NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
31© Jaargang No. 9331
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. woensdag 19 novemeer i9i3 a
ABONNEMENTEN
PER DRIE MAANDEN:
Voor Haarlem1.20
Voor de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente)„1.30
Franco per post door Nederland1.®
Afzonderlijke nummers0.02H
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37H
n n b de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap Lonrens Coster. Directeur J. C. PEEREBÖOM.
Van 1
Haarlem van 1
ADVERT ENTIËN:
-5 regels 50 Cis.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
-5 regels ƒ1.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Ad verten tien van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
50 Cts. voor 3 plaatsingen k contant.
Redactie en Administratie: Groots Houtstraat 53.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 800 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentïën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y.
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DII NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
DONDERDAG 20 NOVEMBER.
Orgelbespeling in de Groote Kerk,
van 2—3 uur.
De Kroon: Ned. Operette-Ensemble,
Ga'i-Gri
Soe. Vereeniging: Lecture by Mr.
Spencer Leigh Ilughes.
Schouwburg: Nacht en Morgen
rood. Feestviering 100-jarige onaf
hankelijkheid.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stelling.
Apolio-Theater: Biosc. voorstelling.
Rnougeibouw: Biosc/ voorstelling.
KI, Vereeniging: Biosc. voorstelling.
ZandvoordGem>eeniteraa.d3v"erga-
rlng.
Stadsnieuws
Om 0n6 Heen.
In het Tweede Blad van dit num
mer vinden onze lezers een artikel
wUit den Franeehen tijd", V, in de ru
briek Om Ons Heen.
Het Spot-Examen.
Door onzen hoofdredacteur is het,
Holgende schrijven verzonden
Aan Zijn Excellentie den Minister
van Oorlog, Den Haag.
Excellentie.
In dezen brief heb ik de eer in te
'«luiten een exemplaar van Haarlem's
Dagblad van 13 November j.l., waar-
In een beschouwing „Spot-Examen"
voorkomt over liet onderzoek in Haar
lem naar de voor geoefendheid voor
den verkorten diensttijd.
Uit verschillende courantenberich
ten is mij gebleken, dot ook elders
zoo goed als alle examinandi werden
afgewezen.
Algemeen is dan ook de klacht over
de bepaling van de instructie, die
naar mij van bevoegde zijde ia mede
gedeeld, de examinatoren tot deze
houding noopte.
Ik veroorloof mij daarom in het
belang van dc jeugd, die in het leger
moet dienen, aan Uwe Excellentie
boJeefd te verzoeken, de eischcn die
thans gesteld worden te verzachten,
opdat het instituut van den verkorten
diensttijd voortaan aan de bedoeling
kunne beantwoorden en niet, zooals
thans, een nagenoeg onbereikbaar
voordeel blijft.
Fnz..
BOND VAN ONDERWIJZERS.
Voor de algemeene vergadering
van den Bond van Nederl. Onderwij
zers heeft de afd. Haarlem het vol
gende voorstel ingediend:
Do algemeene vergadering spreekt
baar volle sympathie uit mét den
strijd voor 't onverzwakt Algemeen
Kiesrecht voor mannen en vrouwen
en besluit, dat de Bond zich op de
Kiesrechtbétödging, uitgaande van
de Soc.-Dcm. Arbeiderspartij, zal doen
vertegenwoordigen.
Lezing.
Dezer dagen zal de heer De Mik,
boekhouder aan de gemeente-lichtfa
brieken alhier, voor de Haarlemsche
Jougel. Ver. Pred. 12 vers 1 a, in het
gebouw Lange Margarethastraat, een
lezing houden over „Hel Gas".
II a r p e Davids.
Dezer dagen zal de Chr. Zangver-
eeniging „I-larpe Davids", directeur
de heer Dams, in het gebouw van de
Jlaarl. Jongel. Vereen. Pred. 12 vers
la, haar jaarfeestviering houden.
„Voor Allen" der H. IJ. S. AT.
In het laatst van December zal de
Coöp. Vereeniging „Voor Allen" der
II IJ. S. M voor haar leden een bios
coopavond geven in de Soc. „Vereeni
ging", waarop vertoond zal worden
de film Quo Va dis.
N. O. G.
De afdeeling Haarlem van het Ne-
derl. Onderwijzersgenootschap hield
Dinsdagavond een vergadering in do
Soc. Nijverheid, waarin de heer Leo
Hagedoorn een lezing hield over: „De
fotografie in het algemeen en den
kleurendruk in het bijzonder." Er was
tamelijk veel belangstelling voor dit
onderwerp, hetgeen bleek uit een
vrij goede- opkomst.
Mede door een reeks lichtbeelden zal
bot den heer Hagedoorn wel gelukt
zijn den hoorders den tegenwoordigen
bloeitijd der fotografie in liet alge
meen duidelijk te maken. Het belang
dier uitvinding voor kunst en weten
schap, als aanschouwingsmiddel voor
het onderwijs enz. kwam helder aan
het licht.
In het tweede deel zijner lezing leg
de de spreker het nader verband tus-
schen de fotografie en den kleuren
druk, en gesteund door een reeks pas
sende lichtbeelden kreeg men ook nu
eenig inzicht in een industrie, die al
wat bcteekeut, maar nog meer be
looft.
De heer Ten Broeke, voorzitter der
afdeeling, dankte onder applaus der
aanwezigen den heer Hagedoorn voor
zijne belangrijke lezing.
Kiekjes van 't Kantongerecht
Een eigendoinsquaestie
't Proces ging over... het Hoarder -
fort te Spaarndam!
Misschien zijn onder de lezers
vreesuchtigen die deuken aan Duït-
schers of Engelschen.
Neen, vaderlandslievende lezer, we
behoeven uw vreugdestemming in
deze herdenkingsdagen onzer onaf
hankelijkheid niet bederven, want het
betreft hier geen buitenlandsche maar
een binnenlandsche quaestie. Eigen
lijk slechts een dorps-geschill
Een landbouwer had van de Genie
't grasgewas op het Noorderfort ge
pacht. Onder de pachtvcorvvaa» den
was de bepaling, dat de pachter be
voegd ls om 't riet, staande in de
gracht van 't fort tot op een me
ter breedte gemeten van
de boorden af, at te snijden.
Maar de pachter heeft al 't riet
afgesneden.
Nu was hem bij dagvaarding ten
laste gelegd, dat hij het riet, staan
de in de fortgracht op meer dan
een meter afstand van de
boorden, zich wederrechtelijk heeft
toegeëigend.
Volgens de voorwaarden van den
pachter van 't vischwater kwam liem
't riet toe, dal in de fqrtgracbl groeit
op meer dan een meter afstand van
de hoorden.
Beklaagde beweerde, dat hij z'n
paclrtvoorwaurden niet gelezen had
en meende, dat al 't gras en 't riet
van hem was.
De Ambtenaar van 't Openbaar Mi
nisterie ontkendo dit evenwel. Een
vorig jaar heefl. de pachter ook we
derrechtelijk-al 't riet afgesneden. Dit
jaar heeft de veldwachter hem voor de
pachtvoorwaarden gewaarschuwd.
liet O. M. eischte veroordeeling van
den pachter totGOguldenboete.
subsidiair 10 gulden boete.
De pachter werd verdedigd door
Mr. Barbas, die meende dat de quaes
tie loopt over een civiel geschil tus-
sohen den pachter van hot grasgewas
en den pachter van 't vischwater.
Daarom gaf pleiter in overweging, om
met deze strafzaak te wachten tot een
uitspraak door den civielen rechter
is gevallen.
De kantonrechter zal over dit ver
zoek nader beslissen.
Eenleelijkeval.
De eiectricien P. K,, in dienst van
do K, E. M. was te IJmuiden een
draad aan 't spannen voor een elec-
trische geleiding.
Op een gegeven moment was de
draad op 1 meter hoogte boven een
brug gespannen, met het doel deze
draad omhoog te trekken.
Juist kwam de rijksveldwachter de
brug afrijden. Hij kon niet meer af
stappen en reed met zijn fiets tegen
do draad' aan. Do veldwachter viel
en zijn fiets werd bijna geheel ver
nield.
Aan den êlectrte'oi was ten laste
gelegd, dat hij geen maatregelen ge
nomen had om do voorbijgangers to
w«a rschuwen.
Beklaagde bekende.
De Ambtenaar van 't O. M. eischte
3 gulden boete tegen hem.
Maar de rijksveldwachter stelde te
vens een civielp vordering tegen hem
in, om f 22.15 te belalen voor de her
stelling van de beschadigde fiets.
De eiectricien kon deze vordering
niet. tegenspreken, maar geloofde wel,
dat de directie der K. E. AL dit gold
betalen zou. „Ik doe 't althans niet!"
zoo zei hij.
Kantonrechter: als ik er u toe ver
oordeel, moet u 't geld maar van de
directie zien te krijgen.
Rijden zonder licht,
Er stonden weer versohillende per
son.«i voor den rechter, die 's avonds
per flets zonder licht gereden hebben.
De Ambtenaar van 't O. AI. eischte
verschillende geldboeten om de fiet-1
sers aan 't verstand te brengen, dat
ze hun lantaarns moeten aansteken.
Een weesjongen kwam er af met de
minimum-boete, namelijk 50 cents.
Om 't hem af te I e e r e n!
Een Velsenaar stond voor de ne
gende maal terecht wegens open
bare dronkenschap.
't O. AI. eischte 10 gulden boete.
Beklaagde: ik ben getrouwd, zoo
veel boete kan ik niet betalen.
Kantonrechter: veel minder boete
geef ik je toch niet, want je moet de
straf zoo voelen, dat je voor den tien
den keer hier niet komt!
Beklaagde beloofde beterschap.
KEES.
JUBILEUMSFEESTEN VAN DEN
R.-K. VOLKSBOND.
Gisteravond had de aangekondigde
installatie piaats van de verschillende
gevormde comité's voor de onderdee-
len ucr jubileumsfeesten.
De groote zaal van sint Bavo in de
Sinenjslcaat was keur tg versierd. Het
podium ging schuil acuter palmen en
laurieren en in het midden prijkte de
hamer van de afdeeling üaariem van
den R.-K. Volksbond in het groen.
Vóór liet vaandel was ue buste van
den Bisschop van Haarlem gepiaatst,
aan de beiue zijden ue boisibeelden
van dc Koningin en den Paus.
Op de tafeltjes in ue zaal waren
keurige bouquetten geplaatst.
De lieer W. B. Gusltens, voorzitter
der afdeeling Haarlem van den R.-K.
Volksbond en van het feestcomité,
dankte voor de groote opkomst.
Hierna was liet woord aan den se
cretin is. den heer P. J. AI. va*i Tetc-
riug, die een overzicht gaf van ae
feestelijkheden die zullen plaats heb
ben en van de werkzaamheden dor
subcommissies.
Eenigo comité-leden brachten hulde
aan het bestuur voor het initiatief, en
uitten de beste weuaohen voor 't wel
slagen der feesten.
Na eenige huishoudelijke werk
zaamheden werd de bijeenkomst ge
sloten.
Grafische vakken.
Men meldt ons
Gisteravond is alhier opgericht een
afdeeling Haarlem van den Federa
tieven Bond van werkers in de grafi
sche vakken in Nederland.
Het bestuur is als volgt samenge
steld R. Wijngaard!, voorzitter N.
L. J. Smits, secretaris; Al. Groene-
"veldt, penningmeester.
wezig zijn ter beoefening van de
Zweedsche gymnastiek. De vier on-
derwijsokalen bevinden zich alle
aan de straatzijde. Deze lokalen zijn
eveneens ruim en gemakkelijke zit
banken en vroolijke omgeving zul
len er het hunne toe bijdragen het on
derwijs voor de leerlingen te veraan
genamen. De gasverlichting bestaat
uil een 10-tal lampen, die zich op
één rij bevinden nabij het school
bord, maar op ongeveer 3 1/2 Al. van
den grond. Verder zijn aanwezig een
spreekkamer, een viertal waterclosets
en urinoirs en een groote brandslof-
fenbergplaats. In de gang is voorts,
'behalve 'n pomp aangebracht een hy
giënische drinkfontein. Door het druk
ken op den rand van de fontein
springt een waterstraal naar boven,
waaraan dorstigen zich kunnen la
ven. De speelplaatsen, met cementte-
gels bedekt, zijn gelegen aan de ach
terzijde van het gebouw.
SANTPOORT.
„Elk wat Wils".
Dinsdagavond word door do Veree
niging tot liet houden van volksfees
ten „Elk wat wils" voor Santpoort en
omstreken in de zaal van den heer
J. Th. Böhm alhier een propaganda-
bijeenkomst gehouden, waarbij wel
willende medewerking werd verleend
door het fanfarekorps „Wilhelmina",
directeur de he.er P. Polderman.
Bij afwisseling werd door een kin
derkoor eon viertel toepasselijke lie
doren gezongen, gedirigeerd door den
heer G. Corneïisse, terwijl de piano
begeleiding geschiedde door mej. G.
van Donselaar.
Binnenland
FRANKEERZEGELS.
De frankeerzegels van 11/2 cent zul
len voortaan in meer donkerblauwe
kleur dan die der tegenwoordige wor
den gedrukt en de zegels van 50 cent
zullen in lila-kleur uicl grijze om
lijsting uitkomen.
Met de verstrekking aan de post
kantoren van genoemde zegels in de
nieuwe kleuren zal worden aangevan
gen, zoodra de voorraad van de oude
kleuren is uitgeput.
Ook de zegelopdrukken van 11/2 cent
op de enkele en dubbele briefkaarten
zullen in donkerblauwe kleur worden
j opgedrukt.
(Alsb.)
(Zie vervolg Stadsuieuws
tweede pagina).
Uit ds Oinstre&en
VOGELENZANG.
DE FEESTELIJKE OPENING
DER OPENB. LAGERE SCHOOL.
Men schrijft ons nader:
De opening der school had plaats in
tegenwoordigheid van een dertigtal
genoodigden waaronder behalve
de gister genoemden ook was de ar-
j chitect C, L. M. Robbers, uit Haar-
lem.
Langen tijd van te voren hadden
de schoolkinderen gespaard met het
doel iiel gebouw van bïflnen te ver
sieren en dit was wonderwel gelukt.
De groote entree tot aan de gymnas
tiekzaal was met groote bloemstuk
ken opgevuld en in ieder van de vier
lokalen was een bouquet geplaatst.
Alles was eenvoudig doch smaakvol.
Tc ongeveer half elf verzamelden i
alle genoodigden zich in de flinke,
ruime gymnastiekzaal en nam Jhr.
Bas Backer, burgemeester, het woord.
Hij gaf een uitvoerig overzicht van
de totstandkoming der nieuwe school
en complimenteerde de onderwijzers
met hun nieuwe woning. Van de duis
ternis zijn we tot het licht gekomen.'
zeide spieker. De arrondissemenis-
schoolopziener, de heer Sterck, felici
teerde eveneens de onderwijzers en
drukte de kinderen op het hart goed
hun best te doen.
De heer Jacoinetti voerde hierna het
woord als voorzitter van de plaatselij
ke schoolcommissie, terwijl het hoofd
der school, de heer W. J. dc Wild,
ten slotte B. en \V., de plaatselijke
commissie en het rijksschooltoezicht
dank bracht.
De schoolkinderen zongen een voor
deze gelegenheid samengesteld feest
lied, alsmede nationale liederen, ter
wijl intusschen aan de genoodigden
de eerewijn werd rondgediend.
Gelegen aan den nieuwen verkeers-
weg maakt de school met zijn ruim
voorplein e-n gezelligen bouwtrant een
1 uitstekenden indruk. Aan het einde
van de hal bevindt zich het gymnas-
I tieklokaal, een groote, ruime zaal,
waar uaa de wanden de rekken aan
STEENKOOL.
De boringen, vanwege den Staats-
mijn dienst bij Geleen uitgevoerd, zijn
I gestaakt. Naar verluidt, zijn de resul-
op de j taten ongunstig te noemen, wijl het
j terrein aldaar vele storingen en ver
zakkingen der lagen vertoont. Men
zal nu gaan boren in de nabijheid van
Schinnen, dus in 't z g. oude Staais-
rnijngebied. Ook wordt beweerd, dat
de eerste staatsmijn in de Maasvel-
den niet bij Geleen, doch in de buurt
van de gemeente Beek-Elsloo zal wor
den aangelegd.
(Centr.)
DE MAS f? A - VE R G TFTIGING
TE CHOLET.
Dezer dageri is (volgens do „Tel.")
het tiende slachtoffer van de reeds
vroeger medegedeelde vergiftiging op
groote schaal tijdens een bruilofts
partij te Cholet overleden. De onge-
lukkige. Jean Porrier geheeten, was
een neef der jonggehuwden en stierf
onder afschuwelijke pijnen.
Volgens de „Alatin" heeft het onder
zoek van prof. Chantemesse te Cholet
uitgewezen, «lat de room, waardoor
oen aantal bruiloftsgasten zijn ver-
giftigd, besmet zou zijn door vliegen,
afkomstig uit een nabijgelegen stal.
BRUTALE DIEFSTALLEN.
De Fransche bladen maken melding
van twee opzienbarende diefstallen.
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag hebben inbrekers zich toegang;
weten te verschaffen tot den winkel
van den juwelier Aldebert in de rue
des Capucines te Parijs. Daarbij zijn
de dieven met groote stoutmoedigheid
te werk gegaan. Zij hebben op een I
of andere manier het ijzeren rol-:
scherm voor de deur van den aan-
grenzenden bontwinkel welen te ver
wijderen, waarna zij, in dien winkel
doorgedrongen, een gat hebben ge
maakt in den tusschenrnuur, welke
30 c.M dik is. Hierdoor kwamen zij
in het magazijn van de heer Aldebert,
waar zij de uitstalkasten ledigden en
voor een bedrag van 150.000 frs. aan
kostbaarheden meenamen.
De politie heeft wel vingerafdruk
ken gevonden, doch last verder in het
duister.
De tweede diefstal is nog geheim
zinniger.
Donderdag kwam te Parijs een bui- j
tenlandsohe trein aan, waarin zich
een goederenwagen bevond, welke
van Konstantinopel kwam en veertig
stevige, met ijzer beslagen kisten, ge-
vuld met haren goud, bevatte. Dit
goud, ter waarde van 5 millioen, was
afgezonden door de Keizerlijke Otto-
niaansche Bank naar het filiaal te
Parijs.
Bij verificatie aan de Gare du Nord
1 bleek, dat voor ruim 100.000 frs. goud
verdwenen was uit een der kisten,
hoewel deze behoorlijk gesloten was,
j terwijl ook de zegels van den wagen
j in orde waren.
I Van het oogenblik, dat de waggon
in het Parijsche station was aangeko
men en op een zijspoor geplaatst,
hadden eenige hankbeauibten en zes
politieagenten de wacht erbij betrok-
ken.
De Fransche veiligheidsdienst heeft
MOORDAANSLAG.
Uit Dinxperlo is naar Arnhem
overgebracht de arbeider W. K., we
gens een moordaanslag Maandag
nacht op den koopman D. Westervx-ld
in de Heurne gepleegd, door vijf re
volverschoten op hem te lossen toen
deze den persoon wilde achtervolgen,
die zijn vensterruiten had vernield.
Westerveld bleef ongedeerd. De aan
gehoudene moest terechtstaan we
gens mishandeling, in welke zaak
Westerveld als getuige moest ver
schijnen, zoo meldt de N. R. Ct.
AGRARISCH RECHT.
Mr. dr. H. \V. C. Bordewijk, bo-
noemd tot docent aan de Rijks Hoo-
gere Land-, Tuin- en Boschbouw-
school ie Wageningen, aanvaardde
Dinsdag zijn ambt met het uitspreken
van een rede over het „Agrarisch
Recht, zim verleden en tegenwoordi
ge stand".
PROF. Air. D. JOSEPHUS JITTA.
Prof. mr. D. Josephus Jitta, be
noemd tot lid van den Raad van Sta
te, zal op Woensdag 26 November
zijn afscheidscollege geven in de Aula
der Universiteit te Amsterdam.
Uit oud-leerlingen heeft zich. on
der voorzitterschap van mr. G. van
Slooien, rechter te Rotterdam, een
comité sevormd ine! het doel aan
prof. Jitta een huldeblijk aan te bie
den.
zich in verbinding gesteld met de
j buitenlandsche politie om in alle sta-
tions, waarlangs de waggon geko-
j men is, een scherp onderzoek te doen
j instellen,
HET PANAMA-KANAAL.
Een telegram uit Panama bericht,
dat het kleine stoomschip „Louise
j met de voornaamste ambtenaren van
i het Kanaal aan boord, het geheele
Kanaal is doorgevaren. Dit is moge
lijk geworden doordat men reeds zoo
ver is gevorderd met hc-t doorgraven
van de geul door de „Cucuracha eli
de", de laatste moeilijkheid, die nog
te overwinnen viel.
DE MIJNWERKERSSTAKING.
Uit Lens wordt geseind
De stakingsbeweging in Pas-de-
Calais breidt zich uit. In de mijn te
Lens staken 1300 arbeiders, te Nocud
12ÓÖ, te Courrières 1500. te Dourges
2000. Bij de andere maatschappijen is
het aantal werklieden compleet.
De Nationale Mijnwerkersraud heeft
besloten tot een onmiddellijke alge
meene staking,
Gemengd Nieuws
VREESELÏJKE BRAND.
In het district Pskow (Rusland)
zijn door een zwaren brand dertig go-
'i bouwen in de asch gelegd. Drie
I vrouwen en zes kinderen kwamen Ir.
de vlammen om.
HOOG WATER.
Uit Macon meldt een telegram
Tengevolge van het wassen der
Saone, waardoor een zeer sterke
stroom ontstond, is een schip met
5000 kilogram visch, voor Duitschland
bestemd, bij de brug van Saint-Lau
rent gezonken. Door het hooge water
is het vlotmaken van het schip hoogst
moeilijk.
Letteren en Kunst
Het Tooneel
„DIE HAGHE-SPELERS" IN
AMSTERDAM.
„Een Dokters-Dilemma", van Ber
nard Shaw.
De Stadsschouwburg was gisteren
avond uitverkocht bij de voorstelling
van het nieuwe gezelschap Verkade,
dat, in den Haag gevestigd, een vijf
tal voorstellingen in Amsterdam
komt geven gedurende het tóppende
j seizoen,
OI de groote belangstelling van het
publiek in hoofdzaak Shaw geldt of
Verkade? Me dunkt, de heer Verkade
en zijn gezelschap kunnen gerust het
leeuwenaandeel van die belangstel
ling naar zich toe rekenen. Shaw is
over 't algemeen nog niet zóó gewaar
deerd bij ons als hij verdient.
Alen bewondert wel zijn geest en
zijn geestigheid, doch erkent niet al
gemeen welk prachtig levensgevoel
in die fonkelende geestigheid tot uit
drukking komt. In eenige van zijn
stukken, zooals „Candida" en „Blan
co Tosnett" spreekt dat levensgevoel
zich meer onmiddellijk uit: in ande
re, waartoe „Een doktersdilemma"
behoort, ligt het onder schitterende
paradoxen begraven. Het is Shaw
maar zelden om het geval te doen
de dialoog is hom alles, ten minste In
stukken als dit.
Het dilemma, waar 't om gaat. I s
eigenlijk geen dilemma, ten minste
wij gelooven er niet in
Èen arts heeft een middel gevonden
om tuberculose-patiënten door een
bijzondere behandeling te genezen,
doch in zijn kliniek ls maar plaats
voor tien patiënten. Meer kan lu'j er
in geen geval opnemen.
,,'t Is of tien schipbreukelingen op
een viot gered zijn," zegt. de dokter
zelf; „dat juist groot genoeg is om
hun redding te waarborgen, maar
waar volstrekt geen meer bij kan."
En nu komt deze arts op een goeden
dag voor het dilemma te staan een
keuze te doen, wien hij redden mn?l
een geniaal kunstenaar, die een im
moreel menscb ie. (ten minste ia de
oogen van den dokter; uf ecu heel ge-
w on en. armendokter, die wat we uue-
ineii een goed rnensch is.
Zooals ik al zeide we hebben moei
te te gelooven, dat dit werkelijk een
dilemma is, dat er niet voor beide
patiënten plaats zóu zijn, eu ais we
ait dan met eëuige inocite aannemen,
schenkt Shaw ons- nic-t eens als oe-
loouing ecu zuivere oplossing van Ue
kwestie. Dc dokier tucii besluit Ivn
gunste van den armendokter, oiudat
jiij iioopt, ais de artist aan ztjn kwaal
sterft, met diens weduwe te tuilen
trouwen. V) aar Shaw's sympathie
heengaat, behoeven we niet te vra
gen zeker niet naar don dokter en
zijn collega's. Zooais Molière de gc-
iieeskeereii van zijn tijd Uekeide, doet
Shaw het met die van zijn eigen tijd
ieder specialist heeft zuu eluapaardje
tn bekijkt ue patiënten van uil tijn
eigen hoekje.
Zes verschillende types geeft bij ons
te wa, alien caricature», maar met
ecu kern van waarheid.
Tegenover den arusi en z ju prach
tige vrouw vcrtegeuwooi ligen da ge
leerden tevens het nioièele puihstor-
uusi'i, bevangen in conventie e:i ver-
öordeelen.
Be voorstelling van het gezelschap
Yerkauc was met zotg ui elkaar gezet
en a,s gci'.eel gaaf, maar de gaalOeid
was wei wat mat eu slap. Lr werd
ine; ten volle rccM geuuuu aan den
geest van buaw veie punten uit <leu
dialoog, bestemd om scherp ep to
priemen, kwamen met boven ise: al
gemeene niveau uithel gesprek ui
tiet eerste bedrijf tusscheu de ver
schillende doktoren bijvoorbeeld heeft
veel meer geest dan er gisteravond
uitkwam.
Verkade, die Sir Rid geen, den dok
ter van de nieuwe uitvinding, speelde,
kwam ook al niét boven die malheid
uit; de figUur kan überlegetier, voor
al wanneer hij tegenover niet-coliega's
slaat.
cur ltuys ais Dr. Bloomfieid lic-
iic.^.u», bijgenaamd B. B„ maakte
wei wal te vcei charge va» deze fi
guur, wauruoor inj uit oen toon vim
nel geneel v*e). inj is een acteur van
ras, muur Jlij hoede zich, vooral in
een siuK van hnaw, voor komickerig-
doen.
riet artistonpaar werd voorgesteld
door Enuy Yrcüe en lierman Klop
pers.
ünny Vrede heeft geheel het uiter
lijk eu de figuur voor deze tol, en ook
ue noodige gevoelig... uccenicn in have
sieiu lierman Kloppers slaagde er
niet in, den schilder Duboüui voor
ons levend te maken.
\Ye zagen in hem niet het genio e,
dat Shaw in zijne figuur heeft ge
legd, en dat vele oiuicugden goed
moet maken.
En in ue prachtige sterf-ecèoe wist
Herman Kiopjiers zich niet vrij te
houden van den conventionoeien too-
neci-sierftóÓM Shaw bedoelt hot juist
zoo heel anders hij Inat dezen ge
malen jongen sterven als con dichter,
die een schoonen droom droomt en
tegelijk als eeiï kind, dut niet leven en
dood speelt,
Anton «rheyen gaf een goed type
van.den rechtschapen armendokter;
Philippe !a Chapelle en Paul de Groot
eveneens van de twee andere dokto
ren. Aleyrouw Lena Kley vond blijk-
baar een emplooi naar liadr zin als
Ridgeons huishoudster; Willem Gre-
linger voldeed in hel rolletje van don
brutaleu, onhandïgen reporter.
ANNA v. GOGII-KAULBACTL
