Haarlems Dagblad
VIERDE BLAD
Zaterdag 27 September 1913
Ko Doncker en zijn werk.
In dit nummer van ons blad ver-
;hi,int de eerste bijdrage van een
jouwen medewerker. Die medewer-
sr is Ko Doncker. Toen het besloten
as, dat hij voortaan wekelijks in
.s blad zijn earicatuur zou geven,
heb 'k hem gevraagd of ik, om 'm
m te kunnen leiden bij onze lezers,
hem eene wat mocht komen vragen
over z'n leven en werken. Hij vond 't
test, en zoo ben ik dan op een goeden
middag naar het landelijk oord ge
trokken, waar onze tcekenaar huist.
Dat landelijk oord heet Zuid-Schalk-
ivijk. Aan de overzijde van 't Spaar-
iie, juist voor dien mooien breedcu
bocht waarin oude heorenhuizen, van
die echt oud-Hollandsch-degelijke,
bieecl-lijnige gebouwen, rijen in een
diepen achtergrond van groenwaar-
't water, beschut tegen den wind,
haast altijd ongerimpeld en vlak ligt,
in breede rust voor den plechtigen,
stotigen achtergronddaar woont
Ko Doncker. Hij heeft me eens ge
zegd dat dit het mooiste plekje ter wo-
reld wae, en al is die krasse uiting
voor ieder aanvechtbaar ze bewijst
hoe 'n goed Hollander do zegsman
is, Want als staaltje van Hol-
landsch-mooi is dit plekje éenigl
Doncker heeft dagelijks opnieuw het
genieten ervan. Hij woont daar, 'n
eindje .bezijden den weg, in een vrien
delijk woninkje dat half in '1 groen
verscholen ligt, en waar hij zich vrij
oet voelen en „buiten"
Ilij is de eenige bewoner van 't
aiske, waarin maar eenmaal per
eek een vrouwelijke hand het nood-
inkèlljlco werk verricht en welks in-
icur de liefde voor mooie en vreem
de dingen van den artist en de
ehalarice van den vrijgezel treffelijk
typeert.
Ko Doncker ontving me met z'n
gewone opgewektheid. Komt u
d'r in 1
In 't suite'tj'e had ik dadelijk aller
lei om te bekijken. Op den vloer van
d'eene kamer lag een chaos van uit
bruin carton gesneden poppen. -
'n Nieuw schimmenspel? vroeg
ik dadelijk.
Nee, nieuw nieuw is 't eigen
lijk niet. 't Is een aanvulling. M'n eer
ste schimmenspel, dat van de Schil
derkunst, was erg onvolledig, zoodat
ik t ben gaan uitbreiden. Eind Octo
ber is 't zoowat klaar, denk ik, en
dan moet ik or mee vuor 't voetlicht...
Die wajangpop, vraagt u? 'n
i ding, hè? Da's de Koningin van
liisuliiulo herinnert u u nog wei
uil m'n laatste schimmenspel.
Toon ging hij ijverig verder met me
ie nieuwe figuren uit de Schllder-
.\U::st le laleu zien, met 'n ooiijk
jlimiaciije de dichterlijke verklaring
van 'i spel erbij opzeggend.
Maar u moet er nog niets van
e krant zetten, hoor, van die
nieuwe dingen. Nil nog niet!
Ku iiij praatte alweer door over
de schimmenspelen iels waar z'n
hart aan hangt. Is 't ook niet een van
eest typische uitingen van Don-
s typische kunst die wondere
poppenreeks met haar „verklarende
tekst", die je doet schateren om den
gezonden, blijen humor die eruit naar
>ren konü?
Nee maar, hebt u dat mooie strooi
biljet var. De geschiedenis der Schil
derkunst wel eens gezien? We hebben
t verleden jaar in Zandvoort ver
spreid, en dat moet u er 's bij heb
ben. Daar staat nou 's in wat een
schimmenspel isI
Wc drukken Doncker's definitie iiier
over
WAT IS HET SCHIM
MENSPEL?
Zie hier eeii vraag.
Het beste antwoord hierop is de on
dervinding, want ecu verklaring van
dit bizonder vermakelijk en artistiek
spel is niet te geven.
Het duistere waas der Oostersche
„uieimziiiiügheid gaat hier haiid aan
land met do Wcstersche friachhcid
eu helderheid, en de gelukkige verbin
ding van deze twee tegenstrijdighe
den is'tic grondslag van onze vertoo-
WIT EN ZWAKT. LICHT
EN DONKER.
Het boertige en sombere, het vreed
zame en bloeddorstige, de opwinding
en de rust, do haat en de liefde, op
bloei en verval, geboorte en dood, al
len wisselen elkander af in bonte
mengeling, begeleid door zang en mu
ziek van componisten als Valerius,
Mozart, Chopin, Speenhoff, Handel,
Beethoven en anderen.
Ons Schimmenspel is een genotvol
le ontspanning' voor ieder met een ge
zonden zin voor vroolijkheid en hu
mor, terwijl ook hel leergierige hart
bier ruimschoots voedsel vindt.
De wijsgeer, de artist, het kind, de
landbouwer, de handelsman, de
kunstkenner, de beul, do natuuron
derzoeker, de staatsman, de soldaat,
theoloog, de koekbakker, dc
scheepsbouwmeester, de directeur
van de waterleiding, de zeeman en de
rechtsgeleerde, allen vinden hier pun
ten van aanraking met hunne hoog
ste idealen en aspiraties.
Niet weinig dragen daartoe bij on
realistische uitbeeldingen van den
zondvloed, volksverhuizingen, revolu
ties, veldslagen, beeldenstormen,
en andere natuurverschijnselen.
Doch genoeg hiervan
Wie ons Schimmenspel niet bezoekt
plaagt zich zelvcn en doet een leemte
ontslaan in zijn leven.
Vertrouwende, dat wel geen onzer
l -zers of lezeressen zoo onverstandig
zijn tal,
keuen wij met de meeste
Hoogachting,
De Ilaurlemsche Verceniging
„HET SCHIMMENSPEL".
Maar 'k wou Doncker over z'n !e-
rn en z'n werk aan 't praten hebben,
i tenslotte zat-ic dan toch tegenover
ic, zei -
- Maak 't niet te ertzl en onder
wierp zich aan ,,*t verhoor." Hier
laat ik hem alléén aan 't woord
U weet, m'n vader had 'n bakke
rij in de Kleine Houtstraat. Maar ik
voelde meer voer teekenen dan voor
dat vak, en zoo ging ik al als jongen
op de Kunstnijverheidsschool. Daar
bleef ik 'n jaar of vier, toon zou ik
verder zelf aan 't werk gaan. Dat
was la's kijken, ik ben nou negen
endertig op m'n twintigste jaar. In
Antwerpen was in 't jaar '94 de groo-
te tentoonstelling, en ik ging er heen
als decoratieschilder. Maar 'k was er
een beetje vroeg, en zoo kwam 't dat
ik ook mee moest „blubberen" Mooi
woord, hé? Echt-Hollandach, kent u
't niet? 't Beteekent: verven. Wel,
zoo heel lang duurde m'n werk aan
de tentoonstelling natuurlijk niet, en
'k moest wat anders -zoeken. Nou had j
ik op de tentoonstelling exposities
van Brusselsche pottenbakkerijen
gezien, en 'k dacht dat ik daar j
misschien wel geplaatst zou kunnen
worden. Dus nam ik op een goeien
dag m'n beenen op, on wandelde naar
Brussel.
Hè?
Jawel, ik wandelde, 't Is zoo ver
niet I veertig kilometer. In een dagj
was ik er al. Bovendien'k had
*oo m'n eigenaardige redenen die me
noopten om 't te voet te doeu.
In de pottenbakkerij kreeg ik werk,
maar na 'n jaartje wou 'k weer eens
terug, bleef een paar maanden m
Amsterdam en ook een poos in Delft,
maar daar waren de arbeidsvoor
waarden me toch te Biecht. lie ver
diende er niets, en m'n vooruitzich
ten waren een uurloon van één cent!
Ja, daar begonnen de kleine jon
gens altijd mee op do uardewerkfa-
j brieken, maar ik was volwassen I
I In '96 ging ik naar Londen, cn ben
daar patronen voor behangselpapier
gaan teekenen. Tien jaar lang was
ik steeds 's winters daar en 's zomers
hier in Haarlem, waar ik dan'm'n
tijd doorbracht niet materiaal te ver-
zamelen om in den winter mee te
I werken.
In 1899 ben ik op uitnoodiging van
Toon Dupont, die nu dood is, 'm in
Parijs komen opzoeken, 'k Ging er
heelemaal per fiets heen, cn ben er
een heel poosje geweest. Daar heb ik
toen in m'n vak gewerkt eu heb cr
ook wel caricaturen gemaakt waar
van ik er verscheidene aan „Lo Rire"
heb verkocht.
In 1900 kwam ik met teekeningen
bij den uitgever S. L. van Looy, en
vroeg 'm of hij ze gebruiken kon.
Kunt u er niet "es wat bij schrij
ven? vroeg die. Toen heb ik de his
torie van dr. Mol geschreven. Die kent
u. In 1901 illustreerde ik voor Else-'
vier de gedichten van den School
meester. Een paar weken geleden
heeft Cornelis Veth daar nog lieel
waardeerend over geschrevenal
was 't een beetje laat, twaalf jaar
na datol
Er is in de iatere jaren wel eeus
beweerd dat ik in m'n genre Speen-
hoff nateekende. Wel, ik hoef u maar
even te vertellen dat die pas in 1S01J
begonnen is! Toen werd De Ware
Jacob opgericht, en daarvoor heb ik
menige teekening gemaakt. Inius-
schen had 'k nog een dergelijk ding
als dr. Mol, namelijk „do Wraak, of
de Nieuwe Beurs van Amsterdam"
geschreven en natuurlijk zelf geïllus
treerd.
De Ware Jacob leefde tot 1910. In-
tusschen had ik zelf van 1906 tot 1909,
na het overlijden van m'n vader, de
bakkerij in de' Kleine Houtstraat.
Daarna ben ik hier buiten gaan wo- j
nen, na nog een half jaartje iu Lon-
den geweest te zijn.
„Dc Ware Jacob" werd in 1911 door
„Paljas" opgevolgd, dat duig van
Ton van Tast. Ik heb er in getee-
kend, maar niet lang, een paar maan-
den maar. 't Heeft me nooit aauge-
staan, dat ding, en met een half jaar
was 't er óok geweest 1
I Nu, eu tegenwoordig teeken ik voor
„Hel Midden", wekelijks, cn af en
toe ook wel eens wat iu de Groene
Wat moet ik u nu nog meer vertel
len? Met de schimmenspelen ben ik
pas in 1911 begonnen. Toen bestond
Kunst zij ons Doel 90 jaar, en vroe
gen ze orn wat aardigs dat niet duur
was. 'k Heb toen die Geschiedenis der
Schilderkunst iu elkaar gezift, en
Kruyder en Poldermau© hielpen tnet
't snijden van de poppen. Dat was 't
begin. Wel, en het verdere van de I
spelen weet u: Ik treed or meermalen
mee op, op uitnoodiging van particu-
lieren pas nog ben ik mot „De lief
de door alle tijden" naar Rotterdam
geweest
Tot zoover dan, wat in korte trek
ken Ko Doncker mij van zijn leven
vertelde. Het is een eenvoudig ver-,
haal van een eenvoudig artiest, wiens
kunst zich niet uitspreekt in lokken
pracht of hoofddeksels-uitbundigheid
of fluweelen jasjes... want geen dier
artikelen bezit hijmaar in z'n
werk. Hij is een man die van kaünte
en van „buiten" houdt, als hij aan den
arbeid is, maar die veel heeft gezien en
gelezen, wiens levenspad niot maar
steeds op rozen is gegaan, die in 't
volle leven weet te blijven en er uiet
z'n blijen geest 'r uit néémt en ly-
péert wat 'm treft. In de rij der arties
ten-van-den-humor neemt hij z'n ei
gen plaats in. Die plaats zullen onze
lezers leeren kennen. En nauwelijks
behoeft gezegd, dat de neutraliteit
van ons blad op politiek en godsdieu-
slig gebied ook in de nieuwe rubriek
streng gehandhaafd zal blijven.
Ik heb niet van Ko Doncker af
scheid genomen alvorens z'n moes
tuin cn z'n eigen-gekweekte tomaten
to hebben bewonderd. Daarna deeö-ie
me uitgeleide, en ging zich toen zet
ten aan z'n eerste teekening voor
Haarlems Dagblad.
ROBERT P.
voorz. van den Ned. Coöp. Bond, 1c
I Utrecht.
Is met ing. van 1 Dec. aan den dir.
van het epoorwegpostkant. no. 1 te
Amsterdam, P. J. Fabius, op verzoek,
als zoodanig eervol ontslag verleend.
VERGIFTIGING. 1
Te Moerdijk is op bevel van dc jus
titie het lijk opgegraven van W. D.,
terwijl diens vrouw gevangen ia go-
nomen. Het Dgbld. v. N. Brab. meldt,
dat tegen A. W. G., huisvrouw van
W. H. F., wonende te Rotterdam,
thans gedetineerd, verdacht van
moord op haar echtgenoot W. D., door
vergiftiging, gepleegd te Moerdijk in
1912, last tot instructie met gevan
genhouding is uitgevaardigd.
DE BOND VAN GEMEENTB-
POLITIE-BEAMBTEN
vergaderde te Apeldoorn.
De bond telt thans 3400 leden.
De voorzitter drong er op aan, dat
de werktijd van politie beambten, nu
6om3 80 of 90 uur per week, vermin
derd zal worden. Ook een regeling
der rechtspositie is noodig.
HET VREDESPALEIS.
Het Vredespaleis word in de afge-
loopen week bezocht door 5561 perso
nen. Zaterdags en Zondags is hot ge
bouw gesloten.
Van 1 Octo!>er af tot 30 April is hot
Palcis to bezichtigen op do gewone
dagen dos namiddags van 24.
BRANDEN.
Gistermiddag half drie brak een
lioiige brand uit in de meubölwerk-
plants van den hoer E. J. Karssen
aan hot Groote Oost te Hoorn. Na
een kwartier lag het geheele perceel
in puin. Het huis is verzekerd, de
inboedel niet.
De brand is vermoedelijk veroor
zaakt doordat de slang van een gas
lamp vlam vatte.
RUITERSTANDBEELD WILLEM lil*
Van goed ingelichte zijde wordt ver
nomen, dut de voorbereiding voor do
oprichting van een ruiterstandbeeld
voor stadhouder .Willem III geduren
de oenigen tijd, door bijzondere om
standigheden, een ongewenschte ver
traging heeft ondergaan.
Thans echter is aan enkele beeld
houwers de opdracht verstrekt,
binnen zekeren tijd, elk een maquet
te in te zenden van zoodanig stand
beeld, waaruit een definitieve keuze
zal worden gedaan.
ONTSLAGEN.
Men meldt aan 't Ilbld.;
De Gemeenteraad van Ambt Har
den berg heeft den onderwijzer H.
Meertens met algemeen© stemmen
ontslagen, omdat hij aan het hoofd
geweigerd had den kinderen voor een
te houden feest nationale liederen te
leeren zingen.
M. is lid dor S. D. A. P.
DIEFSTAL VAN EEN AUTO.
Vrijdagmorgen werd op het politie
bureau Leidschepleïn te Amsterdam
aangifte gedaan, dat uit do garage
van den zadelmaker P. Blaauw, Lan-
go Lcidschedwarsslraat 222, een auto
mobiel ontvreemd was. toebohooren-
de aan een inwoner van Bussum. De
nasporingen van de recherche van
dit bureau leidden er toe. dat nog
Vrijdag de verdwenen auto werd aan
getroffen in een garage op den Bin-
nen-Amstel. Daar was het voertuig
door .een chauffeur onder een val-
schen naam gestald. Naar aan liet
„Hbld." ter oore kwam, moet do aulo
door oen ontslagen chauffeur van den
eigenaar uit de garage in de Lange
Leidschedwarsstraat zijn weggehaald
en vervolgens in de garage op den
Binneii-Amstel zijn gestald in afwach
ting van een ko'oper.
NED. COöP. BOND.
Deze vergaderde te Arnhem.
De jaarverslagen werden goedge
keurd. De omzet van de vleescnwo-
rc-nfabriek te Haarlem bedroeg
18.916.41, het verlies was ƒ3900 dat
ten laste van de handelskamer werd
gebracht.
Na discussie werd besloten do ex
ploitatie der worstfabriek to Haarlem
voort te zetten.
Haarlem beval ten krachtigste
voortzetting aan, omdat nu een goe
de bedrijfsleider gevonden is, wicn 't
gelukte in de maanden van zijn werk
zaamheid zonder verlies en zelfs tnot
eenige winst te arbeiden cn zulks
niettegenstaande den minder goeden'
naajn, dien de fabriek onder vroegere
leiding gekregen had.
Opgemerkt werd ook, dat de coöpe
ratieve beweging in ons land een po
ver figuur zou maken, als zij zelfs 'n
kleine leeschwarenfabriek niet tot
een loouend bedrijf zou kunnen ma
ken.
Haarlem werd aangewezen als
plaats voor de volgende vergadering.
don lan Utrecht dezen aankoop
zullen casseeren.
Dit is. voor zoover wij weten, de
tweede of derde maaV dei een van
onze Nederlandsclie gemeenten een
eonigermale grooten aankoop doet tot.
behoud van een belangrijke natuur
monument Het voorbeeld in deze Is,
eenige jaren geleden, gegeven door
Arnhem, met den aankoop van Sous-
beek. En Heemstede kocht voor ruim
drie ton „Groer.eaictaai" aan. Andere
groote natuurmonumenten zouden In
middels stellig zijn verdwenen, in
dien niet do Vereeniging tot behoud
van Natuurmonumenten een paar ma
len had ingegrepen en gedaan had
wat, daar het immers steeds zaken
van uitnemend algemeen belang be
treft, toch eigenlijk de gemeenschap
door hare organen behoorde te doen.
Dit laatste wordt echter vaak l>e-
lemmerd door het financieel© be
zwaar, dat vooral voor kleine ge
meenten onverkonielijk kan wezen.
Het kornt ons voor dat, in zulke go
vallen, Rijk en Provincie behoorden
bij te springen.
Dit'denkbeeld werkt 't blad nader
uit oh besluit:
Zal nu het Ministerie-Gort van der
Linden dezi waarlijk nationale en
waarlijk urgente zaak eens aanpak-
Uit de Omstreken
Kerk en School
ACADEMISCHE EXAMENS.
Amsterdam. Met goed gevolg is af
gelegd het eerst^ natuurkundig exa
men door de heeren A. F. Fiscner, J.
B. A. Touw en S. van Dam Jr. net
tweede natuurkundig examen door
den heer A. M. L. Rtimkc.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij koninkl. besluit is met ingang
van 1 Nov. ben, tot dir. van het tele-
graafkant. te Amsterdam, G.Ttiveron,
thans adj.-dir. bij don dienst der tcle-
graphie.
Is met ing. van 1 Nov. benoemd tot
dir. van het postkant, te Rotterdam,
A. Barkens, thans adj.-dir. bij den
dienst der posterijen.
Is met ing. van 1 Nov. benoemd tot
dir. \an het tslegraafkont. te Utrecht,
F. Allen, thans dir. van hel post- en
telegrnafkant. te Enschedé.
Is benoemd tot ridder in de orde
van Oranje Nassau, dr. A. Rutgers,
Pers-Ovoriiciït
DE TAAK DER OVERHEID,
't Alg. Handelsblad schrijft
ouder andere:
De Zeister boeschen zijn dus, dank
«ij het juiste inzicht van het Zeister
gemeente-bestuur, uit houthakkers-
handen gered. Althans wanneer Ge
deputeerde Staten van Utreceht, even
als die van Gelderland, doch anders
dan die van Friesland, geen roet in
't eten komen gooien. Immers, het is
nog niot zoo lang geleden dat een
kleine Firiesche gemeente die even
eens het groot© belang inzag dat het
behoud van een waardevol bosch voor
die gemeente had, tot aankoop van
dat bosch besloot., doch het besluit
door Gedeputeerde Staten zag vernie
tigd. Het ging. als 't ons wèl heugt,
om eon lceuing, die, naar liet oordeel
van Gedeputeerden, de ianrijksc-he
begrooting van zulk een kleine ge
meente zeer zou bezwaren. Zeist zal
nu natuurlijk óók wel moeten leenen,
maar Zeist is zoohi heel kleine ge
meente niet. En vooral geen arme.
Men rnas dus hopen dat Gedeputeer-
VELSEN.
GEMEENTERAAD.
Vrijdagavond vergaderde de Raad
dezer gemeente tot verdere behande
ling der agenda van Woensdag l.L,
waarvan in die vergadering slechts
enkele punten behandeld konden
worden.
Bij den aankoop inschrijving Groot
boek N. W. Schuld voor het Wegen
fonds, wijst de heer De B o er er op
nieuw op, dat de gemeente een aan
merkelijk renteverlies heeft, door do
leeningen voor zoo'n hooger rente-
standaard tu».n te gaan dan de rente
bedraagt, uer belegde gemeentegelden
in deze avonuzitung ontbreken do
heeren Mulder. Yooren en Sant.
Bij de ingekomen stukken is een
schrijven van liet raadslid Netscher,
dat hij, zooals reeds vroeger kenbaar
gemaakt, de avondzitting met kan bij
wonen en dat hij gaarne den burge
meester inlichtingen had willen vra
gen over het vervoer van een aan ver
giftiging overleden kind in de ge
meente Velsen.
De Raad vangt aan met de behan
deling van de pensioensbijdragen der
gemeente-ambtenaren in verband met
de inwerkingtreding der pensioenwet
voor gemeente-ambtenaren en hunne
weduwen op 1 October a.s.
Verschillende raadsleden betreuren
het, dat ze zoo iaat de raadsstukken
te dier zake hebben ontvangen, zoo
dat de gelegenheid voor een behoor
lijke bestudcering absoluut is uitge-
sioien geweest.
B. en W. hebben voorgesteld, dat
van de ambtenaren zal worden ge
vorderd voor eigen pensioen een jaar-
lijksche bijdrage van 3 eu voor het
weduwen- en weezonpensïoen een
jaarlijksel>e bijdrage voor de manne
lijk© ambténaren van 4 en voor de
vrouwelijke 1
Voorts stcllcu B. en W. voor, de in
koopsom ad 3 ten laste der ambte
naren te laten komen, te verhalen uit
hunne stortingen in het gemeentelijk
pensioenfonds met de daarvan ge
kweekte rente od 31/4 en voorts
uit hel pensioenfonds of uit de ioo-
pende middelen de 5 door de ge
meente verschuldigd als irikoopsom.
Deffieer De Boer stelt voor, üe
pensioenstortmg der ambteiiareu le
blijven bepalen op 4 zooals tot he
den, en do verhoogd» premièn ten
laste der gemeente te laten komen, in
afwachting van een nadere regeling
na 1 October.
Het voorstel van den heer De Boer
ondervindt van vele raadsleden on
dersteuning. Nader geredigeerd in
overeenstemming met de wet, dat de
beslissing over de pensioenregeling
an de ambtenaren, wordt aangehou
den, tot nadere regeling van den
raad. Daarnevens wordt bepaald, dat
eventueel to hoog betaalde premie
door de gemeente niot op de ambte
naren zal worden verhaald.
Dienovereenkomstig wordt besloten.
Perceel A No. 56 te Jan Giizenv aart
worut onbewoonbaar verklaard.
Over een crcdiet-aanvrago van B.
a W. vu a (AR) voor het maken van
een teekening en inrichting van de
administratie der algemeen© be
graafplaats „de Biezen", ontspint zich
weder een echt Velsenseh debat, dot
wil zeggen een langdurig, en blijken
vele raadsleden niet gezind, daarvoor
een crediet vun ƒ600 toe te staan,
doch hoogsten ƒ200. zooals indertijd
voor uitbreiding gevraagd werd.
Hel voorstel van B. en W. voor d©
crediet-aanvrage van 600 wordt ver
worpen met 9 tegen 4 stemmen.
Een voorstel van den lieer Sluiters,
om'ton hoogste een crediet van ƒ200
toe te staan, wordt eveneens verwor
pen, met 8 tegen 5 stemmen.
De toestand van lieden blijft dus
bestendigd.
Het verzoek tot wijziging van school
geldheffing, ingediend door de afdee-
ling Kennomerland van den Bond
van Nederl. Onderwijzers, wordt aan-
gehomten in verband met liet aanhou
den van cl© voorstellen tot progressie
in de schoolgeld heffing.
Op het verzoek van H. R. I.ey-
sen. verloskundige, om een jaarlijk-
sch© toelage, zal door B. cn W. ge-
praeadviseerd worden.
Door den raad wordt een crediet
verleend van 1500 ter bestrijding van
besmettel ijko ziekten.
Tot ambtenaar vari den burgerlijken
stand werd benoemd de nieuwe wet
houder, de lieer J. P. Handgraaf.
beurde, stortte in en de meisjes wer
den onder de puinhoopen Ingraven.
De brandweer van Eil en Por*, die on
iddellijk met het opruimingswork
begon, haalde de meisjes weldra te
voorschijn; een van haar was dood,
zeven anderen zwaar gewond. Een
machinist werd het linkerbeen onder
de knie geheel afgerukt ook bekwam
hij ernstige blessuren aan het hoofd.
EEN GEVAARLIJKE KRANK»
ZINNIGE.
In de Vereenigde Staten zoekt de
politie naa-r een 21-jarigen jongen
man, Joseph Ellis genaamd, die in
verschillende plaatsen een aantal
moorden bedreven heeft. Het blijkt,
dat hij zijn intrek neemt in een of an
der ibotel en daar een handelaar in
gemaakte hecrenkleeding ontbiedt,
onder voorwendsel eenige inkoopen te
zullen doen. Hij sluit zich dam in zijn
kamor met den koopman op en ver
moordt deze om het lijk daarna te
berooven,
Dergelijke feiten zijn reeds voorge
komen t© Indianapolis, Louisville,
Cleveland, Toledo, Philadelphia en
Pittsburg.
De moordenaar moet niet goed bij
liet hoofd zijn en zijne familieleden
hebben de politie zijn portret ver
schaft. Op het oogenblik wordt hij
door vier cieiectiven bureaux gezocht.
De krankzinnige moordenaar gaat
volgens een vast systeem te werk en
verwijdert na de misdaad zooveel mo
gelijk de sporen van .den moord. Daar
na draait hij de sleutel van <le kamer
steekt diem in zijn zak en verwis-
dort zich zonder de hotelrekening te
Gemengd Nieuws
EEN ONTPLOFFING IN EEN
DYNAMIETFABRIEK.
In de slughoedjesafdeeling der dy
namietfabi iek van Bartsch eu Real
te Port (Rijnprovincie) had naar de
Tel. meldt tengevolge van de onvoor
zichtigheid eenor arbeidster, een ont
ploffing plaats, op het oogenblik, dat
(faar twintig meisjes werkzaam
ren. De zoal, waarin het ongeluk ga-
EEN MERKWAARDIGE
BEGRAFENIS,
heeft de onlangs overleden Anteri-
kaansche fabrikant Bush verlangd.
Hij beschikte n.l. in zijn testament,
dat zijn lijk aan boord moest worden
gebracht van zijn jacht en dat men
dat dan in volle zee moest laten zin
ken. De dwaze wensch iB opgevolgd
en Woensdag heeft rnen het Jacht ee-
nge mijlen buiten de haven van Port
land doen zinken. Op een ander vaar
tuig woonde de familie van den over
leden deze „plechtigheid" bij.
ALLES MODERN IN CHINA.
Volgens een mededceling van do
Correspondence de l'Extrcmc Orient,
zal in de Chineesche hoofdstad bin
nenkort een electrische tram worden
aangelegd. De onderneming zal wor
den opgericht rnet Chineesch kapi
taal en zal geheel en al door Chinee-
zen worden beheerd.
Burgerlijke Stand
HILLEGOM.
ONDERTROUWD:
J. M. Esseveld en A. Wouterloot.
v. d. Lubbe en D. de Donder RL
Hageman en J. Beeselsen.
GETROUWD:
N. Dogenaars en R. Hulsman S.
a as en J. Ween ink.
BEVALLEN:
M. de Groot—Broekhof, d. A. M.
d. LansWarmerdam, d. J.
Rusmanvan Beek, <1. S. Burger
Uvenhoven, d. Th. E. Stoker
Linteneij-er, z. E. Scheffer—Gein
ster, z,
OVERLEDEN:
M. Dannijs, 54 j. S. v. d. Vossen
34 j. M. H. Fiansen, 14 ui. A.
M. Paase, 15 dagen.
SCHOTEN.
ONDERTROUWD;
A. Storm en J. Wallbrlnk G.
Landman en YV. van Weeren.
BEVALLEN:
M. E. van SchieBos, <1 M.
SpoldersIiors, d. E. M. de Moei
Haagen, z-
OVEP.LEDEN:
J. H. Visser, 60 jaren.
PREDIKBEURTEN
ZONDAG 28 SEPTEMBER.
EGLLSE WALLONNK.
10 1/2 heures, Mr. P. Blommaert,
pasteur auxiliaire d'Amsterdum.
GEREFORMEERDE KERK,
Ged. Oude Gracht.
Yoorm. 10 ure, Ds. Mulder,
's Av. 51 ure. Ds. Mulder.
DINSDAG 30 SEPTEMBER.
Voorat. 10 uur, D. Mulder.
Het Eeuwfeest van Neeriands On
afhankelijkheid.
Dankstond.
(Klein-Heiligland).
Voorat10 uur, Ds. Tibben.
Nam. 5 1/2 uur, Ds. Tibben.
DINSDAG 30 SEPTEMBER.
Voarm. 10 uur, Ds. Tibben,
Herdenking Onafhankelijkheid.
NOORDERKERK (Ridderstraat).
Voorm. 10 uur, Ds W. Ringoalda.
Nam. 6 uur, Ds. W. Ringnald».
DINSDAG 30 SEPTEMBER.
Voorm, 10 uur, Ds. W. Ringnulda.
Heidentóng van het herstel onzer
Onafhankelijkheid.
CHR. GEREF. GEMEENTE.
(Raaks).
Voorm. 10 uur, Ds. J. W. Geels.
Nam. 5 1/2 uur, Ds. J. YV. Geels.
MAANDAG 29 SEPTEMBER
's Avonds 8 ure, Ds. Geels.
Dank cn Bidstond met het oog op
de Onafliankelijkheidsfe-eaten.
LliTHERSCHE KERK.
Voonu. 10 ure, Ds. de Meijer©.
DINSDAG 30 SEPTEMBER.
Voorm. 10 uro, Ds. de Moijere.
Met medewerking van Mcj. Tine
van Loghem (Zang).
Onafhankelij kheidsherddnking.
KERK DER VEREEN. DOOPS
GEZINDEN.
Y'oqrfO. 10 ure. Ds. Binnerls.
Herdenking onzer 100-jarige Onaf
hankelijkheid.
RDMONSTRANTSCH-
GERKFORMEËRDEN.
Voorin. 10 ure, Ds. Tj Kielstra,
Enter. pred. te Oegstgcest.
Nam. 1 uur Zondagsschool in de
kerk.
KERK DER BROEDERGEMEENTE
Ned. Luth. Genootschap.
Voorm. 10 ure, Ds. Guning,
Directeur van het Diaconessenhuis
te Haarlem.
VEREEN, v. VRIJZ. HEP.VORMDEN
in hot GEBOUW VAN DEN PRO
TESTANTENBOND,
Yteorm. 10 uur, Dr. Cramer ven
Baunigarten, pred. te Hoorn.
Av. 7 uut, Godsdienstoefening ter
wijding der hier te houden Onafhan
kelijkheidsfeesten, waarbij Prof. Dr.
L. Knappert als voorganger xal
treden.
GEMEENTE VAN GEDOOPTE
CHRISTENEN.
(Lokaal: L. Wijngaardstraat 28).
Voorm. 10 uur, Openb. Samenkomst
Nam. 12 uur, Zondagsschool,
's Av. 5 1/2 ure, Ds. B. Planting.
Maandagavond 8 1/2 uur. Bidstond.
Woensdagmiddag 4 ure. Kindersa
men komst.
Woensdagavond 5 1/2 uur, Kloino
Meisjesvereeniging.
Woensdagavond 7 ure, Jotiged-ocrtn
tersvereenigitig.
Woensdagavond 8 1/2 uur, Rcp-i'.
tie van het Zangkoor.
Donderdagavond 7 1/2 uur. Knapen*
vereeniging.
KERKGEBOUW. Zuiderstraat 15.
Voorm. 10 uur. Onderlinge Bid
stond.
's Avonds 7 uur. Openbare Samen
komst.
Donderdagavond 8 uur. Openbars
Samenkomst.
G. R. Polman, Evangelist.
EVANGFLISATIBGEBOUW.
Jacobij nest raat 20
Yoorm. 10 uur, de heer H. J. Bosch.
Voorm. 18 uur, Zondagsschool,
's Av. 6 uur, de heer H. J, Bosch.
M'aandagavond half negen, Zung-
repetitie.
Dinsdagavond 8 1/2 uur, Bijbelbe
spreking.
YVoensdagavond 8 uur, Naaikrnn3.
Donderdagavond h3lf negen, Bid
stond.
HAARLEMMERMEER
NED. HERVORMDE GEMEENTE.
Hoofddorp:
Yroorm. 9 1/2 uur, Ds. Bax,
Lijnden:
Voorm. 9 1-2 uur, de heer v. d. Hoek
Aalsmeerderweg:
Nam. 2 uur, Ds. Bax, van Hoofddorp.
Doopshediening.
Vijfhuizen:
Voorm. 9 1/2 ude heer y. d. Togt,
Nieuw-Vennep:
Voorm. 9 1/2 uur. Ds. v d. Bosch,
's Av. 6 uur, Ds. v. d. Bosch.
Abbenes:
Voorm. 9 1/2 uur, de heer v. d.
Spiegel.
GKREF GEMEENTE.
Hoofddorp:
Y'oorm 9 12 uur. Ds. Schouten»
Nam. 2 1/2 uur. Dezelfde.
N teu w-Y'©n ne 5
Y'eorm. 9 1/2 uur, Ds. Dekker.
Nam. 2 1/2 uur. Dezelfde.
A aisrne-e rder weg
Y'oorm. 9 1/2 uur, Ds HunimeieTL
Nam. 2 1/2 uur, Dezelfde.
Vijfhuizen:
Y'oorm. 9 1/2 ure, Ds. Thlelen,
Nam. 3 uur, Dezelfde.
Sloterweg:
Voorm. 9 1/2 uur, Ds Dijk.
Nam. 2 1/2 uur. Dezelfde.
CHR. GEREF. GEMEENTE.
Pfteuw-Vennsp:
Voorm. 9 1/2 uur. Docent de Bruin.
van 's Gravealiag©.
•s Avonds 6 uur. Dezelfde.
PROTESTANTENBOND.
Hoofddorp:
Y'oorm. 10 ure, Ds. Hylkema,
van Haarlem.
BENNEBROEK.
Voorm. 10 uur, Ds. J. A. Gerth r.
Wijk Jr.
BEVERWIJK.
NED HETRV. GEMEENTE.
Voorm. 10 uur, Ds. J. C. V. van
Bemmel.
DOOPSGEZ. GEMEENTE.
Voorm. 10 uur, Ds. J. D. van C.atcar.
EV. LU TH. GEMEENTE.
Voorm. 10 uur. Ds. M. van Kleef..
BLOEMENDAAL.
Voorm. 10 ure. Ds. J. A v. Leeuwen
HEEMSTEDE.
Y'oorm. 10 uur, Ds. J. H. Wollen»
HOUTRIJK EN POLANBN.
Voorm. 10 uur, Ds. B. Baljon.
SANTPOORT.
NED. HERV. GEMEENTE.
Y'oorm. 10 uur. Ds. YY'. Bax Jr.
EVANGELISATIE.
Y'oorm. 10 uur, Dr. Kronisigt,
te Amsterdam.
SPAARNDAM.
Voorm. 10 uur, Ds. S. Baljon.
LOKAAL COLENSOSTHAAT.
Voorm. 10 uur, Ds. Hakstecn,
Emer.-pred. Haarlem*
VELSEN.
Voorm. 10 ure, Ds. J. Ph. Eggink,
YYLJK AAN ZEE EN DUIN.
Voorm. 10 uur, Ds. S. Berkelbach
v. d. Sprenkel.
WOENSDAG 1 OCTOBER 1913.
Voorm. 9 uur. Ds. S. Berkelbach v.
d. Sprenkel.
'Herdenking der onafhankelijkheid
van 1813.
IJMU1DEN.
Voorm. 10 uur, Ds. H. YV. Creutz-
berg.
's Av. 5 uur, Ds. H. YY'. Creutzberg.
Dinsdag 30 September 1913, 's aé.
van 7—8 uur, Orgelconcert. Gr. kerk
en vervolgens iederen Dinsdag.
YVOENSDAG 1 OCTOBER 1913.
's Av. 8 uur, Ds. H. YY'. Crcutxhorg.
Bijbellezing
DOOPSGEZINDE GEMEENTE EN
NED. PROTESTANTENBOND.
Y'oorm. 10 1.2 uur, Ds D .Vtenia.
ZANDVOORT.
Y'eorm. 10 uur, Ds. G. Posthumus
Wefjjes.
