luws Oma
DERDE BLAD
Zaterdag 5 Juli 1913
Een uitstapje door den
Vulkanischon Elfel.
V.
(Plot.)
IToe langer men in een buurt is, hoe
meer men niet de omgeving vertrouwd
raakt en hoé moei''men ziet en hoe
minder men aangégev# wegen volgt.
Het gevolg is, dat men lallooz© mooie
punten te zien krijgt, die men anders
zou missen. Hoe langer wij hier zijn,
hoe meer wij de omgeving bewonde
ren.
Zoo maakten wij Zondag een wan
deling de Kleine Kyll opwaarts, tot
dat wij kwamen nan een hoog gelegen
oude woning, ook hekend uit den ro
man van Clara Viobig, de vervallen
woning, waar haar romanheld Müller
Hannes woonde, nadat hij zijn moleu
aan de MeerXeldcrbeek moest verla
ten. Hoog afgezonderd van alle men-
schelijke gemeenschap, overziet men
daar de gchcelo omgeving. De bodem
is ruw en dor en weinig vruchtbaar.
Alleen bij üe beck, die wij over een
boomstam moesten overgaan, was
wat weiland.
Steeds stijgende door een mooi
woud met prachtige tafereelen, doch
geen gemakkelijke wegen, kwamen
wij dicht bij Bleckhausen op den groo-
ten weg van Daun na_ar Mander-
scheid.
Van geen enkel punt kan men den
vorm van den Ouden Vulkaan, de-.Mo-
senburg bij Hcidsmühlc. zeo goed
waarnemen als van die hoogvlakte.
Donker kwam zijn breed afgeplatte
kegelvorm tegen,de avondlucht afste
ken. Onwillekeurig denkt men zich,
hoe hij moet geweest zijn in oeroude
lijden.
Halverwege tusschen Bleckhausen
en Manderscheid gingen wij links af
en zochten de beek op, die ons aan
geduid was ais de T romb'eei De-1
ze beek stond slechts flauw op mijn
kaart aangegeven en de weg in 't ge
heel niet. Op goed geluk er naar toe,
en mijn goed gesternte bracht mij
waar ik wezen moest.
Do weg, dien ik hoopte te vinden,
was er wel, doch feitelijk pas in aan
leg en heel prettig loopen was 't er
juist niet, maar schilderachtig en
rustig in hoog© mate. De beek in al
hare Kronkelingen volgende, kwamen
wij, zooals wij verwachtten, aan de
boven-Lieser uit, d. w. z. de Lieser
boven Manderscheid.
Thans was do weg gemakkelijk te
vinden, daar wij ons bevonden' op' het
terrein der kurgasten uit Mander
scheid, die natuurlijk nuoit ver van
honk,gaan en zich tevreden stellen
met tie burg leu en andere bezienis-
vvaardiglieUen in ue onmiddellijke na
bijheid .Men moei echter een mooie
omgeving niet ai te veel en al te tang
zien, clan raakt het mooie er af; men
waarueeit het niet mëj>r. Tal van
mooie hoekjes zijn wij tegen gekomen
en overal moesten wij even blijven,
zien, wat tijd kost' en gewoonlijk'kwa
men wij later Lliuis dan voorgenomen
was.
iren mooie heerlijke en afwisselende
tocht was het slot van onze wandelin
gen in dit deel van den Eifel.
Wij hadden liet plan opgevat de be
kende Maaien of wel de oude vulkani
sche meren op ie zoeken, die ook wel
Da ne r-maaren genoemd worden,
hoewel zij er niet vlak bij liggen,
maar Daun is daar het middelpunt
van verkeer.
YV ij wandelden van Manderscheid
naar 'i siution, eon dikke drie kwar
tier van Heidmüller, ja een uur, en
namen, omdat de tocht te voet wat al
le ver was, den trein naar Schalken-
meren, het station dat vlak bij de drie
dor meest bekende der Maaien ligt.
Eerst krijgt men liet ScliaLkenmeh-
rer, maar dat op pl.m. 421 meter bo
ven de zee ligt. Deze is 22 H.A. groot
en 31 meter diep. De omgeving doet
denken aan 't jieufelceimaai, aocn is
mineer omsloten en heeft nieL zoo veel
meer het karakter van een uitgebran
den krater, llel dorp Schalkermeiiv
ligt aan den oever, die verder even als
bij t Meufeldermuar de binnenzijde
van tien krater vormende, ais bouw
land geëxploiteerd wordt.
Minder vriendelijk, maar indruk
wekkender, ziet hel YYeinfelder of To-
tenmaar er uit. Dit ligt op 484 meter
boven de zee. De omgevend© binnen-
kraterrund is slechts woeste grond,
waarop slechts die planten te vinden
zijn, die men gewoonlijk op woeste
gronden vindt, waar-onder Arede, Je
neverbes en Brem. Het eenige teeken
vun meiischelük bedrijf is het kapelle
tje van de even boven bet meer gele
gen begraafplaats. Om van dit Maar
naar het Gmündener Maai- te komen,
moet men den Maüsenberg over, die
561 meter hoog is, waar men een ge-
denktecken vindt voor den stichter
.van dc Eifelverein, den lieer Dronken.
Deze heeft veel voor den Eifel ge
daan en hem voor de buitenwereld
geopend, Daalt men den Maiisenberg
af,, flan staat men opeens voor ,een
tafereel zoo geheel' verschillend 'van
wat men had aan 't Tolenmaar, dat
men zic.ii afvraagt, hoe-is 't mogelijk
dat twee zulke groote contrasten zoo
vlak bij elkander te vinden zijn. Was
de aanblik van 't Tötenmaar somber
en ernstig, do aanblik op 't Gmunde-
nennaar was overweldigend mooi en
liefelijk, 't Was of men over een groot
park zag mei een grootcn vijver, groo-
te groepen boomen, grasvelden, vrien
delijke woningT, in tic verte het bad
plaatsje Daun en dc omgevende heu
vels met bus-.chen en bouwland.
De Maüsenberg maakte als 't ware
hier een scheiding tussch-m leven en
dood.
Geeft de Schaltmunden Maar ons
een beeld van "t dagelijks zwoegen
om aan de vruchtbare aarde ons
voedsel te onttrekken. Gmündener
Maar is het toonbeeld van weelde en
onbezorgdheid. Het sluit zich prachtig
aan bij het dichtbij gelegen Daun,
waar -het wereldsehe veld wint. Bij V
dorp Gmunde krijgen wij een blik
in 't Ober-Liesertal met dc aanwijzing
Lieserpad. dut de- liefhebbers vai>
wandelen door een bij uitstek -woud-
rijk dal naar Manderscheid voert.
Ons doel was deze niet. Wij moesten
verder, en na ons in Daun wat ver
sterkt te hebben in een modern inge
richt hotel met zwart gcrokten ober,
gingen wij naar het station om plaats
te nemen voor den trein naar Gille-
feld om daar 't Pulvermaar te bezich
tigen.
De trein slingert door de bergach
tige landstreek en gunt ons een uit
zicht op tal van prachtige panora
ma's. Te Gill'efcld uitgestapt dodelijk
op weg langs de chaussce naar Ober
Winkel, Hier was uit geologisch oog:
punt een. eigenaardigheid te zien, die
de bedekking van den kraterrand
rondom 't Pulvermuar uitmaakt. Ziet
men om de Rozenbergermaar den har
den, samenhangenden lavasleen, hier
kon men duidelijk zien dat er geen
lavastroom uit den voortijdschen kra
ter gestroomd was, of een hoogen
rand had opgezet, maar dat een zware
aschregun op hem was neergedaald..
Volgens de uitgravingen, die hier
worden gedaan, ziet men uuidelijk de
lagen van bruine en zwart© korrelige
stof, die onsamenhangend ais zojki
gemakkelijk met tic hand is los te
maken. Aherlei stukken van steen zijn
er in omsloten en velen geven het
duidelijk aan, dat zij in giocic-nden
toestand zijn geweest. Hot nabij gele
gen Pulverinaar doet denken aan een
Cvoudmeer. De omgevende rand is ge
heel met bosch bezet. Het is liet groot
ste van den omtrek en 36 II. Agroot,
ligt op 411 M. boven zee en is 74 Meter
diep. Men kon hier duidelijk bemer
ken, dat dit meer. om zijn schoon© lig
ging en omgeving zeer gezocht is,
want dc iuMoozc napieren o.a. van
llnagsche Hopjes duiden dit duidelijk
aan.
Na een genotvolle wande'ing (ogen
wij op weg naar Echfeld. Daar Gilie-
feld in 'L dal en Eehfeld hoog ligt,
was T een minder gemakkelijke tocht
na reeds een tamelijk© wandeling ge
maakt te hebben en toch hadden wij
nog een 2 1/2 uur te goed, eer wij thuis
waren-
Eerst ging 't door veld, doch spoedig
bij de kruising niet den weg naar
Brackscheid en Daun kregen wij een
prachtigen boschweg, zeker 20 Meter
breed en lieerlijk omzet niet bosch
partijen en daar 't reeds 6 uur half 7
in den avond was, prachtig verlicht
door de bijna ondergaande zon.
Aan T eind van 't bosch, waar de weg
de spoorbaan van Eckfe-d raakt, ston
den wij op eens voor 't idyllisch gele
gen Holzmaar, dal. wij \s morgens uit
den trein even gezien hadden. Heer
lijk wius het hier. De stille avond
maakte den indruk nog dieper. Geen
menschel ijk geluid was te hooren, al
leen een enkele lijster floot nog zijn
avondlied nu uit het omringende
bosch. liet is niet groot of indrukwek
kend, maar liefelijk en een toonbeeld
van rust.
Tot Echfeld ging het verder door
bouwlanden en daar op de- hoog
vlakte aangekomen, rustten wij nog
éven uit om af te dalen, naar het Ach-
terbach-dal óf zooals zij hier ook zeg
gen de Achtergraiben, om weer op be
kend terrein bij Manderscheid te ko
men, Mooier wandeling hebben wij
■geloof ik niet gehad. Of het kwam
door de avondstilte, de prachtige tin
ten waarmede dc .toppen dor boomen
door de ondergaande zon werden ver
dicht, het is moeilijk to zeggen, doch
de indruk, dien wij hier kregen was
zoo, dat do tocht ons nog lang in onze
herinnering zal blijven.
En zoo was onze laatste tocht, dien
wij hier zouden maken, geëindigd.
De herinnering aan de Hcidsmühlc
en omgeving en zijn vriendelijke be
woners zal nog laag in ons levendig
blijven on de hier doorgebrachte da
gen behooren tot de schoonste die ik
beleefde. Ik kan ieder die den Eifel
wil bezoeken, aanbevelen zijn bivak
hier op te slaan.
Maar men moet om den Eifel te
zien niet in het toeristenseizoen gaan,
want dan is het overal druk, doch de
familie Stadifeld zal elk die het een
voudige voor lief neemt, gaarne zien.
LEONARD A. SPRINGER.
Buitenlandsch Overzicht
Os BalkanvuSkaan In
werking.
Servië en Griekenland achten den
oorlog uilgebroken, Roemenië mobi
liseert zijn leger om mee te doen.
Maar in Sofia wil men daarvan1
niets weten. Het is zeker wel heel
merkwaardig, dat de Bulgaren, die
naar luid van allo berichten, den
strfjd begonnen zijn, nu zij van alle
kanten klop krijgen, zich strikt hou
den aan het beginsel, dat de oorlog
niet is uitgebroken, en alle andere
partijen dreigen met de verantwoor
delijkheid voor dc gevolgen, zoo zij
niet dadelijk terugtrekken en liet vu
ren staken.
De Griekschc minister-president las
in de Kamer een koninklijke bood
schap voor, waarin wordt verklaard,
dat leger en vloot, naar aanleiding
van de trouwbreuk van Bulgarije,
last hebben ontvangen, op den vijand
los te gaan.-
Dedi.plomatiekebetrek-
k iii ge n vei'b rolten?
Volgens de Hcstia heeft Griekenland
zijn diplomatieken vertegenwoordiger
.te Sofia teruggeroepen.
De Bulgaren z ij n 't k r ij gs-
geweld begonnen.
Uit Ueskjoeb wordt aan de „Berli
ner Zeitung am Mittag" geseind
„Een belangrijk document, dat be
wijst, dat de Bulgaren begonnen zijn,
is in hel bezit gevonden van een Bul-
gaarscli officier, die den lsten Juli
gevangen genomen werd. De officier
verscheen als onderhandelaar bij de
Serviërs, om namens den Bulgaar-
selien commandant om een wapenstil
stand te verzoeken. Op hetzelfde
oegenblik evenwel openden de Bulga
ren het vuur opnieuw, tengevolge
waarvan de onderhandelaar vastge
houden vvird.
Het bedoelde geschrift (gericht aan
den chef'van den staf) luidt
K'vartïer Banja, 29 Juni.
Revel van den commandant van de
I 2de brigade van het 4do legerkorps.
io. Morgen beginnen do oorlogs
operaties tegen de Serviërs cn Grie
ken. Tegenover het front der brigade
houden de Serviërs de linie do Zle-
tovo-vivïor en den daarachter liggen-
den heuvel met een regiment, twee
berghatterijen en drie machinegewe
ren bezet.
2o. Ttet leger moet morgen, den
30sten, om 3 uur *s morgens, den
vijand onverhoeds aanvallen. De bri
gade moet voeling houden met het
Macedonische en Adrin.nopelsche vrij
willigerskorps, dat in de richting Ka-
radbi-Sultan opereeren zal, naar
linies met, de 7de Siliki-divisie, die in
do richting Stublja moet optreden.
3o. Mijn brigade krijgt bevel, een
hoogte 550 M. ten westen van het dorp
Dnbreva aan te vallen en te nemen.
4o. De spitsen van beide colonnes
moeten 'smorgens 3 uur de Zletovo-
riviev bereikt, hebben. De onmarsch
moot zoo geruisohloos mogelijk ge
schieden, opdat de vijandelijke vo'or-
posten verrast en vernietigd kunnen
worden. Daarna begint de krachtige
aanvul tegen het aangeduide punt. Rij
alle maatregelen is het oogenblik der
verrassing in het oog te houden.
De onderteekenïng is Kolonel Ent-
scheff.
Van de Oorlogsvelden.
De telegrammen over het gebeurde
op de oorlogsvelden zijn vaag, ze
spreken elkaar geducht tegen, 't Gaat
weer zooals onlangs in den Turkschon
oorlog, alle partijen beweren, dat ze
winnen en verzekeren, dat de tegen
partijen verliezen.
Ann welken kant de waarheid ligt
Een buitengewoon berichtgever van
Havas meldt
diet Servische leger zet den zege
vierenden opmarsch tegen de Bulga
ren voort. De strijd wordt steeds met
woede voortgezet. Men schat het aan
tal troepen, in het gevecht betrokken,
op 200.000 ruan. De vierde dag eindig
de het gevecht met een volslagen over
winning van de Serviërs. Zij slaagden
er, niet zonder moeite, in Rêtchevh,
een spelling van groote waarde, te be-
■zv-t'.-n.
De inbezitneming van Kilschava
kan ieder oogenblik worden verwacht;
.36 Bulgaarscië bataljons met 80 ka
nonnen verdédigen die stelling.
De Bulgaren eindigden met een
wanordelijk© vlucht, en heteu daarbij
een aantal kanonnen en vele gewon
den in handen der Serviërs.
De inneming van Kilschava zal het
Bulgaarsche leger m tweeën splitsen;
het leger tusschen Istip en de grens
wordt afgesneden van de rest der
troepen, die in het zuiden nog weer
stand bieden en nu in een moeilijke
positie komen.
Een nader telegram meldt: De slag
bij Kotscliana is 'in een volkomen
overwinning der Serviërs geëindigd.
De Bulgaren zijn in wanorde gevlu'cht
32 bataljons, véle géneraals en 120 ka-
noiüien zijn door de Serviërs iji dit
gevecht vervoerd.
De verliezen zijn aan beide zijden
groot."
Op een ander deel van de oorlogs
velden hebben de Bulgaren 't ei' béter
afgebracht.^ Heet dat zij Gefgéli weer'
op de Serviërs terug veroverd hebben.
De „Reielispost" meldt uit-Sofia:
..Het Servische leger heeft bij het
„Ovtsje Pol je" een verpletterende ne
derlaag geleden. Wij achten op dit
oogenblik den toestand van dien aard,
dat het schijnbare succes der Serviërs
Woensdag bij Istip door den geslaag
den tegenaanval der Bulgaren reeds
te niet gedaan is, en dat ook de om
trekkende bewegingen bij Kratowo en
Egri Palanka als een succes te be
schouwen zijn. De Bulgaren zijn, naar
het schijnt, ook reeds" met den op
marsch naar Kcemanovo en naar de
Servische grens begonnen. Eveueens
worden de omtrekkende operaties op
den rechteroever van de Vardar met
goed gevolg voortgezet, zoodat de po
sitie der Serviërs bij Kuprulu reeds
onhoudbaar geworden is en liun te
rugtocht te verwachten is.
Dc aanval op Saloniki wordt door de
Bulgaren, in weerwil van de tegenbe
richten uit Athene krachtdadig voort
gezet en een belangrijk deel van het
Grieksche leger heeft reeds den terug
tocht aanvaard".
Een telegram van den prefect van
Kustendje meldt, dat de Servische
sisijdmacht (een divisie infanterie, 2
escadrons cavalerie en artillerie)
Donderdag de Bulgaarsche grens
overtrok en in den avond op den top
van den Tsennok aankwam, 10 K. M.
westelijk van den weg van Wautilow-
grad naar Kustendje. Daar kampve
ren zij voorloopig.
Nu iets over den strijd tusschen
Grieken en Bi lgaren. De Grieksche
commandant seint, dat hij Nigrita ]>e-
zet heeft. De stad was door de terug-!
trekkende Bulgaren getieel vernield,
de meeste bewoners waren gedood.
De Bulgaren worden door de Grie
ken ook beschuldigd Karaddjakoej
(een stadje op den weg van Datevetli
naai' Kilkiltsj, meest door Turken be
woond) in brand geschoten te hebben,1
ook daar werd een deel dei' bevolking
vermoord.
De Grieksche bladen melden:
De reeds behaalde overwinningen
zullen aanleiding geven om onze gren
zen uit te breiden.
Dat is al vroeg gejuicht!
Een telegram meldt nog de Grie
ken veroverden 60 kanonnen op de
Bulgaren.
Waar dit was wordt evenwel niet
gemald. j
Als dat zoo doorgaat (Griekenland
nu al 60 kanonnen en Servië 200 ka
nonnen), dan houden de Bulgaren
geen enkel kanon over I
De Servische over-
vvi nningen.
Uit Belgrado werd aan den „Berli
ner Lokal Anzeïger" geseind
„Y'olgens een bericht uit Ueskjoeb'
veroverden de Serviërs tot Donderdag'
20 kanonnen, 4 ammunitiewagens cn i
mitrailleuses, en namen zij 40 officie
ren, 15S onderofficieren en ongeveer
2560 snldaten gevangen.
DeBulgaarschebuit.
Tot heden zijn 25 officieren en 30C0
manschappen vau de Servische divisie
te Timok gevangen genomen en wa
ren 0 veldstukken en 2 stuks bergge-
sciiut buitgemaakt, zoo meldt een tele
gram uit Sofia-
Nog eens 't gebeurde ïn
Saloniki.
Do „Secoio" bevat do volgende
schildering van <lc verdediging der
Bulgaren in Saloniki
„Do Sofia-moskee was door de
Grieks.-hê troepen omsingeld, die de
Bulgaren aanmaanden, zich over te
geven. Goed, wij geven ons over, ant
woordden de Bulgaren door het ven
stor, waarop de Grieken naderbij
kwamen. Zij wcrelcn ontvangen door
geweer-en mitrailleurvuur. Nu.be-
stm-mden dc Grieken mot de bajonet
het binnenste van de moskee en sta
ken alles neer wat zij daar vonden.
Het moeilijkst was de inneming van
do vroegere Bulgaarsche meisjes
school, waar 500 Bulgaarsche solda
ten ingekwartierd waren. De Buiga
ren en Griekon wierpen elkaar met
handgranaten, tot de Grieken een ka
non lieten aanrukken en een vreese-
.lijk bombardement openden. De "Bul
garen smeekten, om hun leven te spa-
InRoemenië.
Het bericht van de mobilisatie is
doei- de bevolking mei vreugde ont
vangen. De stemming moet nogal oor
logszuchtig zijn.
De spoorwegen in Roemenië hebben
het goederenvervoer geslaakt, alle
spoorwagens worden nu in beslag ge
nomen voor militaire doeleinden.
Onderhandelingen.
De Bulgaarsche regeering deelde
aan de Griekschc regeering mede,
dat aan de Bulgaarsche generaals
geboden is de vijandelijkheden te sta-
ken. Bulgarije vraagt, dat gelijke be-'
velen zullen worden gezonden aan do
troepen door de regeeringen van Ser
vië r-n Griekenland.
De Grieksche en Servische regeerin
gen antwoordden, dat zij geneigd wa
ren zulke hevelen te zenden, onder
voorwaarde, dat de Bulgaarsche troe
pen vooraf achter de voorloonïge
demarcatielijn van de bc-streden ge-
bicden terugtrekken.
Een regeer ingscrisis in
B u 1 g a r ij e.
Volgens de „Reichspost" is hst ka-
binet-Danef afgetreden het zal wor
den vervangen door een concentratie
kabinet, met generaal Petrof aan het
hoof--1.
De opperbevelhebber, generaal Sa-
vof, zal als minister van oorlog optre
den: generaal Radko Dimitrijef wordt
legercommandant.
T u r k Jj e doet ook weer mea
aan 't Balkanspel!
Uit YVeenen werd aan den „Berli
ner Lokal An zuiger" geseind
„Met grocte bezorgdheid volgt men
hier de militaire voorbereidingen vail
Turkije, waaruit valt op te maken,
dat nien in Konstantinopel naar alle
wuürschijnlijkheid de hoop koestert,
uit den broedertwist gunstiger vre
desvoorwaarden te slaan. De troepen
transporten over den Bosporus haar
Europa houden aan het leger aan de
Tsjat&ld ju-linie wordt voortdurend
versterkt. Dag en nacht wordt oor
logsmateriaal naar het front gezon
den. Men schat de sterkte van de
TürkscJie troepen bij Tsjataldja, en
Bohlëur op ongeveer 260.660 man."
JAVat kan Europa doen'?
De verwarring wordt nu zoo groot,
dat,men in Europa zich werkelijk, on
gerust begmt te maken.
üe „Times" betoogt, dat aan den
strijd op. den Buikan een einde moet
komen maar liét blad vraagthoe 'i
Wanneer de vermaningen van Pms-
land niet balen, zal een actieve inter
ventie van de Europeeschc mogendhe
den hoodig zijn. Maar zulk een inter
ventie zou wel weder nieuwe gevaren
met zich kunnen brengen, gevaren,
die Europa tot lederen jirijs wil ver
mijden. Nog bestaat het Europeesche
concert, en nog is er hoop, dat het tot
ie:s in staat is. teu minste den twist
in den Balkan te beslechten. Kan het
dit echter met, tian moei hel alles
aanwenden wat het vermag, om ook
dezen nieuwen strijd ie localiseeren,
zooals het den strijd tegen de Turken
dééd.
üe „Temps" deelt mede, dat de
Fransche regeering tijdens de reis
van den Franschen president Poinca:
ré aan haar vertegenwoordigers bij de
groote mogendheden heeft opgedra
gen dezen, met het oog op de tenuit
voerlegging van de te Londen geno
men besluiten, te wijzen op de wen-
sciielijkhcid, om bij de huidige ge
beurtenissen in den Balkan te vor
klaren, dat zij de politiek van non-
interventie blijven volgen.
lie tut dusverre daaiop ingekomen
antwoorden luiden alle gunstig.
Dus geen interventie van
Europ'al
Allerlei
l'itdeFransche Kamer.
De Kiuner verwierp met 325 tegen
238 stemmen liet ontwerp Dreignet.
waarin de diensttijd op 28 maanden
wei'd bepaald.
De regeering had de quaestie van
vertrouwen gesteld.
Bij de behandeling van de üiterpol-
latiès over de incidenten, veroorzaakt
door het verzet tegen do wet op den
driejarigen diensttijd, richtte de so
cialist Sixtequonin hevige persoon
lijke aanvallen op minister Elienne,
die aanleiding gaven tot groot tu-
Juuères vroeg tot hoever de regee
ring zal gaan in hare reactie en be
schuldigde in heftige bewoordingen de
voorstanders van de wet, dat zij zich
niet ontzien do schandelijkste midde
len tegen de republiek te gebruiken
en zelfs moord le dreigen.
Minister-president Barthou bracht
in herinnering, dat hij verklaard had,
dat hij geen lichting naar huis zou
zenden, dan wanneer hent het noo-
dige effectief werd toegestaan om aan
den buitenlundsclicn toestand het
hoofd te bieden. De buitenlandsehe
moeilijkheden zijn nog niet uit den
weg geruimd. De verantwoordelijk
heid voor het gebeurde wierp hij op
het woelen van zékere organisaties.
Hij eindigde zijn rede met woorden
van blfiam aan het adres der misdadi
gers, die verdienen, dat de wet in
haar volle gestrengheid op hen wordt
toegepast.
DE STAKING IN ZUID-AFRJKA.
Uit Johannesburg wordt geseind:
Een poging van de stakende mijn
werkers om. iu strijd met liet verbod
decrautóritoitoi), een belonging te hou
den op het marktplein, v «oorzaakté
Vrijdagmiddag ecnigo ongeregeldhe
den. Reeds voor 't tijdstip, waarop de
betooging een aanvang zoude nemen,
hadden cavalerie en politie het plein
bezet; de stakers wierpon de politie
toen met steencn en deze maakte daar
op een charge met den wapenstok.
Toen de toestand ernstig werd, trok do
cavalerie de sabels en joeg de menigte:
uiteen, evenwel zonder gebruik te ma
ken van de wapens,
Een menigte politieagenten en sta
kers zijn gewond en een groot aantal
personen zijn in hechtenis genomen.
In den loop van den middag ont
stonden opnieuw ongeregeldheden,
waarbij een luitenant der dragonders
werd gewond, benevens een commis
saris van politie en drie agenten.
De stakers hebben het trampersoneel
weten over te halen om het werk neer
te leggen. De tramdienst staat stil.
Het volk. roode vaandels medeüra-
gend, trok naar de gemeentelijke
electrische centrale, verdreef het per
soneel en zette do fabriek stop.
Een groep begaf zich daarop naar
het centraalstation en is thans bezig
het vertrek van de treinen te beletten.
Johannesburg is dus thans zonder
sjxtor en tram.
De meeste postverbindingen zijn ver
broken.
Het volk heeft do macht op t spoor
weg-emplacement, de troepen staan
vrijwel machteloos.
De stakingsleiders keurden den aan
val op de electrische centrale af. De
stad. die eenigen tijd in duisternis
gehuld was, is thans weder verlicht,
want daar is '1 wérk hervat.
De bureaux van liet dagblad „Star"
slaan in brand.
Het gepeupel wilde optrekken naar
de kantoren van dc groote mijnen,
maar trók zich terug toen de politie
bëgon te vuren.
Er heèrscht' hier een toestand van
anarchie. Het gepeupel heeft nog een
ander gebouw in brand gestoken en
de politie, die de kantoren van YY'arn-
herBeit bewaakte, met steenen gewor
pen. De politie sommeerde driemaal
en gaf daarop vuur. Er worden mili
taire versterkii gen afgezonden.
Van de Residentie sn haar
iiewoners.
CCIX.
Wat is meer voor de betrokkenen
waard: salaris of rechtspositie
Over déze vraag is uren lang te pra
ten, zonder dat veel kans beslaat oni
tot overeenstemming te geraken. Een
praktisch mensch zegt uit den aard
der zaak, dat salaris bij hem één is
eén theoreticus, die niet óm verhoo
ging van inkomen zit t© springen,
vindt'natuürliik de rechtspositie één.
Deza week heeft er gelegenheid be
staan, een zwenking naar de eene of
naar de andere zijde te maken. In den
raad kwam in behandeling de bezol
diging van de bewaarschooionderwij-
zeressen en natuurlijk zat de publiek©
tribune'vól met jonge meisjes en .juf
frouwen van" m«r gep'oscerdèn; leef
tijd. Spanning lag op alle gezichtjes'
en rnet'gToote'-nnndacht volgden ze het.
gesproken woord. Beurtelings lag
i vréugde'en-angst op 'dc snoetjes, die
rood van spanning begonnen te wor
den, zoo meer de discussie opschoot.
Eindelijk stemming over de bezoldi
ging, met vlag en wimpel ging een
amendement, om ue door B. en W.
voorgestelde bedragen aanmerkelijk
te verhoogen, er door cn.... iveg was
de geheele troep.
Rechtsposit.-., wat maalden ze er
om de hoogcre wedde was biiuien
wat later in behandeling kwam. daar
gaven de onderwijzeressen niet om.
Voor een feilen theoreticus om een
toeval te krijgen, maar teekenend
voor het overdrevene in de talrijke
adressen, welke telkens bij den raad
worden ingediend en waarin gejere-
mieerd wordt over gebrek aan recht
en meer dergelijk fraais. Degene, die
zich steeds tot tolk maken van elke
klacht uit. de lagere regionen, zal
voortaan verstandig doeri le beden
ken dat dc onderwijzeressen door Jiun
gezamenlijk vertrek hem een troef
uit de hand hebben genomen.
De komst en het vertrek van Erin-
dejonc hebben hier heel wat emotie
veroorzaakt. Vooral het vertrek. Bij
aankomst waren te weinig menschen.
Het telegram dat luj om één uur zou
aankomen, werd door velen als een
blague beschouwd vliegers komen
immers altijd te laat en menigeen
nam de moeite niet naar hel terrein
achter Iloulrust te gaan. Zo. hadden
ongelijk, want het was een oogenblik
van gevoelsemotio toen plotseling
bleek dat de Franschman woord ge
houden had en werkelijk in aantocht
was.
Merkwaardig type, deze vlieger.
Van een Franschman heeft hij niets,
veel meer van een Amerikaan. Die
zou ook in een toestel slappen, ge-
kleed 111 een gewoon colbertjiak met
hoorei, ecu dunne regenjas en valhoed
Geen beéïibeschermers, geen grove
laarzen, geen leercu broek, niets van
dat alles.
Brindejonc versmaadt de trudio-
neele uitrusting; hij is een gewoon,
nuchter menscli. Als bagage voerdei
hij mee... een schoon half hemd je en
een tandenborstel: Van het eerste had
hij in elke stad waar hij bJeel' wachten
een schoon exemplaar; de tandenbor
stel maakte de geheele reis mee, in
dien hij liet ding op den tocht van
DenHaag naar Parijs uiel verlóren
heeft.
Op den morgen van vertrek heeft
een merkwaardig onderhoud plaats
gehad, dat -teekenend is voor liet ka
rakter van den vlieger.
Brindejonc was aan het bijvullen
van benzine toen de Prins op liet ter
rein kwam. Brindejonc stoordezich
aan niets en ging kalm zijn gang,
wel durende 'n 20 minuten. De Prins
die al dien tijd heen en weer wandelde,
zona eindelijk den secretaris van u©
Vereeniging voor Luchtvaart, den
heer van den Berch vau Heemstede op
hem af. vooral omdat hij weinig tiju
had en naar liet landgoed Raaphorst
vertrekken moest, .waar een Zendings-
feest gehouden werd.
De hoer v. d. Bercli baande zich een
weg dóór de menigte toeschouwers die
om het toestel sierden en riep Brinde
jonc.
Deze keek even op, zonder het ben-
zine jbiivulten te staken.
Son Altesse veut parlir, zei -1®
heer v. d. Berch.
Ah bón; antwoordde Brindejonc,
een nieuwe bus grijpend.
Mais avant <le pa'rtir il veut bi en
vous voir, drong de heer v. d. Beek
aan.
Ah bón. Brindejonc ging voort d?
bus leeg gieten.
Er naar beneden kwam hij niet.
Zijn toestel ging boven den Prins cn
de laatste nam dit in het minst niei
kwalijk..
Het „Ali bon", begint in den 1-Iaag
al populair te worden...
Maandag begint te Schevenlngen
„Seinpost" wéér een ander soort
voorstelling: de operette gaat dan
hoogtij vieren na de Tooncelvereeni-
ging en het Berlijnsohe Schauspiel-
haus. De Tooneelvereeniging heeft er
geld .verloren en tamelijk veel, ze
speelde voor eigen rekening. Maar
boe kwam ze ook op het onzalige plan
in Mei en Juni in Schevcningen too-
neelopvoeringen te willen geven?
Arrne Heijermans!
SINTRAM.
Binnenland
ART. 3C9 INVALIDITEITSWET.
In de laatste dagen komen bij het
Departement van Landbouw, Nijver
heid en Handel onderscheidene verzoe
ken in van personen die wenschen Jvï-
niemd te worden tot lid of secretaris
eener commissie van advies over ren-
te-aa»vragen van ouden van dagen op
grond van art. 3G9 der Invaliditeits
wet, of wol. die wenschen benoemd te
worden tot tusschen persoon, om de 70-
jarigen In hunne gemeente, bij de in
vulling burner aanvragen om rente,
behulpzaam te zijn.
In liet belang der requestranten
wordt hun geraden zich n i e t te wen
den tot het Departement, maar tot den
Commisaris der Koningin, z©o zij eene
benoeming wenschen als lid of secre
taris eener commissie, en tot den bur-
gemeeste rhunner woonplaats. 700 zij
als tusschen persoon wenschen te war
den aangewezen. St, Ct.
LAN DSTORMBESLUIT.
Inde „Slaatsvounint" No. 155 is op
genomen een Kon, Besl. van 12 Juni
(SI..bl. No. 273), houdende voorschrif
ten betreffende de uitvoering van do
Landstormwet (St,bl. 191.3 No, 149).
DE NA-VERKIEZINGEN.
De Christelijk-Ilistorischen in Am
sterdam II en Amsterdam VI hebben
aan dr. De Visser, met het oog op de
komende naverkiezingen, de candida-
tuuur aangeboden, maar deze heeft
haar niet aangenomen.
(„Ned.")
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij kon. besluit zijn met ingang van
1 Aug. benoemd: tot archivaris aan
het Alg. Rijksarchief te 's-Gravenhage,
dr. L. \V. A. M. Lasondor, thans
.'.comm. bij hét Rijksarchief in Zeeland,
te Middelburg, met gelijkt, toekenning
van eervol ontslag uit laatstgeu. betr.
tot Rijksarchivaris in Drenthe, jlir.
inr. B. M. de Jonge van Ellemeet,
thans coram, bij het Rijksarchief 11?
Utrecht, tc Utrecht, eveneens met toe
kenning \an eervol ontslag uit laatst
genoemde betrekking.
Is aan V. Cats, op verzoek, met ing,
van 1 Nov. eervol ontslag verleend als
burgemeester dei- gem. Goor.
Is met ing. van 1 Juli, aan mr. dr.
G. M. Doornbos, op verzoek, eervol
ontslag verleend als leeraar aan de
R. H. B. S. ie Assen.
MR. TROELSTRA BIJ DE
KONINGIN.
De Ilaagsche Tel.-medewerker seint:
In de Vrijdag te Amsterdam gehou
den vergadering van hc-t S. D. A. P.-
bestuur en de soc.-deru. Kaïnerfrac
tie, is besproken, in welken geest
mi'. Troelstra bij zijn bezoek aan II.
M. den puiiiieken ioestand zou uiteen
zetten.
Naar ik uit zeer goede bron ver
neem, is in die bijeenkomst, na uit
voerige gedachtenwisseling het vol
gende besloten
Mr. Troelstra zou II. M. mededee-
len, dat volgens zijn zienswijze het
optreden van een concentratie-minis
terie het incest voor de hand lag. Dat
ministerie zou dan moeten optreden
met als hoofdpunten op haar pro
gram staatspensioneering en be
perkte grondwetsherziening, ter in
voering van het algemeen mannen-
kiesrecht er. tot het wegnemen van'
de beletselen in de grondwet, die de
invoering van vrouwenkiesrecht in
den weg staan.
De S. D. A. P. zou dan geneigd zijn,
zulk een ministerie krachtig te steu
nen de soc.-dem. Kamerfractie zou
dat kabinet geen moeilijkheden in den
weg leggen, waardoor de rechterzij
de gelegenheid vond om het binnen-
tijds ten val te brengen.
Tevens zou mr. Troelstra verkla
ren. dat de S. D. A. P. niet bereid
was een minislerszetel te aanvaar-,
den,
DELFTSCHE LUSTRUM
FEESTEN.
Vrijdagmiddag was er op het feest-'
terrein matiné© musicale en hield de
senaat van hét Greningsche Studen
tencorps receptie.
Vrijdagavond was de tweede opvoe
ring van het Perzische spel.
DE POLITIE TE AMSTERDAM EN'
DE STRAATDEMONSTRATIES.
De Tel. meldt:
Aan het personeel der politie is gis
termiddag door den heer hoofdcom
missaris, ook namens den waarne
mend burgemeester, een mededeeling
gedaan, waarin aan iiet politieperso
neel wordt bericht, dat het de wenscli
van het hoofd der politie is, dat de
politiemannen bij demonstraties als
op den avond van den 25sten Juni jl.,
met groote bezadigdheid en de uiter
ste kalmte tegenover het demonstree-
rend publiek optreden.
„Al geven wet en verordening", al
dus de mededeeling, „de politie alle
recht tot handelend optreden, dan bei
