NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
31© Jaargang No. 9246
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DINSDAG 12 AUGUSTUS 1913 A
ABONNEMENTEN AD VERTENTIËN:
PEI* DRIE MAANDEN: Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem J lAJ Haarlem van 1—5 regels ƒ1.—eike regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der BiJ Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) j-30 Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
Franco per^post^door^Nederland1.65 V iP* 5° CtS' V°°r 3 plaatsingen a contant-
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37Vo, Redactie en Administratie! Groote Houtstraat 53»
B de omstreken en franco per post - „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724,
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEERE800R1. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
WOENSDAG 13 AUGUSTUS.
Muziek in den Hout.
Gemeenteraadsvergadering.
De Kroon: Biosc. voorstelling.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stelling.
Apollo-Thealer: Biosc. voorstelling.
St. Buvo, Smedestraat: Biosc. voor
stelling.
Velsen: Gemeenteraadsvergadering.
Stadsnieuws
OEFENINGEN IN DE STELLING
VAN DEN HELDER.
Heden vertrokken de kolonel Ohr.
Vau -Spongier, de majoor Van Wee-
ren en de kapitein-adjudant C. Webb,
naar Den Helder om aldaar deel te
nemen aan kaderoefeningen, te hou
den onder leiding van den vice-admi-
raal Koster, commandant in de stel-
'ing van Den Helder.
WERKELIJKE DIENST.
De reserve tweede-luitenant W. J.
Gerber van bet 10e reg- inf. is tot het
volbrengen van den verplichten wer-
kelijken dienst alhier onder de wape
nen gekomen tot 30 Augustus a.s.
BBEESAAP.
Hedenmorgen te 7 uur vertrok het
le bataljon van bet 10 reg. inf. al
hier per spoor naar Velsen, ten einde
onder leiding van den majoor P. M.
Vogelsang oefeningen te houden op
liet in de nabijheid van IJmuiden ge
legen terrein „de Breesaap".
De terugmarsch vandaar naar het
garnizoen werd te voet afgelegd en
van Santpoort af werd de troep door
de muziek begeleid.
AFKEURING.
De korporaal J. Ruig van de Xe in
fanterie brigade is door den minister
van oorlog uit den militairen dienst
ontslagen uithoofde van buiten den
dienst ontstane lichaamsgebreken.
Aan genoemden korporaal is een gra
tificatie van f 25 toegekend.
COMMANDO.
De kapitein C. J. A. Kruyt van Let
10e reg. inf. zal gedurende de afwe
zigheid van het korps van IS—23
Augustus a.s. worden belast met het
commando over het detachement, dat
in de infanteriekazerne alhier zal
achterblijven.
Muziekuitvoering
fn Den Hout op Woensdag 13 Augus
tus. Programma: 1. Freundschaft
Marsch, Berger. 2. Ouverture Hans
Heïlimg, Marsckner. 3. La Vaquo,
Valse, Metra. 4. Caprice Ilalienne,
Tschuikowsky. 5. Sarafan, Russi
sche ouverture, Erich. 6. Kaiser
Parade, Eilenberg. 7. Hereinspa-
ziftrt. Wak/er, Ziehrer, 8. Fantn.isie
aus Die Herren von Maxim, Hollan
der.
BEZOEK TENTOONSTELLING.
Maandag (laatsten Kermis-Maan-
dag) was aan het personeel van de
Haarl. Machinefabriek aangezegd, dat
zij een bezoek Iconden brengen aan de
E.N.T.O.S., ten toonstelling op scheep
vaartgebied te Amsterdam.
Door een aantal leden van het per
soneel werd daarvan gebruik ge
maakt.
Ongevallen.
Gisterenmorgen om half 9 werd een
meisje dooi- een wielrijder aangere
den. Een lid van de Roode-Kruis-
Lransporteolonne verleende hulp. Het
ongeval was goed afgeloopui. Het
meisje had alleen ontvelling aan de
knie en een kneuzing aan den bo
venarm.
Gisterenavond omstreeks 11 uur
had N. W. uit de Vooruitgang
straat, op de Rodelbaan het on
geluk tegen een voorganger aan ie
botsen, waardoor hij een beenbreuk
bekwam. Door een lid van de Roode-
Kruis-transportcolonne werd het been
.gespalkt,
Vervolgens werd de patiënt in de
rij wiel bran card der Roode-Kruis-
transportcolonne naar ihet St. Elisa-
beths-Gasthuïs overgebracht, waar hij
ter verdere verpleging werd opgeno
men.
Staking van don tramdlanst.
Wegens een defect aan de machine
in de remise aan de Leidschevaart,
waardoor geen stroom kon geleverd
worden stonden hedenmorgen om 9
uur op de Ceintuurbaan, Haarlem—
Zandvoort en HaarlemBloemendaal
allo wagens van de E. N. E. T. stil.
Alleen kon van Haarlem naar Amster
dam en omgekeerd gereden worden,
daar de wagens op deze lijn stroom
krijgen van de Remise te Halfweg.
1-Iet aantal passagiers van Amster
damZandvoort was juist hedenmor
gen noga! groot. Die om 9 uur alhier
aankwamen, zijn nog naar Zandvoort
vervoerd kunnen worden: maar ce-
genen «lie om 9.45 naar Zandvoort
moesten vertrekken, zaten om 11 i ur
aan den Koninginneweg in de tram.
Dit waren voor het meerendeel pas
sagiers voorzier van retourbiljet Am
sterdamZandvoort.
Later op den ochtend kon men op
de lijn naar Zardvoort stroom Ïïri.i-ren
door overschakeling van den stroom
uit descent rale te Halfweg op de liin
naar Zandvoort. Maar er moest met
beperkten dienst gereden worden.
Op de lijn naar Bloemendaal waren
juist de trams naar Haarlem en Bloe
mendaal afgereden. Beide waren nog
maar een paar honderd meiers ver,
toen de stroom ophield.
Met atax en per rijtuig gingen velen
vanmorgen naar Haarlem, anderen
gangen 'wandelen, 't IVas ook mooi
weer.
Ook in de stad gaf het niet-rijden
van de trams een heele stagnatie.
Overal aan de halten stonden mop
perende passagiers, «lat die tram
weer zoo lang uitbleef. Maar eindelijk
ging men dan toch loopen, of,
als dat kon, met de N. Z. H. T.
Omstreeks één uur was het gebrek
een defect aan de. zuigleiding ver
holpen ep kon de dienst weer lier-
vat worden..
Tilly Koenen.
Vrijdagavond 15 Augustus a.s. zal
de begaafde alt-zangeres Tilly Koe
nen haar jaarlijksch kerkconcert ge
ven in de Groote Kerk, als steeds met
medewerking van den bekwamen or
ganist "Louis Robert.
Uitstapje.
In het begin van de volgende week
zullen de leden van liet kinderzang
koor „Vooruitgang"'1 onder leiding
van hun onderwijzer, den heer Dan-
kelman, een uitstapje maken naar
Bergen bij Alkmaar.
Jubileum.
Heden was het 40 jaar geleden, dat
de heer P. J. Heere in betrekking
kwam bij de firma -T. P. Karthaus al
hier. Door bijzondere omstandighe
den kon dit feit slechts in huisel ijken
kring herdacht worden, waar de ju
bilaris clan ook vele blijken van be
langstelling mocht ontvangen.
ORGELBESPELING
o,p Donderdag 14 Aug. 1913, des nam,
van 2—3 uur, door den lieer Louis
Robert.
Programma: 1. Canzona, J S. Baclh.
2. Concerto d kl. t, Cr. F. Handel, An
dante, Air, Adagio Fuga. 3. Pastoral-
Sonate, (der Se Psalmton), J. Rhein-
berger. a. Pastorale, b. Intermezzo, c.
'Fuga. 4, Pastorale, Cés. Franck; 5.
Andante grazioso, Gast. Dethier
(Ancient). 6. Toccata, C. F. Hendriks
Jr.
Zwerasc h ooi.
Temperatuur van het wafer:
Hedenmorgen 6 uur: 61 gra«Ien.
Hedenmiddag 12 uur: 62 gradon.
De rietdekker Tfh'.diens
vrouw en dochter, wonende te Haar-
lemmerliede, «iie op den straatweg
lusschen hier en de Liebrug jL Vrij
dagavond door een auto werden aan
gereden, en daarbij verschillende
kwetsuren beliepen, zijn nog onder
geneeskundige behandeling. De aan
geboden geldelijke vergoeding is door
Tli. aangenomen. Niettemin is een
onderzoek ingesteld, wijl het nummer
der auto bekend is.
G e v. Voorwerpen.
Terug te bekomen bij: J. Lubbers,
Heerensingel 131 B, een konijn; J.
Exel, Gedempte Oude Gracht 13, een
sabelkwast; Mevr. Op 't Einde, Nieu
we Gracht, een zwarte kat; P. Tit, Ur-
sulastraat 3 zwart, een herdershond;
W. Laan, Asssndelverstraat 40 a, een
damestaschje; B Willemse, Clercqstr.
153, een riiwielpomp; J. Tellekamj),
Schotel'weg 114 rood, een oorknopje;
S. Hoogland, Fabriciusstraat 24, eeni-
ge kleine pihoiographieén; C. v. Tie
nen, Frankenstraat 9, een horloge m.
ketting; Bureau van politie, een on-,
derstuk van rijwiellantaarn.
(Zie vervolg Stadsnieuws onder de
Laatste Berichten).
Uit de Omstreken
HAARLEMMERMEER.
Rijksveldwacht.
De brigade der rïjksveldwadht al
hier, heeft met 1 Augustus 1.1. een
belangrijke wijziging ondergaan. Ze
is nl. gesplitst waardoor een elf-
slandige brigade Roelofarendsveen is
gevormd. Als hoofd dezer brigade is
benoemd de brigadier Bodaan, reeds
eenige jaren aldaar gestationneerd.
Deze nieuwe brigade zal omvatten
de gemeenten Aalsmeer, Leimuiden
en Aikemade, welke plaatsen nu van
de brigade Haarlemmermeer, waar
onder ze vroeger ressorteerden, zijn
afgescheiden.
Bovendien is het nog de bedoeling,
dat er onder de nieuwe brigade een
standplaats van een rijksveldwachter
bij zal komen, nl te Rijpwetering.
Voor de brigade Haarlemmermeer
zal deze splitsing een belangrijke ver
betering blijken te zijn, daar vroeger
deze brigade door haar zeer groote
uitgestrektheid, wel wat te veel om
vattend was.
VELSEN.
STUKKEN VAN DEN RAAD.
Meubilair raadszaal.
13. en W. vragen een crediet van
f 750 voor aanschaffing van nieuw
meubilair voor de raadszaal..
Ligger..
B. en \V. ra-a gen een crediet van
hoogstens f 500 Voor het opmaken van
een ligger der aan schouw onderwor
pen wateren, eu stellen voor voor dit
werk een raadscommissie van bij
stand te benoemen.
Opdracht van werkzaa m-
heden ten behoeve van den
reinigingsdienst.
Bij beschikking van 30 Juni 1913,
No. 33 is bij B. en W. ingekomen de
beslissing van H. M. de Koningin op
liet beroep van B. en W. tegen de
door Gedeputeerde Staten van N'oord-
Holland verleende vergunning voor
liet oprichten van een vuilnisbelt op
een terrein, gelegen aan de Zuidzijde
van het Noordzeekanaal.
Daar bij deze vergunning is be
paald, dat met 1 Januari 191 f deze
inrichting in gebruik moet zijn geno
men en mede naai- aanleiding van de
gehouden besprekingen in den Raad,
stellen B. en W. thans den Raad voor
hen te machtigen:
a. de levering der benoodigde ijzer
en betonwerken, na gedane prijsopga
ve op te dragen aan hen, wier aan-
bie<iing Burgemeester en Wethou
ders het meest aannemelijk voorkomt;
b. de overige werken als grond-,
tammer- en schilderwerken in eigen
helleer te doen uitvoeren.
Grondaankoop.
B. en W. stellen, voor:
a. aan te koopen van Gebr. Ger
uits te Vélseroord een perceel grond
kad. bekend gemeente Velsen Sectie
M No. 210 ter grootte van 5 H.A. 48
A. 16 c.A. tegen den prijs van f 0.90
de c.A.
b. in beginsel te besluiten de onder
a genoemde terreinen als bouwgrond
in exploitatie te brengen;
c. B. en W. uit te noodigen een
voorstel te doen over het in erfpacht
uitgeven der beschikbare gTonden;
d. aan te gaan eene geddleening
van f 50.009, af te lossen in 75 jaren.
Dispensatie Werklieden-
reglement
B. en W. stellen voor, den werkman
bij de gemeentereiniging J. Schotvan
ger ontheffing van art. 3 van het
werkliedenregieinent te verleenen en
hem in vasten dienst aan te stellen op
liet minimumloon van f 12.
HALFWEG.
Aanhouding.
Door de politie alhier is aangehou
den zekere v. d. V. uit Amsterdam,
wegens aldaar gepleegden diefstal
van lood enz. De man is gevankelijk
naar Amsterdam overgebracht.
ZANDVOORT.
GEMEENTERAAD.
Vergadering van den Gemeenteraad
op Donderdag 14 Augustus 1913, des
namiddags 7 1/2 uur.
P"'iihen van behandeling:
Ingekomen stukken en rnc-dedeelin-
gen.
Aanbieding Gemeenterekening 1912.
Intrekken Raadsbesluit van 23 Ja
nuari 1913 no. 5 terzake rioolbelas
ting.
Gebruikmaking zolder school C.
Onbewoonbaarverklaring van twee
huizon.
Verordening Burgerlijk Armbestuur
.Verordening Bureau van den Burger
lijken stand.
Kohier schoolgeld, scholen A. en B.
Door de polilie alhier is aangehou
den en naar zijn woonplaats Amster
dam terug gebracht, de minderjarige
W. B., «iie alhier in de duinen zwer
vende werd aangetroffen, en ver
klaarde weg te zijn geloopen, omdat
zijn patroon hem den dienst had op
gezegd.
Aangekomen vreemdelingen.
T. Levituus, Amsterdam, Rredero-
deslraat 26, 4 p Fam. Witoondt,
idem, Dr. Smifetraat 7, 6 p. Fam.
Süs idem. idem 7 p. W. Hermsen.
idem, 3 p. Mej. De Voog«l, idem,
Bvederodestraat 61, 1 p. Mej. Cal,
idem, idem, lp. Mevr. Harm, id.,
Stationsstraat 8. 2 p. E. Dahlman,
idem, idem. 2 p. G. de Raadt, Mop-
pel, Zandv.laan 14, lp. Fam.
ITzerman. Amsterdam, Schoolstraat
3 4 p. R. Jczeph, Wiesbaden, Bur
gemeester F.r.gelbertsstraat 3, lp.
P. Ivak-Wilkens, Den Haag, Villa
Amalie. 7 n
S. Léon. Parijs, Hotel d'Orange, 2
p. Baronesse Do Ilarilenbroek de
Lackhot, Jutphaas. id., 2 p. M.
Katser, Weenen. id. F. Ralïru, Keu
len, id., 2 p. A. Mayer, Neurenberg,
id., 6 p. Mevr. Maurer, Berlijn, id.
IJMUIDEN.
ONTRUIMING OP GROOTE
SCHAAL.
De liewoners van de huizen over de
nieuwe slu.is te IJmuiden hebben al
len aanzegging gehad, dat met het
oog op de te maken nieuwe schutsluis
alle woningen ontruimd moeten wor
den.
Voor deze menschen is het ongerief
uiterst groot, omdat ia IJmuiden
toch reeds woningnood heersdbt.
Pers-Overzicht
DE PERS OVER HET
SOCIALISTENCONGRES.
(Men zie ook ons Tweede Blad).
De T ij d schrijft onder den titel
„Roodc harlequinade"':
„De bekende Fransche schrijver
Sardou heeft in zijn te weinig go-
speelde „Rabagas" een Fransch volks
menner ten tooneele gevoerd, die door
allerlei kunstgrepen zich een xevolu-
tionnaire partij wist te scheppen.
Toen hij het eindelijk zoover had, dat
hij met twee kornuiten een drieman
schap had gevormd, dat zich aan het
hoofd van de nieuwe Republiek zou
plaatsen, was hij handig genoeg om
successievelijk zijn beide mede-con
suls te deen vallen, zoodat hij ten
slotte consul-alleen was. De slimmerik
had echter niet gemerkt, dat hij in
het net zat van eon nog slimmere
vrouw, een fijn-geslepen hofdame, die
er in slaagde, zijn geheele omwente-
lingsplan in duigen te doen vallen.
Het gordijn valt onder het hoonge
lach der omstanders en de man, die
geslingerd was geweest tusschen de
kwade en goede kansen van zijn op
zet, hoort zich bij zijn val de vlijmen
de woorden toevoegen: „Het is nu niet
meer „Leve Rahagas... het is niet
eens meer „Weg met Rahagas... we
zeggen enkel: „Bonjour mijnheer Ra-
bagasl"
Als de heer Troelstra «lat tooneel
kent, don moet hij het zich te Zwolle
wel herinnerd hebben. Niet alleen hij
zelf, maar zijn geheele partij heeft op
het partijcongres een buiteling ge-
maait, die eensklaps haai- ware be-
teekenis voor het geheele volk heeft
doen uitkomen."
Het blad besluit:
Voor den heer Troelstra is het ge
beurde een débécle. Het roer is hij
kwjjt en hij heeft zijn tweede 1903 be
leefd. Het rijk van dien Rabagas loopt
ten einde, en wij hooren het ai: „Het
is nu niet meer „Leve Rabagas"... het
is niet eens meer „Weg met Raba
gas"... we zeggen enkel „Bonjour
mijnheer Rahagas!"
Dé Residentiebode:
,,'t Zij men vóór de portefeuilles
was, 't zij er tegen, in elk geval moest
men schade lijden. Hoe zal men nu de
duizenden en duizenden niet-socialis-
tisclie kiezers, maar bijloopers der S.
D. A. P., zoet houden, die men heeft
gepaaid, dat men hun het algemeen
kiesrecht en staatspensioen zou be
zorgen, en die men nu schandelijk in
den steek laat? Zij zullen het de S. D.
A. P. op hun beurt doen. Mogen zij
tevens uit deze affaire geleerd heb
ben, dat de sociaal-democratie dubbel
spel speelt. Zij volgt het parlementai
re stelsel en verwerpt de portefeuil
les. Welnu, dat is niets minder dan
misleiding. Of het een óf het ander.
Wil de S. D. A. P. verbeteringen of
wat zij er voor houdt nastreven door
middel van het parlement en de ver
kiezingen, goed, maai- dan heeft zij
ook de gevolgen van «lie verkiezingen
te aanvaarden. Wil zij dit laatste niet
en laat zii anderen, in casu de libera
len die gevolgen alleen opeten, dan
ga ze liever terug tot haar oorsprong
en negcere het parlementaire stelsel.
Op straffe van grooien afval in haar
gelederen, zal ze hebben te kiezen of
te deelen".
Het Huisgezin:
„Men ontkomt niet aan het feit, dat
het votum van het congres zich tegen
do personen van het partijbestuur
heeft gekeerd, dat het is een duidelijk
uitg«isproken blijk van wantrouwen
in het beleid der leiders.
Het congres heeft Troelstra, Vliegen
en Schaper verloochend, Troelstra
vooral, den primus inter pares, die
als een tol gedraaid heeft.
Het congres staat lijnrecht tegen het
beleid van 1-Iet Volk, Het Volk van
vandaag wel te verstaan, want Het
Volk vnn acht, dagen terug was het.
met het congres volmaakt eens.
De heer De Roode moet nu de leider
van Het Volk worden, evenals de heer
Wibaut den heer Vliegen van zijn
voorzitterszetel moet verdringen, do
heer Mendels den heer Troelstra ont
tronen als president der Kamerfrac
tie".
Sport en Wedstrijden
Zeilen.
ZEILWEDSTRIJDEN VOOR IJMUI
DEN OP 6 EN 8 SEPTEMBER.
Naar wij vernemen, beloven de in
schrijvingen voor de internationale
zeilwedstrijden op de Noordzee van
de Kon. Ne«l Zeil- en Rceivereeniging
zeer belangrijk te zullen zijn. Dank zij
de bemoeiingen van den voorzitter der
Vereeniging, jhr. W. Six, die na vcor-
lcopige besprekingen in Londen eu
Hamburg, sedert gedurende de Kie'er
Woche te Kiel en gedurende Cowes-
wcek te Cowes gelegenheid heeft ge
vonden de eigenaren van de meest
op den voorgrond tredeOde racejach-
ten te spreken, kan nu roads gemeld
worden, dat werkelijk buitengewoon
interessante wedstrijden zullen wor
den gehouden, die voor die in Kiel en
Cowes in geen enkel opzicht behoeven
onder te doen.
De groote schoenerklasse, de 19 -ue-
(eiidas.se, de 15 meter- en de 12 meter
klassen zullen alle schitterend bezet
zijn, enkele zelfs nog beter dan tot
boden in het buitenland het geval
was.
Luchtvaar i.
NIEUWS VAN LEVASSEUR.
Levasseur, die te Amsterdam Za
terdagmorgen om half zeven benzine
en olie innam en omstreeks 7 uur ver
der vloog, is omstreeks 10 uur te Os-
tende gedaald en van daar om half
twaalf weer vertrokken.
„Le Petit Parisïen"' deelt mede dat
de Franschman langs de kust verder
vloog, ntaar bij Berck-Piage in zee
viel. De reddingboot werd op hem af
gestuurd en deze bracht de beide vlie
gers en het toestel veilig aan land.
JAN OLIESLAGERS.
„Jan Olieslagers, de „Antwerpsche
duivel", gaat zijne vluchten herne
men, vertelt het „Hbld. van Antwer
pen."
„Ziedaar een nieuws dat velen zij
ner bewonderaars genoegen zal doen.
Jan Olieslagers die vele maanden van
het vliegen weerhouden werd, tenge
volge van eene kwetsuur aan de lui ie,
in Frankrijk opgeloopen, en waar
voor hij zelfs in St. Camilliusgesticht
ecno pijnlijke operatie onderging en
er weken rust moest nemen, is thans
zoo goed als geheel hersteld en heeft
nu zijn voornemen te kennen gegeven
opnieuw tot de vliegerij over tc- gaan.
„Olieslagers, «lie zijne vliegtuigen
verkocht had, zal zijne vluchten lier-
nemen op den Blériot van zijn broe
der Max. Dit vliegtuig ligt nog te
St. Job, doch hij hoopt toelating te
verkrijging om den militairen hangar
van 't Wilrijksche plein te mogen be
zigen om er zijn eendekker te bergen.
„llij zal zich dah toeleggen op het
bemachtigen van de schaal Wolfors
voor het Belgisc-h hoogterecord.
„Jan Olieslagers, die eens wereld
recordman der hoogte was, zal in
zijne poging veorzeker wel geluk
ken".
Waterpolo.
DE KIKVORSCHEN IN DUITS CU-
LAND.
Een combinatie van eenige A. Z.-
en D. J. K.-leden is onder do bena
ming van „De Kikvorschen" een
tournée gpan maken in Duitschland.
Twee wedstrijden zijn aldaar ge
speeld, een te Duisburg tegen de Ama
teur Schwimmclub „Duisburg", waar
tegen verloren werd met 8—3 en oen
legen de Essener Schwimmclub,
waar deze Kikvorschen zich de meer
deren toonden, door een 23 overwin
ning. De Hollandsche polo-spelers
waren vol lof over hun onthaal bij
de Duitsche zustervereenigingen.
Cricket.
DE COMFET1T1ESTAND.
Die is in de ie klasse:
Gesp. Gew. Verl. Punt,
Roocl en Wit
10
9
1
18
s-Gr. C. C.
9
7
2
U
C. C.
9
G
3
12
Volharding
10
4
G
8
Hermes
10
4
G
8
Haarlem
10
3
7
l
Hilversum
S
0
8
Binnenland
ONDERVINDING VAN DE HUIS
HOUDSCHOLEN MET BETREKKING
TOT DE VOLKSVOEDING.
De aflevering van het Maandschrift
van het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek bevat een overzicht van «ie on
dervinding, welke aan de huishoud
scholen is verkregen omtrent de be
reiding ca gebruik van volksvoedsel.
Vooreerst biïjkt daaruit, dat er in
ons land 23 instellingen bestaan, dia
zich onder den naam van huishoud
scholen, kookscholen of onder ando
ren naam, bezig houden me: hetere
begrippen onder ons volk te versprei
den omtrent de voeding. Omtrent de
volksvoeding wordt vermeld, dat er
een vrij groot aantal voiksmaaltijden
samen te stellen zijn, die, tegen niet
te hoogen prijs, voldoen aan «le
eisclien van voedzaamheid en smake
lijkheid. Zij zijn in hoofdzaak te vin
den in een door mcj. Wittop Koning
samengesteld boekje, getiteld „Ba
rekende volksmaaltijden".
Op de vraag, hoeveel eiwit, vet- en
koolhydraten noodig zijn voor een
voedzomen maaltijd, is door de moes
te instellingen opgegeven 50 gram el-
wit, 30 411 grain vet en 150 a 200 gr.
koolhydraten. Naar de meaning van
de Haagsche Huishoudschool kan als
gemiddelde hoeveelheid voor den vol
wassene aangenomen worden i:i hel
middagmaal noodig te zijn 50 gram
eiwit, 4*9 grarn vet en 150 g-ram kool
hydraten. wanneer ten minste aan de
broodmaaltijden pl.m. 600 gr. brood
met 150 gr, margarine gebruikt wor
den.
De prijs voor een stamppot met een
of andere groente bedraagt al gauw
14 a 16 cents; voor een ..visch stamp
pot" rekent men 111,-2 ct. voor een
„stamppot met paardenvleesch" IJ 1 'i
ct. per jiersoon.
De tegenzin, welke non veelal on
der een doel van het volk, vooral on
der de stadsbevolking, bestaat tegen
het gebruik van erwten en boonen.
zal, wanneer de flauwe smaak der
boenen verbeterd wordt door uitge
braden spek, uien- of speksaus, naar
haar oordeel van de meeste instellin
gen verdwijnen. Varkensvleesch.
waaronder ook worst en spek. blijkt
van de goedkoops vleeschsoorten la t
meest in den smaak van ons volk te
vallen. Ook het vooroordeel legen hol
gebruik van panrdenvleesch schijnt
af te nomen, evenals het vooroordeel
tegen goede tuarsariue en tao terne! k.