Thans bedraagt het uurloon 30 cL
Toon het loon echter in Mei van
dii jaar aldus werd bepaald, werd te
vens de werktijd ingekort. Voor dien
tijd bestond de werkweek, uit 61 uur
k 2S cent. Door invoering van den
vrijen Zaterdagmiddag en den 10-
urigen arbeidsdag, hetgeen geschied
de op verlangen der werklieden, werd
niet meer dan 55 uur gewerkt, zoodat
het weekloon verminderde van f 17.08
tot f 16.50. Aangezien de vrije Zater
dagmiddag ook voor den winter werd
ingevoerd, verminderde het weekloon
van November tot einde Februari van
f 12.60 (45 uur A 28 cent) tot f 12.45
(41 1/2 uur a 30 cent).
Dit financieel ongunstige resultaat
van hun actie willen de gezellen nu
aldus veranderd zien. dat ook het
weekloon hooger wordt. Vandaar hun
oisch van 33 cent uurloon, in te doen
gaan 1 April 1914.
NATIONALE BOND VOOR HAN
DELS- EN KANTOORBED.
„MERCUR1US".
Onder voorzitting van den hoar R.
Winkel, uit 's-Gravenhage, werd te
Amersfoort een buitengewone verga-
doring gehouden van Mexcurius, wel
ke werd bijgewoond door 31 van de 34
afdeelingen.
Het ledental bedraagt thans 2450.
De buitengewone vergadering stond
nagenoeg geheel in het teeken van
het verzekeringswezen. Naast het
Fonds tot verzekering tegen de gelde
lijk o gevolgen van werkloosheid, dat
nu 3 jaar bestaat, reeds ruim f 7000
kon uitkeeren en toch een kapitaal
van f 10.000 bezit, en het Ondersteu
ningsfonds, dat over ruim f 20.000 kan
beschikken, zouden nu worden opge
richt een Fonds tot verzekering tegen
ziekte en een weerstandskas. Het doel
van deze fondsen is geenszins, strijd
aan te binden tegen de patroons. Door
weerstandsvermogen zijner leden bij
ziekte, werkloosheid of arbeidsconflict
te versterken, wordt ook de bond
krachtiger.
Aan het slot zijner inleiding bracht
spr. hulde aan het bestuur van het
herstellingsoord, dat thans over f 20000
beschikt en met grooten ijver werkt
voor de belangen der rustbehoeven-
den.
De voorstellen werden goedgekeurd.
Als plaats voor de volgende Bonds
vergadering werd aangewezen Utrecht
PROV. STATEN VAN ZUID
HOLLAND.
Bij Kon. besluit is machtiging ver
leend aan den Commissaris der Ko
ningin in de prov. Zuid-Holland tot
het bijeenroepen van de Staten dier
prov. in buitengewone zitting, op
Vrijdag 7 Nov., ten einde alsdan aan
dc orde to stellen
lo. de verkiezing van een lid van
de Eerste Kamer der Staten-Uene-
rual, ter voorziening in de vacature,
ontstaan door het overlijden van den
beer dr. P. J. F. Vermeulen, lid dier
Kamer
2o. de benoeming van een lid van
Gedeputeerde Staten, wegens net
bedanken van den heer G. J. van
Swaay, benoemd lid van dat college,
als lid der Staten.
DE NIEUWE AMF.RIKAAN-
SCHE GEZANT.
Aan het verslag van een onderhoud
dat een vertegenwoordiger van de „N.
CL" had met den heer Van Dijke, ont-
leenen we het volgende:
Wij vroegen toen of Z.Exc. ook da
geruchten in de pers ter oore geko
men waren omtrent een entente tus
schen de Verecnigde Staten en Neder
land in den Stillen Oceaan?
Ja, van zulk een Pacific Entente
had de gezant ook wel eens wat ge
hoord.
Eu mogen wij ook weten, hoe u
hierover denkt? waagden wij te vra
gen.
De heer Van Dijke bleek daartoe be
reid en gaf de volgende verklaring:
„De Vereenigde Staten en Neder
land zijn naaste buren in het Verre
Oosten, en ik hoop, dat zij altijd goe
de vrienden zullen blijven en zullen
voortgaan samen te werken voor den
vooruitgang der beschaving in de
6treken, voor wier bestuur en welzijn
zij verantwoordelijk zijn.
De Amerikaansche regeering in de
riiilippijnen beeft verklaard, bij mon
de van den nieuwen gouverneur-ge
neraal, den heer Harrison, dat zij een
staatkunde zal volgen, welke aan
stuurt op de autonomie der Pbilipplj-
neri, wanneer deze daarvoor rijp zijn.
Ook in West-lndië hoop ik, dat de
Nederlandsche bezittingen aandeel
zullen hebben in de groote voordee-
len, welke, naar zoo goed als zeker is,
het gevolg zijn van de opening van
het Panama-kanaal een nieuwen
w eg voor den wereldhandel en een
nieuwe verbinding voor het gemeen
schappelijk verkeer tusschen de na-
tién."
INTERNATIONALE STUDENTEN
BIJEENKOMST.
Hot vorig jaar werden pogingen
aangewend om hier te lande een in
ternationale bijeenkomst in 1913 te
houden. Die plannen zijn mislukt. Het
uitvoerend bestuur beeft zich weer
met een oproep tot de studentenwe
reld gericht.
De waarschijnlijke opening der Aca
demie voor Internationaal Recht zal
plaat3 hebben in Augustus 1914, waar
mede men de bijeenkomst zou doen
willen samenvallen.
STUDENTEN-GEHEEL
ONTHOUDERS.
Er heeft zich een Nederlandsche
St uden ten-geheeloo thoudersvereeni-
ging gevormd, bestaande uit Leid-
sche. Amsterdamsehe, Utrechtsche en
Delftsche studenten.
INBRAAK IN EEN SCHOOL.
Bij de Haagscho politie is aangifte
gedaan van vermissing van f 125 uit
een kistje, geplaatst in een kast m een
der lokalen van de Gemeenteschool
aan de Van Damstraat.
EEN ONTROUWE BEDIENDE?
De kapper Brouwer in de Koorstraat
te Alkmaar ontdekte Zondagavond na
thuiskomst dat uit zijn woning een
bedrag van f 300 was ontvreemd. De
verdenking viel op een bediende, wien
hij des middags ontslag had gegeven.
Naar dezen bediende wordt door de
politie gezorht.
ONGELUKKEN.
De „Tel." meldt
Het 3-jarig zoontje van de familie
N., te Maastricht, geraakte onder een
melkwagennaar het hospitaal ver
voerd, overleed het spoedig.
Te El3t (Bet.) is in een sloot ver
dronken gevonden zekere M. F. uit
Nijmegen, een bekend landlooper, die
in dronkenschap te water was ge
raakt.
Zondagavond had op den weg tus
schen Mierlo en Geldrop een vreese-
lijk ongeluk plaats. Twee wielrijders
reden in den zwaren mist zoodanig
tegen elkander op. dat de een op
slag gedood werd.
ANTI-SUIKERACCIJNSBOND.
Te 's-Gravenhage had de Jaarlijk-
sche ledenvergadering plaats van den
An ti-su ikeracc ij nsbcind.
In de plaats van den heer J. W.
Sanders, die om gezondheidsredenen
bedankte, is tot bestuurslid gekozen
mej. C. v. d. Pijl, arts te 's-Giraven-
hage. Dit is de eerste vrouw die in
het bestuur zitting heeft
Hoewel de vereeniging na 10 jaar
bestaan nog slechts 174 leden telt,
werd besloten de actie voort te zet
ten. Een propagandacommissie voor
het wekken van meerdere belangstel
ling onder het volk werd benoemd.
Bij de besprekingen sprak de heer
Broese van Groenau de vrees uit dat
„het vechten tegen de bierkaai is" om
op verlaging van den suikeraccijns
aan te dringen, nu toch in dezen tijd
de Regeering geen geld kan missen.
De voorzitter meende dat het hier
nu de plaats niet was om zich in the
oretische beschouwingen over het al
of niet mogelijke van eene verlaging
van den suikeraccijns in verband met
den finanrieelen toestand, te gaan
verdiepen. Er wordt echter door bet
bestuur een uitvoerig request aan de
nieuwe Regeering voorbereid, waarin
het door den lieer B. v. G. aangeroer
de punt zakelijk wordt behandeld. De
vorige minister van financiën verzette
zich als Kamerlid in vroegere jaren
reed3 in de afdeelingsvergaderingen
van de Tweede Kamer togen afschaf
fing of verlaging van den suikerac
cijns. De minister Kolkman is echter
toch gekomen tot het vormen van het
z.g. suikerpotje, waarin tegen het
einde van dit jaar c.a. 10 milüocn
vergaard zal zijn, en dat dus volgens
de bedoeling moet dienen om de ver
mindering van den suikeraecijna mo
gelijk te maken, zonder (lat 's lands
financiën in den eersten tijd na die
verlaging geschaad worden. In andere
landen is men ook door gezamenlijke
actie tot een goed resultaat gekomen.
Als plaats voor de volgende alge-
meene vergadering werd. wederom
Den Haag aangewezen.
EEN INBREKER AANGEHOUDEN.
Maandagmiddag is door twee re
chercheurs te Amsterdam een onge
veer 25-jarige jonge man aangehou
den, die verdacht wordt betrokken te
zij.n bij de verschillende inbraken den
laatsten tijd daar teir stede gepleegd.
Zijn opsporing en aanhouding waren
reeds geruimen tijd geleden door de
justitie verzocht.
Nader wordt nog gemeld:
Reeds g er ui men tijd had men ver
denking op den aangehoudene^ die be
hanger is van zijn beroep en in de Be-
gijnensteeg woonde. Daags na de in
braak bij' wethouder Delprat, wel'ke
in den avond van 19 September ont
dekt werd, was de behanger niet thuis
geweest. Bij een huiszoeking in zijn
woning werden toen enkele bebloede
k'.e&diïigsrtu'kken gevonden, die in be
slag genomen werden. De thans aan
gehoudene had, naar men vermoedde,
de wijk genomen naar Dusseldorf.
Daar werd door een inspecteur der
recherche naar hem gezocht, doch
tevergeefs. De justitie had in tusschen
zijn opsporing en aanhouding ge
vraagd; de rechtbank achtte voldoen
de termen aanwezig om rechtsingang
tegen hem te verleencn.
Maandagmiddag zagen twee recher
cheurs van het hoofdbureau,, die den
gezochte van aanzien kenden, hem in
de Kalverstraat loopsn. Blijkbaar
meende hij, dat de kust weer veilig
wa3. Zij hielden hem aan en brachten
hem geboeid over naar het politiebu
reau Leidscheplein. Daar werd hij
door den commissaris aan een kort
verhoor onderworpen. Vervolgens
werd hij ter beschikking der Justitie
gesteld en naar het Huis van Bewa
ring overgebracht.
Bij zijn aanhouding had hij onge
veer vijftig gulden in zijn bezit. Hij
ruoet ontkend hebben schuldig te zijn
aan de hem ten laste gelegde inbra
ken.
SCHEEPSONGELUK OP HET IJ.
Maandagavond omstreeks half zes
had aan boord van den zandzuiger
Maasmond 16 van de reederij Volker
en Bos te IJmuiden. welke uil het
droogdok kwam met bestemming voor
IJmuiden, op het IJ tor hoogte van het
Noordhollandsch Kanaal eea eraslig
ongeluk plaa's. Het sli'kgatdeksel
sprong ploteelng van den ketel af, met
het noodlottig gevolg, dat de 56-jarige
machinist en diens 23-jarige zoon door
den ontsnappenden stoom brandwon
den aan armen en beenen kregen.
De kapitein was door don stoom ge
noodzaakt het roer I03 to laten, met
het gevolg dat de zandzuiger stuur
loos word en aanvoer tegen de motor
boot „Net op Tijd" von S. Kooiman
te Monnikendam, die aan den wal lag
in de monding van het Noordhol-
landscli Kanaal. De motorboot kreeg
een indeuking aan stuurboordzijde bo
ven de waterlijn.
De beide gewonden worden door de
te hulp geroepen brandweer voarloo-
pig verbonden en vervolgens per zie
kenauto naar het Binnengasthuis
vervoerd. Hun toestand was van dien
aard, dat zij r>ec niet konden ge-
Iroord wordon.
De onderdirecteur der Droogdok
maatschappij, de hoer P. Fenenga, die
spoedig ter plaatse was sprak als zijn
vermoeden uit, dat het deksel van den
ketel was gesprongen, doordat het
deksel niet van voldoende pakking
voorzien was.
De inspectie van het stoomwezen
werd gewaarschuwd; zij zou oen on-
derzoök instellen.
DE INBRAAK TE 's-GRAVENHAGE.
De dieven, die in den nacht van
Vrijdag op Zaterdag in de woning van
den heer S. J. Bosman aan de Huy-
gensstraat te 's-Gravenhage hebben
ingebroken, hebben, naar thans na de
terugkomst van de familie is gecon
stateerd, een „goeden slag geslagen".
Blijkbaar ongestoord en op hun ge
mak hebben zij allo kasten en kisten
geopend. Nauwkeurig hebben ze alles
nagesnuffeld, en een grooten voor
raad zilveren sieraden, luxe-voorwer
pen, tafelgerei, enz., zoomede een
aantal postzegels en vreemde mun
ten werd hun buit.
UIT DEN TREIN GEVALLEN.
Zondag is tusschen Boxtel en Best
een conducteur van do treeplank van
den trein, dio te 11.21 van 's-IIerto-
genboscli vertrekt, gevallen, vermoe
delijk doordat hij uitschoof. Hij wilde
gaan zien of eenige jongens, wien hij
het rooken in een niet-rooken coupé
had verboden, aan dat verbod hadden
gevolg gegeven. Een der reizigers be
merkte het ongeval on bracht door
aan de noodrem te trekken den troin
tot stilstand.
Zwaar gekwetst word de man langs
den spoordijk gevonden, zoo meldt do
,,'s-II. Ct.".
MOORDAANSLAG.
Maandagavond is een moordaan
slag gepleegd op den heer L., gérant
in de Bodega Oporto", aan de Hoog
straat hoek Papestraat te 's-Graven-
hage.
Dc dader is de 18-jarige loopknecht,
die ongeveer anderhalf Jaar in dienst
betrekking bij den heer L. is.
De kneoht meende dat zijn patroon
hem in den laatsten tijd minder goed
gezind was. Daarom had hij een
wrok tegen hem opgevat en Maandag
ochtend, toen hij voor zijn patroon
geld moest innen, had hij zich voor
een gedeelte van het aan den heer L
toebehoorendo bedrag een revolvor en
patronen aangeschaft. Toen nu zijn
patroon Maandagavond in den kelder
kwam, waar de knecht werkzaamhe
den verrichtte, haalde de laatsto zijn
vuurwapen voor don dag en loste op
don heer L., toen deze den kolder weer
verliet en zich reeds op de trap be
vond, een revolverschot, waardoor do
heer L. eon niet gevaarlijke wond aan
de linkerheup bekwam.
Op het knallen vau het schot kwam
uit de bodegazaal een kellner toesnel
len. Deze raapte in den kelder dc re
volver op die door den dader daar
was weggeworpen en waarop zich
nog v.'jf scherpe patronen bevonden
en sloot den knecht in don kel
der oo.
Terstond werd de politie van het
voorgevallene in kennis gesteld, die
spoedig den dader in den kelder ar
resteerde en naar het commissariaat
van politie overbracht.
Naar vernomen wordt heeft de
knecht een volledige bekentenis afge
legd, zoowel dat hij uit wrok oen re
volverschot op zijn patroon heeft ge
lost, als dat hij voor geld, aan zijn
patroon toebehoorendo, het vuurwa
pen heeft gekocht
BRANDEN.
Zondagavond werd brand ontdekt
in een houten wacht- en schaftlokaal,
eigendom van den heer K. Bohró.
staande nabij het terrein van de Rot-
terdamsche Droogdok Maatschappij
aan de Boven lleijplaat aldaar. Dit
gebouwtje was gepacht door R. Pe
ters, die er een koffiehuis in had, ter
wijl de zolder in gebruik was bij de
Rotterdumsche Droogdok Maats, als
bergplaats voor hout. Het gebouwtje
brandde geheel afverzekering dekt
de schade, zoo meldt de ,,N. R. Ct.".
STAKING SLEEPBOOTEN.
Het geheele personeel van de reede
rij „Sleepdienst vun der Garden
Co." te Gouda heeft op de vraag van
de directie, of het genegen was op de
oude conditiën het werk weder aan
te vungen in ontkennenden zin ge
antwoord, dientengevolge heeft de di
rcctie het noodig geacht het geneele
personeel te ontslaan met ingang van
20 dezer.
Dezelfde maatregelen zijn genomen
bij de reederij „Roeloffzoodat ou
geveer 50 man ontslagen zijn.
DOUWES DEKKER es.
Voor de Maandagavond gehouden
vergadering te 's-Gravcnhage, uitge
schreven door het Indierscomité,
waarin de heeren Soeardi, Tjipto en
Douwes Dekker zouden spreken over
hunne verbanning, bleek groote be
langstelling.
De zaal was stampvol.
De heer Topee sprak als voorzitter
van het comité het welkomstwoord.
De verbanningsgeschiedenis heeft do
gemoederen van duizenden in Indië
in deining gebracht en daarover zul
len de geïnterneerden zelve inlich
ting geven.
De eerste spreker was Raden Maa
Soeardi, een nog jonge man, getooid
met de fez, die verslag deed van de
oprichting van 't comité ter gelegen
heid van Neêrlartd's onafhankelijk
heid, te Bandoeng opgericht.
De aanleidiug tot de verbanning
was de uitgifte van het eerste vlug
schrift van sprckcr's hand: „Als ik
eens Nederlander was" (waarvau de
laatste exemplaren óp deze vergade
ring werden verkocht). Spr. las het
geschrift voor, waarin het ongepast
wordt genoemd het feest te vieren te
midden van een overhecrscht volk.
Het is een politiek waagstuk, waar
voor schrijver de verantwoordelijk
heid niet zou wenschen te dragen.
Het vlugschrift werd overal op Ja
va verspreid. De stroom van aanvra
gen rees, vooral na de belachelijke
aanvallen van de pers op 't comité, 'n
Week later werden de nog voorhan
den exemplaren 't waren er maar;
enkele, daar de meeste reeds verzon
den waren in beslag genomen.
Spr. werd met dr. Tjipto door den of
ficier van justitie gehoord. Inmiddels
ontving spr. tallooze sympathiebetui
gingen, totdat beiden spr. door'
een commissaris van politie met 40
soldaten (luid gelach en applaus)
na 22 dagen hun 's nachts door den
controleur van politie het verban-
ningsbesluit werd medegedeeld. Zij
kozen een vrijwillige ballingschap en
hoorden toen, dat ook Douwes Dek
ker was verbannen. Daar ze in de ge
vangenis zoo streng mogelijk van de
buitenwereld werden afgezonderd ge
houden, weet spr. niet wat er in dien
tijd is voorgevallen, doch dat zal D.
D. wel vertellen. (Langdurig applaus
De tweede spreker, dr. Tjipto, zei,
dat het comité niet in de laatste
plaats werd opgericht naar aanlei
ding van een Kolonialen Raad, een
bespotting van een vertegenwoordi
ging-
't Is spreker nog niet duidelijk,
waarom ze eigenlijk verbannen zijn.
(Luid gelach en geklap.) 't Moet wel
een zwakke Regeering zijn, die daar
toe overgaat. Voor de arrestatie van
vier menschen werden 1500 soldaten
op de been gebracht. Hoewel het zeer
droevig was, moest spr. er om lachen.
De Regeering moet nu wel inzien,
zich vergist te hebben. Doch het ver
banningsbesluit blijft voor spr. een
raadsel, (Applaus.)
De heer Douwes Dekker heeft ver
schillende vermoedens omtrent de va
re reden van de verbanning. De beide
vorige sprekers zouden optreden als
redacteuren van de Maleische editie
van die vervelende „Express". Dat
kunnen de heeren te Buitenzorg wel
onaangenaam vinden, maar is toch
geen reden voor een verbanning.
Spr.'s eigen verbanning komt hem
begrijpelijker voor; het besluit lag al
een jaar 'leden klaar.
Was spr. voor den rechter ge
daagd, dan had hij zich kunnen ver
dedigen, maar nu was de lezing van
den eersten den beste, neen we!
van den eerste, don gouv.-gen., maar
niet van den bestel (leveudig ap
plaus), oorzaak van een onverdien
de verbanning. Zes maanden oeeft
men spr.'s propaganda toegelaten, en
eerst toen werd ingegrepen. Dat
was de daad van een agent-provoca
teur, het iimnoreele werk. van het
gouvernement.
Als met de brochure van dr. Tjipto
een delict was gepleegd, waarom
werd hij dan met vervolgd? Er was
rechtsingang gevraagd tegen hem op
grond van art. 26 van het Drukpers-
reglement. Waarom is die reentsin-
gung niet verleend. Hij is gehoord
wegens schrijven van de brochure en
verbannen wegens het secretaris
schap van het comité, dat voor de
Regeeruig niet bestond, duar het
geen rechtspersoonlijkheid bezat. (Ge
lach.)
Spr. en zijn vrienden zijn geruï
neerd door het verbanningsbesluit,
maar wat bereikt de Regeer'>g er
mee. Na die verbanning heeft zij
hot program van de Indische Partij
overgenomen, zij voert nu een pfni-
tiek, die spr. en zijn vrienden, de re
volutionairen, goedkeuren. (Applaus.)
Moet liet intellect Indië uit, gelijk
dat in Rusland het geval is? Dan
kan Indië ook zijn 1905 krijgen. Het
bestuur van de Indische partij heeft
steeds revolutionaire uitingen tegen
gehouden, berustigde personen in
Bantam, waar een uitbarsting dreig
de. Zendt men de mannen, die Kalmte
wisten te handhaven, die remmend
werkten, het land uit, dan blijft het
volk, ongeleid, over.
Wanneer voor ecu verbanning geen
andere motieven zijn dan voor deze
daad van willekeur, dan is „er iets
rot in den 6taat van Denemarken."
(Langdurig applaus.)
Enkele personen namen aan een
gedacntenwisseling deei.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij koninkl. besluit is tijd. be
noernd, met ing. van 1 Nov. tot dir
der tuchtschool te Haren, J. A, Gerth
van Wijk, pred. Ned. Herv. Gem. te
Beiuebroek.
Is jhr. mr. V. E. L. de Stuers, lid
van de Tweede Kamer der Stateu-Ge-
neraal, bevorderd tot commandeur in
de orde van deo Ncd. Leeuw.
Is J. Corbet, brandmeester bij ce
vrijwillige brandweer te Rotterdam,
benoemd tot ridder in de orde van
Oranje Nassau.
Is toegekend de aan de orde van
Oranje-Nassau verb, eeremedaille in
brons, aan A. Flentrop, winkelbed.
bij de firma R. Köhne te Zaandam.
Is aan W. H. F. baron van Heem
stra, op verzoek, met ing. van 1 Nov.,
eervol ontslag verleend als burgern.
der geui. Deventer, met dankbetui
ging voor de langdurige diei.rien
door hem in die betrekking bewezen.
Bij besch. v. d. Min. van Marine is,
met ing. van 1 Jan 1914, aan den
lichtw. te IJmuiden A. Zwaai, op ver
zoek, wegens meer dan 55 jarigen
ouderdom, eervol ontslag uit 's Rijks
dienst verleend.
Letteren en Kunst
ALBERT SPALDING.
De bekende violist Albert Spalding,
dio in het vorig seizoen met Coenraad
Bos een tournée door Holland maak
te, zal in de maanden October en No
vember wederom een serie concerten
in ons land geven. Ditmaal zal hem
begeleiden Audré Benoist. In enkele
plaatsen zal Spalding buitendien met
Coenraad Bos een sonate-avond ge
ven.
HET KLEIN TOONEEL.
Men meldt uit Leiden aan de N.
R. Ct.:
Te Leiden zou gisteravond Speen-
hoffs Klein Tooneel een uitvoering
geven in den schouwbrug. Tegen dat
de voorstelling zou aanvangen, was
de zaal reeds aardig bezet. Van een
uitvoering kwam echter niets, aan
gezien de heer Speenhoff de wach.
lende schouwburgbezoekers telegra
fisch in kennis stelde, dat wegens
dienstweigering van den heer Brond-
geesrt de voorstelling niet kon door
gaan.
Rechtszaken
DE EEDSQUAESTIE.
Voor den Hoogen Raad werd ge
pleit in de zaak van een timmerman
te Zaandam, vervolgd wegens het
weigeren om als getuige in een straf
zaak onder het opsteken van de twee
voorste vingers der rechterhand den
eed af te leggen, naar de wijze zijner
godsdienstige gezindheid, behoor en-
de hij niet tot eenig kerkgenootschap.
De Rechtbank te Haarlem bad i.em
ontslagen van rechtsvervolging, om
dat voor beklaagde als niet bohooren-
de tot eenig kerkgenootschap geen
wijze van eedsaflegging bestaatim
mers onder godsdienstige gezindheid
is te verstaan kerkgenootschap. En
het eedswetje dat alleen den vorm
van de eedsaflegging regelt, heeft in
deze leemte niet voorzien
Het Gerechtshof te Amsterdam had
overwogen, dat hetzij men godsdien
stige gezindheid als kerkgenootschap
dan wel als gevoelen opvat, in 'eder
geval 't feit niet strafbaar was en dat
de wet van 17 Juli 1911 in deze leemte
niet voorziet.
Op deze gronden had ook het Hof
den beklaagde ontslagen van rechts
vervolging. De procureur-generaal
bij het Hof was van deze beslissing,
ofschoon zich daarmede volkomen
vereenigende, in cassatie gekomen,
omdat na een der laatste princlpieele
arresten van den Hoogen Raad op dit
stuk het eedswetje in werking is go
treden, waardoor wellicht in 's Imo
gen Raads opvatting een verandering
zou kunnen zijn gebracht.
Namens den gereqüireerde be
streed mr. J. A. Levy, advocaat te
Amsterdam, het cassatieberoep.
Conclusie van 't O. M. op 3 Novem
ber.
Gemengd Nieuws
BLOEDVERGIFTIGING.
Nog steeds kan men in couranten
berichten over bloedvergiftigingen uit
gaande van een of ander klein wondje
lezen. Dikwijls wordt dan deze bloed
vergiftiging door den berichtgever
met gekleurde kleedingstukken (voor
al gekleurde kousen staan in een
sléchten reuk in verband gebracht.
Intusschen. al die gevreesde kleur
stoffen hebben met bloedvergiftiging
niets uit le slaan. Vroeger dacht men
daar anders over. Men wist, dat voor
al in aniline-kleurstoffen dikwijls ar
senicum voorkwam en vermoedde nu,
dat deze stof door het wondje werd
opgenomen en dat zoodoende een
bloedvergiftiging tot stand kwam.
Deze voorstelling omtrent het wezen
van het bloedvergifligingsprooes hoort
men ook nu nog dikwijls door leeken
verKonuigen. 'loch is zij geheel on
juist. Bloedvergiftiging ontstaat uit-
sluitenu uoor het binnendringen van
gevaarlijke bacteriën, in de wond.
Deze bacierren vermenigvuldigen zich
en produoeeren vergiften, die in hei
bloed worden opgenomen en o.a.
koorts veroorzaken men spreekt dan
van wondkoorts. Wanneer echter
deze bacteriën, wal hun „woon
plaats" betreft, zich niet tol do wond
beperken, maar zich ook elders in het
lichaam gaan nesteion, dan krijgt
men den toestand, dio door leeken
met den naarn van bloedvergiftiging
wordt bestempeld. Gewoonlijk ziet
mon dan eerst een sterke zwelh.l_, in
de omgeving van de wond optreden,
terwijl een fijne, lange, roode st: e-
reeds de richting aangeeft, waarin do
„infectie" zich verder zal uitbreiden.
Een enkele „klier" (bij vingerwondjes
meestal een klier in de okselholte) is
dan gewoonlijk ook reeds gezwollen
en pijnlijk. Echter kunnen deze ver
schijnselen ook geheel ontbreken de
bacteriën kunnen direct in het bloed
komen en zich daar vermenigvuldi
gen. Dan ontstaan ook koortsen, ter
wijl plaatselijke verschijnselen ont
breken. Een derde mogelijkheid is,
dat de bacteriën van de wond naar
andere plaatsen van het lichaam ge
sleept worden cd daar ettcring („ab
cessen") veroorzaken. Men .ziet dus,
dat bloedvergiftiging zich onder ver
schillende vormen kan voordoen,
doch veroorzaakt wordt het steeds
door bacteriën. Een roestige spijker,
een speld niet het zoo gevreesde ko
pergroen (dat intusschen een vrij on
schuldige stof is), een pen nog met
inkt bevochtigd, zij alle hunnen
slechts indirect bloedvergiftiging ver
oorzaken.. Echter zijn wel de door
deze voorwerpen veroorzaakte won
den meer vatbaar voor „infectie" dan
die, welke door blanke spijkers,
schoone spelden en nieuwe pennen
worden veroorzaakt, omdat in de eer
ste gevallen vreemde stoffen (roest,
kopergroen, inkt) in de wond worden
gebracht, waardoor de genezing
wordt vertraagd en de gelegenheid
voor het binncnurmgen van bacteriën
a us wordt vergroot.
DE DU1TSCHE LUCHTVLOOT.
De vreeselijko ramp van de Lil
omtrent de eigenlijke oorzaken is men
het nog niet eens zal Duitschland
toch blijkbaar niet beletten op den in
geslagen weg voort te gaan. In het
voorjaar van 1914 zuilen twee nieuwe
marineluchtschepen worden ge
bouwd. De L Hl zal door de Zeppelin-
werken worden vervaardigd, de L IV
door Schütte-Lanz volgens een nieuw
type.
EEN FLATER.
De Times protesteert tegen de belton
deling, die de Engelsch© militaire at
taché, kapitein Wavell, In Rusland
heeft ondergaan. Deze stafofficior.
die op uitnoodiging van de Russische
regeering de Russische herfst manoeu
vres medemaakte, is, toen hij Rus
land wilde verlaten, aan de grens
aangehouden. Zijn pas was natuur
lijk volkomen in orde, maar niette
min werden zijn bagage en papieren
doorzocht en onder politiebewaking
werd hii naar Warschau terugge-
brach'. Tlienr bracht hij urenlang in
een soldaiemvachtkamer door. Zijn
verzoek zich in verbinding te mogen
stellen met het Britsriie gezantschap
of zicli te mogen wenden tot een hoog
geplaatst Russisch officier werd ge
weigerd. Mon beschuldigde hem er
van, dat hij zich in bezit had gesteld
van militaire geheimen. Eindelij-, na
uren wachten word de heguno vergis
sing ingezien en herkreeg do officier
zijn vrijheid. F.euige voldoening van
de zijde der Russische regcering i3
•hem niet ten deel gevallen.
MIJNBRAND IN OPPER-SILEZIë.
In de Kaslellenge-mijn hij Borsig-
w&rk brak Zaterdagmorgen een groo
te mijnbrand uil, die d:or het vlam
vatten van een gangspil veroorzaakt
zou zijn. Twee mijnwerkers zijn
reeds als verkoolde lijken omhoog go-
bracht. Verscheidene anderen wer
den zwaar gewond opgehaald en naar
het naastbijzijnde ziekenhuis ge
bracht; vier anderen zijn licht ge
kwetst. door brandwonden aan hoofd
en bandon.
Spoedig na het ongeluk daalde een
reddingsbrigade in do mijn af om po
gingen tot redding der gewonde ar
beiders in het werk te stellen. Daar
slechts een deel dezer mannen weder
van hun feldbaflige taak is terugge
keerd. vreest men dal de. overigen
door het vuur zijn ingesloten. Behal
ve deze vermist*.: rcddingsinanschnp-
pen bevinden zich nog een opzichter,
een timmerman en een mijnwerker in
de brandende mijn, zoo meldt de „Te
legraaf'.
EEN KAFFEROPPERHOOFD.
De Zoeloehoofdman Dinïzoeloe is
gestorven.
Dinizoeloe was een zoon van den
vermaarden Cetchewayo. Hij w rd in
•1864 geboren en werd reeds op 15-jari-
gen leeftijd 1 Hoofdman der Zoeloes. Hij
was van eerzuchtigen aard on trachtte
zijn gezag herhaaldelijk uit te brei
den. En de overlast, dien hij den En-
gelscheu bezorgde bracht dezen er too
krachtige maatregelen tegen hem te
nemen. In 1889 werd hij naar Si. He
lena verbannen. Negen jaren later
kreeg hij verlof terug te keuren en hij
werd toen hoofdman der Oesootoes in
Zoeloeland. De onrust echter in dit
land, moorden op loyale hoofden,
maakten het in 1907, haar de Natul-
sciie regeeriug meende, noodig Dini-
ioeloe weer le verwijderen. Ilij werd
gevangen genomen en in 1909 weid
hem een proces aangedaan wegens
ondersteuning van rebellen. Hij werd
tot vier jaren gevangenisstraf veroor
deeld. Een jaar later kreeg hij gratie
en sedert leefde hij van een hem toege
kend .jaargeld op de hem geschonken
hoeve.
TURKSCllK IIERINNERINGS-
POSTZEGELS.
De N. R. Ct. correspondent tc ICon-
stantinopel schrijft:
Het departement der post en tele
graaf heeft besloten een stel bijzon
dere postzegels uit te geven ter' her
denking van het weder bezetten van
Adrinnopel.
Deze nieuwe zegels zijn te Londen
gegraveerd en gedrukt, zijn dubbel 'Sm
groot als de tegenwoordige, en vertuo-
nen de afbeelding van de beroemde
moskee van Sultan Selin le Adriano-
pel,
DE LADING VAlN DE VOLTURNO.
Zooals men weet, zijn over de la
ding van dè Volturno verschillende
berichten en geruchten ju omlcop.
Thans is ui.t zeer goede bron mede te
doelen, dat de lading van het verbran
de stoomschip uit de volgende produc
ten bestond:
Aardappelen, Kaas, koek, krenten,
erwten, manufacturen, raapolie, aar
dewerk bloembollen, wijn, glaswerk,
filtreerpapier, loodeu kogeltjes, ge
zouten buiden, kinine, Cocaosclhllen,
lampen, salpeter, chloride of barium,
boeken, magnesiet, planten, stroobul-
zen en stroom at ten, analineerf, anali-
ne-olie, liqueur, barium superoxide,
fotoplaten, turfstroo'isel, thee, ijzer
werken, Haarlemmerolie, teerolio, pe-
Irochvloride (vlekkenwater), provi
sion.
Hieruit blijkt, dat vele zeer brand
bare stoffen tot de lading hchbon be
hoord, maar teveqs dat geen carbid
aan boord geweest is.
De „N. R. Ct." meldt nog
Bij aankomst van kapitein Inch le
New-York heeft de directeur voor
Amerika van do Uranium Stooui-
vnartmaatschap>ij den moedigen ge
zagvoerder van de „Volturno" de
hand gedrukt en hem gezegd „De
Uraniunüiju is trotsch op u. Zij en
iedere andere lijn hoeft zulke man
nen, als gij getoond hebt te zijn, noo
dig. Gij zult spoedig een ander schip
hebben het beste is nog niet goed go
noog voor u."
In den vriendelijken tuin van Mon-
tefiore, waar de vogels nog ïn de hoo
rnen zongen op dezen zomerschen
herfstdag, daar speelde Maandag
een troepje kinderen vroolijk in het
zonnetje over 't gras. Zij kraaiden en
joelden en riepen elkander lachende
toe, en ai spraken zo ook verschillen
de talen, uit kinderlijke intuïtie
begrepen ze 't alles opperbest. Ze
hadden zoo samen een innige pret.
En met hun roode ijsmutsen op. waar
uoivkere oogen onder uitkeken, in hun
kleurige jurken en lange schorten
vour, was dat oen zeldzaam vroolijk
groepje over liet groene gazon.
Iiot waren de kinderen, die bij d«
redding van het brandende schip ge
scheiden zijn van hun ouders en be
geleiders. Want zooveel mogelijk
worden die naar Rotterdam gebracht,
in het gastvrij© asyl. waar ze blijven
tot de volgende boot van de Uranium
weer naar New-York vertrekt. En te
zamen vormen zij een clubje van der
tien, waarbij de stoomvaartmaat
schappij een „zuster" heeit geplaatst
voor hun verzorging. Om vader en
moeder Helman, den concierge van
Montefiore en zijn vrouw, wat te hel
pen Want deze beide menschen heb-
