.

6.15 a.

7.30 a.

8.35 a.

9.40 a.

12.20

ra.

9.40 a.

8.15 m.

10.20 a.

11.35 a.

gen

ival,

De beschieting van Skoetari duurt
voort.

De Montenegrijnsche artillerie heeft
ernstige schade toegebracht aan de
Turkschc stellingen.

De Turken hebben Donderdagmid
dag met artillerie een uitval gedaan,
maar zonder succes.

De Montenegrijnsche troepen zijn
in uitstekende conditie.

De Grieken en de Turken.

De Grieken verwachten nu heel
spoedig den val van Bizani.

Ontscheping van Turk
se h e troepen.

Het gerucht loept te. Konstantinopel,
dat een nieuwe poging om bij Sjarkeuj
te landen is mislukt. De Turksche troe
pen, aan boord zich bevindend van on
geveer dertig transportschepen, lig
gen voor Konstantinopel, in afwach
ting. dat ze weer aan wal worden ge
bracht.

Buitenlandsch Overzicht

O© Baikan-vuSkaan.
Kom£ nu eindelijk de vrede?

Het schijnt, dat de nieuwe grootvi
zier Mahmoed Schefket, op hetzelfde
standpunt gekomen is als z'n voorgan
ger Kiamiï-pasja.

Om daar te komen was het waarlijk
niet noodiu deii ourlug nug weer eens
te doen uitbreken, een regeering om-
vet' te werpen, den minister van oor
log te vermoorden, .en duizenden men-
schenlevens te vernietigen

De nieuwe regeering is nu ook zij
't ook gedwongen bereid om Adria-
nonel af te staan, en fle eilanden, lie-
halve die aan de kust van Klein-Azië,
aan Griekenland toe te wijzen.

De „Daily Tc-legraph" verneemt van
een goediugelichten berichtgever, dat
de vrede tusschen Turkije en de Bal-
kanstaten voor de deur slaat. Die vre
de zal meer tot stand komen door de
interventie van de mogendheden, dan
door directe onderhandelingen tus
schen de oorlogvoerenden, Turkije is
bereid Adrianopel af te staan. De grens
zal ten zuiden van die stad loopen. De
eilanden in de onmiddellijke nabijheid
van de kust zullen Turksch blijven, de
overige aan Gr.ekenland komen. Een
oorlogsschatting zal niet worden be
taald. De bondgenooten verlangen ae
wel, maar daar Turkije geen geld
heeft, en de schatting dus. uit een lee-
ning zou moeten woiden betaald, zijn
de mogendhedei er tegen. De l'crte
wenscht verder, dat de bondgenooten
in ruil voor liet afgestane gebied een
deel der Turksche schuld zullen over
nemen, en dat die verplichting dade
lijk zal worden vastgesteld, en niet al
leen, als in 1878, bedongen zal worden,
om.... later in t vergeetboek te gera
ken.

Turkije zal volkomen vrijheid krij
gen om de douanerechten vast te stel
len naar de behoeften, en zal finan-
cieelén steun krijgen van de mogend
heden, voor het reorganisatie-werk.

Volgens inlichtingen van Turksche
reizigers, die uit Boyados kwamen,
is deze plaats het laatste punt dat
door de Serviërs aan de kust van de
Zee van Marmora bezet is. De Turk
sche linies strekken zich uit tot den
heuvel Araptepc, die Boyados be-
heerscht, terwijl de Bulgaren de heng-
ten die Silirri beheerschen, bezet
hebben. Silirri zelf is eveneens in Bul-
gaar'sche handen.

Turksche gruwelen.

De Bulgaarschc regeering ontving
van den Grieksclien Metropoiitaan te
Tsjataldja, één telegram;- meldeiide,
dat na dén 'terugtocht der Bulgaar-
scho troepen, de Turksche soldaten
en matrozen de christelijke bevolking
in zijn diocees hebben vermoord. Zij
die de slachting overleefden, zijn ver
van hun haardsteden gevlucht en ver-
keeren in droevige» toestand, velen
bezitten geen kleeren.

De Bulgaarschc regeering en de de
ken van het corps diplomatique ont
ving een gelijkluidend telegram van
dc-n Metropoiitaan te Silivri. meldend,
dat de Turken meer dan 100 mannen
en vrouwen in het dorpje Komaarjo
en ook den priester van dit plaatsje
hebben vermoord. De Metropoiitaan
verzoekt de bescherming der regee
ring.

Turksche f i 11 a n c i én.

Uit Konstantinopel wordt aan de
„Voss. Ztg." geseind, dat de regee-
ring niet alleen ile „Taxim"-lcazerne
en liet »Manewer" land aan vreemde
lingen verkocht heeft, doch ook hel
beursterrein in Ga la la, waarvoor zij
een half millioen pond heeft gekre
gen.

Op dit oogenblik wordt onderhan
deld over een groole financiëele ope
ratie, waarover echter volkomen stil
zwijgen bewaard wordt.

Dc ambassadeurs-
conferentie.

De bijeenkomsten met minister
Grey met de ambassadeurs te Londen,
zijn Vrijdagmiddag weer begonnen
met een vergadering op het ministerie
van buitenlandsche zaken. Beweerd
wordt, dat daar vanwege Servië de
verklaring is afgelegd, dat het zich
gebeel aansluit bij den cisch van Mon
tenegro betreffende den afstand van
de stad Skoetari aan genoemd rijk.

Vreemde oorlogsschepen.

Er komen weer meer vreemde oor
logsschepen in de Turksche wateren.

Nu heeft Oostenrijk-IIongarije weer
de kruiser „Kaiserin Elisabeth" ge-
zouden.

Bulgarije eu RoemenlS.

Uit Boccharest werd aan de „Voss.
Ztg." geseind: „De ministerraad zou
in zijn zitting van Vrijdag besluiten
in welken vorm de bemiddeling der i
mogendheden in zake het conflict met j
Bulgarije aanvaard zou kunnen wor
den.

Van vele zijden wordt met nadruk
gcëischt, dat de bemiddeling alleen
aangenomen zal worden onder voor
waarde, dot Roemenië zijn eisch be
treffende Silistria niet behoeft op te
geven.

Dé toestand wordt als zeer ernstig
beschouwd; verrassingen, zoof/el In
de binnenlandsche als in de buiten
landsche politiek, zijn allesbehalve
onmogelijk."

Volgens de laatste berichten is de
bewering, dat Bulgarije en Roemenië
de bemiddeling der mogendheden heb
ben aanvaard, niet officieel beves
tigd.

Aan -de „Neue Freio Presse" wordt
uit Boecharest geseind, dal Roeme
nië in beginsel de bemiddeling heelt
aangenomen, na de verzekering le
hebben ontvangen, dal Silislria,
■waarvan het niel wil afzien, aan hel
land zal worden toegewezen.

Be revolutie in Mexico.

Uit Mexico-city wordt gemeld, dat
Huerta, de nieuwe tijdelijke president,
gelast heeft alle gevangenen in de re
publiek in vrijheid te stellen.

Bedoeld zal wel zijn alle politie-
k e gevangenen.

Huerta heeft aan de gouverneurs
der staten geseind: „Gij hebt mijn
gezag te erkennen, of te sterven."

Desondanks hebben de gouverneurs
der staten Aguascalieutes, Nuevo
Leon en Coahuile hem gehoorzaam
heid geweigerd.

De kans bestaat dus dat nu troe
pen naar de genoemde staten zullen
worden gezonden.

Berichten uil het noorden bevesti-
gen de mededeeling, dat men daar een
leger op de been brengt om gemeen
schappelijk op te treden met de leger-
inacht, die door de broeders van Ma-
dero zal worden bijeengebracht.

In Mexico heeft zich Woensdag
het merkwaardig feit voorgedaan, dal
op één dag drie presidenten achter
eenvolgens aan het hoofd van den
staat hebben gestaan. Nadat Madero
gevangen was genomen, bleef hij, n.l.
volgens de bepalingen der wet. recb-
tens president, totdat het Congres zijn
ontslag had aangenomen. Toen dit ge-
I schied was, trad Lascurier, de mi
nister van buileulandsche zaken, we-
derom volgens de desbetreffende voor
schriften, op als president ad inte
rim.

Daar de wet bepaalt, dat alleen een
minister den aftredenden president
mag opvolgen, benoemde Lascurier
generaal Huerta tot minister van bin-
nenlandscho zaken. Vijf-en-twintig
minuten daarna legde hij het presi
dentschap neer, waarop het Cöngres
eindelijk Kuerta tot voorloopig presi-
j dent koos.

I Een snelle opvolging van staats-
j hoofden dus, zooals waarschijnlijk
nog nooit is voorgekomen..

Allerlei.

't Italiaanse he leger.

De Romeinsehc bladen bevatten lan
ge artikelen over de krijgstoerustingen
in Frankrijk en DuitschlYmd.

De „Gibrnale d'Italia" behandelt do
vraag, wat in deze Italic s plicht is en
zégt o. a. „liet zou ons gemakkelijk
vallen in plaats van 260.000 nuui, zoo
als nu, 340,000 man onder de wapens
te houden." i-let blad dringt verder er
op aan, dat de bouw van de zes Ita-
liaansche dreadnoughts wordt bespoe
digd.

Uit de F ranse he Kamer.

Met 408 tegen 159 stemmen besloot
de Kamer met ingang van 1 Januari
I 1915 de belasting op deuren en ven-
I sters en de personeele belasting op
het meubilair tc vervangen door een
progressieve inkom sten be Iofrtii i g.

De benoeming van D e 1-
cassé,

de oud-minister van Frankrijk, tot
Franscli gezant te Petersburg, wordt
in Russische kringen niet vreugde be
groet. In Engeland was men eerst wat
verwonderd, maar nu men begrijpt,
dat 't gedaan is tot versterking van de
vriendschap tusschen de drie rijken
Frankrijk, Engeland en Rusland
neemt men er toch ook genoegen
mede.

In Duitschland wordt met gemeng
de gevoelens over de benoeming ge
oordeeld, men herinnert zich 1905.

genie, totaal 2590 man zijn intocht'
in de stad gehouden, om daarna zijn
intrek te nemen in de citadel.

liet bezit van Tetuan was reeds ge-
ruimen tijd verzekerd door de lie zet
ting der strategische posten, ip 15
K.M. afstand, die de stad beheerschen.

Stadsnieuws

De herhaaldelijk aangekondigde, en
telkens weersproken, maar reeds gedu
rende langen tijd voorbereide bezet
ting van Tetuan is dan tui een feit.
Zonder eenig verzet van de zijdo der
bevolking heeft gereraai Alfau,. met
zijn staf aan liet hoofd van een ba
taljon infanterie en een compagnie

Eet toelatingsexamen
der B.B.8.

Een niet overtalrijk gehoor een
90 personen had Vrijdagavond ge
hoor gegeven aan den oproep van de
Vereeniging tot vereenvoudiging en
verbetering van Examens en Onder
wijs, om de rede te komen aanhoo-
ren, die de secretaris van de vereeni
ging, de heer W. F. Tiemeijer, uit
Amsterdam, in een van de Kroon-bo-
venzaaltjes zou houden over „Het toe
latingsexamen der I-I. B. S.".

Aanwezig waren o.a. eenige Raads
leden, o.a. de heeren Merens, Levert,
Modoo, Schram, Elffers, Bregonjc en
Lasschuit.

Wethouder De Breuk, het Raads
lid Mr. Iieerkens Thijssen, de heeren
Van der Ley, Pikkert en Briekliuij-
zen hadden bericht van verhinde
ring gezonden. Verder was door de
heeren: Dr. Borgman en Van Mourik
Broekman meegedeeld, dat zij deze
bijeenkomst niet zouden bijwonen.

De heer Sterck, arrondissernents-
schoolopziener, had ook bericht van
verhindering gezonden. Hij had daar
aan toegevoegd te zijn tegen het loe-

latings-examen en niet te welen,
waarom B. en W. dit examen voor
de II. B. S. weer willen invoeren. Hern
is daarover ook geen advies gevraago.

Prof. J. T. Niermeïjer, voorzitter
van de „V. E. O.", opende de bijeen
komst met een korte uiteenzetting van
het doel der vergadering en mededee
ling van de kennisgevingen van ver
hindering.

Hierna was 't woord aan den heer
W. F. T i e m e ij e r.

De heer Tiemeijer sprak de volgen
de rede uit:

„Met opzet heb ik tot titel van het
eerste gedeelte mijner inleiding niet
gekozen Aansluiting van Lager en
Middelbaar Onderwijs, en wel voor
namelijk, omdat ik meen. dat bij de
tegenwoordige onderwij stoesta n den
geen sprake kan zijn van aansluiting.
Het begrip aansluiting toch eischt een
zekc-re gelijkvormigheid, en die ont
breekt bij het Lager en Middelbaar
onderwijs Dc Lagere School met haar
klasse-onderwijzer, staat scherp te
genover de II. B. S. met haar valc-
leeraar. Van beide kanten heelt men
beproefd die scheiding minder scherp
te maken. In 1903 heeft dc Vereeni
ging van Leeraren bij. het M. O. door
een referendum de wenschelijkhclü
uitgesproken voor een overgangsklas
se tusschen volksschool en middel
bare schooi. Een hoofd eener Lagere
School zei mij eens: „Ik laat de jon
gens van mijn school het laatste half
jaar 11, B. S.-je spelen, dan zijn zij
er. wat aan gewend

Zeer zeker is dit de allerslechtste
weg om aansluiting té verkrijgen. Be
ter is de poging van de afd. Amster
dam van het N. O. G., die door een
Corii'missie samenwerking zocht en
verkreeg met de leeraren van het M.
O. Maar het allerbeste standpunt is
aan de Lagere School voorgehouden
door een psychiater, prof. dr. L. Bou-
man,.in zijn voordracht: „De geeste
lijke hygiene van het kind", gehouden
in 1901 op het Congres voor Kinder
bescherming. Hij heeft daar gezegd

„De lagere school moet soeverein m
eigen kring blijven, maar mag zicli
niet de wetten laten voorschrijven
door andere instituten."

Ik zal dus niet spreken over aan
sluiting, maar over toelating, ai is de
beslissing over die toelating m. i. aan
den verkeerden kant, en houd dus re-
koning met de bestaande toestanden.
Die toestand kent twee wijzen van
toelating, cüe ik kortheidshalve zal
noemen toelating door examen en
toelating op briefje.

Laten we van beide de licht- en
schaduwzijden opzoeken.

Als voordeelen van 't examen voor
de kindereu wordt dikwijls genoemd
allen krijgen hetzelfde werk. Dal
voordeel zou eenige waarde hebben,
als er niet bijgevoegd waste maken
in denzelfden lijd, want daardoor ko
men de zenuwachtigen en eveneens
de langzame werkers (die dikwijls de
beste zijn) in het nadeel. Bovendien
werkt de impressie van de nieuwe
school, de nieuwe gezichten en den
gewichtige» dag dieper dan de ernst
van het werk, dat daar vuor hen ligt-
De kinderen doen dan ook graag exa
men en zijn verrukt als ze tiet „dig-
nus es inlrare" uit directorialen mond
hooren. Voor den onderwijzer van de
Lagere School heeft het examen het
voordeel, dat hij daarna ue verant
woordelijkheid kwijt is. Ze kunnen
met een opgelucht hart tegen de hee
ren van Jiet M. O. zeggen„Ziezoo,

1 jullie hebben ze uitgezocht, nu moet f Er is de vrees gewettigd van het M.
je zelf niaar verder boeren O., dat hét peil der leerlingen zal do-

I Voor de Middelbare Schooi ligt het Jen? Ook hierop kari de ervaring met
voordeel hierin, dat eenige leeraren neen antwoorden. We kunnen dit
voor zich en voor hun collega's het het beste aantoone» met de cijfers van
hout ter bewerking uitzoeken. Maar overgang van de 1ste naar de 2de
dat onderzoek kan bij den beschik- klasse der II. B. S. Amsterdam kent
baren tijd niet anders dan oppervlak- door een bijzondere lotsbest lering, die
kig zijn, en de man, die het hout ie- ik hier niet za! besproken, drie
vei l, is er niet eens bij. om inlichtin- scholen met 5-jarigen cursus zonder
gen te geven over de kwaliteit. toelating op briefje en vier scholen

Nu de nadeeleu: Imet 3-jarigen cursus met toelating op

Ik zou kunnen volstaan met een j briefje. Ik heb van die scholen de per
aanhaling van R. A. van Sandick,centages van overgang van de 1ste
oud-wethouder van onderwijs te naar de 2de klasse van 19001910 bt>-
's-Gravenliage„Het is onzin om wur- rekend en kwam tot de zonderlinge
men van 12 jaar te laten examineeren ontdekking, dat de overgangskurve
door vreemde leeraren." Maar ik heb (als ik 't zoo noemen mug) van 1
nog meer pijlen in mijn koker: Elke naar 2 bij do scholen rn e t examen
goede opleider brengt zijn leerling zeer grillig is. In 1900 bijv. werden 26
niet op de gewenschte hoogte, maar pet. niet bevorderd, in 1906 14 pCt., ia
zoover mogelijk over de schreef. Het 1908 28 pCt., in 1009 29 pCt. Bij <Jo
noodzakelijk gevolg daarvan is op- scholen met toelating op briefje is het
voering van het huiswerk en van de percentage gezakte» vrij constant 11e-
examènvakken, het aanbrengen van rnf,a we dezelgde jaren als nier boven
kennis, die niet verwerkt wordt, en 19ü0 24 pct„ 1908 22 pCt., 1900 22
dus geen kennis is en het ver-waar- pCt. Hot germddelde van soorten
T, ™kkm-1' le!e"' fym" S"1'»1™ '5 vrijwel gelijk. Daar dese
riusuek, teeiieiieii, amgen eu natuur- percentages berekend rijn uit meer
1 emus. Wel pareeren sommige van m jJaarlijks, kun men daar'
die .vakken nog op den lesrooster, uit zpvrvreliii? d.. cAtc,,,,,
maar hoe dikwijls worden die uren 'J5',fiot®om t 1V1

beknibbeld door i-Tanaclie werkwoor- I f. L'"ft Lv, f o^Pi1" 3
den en kenmerken van deelbaarheid?

Heeft behalve het kind en de La- \wJ f' is 1.1 Amsterdam nog iets.
gere .School ook de Middelbare School £at «e.n eigenaai-digen kijk geeft, op do
nadeel van het examen? Zeer zeker kwestie, die ons bezighoudt. Lr he
in de eerste plaats verlies aan tijd, s.ta.at daar de m. 1. loffelijke bepaling,
die aan het onderwijs van eigen leer- dat geen leerling meer dan tweemaal
Ji 11 ge 11 wordt onttrokken; en in de dezelfde klasse van dezelfde schoei
tweede plaats zit menig lecraar hij mag meemaken ik vermoed, dat deze
zijn werk te tobben met opgestoom- maatregel om financieele redenen ge-
de leerlingen, die slecht lezen en over nomen is. Ziet nu de leeraarsvergade-
dingen spreken, waar ze geen begrip rille bij liet eerste rapport, dat een
van hebben. nieuwe leerling niet alleen niet nee-

Laten we nu de toelating op een kan, maar op school misplaatst is, zco-
briefje in de oogen kijken. dat hij zeer waarschijnlijk ook het

De opgesomde nadeden van het tweede jaar niel mee zal kunnen, dan
examen zijn hier dc voordeelenrus- krijgen de ouders daarvan bericht,
tige gang bij het Lager Onderwijs eii Blijkt nu bij hei 2de rapport in Februa-
dnardour kalmer leerlingen, minder rï, dat de toestand niel verbeterd is,
huiswerk, meer lijd voor physieke en dan moet zoom leerling met Maart de
aesthetisehe ontwikkeling. De middel- school verlaten. Onder dien maatregel
bare school was haar opgestoomde vallen nu behalve de op een briefje tce-
leerlingen kwijt, en kon den voor het gelatenen, ook de geexaraineerden en
toelatingsexamen gebruikten tijd aan zoo kon het 't vorig jaar gebeuren, det
haar eigen leerlingen wijden. „Dat is een jongen, die met geen enkel onvoi-
alles heel mooi," hoor ik denken, doende op zijn exaróeniijst was toege-

„maarzegt de onderwijzer: „wij laten, een half jaar later de school

moeten verklaren, dal ze het Middel- moest verlaten omdat hij daar mis
baar Onderwijs kunnen volgen, en piaatst was. Ik wil mijn bespreking

nog wel met vrucht, „maarzegt van voor en tegen besluiten met

de leeraar: „wij krijgen leerlingen van dc_ vermelding van een feit. waaruit
verschillend peil en we zijn zoo bang, bliJkt hoe het toe!at^n op hri,..fje te
dat de Lagere School zal verslap- rilg kan op ,Jc La'g€r, <^hooK

pen en inslapen. D« leerlingen van een bepaalde I.ase-

V l 2,Jn gelukklS re School 'bleker, op eenmiddelbare

kruiden gewassen. school haast zender uitzondering

Er zijn scrupuleuze hoofden, die zeg- steeds onvoldoende onderlegd. Daarop
ger. „Ik kan r.iet beoordeelen, hoe -«eid de aandacht van den wethouder
mijn leerlingen zich ender ar.dne lei- gevestigd. Deze liet de zaak onderzoo
ding zullen honden, en daarom geef ik kon e„ nu bleek, dat dc opleidend*? 011-
nooit een briefje." Dat standpunt is te derwijzer aan di<- school zijn plicht
betreuren, maai evenzeer te eerbiedi- njet meer deed of kon doen, en het
gen. En werkelijk, zoolang de cnuer- gevolg Was dat de betrokkene binnen
wijzer in zijn opleiding nog niet ken- korten tijd z'n pensioen kreee.
nis heeft moeten maken met het M. O. Niet alleen uit het u nu meegedeel-
en er de ondervinding van meedraagt, de blijkt, dat ïri alle opzichten dc toe
kan hij niet ocrc'eelen over het wezen lating op briefje voor heeft op toela-
zelf van dit onderwijs, eri moet lnj zich ting na examen, liet blijkt ook uit het
behelpen met de kennis van de aanra- feit, dat de Commissie van toezicht op
king door het toelatingsexamen. E11 het M. O. te Arrsterdam na aan alle
die kennis is niet aangenaam, zoodat directeuren van alle H. B. Scholen met
we ook in het toelatingsexamen een 5-jarigen cursus in ons land opgaé
dor oorzaken mogen zien, dat L. en ve van de regeling der ndmissio-exa-
M. O. dikwijls vijandig tegenover el- mens en de daarmee verkreiren tvwulta-
kaar staan. In de practijk komt het jen hebben gevraagd aan bet Colle-
briefjesstelsel hierop neer, dat de gee- ge van R en \y. voorstelde ook aan
de leerlingen belmoren geschikt ver- de 5-jarige scholen t'ie le laten op
klaard te worden. Zoo gebeurt, liet in briefje

Amsterdam. Dc rapporten van het laat- En m, vran„ ik mi; afhoe kom»
ste jaar worden overgelegd niet ol zon- nien er toe in Haarlem een betere recc-
der do toevoeging: geschikt onge- ]in!i. vervansren door een slechtere,
schikt, lui, vlijtig cf iets dergelijks. Al- A]s jk d<2 courantenartikelen in de/o
le leerlingen komen op den bepaalden kwestie verschenen in verbond hren«
dag in het gebouw der H. B. S. en n;e{ hrt verslag van de Comm. van
eerst daar wordt meegedeeld wie exa- toezicht op het M. O. over het jaar 1911
me» moeten doen. De directeur moet (pag. 33-, dan raoci) ik jn alle heschei-
aannemen de candidaten over wie hij denheid de oorzaak daarvan te moeten
een voldoend rapport heeft ontvangen, zoeken in de meer dan karige toeken-
Een betrekkelijk klein percentage doet njng van de verklarincen door de I.a-
examen Van de juist 100 nieuwe leer- gere Scholen. Van de 69 kindereo, die
imgeii der ide M. B. S. niet 3-jarigen er voor in aanmerking konden komen,
cursus te Amsterdam werden in 1912 er slechts 22 een verklaring,

75 toegelaten oji een briefje, en 25 ra da| js n0g geen derde, en da* terwijl
examen. Van die lautsten moeten da» er van de 5S, die examen deden, sierlos
nog afgetrokken worden de kosteloq- jq w€rden afgewezen. De lagere school
zen, de leerlingen van buiten en die r,-,ag de verklaring niet exploiteer*?»
van de volksscholen, welke buiten den a!s stimulans. Doet ze dat, dan is
schooltijd Franscli hebben geleerd, die liet tc besriinen, dat de nervositeit
allen examen moeien doen. Het is da» «rooter wordt
ook minstens genomen eigenwijs van pe rode Vl0!X] niet applaus beloond,
een schoolhoof dof een klasse-onder
wijzer. als hij bijv. 4 van een twintig
tal leerlingen een briefje meegeeft en
de 16 anderen examen laai deen. Er :s van de gelegenheid lot gedachte:
een stad in Nederland, die velen met seling, merkt op. dat te Haarlem de
afgrijzen of met ironie zullen hooren eisch wordt gesteld, dat de kinderen,
noemen, maar waar in zake de toela- die een „briefje" zullen krijgen, ruim
ting een haast idyllische regeling is. moeten voldoen aan de gestelde eischen
Die stad is.... Schiedam. Sinds 1903 en niet alleen gewoon voldoen aan die
worden de leerlingen, die de 6de klasse eischen. Dat acht spr. verkeerd
der Lagere school met v rucht hebben Een prognose, omtrent de ontwikke-
doork" p ai, tot d? 11. B. S. toegelaten, ling van liet kind in de toekomst, acht
de zwakke leerlingen en die van buiten spreker ie moeilijk voor een sehool-
werden geëxamineerd door de onder- hoofd. Deze is uit den booze, omdat
wijzers der lagere school, onder toe- Hij feilbaar is. Alleen zou spr. er
zicht van de leeraren. Bij de vraag in voor zijn, dat de hoofden de verkla-
1912, hoe die. regeling werkte, werd ring zouden afleggen, dat de lcerliu-
door den directeur verklaard, dut deze gen al of niét voldoende konnis heb*
uitstekend voldeed en men er over ben in elk der vakken. Wanneer een
dacht die ook uit tc strekken over de leerling in eenige vakken cnvoldce-j-
buitensenieenten. de heeft gekregen van het hoofd en Lij

dachtenwisselinp.
Dr. J o n g e s. gebruik iuuken.de

F e u i IS 01 n

BEAU BEOGADE

DE VERMETELE.

Uit het Engelsch van Baronesse Orczy
door C. D.

10)

En nu nam die aanzienlijke dame
haar intrek in liet „Korhoen". Een
nooit verwachte, ongehoorde gebeur
tenis. Juffrouw Pottage, de waardin
met het neerslachtig gelaat en de ver
moeide oogen, had nooit zoo iets on
dervonden, ofschoon zij al negen en
twintig jaar meesteres van het „Kor
hoen" was geweest. Gewoonlijk ga
ven de heeren van Slretton Hall of
Iiartiugton of ook Lady Bounce van
de Pike er de voorkeur aan een heel
eind om te rijden om naar Derby te
gaan, liever dan zich vier a vijf dagen
te wagen op de eenzame heide met
haar meest onberijdbare wegen.

Mijnheer Millachip, do procureur,
die niet zijn klerk Duffy van Wirks-
worth hierheen gereden was, herken
de Hare Edelheid toen zij uit haar
koets stapte.

Sir Humphrey zal verbaasd zijn,
zei hij zachtjes tol Duffy terwijl hu

zich mot zijn lange knokkige vingers
langs de kin streek.

Hi hi 1 hi echode de klerk on
derdanig.

Mijnheer Mittachip, die zaken deed
voor Squire Iiartiugton alsook voor
de oude Lady Bounce en Squire West.
kende zeer goed den eerbied, aan
een zoo aanzienlijke dame als Lady
Patience Gasconrje verschuldigd. Hij
stond 111 de deur der gelagkamer en
boog diep voor haar, toen zij juf
frouw Pottage snel volgde in het ver
trek achter de gelagkamer, terwijl
haar lang kleed achter haar heen en
weer golfde door de tocht der open
deuren.

Toen zij alleen was in do kleine,
donkere kamer, viel ze uitgeput va»
vermoeidheid op de sofa. Toe» juf
frouw Pottage liet schrale, slecht, be
reide maal binnen bracht, voelde zij
zich eerst niet in staat oin te eten. Zij
lag achterover tegen de harde kus
sens met gesloten oogen en de han
den saamgeklemd 01» hel pak kost
bare brieven.

Betty trachtte het lmar gemakke
lijk te maken. Zij trok hare meesteres
de laarsjes en kousen uit en begon
hare koude voeten tusschen haar war
me handen tc wrijven.

Maar allengs deden jeugd en ge
zondheid haar krachten geiden. Ter
wijl Patience al dien tijd bedacht hoe
veel er afhing van haar kracht en
energie, wekte zij zich zelf met krach-

tigen wil op. Zij trachtte wat van het
maal te eten. maar hare oogen keken
voortdurend naar dc klok die den
tijd aangaf, die 0 zoo langzaam voor
bijging, welke haar nog' scheidde van
hare voortreis.

Wat de kleine, yroolijke Betty aan
gaat, zij was op het maal aangeval
len met dien flinken eetlust dien
jeugd en gc-luk geven, en kroop nu
als een slaperig kind in elkaar aan
den voet der sofa, waar zij spoedig
insliep.

Maar toen na een pogs ook Pa
tience slaperig werd door de ver
moeienis en do verveling van dezen
langen middag, sloot zij hare oogen
en verviel ze in een soort van verduo-
'ving. Ze lag op de sofa als een blok,
.uitgeput, droomloos in een soort van
'wakend slapen. Zij had niet kunnen
zeggen hoelang zij daar gelegen had,
maar plotseling stond zij op niet wijd
open oogen en kloppend liart, zij was
nu geheel wakker.

Daar was iets dat haar plotseling
had doen ontwaken. Wat was dat?
Zij zag op de klok het was juist half
vier. Zij moest ongeveer een hall' uur
geslapen hebben. Betty, naast haar,
op den grond, sliep nog rustig. Toen
werden al haar zinnen helder. Zij
wist wat lianr wakker had gemaakl:
het geknars van wielen, een voorrij
dende koets, het geroep van den koet
sier. En nu hoorde ze menschen loo-
ucn meer geroep, het geluid van het

tuig en het getrappel van paarden,
die naar den stal werden gebracht.

Een'kleiii tralievenster gaf uitzicht
aan de zijde van het huis, maar dc
koets en den laten bezoeker kon zij
niet zien, doch wat hinderde dat Zij
wist genoeg.

Eén oogenblik stond haar denken
stil; schrik en ontroering kiachug un-
dfcrdrukkiend liet zij de rede aan het
woord om haar te zeggen wat zij doen
moest.

Uit Sir Humphrey Clialloner's te
genwoordigheid hier mocht ze nog'
niet opmaken dat hij haar met opzet
volgde. Maar in allen gevalle wensch-
te zij hem te vermijden. Hoe kon dit
hel best geschieden

Mittachip, de procureur, had haar
gezien en herkend. In enkele o.ógen-
blikkon zou de Squiro haar tegen
woordigheid hier vernemen. Klaar
blijkelijk was hij ook hier gekomen
om zijn paarden le laten rusten,
maar hoe lang zou hij blijven

Zij maakte Betty wakker.

Betty kind fluisterde zij, word
wakker I Wij moeten plotseling ver
trokken.

Betty opende hare oogenzij zag
het bleek, ontroerd gelaat barer mees
teres over haar heen gebogen cn
sprong overeind.

Luister, Betty, vervolgde Pa
tience. Sir Humphrey Challoncr is
juist met zijn koets hier gekomen en
ik wil weg voor hij weet dat ik hier

ben.

Maar dc paarden zijn niet voor
gespannen, Milady

Stil. kind, spreek niet zoo hard
Ik zal de gang doorgaan, aan het
eiiul daarvan is een deur, waardoor
men achter het huis komt. Zoodra ik
nu weg ben, moet gij naar de gelag
kamer gaan en Thomas zeggen dat hij
de paarden inspant, zij hebben nu
genoeg gerust, en dat hij zoo gauw
mogelijk naar het kruispunt moet rij
den.

Ja, Milady.

Sluip dan zoo snel als ge kunt
uit het huis en ga den weg op naar de
smederij Ik zal naar je uitzien, Het
is niel ver. Hebt ge mij goed ver
slaan

ja, Milady.

Ben je niet hang?

Belly' haalde haar schouders op.

In het volle daglicht? O, neen,
Milady en de smederij is maar een
mijl van hier.

Intussolien had Patience haar toi
let in orde gebracht en luisterde nu
even scherp toe. Het stemmengeluid
scheen nu te komen van de trieer ver
wijderde gelagkamer, dc smalle gang
aan deze» kunt was geheel donkel
en zoo had zij alle kans om onopge
merkt weg te sluipen.

Si SI fluisterde zij Betty toe,
als zij dc deur opende.

De gang was leeghaar adem in
houdend uil vrees dat die haar

mocht verraden, bereikte zij de bui
tendeur. Snel maakte zij die open en
zag toen uit op een donkere, open
plaats,-waar nu de twee groote reis
koetsen stonden; daarachter stond
een lange houten loods, waaruit ge
praat en gelach klonk en bet geslamp
en gesnuif van paarden. Verder op
rechts en links strekte zich de heide
uit in al de majesteit barer sombere
eenzaamheid. Du wind deed haar
mantel opwaaien toen zij naar bui
ten trad. Zij sloeg die weer dicht en
hield die goed vast. Zij hoopte, uat
de beide koetsen, die tusschen haar
en de loods stonden, haar voor het
oog zouden verbergen, totdat zij voor
bij het huis was. Maar terstond daar
op hoorde zij een uitroep achter haar.
Daarop het geluid van zware stappen
op de klinkers en een paar seconden
later stond zij van aangezicht tot
aangezicht tegenover Sir Humphrey
Challoner.

De afgewezen min 11 a ar.

Zij kon niet zeggen of hij al dan
niet verbaasd was liaar daar te vin
den, maar zij deed al haar best 0111
zich verrast en kalm te toonen. Hij
maakte een diepe, sierlijke buiging
voor haar en zij antwoordde met cc»
diepe revenrence zooals de mode va»
dien tijd meebracht.

(Wordt vei

olgd).