NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD. De Kamerverkiezingen 11 30e Jaargang No. 9206 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. donderdag 26 juni ibi3 HAARLEMS ABONNEMENTEN PER DRIE MAANDEN: Voor Haarlem1.20 Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente)1-30 Franco per post door Nederland 1-65 Afzonderlijke nummers0.02)4 Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem 0.37H de omstreken en franco per post 0.45 Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. AD VERTE NTIËN: Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem van 1—5 regels ƒ1.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Advertentiën van Vraag c-n Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing; 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant. Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53. Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122. Tot de plaatsing' van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Adverlentïe-Bureau D. Y. ALTA Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. DIT NUMMER BESTAAT LIT ACHT BLADZIJDEN. EERSTE BLAD. Stadsnieuws Om On s li e e n. De' schrijver van „Om Ons Heen" geeft zichzelf een paar weken vrijaf, omdat de lezers toch voor bijna niets anders oor en oog hebben, dan voor. verkiezingen, omdat de heeren Oot- xnar en Springer zijn plaatsruimte in nemen, omdat hij een paar dagen uit de stad gaat en omdat hij ook wel eens rusten wil. Dat laatste is eerlijk gezegd de voornaamste reden. HAARLEM. „Op dit oogeiblik is bet zeker voor niemand een nieuwtje meer, dat Haarlem „omis". Met deze woorden ving de Om-Ons-Heen'"-schrijvei tier jaren geleden zijn artikel over de lior-.j stemming op Woensdag 23 Juni 1909 aan. En die woorden kunnen we zoo geheel overnemen. De Kamer is weer „om" en wie van onze lezers dat gisterenavond nog niet mocht hebben geweten beslaat er zulk een'? heeft 't vanmorgen vroeg uit onze extra ochtend-editie kunnen lezen, die om 3 uur vannacht in Haar lem en een deel der omstreken is ver spreid geworden en waarin de volle- dige uitslag a an de verkiezing met de: cijfers er bij was opgenomen. Haarlem is dus „om", als voor vier jaar, maar in tegengestelde ricii- ting. Toen echter behaalde de overwin nende candidaat. de heer Frank van Lennep (C.-H.) slechts een meer derheid van 51 stemmen boven mr. Thicl (V.-D,), die toen de candidaat der vrijzinnigen was. (De heer Van Lennep behaalde toen 4339 stemmen en de heer Thiel 4283 stemmen.) Thans behaalde de concentratie candidaat een meerderheid van 1535 stemmen op den coaitie-candidaat. Want mr. D. Fock (U.-L.) verkreeg 5788 stemmen tegen jhr. mr. D. E. 'van Lennep (C.-H.) 4253 stemmen. Bij deze herstemming werden 13C8 stemmen meer uitgebracht dan in 1909. Er werden nu slechts 38 stemmen moer uitgebracht dan bij de vorige stemming. Er zijn nog 896 kiezers thuis ge bleven. 't Heiligland zag 30 kiezers meer naar de stembus komen, maar in andere districten waren maar een paar kiezers meer opgekomen. Zoifs bleven op 't Lcidscheplein cn in de Ilaarlemmerliedestraaj. nog eenlge kiezers thuis, die op 17 Juni waren opgekomen. Wat de cijfers van de candidaten aangaat, deze geven geen aanlei ding tot breede beschouwingen. Dc heer Van Lennep kreeg 296 stemmen meer dan bij de stemming. Wellicht zijn daarbij de 291 stem men van ds. Lieftinck, den candi daat van den Prot. Kiezersbond. De heer Fock won echter 2887 stemmen. Daarbij zijn ongetwijfeld de 2755 stemmen der S. D. A. P., aie mr. Troelstra op 17 Juni verkreeg, en de 15 van den S. D. P.-candidaat, den heer L, L. I-I. de Visser. Voor meerdere cijfers verwijzen we naar het" bijgaande staatje. V o o r o n s b u r e a u. Tegen zes uur Woensdagavond, toen t auto's- en rijtuigen-gerij was verflauwd, toen de stembureaux aan het dcpouiliement werkten en de eerste „turfkaarten" van onze stoinop- nemers al binnenkwamen, stonden al een menigte merischen voor ons ver kiezingen-bureau, voor het ldeeding- imagazijn van den heer P. G. Otter in de Groote Houtstraat. Er tegenover, op „Trou" werden langzamerhand "al le plaatsen op het bal con en voor de ramen door de leden bezet. 1-Iet verloop der Haarlemsche ver kiezing was ditmaal niet zoo span nend als bij de eerste stemming. Onze eerste turfkaarten wezen al een rui men voodsprong voor den concentratie candidaat uit, en steeds werd die grooter, zoodat toen er neg 'n 1500 stemmen v an het enorme totaal (10078) te wachten waren, mr. Fock's aantal stemmen reeds hoven do volstrekte meerderheid was, en we door den scheepsroeper (die ditmaal uit het ..bovenlicht" van de winkeldeur blies, dus uit hooger regionen dan op den stemmingsdag) konden annonceeren: District Haarlem gekozen Fock Unie Liberaal! Een uit slag, die door de aanhangers-van links onder het publiek met gejuich werd ontvangen. Lang voor de beslissing in Haarlem viel. hadden we intussclien al tele grammen uit ar.dere plaatsen. Eu merkwaardig was het, dat onder de eersten weer Winschoten behoorde. Daar schijnt men buitengewoon snel te tellen' Natuurlijk kon alles, door het ge ringer aantal districten en hoeveel heid stern-getallen, op dezen avond wat vlugger gaan dan op den stem mingsdag. Nauwelijks waren de ï-c- sultaten door den roeper medegedeeld of de siemmen-cijfers verschenen op O'iv/e transparanten. Terwijl op het raam aan den rechterkant de stem- men-cijfers van Haarlem definitief waren medegedeeld, en mr, Fock's verkiezing niet 1535 stemmen meer derheid al een algemeen'beltend feit was, kwamen nog steeds nieuwe tele grammen binnen en moesten we tel kens den „stand", de verhouding van rechts en links en van de partijen on derling. bijwerken. In 43 van de 47 gevallen betrof dat bijwerken de ge tallen van links. En onder groote spanning zag men het linksche totaal (aanvankelijk 12) het rechtsche (aan vankelijk 41) naderen. TusscJ'.en 8 uur en halfnegen was de 50 door de lin- kerzijde-menechen gepasseerd cn toen bleef nog het wachten op een zestal districten, waarvan er nog één i (Apeldoorn) aan rechts ten deel viel. Inmiddels was met groote be langstelling de uitslag vernomen van verschillende districten waarin de uit slag dubieus was. Zoo bv. Beverwijk, waar de vrijzinnig-democraat mr. Roodenburg niet 900 stemmen meer derheid was gekozen; Ommen, waar dr. De Visser het met 573 stemmen' te gen Biclion van IJsselnionde moest af leggen: Zwolle, waai- de vrij-liberaal Knobel het met een verschilletje van 28 stemmen won; Ridderkerk, waar de vi ij-liberaal Drion 78 stemmen méér behaalde; Amersfoort, dat aan diens partijgenoot De Beaufort piet 2S5 stemmen meerderheid ten deel viel; Kampen, waar do anti-revolu- tionnair Beumer met 191 stemmen ze gevierde, en Apeldoorn, waar Graaf van Byiaudl 88 stemmen voorsprong had. EVIr. D. do nieuwgekozen afgevaardigde voor Haarlem. Aan ons interview mei mr. Fock, dat we- in onze courant van 23 De cember 1912 afdrukten, ontleenen we de volgende bijzonderheden over den heer Fock. De heer Fock werd geboren in 1858 te Wijk bij Duurstede, en is dus 55 jaar oud. In 1859 werd zijn vader benoemd tot burgemeester van Haar lem, waar hij in de Zijlstraat, en la ter in de Smedestraat (in 't gebouw „St. Bavo") woonde. Later werd de vader van den heer Fock burge meester van Amsterdam, en in 1871 minister van Buitenlandscho Zaken. De heer Fock promoveerde in 1880 tot docter In dc staatswetenschappen op een proefschrift: „Iets over art. 23 der Wet van 12 Juli 1855, Slbl. No. 102". dat handelde over de wa- terschapsregeilng tusschen twee provincies. In dit jaar vestigde hij zich a'.s ad vocaat te Semarang, en in 1881 te Batavia. In 1808 verliet hij Oost-In- dië en vestigde zich na een reis om de wereld ie Rotterdam. De heer Fock werd daar Raadslid, lid van oe Pröv. Staten en lid van Gedeputeer de Staten. Rotterdam I vaardigde hem af naar de Kamer. In 1905 weru de heer Fock minister van Koloniën in :t Ka binet-De Meester. Na 21/2 jaar aan 't bewind geweest le zijn, trad de heer Fock, na de verwerping van de oorlogsbegrooting, af. In Mei 1908 word lu.j benoemd tot Gouverneur van Suriname, welk ambt hij tot Juli 1911 waarnam. Daarna vestigde hij zich te 's-Gra- venhage. Amersfoort kwam 't laatst. We moesten geruimen tijd wachten op liet telegram, dat mv. de Beaufort's ver kiezing meldde, waardoor de eindver^ houding was geworden: 55 links, 45 rechts. Geruimen tijd bleef het ook na de eindbeslissing nog druk voor ons bu reau. en veel succes hadden onze bul letins. die ook op de vergadering in de Soc. Vereeniging in ruime mate werden uitgedeeld. BEVERWIJK. In "t district Beverwijk is hard ge werkt door beide partijen. Ook daar heeft links den strijd gewonnen. Mr. Roodenburg (V.-D.) kwam er met een meerderheid van 913 stemmen. De heer Passtoors, die in 1901 in Beverwijk voor 't eerst gekozen werd, treedt dus na een 12-jarig Kamer lidmaatschap af, tenminste voor dit district, want er loopen geruchten, dat een der zittende Kamerleden voor hem plaats wil maken. Merkwaardig is wel de omkeer in i dit district, als men nagaat dat de lieer Passtoors in 1909 reeds bij eer- stc stemming werd gekozen. Hij ver- j kreeg toen 6227 stemmen, nu 6973. De andere candidaten in '1909,1 de heeren A. Schuckink Kool (V.-D.) mr. J. K. W. Q. ter Spil (V.-L.) en J. van Leeuwen (S. D. A. P.) verkregen DE ANDERE DISTRICTEN. j Wat we van Haarlem en Bever-1 wijk schreven, kunnen we ook schrij- j ven van 't- geheele land. 't Land en de Kamer zijn gisteren omgegaan,' gelijk na 17 Juni voor de hand lag. Het is thans 55 links en 45 rechts. De Rechterzijde heeft 14 zetels moe- ten afstaan aan links. Uit onze ochtendeditie kent men den stand reeds. Door een fout ter drukkerij is vermeld, dat dc linker zijde in de oude Kamer 45 zetels heeft. Dit moet natuurlijk 41 zijn, zooals ook blijkt uit de optelling van de zetels der verschillende linker- groepen. We geven hier nog eens den stand, vergeleken met de uitslagen van eeiiigé vorige periodieke Kamerver kiezingen: Kamerverkiezingen in: 1897 1901 1905 1909 1913 R. K. 23 25 25 25 25 A. R. 23 22 15 22 11 C H. 0 10 8 13 9 CL D. 0 10 Rechts 58 48 60 45 toen onderscheidenlijk 2744, 1444 c-n 800 stemmen. In 1905 verkreeg de heer Passtoors 5377 stemmen en de heeren Limburg (V.-D.), J. Gerritsen (S. D. A. P.) en Staalman (Christ -Dem.) onderschei denlijk 3814, 484 en 124 stemmen. Ook toen wc-rd de heer Passtoors bij eerste stemming gekozen Dit bijgaande staatje geeft de gede tailleerde cijfers -van de stemming en de herstemming. Air. L. N. Roodenburg, aldus deelt de „Maasbode" mee, de nieuwe afge vaardigde voor Beverwijk, werd in 1866 te Dordrecht geboren, volgde daar het gymnasiaal onderwijs en studeerde in Leiden, waar hij in 1890 promoveerde in de rechten. Daarop was hij advocaat te Amsterdam, ver volgens griffier van liet kantonge recht te Schagen. Sinds 190ö woont hij te 's-Gravenhane. Hij houdt zich Vvzig met sociale vraagstukken, niet name hygiëne en woningvraagstuk. Hij is secretaris der Ilnagscne gezondheids commissie, voorzitter van het Cen traal Genootschap tot kinderherstel en vacantiekolonios. llij sloot zich in 1903 aan bij de vrijzinnig-democrati sche partij, van welker hoofdbestuur hij thans lid is. V L 15 8 10 5 10 U'. L. £3 17 24 20 20 V D 12 9 11 8 7 S.' D. 4 8 7 7 18 Links 5-1 42 52 40 55 (Bij de opgaaf van 1909 moei men bedenken, dat door de tusschentijd- eche verkiezingen de stand 59— 41 is geworden.) De merkwaardigste veranderin gen ondergingen de partijen der an ti-revolutionairen- en sociaal-demo craten. De anti-revoluiionnaircn behaal den maar de helft van 't aantal ze tels, dat zij in 1909 hadden verkre gen, nl. nu 10 en toen 20. De vrij-H- beralen behaalden juist 't dubbele van 't vorige aantal, 10 inplaats 5. Maar nog sterker deed de S. D. A. P., die van 7 tot 18 zetels klom, d. i. een vooruitgang van 157 pet. I Dc Roomsch-Kathverloren Bever wijk. De Anli-revolntionnairen verloren, vergeleken bij den huidigen stand hunner partij 9 zetels, nl. Ainsier- dam VII en .VIII, Amersfoort, En schedé, Gorinchem, Middelburg, Rid derkerk, Rotterdam IV en Utrecht II. De Christ.-Ilistorischeu verloren 4 zetels: Haarlem, Zwolle, Leiden cu Amsterdam 11. Dc Sociaal-democraten wonnen II zetels: Amsterdam II en VIII, En-j schede, Leeuwarden, lloogezand, Rot terdam I, II eu V, Schoterland. U- trccht 11 en Veendam. I De Vrijzinnig-democraten verloren 3 zetels: Veendam, Oostburg en Scho- terland, en wonnen Beverwijk. De Unie-liberalen verloren 5 zetels: Leeuwarden, lloogezand c-n Rotter dam I, II en V. Zij wonnen echter 4 zetels: Haarlem, Leiden, Oostburg en Middelburg. De Vrij liberalen wonnen 6 zetels: Amersfoort, Gorinchem, Ridderkerk, Amsterdam VII, Rotterdam IV en Zwolle. Nieuwe verkiezingen zullen moe ten plaats hebben in zes districten, omdat de daar gekozenen ook elders zijn gekozen. De^e districten zijn Amsterdam II en 11J en VI, Rotter- J dam lloogezand een in Groningen of Winschoten. (Dr. Bos die is in bei- de plaatsen gekozen) Mr. Troelstra neemt ziiting voor Leeuwarden, de heer Spiekman, dia in 3 districten gekozen is, gaat zit ten voor Rotterdam II, en mr. Men- dels voor Schoterland, In de'nieuwe Kamer komen de vol gende leden der vorige niet meer te rug, tenzij andere leden voor hen op slaan: Anti-revolutionairen jhr. mr. II. W. van Asch van Wijk, G. A, A. Midilri- herg, W. de Vlu,gt G. Elhorst, II. l'ol- Icma, mr. F. A. C. graal can Lijnden van Sundenburg, J. 11. Blum, mr. A. P. R. C. baron van dor Borcli van Verwolde, J. F. Heemskerk, J. S. F. van Hoogstraten; Roomseh-Kaiholieken: L. D. ,T. L. de Ram, W. C. J. Passtoors, mr. F. Bolsius; Cbristelijk-IIïslorische-n: J. R. Snoc-ck Henkemaos, jhr. mr. F. K. van Lennep, dr. J. Th. de Visser, A. baron van Dedem; Unie-liberalen: P. -7. de Knnlcr, itr. P. II. Roessingh, mr. P. Rink. L. W. J. K. Thomson, D. de Klerk, J. 13. Verliey, (overleden), G J. de Jongh; Vrij-liberaal: jhr. mr. .4. P. G. van Karnebeel; de Vrijzinnig-Dem'ocraien: mr. 37. 11". F. Treub, mr. 11. L. Drucher, G. A. Vorslerman van Ogen. mr. J Lim burg. mr. E. A. Smidt. Wij hebben in het voorgaan de lijstje.de leden die om zeer verschil lende redenen vrijwillig zijn wegge gaan, cursief gedrukt. In onze ochtendeditie moeten de vogende cijfers, blijkens nadere tele grammen als volgt gelezen worden: 'Auïdhorn Teenstra 4783. Zijlstra 3414; Ridderkerk: Van der Borcli van Verwolde 4333. Drion 4407; Den Haag 11: Dolk 6495, Stioeck Henckemans •1610; Gorkv.ni: .BrLet 3987, mr. Visser van IJzendoorn 4262 stemmen. De lezer heeft uit de cijfers van 't district Zwolle wel reeds gemerkt dat daar niet baron Van Dedem, maar de heer Knobel gekozen is. HULDIGING Mr." D. FOCK. (Men zie ook ons Tweede Blad). Gisteravond omstreeks 101/2 uur heeft de heer Mr. D. Fock van liet balkon van de Vereeniging af (aan den kant van het Klokhuisplein) de Haarlemsche kiezers nog toegespro ken. Hij bedankte voor het in hem ge stelde vertrouwen en hoopte dit ver trouwen niet beschaamd te maken. Hij eindigde de korte toespraak niet „leve Haarlem wat met gejuich en applaus door bet publiek werd beant woord, ONS EXTRA BLAD. We hebben voldaan aan het verzoek va n velen onzer abonné's, om reeds heden, on den ochtend volgc-nde op den verkiezingsdag, bij ben allen den volledige» uitslag met de cijfers der_ Kamerverkiezingen te laten bezorgen. Het is ons gelukt dit te doen, zij bet dan ook mei belangrijke inspanning en financieele opoffering. AI onze abonné's in Haarlem eu Bloemendaal hebben dus dezen mor gen vroeg ons extra Ochtendblad ont vangen, met den volledïgen uitslag en een overzicht van den stand der par tijen in de nieuwe Tweede Kamer. Aan onze abonné's in de omstreken worden heden bij de courant de uit slagen der verkiezingen gezonden. DE SOC.-DEM. EN DE HER STEMMINGEN'. Te ongeveer 8 uur was geen plaatsje onbezet in het gebouw Vooruitgang in de Smedestraat alhier. TWEEDE KAMER-VERKIEZING. HAARLEM tl a co XI 2 3 01 3 si a 03 J, a #a S; £-5 "3 NAMEN DER CANDIDATEN XI go S «jco O ai 5 l!i X '3 to a> o, cn 33 55 3 a 55 5 a| W I lis .a ts ft* Stembi Haarle strai H (Unie-liberaal) 845 (108) «57 (392) 889 (388) 529 (300) «83 (460) 818 (448) CS5 (310) «70 (38.) 557 (114) 5788 (2901) Jhr. Mr. D. E. van uennep (Chr.-Hist.) 409 (382) 475 (442) ««7 (607) 37Ö (344) 611 (480) 551 (515) 467 (433) 357 (329) 440 (419) 4253 (3957) W. H. Lieftinck(Prot. Kiezersb.) (Bij eerste stemming uitgevallen) (16) (35) (34) (24) (48) (42) (35) (30) (27) (291) Mr. p. J. Troelstra.... (S. D. A. P.) (Bij eerste stemming uitgevallen) (237) (24-1) (433) (221) (193) (357) (367) (270) (430) (2755) L. L. H. de Visser(S. D. P.) (Bij eerste stemming uitgevallen.) (O (2) (1) (1) (2) (5) (1) (1) (1) au Geldige biljetten 754 (741) 1182 (1115) 1506 (1463) 905 (893) 1199 (1189) 1369 (1367) 1152 (1146) 1027 (1011) 997 (991) 10041 (9919) Van onwaarde (7) 4 (16) 7 (19) 4 (12) S (12) (16) 6 (14) (14) 3 (U) 37 (121) 75G (751) 1186 (1131) 1513 (1462) 909 (905) 1202 (1201) 1375 (1383) 1158 (1160) 1029 (1025) 1000 1007) (1002) |(100108 624 1250 1644 975 1801 1539 1242 1124 1075 10974 (De tusschen haakjes geplaatste cijfers geven de bij eerste stemming behaalde aantallen aau; de vetgedrukte cijfers, die bij de herstemming verkregen zijn). Gekozen is dus de heer «flr. D. FOCK (U.-L.) BEVERWIJK. (Voor zoover bekend gemaakt). Stemming 17 Juni. x: C Siemuislrieten. •g 2 d g x> S E" 3<i t£ fa' C' II "3 to 2 ID O 5 O O is ui Beverwijk v 1249 22 199 686 392 Heemskerk 639 2 637 2 9 435 141 Castricum t 597 2 24 478 93 Limmen 315 0 25 242 48 Eginond Binnen Egrnond aan Zeo 33 i 5 1 67 261 Akersloot 366 1 8 191 ICS 6 677 2 90 31S 267 8 861 8 161 201 491 Westzaa n 499 5 134 75 285 Assendelft I 832 7 163 373 289 Houtrijk en Poïanen 638 4 634 10 90 380 154 W ijk aan Zee 620 5 18 392 205 Velsen I 868 3 865 13 63 320 399 Yeisen II 521 5 28 295 193 Velsen lil 1151 12 1139 24 121 345 649 Velsen IV 292 2 290 5 27 82 176 601 6 595 8 101 223 263 i 1217 26 59 516 616 Vogelenzang I 519 662 429 Schoten 1652 42 556 7 549 23 59 135 327 117 2 16 41 53 Herstemming S 2 •5 s 52 3 to 3 "5 3 §3 1*5 Q O "S K 1209 697 512 638 485 153 599 475 124 317 242 75 371 304 67 307 70 237 371 193 178 679 317 362 871 209 662 500 74 426 810 878 462 637 881 256 G26 404 222 858 391 467 523 296 227 1137 355 762 302 88 214 600 234 366 645 142 403 476 268 208 187 112 65 1596 687 909 561 129 432 119 42 77 6875 5974 Gekozen 14859 6973 7886 mr. L. N. Roodenburg, V.-D.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1913 | | pagina 1