HcccKcren van Keil, burgemeester
\an Ede.
Ib.-l bestuur van de centrale a.-r,
kicsvereeniging in het district lid©
iioeU vóór en aleer zij overging tot het
stolen van een candidaat voer de
TvvVte Kantor, neg getracht om sa
menwerking ie verkrijgen met het
r Iraal bestuur der Chr.-Hist. kicts-
verwniging in dat distict, welk voor
stel door dat bestuur van de hand is
gewezen. (Ned.)
De centrale Ghr.-Hlst. klesvereoni-j
ging in het district Goes heeft, naar
,,Dc Zeeuw" meldt, jhr. rar. A. F. de
Savormn Lobman Sr. opnieuw cundi-
'Uut gesteld.
Do anti-rev. kiesvereen. in district
1 te 's-Gravenhage, stelde gisteravond
u nuniem candidaat voor de Tweede
Kamer mr. J. A. de Wilde, advocaat,
aldaar.
De centrale antS-revolutionnaire
Ktesvereeniging te Zutphen besloot de
caiididaluur-Snoeck lleiikemans, ge
steld door do Christel ijk-Historischen
aldaar, over te nemen.
De Maasbode bericht, dat de heer
Slotemaker zijn candidatuur voor het
district Tilburg heeft ingetrokken.
De heer mr. Bichon van IJssetmon-
dé heeft de hem door de Christ.-Hist,
kiesvereeniging te Ommen aangebo
den candidatuur voor de Tweede Ka
mer aangenomen.
(Zw. Ct.)
Ds. Van Wijbe te Barcliem heeft rle
candidatuur der S. D. A. P. in bel
district Zevenbergen niet aanvaard.
De -katholieke 'kiesvereeniging te
Middelburg heeft besloten de candida
tuur van het aftredende lid, den heer
J. H. Blunt, krachtig te steunen.
De heer W. J. van Santen te Goes,
heeft voor de candidatuur hem aan
geboden door de Vrijzinnige Kiesver
eeniging te Sneek, bedankt. Ook an
dere personen, die door de kiesveree
niging zijn aangezocht, hadden geen
lust als candidaat vóór de vrijzinni
gen te fungeeren.
INTERNATIONALE VROUWEN-
BAAD.
De thee. Dinsdagmiddag te half vijf
namens den Gemeenteraad door Bur
gemeester en Wethouders van 's-Gra-
venhage in de salons van het Restau
rant van Hotel De Twee Steden aan-
geboden aan den Internationalen
Vrouwenraad, droeg een huiselijk ka
rakter.
Bij den ingang tot de ontvangstzaal
nonion de dames en hoeren opge
bracht door den Burgemeester, om
hangen mot den zilveren amblsket-
ting, en mevrouw Van Kameibeek, lid
van het eere-comité voor do ontvangst
van de conferentie van den Interna
tionalen Vrouwenraad.
Voorts waren aanwezig <le weihou
ders dr. Lelv, mr. Verbroek, De Wil
de en Jansen en een aantal leden van
den Gemeenteraad. Ook de Franscho
gezant was onder de aanwezigen. Vor
der do president der I-Iaagsche Jour-
iinirtienvereeniging, de heer Elout
Nadat de aanwezigen zicli in een
kring hadden geschaard, nam do Bur
gemeester liet woord um den aanwe
zigen een hartelijk welkom too to
roepen.
De presidente van den Internatio
nalen Vrouwenraad, Lady Aberdeen,
sprak hierop namens den Internatio
nalen Vrouwenraad., en in het bijzon
der namens de Engelsch sprekende
leden van dien Raad een hartelijk
woord van dank voor de vriendelijke
ontvangst en de welkomstwoorden,
door den burgemeester uitgesproken.
(Applaus).
Daarna stelde zij den burgemeester
kind. Siegfried voor, presidente van
don Franschen Vrouwenraad, die in
haar moedertaal eveneens op harte
lijke wijze den dank harer Franscho
zusteren vertolkt© voor de vriendelij
ke ontvangst, haar bereid.
Nog andere spreeksters voorden Jn
denzelfden geest het woord.
Zeer voldaan nam men tegen halfzes
van de gemeentelijke gastheeren af
scheid.
Onder do aanwezigen bevond zich
ook airs. May Wright Se well, uit de
Vereen igde Staten van Noord-Amen-
ka, stichtster van den Internationalen
Vrouwenraad.
's Avonds had de aangekondigde
meer feestelijke ontvangst plaats van
de verschillende afgevaardigden enz,
ter congresse van den Internationa
len Vrouwenraad.
In „Diligentia", waarvan het. tal
rijk publiek uiteraard bijna uitslui
tend uit dames bestond, onder wie de
vertegenwoordigster van H. M. de
Koningin, waren nochtans aanwezig
de Minister van Buitenlandsche Za
ken en de burgemeester van 's-Gra-
venhage.
Het eerste welkom werd gesproken
door de voorzitster van den Nederl.
Vrouwenraad, mevr. Van BïemaIIij-|
mans, die in haar rede gewaagde van
de vele mannen en vrouwen die. hoe
wel niet tot de organisatie belmoren-1
de. in dit land toch sympathie heb
ben voor de beweging en de idealen
van den Vrouwenraad. Zij achtte het
gelukkig, dat de internationale bij
eenkomst thans weer plaats heeft,
omdat overal waar deze kwam, de
sympathie er voor toenam, daar men
nu met eigen oogep iets van het werk
bier kon vergelijken niet dat in an
dere landen gedaan, uit welke verge
lijking zooveel eenheid bleek, dat uien
wel de overtuiging moest krijgen, dat
uien gelijk had.
Zij sprak de hoop uit, dat het werk
dat morgen aanvangt, moge slagen
en danlUc voor de aanwezigheid der
autoriteiten, die den Vrouwenraad
tut dusverre niet kenden, zoodat on
bekend onbemind maakte. Dit hoopt
mew. Van Biema, zal aan het einde
van deze bijeenkomst andere zijn.
De redo werd beantwoord door de
voorzitster van den Internationalen
Rund, mevr. de gravin Aberdeen.
Zij dankte voor alles, wat door
den Nederl. Vrouwenraad is gedaan
voor de voorbereiding van het con
gres en het comfort van de congres-
De presidente sprak vervolgens over
de nota sedert de laatste bijeenkomst,
wijdde eenigc woorden van weemoe
dige en eerbiedige herinnering aan d.e
nagedachtenis van de sedert over
leden voorvechtsters voor de goede
zaak.
Zij gaf vervolgens een overzicht van
du geschiedenis van het werk van den
Vrouwenraad: eerst afzonderlijk,
later verbonden, eerst in liet alge
meen. later meer begrensd tot enkele
groote zaken. Zij deed de vergadering
zien, hoe langzamerhand de ideeën
van den Vrouwenraad werden ge
waardeerd door de buitenwereld.
Thans gaat men inzien, dat niet
meer de zwakke voor hel genoegen of
voordeel van den sterke mag worden
onderdrukt.
Verschillende spreeksters voerden j
weder het woord.
Aan alle redevoeringen deed een rau-
ziekkorps liet volkslied voorafgaan
van het betreffende land.
De Minister van Binnenlandscbe
Zaken, de heer Heemskerk, kwam aan
bei einde der bijeenkomst zelf op 't
podium, de presidente dankende
voor de uilnoodiging en baar en me
vrouw Van Biema de hand drukken
de.
DAN. DE LANGE.
De heer Daniel do Lange, dezer da
gen in liet vaderland teruggekeerd
van zijn langdurige reis naar Ame
rika, gaaf. ons spoedig weer verlaten.
En dan voorgoed. Wal hij en zijne
eclrigenoote in Californië. aan do ge
zegende kust van den Grooten Oce
aan, in Mrs. Tingley's stichting heb
ben waargenomen en ondervonden,
.heeft op beiden een zóó diepen indruk
gemaakt, dat zij besloten hebben, in
het, najaar daarheen terug te ieeren
om er zich te vestigen.
Gisteren heeft de hoer De Lange
officieel kennis gegeven van dit be
sluit en van zijn aftreden als dh'rec-
teur van hot Conservatorium der
Mij. tot b. d. Toonkunst.
(N. v. d. D.)
DE LOODGIETER OP HET DAK.
Dinsdagavond laat werden brand
lucht en root. ontdekt aan het post
kantoor te Gouda. Een door de
brandweer, die inet volledig materi
aal kwam aanrukken, ingesteld on
derzoek, wees uit, dat aan het dak
een Ibegin. van brand was ontstaan,
dat met geringe middelen kun wor
den gebluscht. Op den dag had een
loodgieter op het dal werkzaamheden
verricht, zoodat vemoed wordt, dat
een weinig vuur is achtergebleven.
De brandweer hield tot laai in den
nacht de wacht.
(N. R. CL)
DE RIJNTOLLEN.
De Berlijnsche correspondent van
het Hbl. seint:
De Berl. Lolcal Anz. van Dinsdaga
vond meldt: ,.De onderhandelingen
van de Duitsohe regeering met de re
geeringen van Oosteuxijk-Hongarije
en Nederland over het invoeren van
de scbeepvaarUoilen op de Elbe en
den Rijn hebben nog tot geen resnl-j
laten geleid. Dit is ook. te oordeelen 1
naar den stand van zaken op dit oo-
genblik, binnen afzienbaren tijd niet
te verwachten. Dientengevolge heeft
de Pruisische regeering besloten eerst
op andere rivieren, t. w. op de Wezer
en de Oder, scheepvaarttollcn te nef-
fen, v.oor zoover deze rivieren binnen
Pruisisch gebied liggen. De Pruisi
sche regeering hoopt hiermede het be
wijs te kunnen leveren, dat door bet
heffen van scheepvaarttollen de ver
betering der betreffende rivieren en
de daarmede gemoeide economise»©
belangen niet lijden, doch integendeel
zelfs een aar merkelijke verbetering!
ondergaan, er. zij hoopt dientengevol
ge de beide regeerirgen te kunnen
overhalen haar goedkeuring te hech
ten aan het invoeren van de scheep
vaarttollen op Elbe en Rijn.
PAARDENPSYCHOLOGIE.
Dr. R. A. Reddingius deelt in de
„N. Ct," mede hoe hij op de voor-
jaarskermis in den Dierentuin te
's-Gravenbage kennis nam van de
rek en verrichtingen van een tienjari
ge merrie, die zeer gewillig zoowel
zijn mondelinge als de door hem op
een lei geschreven vragen beant
woordde, geheel als een inensch, die
bijzonder vlug en zeker uil het hoofd
kan rekenen,
Dr. Reddingius schrijft over het re
kenen, van dit paard, Norma, nog het
volgende
Worteltrekken kan het, beest niet,
om de zeer waarschijnlijk klinkende
reden dat ook zijn baas. die hem on
derwezen heeft, van een machtsver
heffing geen versland heeft en hem
dut dus niet heeft kunnen Ieeren.
Maar optellen, aftrekken, vermenig
vuldigen en deeleu doet Norma
tenminste met niet te gfootc getallen i
minstens zoo goed als de hengsten
in Eiberfeld.
ik schreef bijvoorbeeld op de 3ei::
3? maal 31. Na een korte poos van j
blijkbaar nadenken volgde zonder
fuut op de vragen van den leermees-1
ter: „Duizendtallen?" 1, „Honderd
tallen?" I, „Tientallen?" 4 en „Een
heden 7.
Zonder dat de eigenaar of iemand
anders liet kon zien, schreef ik toen
op de lei de willekeurige opgave 16
maal 14, zonder zelf uil te rekenen
wat de uitkomst daarvan is. Boven
dien droeg ik zorg dat alleen 't paard
de opgave kon zien. Na een «ogenblik
wachten scheen het beest klaar te
zijn met zijn berekening. Ik vroeg:
„Duizendtallen V" Er kwam niets als
een beweging met den kop. Ik vroeg
nog eens hetzelfde. Weer kwam er
iets als een neen-schudden, Toen:
„Honderdtullen?" 2, „eenheden?" 4,
„en tientallen 2. Eerst daarop re
kende ik zelf en zag dat het paard
correct geantwoord had, zonder dat
liet zich in de. war had Juten brengen
door mijn herhaalde vraag naar de
duizendtallen of door de ongebrui
kelijke volgorde van mijn verdere
vragen.
In mijn artikel in .diet Vaderland"
van 10 en 11 Mei heb ik het, zich nu
aan ons openbarend denken van het
paard, wegens zijn gering inductief
redeneervermogen, vergeleken bij dat
van een mensch met een vernauwd
bewustzijn, zooals dat voorkomt In
den hypnotischen toestand.
Beter is misschien dc vergelijking
met het beperkt denken van den door'
zijn aanleg dommen mensch. Ook aan
een. door een aangeboren aanleg,
dom kind kan men immers gemakke
lijk taalkennis en rekenen Ieeren.
zonder dat het daardoor de producti
viteit van het denken verkrijgen kan.
die een eigenschap is van dgn nict-
dommon mensch. Maar een groote
opmerkingsgave en een goed geheu
gen kunnen vair domme mensche»
wel slimme of sluwe menschep ma
ken. En juist dien indruk maken tot
dusverre de onderwezen paarden,
dom maar sluw, waarbij ik den lezer
verzoek de ongunstige bijbeteekenis
van sluw weg le denken.
Zonder hem de antwoorden te sug-
gereeren heb ik den eigenaar en leer
meester nog gevraagd wat mon van
het paard moest denken, llij vertelde
dat er wel mensclien geweest waren,
die met alle geweld wênschten dat
hij zou zeggen, dat hij de antwoorden
aan het paard ingaf, maar dat de
waarheid was, dat het paard eenvou
dig dat alles weet, omdat hij het met
heel voel moeite door een onderwijs
•van 5 1/2 jaar geleerd heeft. Hij be
treurde dat hij zelf niet zooveel wist
als Krall, daar hij anders het paard
nog veel meer zou kunnen Ieeren.
De man is Hollander, mijns inziens
een voor de wetenschap hoogst ver
dienstelijk landgenoot, hoewel hij
zich dat niet bewust is en slechts zijn
brood wil verdienen. Hij reist al ja
ren met zijn paard op kermissen, is
.op allerlei plaatsen geweest en heeft
er blijkbaar geen zij bij gesponnen.
Wat die man gedaan heeft laat men
maar aan zich voorbij gaan, zonder
er eouige ernstige aandacht aan te,
schenken.
En de reden?
Onze diepgewortelde verwaand
heid tegenover het dier. en onze wel
practische maar in liet licht der
waarheid: erbarmelijke denkgewoon
ten.
HET NIEUWE ROTTERDAMSCHE
STADH LTS.
B. en W. van Rotterdam doen
thans aan den Raad een voorstel be
treffende de opdracht voor den bouw
van het nieuwe Raadhuis, een voor
stel, dat gebaseerd is op het rapport
der jury en op het naar aanleiding
daarvan uitgebracht advies der Raad-
li ui scom missie.
B. en W. deelen mede, dat de uitgc-
noodigde architecten of combinaties
van architecten den eersten Februa
ri hun ontwerpen hadden ingediend.
Door één der combinaties is gebruik
gemaakt van de bevoegdheid tot in
zending van twee afzonderlijke ont
werpen, zoodat in het geheel zeven
ontwerpen zijn ontvangen, niet de go-
kozen motto's als volgt aan le duiden:
1. S. P. Q. R. (Senatus populuscjuc
Rotcrodamensis. 2. Groen en Wit. 3.
Representatief. 4. Pro domo sua. 5.
Aquarius. 6. J. J. 7. Roterodami pros-
peri tas.
De jury bestond uit den Burgemees
ter, dc directeuren'va® Gemeentewer
ken eu Bouwtoezicht, benevens de ar
chitecten Jos. Th. Cuypers, A. Sulm
G.Bzn., J. W. H. Leliman te Amster
dam, E. C. Knuttel te 's-Gravcn-
liagc, J. P. C Stock Wzn. te Rotter
dam. en C. Muysken, le Baarn.
Voorloopig leggen B. en W. de cri-
tische beoordeeling van elk ontwerp,
onder voorbehoud van nadere publi
catie,', vertrouwelijk tor visie, er daar
bij o.m. op wijzende, dat de vijf laatst
genoemde ontwerpen het beschik
baar gestelde bouwbedrag aanmerke
lijk overschrijden cn tevens dat een
drietal ontwerpen en wel „S. P. Q.
R.", „Groen en Wit" en „Aquarius"
zich door bijzondere quaüteiten on
derscheiden, waartegenover evenwel
bezwaren bestaan van uiteenloopen-
den aard, in het bijzonder de aanmer
kelijke overschrijding van de bouw
som met circa een milLioen van hel
ontwerp „Aquarius". De drie genoem
de ontwerpen zijn echter de hestge-
siaagde, ook in architectonische]!
zin, doch het spreekt van zelf, dat
het plan „Aquarius" voor de jury uit
hoofde der overschrijding van de
bouwsom niet in aanmerking kan ko
men. De jury Stelt nu vöur of lus-
schen de inzenders dor ontwerpen „S.
P. Q. R en „Groen en Wit" voor de
definitieve opdracht de keuze te doen,
öf hen in de gelegenheid te stellen
tot indiening van een verbeterd
schetsplan, waarbij rekening is ge
houden met de te hunner kennis ge
brachte ontwerpen. Intussc-hen ves
tigt de jury. met het oog op de aes-
thetische qualiteiten, nog eens de aan
dacht op het ontwerp „Aquarius".
De Raadhuiscojnmissie meent dat
de ingeleverde arbeid voor de bouw
kunde van zóó groote beteekenis is,
dat zij in overweging geeft de ver
schillende ontwerpen le vereenigon1
in een uit te geven boekwerk. Ook de
Raadhniscommissïe is van oordeel,
dal geen der ontwerpen, zooals zij
werden ingezonden, voor onverander
de uitvoering in aanmerking komt,
doch zii bieden ruimschoots de ge
legenheid om te geraken tot de aan
wijzing van den architect, wien opge
dragen zal kunnen worden, zij het ook
na omwerking van zijn plan, liet
Raadhuis te bouwen. De commissie
echter is van oordeel, dat de eerste
weg, door de jury aangewezen, moet
worden ingeslagen.
De commissie is van oordeel,-dat de
keuze moet vallen, op de ontwerpen
van „S. P. Q- R." omdat diens ontwerp
stuat boven dat, onder het motto
„Groen en Wit" ingezonden en daar
in ineer het karakter van een Raad
huis voor Rotterdam uitgedrukt is.
Zij herinnert er ook aan, dat de jury
van „Groen en Wit" schrijft, dat dit
archilcctuurswaardigheid mist en te
spedsch is, dan dal het het juiste ka
rakter zou vertoonen van het eerste
bestuursgebouw van een arbeiders
stad als Rotterdam.
B. en W. vereenigen zich ten volle
met het advies van de Raadhuiscom-
missie. Ook zij zien geen voordeel in
den vergelijkenden nieuwen wedijver;
zij geven dus den Raad in overwe
ging ecu keuze tc doen tusschcn „S-
P. Q. R uii „Groen en Wit", waarbij
zij beslist aan liet eerste de voorkeur
tc geven. In de handen van den inzen
der van dit ontwerp zullen zij met vol
vertrouwen de definitieve opdracht
zien gesteld. De Raad zal mitsdien in
de gelegenheid worden gesteld de ont
werpen te bezichtigen en een keuze
te doen. Nadat de beslissing is geval
len, zal aan de pers en burgerij de ge
legenheid lot bezichtiging worden ge
geven, terwijl voorts de thans nog
vertrouwelijke adviezen zullen wor
den gepubliceerd.
Ook willen B. en W. den wensch
der Raadhuiscommissie volgen en den
volledigen arbeid in een bundel doen
uitgeven.
LEGATEN
Wij lezen in de „Maasbode"
Door nu wijlen dr. E. J. M. Nolet,
op 1 dezer te Schiedam overleden, is,
naar men ons meldt, gelegateerd de
som van 300.000 voor den bouw van
een R.-K. Ziekenhuis te Schiedam.
Verder vermaakte de overledene
verschillende belangrijke bedragen
aan ecnige te Schiedam gevestigde
instellingen, n.l. aan het R.-K. Wees
huis f 20 000, aan het R.-K. Parochiaal
Armbestuur 20.000, aan hel St. LL-
duinageslieht 20 000, aan de St. Wil-
librorousr.ichtiiig 20.000, mui de St.
Vincesitiusvereeniging ƒ5000, aan de
Diaconie der Ned. Herv. Gemeente
ƒ5000, aan de Diaconie der Geref.
Kerk /2UU0 en aan het Armbestuur
van de Oud-Bisschoppelijke Clerezy
1000.
Aan het ondersteuningsfonds van
de Ned. Maatschappij tot bevordering
der geneeskunde schonk bij boven
dien de som van ƒ2000.
Pers-Overzicht
MR. TIDEMAN TE KAMPEN.
Men schrijft aan het „Hbld." uit
het district Kampen:
„Naar aanleiding van een corres
pondentie in de ,.N. R. Ct." betreffen
de een eventueele candidatuur van
mr. P. Tideman Le Bloemen daal in dit
district, achten we het goed hier
mededeeling te doen van enkele gege
vens, die uit cle beste bron tot on,s
kwamen.
„Mr. P. Tideman kwam eenige
maanden geleden voor op hot grostal
van de Centrale Vrijzinnige Kiesver
eeniging, waaruit later de heer J. C.
de Gast te Sommelsdïjk met overgroo-
te meerderheid als candidaat gekozen
werd,
„Na deze candidaatstelling trad Mr.
Tideman te Elburg op. Hij deed dit,
zonder tevoren in eenig contact te
treden met hot bestuur der Centrale
voornoemd. Nochtans begroette dit
bestuur het optreden van mr. Tide
man met welgevallen. Zoozeer had
het optreden van mr. Tideman de
sympathie van de liberale leidslieden
alliier, dat inen. contact met hem
meende te moeten zoeken, ten einde
hem als spreker te krijgen ook in
andere plaatsen van het district
„Intusschen sprak de-heer T. te
Heerde on duar geschiedde het, dat
na afloop van de vergadering de heer
Jos. van Veen, van 's-Gravenhage,
den aanwezigen aanraadde, den heer
Tideman candidaat te stellen. De heer
De Gast had zich dan terug le trek
ken. Een uilnoodiging daartoe moest
tot dezen worden gericht.
„De bestuursleden der Centrale na
men van dit feit met verbazing ken
nis. Wel had het bun getroffen, dat
de heer T. ook te H. optrad, geheel
buiten overleg met de Centrale, wel
was het bun opgevallen, dat deze
noch te Elburg noch te Heerde een
woord van aanbeveling sprak voor
den heer De Gast, maar zij achtten
het onmogelijk, dat een concentratie-
nian, die eenmaal als zoodanig hier
op de groslijst etond, zich er toe zou
leenen, om de eendracht in .de con
centratie le breken.
„Toch moest men -dit nu wel aan
nemen. Immers, bet is ondenkbaar,
dat de heer Van Veen, tegen den
wensch van den lieer T. in, diens Can
dida luur zou hebben gepousseerd.
„Het bestuur der Centrale richtte
zich n-a de vergadering te lieerde di
rect tot mr. Tideman zelf en diens
antwoord kwam hierop neer, dat hij
niet beloven kon bij verdere actie in
dit district de candidatuur-De Gast te
steunen, verder dat hij zelf een can
didatuur zou kunnen aanvaarden, als
die hem door ernstige mannen werd
aangeboden en ten slotte, dat hij zich
eenigszins los voelde van de concen-;
tra tie.
„Na deze verklaring weet het be
stuur der Centrale, dat hel met ccn
eventueele candidatuur-Tideman zal
hebben te rekenen.
„Dat een mogelijke uilnoodiging om
zich terug te trekken bij den heer De
Gast succes zal hebben, dal gelooft de
heer Tideman natuurlük zelf niet.
„De heer De Gast heeft zijn na ern
stige overweging gestelde candida
tuur aanvaard
Letteren en Kunst
MELVINA EN DE LEGENDE VAN
DEN VUURTOREN.
(L. J. Veen. Amsterdam.)
Het heeft onzen grooten Ts. Querid©
behaagd om zich, nadat hij zijn naam
als lyricus in ons land had gevestigd
met kostelijke romans over het Ier,'en
van Bevervvijksche aardbeienplukkers
en Jordaansche lobbers; stof te zoeken
voör een nieuw verbaal in oude tij
den. Zóó oud, dat Raemnckers' om-
slagteekening de heldin toekent alsi
een heks, met een haakneus, een roo-
den doek over den gevaarlijken kop,
bukkend sluipend tusschen lage rot
sen, terwijl ©en zwarté mantel achter
haar aan fladdert. De 'menschen, die
met haar in Rock woonden, hielden
Tiaar, op aanstoken van een nijdige
visschexsmeidook voor een wezenlij
ke heks, en geen wonder want zij
kon haar rimpelende huid pijnloos
ophalen, zoodat er bij hals en nek
vampierachtige vliesplooien spanden,
als in den vluchtniantel van oen vleer
muis; terwijl ze haar huid met de
vingers over het gansche gelaat uit
trok tot de brauwen, piepte haar ge
smoorde mond naar lucht, als de
zwakke stem van den dood-voorspel-
lende, g ran we- n achtf I add era ar.
Voor zulke fratsen zou niemand
baar nu nog van hekserij verdenken,
maar menigeen zou er toch van op de
loop gaan.
Melvina had haar man cn twee
zoons in zee verloren en haar eenig
overgebleven zoon. schoon en teer van
gelaat, haakte ook naar zee, hoeveel
moeite zij oolc deed om hem daarvan
terug te houden.
Op een winteravond was hij naet
thuis gekomen, de wijde wereld inge
gaan; naderhand liet hij weten, dat
hij onder een vreemden vorst dien
de, maar te land, en dat hij door zijn
koenheid hooge vorderingen gemaald
had. Verrukt zette Melvina het akelig
bedrijf voort, dat haar geheim was:
als hot stormde sloop ze naar de rot
sen aan 't strand, beroofde daar de
aangespoelde lijken en begroef den
buit, waarmee ze hem, haar zoon,
eenmaal rijk maken wou. En zoo ge
raffineerd dreef ze de misdaad, dat zij
de lamp, waarmee de visscbers den
zeevarende wilden waarschuwen lo
gen Rocks gevaarlijke kust, uitdoofde,
zoodat er maar voortdurend schepen
op le pletter liepen, waarvan zij de
aanspoelende lichamen plunderen
kon.
Totdat zij op zekeren nacht in een
van die lijken haar eigen zoon her
kende, die naar haar terug had wil
len koeren en wiens dood zij nu, dooi
de lamp uit te slaan, zelf veroorzaakt
had.
Zioduor liet verhaal, in weelde van;
beeld en rijkdom oati taal gegeven,
met meer dan één krachtige beschrij
ving van angst en wee in de duistere
rotsen, vol van de stem van den storm.
AJaar het is alles wél verzonnen, de
droeve historie doet ons niets, even
min als een griezelige bioscoopfilm,
waarvan we weten dat de tafereelen
toch maar in elkaar gezet zijn voor de
vertooning.
Tot dusverre stonden Querido's fi
guren zóó midden in liet leven, dal
deze legendarische Melvina ons niet
ontroeren kon.
Hot verhaat had een practiseh ge
brek: liet was mot toereikend voor
een heel boek, dat icch zekere lengte
behoort te hebben. Zoo zijn er enkele
korte stukken achteraan gekomen,
een paar jengd-hei moeringen onder
anderen, van liet sabbathgezang thuis
van de concerten ui den Paleistuin
en van het köopen van ©en boek van
Jules Vorne. Schetsen, die wel heel
wonderlijk achter het ijselijk Melvinn-
verhaal aanwandelen, maar die, mee
lton we zoo, toch meer weerklank bij
menigen lezer zullen vinden, dan die
in weelderige taal beschreven maar
zuiver verzonnen lijkenberoovcrij.
DE ZELFMOORD.
Ds. M. M. den Hertog heeft bij zijn
promotie lot doctor in de Godgeleerd
heid aan de Universiteit te Utrecht
a's academisch proefschrift gegeven
een uitvoerige studie onder den titel:
„De zedelijke waardeering van den
zelfmoord".
Reeds dadelijk verbaasde ons deze
titel en nu wij het werk hebben gele
zen, komt liet ons inderdaad voor,
dat die oen vergissing is, en dat het
woord waardeering ..beoordeeling"
wezen moet. Van geringe beteekenis
is dot verschil hier niet, omdat waar
deering voor den schrijver verdedi
ging veronderstelt cn beoordeeling
een object ef overzicht mogelijk
maakt.
Aan dat laatste beantwoordt don
ook de inhoud var. bet boek. Hoofd
stuk 1 bevat de geschiedenis der zede
lijke waardeering (beoordeeling) van
/teil zelfmoord, hoofdstuk 11, liet pro
bleem van den zelfmoord in de socio
logie, III de oorzaken der zelfmoonl-
pleging in onzen tijd, IV de zedelijke
beoordeeling van den zelfmogrd en V
de middelen tot bestrijding.
Geen boeit voor iedereen natuurlijk,
maar wel earn dat veel wetenswaar
digs be\ai voor predikanten, pias
ters, gënfeesheerou, zenuwartsen voor
al. De jonge doctor heelt zich \«cl
moeite voor zijn onderwerp gegeven,
al valt niet te ontkennen, dat zijn wij
ze van mededeelen na een jaar of wat
ervariug wel bordiger wezen zal.
Het is hier de plaats niet om op dit
werk nader in te gaan, maar iets mag
toch meegedeeld worden van de mid
delen, die hij tegen den zelfmoord
aanprijst. Ze zijn: goede arbeids-wel-
geving, tempering door den staat van
de ongebreidelde concurrentie, bevor
dering door den,staat \r.i
redelijkheid, tegengaan van alcoholis
me, van speelzucht, van bioscoop- v
tooneelvoor-stellingen, waarin de zelf
moord maar ai te vaak verheerlijkt
wordt, van onzedelijke lectuur; ver
bod aan de pers om gevallen van zelf
moord te publi'CC-ercn, vorming van
het maatschappelijk leven naar d<
ethische grondslagen der Christelijke
reiigio, bestraffing van peg:..
zelfmoord, kerkprediIcing tegen den
zelfmoord. (Schr. wil de kerk op al
lerlei wijs in den strijd legen tien
zeifmoord betrekken en die taak te
doen verrallen door cle school) bevor
dering van den eenvoud des levens.
Rechtszaken
OVERTREDING DER AUTEURS
WET.
Voor de Vierde Kamer der Recht
bank te Amsterdam stond gisteren bij
verstek terecht de lieer C. F. J. Roli-
ling, handelaar in effecten, beschul
digd in zijn weekblad „De Finan-
eieele Opmerker" te hebben nagedrukt
den bij do firma Mart. Nijboff te
's-Gravenhage order den titel „Ambt
en Belang" uitgegeven Open Brief
aan Z. Exc. den lieer J. P. van Heutz
door mr. H. P. Marchant. Het au
teursrecht werd door den maker aan
den heer W. Nijhoff, handelende on
der den naam van Mart. Nijhoff, ©ver
god ragen en noch de schrijver, noch
de uitgever hadden bóki. volgens dc
dagvaarding1, vergunning gegeven
den brief na te d,rukken.
I-Iet O. M., mr. baron Van Hariux-
ma tlioe Slooten, achtte het onaanne
melijk, dat een uitgever niet met dc
Auteurswet Lekend zou zijn; maar
gesteld dat dit zx>o was, dan zou liet
beklaagde niet kunnen ontlasten, om
dat de wet uitgaat van de veronder
stelling dat iedereen de wet kent en
omdat bier het opzet op de handeling
gericht moet zijn. getuige een artikel
in liet laatste Weekblad van bot
P.echt.
Eisch wegens inbreuk malven op
eens anders auteursrecht 200 boete
of 60 dagen hechtenis.
MISHANDELING MET DOODELIJ-
KEiN AFLOOP.
Het Bossche Hof veroordeelde giste
ren don Oestenrijkschen mijnwerker
Johan Arhar, die te Kerkrade een
medearbeider zoo mishandelde, dat
deze aan de gevolgen daarvan over
leed, conform 'bet vonnis der Maas-
trichtsche Rechtbank, tot vijf jaar ge
vangenisstraf met aftrek Tan voor
arrest.
HAZARDSPEL.
Het gerechtshof te Amsterdam hoeft
gisteren in honger beroep onder ver
nietiging van 't vonnis der rechtbank
4e Kamer van '13 Febr. den byousier
D. S. C. veroordeeld tot f 30(10 boete
subs, 6 maanden hechtenis wegens
liet opzette" ijlt als bedrijf gelegenheid
geven tot i iidioc-i 1:. c.i Sur-
p'natistraai 21.
De rechtbank had hem 4 maanden
gevangenisstraf opgelegd.
Een van de agenten die van hei
vonnis, waarbij hij tot een geldlrooie
werd veroordeeld, in honger beroep
was gegaan, werd vrijgesproken.
Verdediger in deze zaak was Mr,
Th. Kokosky.
DE MOORD TE ABBENBROEK.
Het Gerechtshof te 's-Gravenhage
veroordeelde in hooger beroep ven
landbouwer G. Spoon te Abbenbroek
tot 20 jaar, wegens incoixl, vergifti
ging door morphine, van zijn buur
man P. 1L Westerveld.
De Officier van Justitie te Rotter
dam bad teierrtange gevangenis;.Uaf
geèïscht en de Rotterd. rechtbank had
hem veroordeeld tot 20 jaar gevange
nisstraf.
ONTROUWE GEVANGEN
BEWAARDER.
De Amsterdamsche rechtbank lieeft
gister veroordeeld tot 2 jaar gevange
nisstraf overeenkomstig den eisch
van het O. M. de vroegere gevan
genbewaarder R .N. S-, wegens bet
als bewaarder in het Huis van Bewa
ring ten geschenke aannemen van
eet- en drinkwaren en geld, terwijl
hij wist dat deze giften hem werden
gedaan om hem te bewegen briefjes
van zich buiten het H. v. B. bevin
dende personen over te brengen aan
de gedetineerden Willem Boere, en
Hendrik Dekker, alsmede in het over
brengen van briefjes van dezen aan
eerstbedoelde personen. Voorts tot
bet overbrengen van eetwaren aan
genoemde gedetineerden welke hij
van huiler, het II. v. B. zich bevin
dende personen tot dat doel had ont
vangen. Met. betrekking tot. den gede
tineerde Boere had iiïj voornamelijk
geld en een rijwiel ten geschenke aan
genomen.
Stadsnieuws
CACAO- EN CHOCOLADEFABRIEK
„UNION". HAARLEM
In de op l'J Mei j.l. gehouden jaar-
lijksche Algemeone Vergadering \au
Aandeelhouders der Cacao- en Cho
coladefabriek „Union" gevestigd te
Haarlem, werd door dc Directie ver
slag uitgebracht over het afgeloopen
boekjaar. De netto winst der fabrica-
tie-rekening bedroeg ƒ25.270.87 1 2.
Vastgesteld werd, dat hiervan op.de
bezittingen der Vennootschap
110.023.23 zal worden afgeschreven en
een dividend van 5 uitgekeerd, ter
wijl ƒ1056.701/2 voor bedrijfsbelas
ting en onverdeeld winst-saldo op
nieuwe rekening werd overgebracht.
De reserve afschrijvingen op de be
zittingen bedraagt thans 79 436.041.2
en het extra reservefonds 940.87.
Uitgeloot werden Uvee obligaties
elk ad ƒ1000.en wei de nummers 63
(drie en zestig) eh 95 (vijf eu negen
tig).
De heer A. H. van Wijngaarden,
die als commissaris aan de beurt van
aftreding was. werd herbenoemd.
POLITIEHONDEN.
Woensdag is hier opgericht de Haar-
lemsche Dresseerclub van politiehon
den, onder den naam „Juliana".
Het bestuur bestaal uit de hoeren
II. Spoelstra (voorzitter), J. öniit
(vice-voorzitter), M. J Duisterbof
(penningmeester), J. H. van deu
Broeke (secretaris), P. liaan (commis
saris).
De oefeningen van de honden zul
len plaats vinden volgons program
ma van de Kon. Ned, Poliliehouden-
verèeniging onder leiding van den be
kenden dresseur J. 11, van den Broe
ke, voornoemd.
Personalia.
Bij de van 14—17 Mei j.l. te Utrecht
gehouden examens voor machinist ter
koopvaardij, slaagde o.m. onze stad
genoot, de beer J. v. d. Ham.
E x a in e n s L. O.
Haarlem. 21 Mei. Opgeroepen 8
vrouwelijke candidalen. Geslaagd zijn
de dames: A. T. Nijhoff, Haarlem; E.
S. v. Ónseier, Heemstede, C. B. Oos
terhout, Helder; J. B. Paesi, Haar
lem; M. du Pain, Edam, Th. C. M. P.
X. Peters, en A. C. M. M. Rat,té, Ber
gen (N.-Ii.), II. Raven. Heemstede.
Rubriek voer Vragen
Geaboaueerdi-n hebbeu liet voorrecht,
vragen op verschillend gebied, mils voor
beantwoording vatbaar, in tc j.cndeu bij <Ie
Redactie ran Haarlem's Dagblad, Groote
Houtstraat 53.
A lln antwoorden worden geheel kosteloos
gegeven en zoo spoedig mogelijk.
Aan vragen, die niet volledig naam en
vreonplaals van den inzender vermelden
wor-lt geen eaiidnclit geschonken.
VRAAG. Kunt u mij ook mede
deelen, hoe ik. inlichtingen kan ver
krijgen over liet stoomlKvotverkeer
Amsterdam -Meppol, hoofdzakelijk
dienstregeling eu kosten
ANTWOORD. Rij de directie te
Amsterdam, namelijk de firma Ver-
*cliure Co., De Ruyterkade. Re
tours kosten 2.25 en ƒ1.80.
VRAAG. Kunt u mij ook zeggen,
op welke plants het nieuwe schoolge
bouw te Sloten komt en wat de kort
ste weg er naar toe is per fiets?
ANTWOORD. Dal is ons niet be
kend.
VRAAG. Is bij u ook bekend een
dag- of weekblad, waarin veel aan
vragen voorkomen voor een bod rij fs-
boer of baasknecht, ook voor liet boe
renbedrijf Of is ook bij u bekend
een dag- of weekblad, dat veel in de
provincie Gelderland gelezen wordt
ANTWOORD. Op de eerste vraag
kunnen wij geen antwoord geven. Te
Arnhem verschijnen o. a. de Arnhem-
6che Conrant, Nieuwe Arnh. Ct., Arn-
hemsche Dagblad, Arnhenuch Week
blad en Nieuw Arnhemsch A iverten-
tieblad.