Haarlems Dasblaq
GOUDEN VISIOENEN.
TWEEDE BLAD
Dinsdag 6 Mel 1S13
c©rneente waren te nauw om, als do
train er wezen zou, nog ruimte te la
ten voor do passage van rijtuigen en
voetgangers en. vooral des Zondags,
als de meeste bewoners zich met hun
ne kinderen naar buiten begaven,
moest het verwondering trekken, <lat
bij het veelvuldig rijden in de Groote
Houtstraat geen ongelukken gebaur-
Men zou zeggen, dat juist dit argu
ment de requestranien had moeten
doen begrijpen, dat het met die drukte
nog wel wat lijden kon, maar het te
gendeel was waarzo hadden zich
eenmaal voorgenomen tot de slotsom
ie komen, dat er geen tram moest
worden aangelegd en die conclusie
schreven zij derhalve neer, met nog
een laatste argument dat er geen
rijtuig meer voor winkels zou kunnen
stilstaan zonder botsing. Dit laatste
bezwaar nu is niet geheel zonder
grond geweest juist in de omgeving
van deu Ilalletjesberg ondervinden de
winkeliers .moeite en last van liet
dubbel spoor, dat in dezen nftuwen
trechter stilstaande rijtuigen van den
oenen naar den anderen kant van de
straat jagen kan.
F.en tweede, maar kleinere phalanx
von klagers, 31 man sterk, werd aan
gevoerd door Jhr. J. P. A. Teuing van
Berkhouthet waren allen eigenaars
of huurdc-rs van huizen in de Groote
Houtstraat, Koningstraat en Bartel-
jorisstraat, die het over een anderen
boeg gooiden. Do afstanden in Haar
lem waren zoo groot niet, zij voor
zagen. dat alleen voor de bewoners
var. het Florapark het trammen de
moeite waard zou zijn; bovendien zou
den de straten veel te lijden hebben
door hel stellen en wellicht weer weg
nemen (adressanten voorzagen blijk
baar ©en spoedig fiasco) van de rails.
Welgestelden hielden equipage, die
aan vele ingezetenen voordeel ver
schaften welnu, te Amsterdam was
gebleken, dat eigenaai's van equipage
die sedert den aanleg der tramwegen
weggedaan hadden.
Men zou zeggen, dat dit pleitte voor
de populariteit van de tram. Adres
santen vreesden meer voor de toe
komst van zadelmakers en fourage
handelaars en hadden bovendien nog
een andere snaar op hun lier, die zij
tremolo lieten trillen de tramwagens
zouden de Haarlemsche schooljeugd
minstens viermaal daags in groot ge
vaar brengen.
Baron Van Tuyll van Vleuten met
14 medestanders dreigden, dat velen,
die in en om Haarlem equipage hiel
den, na den aanleg van een tram het
rijden door die stad zooveel mogelijk
vermijden zouden, en de heer E. J.
Westerveld met zeven buren verzoch
ten, de tram, wegens dé marklbezoo-
kers, toch vooral niet over 't Verwulfl
te. laten gaan.
Misschien zouden al deze sombere
schilderingen den gemeenteraad nog
wel tot wankelen hebben .gebracht,
wanneer niet aan de vroedschap merg
in do knoken en moed in de ziel was
bijgebracht door een request van den
beer Zocher en 330 anderen, waarin
flink weg verklaard werd, dat een
traan een vooruitgang voor Haarlem
hceten mocht.
Wel besloot de Raad toen nog niet
op eens, wel droeg hij B. en W. op, do
maat te nemen van Haarlem's
straten, of daaraan bet nieuwe tram
kleed passen zou, maar de geest was
goed en met 18 tegen 4 stemmen werd
de concessie verkend. Alleen werd.
daar niemand ooit volkomen heldhaf
tig is, de door B. en W. voorgestelde
termijn van 50 jaar vervangen door do
bangelijke bepalingtot wederopzeg-
gens.
Het begin was niet fraai de tram
derailleerde tijdens een proefrit l>ij
Trou moet Blycken, maar dit onheil
beklijfde niet. Zullen ook de tram
tegenstanders over het malheur ge
spot hebben, weldra zou blijken, dat
het best lacht wie het laatst lacht.
In 1878 vervoerde ze al 396.125 per
sonen, of 71/2 persoon per rildo
winst was f 13.426.14. En de persoon
lijke ongelukken, waar velen zoo bang
v oor geweest waren, bleven uit; alleen
werd op 1 Juli een doove vrouw op het
Stationsplein door een tramwagen
'aangereden en kreeg, naar het ge
meenteverslag plechtig verzekert, een.
uiet noemenswaardige verwonding
aan een der boenen.
Veilig mochten dan ook B. en W.
verklaren*: „het vele gebruik, dat van
dit doeltreffend vervoermiddel ge
maakt wordt, doet zien, dat de tram
in een werkelijke behoefte voorziet."
Eigenaardig is het, dat de tramweg
maatschappij al dadelijk bij haar op
richting grootere plannen had, waar
evenwel niot, van gekomen is. Mon
sprak van eon paardentram van
Haarlem over BloeinendaaL naar
Zand voort en inderdaad heeft de
Haarlemsche tram een concessie be-:
ze ten voor ©en stoomtram langs de
Geel. Oudo Gracht, de Ranks en Over-
veen, maar toen Bloemendaals bestuur",
geen stoomtram in do gemeente ver
koos te hebben, sprong dat af. Waar-'
om toen niet een paardentram werd
aangelegd, is mij niet gebleken.
Het succes van. de paardentram wek
te iiitussclien af en toe ook bij anderen
geestdrift tol uitbreiding op. Onder
den titel„Meer tramwegen in Haar
lem" raadde in 1892 „.Vut van t al":
aan, om nog vijf andere tramlijnen
door de stad te leggen (en naderhand
bovendien nog drie, die bij evenwel
voorloopig nog niet op den voorgrond
bracht maar het feit. dot hij ec-n
kwartierdienst voldoende vond, in
welken tijd een wandelaar al die tra
jecten gemakkelijk loopon kon, be
wijst, dat er ook toen op tramweg-
gebied veel geliefhebberd is.
J. C. P.
Buitenlandsch Overzicht
Do Baikan-vuikaan.
Montenegro zwicht voo? da
bedreigingen.
Er is, zooals we gisteren al in 't
kort meldden, voor den vrede in Eu
ropa goed nieuws.
üe Montenegrijnsche regeering
gaf officieel aan de Engelsche regee
ring kennis, dat haar waardigheid
haar verbiedt aan een geïsoleerde bc-
tooging loc te geven, maar dal zij hel
lol van Skoelari in handen legt van
de mogendheden.
Tot zoover dit officieele bericht.
Montenegro ontkent, dat 't gezwicht
is voor de bedreiging met een mili-.
taire expeditie van Oostenrijk-Honga-
rije en Italië, maar over die bewering
kunnen we dc schouders orhalen.
Feit is evenwel dat Montenegro ge-
heel bakzeil gehaald heeft.
De mogendheden hebben geëischt,
dat Montenegro van Skoetari afstand
doet, en als Montenegro thans 't lot
van Skoetari in de handen der mo
gendheden legt, dan wil dit precies
zeggen Skoetaii is voor Montenegro
verloren.
De ambassadeurs-conferentie te Lon
den heeft gisterenmiddag weer ver
gaderd.
Na afloop heeft men het volgend
communiqué bekend gemaakt:
..Het, feit, dat de Koning van Mon
tenegro het lot van Skoelari in ban
den der groote mogendheden stelde,
geeft groote voldoening,
„De groote mogendheden zullen nu
overwegen, welke regelingen in de
toekomst teil opzichte van de stad
getroffen zullen worden.
„De ambassadeurs zullen Donder
dag weer bijeenkomen."
Ook wordt uit Weenen gemeld, dat
dc Donau-monarchie bereid is aan
Montenegro compensaties te geven
voor 't verlies van Skpetari.
In Oostenrijksch-Ilaliaansche krin
gen is men verheugd, dat Montenegro
nog op het laatste oogenblik voorden
wensch van Europa is gezwicht.
In 't Engelsche Lagerhuis deed de
minister-president gisteren meedee-
ling van 't besluit van Montenegro.
De Engelsche premier zei
„Deze tijding scheukt groote vol
doening, en is een beslissing waarme
de de Montenegrijnsche vorst kan
worden gelukgewenscht, zoowel in
het belang van zijn land als van den
internationalen vrede."
Toch een expeditie naar Albanië
Wat de expeditie naar Albanië be
treft door Oostenrijk-Hongarlje en
Italië, verneemt de Weensche corres
pondent van het „Beri. Tageblatt",
dat de onderhandelingen nog steeds
niet ufgeloopeu zijn. Bezwaren, die
in do laatste dagen door Oostenrijk-
sche pulitiei opgeworpen zijn tegen
't nestelen van Italië in Valona, doen
zich sterk gelden.
Lr zijn invloedrijke personen, die
cr voor pleiten om in elk geval
ook al geeft Montenegro geheel toe
een expeditie naar Albanië te zemlen,
vooral in verband met de woelige toe
standen aldaar en 't optreden van
Es:- i.l pasja met zijn troepen.
In Italië schijnt men zich volkomen
voorbereid te hebben voor de expedi
tie en schijnt het twijfelachtig, of men
daar van hot plan Albanië en Valona
te bezetten, zoo gemakkelijk zal af-
zien-, In elk geval zal liet nog eenige
dagen duren voor beslist is hoe in
deze. quaestie gehandeld zal worden.
Officieel wordt uit Rome en Weenen
nog eens gemeld, dat men geen plan
nen heeft een deel of heel Albanië in
te palmen. Er zijn geen territoriale
begeerten, men wil alleen een onaf
hankelijk Albanië.
Van Engelsche-zijde wordt 't denk
beeld thans opgeworpen een interna
tionale politie m Albanië in 't leven
te roepen, zoolas indertijd en nu in
naam nog op Kreta.
Er- werd gisteren op do afnbassa.-
doursconfereiitie het voorstel gedaan,
Skoetari in handen te stellen van dc
marine-officieren, die de mogendhe
den zullen vertegenwoordigen, en
wier oorlogsschepen thans voor de
kust liggen.
In den loop der discussie herinner
de de Engelsche minister Sir Edward
Grey de conferentie er aan, dal reeds
in de eerste samenkomst, der ambas
sadeurs in December, besloten was
tot den Status Albania. Hij voegde cr
aan toe, dat Oostenrijk en Italië be
last zijn met de voorbereiding en het
ontwerpen van een plan, dat door de
Oostenrijkschc en Italiaansche am
bassadeurs aan de goedkeuring van
do volgende samenkomst der confe
rentie zal worden onderworpen.
Stakin.j TijanSelijkïCilen.
Lit Konslantiiiopel werd heden aan
de „National Ztg." geseind, dat de
Balkanbondgenooten definitief beslo
ten hebben de vijandelijkheden te sta
ken tot de vrede gesloten zal zijn.
De achteruitgang van Turkije.
Volgens de „New York Herald
wordt in Konstaminonel in bevoegde
kringen weer druk de quaestie be
sproken van de overbrenging van In-t
Keizerlijk Hof, zoowel als van den ze
tel der Regeeririg naar een stad in
Klein-Azie. Konstanlinopel toch gaai
veel van zijn belang verliezen voor
de Turken Uit sociaal, politiek en di
plomatiek oogpunt zal het nooit meer
eenzelfde belangrijke rol spelen als
b.v. onder Abdoel Hainid.
lis toestand in ühina.
Dr. Sun-Yat-Sen, de leider der re
volutionaire beweging in China, richt
in de Engelsche pers een brief aan de
regeeringen aller landen, waarin hij
schrijft
„Als resultaat van een nauwkeu
rig ondc-rzoek, door eenige van regce-
gingswege benoemde beambten inge
steld naar den moordaanslag op ex-
minister Sung-Chiao Yen, is duidelijk
gebleken, dat de regeering te Peking
in niet geringe mate bij dien moord
betrokken is. Dientengevolge is de
situatie zoo ernstig geworden, dat on
der het volk een geweldige crisis
dreigt uit te breken. De regeering,
overtuigd van haar schuld en zich wel
bewust, hoe groot de verontwaardi
ging in den lande over deze lage
misdaad is, die waarschijnlijk tot
haar val leiden zal, heeft plotseling
en zonder met de grondwet rekening
te houden, een leening van
25000.000 pond sterling met de vijf-
mogendhedengroep gesloten, niette
genstaande de krachtige protesten
van de vertegenwoordigers der natie,
die thans te Peking vergaderd zijn.
Deze eigenmachtige en niet de consti
tutie strijdige handelwijze heeft de
verontwaardiging verwekt door don
moord op Sung-Ohiao-Yen, nog doen
toenemen, zoodat op het huidig oogen
blik de woede des volks tot het kook
punt is gestegen.
Een verschrikkelijke revolutie
schijnt onvermijdelijk. Inderdaad is
de crisis zoo acuut geworden, dat al-
genieene ontevredenheid elk oogen
blik tot een geweldige catastrophe
aanleiding geven kan.
Van den geboortedag der republiek
af heb ik naar vrede, eenheid, samen
werking en vooruitgang gestreefd. Ik.
hc-b Joean-Sji-liai voor het president
schap aanbevolen, omdat ik geloofde,
hierdoor de eenheid der natie te zul
len bevorderen en in de hoop, dat de
aeia van vrede cn vooruitgang des te
eerder zou aanbreken. Sinds dien tijd
heb ik al het mogelijke gedaan oni dc
orde in 't land te herstellen cn de re
geering te helpen uit den chaos, door
de revolutie geschapen, liet was mijn
ernstig streven cn oprecht verlangen,
om den vrede in de republiek te ha mi-
haven, maar mijn pogingen zullen
vruchteloos blijven, indien financiers
Peking van geld zullen voorzien, dat
zou en waarschijnlijk zal gebruikt
worden om een oorlog tegen de natie
te voeren. Indien het land tot een
oorlog gedwongen wordt, dan zul ons
volk, dat zicli juist begint te herstel
len van de slagen der revolutie, op-
nieuw in ontzaglijke ellende gedom
peld worden. Mijn landgenooten heb
ben zich vele-offers getroost om den
republik.einschën staatsvorm inge
voerd tc krijgen en zij zijn vast be
sloten, om dc republiek, koste wat het
kost, te handhaven.
Indien hot volk thans wordt ge
dwongen tot een strijd op leven cn
dood voor het behoud der republiek,
dan zal niet alleen ons land daarvan
de nadeeijge gevolgen ondervinden,
maar zullen ongetwijfeld ook alle
vreemde belangen" in China zeer veel
le lijden hebben. Indien de regecring
te Peking de noodige fondsen niet ver
krijgt, bestaat cr kans, dat een com
promis tusschen haar en het volk zal
tot stand komen, doch in h'et tegen
overgestelde geval, wanneer het gou
vernement volop over geld te be
schikken heeft, moet binnenkort een
noodlottig conflict uitbreken.
In naam der humaniteit en der be
schaving doe ik daarom thans ecu
beroep op u, "om uw invloed aan te
wenden en te voorkomen, dat finan
ciers dc regeêring te Peking van geld
voorzien, dat zonder twijfel voor oor
logsdoeleinden zal gebruikt worden.
Ik doe een beroep op allen, wien hel
geluk en de voorspoed der menschhefd
ter harte gaan, om mij in dit uur' van
grooten nood 'hun morrelen -bijstand
te verleen en, ten einde noodeloos
bloedvergieten te voorkomen cn mijn
landgenuoten le beschermen tegen 'n
hard lol, dat zij absoluut niet ver
diend hebben.
Binnenland
BETOOGING VOOR VROUWEN
KIESRECHT.
In do groote Diereniu-n-zaal te
's-Graveuhag© werd Zondag een ver
gadering gehouden, belegd door de
Vereeniging vcor Vrouwenkiesrecht,
om te protesteren tegen de kiesrscht-
paragiaaf in de Regeerir. as voorstel
len voor gror <1 wetsherziening.
Van het HoiJ. Spoorstation waren-
een groot aantal dames van buiten de
stad "in-optocht naar de zaal getrok-j
ken, meest allen getooid met een wit
lint, het woord "Vrouwenkiesrecht'
dracende, sor. ralgen met de geel-wii-
gele vlag van de vrouwenkiesrecht
beweging.
De zaal en de galerijen waren ge
heel bezet, in hoofdzaak met dames.
Dr. Aletln H. Jacobs opende de hij-
eenkomst met een toespraak waarin
zij zeide. dat do veroenïging met ver
ontwaardiging de Rege. ri ngs\ om
stellen gelezen heeft, en dat het bloed
der vrouwen aan bet koken was ge
bracht door de bewering van den mi
nister-president, in een dor Kamers
van de volksvertegenwoordiging ge
uit. dat de vrouw bet kiesrecht niet
begeeit.
Een regeering, die zóó wo.iig weet,
wat er onder het volk leeft, verdient
niet langer, dat zij aan het bewind
blijft (applaus). Lat en onrechtvaar
dig noemde zij lic-t, aan de vrouw nog
langer het kiesrecht te onthouden.
Met vreugde constateerde spr,, dat
zoovele vrouwen tegen een lange reis
niet hebben opgezien, om hier-te pvo-
testeeren, om aan de Regeer ing te!
doen zien, dat zij.het .kiesrecht bege-i-
ren en .verdiénen, en dat zij dit wa
pen tér'zelfverdediging -vonr zicit op-
-eisehen.
Spr. eindigde onder daverenden bij
val met den wensch dat nn\ Heems
kerk die hooremle doof en ziende
blind is voortaan in de huiskamer
zijn theorieën zal mogen uiteenzet
ten en dat bij vervangen zal worden
door iemand, die de vrouw geeft wat
zij vraagt.
Zij deelde nog mede, dat ook spre
kers van de drie clerical© l ichtingen,
waren uitgenoodigddat dezen heb
ben bedankt is niet de schuld van de
vereen i ging.
Daarna werd mondeling adhaesie
betuigd door inej. Polak, van het
Nationaal Bureau voor Vrouwenar
beid, door afgevaardigden van dei
Bond voor Vrouwelijke Verloskundi
gen, van de Vereen icing tot behari .-
ging van de belangen der vrouw, de
Nederl. Vereen, tot afsrh. van alco
holic dranken, dc Vrije Vrouwenver-
oenigiug ie Am sterdam die van links
noch recht? veel verwacht en handha
ving van hei neutral itc its standpunt
voorstaat).
Ook vele schriftelijke en enkelo te
legrafische betuigingen van instem
ming van organisaties cn personen.
Do ec-ishe spreker was Kamer
lid prof. mr. G. A. van Hamel. Hij
noemde liet een eenvoudige stap,
om de vrouw, d e ree<Is in zoo
menig advisee rend collego zitting
heef*., het recht te geven ook in dc
vertegenwoordigen.Ie colleges zitting
te nemen, liet reent om ie k ezen om-
houdt do IU-g «K-ring aan de vrouw,
zonder dut zij dat maar in hot min-t
motiveert, 'i Vraagstuk is niet be
streden, liet is eenvoudig genegeerd.
Dat maakt liet krenkend© na de uit
sluiting nog krenkender; nicu staat
versteld over zóóveel indefferentie.
Bij de stembus moetc-u dus andere
mannen gezonden worden, opdat om-
de Regeennjr, die vergoot, d n er nog
vrouwen zijn, e.under© komt, die
begrijpt dat ©en"belangrijk vraagstuk
met ernst behoort tc woidc-i; opge
lost. (Langdurig applaus).
Daarna zetto spr. uiteen, dat <lo
vrouw, z.i. ontvankelijk is voor da
burgerdeugden die haar het kiesrecht
waardig maken, er- die elk kiezer be
hoort te bezitten. Veel vrouwen zul
len met. haar burgerdeugden menig
man beschamen.
Op menig gebied werken man en
vrouw samen, gelijk, spr. met de
kunst ,teu voorbeeld toelichtte.
Verder wenl nog door een groot
getal sprekers en spreeksters het
woord geweerd, door vertegenwoordi
gers van verschillende politieke parr
tijen van links.
Ten slotte werd 'oen "motie aange
nomen, waarin de vergadering ver
klaart "zich ten zeerste gegriefd te ge
voelen, „door de kiesrêchtpaïagroaf
in do voorstellen tot grondwetsher
ziening der Regeering, die door Se
vróuw, economisch én sociaal d©"ge
lijk waind ire van don man, bij hom
achter.te stellen, miskent wat er leeft
en' groeit onder do Nederlandschó
vrouwen, nu zij de erkenning "harei*
politieke rechten opeischen",
Zij spreekt als har© nieêning uit,
dut „de economische evolutie van
onz© liL.lendaagsch© samenleving dc-n
eisch van medezeggenschap der vrou
wen zelf medebrengt, en dat <lc Re
gecring iiij baai voorstel om dc vrouw
liet kiesrecht, blijvend te onthouden,
willens cn wetens de oogen sluit voor
de maatschappelijke feiten".
D© mofje geeft voorts uiting aan de
verontwaardiging der vergaderden
over het peactlonnaire grondwets
voorstel, «lat de uitsluiting dei vrouw-
voor jaren lang wil bestendige i"
Het Nederl. volk en in he; "bijzon
der de Nederlandsch© vrouwen van
ai'e gezindten en a":'e klassen wor
den opgeroepen" om mede te proies-
teeren togen deze willekeurige onge
rechtvaardigde daad der Regeeing
O de ganscho vrouwelijk© sekse het
stempel van minderwaardigheid op
drukt. en het hoofdbestuur der Ver-
eniging voor V rouwenkicis recht
wordt opgedragen deze motie ter kou-
nis van dc Regeer ing te brengen.
OUDHEDEN.
De 's-Ifoitogenbossche Courant ver
neemt int Cuijk, dat de lieer" J- Rij-
souw aldaar, di© in zijn tuin een zink
put deed graven, daarbij twee Ro
meinse!:© urnen vond. De eerst:- was
van aarde en gevuld met overblijfse
len van beenderen, de tweede was
een circa SO cM. hoog© glazen kan,
versierd door twaalf relief-koppen.
Dezo laatste vondst vooral is belang
rijk. De urn (Inteert uit het jaar 200
of 300 na Christus' geboorte. D» heer
Rijsouw is voornemen sde onderzoe
kingen in zijn tuiu voort te zetten,
welk voorbeeld door de buren wel
zal worden gevolgd. Opmerkelijk is
't, dat de plaats, waar dc urnen ge
vonden worden, ongeveer 250 M. ligt
van do plek, waai de vroegere vond
sten plaats hadden, waaruit blijkt,
dat het Romeiiin.-. he kerkhof, waar
mee men hier to doen heeft, eer.e
groot© uitgestrektheid had.
POGING TOT MOORD.
Zondagavond, aldus meldt men
aan de „Tel." vervoegd© zich bij ïhej.
K. Soeuwen, Hooidrift t© Rotterdam,
do man van wien zij gescheiden leef
de. Hij mankte drukte en wierp, toen
hem niet werd open gedaan, dreig
brieven door de brievenbus. Ten laat
ste school hij door de brievenbus een
revolver af, waarvan de kogfl door
de tochtdeur ging en in den muur
werd teruggevonden- Hij nam toen
dc vlucht, doch werd later in zijn
woning gearresteerd. Hij verklaard©
ni©t de bedoeling gehad te hebben
zijn vrouw t© dooden.
AANKOOP VAN „ELECTRA".
Het „Nieuws" meldt, dat liet ge-
meenteb--stuur van Amsterdam in-on-'
dcrhandelmg is voor het aankoopen
der Maatschappij voor lichtinstalla
ties: „Electra". D© Tel. verneemt,
dat de koopsom zijn zal 880.001).
Hot, moet in de bedoeling liggen,
do i'(.,'i.-ë?s:e aar. Electra", ;n nor
male nmsb.'uligheden eindigende op 1
Januari 1918, uiterlijk te doen afioc4
[ien on I Augustus 1913.
Het moet niet in de bedoeling dei»
gemeente liggen, de centrale van
„Electra in werking te doen blijven.
Alleen voor den aanstaanden winter
zal ze als reserve dienst doen.
Dc overneming moet, op dc te ver
vullen formaliteiten na, zoo goed als
beklonken zijn.
J B. VERI1EY.
Zondagmorgen half zeven is kolo
nel J. B, VerJiey, lid van de Tweede
Kamer, na een langdurig ziekbed,
waarbij operatief ingrijpen niet meer
mocht balen, overleden.
Ongetwijfeld zal zulks in breeden
kring met diep leedwezen worden ver
nomen, wijl kolonel Yerhey op allen
met wie hij in aanraking kwam, een
OM ONS HEEN -
No. 1706
De Haarlemsche Paardentram
Terwijl and ca's mot, don kreet„leve
do Koning 1" gewacht wordt totdat do
vorige koning dood is, toert nu de
eloclrische truni roods door onz© stra
ten, terwijl do paardentram als ont
troond© koning achter haar aan komt.
Of is dut beeld niet juist on moeten
wij Haarlemmers, veeleer spreken .van
'oen trouweft bescheiden dienaar?
Ho© hot ook zij, nu we op liet punt
staan van ons ond© paardentram,meljo
afscheid t© nemen, Is het zekér de tijd,
er een woord van herinnering en af
scheid an.il te wijden.
Op 28 Mei 1878 begon de tram den
dienst, zij zal dien den Oden Mei a.s.
staken; dus bereikt zij niet ten vollo
den leeftijd van 35 jaar. Haar oprich
ting ging niet zonder moeilijkheden.
Nadat de heeren P. Rouwenliorst Mul
der, A. Numans, W. A. J. Kuiler en
W. IT. Muntendam bij raadsbesluit
van 28 November 1877 concessie ver
kregen hadden, moest or nog Ver
klaard worden, dot dc lèening van
400 aaadeelcn ft I 259 niot den dadelij-
ken bijval had gevonden, dien men
had verwacht. De vrienden van het
tramplan kwamen daarom begin Ja
nuari. 1878 bijeen in Hotel Funckler
«n gezegd kan worden, dat zij hot
daar niet bij platonische liefdesbetui
ging lieten. Toen bleek, dat er nog 129
aandeel©» moesten worden genomen,
kw am een van de aanwezigen op de
oorspronkelijke gedachte, om die aan
deden ie doen nomen in de vergade
ring op de manier, zooals men anders
wel om de laatste kers eet. En inder
daad de hoed ging rond, maar toc-h
hadden op ©en oogenblik de aanwezi
gen hun buikje aan kersen, ik meen
aan aandeelen, rond gegoten. Er wa
ren toen nog 39 niot aan hun adres
gegeven. Daarop stond de heer A. de
Veer op en verklaarde, dezo verschop
pelingen voor zijn rekening to ne
men. Di© royale daad vond natuurlijk
applaus en hulde en de heer De Veer
werd op stnandon voet in hop College
van Commissarissen opgenomen.
Bezitten wij deze tram, zeiden de
voorstanders, dan zal Haarlem een
in rich li,ng te meer hebben di© het,
verkeer .voor de bewoners onzer steeds
in uitgebreidheid toenemende stad
zeer zal vergemakkelijkenen waar
schijnlijk ook meerderen aansporen,
zicli te vestigen in een plaats, waar
niets wordt verzuimd, om het verhlijf
zoo aangenaam en gemakkelijk te ma
ken als mogelijk is.
liet was gelukkig, dat er geestdrift
zal in het optreden van de tramvrien-
don, want aan tegenstanders ontbrak
het evenmin, voortkomende uit allerlei
categorién der Haarlemsche samen
leving. J. A. Fiora, hekend© Halletjes
bakker uit do Kruisstraat en boven
dien een amateur-tenorzanger van
lang niet alledaagsche verdienste,
diende met 119 anderen een request
bij den gemeenteraad in, waarbij hij
d© gevolgen van «1© slichtirg der paar
dentram met akelig© kleuren schil
derde. Worden de bezoekers van bui
len; zoo redeneerden der.© tien dozijn
pessimisten, direct van liet station
naar den llout overgebracht, dan zijn
z© niet in 'le gelegenheid, iets in
Haarlem t© gebruiken of tc koopen.
D© tramweg zou alleen de strekking
hebben, om deze bezoekers van onze
gemeente t© ontvoeren en hen naar
de gemeente Heemstede enz. over te
brengen en die de voordeden van dat
bezoek te doen verkrijgen.
Alsof die goeie paardentram als een
blïksemtrem Uaurietn doorvliegen J
Maar de 120 hadden nog een ander J
bezwaar de meeste straten van de!
F e u H i e t n
Uitbot Engcisck
van
DAVJD CHRISTIE MURRAY.
19)
Bedoelt ge met te zoggen dat gij
al die landen kent, dat gij ze allen
gezien hebt? vroeg de veldwachter we
der.
Allemaal.
Iloe komt het dan, als ik vragen
mag, dat ge nu 'hét ploegen en zaaien
bij de hand hebt genomen? Van. het
oogsten kan ik nog niet spreken, om
dat liet nog geen oogsttijd is.
Ik heb het vroeger al bij de hand
gehad, antwoordde de reiziger, voor
dat ik-het ruime sop ooit gezien had.
Zooals bet liedje zegt: „Jk ben een
jonken van liet land: 'k ben groot ge
bracht bij 't ploegen.; -bij ploegen en
bij zaaien, bij oogsten en bij maaien;
een jongen van het land Vivoa de
boerenstand."
Hij zong den laatsten regel en het
refrein met een brommende basstem.
en nam met een zwaai eene leng uit
zijne kan.
O, zoo, zcido do veldwachter,
nadenkend, zijt gij er bij grootge
bracht, Gei hebt zeker heel wat
vreemds gezien?
Ik heb zqowat alles gezien wat
er te zien is, was het antwoord, lk ben
overal geweest.
't Is een waar spreekwoord, zei-
de degerimpelde oud© winkelier
lachend, dat een rollende steen geen
mos opneemt.
Dat kan. wel wezen, vadertje, zei-
de Bowling, den satirieken oude toe
knikkende, maar ik heb toch meer
mos opgenomen dan je denki. Wat
zegt ge van vijftig duizend pond aan
goud, hè? Daar heb ik eens d© lieift.
van gehad eerlijk de helft! Ziet ge
dien vinger? Daar is geen nagel op?
De andere vingers hebben nagels.
Waarom is ©r dan op dien vinger geen
nagel? Dat zal iki u vertellen. Er lag
vijftig duizend pond voor mij, ziet ge,
en in mijne begeerigheid stak is er
mijne handen tot aan mijne ellebo
gen in. alsof het water was, en ik
scheurde dien nagel af, en hij. is nooit
weer aangegroeid. Hij zag uitdagend
om zich heen. De mannen in de kie
len gaapten hem of elkander niet een
dom gezic-l t aan: de veldwachter
schéén minder verbaasd dan men van
hem verwacht zou hebben; en de ge
rimpelde wangen van den ouden win
kelier waren tot een spotachtigen
Jacli geplooid.
Ha zeide Bowling, gij
denkt dat ik een leugenaar ben, niet
waar
Dat. is bet waurste woord, dat gij
nog gesproken hebt, zeide d© oudo
winkelier.
Dat is ecu bewijs van uwe onwe
tendheid, hernam Bowling, in bet
minst niet verlegen. Gij zijt ner
gens geweest,, gij hebt nooit iets ge
zien, gij hebt niets anders gedaan
dan beschimmeld te worden als een
stuk kaas in een muizenval, en liet is
natuurlijk, dat voor zoo'n man als gij
zijt alles wat verbazend is, een leugen
moet schijnen; Als ik ook zoo dom
was, zou ik het zelf voor een leugen
houden.
Hoe zijt gij, vroeg de veld-
wnChter, naii zóo'n som geld geko-
Ju, dat is liet nu juist, nietwaar
zeide Bowling. lk bon er eerlijk
aan gekomen, en de helft van die som
was van mij, en kwam mij billijk toe.
Nu, sprak de veldwachter,
met zoo'n som zoudt gij zoo rijk zijn
als die daar. Hij knikte achter
waarts in de richting van het park.
IToo zijt ge al dat geld weer k wij tg©-
raakt, na het eenmaal bezeten te heb
ben
Ziet gij ditvroeg Bowling tot
antwoord, met zijn vinger over het
litteeken, dat zijn gelaat misvormde,
strijkende. Dat heb ik opgedaan bij
het verdedigen van mijn eigendom, en
ik lag voor dood. Eenmaal hoop ik
den man te vinden, aan wien ik dat te
danken heb.
Hij knikt© somber, én na zijn kan
bier leeggedronken (e hebben, stond
hij op, stopt© con verse he pijp, stak die
bedaard aan, en, daar niemand hem
op zijn laatste gezegde antwoordde,
stapte hij been, na zijn kiel als een
bochel boven zijn gordel opgetrokken
te hebben.
Groote leugenaars, --- zeide de
oude winkelier tegen don veldwachter,
hadden neg een les kunnen nemen
als zij nu geleefd en in Castle Barfield
gewoond hadden.
Wel, Reu lx-ii, zeide de veld
wachter, terwijl hij peinzend een haal
tje aan zijn lange pijp deed, ik wil
niet zoggen, dat er geéu volleerde be-"
driegers in Castie Barfield zijn. Maar
ik geloof toch wel, dat er iots waars is
in hetgeen die man zegt.
Jack, sprak de oude man, ik
dacht dat ge wijzer waart.
Hebt ge dan dien nagel niet opge
merkt vroeg de veldwachter.
Hoé zóu iemand zoo iels in zijn hoofd
halen als het niet waar was
Wie een deur houtkleur wil schil
deren, antwoordde de oude nmn,
moet verschillende kleuren van \©if
en kwasten en penseelen van aller
hande grootte gebruiken. Een verstan
dig man. Jack, merkt zulk.; dingen
op. Wil ik, als houtkleurschilder, de
vlammen in liet liout bedrieglijk na
bootsen, dan moet 'ik zien, ht© zij in
de natuur zijn, en zorgen, dat mijn
werk daarmee overeenkom'. Ik spreek
in parabelen, oih mijn meening duide
lijk te maken, evenals iemand .zijn
oogen voor een al te heldor he lit' be
schaduwt om des tc beter te kurirrWi
zien.
„De woorden der wijzen en hunne
raadselen" is een tekst, waarover ik
wel eens heb hp oren spreken, zeide
de veldwachter, en 't kan wel wezen
dat een wijs man op zoo'n manier he
ler weet uil te drukken wut liij be
doelt. Maar bij de vergelijking tus
schen dien nagel en het houtklem-
schilderen van een dour moet toch
dit in 't oog gehouden worden hoe
kunt gij hout nabootsen, dat gij nooit
gezien hebt?-verklaar mij dat eens,
Reuben.
Daar zegt gij zoo iots. hernam
de wijsgeer, na eenige haaltjes aan
zijne pijp gedaan te hebben. En als
ik ér gooi over nadenk, i s hot wel
vreemd, dat iémand op zoo'n ivivnl
zou komen alleen om maar wat t©
liegen, 't Is even waarschijnlijk en
natuuiJiik, dat iemand zijn handen in
t goud steekt wanneer hij het maar
voor 't grijpen heeft, als liet waar
schijnlijk en natuurlijk is, dut ii
goud in een vaste en harde massa
ligt.
-- Juist, Reuhen, zeide de veld
wachter. - - En hot is ook niet iets wat
iemand maar zoo dudelijk invalt. En
als een nadenkend man zooals gij het
eerst begrijpt als hij er zijn gedachten
oyer beeft laten gaan nadut li ij het ge
hoord heeft, hoe zou het dan in zijn©
stomp© hersens opkomen?
F.'r is veel waars in walg© daar
zegt, beaamde de ander er is
veel waars in.
- Ui© klant is hier al oen poos,
begon de veldwachter weder, na' een
tussclienpoos van drinken en rob ken.
D© Zigeuners, die aan den voet van
deu heuvel hun kamp hebben opge
slagen, zij'n op de pachthoeve van
Bacil© geweest (zeker om te zien of
©r voor hen wat te stelen viel) en ik
heb gehoord, dat die Bowling in hun
oigon tuul met ben gesproken hoeft.
Ja, zeide de oude, dat heb ilc
ook hooren vertellen. Zij spiekeu
Spaansch de taal van het land,
waar <i© zwarte Ppaansche kippen
vandaan komen. Do Hertog van W el
lington lieert daar. jaren geleden, te
gen Bonaparte gevochten.
(Wordt vervolgd.)
