hammedanisrno is zeer zeker cen cul-
tumgodsdienst, en zijn aanhangers
geloove» daarin innig. Daarom moe
ten wij hen niet prikkelen, omdat een
Staatsman dat niet mag. Doen wij het
toch. dan kun dat beteekenen den
ondergang van ons koloniaal bezit,
van de heerlijke taak, die de historie
ons heeft opgelegd
Spreker heeft hier een ernstig
woord gesproken in een ernstigen
tijd. Laat do gelegenheid niet voorbij
gaan om de vrijzinnige concentratio
weer te doen opbloeien de natio
nale concentratie, die ons gelukkig
zal. maken I
Onder donderend applaus eindigt
prof. Van Hamel zijn rede.
De tweede spreker, de heer W. O. A.
Koster (secretaris van den Vrijz.-
Deni. Hond, die hedenavond het. Ka
merlid den heer De Jong vervangt)
herinnert er aan, dat bij de Staten
verkiezing het is uitgesproken, dat
Haarlem een vrijzinnig district is.
Wat anderen districten aangaatwij
liaddc-n niet gedacht, dat de tegenzin
tegen de coalitie zóó groot zou blijken
te zijn, en dat vaste burchten van
rechts (zooals het onvolprezen Bever
wijk. waar we onze meerderheid
thans bij duizendtallen tellen) zóó
zouden vallen. Het volk is diep getrof
fen door de onheilen, die teweegge
bracht zijn door deze regeering, die
dingen tracht saam te houden die niet,
bijeen liooren. Zelfs de Vel uwe het
verbaast haast nóg om te zeggen is
in zijn geheel liberaal geworden 1
En onze meerderheid berust niet op
voozen basis. Niet alleen in aantal
zetels, maar ook in aantal stemmen
hebben w ij die meerderheid
Tusschen stemming en herstem
ming is de rechterzijde buitengewoon
zenuwachtig. Eenerzijds beweert men.
dat er nog niets verloren is. Er is zelfs
een van de vriendelijkste rechtscbe
bladen, dat na den Staten-uitslag nóg
altijd niets verloren acht. Want de
Staten van Zuid-Holland zijn im
mers nog niet om
De „Standaard" is niet van deze
opinie. Die erkent, dat de slag verlo
ren is, en beveeit nu datgene aan,
waarvan de linkerzijde altijd het felst
beschuldigd is Maak het nu de re
geering ook zoo moeilijk mogelijk!
Nu wordt maar aanbevolen, om zoo-
t veel-mogelijk sociaal-democraten Ie
kiezen, terwijl toch manifesten worden
verspreid, in Ridderkerk en in andere
districten, waarin staat, dot het ont
zettende van deze verkiezingsdagen
is. dat er éón-en-twintig socialisten in
herstemming zijn
Men is nu erg zenuwachtig, niet
waar?
Langzamerhand richt nu de Neder-
iandsehe vrijheid ziCh op. en de ban
den die haar vasthielden staan op "t
springen. Straks zult gij weer uw
plicht doen en dan zal zij zich hoog
oprichten!
De R. K. heer de Lobell heeft ge
zegd, dat do heer Fock niet een legen-
stander van het tarief zou zijn, om
dat hij in 1907 een tarief in Indië
'iheeft ingevoerd. Het Indische tarief
van den hoer Fock is in. geen enkel
opzicht te vergelijken met het Ne-
derlandsche wetsontwerp, omdat hot
in geen enkel opzicht een bescher
mend stelsel is. Misschien wisten de
heer de Lobelt en zijn vereenigiug dat
ook wel.'Eu dan is hot een schande
dat zij dii durven aanvoeren! Spr. be
toogt dan verder, dat de verhoogde
opbrengst van den invoer in Indië in
geen enkel punt een belasting op den
Javaan, op den inlander, op den klei
nen man is. Bovendien betreft de wet
grootendeels zuivere luxe-artikelen.
Al is de leugen nog zoo snel, de
waarheid achterhaalt hom wel! (d a-
v e r e n d a p p 1 a u s).
Nu werkit do rechterzijde met papie
ren: „de tariefwei is van do baan".
Dat zet men vetgedrukt boven een
aanbeveling van de candidatuur-Van
Lennep. Net alsof het eeri lijdelijke
maatregel is, en niet een beginsel!
Neen, ze zouden wel graag willen dat
de kiezers dat morgen eens allemaal
geloofden.
Spr. stolt een amendement op het
biljet voor. Hij wil niet zeggen: De
tariefwot is van de baan! maar:
De tariefwet moet van de haan! En
dat kan morgen gebeuren! (a p-
p 1 a u s).
De heer Koster eindig!, met een
krachtige opwekking voor de over
winning van de vrijzinnige idee, voor
don strijd van morgen. Laat die strijd
een stuk bezieling zijn. Wij willen een
beter© maatschappij, die we voor ons
zien door algemeen kiesrecht en
door een betere ouderdomsverzor
ging!
Onder applaus eindigt de heer Kos
ter zijn rede.
De Voorzitter wijst er op.
dat de vrijzinnigen nooit geschroomd
hebben orn ui; te noodigen tot debat.
Maar ditmaal, op dezen vrijzinnigen
opwokkingsavond. doel hij dat niet.
Morgen is reeds de strijd, debat is
thans niet meer noodig.
Morgen trekken wij op inleen pha
lanx voor liet welzijn van,'ons va
derhand!
De bijeenkomst wordt daarna ge
floten.
DUITSCH BEZOEK.
Donderdagmorgen zullen de leden
van de ..Humboldt Akadernie" uit Ber
lijn. die een studiereis door Neder-
land maken Haarlem bezoeken en o.a.
het Frans Halsmuseum en de Groot©
Kerk bezichtigen.
Hinderwet.
B. en W. maken bekend, dat de aan
J. G. UijlönbuTg verleende vergun
ning tot uitbreiding van de banket
bakkerij in de verheelde perceelen
aan do Gierstraat no. 90 en aan tie
Breêstraat no. 36, van rechtswege is
vervallen wegens het niei-inaohlne
men van den gestelden termijn.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij: J. Schippers.
Leidschevanrl 28 H, een kinderarm
bandje: J. A. Sleenkist, Saenredam-
etruat 82. oen net met tennisballen;
moj. A. Swaanswjjk, Kinderhuissin
gel 56, ©en broche; P. Westerhoven,
Assendelvcrstraat 40 a rood. een lin-
nenboord; J. llubkens, Klein Hei
ligland 44, een filters tang; mej. G.
Cornelisse, Saenredamslraal 51
rood, een horloge; H. v. d
Erp, Turfmarkt 24 I, een lorgnet;
S. Wapstra, Paul Krugérslraat 23,
Schoten, een kinderrokje; J. Adriaans,
Pieter Kiesslraat 58, een pet; J. Kra
mer. Tcding van Berkhoutstraat 3 r.,
een duif; A. Lodder, Heerensingel 65,
een bril; II. Reis, Rollandslraat 10,
eon lorgnet in etui; J. Jansen, Jan
NiOuwenhui zenstraat 20, een wan
delstok; A. Zeulenvoet, Rollandslraat
1 c, een broche
Rubriek voor Vragen
Geabonneerden liebben het voorrecht,
vragen op verschillend gebied, mits voor
beantwoording vatbaar, in to zenden bij do
Redactie van Haarlem's Dagblad, Groolo
Houtstraat 53.
Alle antwoordon worden geheel kosteloos
gegeven en zoo spoedig mogelijk.
Aan vragen, die niet volledig naam en
woonplaat» van den inzender vermelden
wordt geen aandacht geschonken.
VRAAG. Kunt u mij ook zeggen
of do sticuting van Fredorïk van Ec-
d.en nog te Blaricum bestaal? Zoo ja,
tot wien moet ik mij dan wenden om
inlichtingen?
ANTWOORD. Wendt u'tot den
hoer Van Eedcn, te Blaricum.
VRAAG. Tot wien en aan welk
adres moet ik mij wenden oni ge
plaatst te worden aan de electrische
tram naar Amsterdam?
ANTWOORD Aan het kantoor
aan do Leidsche Vaart.
VRAAG: Als een dienstbode die 8
Juni in tiaar betrekking is gekomen,
voor dag en nacht dient en haar loon
om de week ontvangt, moet zij dan
6 weken van te voren haar betrekking
opzeggen on mag zij dan haar gods-
penning houden?
ANTWOORD. Zij moet met zes
weken opzeggen tegen het nieuwe
kwartaal. Zij kan dus nu niet opzeg
gen dan legen November. Zij mag
dan haar godspenning houden.
VRAAG. Wat is de goedkoopste
en gemakkelijkste manier van reizen
voor twee dames, die naar Valken
burg gaan?
ANTWOORD: Aan 't reisbureau
der- Hotlandsche spoor, Stationsplein
hoek Jan sweg, kan men u alle inlich
tingen geven.
VRAAG. Als ik oen huurder de
huur opzeg, heeft hij dan het recht op
vrij wonen, of kan hij schadevergoe
ding eischaal?
ANTWOORD. Als u hem de huur
opzegt, moet Hiij vertrekken op den
aangegeven termijn en tot dien tijd
de huur betalen,
VRAAG: Ito ben 24 jaar oud,
2 jaar gehuwd, betaal f 7.14 be
lasting en iieb 1 1.25 op do spaarbank.
Hóe komt het nu dat ik geen stem
recht heb? Ben ik nog te jong. Zoo ja,
hoe oud moet men dan zijn?
ANTWOORD. U moet 25 jaar
oud zijn.
VRAAG. Kunt u mij ook zeggen
op welken dag en welken tijd de Mi
nister van Financiën audiëntie ver
leent en waar?
ANTWOORD. Des Donderdags
om 12 uur in het departementsge
bouw aan den Kneuterdijk te 's-Gra-
venhage.
VRAAG. Mag ik als broodslijter
mijn zoontje, die 12 jaar is en op
school in de 6de klas zit, buiten de
schooluren met een karretje brood
vanfdc fabriek laten halen
ANTWOORD. Neen, dit is verbo
eten.
VRAAG. Een dienstbode, die bij
na zes jaar in haar betrekking is ge
weest. moet wegens gezondheidsrede
nen haar dienst verlaten. Zij ontvangt
haar loon bij de maand. Op hoeveel
ziekengeld heeft zij recht Mevrouw
heeft haar 21/2 week uitbetaald. Is
dat voldoende.?
ANTWOORD. Ziekengeld kont de
wet niet, Wel heeft zij recht op ver
pleging en op loon gedurende ©eni
gen tijd. Ts nu rnet onderling goed vin;
den de dienst opgezegd, dan hoeft zij
geen récht op schadevergoeding, en
zal zij wel genoegen moeten nemen
met 2 1/2 week loon.
VRAAG Ik Leb mij verhuurd als
keukenmeisje en ben R.-K. Dit wist
mevrouw vooruit. Ik heb den gods-
penning ontvangen en nu wil mevr.
mij niet hebben, omdat ik R.-K. ben.
en zegt dat ik den godspenning terug
moet geven. Heeft zïi daar recht toe
ANTWOORD. Neen.
VRAAG. 1. Mijn vader is dood.
Nu wil mijn zuster gaan trouwen,
maar zij is nog niet mondig. Moet er
nu een voogd benoemd worden? Zoo
ja, mag' zij dan zelf kiezen
2e. Ik heb nog moer broers en zus
ters,'die nog geen 30 jaar zijn. Moeten
die ook een voogd hebben als ze willen
trouwen
3e. Is een meisje op haar 21ste jaar
of op haar 29ste jaar mondig
ANTWOORD. Meerderjarig is
ieder die. 21 jaar is, of eerder is ge
huwd. Uw moeder is van rechtswege
voogdesse over haar minderjarige
kinderen.
Er moet een toeziende voogd wor
den benoemd, door den Kantonrech
ter.
Deze benoemt, gehoord de bloedver-
wanton.
VRAAG. Ik ben 16 maanden in
een betrekking geweest, waar ik van
do trap ge-vullen ben. Ik heb 6 weken
op bed gelegen. Mevrouw is de stad
uit en heeft mij naar huis gestuurd
zonder opzeggen. Hoeveel schadever
goeding moet mevrouw mij nu belu
ien
ANTWOORD. Indien gij inwo
nende dienstbode zijt, hebt gij recht
op loon gedurende den tijd uwer ziek
te en sc hade vergoeding, gelijkstaand
aan loon tot 1 Augustus.
VRAAG. Verbiedt de wet Zon
dags,arbeid
De Zondagswet van 1S15 verbiedt
het verrichten van „openbaren ar
beid" zonder noodzakelijkheid. Deze
wet wordt echter niet streng toego-
Dasi.
Uit de Omstreken
HAARLEMMERMEER,
Gemeen te raad.
De gemeenteraad vergadert op Don
derdag 26 Juni 1913, 's morgens ton
elf uur precies.
1. Medecleeiing van inge&omen. stuk
ken.
2. Voorstel tot vaststelling van rooi
lijnen.
3. Voorstel in zake bouwverbod.
4. Voorstel tot het huren van een
terrein voor vuilnisberglng te Hoofd
dorp.
5e. Rondvraag.
6. Voortzetting behandeling kohier
Hoofdei. Omslag.
De officieels candidaafstelling voor
den Gemeenteraad is as volgt: Dis
trict I (Lijnden) 2 vacatures. F. II.
Bos (A.-R.) J. H. M. Evolein (Lib. aftr.)
L. van Reeuwijk (Lib,) en J. de Vlie
ger (R.-K.)
District II (Hoofddorp) 2 vacatu
res. B. Biesheuvel (A. R., aftr.); C.
van Oorde (S.D.A.P.) en J. van Zijver-
den (I-ih. aftr.)
District III (Nieuw Vennep, 2 vaca
tures). L. van Andel (A.-R., aftr.), ,T.
Griekspoor (S.D.A P.). A. Jansen 'S.
D. A. P.) en J. Kooy (iib. aftr.)
IJMUIDEN.
De Staatscourant bevat de statu
ien van de Naaml. Vennootschap:
Maatschappij tot Exploitatie van on
roerende goederen „Nova", te 1J-
muiden.
Zij" heeft ten doel de exploitatie
van onroerende goederen te I.Tmui-
den, voornamelijk ten -dienste van
reederijen en aanverwante bedrijven.
Hel kapitaal is bepaald op ƒ60,000,
verdeeld in 120 aandeelen- van ƒ500
In dit kapitaal wordt deelgeno
men door de Maatschappij tot be
heer van stoomtrawlers en andere
visschersvaartuigen /■oor 24 aandoe-.
Ion en door den heer C. G. Olie voor
één aandeel.
Een protest.
In het stembureau te IJmuiden is
Maandag protest tenen de stemming
aangeteekend, omdat twee kiezers, die
juist op het sluitingsuur binnenkwa
men, hunne kaarten hadden thuisge-
laten en van den voorzitter geen an
dere kregen, zoodat. de tijd ontbrak
om de kaarten te halen. De voorzitter
meende niet bevoegd te zijn tot afgif
te van nieuwe kaarten, omdat in de
wet alleen melding wordt» gemaakt
boe te handelen als kaarten niet wor
den ontvangen of verloren gingen.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN
30 Cts. per regel.
Als oü dw kind
gezond, vroolijk enfrlseh
van geest wilt zien op
groeien, geeft het dan Dr.
HOMMEL'S Haematogen,
WAARSCHUWING
Men vrage uitdrukke
lijk den naam
Dr. HOMMEL.
Gemengd Nieuws
DIAMANTDIEFSTAL.
Toen Maandagmorgen de chefs
van de bekende dianiantfirma Eduard
van Dam, te Amsterdam en te Antwer
pen gevestigd, uit de kluizen van do
fabriek te Antwerpen de daarin ge
borgen onafgewerkte partijen zouden
balen, orn die wear aan de werklie
den uit te geven, bleek de geheel e
voorraad diamanten verdwenen. Er
was letterlijk niets in de Muizen
achtergelaten.
De Antvverpsche recherche speurt
jiaair de daders van dit brutale stuik.
De firma is tegen inbraak verzekerd.
Bij de kluis werd een geheel e ver
zameling moderne inbrekersworklui-
gen gevonden, o.a. verscheidene in
strumenten om de stalen bepantse
ring der kluizen te doen smelten.
In het geheel werden zeven kistjes
mei onafgewerkte partijen diamant
ontvreemd; de kistjes waren ter plaat
se opengebroken, nadat zij uit de kluis
wanen genaaid, De waarde van hot
ontvreemde wordt op 50.000 fre. ge
sebat.
Reeds heeft de politie het oog op een
aantal personen, die gedurende do
laatste dagen in de nabijheid van do
fabriek rondzwierven en wier zeer
verdacht voorkomen opviel, zoo meldt
de Tel.
j EEN ONTZETTENDE DOODSTRIJD.
Verleden week werd de 31-jarige
pulgraver Paul Bayet-Gallois. te Vin-
cy-Manoeuvre (Frankrijk), waar hij
S>ezïg was een put te graven op veer-
tig meter diepte door een aardver
schuiving levend begraven, zoo meldt
de Tel. De aardlaag, die hem bedekte,
was ongeveer dertig meter dik. Niet
tegenstaande men van meening was,
dat de ongelukkige het leven er bij in
geschoten had, begon men met moed
hel reddingswerk en men kan zich do
verrassing voorstellen der redders
toen men na twaalf uren ingespannen
arbeid antwoord kreeg van den begra-
vcne. Met verdubbelden ijver werd 't
werk hervat, terwijl de moedige man,
nen nog aangespoord werden door
den aanblik der echtgenoote van den
on gelukkigen werkman, die met haar
vier kinderen het reddingswerk niet
angstige spanning gadesloeg. Maar
niettegenstaande de uiterste krachts
inspanning duurde het vier volle da.
gen eer de aardlaag verwijderd was,
en ofschoon men van tijd tot tijd nog
de stem van den kvendbegr.ivene
hoorde, werd deze toch voortdurend
zwakker en zweeg ten slotte volko
men. Toen eindelijk de afdcelïng ge
niesoldaten van Versailles Zaterdag
ochtend vijf uur er in geslaagd was
door te dringen tot de plek, waar de
ongelukkige pulgraver verscheidene
dagen zonder voedsel, drank en ver-
sclie lucht was ingesloten geweest,
vonden zij slechts eon lijk. De onge
lukkige was gestikt na een doodstrijd
dié ontzettend geweest moet zijn,
ZIEKE SOLDATEN.
Officieel wordt medegedeeld, dót de
ziekteverschijnselen bij het 78e regi
ment infanterie te Oanabrück toene
men. Bij het eerste bataljon zijn)
thans 200 man ziek, bij het tweede ba
taljon 31 maai.
MOORD EN ZELFMOORD
VAN EEN WAANZINNIGE.
Toen de landbouwer Firmin La
grange Zondag uit Lyon naar zijn
woning te Grezieu-la-Varenne terug
keerde, vond hij zijn vijfjarig doch
tertje en tweejarig zoontje en het
kindermeisje Louise Gillard dood.
Weldra bleek, dat het kindermeisje,
dat niet in hel bezit, van haar geest
vermogens was, in een aanval van
waanzin de aan baar toevertrouwde
kinderen in hun bedjes met revolver
schoten had gedood en daarna zelf
moord had gepleegd, zoo meldt de Tel,
DE AARDBEVING IN BULGARIJE.
Volgens de laatste berichten is de
schade, die in Bulgarije door de jong
ste aardbeving is aangericht., belang
rijker dan men aanvankelijk dacht.
De steden Tirnowo en Gorna-Orcho-
witza zijn zoo goed als geheel ver
nield en honderden menschen zijn om
het leven gekomen. De toegebrachte
schade loopt in de millioenen.
Van tijd tot tijd worden nog aard
schokken gevoeld en er heerscht
groote ellende onder de bewoners van
de streken, die door de aardbeving
.geteisterd zijn.
Pers-Overaictó
HET MANIFEST VAN Ds. VAN IIOO-
GENHUYZE EN Ds. WAGENAAR.
Daarover schrijft 't Alg. Handels
blad o.a.:
Een voorbeeld van de eigenaardige
gevolgen, waartoe dit op den. voor
grond treden van dienaren van den
godsdienst leiden kan, leveren wel de
zoo algemeen hooggeachte namen
van ds. Van Hoogenliuyze en ds. Wa
genaar. Het zal dezen eerwaarden
mannen wel vreemd te moede zijn ge
worden in de laaLsle dagen, te be
speuren hoe er om hunne namen is ge
streden., als om het lijk van PaLroclus.
Uit den Iruiiigen grond van het ge
moed welde, aanvankelijk het verzet
op tegen de „anti-nationale en anti
godsdienstige coalitie", zooals tls.
Van I-Ioogenhuyze sclimeef, ia woor
den, waarbij hij r'r. De Visser niet
minder verweet dan: instede van ad
majorem Dei gloriani. slechts ter
meerdere glorie van dr. Kuyper en
van Rome te werken. En de raad
klonk: vóór alles tegen de onheilige
macht der coalitie.
Hoeveel dienst heeft al niet in de
handen der fanatischa rechtsche po
litici de toevoeging moeten doen, dat
„links het ongeloof op den troon zou
verheffen," eeue uitlating, welke al
dadelijk blijk gaf, dal ds. Van l-Ioo-
genhuyze, hoewel trachtende uit ei
gen oogen te zien, de inblazingen der
coalilie-propagaiuda nog niet gon-
sclielijk verloren had. Em waarop dan
ook later eene redelijke verklaring
gevolgd is, die meer en waarachtiger
woardeering voor links aan den dag
legde.
Intusschen waren de waarschuwen
de woorden dier predikanten ein hun
ner medestanders, den „-Christel ij-
kon" een lee'.ijke streep door de reke
ning, en ieder gevoelde, dat alle moei
te zou worden aangewend', om op het
laatste oogenblik hen nog „om te ha
len."
lvh ziet daar, een manifest weet
men nu los te krijgen, waarin door
de beide predikanten voor de her
stemmingen een andere to.ktiêlt wordt
aanbevolen.
„De liberalen vörkoopen zich, aan
de socialisten.'
„De coalitie is nu toch geslagen."
Dus...
Men begrijpt zoo iels van de over
redingen, de aandringende insi.ii.ua-
tie's, de bangmakerijen, waaronder
iu de laatste dagen de beide eerwaar
de heeren van rechtschen kant zullen
hebben moeten zuchten.
En idealisten als zij beiden zijn,
geven zij, ja, ten slotle toe; en zwich
ten, voor een onwaarheid. „De coa
litie fe toch verslagen"; nemen zij in
hunne gemoedelijkheid aan.
Ei zoo? Heeft men u dit voorgere
kend,? Neen, heeren, zij is het nog
niet! Nog geenszins. Zij meent juist
door uweer naar .haar kant le rukken,
door u de woorden van weerzin die
gij jegens haar gesproken hebt, te
doen opeten, te kunnen overwinnen.
Het geheele manifest is u ontlokt, om
nog de zege in handen te" houden;
Alleen wanneer zij, die over de ooa-
litie denken als de heeren Van Itoo-
genhuyz© en Wagenaar gedaan heb
ben- en nog doen, tegen haar blij
ven opkomen, zal haar macht gebro
ken zijn.
DE HERSTEMMINGEN'.
Aan een artikel in 't. Alg. Handels
blad ontleemen. we nog:
De uiterste kracht zal dus vooral in
diie 22 districten (waar links tegen
over rechis in herstemming staat)
moeien worden ingespannen om het
coalitie-régime te breken.
Wederzij dsche steun van vrijzinni
gen en socialisten is daarbij in elk ge
val onontbeerlijk. Zonder deze zal.
van dit 22-tal, misschien niet eens de
helft links worden of blijven... met
het gevolg dal de rechterzijde, dio
immers van 43 zetels reeds zeker is,
ministens 54 zou krijgen en dus
meerderheid zou blijven.
Van de samenwerking tusschen de
vrijzinnige concentratie en de S. D. A.
P. in die 22 distrieten hangt dus de
uitslag van de stembus af.
Wij hopen dat de ernst van. dit
feit aaj) beide zijden zal worden in
gezien.
De „Nieuwe Courant" schrijft:
Nu van het cbristeüjk-historïsch
hoofdbestuur en over de gehèelé linie
der rechterzijde het advies van ont
houding hij" een herstemming lus
schen een vrijzinnige on een sociaal
democraat gegeven wordt, vinden wij
een onverwachte bevestiging, dat dit
wraak-advies a3n den impuls van den
stembus-hartstocht van hel oogenblik
zijn ontstaan dankt, in de volgende
ons naar waarheid medegedeelde fei-
ten
Het was in April 1.1., dat een geest
verwant van den heer Loliman nil een
der Noordelijke provincies zich tot
dezen wendde, met het plan orn in de
Noordelijke districten, waar in 1909
sociaal-democraten na herstemming
mot kerkelijke)) verkozen waren (als
Appingedani, Franeker en Weststel-
ïingwerf), twee kerkelijke candidaten
te stellen, teneinde te bowerken, dnt
de liberaal mot den sociaal-dernocranl
in herstemming zou komen. Deze (de
liberaal) zou dan eten steun der kerke-
1 ijken krijgen, en op die wijze zouden
de heer Schaper e. a. onherstelbaar
gewipt worden.
Op 8 Mei sprak de heer Lohrnan te
Groningen voor „de Unie, ©en school
met den Bijbel". Voorzitter was de
•heer Thomassen Ï'huessïnk van der
Hoop van Slodderen. Of hij rleze ge
legenheid het plan besproken is, we
ten wij niet stellig, maar een feit is
hel, dat men enkele dagen later las.
dat de .Ch rist.-Ilist. Unie den heer Van
der Hoop candidaat had gesteld in het
district Appingedam, tegen den a.-r.
lieer Zijlstra. Wij lazen, eerst' enkele
protesten van a.-r. zijde, maar die be-
arden spoedig. Men vond orde ner
gens in de pers over Appingedani ge
sproken als een rebelles rend c-hrist.-
liisL district.
Nog wat laler besloten de éhrist.-
historisChen in liet district Franeker
zicli te onthouden van een aanbeve
ling van den a.-r. heer Colijn.
Naar men weet kwam toch de heer
7-iilstra in herstemming met den heer
Schaper de heer Van dor Hoon nam
hem slechts een kleine 700 stemmen
af. zoodal de heer Zijlstra nog 300 bo
ven den liberaal bleef. En in Frane
ker daalden de anti revolutionairen,
vergeleken met 19Ö9, slechts een 200.
Het, plan is dus niet gelukt.
Maar dat het do instemming van
den lieer Do Savornin Lobman had,
bleek ons (zegt de ,,N. CL") op v o 1-
strekt o n 1) At wis t. b a r e wijze.
Wij zagen hieruit andermaal ,ten
duidelijkste, dat nog voor enkele we
ken bijna alle middelen (zelfs liet zeer
gevaarlijke van eoalitie-candidaturen
te verzwakken, onkel omdat de her
stemmingskansen van vrijzinnigen te
genover sociaal-democraten groot er
geacht worden dan van feclilsclien)
door den c.hrist.-hist, leider goedge
keurd werden om maar sociaal-denio-
cratcn uit ue Kamer te weren.
Na 17 Juni echter bevordert het
christelijk-historische hoofdbestuur in
verscheidene districten de verkiezing
van söciaal-deinocratc-n.
Vendetta 1
DE STATENVERKIEZINGEN.
„Het Volk" schrijft
„De schitterende dugen volgen el
kaar snel op. De dag van Maandag,
de dag der herstemmingen voor de
Staten in Groningen, Friesland,
Noord-Holland en Zuid-Holland, heb
ben ons eenige zeer mooie overwinnin
gen gebracht."
Daarna geeft „Het Volk" een over
zicht van de stemmingen en schrijft
„liet was dus alles en alles een
prachtige dag. Een veelbelovende dag
voor Woensdag
Over Haarlem wordt geschreven
„In Haarlem werd Naglzaam geko
zen. Nagtzaam zat eenige jaren in de
Staten voor „liet Volk" op het pers-
bankje. Hij is met één stap over de
schutting op zijn zc-t,e!. Haarlem heeft,
zich de laatste weken prachtig ge
houden. 't Is een felicitatie waard."
„De Tijd" schrijft
Maandag zijn de Staten der Provin
ciën bij de herstemmingen aanmerke
lijk afgeschoven naar Links.
De sociaal-democraten hebben betee-
keiïende overwinningen behaald op de
vrijzinnigen en dezen hebben hun
verliezen ten deel© verhaald op de
Rechterzijde.
Over den afloop der herstemmingen
in het algemeen mag men tevreden
zijn, omdat de poging onzer tegen
standers. om Zuid-Holland op liet
doode punt te brengen, zijn mislukt.
Maar de zeer groote aanwas van de
sociaal-democratische macht in de
Staten is wel een droevig verschijn
sel.
In elke provincie is hun getal ver
meerderd. In Zuid-Holland komen zij
voor 'teerst binnen, in Noord-IIolland
i9 hun invloed vergroot, en in Fries
land zijn de Vrijzinnigen zonder hun
steun niets meer waard.
liet monsterverbond van vrijzinni
gen en sociaal-democraten heeft dezen
laatsten groot, voordeel gebracht,
voornamelijk ten koste van de eer
sten, Hoe lang zal dat verbond nog
duran 1
De „N. R. Cl." berekent, dat de Sta
ten van Noord-Holland thans zullen
tellen
39 vrijzinnigen,
16 socialisten en
22 van rechts,
zoodat de vrijzinnigen juist nog de
meerderheid hebben behouden o\ er de
soc.-dem. en rechts samen.
(Zit vervolg Derde Blad).
Koloniën
ERNSTIG ONGELUK.
Een auto, waarin dr. Gruen en
overste dr. L. II. Lebe terugkeerden
van Soerabaja, is bij La wang tegen
een boom gereden. De auto werd ver
nield, rte inzittenden zijn er uitgeslin
gerd. De chauffeur was onmiddellijk
dood. Dr. Gruen kreeg enkele wonden
aan wang en arm; zijn toestand is
gunstig. Overste I.ebe echter verkeer,
de eerst in zorgwekkenden toestand,
maar later is zijn locstand weer wat
gunstiger geworden.
ONLUSTEN IN DEN OOSTHOEK.
Den 26cn Mei zijn van Malang ver
trokken. met bestemming naar Ban-
joewangi, twee compagnieën infante
rie en i peleton cavalerie,onder bevel
van kapitein A. Geertsema Beckc-
ringh.
Volgens geruchten zou clil, verband
houden mét dreigende onlusten op
een onderneming in don Oosthoek.
IIel gerucht wil, dat te Krikelen reeds
relletjes zijn voorgekomen. Civiele en
militaire autoriteiten ontkennen dit
echter en spreken' van slechts een
meerdaagsche oefening. Deze zou
tien dagen duren.
De Javabode verneemt uit Soeraba
ja, dat deze troepenbeweging waar
schijnlijk slechts een oefening van
machtsvertoon in geïsoleerde streken-
ten doel heeft.
GOUVERNEUR-GENERAAL EN DE
SAREKAT ISLAM.
De Loc. meldt: Het resultaat der
audiëntie van een" deputatie van hel
suikers,yndicjiat bij den gouverneur-
generaal, is, dat de landvoogd over
tuigd is, dat de Sarekot-Islam bewe
ging slechts voortspruit uit een.eco
nomisch streven on dat zij overlgen3
een verschijnsel is van algemeene op
leving der Oostersche volken. Hij is
niet voornemens, dc beweging tegen
Ie werken of geweld te gebruiken, be
halve bij liet voorkomen van exces
sen. Een demonstratieve bewapening
der Europeanen acht de Gouv.-Gen-
ougewenecht. Uit 's lands arsenalen
zal dan ook niets worden verstrekt.
Overigens is hij bereid tot alle mede
werking. De voorzitter van het syndi
caat sluit zich in een circulaire aan
(le ledën bij dit standpunt aan.
Kerk en School
ACADEMISCHE EXAMENS.
Amsterdam. Geslaagd voor het can
did aals-examen rechtswetenschap do
heer C. M. I-Ierckenratti en mej. M. J.
Schuur.
Groningen. Geslaagd voor het twee
de natuurkundig examen de heeren
K. Lugtenborg en B. A. Hardenberg,
voor het theoretisch geneeskundig
examen de heeren J. *\Y. Vos en II. A.
Niemijcr.
I.eiden. Geslaagd eind-examen Ned.-
Ind. adm. dienst de heeren M. F.
Winkler en A. M. Pino.
Utrecht. Geslaagd. Tweede natuur
kundig examen d- hoeren A. Garé,
.1. Quaedvlieg, H. H. .1. Pinckérs, J- A.
Putto. S. Steeiihuiseii.
Eerste natuurkundig examen de
'heeren A. v. d. Stempel, F. C. Nicu-
wenhuijzen.
Prop. examen geneeskunde de heer
II. W. P. Smit.
Prop. examen theologie de heer J.
C. Salvcrda (met lof).
Oand.-ex. rechten mej. A- Kluit.
Thoc-r. geneeskundig examen de
heeren W. G. de Haas, S. A. Wijsen-
Stoemvaartberichten
STOOMVAART-MIJ NEDERLAND.
Het st. Ambór. arriv. 21 Juni van
Amsterdam te Batavia.
Hel st. Flores (thuisreis) vertrok 21
Jtii.i van Padaug.
Het sL. Karimoen (uitreis) is 23 Juni
Perim gepasseerd.
Koning Willem III (uitreis) vertrok
2-4 Juni van Southampton.
Timor (uitreis) vertrok 24 Juni van
Malta.
Het st. Billiton arriv. 24 Jumi van
Java te Amsterdam.
Het si, G roti us (uitreis) arriveerde
23 Juni te Port Said.
Het st. Koningin der Nederlanden,
(uitreis) arriveerde 23 Juni te Sabang.
Het st. Oranje (shuisreis) arriveerde
24 Jan: (e Genua.
KON WEST-IND. MAILDIENST,
liet st. Prins Mounts (thuisreis) is
23 Juni de Azorische eilanden ge-pass.
Het st. Prins Willem V arriv. 21
Juni van West-In dié le New-York.
Het st. Oranje Nassau (uitreis) is 23
Juni Fimiisterre- gepass.
STOOMVAART-M IJ, OCEAAN.
Het st. Ncleus' ven trok 24 Juni van
Penang naar Londe nen Amsterdam.
Het st, Atrens, van .Japan en Pe
nang naar Amsterdam, arriveerde 22
Juni te Lo-nden.
Het st, Laerten, van Amsterdam n.
Java, vertrok 22 Juni van Liverpool.
R O TT E11D Aft i S C11E LLOYD.
Het st. Deli (thuisreis) is 24 Juni
Perim gepass.
Het st. Gorcvntalo (ihuisreis) arriv.
24 Juni te Marseille.
Het st. Kediri (thuisreis) arriv. 24
Juni te Suez.
Besoeki (uitreis) arriveerde 24 Juni
(e Southampton.
Samarinda vertrek 23 Juni van Ba-
via naar Rotterdam,
HOLLAND—AMERIKA LLJN.
Liet st. Rotterdam arriveerde 23
Juni van Rotterdam te New-York.
Het st. Gorredijk vertrok 24 Juni
van Rotterdam naar Cuba', Mexico en
New-Orleans.
Het st. Slotervlijk, van Bosten en
Philadelphia naar Rotterdam, pass.
24 Juni öuur voormiddag Lizard.
Het st. Wilihad. van Montreal naar
Rotterdam, pass. 24 Juni voorin,
Wight.
Het st. Andijk arriveerde 24 Juni
van New-Orlèans te Rotterdam.
Het st. NoorderJijk, van Baltimcira
en Newport News naar Rotterdam,
pass. 23 Juni mam, 8 uur ScIIly.
Rijndam vertrok 24 Juni van New>
York naar Rotterdam.
I-Iet st. Wittek-iiid arriveerde 23 Ju
ni van Rotterdam te Hamburg.
KON. HOLL. LLOYD.
Het st. Delfland (thuisreis) vertrok
22 Juni van Montevideo.
Het st. Hollandia (uitreis) vertrok
23 Juni van Rio Janeiro.