iZM w JUML
NIEUWS= en ADVERTEiNTIEBLAD.
JCe Jaargang Ho. 9148
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DONDERDAG 17 APRIL 1913 A
ABONNEMENTEN A D V E RT E N TI N:
- per drie maanden: jSilf Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem J Haarlem van 1 -5 regels ƒ1.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel.
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der aï Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) 1.30 JAdvertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing:
Franco per post door Nederland1.65 ^itv. S) 50 Cts' voor 3 Plaatsingen a contant. 6'
Oaüüstreert Sagsblad, 'voor Haarlem I 0.37H Redactie en Administratie: Groots Houtstraat 53.
de omstreken en franco per pos) „0.45 IntercoHimiraaal Telefoonnummer der Redaetie 600 en der Administratie 724,
Uitgave der Vennootschap Louretis Costër. Directeur J. C. PEEREB00M. «pfcp Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Adverteatie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
VRIJDAG 18 APRIL.
Schouwburg: Voorstelling door hot
'Amsterdamsch Toonecl-Ensemble.
Soc. Vereeniging: Openb. vergade
ring. Spreker Mr. D. Fock.
Stations-Hotel: Concert.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Bios
coopvoorstelling.
A polio -Theater: Bioscoopvoorstel
ling.
KI. Vereeniging: Bioscoopvoorstel
ling.
OM ONS HEEN
No. 1698
Wat ila sclioolarts doet.
Zoqals door B. en "W. in hun voor-
Ètel aan den Raaxl reeds opgemerkt is,
gaat de strijd omtrent het instituut
schoolarts hierover, of het een bijbe
trekking wezen moet, die verschillen
de medici tusschen hun practijk door
waarnemen, of een afzonderlijk ambt,
waarmee een arts belast is, die dan
ook verder zoo goed als niets anders
doet. Dokter Ootmax, die als school
arts in het Scho ter kwartier ervaring
heeft, kwam er voor uit, dat hij voor
stander is van den laatstgenoemden
vorm, dus van den beroeps-schoolarts,
mits die behoorlijk bezoldigd wordt,
wat naar zijn oordeel met de f 3000,
d.e B. en W. voorstellen te geven, niet
het geval is. Zou het een bijbetrekking
wezen, dan is eigenlijk een arts noo-
dig per school, omdat anders het on
derzoek te geb aast gebeuren moet.
Jantje heeft zwarte handjes, zorg
dat je ze beter wascht, jongen Pietje
loopt met rouwrandjes aan zijn na
gels dat moet schoongehouden wor
den, hoor(tot den onderwijzer) 't is
hier te warm, u moet de ramen wat
openzetten". En weg is de school
arts.
Wat de heer Ootmar in het voorste)
van B. en W. niet begreep, was de in
stelling van den pi aatsver vangen den
schoolarts. Wanneer moet die optre
den Als de schoolarts verlof heeft
Maar dan valt er niets te doen, want
de vacanties van den schoolarts zullen
natuurlijk samenvallen met die van j
de school zelf. Als hij ziek is maar j
dan kan die bezoldiging veel te hoog j
of veel te laag wezen, al naar gelang
van den duur der ziekte.
Toen vertelde dokter Ootmar van
.de manier waarop de schoolarts op
treedt.
„Zoodra die kinderen voor het eerst
op school komen, worden ze in de
kamer van het hoofd, mede in tegen
woordigheid van het hoofd bij de jon
gens en van een onderwijzeres bij de
meisjes, haif ontkleed en onderzocht
Hebben de ouders daar tegen, dan ge
beurt. het niet de vraag staat op een
lijst van een dozijn vragen, die aan de
ouders ter invulling worden toegezon
den. Er zijn er maar een paar, die het
weigerden en één, die wenschte dat
zijn kind „homoeopathisch" onder
zocht zou worden.
Bij het onderzoek blijkt al dadelijk
of de kinderen sc olio se hebben,
d. w. z. scheef zijn. Dat kan hiervan
een gevolg wezen, dat een moeder van
een groot gezin niet genoeg op haar
kinderen kon letten of dat ze- in de
bewaarschool gezeten hebben in eeu
bank, die niet deugde. Is er afwijking,
dan worden de ouders gewaarschuwd
en aan den onderwijzer of de onder
wijzeres verzocht, bij de plaatsing van
het kind er rekening mee te houden.
Dan worden hart en longen onder
zocht en het verschil tusschen in- en
uitademing gemeten. Is dat verschil
gering, dan wordt er weinig geventi
leerd en daarvan wordt op het staatje
aanteekening gehouden. Een long
ziekte kom/t daarbij nooit aan den
dag, omdat op 't stuk van tuberculose
kleine kinderen alleen algemeene en
geen plaatselijke verschijnselen ver-
toonen hebben ze longontsteking of
bronchitis, dan blijven ze van zelf
thuia.
Eigenaardig is het, hoe soms een
onderzoek liet vreemde gedrag van
een kind verklaren kan als hot on
gewoon lastig en onaardig is brengt
vaak de thermometer aan den dag,
dat hot kind verhoogde temperatuur
heeft en dus ziek is.
Oogen en ooren worden nagekeken
en wanneer het land bijziend is wordt
het vooraan gezet. Ook het gebit
wordt onderzocht. Meestal zijn de tan
den. wel -goed, maar van de kiezen is
dikwijls elke tweede of derde rot, een
gevolg onder anderen van te veel
wittebrood en te weinig kroipbrood
eten. Zonder gevaar is een slecht gebit
ook voor de omgeving niet, het geeft
aanleiding tot keeleatarrh en diplvte-
riej Een groot gemis in Haarlem is,
dat een polikliniek voor tandheelkun
de ontbreekt.
Vervolgens wordt er op gelet, of er
ook adenoïde vegetaties voorkomen,
het kind wordt gemeten en gewogen,
met de kleeren aan, zoodat het ge
wield niet al te precies kan worden
nagegaan. Toch blijkt dan, wie in
verband met hun lengte absoluut te
mager of absoluut te dik zijn, betgeen
natuurlijk een gevolg kan zijn van
een ziekelijke aandoening.
Zijn ze ziek, dan wordt öpgegovcii,
aan welke besmettelijke ziekte de kin
deren geleden hebben. Bij een geval
van diphte-rie is voorgekomen, dat
als een olievlek op papier kon worden
nagegaan, hoe in de omgeving van
het kind enkelen met keelpijn thuis
gebleven of bacillendragers waren.
Natuurlijk wouden dan ook de laat-
sten verwijderd.
Heeft een kind hoofdzeer, dan
wordt bet dadelijk door de onder
wijzeres of den onderwijzer weggezon
den, om zich door den huisdokter te
laten behandelen en niet weer toege
laten, voordat bet de kap op heeft, dio
verspreiding tegengaat.
Alles wordt trouwens door den huis
dokter behandeld: op school zelf wordt
niets behandeld, behalve natuurlijk
ongevallen en daarvoor is ©en ver
bandkistje aanwezig.
De kinderen worden wanneer zij in
de derde klasse komen, dus twee jaar
later, nog eens onderzocht en einde
lij k tegen den tijd, dat zij van de
sc'hool- afgaanvoor de beroepskeuze.
En de onder-s hechten daar wel dege
lijk waard© aan, zooals zij veel voelen
voor het werk van den sclioolarts. Een
van de prac-tische gevolgen-is bijvoor
beeld, dat de onderldeeding va.n de
kinderen beter en netter wordt moe
der wil, dat alles in orde is, als z© zich
voor den dokter uitkl-eeden.
De school-inspectie, het doorloopen
van de klossen, heeft weinig te betee
ken,en wat kan een arts daarbij an
ders opmerken, dan bleekneusjes, voor
wie het ware geneesmiddel zou zijn,
dat ze naar een boschschool worden
gestuurd De cpiaestie van ramen
open of dicht te houden is eveneens
voor een schoolarts moeilijk te rege
len: dat doet de onderwijzer toch naar
zijn smaak en voorkeur. Maar wel
hebben we in Schoten oudersavonden
gehad en onderwijzers-uurtjes, en als
slotsom ben ik er van overtuigd, dat
liet werk van den schoolarts een zegen
kan zijn voor velen."
Aldus was de meening van dokter
Ootmar, die als de stem van een man
van orvaring beteekenis lieeft in dezo
dagen, aan den vooravond van de be
slissing in Haarlem over het instituut
van den schoolarts.
J. C. P.
ÓÊaüsnïeuws
SCHIETEN TOT VEKHOUÜiNG VAN
's LANDS WEERKRACHT.
Evenals vorige jaren worden ook in
dit jaar weder te Haarlem en Uit
geest schietoefeningen gehouden tot
ver-hooging van 's lands weerkracht.
Voor de deelnemers uit Haarlemen
omstreken hebben deze oefeningen
plaats op de schietbanen te Overveen,
en wel van 1 Mei tot en met 80 Au
gustus des Dinsdags- en Woensdags-
nam., aanvangende om 3 uur. Zoowel
te Haarlem als te Uitgeest zijn mot de
oefeningen belast reserve udj.-onder-
off. Schat en reserve sergeant-majoor
Van Essen, van de Landweer.
VOORDRACHTEN OVER IJZER EN
STAAL.
Woensdagavond werd de 2e en laat
ste voordracht over bovengenoemd
onderwerp voor de werklieden van
de afd. smederij der Centrale Werk
plaats door oen heer A. P. J. de
Groot, werktuigkundige aan de H. S.
Mi, in een der bovenzalen van het Nut
voor 't Algemeen gehouden.
Waren den len avond de verschillen-
lende processen als hoogoven-, pud-
del-, Bessemer- en Thomasproces be
handeld, mi werden de overige be
werkingen besproken.
Allereerst de bereiding van smeed
baar gietijzer. Dit proces, dat berust
op ontkoling van gegoten ijzeren
voorwerpen, "wordt slechts weinig
toegepast, omdat dit materiaal niet
betrouwbaar genoeg is en nóóit op
één lijn te stellen is met smeedijzer.
Het maken van cementstaal door i
cementeering werd in zijn geheeien
omvang nagegaan. Hierbij moet in
vasten toestand door smeedijzeren sta
ven welke verpakt zijn in bakken, ge
vuld met houtskool, door verhitting
koolstof opgenomen worden.
Dit proces, dat ongeveer 3 weken in
beslag neemt gaat achteruit, omdat
het maken van fijne staalsoorten te
genwoordig meer in den Tiegeloven
geschiedt.
Voor enkele staalsoorten blijft het
échter nog in zwang.
In het iklein wordt deze methode
bijna door alle tnachhiefabrikanten
toegepast op verschillende onderdce-
len.
De Siemens-Martin methode om
ijzer en staal te maken werd 'hierna
verklaard en de constructie van de
zen oven, volgens teekening uitge
legd.
De uitvinding van Siemens en Mar
tin is wel een van de mooiste in de
ijzer- en staal techniek. Bij dit proces
j is het nl. mogelijk het afval ijzer (oud
roest) met bijmenging van row ijzer
of erts tot zeer deugdelijk materiaal
te verwerken.
Dit proces komt in de laatste jaren
het meest op den voorgrond, waarvan
een gevolg zal zijn, dal het Bessemer-
en Thoniashedrijf meer op den ach
tergrond geraakt.
Als laatste proces werd het Tiegel-
of Kroezenstaal-proces verklaard,
waarbij een teekening de samenstel
ling van den oven duidelijk weergaf.
Iiuntmann. vond liet in 1730 uit en
de firma Krupp te Essen en de Bochu-
mcr Verein te Boehum gelukte het
groote stukken staal volgens deze
methode te gieten,
Het product van dezen oven werd
in al zijn variaties nagegaan.
Een overzicht werd gegeven van 't
ijzer en staal, dat gedurende liet jaar
1900 door verschillende landen werd
geproduceerd. (Totaal 28 mill, ton
nen).
Hierna werden nog eenige staal
soorten besproken, als: nikkel-, man
gaan!, Wolfram-,, Groom-, A.W.- en
Sneidraaistaal en de hoedanigheid
er van nagegaan.
Steeds meer zorg wordt "tegenwoor
dig aan de veredeling van deze staal
soorten besteed, zoodat wij op dit
punt nog veel vooruitgang ie wachten
zijn.
Nadat dus alle ijzer- en staalpro-
cesscn waren doorloopen, werden de
staalgl&terij en het walswerk ver
klaard.
Ook de materiaal-beproevingen in
gebruik bij de ijzer- en staalfabrie
ken., alsmede in vcrschilende con
structie werkplaatsen werden nage
gaan en gedemonstreerd door trek-,
•buig-, smeed- en etsproeven.
Vooral de laatste gaven een' verras
senden uiLslag te zien.
Al deze beproevingen hebben slechts
ten doel, deugdelijk materiaal te le
veren of om na te gaan of goede qua-
liteit geleverd is.
Nog werden eenige algemeenc ei
genschappen behandeld en wel: le.
het zeer gemakkelijk lasschen van
ijzer tot 0.2 kooi sief (wel ijzer).
liet minder gemakkelijk lasschen
van ijzer met 0.2—0.5 koolstof
(vloeiijzer); 2e het zeer lastig lasschen
van ijzer met 0.6—1.9 koolstof
(staal) en liet. onlaschbaar ijzer 'met
2 en daarboven aan koolstof (giet
ijzer); 3e. liet gebruik van zand bij
het lasschen en de wensclielijkhcid,
om dit lot een minimum te 'beperken.
Van de gelegenheid tot liet stellen
van vragen werd druk gebruik ge
maakt en de spreker beantwoordde
die steeds op duidelijke wijze.
Hierna nam de voorzitter, de heer
v. d. Dussen, het woord, en zeide over
tuigd te zijn namens alle aanwezigen
te spreken, als hij den heer De Groot
hartelijk dankte voor de vele moeite
en tijd, die hij er aan besteed heeft,
om ideze leerrijke avonden voor te be
reiden, en voor de aangename en
duidelijke uiteenzetting van de ver
schillende processen, die in de ijzer
en staalteciiniek toegepast worden,
waardoor spr. hoopte, dat velen een
ruimeren blik hebben gekregen op het
metaal, dat dagelijks door lien wordt
bewerkt.
A d s p i r a n t e n.
In de Dinsdagavond gehouden ver
gadering van de Adspiranien-afdee-
ling van den Alg. Ned. Typografen
bond, welke vergadering plaats had
in het gebouw „Vooruitgang", in de
Smedestraa t, werd luz r.g der
notulen door den secretaris, den beer
Bert, het jaarverslag uitgebracht,
waaruit bleek dat de afdeeling, die
het vorig jaar 62 ledeu teide thans
gestegen is tot 74 leden. In het afge-
loopen boekjaar werden 2 wandeltoch
ten gehouden, waarvan: de een naar
IJmuiden en de ander naar Zaan
dam. Nog werd aangenomen een
voorstel tot verhooging der contribu
tie, welke verhooging is '"ngegaan met
1 Januari 1.1.
Eenige cursussen werden gehouden,
o.a. over het inslaan van vormen,
vakonderwijs enz,
Door den penningmeester, den heer
Windt, werd daarop uitgebracht het
3-maandeiijks linanticel verslag, en
daarna liet jaarverslag, waaruit
bleek dat de afdeeling een batig sal
do heeft.
Verkozen werd een commissie van
3 leden, lot het nazien der rekening
en verantwoording.
Tot 2en voorzitter, welke functie va
cant was, werd gekozen de neer Ilirs,
die dc benoeming aanvaardde.
Het bestuur is nu saaingesieid als
Vüigt: ue hoeren Wessenus, le voor
zitter, Hirs, 2u voorzitter; Hert, le se
cretaris, He i-iunge, 2e secretaris, Vaf
bracht, le pennuigm., Windt, 2e peri-
niiigim, en anut en Pruis, commissa
rissen.
in bespreking kwam nu de viering
van net 2-jut'ig ikmuum, waaromtrent
besloten wera dat dit feestelijk zal ge-
scnieciun in ue volgende maand, waar
duur de leden eenige voordracuten en
een louiieeisiuiije zuilen werden op
gevoerd, en door den neer M. H.
Groenedaal, ie voorzitter der afdee
ling Haanem van den Alg. Neuei'l.
Typ. Hond, een causerie zul worden
genouüen. JJe verdere samenstelling
van liet programma en de vaststel
ling van uon ualum werd aan. het be
stuur opyeurageu.
Na nog eenige besprekingen tan
i" huisüouuelijkeii aard. werd do verga-
dering gesloten.
STEUN SIGARENMAKERS.
Door liet Haarlemsen Arbóiders-Se-
creiariaui is ueze week ais steun voor
de uitgestoten sigarenmakers afgedra
gen net neurag van 2iu, waarbij oc-n
bedrag van 5-uit de kas van de
i afd. Haarlem van de Zuivelbewcrkcrs.
i Metaal b'e w e r k e r s.
We ontvangen een afschrift van de
volgende aangenomen motie:
j De vergadering van aet personeel
der Haarleinsche Machinefabriek v.h.
Gebr. Figée, gehouden op Dinsdag
15 April onder leiding der Hoofdbe-
j sturen van den Algem. Nederl.; den
I Nederl. K. K., en den Christelijken
Meiaaibewerkersbond in Nederland;
gehoord de inleiding over de zeer
groote wenschelijkheid en de zeer
stellige mogelijkheid van invoering
van den vrijen Zaterdagmiddag;
gezien de houding van de Directie
der Haariemsche Machinefabriek wel
ke een verzoek om invoering van den
vrijen Zaterdagmiddag met een wei
gering heeft beantwoord;
besluit met algemeene stemmen de
samenwerkende Metaalbewerkers-
bonden zoodanig te versterken, dat
zoo spoedig mogelijk met doeltreffen
de middelen op invoering van den
vrijen Zaterdagmiddag en verdere
lotsverbetering kan worden aange
drongen.
NAAR ANTWERPEN.
We hebben gemeld, dat bij een be
woner van de R o ze li prië e is l ra n t een
geldkistje met 93 was weggenomen
•door J. T. I-Iet blijkt, dat J. B. en T. B.
hem daarbij geholpen hebben. De drie
jongens zijn met liet geld naar Ant
werpen gereisd en hebben daar 't
geld opgemaakt. J. B. en T. B. zijn be
rouwvol in I-laarlem teruggekomen,
maar de pleegzoon van den bestolene
is nog te Antwerpen achtergebleven.
EEN ADRES VAN DEN BOND VAN
GEMEENTEWERKLIEDEN,
De afd. J-Iaarlem van den Bond van
Ned. Gemeentewerklieden verzoekt in
een adres aan den Raad, het aantal
werkuren voor de arbeiders in den
•drieploegen-dienst niet hooger te stel
len dan het aantal uren der huidige
regeling, n.k 160 uren per 3 weken, de
werktijdregeling te willen vaststellen
als door adressanten in de toelichting
ontworpen en het voorstel van B. en
W. zoodanig te wijzigen dat tegemoet
gekomen wordt aan de in de bedoel
de toelichting genoemde bezwaren.
In de toelichting weerspreken
adressanten ten eerste, dat de meer
genoemde vrije Zondag voor dc drle-
plocgen-arbciders hoofdzaak zou zijn.
Gezien nu de weinige veranderingen
meestal verslechteringen die
door B. en W. iu raadsstuk 68 zijn
voorgesteld, vinden zij den bestaand'en
toestand bevredigend. Requestranlen
hebben de werking van de vastgestel
de regeling echter bijna twee jaai' on
dervonden en verzoeken den Raad
dus op grorid van de practijk om ver
beteringen, niet alleen inzake den
vrijen Zondag, maar tevens inzake de
indeeling iri loonkiassen, enz.
Nooit hebben adressanten aan den
Raad of aan B. en W. om een vrijen
Zondag gevraagd. Altijd is gevraagd
om uitvoering van een vastge
steld besluit, en adressanten
vertrouwen dat de Raad niet meer zal
terugkomen op hetgeen hij eenmaal
noodig vond. Maar nooit is gevraagd
om uitbetaling van de te veel gewerk-
te Zondagen, van 1 Januari 1910 af.
Requestranlen betoogen, dat liet
buiten hunne schuld is dat het W. R.
niet werd ingevoerd op 1 Januari "1910.
De noodzakelijkheid dat door iedere
ploeg 168 u. per 8 weken moet worden
gearbeid, is niet aangetoond, Adres
santen zeggen verder o.a.;
„Laten we nu eens rekenen. Een
nachtploeg werkt van 's avonds 10 uur
j tot 's morgens 6 uur, De nachtploeg
j komt o.m. op Zaterdagavond om lü
uur. Van Zaterdagavond 16 uur tot
I Zondagavond 10 uur is 21 uur. Wij
vragen? Hoeveel uren wordt door de
nachtploeg gewerkt van Zaterdag
avond 1U uur tot Zondagavond 10
uur? En dan zeggen wij met Dr. de
Jong, 16 uur, 16 uur arbeid in de 24
met eert rust daartusschen van 8 uur.
't Klopt precies.
De ochtendploeg werkt van 62 uur
o.m. ook Zondagmorgen. Van Zondag
ochtend 6' uur tot Maandagmorgen 6
uur' is 24 uur. Hoeveel ureri wordt
door de ochtendploeg in die 24 uur
gearbeid Alweer 16 uur. Van Zon
dagmorgen C uur tot 2 uur en van
Zondagavond 10 Uur tot Maandagmor
gen 6 uur. 8 uur rust daartusschen en
de .24 uur zijn compleet.
Aan Uwen Raad gerust ter beoor-
,-deeling wal er in 't belang van den
•dienst van die 8 uren, die de De-
trekkenen voor ztcit van den Auimag
j vi ij neboeii, voor rust overschiet."
Mr. 'i'hiel, die in den Raad zeiue dat
1 het vormen van reserve-ploegen niet
I inugelijk is, heelt men verkeerd iuge-
I hem, zeggen auressanten, die veruer
1 een lijstje aanmeueu van 8 menseden
•die gemiddeld Ou uur per week wer
ken, en tegenover welnouder Huis
wil ontkennen ual er geen resurve-
pxuegen te vormen zouden zijn. Ze ge
ven een lijst van 34 vaste en iusse ar
beiders, die s Zondags nooai dienst
j doeu, behalve sommigen die wel eens
I in dienst zijn bij ziekte van eeu drie-
pioegen-arneider. De reserve-ploegen
zouucn haast alleen uit het. vaste per
soneel gevormd kunnen worden.
Na een grapiuscu overzicnt van de
bestaande en ue gewenscnie werktijd
regeling ouiwiKkeiou adressanten hun
i Verdere grieven. Zij wijzen ei' op, dat
volgens net voorstel van B. en Vveeu
gruui aantal werklieden van de Cen-
iiaie aangewezen zouden-worden voor
uoorioopeuden dag-, nacht- en Zon-
dagsdienst, en dat alle voordeden,
j bestaande in 1Ü0 50 ',0 en 25
J verhooging voor werk op Zondag ver-
richt hierdoor komen. te. vervuilen.
Machinisten en stokers, ingedeeld
voor een drieploegensteisel door
het geheele personeel gebaat zou-
den hun weekloon zien v e rm inde-
r e u.
Bovendien doen ze nu 26 Zondagen
per jaar dienst bij den drieploegen
dienst 35.
De monteurs gaan er ook niet op
vooruit. liet peroeniengeld voor Zon
dags- en nac.itarbeid komt te verval
len.
Inzake de arbeiders in het gasbe
drijf dringen adressanten aan op
een uitspreken van de bedoeling der
artt. 8, 14 en 16 W.R. De bepalingen,
regelende het overgeld, hebben nu
voor dit personeel niets te beteeke-
nen.
Verder wordt er tegen geprotes
teerd dat ccri drietal 'hulpstokers
steeds op hetzelfde minimumloon zijn
gebleven.
Behoudens de 10 tallen gevallen
waarbij menschen met minder dan 3
jaren in denzelfden werkkring toch
reeds een verhoogingontvingen,
soms wel twee verhoogingen en even-
zoovele bij minder dan 6 dienstjaren,
toch hun 2e verhooging ontvingen,
worden door adressanten eenige ge
vallen genoemd, waarbij minder
royaal is gehandeld.
Ten slotte betoogen zij, dat de in
deeling. In de loonkiassen minder
juist is.
Jubileum P. H. van der Ley,
Gisteravond hebben de leeraren der
Rijkskweekschool <fen heer Van der
Ley gehuldigd.
Dg heer R. Luylen sprak daarbij
den „Hooggeëerden Directeur" en
„zeer waarden vriend" toe.
De beer Luylen wees er op, dat de
heer Van der Ley den vvensch had te
kennen gegeven zijn 25-jarig jubileum
ongemerkt voorbij te laten gaan, wat
spr. verklaarde te kunnen begrijpen
van een man, die reeds eenige malen
het voorwerp geweest is van de op
rechte, wanne en algemeene hulde
van oud-leerlingen en vrienden, een
hulde, waarvan liet geheele land ge
waagde. Bovendien konden de leer
aren het begrijpen, dat de directeur
togen de vermoeienis van een herhaald
feestgedruisch opzag.
Hoewel de leeraren der school den
wensch van den Directeur wilden eer
biedigen, toch konden .zij dezen ge-
wiehtigen dag niet laten voorbijgaan.
Daartoe gaat in ons te veel om, dat ge
uit moet worden, vervolgde spreker.
Do oud-kweekelingen onzer kweek
school beschouwen net, ging de h«*er
Luyten voor, als een soort van adel
brief. dat zij „van Haarlem" komen
onze kweekschool heeft in den loop
der jaren in ons land en zelfs daar
buiten een uistekenden naam verwor
ven en wij allen hebben ieder naar
zijn krachten en naar'zijn vermogens
daaraan medegewerkt, maar voor een
groot deel is dat uw werk. Ook wij
zijn er trolsch dip leeraar te zijn aan
de Haariemsche Kweekschool.
Dat schitterend resultaat is eerstens
te dunken aan u, onzen Directeur.
Uwe verdiensten als zoodanig, wil
ik hier niet bespreken, wat gij ais
leeraar, ais opvoeder, als Directeur
zijt geweest en nog zijl, het is bij
vroegere gelegen beden door welspre
kende mannen in het helderste iiclvt
gesteld. Nu op dit oogenblik vvensch
ik duidelijk en klaar uit te spreken
wat wij leeraren voor u als onzen
Directeur voelen.
Het eerste, dat iedereen zal treffen
als hij met u kennis maakt, dat is
uwe verbazingwekkende werkkracht,
uw lust in den arbeid; voor u is geen
arbeid te zwaar. Hoe menigmaal heb
ben wij ons daarover verwonderd, dat
gij zoo alles kondt doen, wat gij doet,
En gij doet dit met geheel uw ziel: gij
geeft u geheel aan uw werk. Nooit is
u iets le veci: wat door u gedaan kan
worden, gij doet het, en gij doet het
als het ware, zoo van zelf. Voor ons
zijt gij steeds een navolgenswaardig
voorbeeld van werkkracht geweest.
Met uw heider, klaar versta mi zijt
gij er steeds in geslaagd aderlei met
elkander strijdige belangen met elkan
der le verzoenen: de moeilijkste puz
zles van den lesrooster waren voor u
kinderspel.
Waar wij zoo steeds vol bewonde
ring zijn voor uwe geestkracht en
uwe werkkracht, daar zijn wij tevens
vervuld van dankbaarheid voor de
vriendschap, die wij sLeeds in zoo rui
me mate van u mochten onderv inden.
Het is uw streven altijd geweest, om
onze taak aan de kweekschool zoo
aangenaam mogelijk te maken, en
zooveel mogelijk aan ieders wen-
schen tegemoet te komen en aan
den anderen kant verstondt gij de
kunst, om waar het niet naar iemo nds
zin ging, het hem zoo voor te dragen,
dat de noodzeielijkheid werd inge
zien.
Hierna constateerde de heer Luy
ten, dat er steeds een goede en heer
lijke harmonie tusschen Directeur en
leeraren heeft geheerscht en dat de
heer Van der Ley zijn vriendschap
voor de leeraren niet aüeen in woor
den, maar ook in daden had geuit.
Zinspelende op een ongesteldheid,
waaraan de heer Van der I>ey onlangs
had geleden, drong spreker er bij den
Directeur op aan, dat hij wat minder
van zichzelf zou vergen, opdat hij des
te langer voor zijn gezin, de kweek
school en de leeraren zou gespaard
Hierna bood de heer Luyten als
souvenir een fraai inktstel aan.
Do lieer Van der Ley dankte in hao.
telijke bewooi-dingen voor de hem ge
brachte hulde.
GYMNASTIEK „CONCORDIA".
Door de gymnastiek- en schermver-
eenigïiig Concordia is naast haar da-
mesafdeeling een meisjesafdeeling op
gericht, voor meisjes van 12—16 jaar.
