ÉÜLEH'S Dm
WRAAK.
TWEEDE BLAD
nderdag 20 November 1913
Binnenland
NIEUWE WETSONTWERPEN.
Naar 't Hbld. verneemt zijn aan de
betrokken departementen in voorbe
reiding: een wettelijke regeling van
de Paardenfokkerij, een herziening
van de Jachtwet en van de Veeartse-
nijkundige Wet.
DE INDISCHE GEÏNTER
NEERDEN.
De Minister van Koloniën hcefl in
de Tweede Kamer verklaard, dat het
niet de bedoeling is, Douwes Delckor,
Tjipto on Soewardi voor goed uit In-
dië te verbannen. Wanneer de Java
nen tot hem komen en blijk geven
van veranderde gezindheid, dan zal
hij met den gouverneur-generaal in
overleg treden, om tegenover hen cle
mentie te betrachten.
Deze medeileeling werd met eenige:
bravo's ontvangen, zoo meldt de Tel.-
©orrespondent.
KOLONIAAL INSTITUUT.
Men meldt ons uit Amsterdam:
De Raad van Beheer van het Kolo
niaal Instituut heelt, in verband met
de voorbereiding der afdeeling voor1
tropische hygiëne, aan den directeur
dier afdeeling, dr. J. J. van Loghem,
opgedragen een informatiereis te on
dernemen naar Noord-A frika ter b©
etudeoring van de in Egypte, Tunis
en Algiers genomen maatregelen tot
bestrijding van ziekten (assainecring
van steden, inrichting van quarantai
ne-stations, maatregelen tegen Mek
kagangers) cn tot het aanknoopen
vun betrekkingen met in die landen
gevestigde wetenscliappcMjke instel
lingen op hygiënisch en ziektekundig
gebied.
HET NED. LANDBOUWCOMITé.
Van welingelichte zijde wordt me
degedeeld dat de onlangs vermelde ge
ruchten, volgens welke het plan zou
bestaan het Nederlandsch Lamlbouw-
comité op te heflcn, ongegrond zijn.
LIBERALE UNIE EN DE
CONCENTRATIE.
Men meldt uit Den Haag
Door een der aan leden sterkste af-
deelingen van de Liberale Unie zal
aan het hoofdbestuur dier vereenl-
gïng het verzoek worden gericht om
niet langer te wachten met het bij
eenroepen eener algemeen e vergade
ring, althans niet lot het aanstaande
voorjaar, on dat wol in verband met
de zoo zeer noodige beslissing betref
fende bestendiging dor vrijzinnige
concentratie, welk punt in de reeds
gehouden jaarvergaderingen van den
Bond van Vrij-Liberalen cn van
den Vrijz.-Dem. Bond aan de orde ls
geweest.
NIEUWE WANDELLEERAARS
VOOR TUINBOUW.
De Nederlandsche Maatschappij
voor Tuinbouw en Plantkunde ont
vangt sedert jaren een subsidie van
de regeering van f2000 voor twee
wandelleeraars: een voor de bloemis
terij en een voor groenten- en vruch
tencultuur.
Toen dit voorjaar de heer Schut-
tevaer te Nijkerk als wandelleeraar
bedankte deed het hoofdbestuur een
oproeping en aan sollicitanten ont
brak het niet,
Nu verneemt men, dat er niet één,
maar vijf gekozen zullen worden,
zoodat niet alleen de keuze der spre
kers grooter is geworden, maar on
getwijfeld ook de onderwerpen waar
over zij beschikken.
MEDICI EN ZIEKEN
FONDSEN.
Naar aanleiding van' het bericht
over den op handen zijnden strijd tus-
schen medici en de ziekenfondsen Ln
Nederland kan 't Hbld. nog mededee-
len, dat door de Centrale Organisatie
van Ziekenfondsen aan de leden van
de Nederlandsche Maatschappij tut
Bevordering der Geneeskunst is ver
zonden een schrijven, waarin alleer-
eerst wordt gezegd, dat de Troonrede
heelt geleerd, dat de Ziektewet zal
worden aangevuld met een wet, die
in het bijzonder zal handelen over
geneeskundige behandeling aan ar
beiders te verschaffen, die reeds voor
ziekengeld verzekerd zijn, waarbij
is te vreczen, dat er een nauwere
band zal komen tussche^ de zieken-
Fe u11 i etc n
(Nadruk verboden).
94)
De deur van den salon werd ge
opend en een zee van licht drong
naar buiten, tegetijk met het vroolijk
gglach der meisjes, die zich aan het
aïhsvermaak overgaven.
Ilomain Goux zei voor zich:
Dus ik zou alleen moeten lijden?
Neen, neen.
Vastberaden ging hij de trap af.
DE BEDREIGING.
Jenny had drie eenvoudig gemeubi
leerde kamers voor haar in gebruik:
een salon, waar het meisje bijna al
tijd zat te lezen, te werken of te stu-
decren, een slaapkamer en een toi
letkamer.
Zij had een kamenier, maar deze
had meestal weinig te doen, daar
Jenny zeer eenvoudig was en zich
meestentijds zelf kleedde en kapte.
Toen Romaïn dien avond de trap-
ncn af kwam, waren de vertrekken
kassen en de ziekenfondsen, dan in
het ontwerp-Talma het geval was.
„Ten tweede," zegt de circulaire
verder, „zal het nog wel eenige jaren
duren, vóór de Ziektewet in werking
treedt."
„Het eerste is vrij'zeker voor de ge-
neesheeren minder gunstig, ofschoon
men zal moeten afwachten wat de
aanvullingswet zal brengen.
„Het tweede is daarentegen voor de
medici gunstig, want nu hebben zij
meer tijd de organisatie te verster
ken. De aanvullingswet van minister
Treub zal het stellig noodzakelijk
maken, dat de geneeskundigen zich
bijtijds voorzien van krachtige goed
ingerichte ziekenfondsen en gelukkig
is het dan ook, dat de afdeelingen
bijna overal daaraan met voortva
rendheid doorwerken.
„Het zal natuurlijk niet gelukken
reeds met 1 Januari 1914 over het ge-
heele land die fondsen gereed te heb
ben en toch is het gewenscht, dat
i reeds met 1 Januari 1914 de medici
zich hebben uitgesproken of zij aan
de Centrale Organisatie willen mede
werken en of zij aan die instelling,
die dienen moet om in de toekomst
hunne belangen te beschermen, van
dien datum af reeds wenschen bij
te dragen.
„Het is u bekend, dat de gestorte
bedragen slechts voor een deel dienen
voor de te maken kosten en dat bij
ruime deelneming spoedig de kosten
uit de te kweeken rente betaald kun
nen worden. Voor de gestorte gel
den zullen dus aandeelen in het fonds
der Centrale Organisatie worden af
gegeven en het is te verwachten, dat
op de wijze, hij huishoudelijk regle
ment te bepalen, na eenige jaren het
grootste, deel der stortingen kan wor
den teruggegeven.
„De bedoeling hiermede is, dat de
nu levende geneeskundigen niet zul
len behoeven te offeren ten bate van
de later levende. Deze mogen tevre
den zijn met en dankbaar voor de
nuttige instellingen, die de Neder
landsche Maatschappij tot Bevorde
ring der Geneeskunst voor hen heeft
opgericht. Niemand behoeft zich dus
door de te storten bijdragen te la
ten weerhouden van toetreding."
Den leden wordt ten slotte ge
vraagd om door invulling van een
aangehecht formulier zich aan te
sluiten aan de Centrale Organisatie.
ONTSLA G-BEISIIUIZEN.
Maandagmiddag te één uur verga
derde het schooltoezicht, bestaande
uit den inspecteur van het lager on
derwijs, den districts- en arrondisse-
ments-schoolopziener, ten gemeente
huize to Stedurn, naar aanleiding van
de zaak: ontslag-Beishuïzen. De beide
daarin betrokken onderwijzers wer
den afzonderlijk ondervraagd, zoodal.
nu zeker eerstdaags de uitspraak van
Gedeputeerde Staten mag worden
tegemoet gezien.
(P. G. Ct.)
ONTSNAPT.
Men meldt uit Rotterdam aan de
Tel.:
De veldwachter te Moordrecht be
trapte een persoon, L. S., die daar
een fiets trachtte te verkóopen voor
f 11. Vermoedende, dat deze te Rotter
dam gestolen was, nam hij dien per
soon in arrest en vertrok met hem
naar Rotterdam om een onderzoek in
te stellen. Nauwelijks aldaar aange
komen,- zette de dief het op een loopen
en is niet meer terug gevonden. De
fiets bleek werkelijk te Rotterdam ge
stolen te .zijn uit een sigarenwinkel
aan het Noordplein, ten nadeel© van
een schilder.
DE GEHEIMZINNIGE VEP.GIFTI-
GING'TE AMSTERDAM.
Door de justitie is een uitgebreid
onderzoek ingesteld, om te ontdek
ken, door welken apotheker H blauw
zuur verkocht werd.
Naar de TeL verneemt, strekt hei
onderzoek zich zelfs buiten Amster
dam uit.
Begrijpelijk is het, dat de familie
nog steeds onder den indruk van het
voorgevallene verkeert.
Zelfs beeft men een veiligheidsslot
op de buitendeur doen aanbrengen.
De zoon, die wel in de ergste nia'.-e
met het geheimzinnige vergif kennis
maakte, ondervindt thans nog de ge
volgen van vergiftiging door plotse
ling optomende duizelingen.
ZWARE MISHANDELING.
Te Hengelo (O.) werd de fabrieks
arbeider E. Dinsdagavond op een af
gelegen voetpad door twee mansper
sonen aangevallen, die hern zoodanig
met een gummistok sloegen, dat een
zijner beenen brak. De daders maak
ten zich daarna uit de voeten. Met
vaa Jenny ledig.
In den salon brandde licht.
De deur er van, die op den gang
uitkwam, werd nooit afgesloten. Bo-
maiu was lang genoeg in huis ge
weest om dit alles te weten.
Onder aan de trap bleef hij slaan.
Aarzelde hij?
Neen, hij vreesde overvallen te
worden duor een der gasten of een be
diende.
Maar er was niemand op het óogen-
blik.
Hij liep <le gang door, opende dei
deur en trad binnen.
In den salon was het tamelijk moei
lijk zich te verbergen, want er ston
den slechts kleine damcsmeubelen en
lage stoelen.
Gelukkig hinger er voor de ven
sters lange, zware gordijnen, waar
achter hij zich kon verbergen.
Daar wachtte hij.
Het was geen groot feest, dat Be-r-
tignolies gaf, maar het was slechts
een huiselijk partijtje.
Het was ul laat.
Verscheiden gasten waren reeds
heengegaan.
Jenny verliet den salon, na af
scheid te hebben genomen van Lau
rent en kwam overgelukkig op haar
kamer.
Haar kamenier kwam tegelijkertijd
binnen, maar zij zond haar weg, daar
zij haar -diensten niet noodig had en
moeife wist E. kruipende den straat
weg naar Bornc te bereiken, waar hij
door een voorbijganger werd opge
merkt. De politie zoekt ijverig naai
de daders, zoo meldt de Tel.
UIT DEN GEMEENTERAAD 1
VAN ZAANDAM.
De Raad heeft een begin gemaakt
met de behandeling der gemeentebe-
grooting. De eerste avond werd go-
heel in besla# genomen met het voe
ren van algemeen© beschouwingen in
eersten iermijn
De heer Feisser, die de besprekingen
opende, diende zich aan als het Tid,
dat in de afdeelingen de bekentenis
had afgelegd zicli door do welspre
kendheid van den lieer Duys op een
dwaalspoor te hebben laten leiden en
op die wijze zeer tot zijn spijt te heb
ben medegewerkt het voordeel ig sal
do in 1911 te hebben doen veranderen
in het nadeelig overschot van thans.
In hoofdzaak liep het gchecle debat
over de vraag aan wie de soc.-de
mocraten of de vrijzinnigen en recht-1
sehen het ontstaan van het tekort
is te wijten; de eerslen gaven den
lahlstcn, dezen den eersten de schuld.
Aan de sociaal-democraten werd
verweten, dat zij zoolang zij minder
heid waren steeds alles hebben ge
daan om belastingverhooging te voor
komen. terwijl zij de uitgaven tracht
ten op te drijven, doch nu ze de meer
derheid verkropen hebben een andere
tokliék volgen. \Va§ er sprake ge
weest van wanbeheer waarover steels
wordt gesproken, dan hadden zij
toen al tot. verhooging der belastin
gen moeten medewerken.
Zij, de soc.-dem., zijn dus de schul
digen, dat men nu met den z.g. fail
lieten boedel zit. Hot eenige wat naar
het oordeel van den heer Feisser de
gemeente kan helpen is een betere
regeling der verhouding tusechen
rijles- en gemeentefinancién. die hij
hoopt dat deze regeering zal brengen.
De heer Duys betoogde, dat de~ be
kentenis van den hoer Feisser niet al
leen dom maar ook onwaar was, om
dat hij geheel zelfstandig bad meege
holpen lot het verkrijgen van den be-
nfcianden toestand. Spr. zeidc echter
volstrekt nog spijt te hebben vnn zijn
hondo,in«r©n. die alleen,ten deel bid
den een meer zuivere raming van in
komsten en uitgaven te verkriiven.
een systeem, dat th.-ns ook ten deole
reeds wordt toegepast in Amsterdam
en Rotterdam. Doch toen bestond al
reeds, het wanbeheer; dit dateert niet
van de allerlaatste jaren alleen. De
zuivere ramingen hebben het tekort,
dat komen moest, alleen verschoven.
Bovendien was toen gerekend op ver
sterking der inkomsten uit de haven,
de Krimperhaven, Damaanplemping
enz., waarin men teleurgesteld is. A!s
men echter den soc.-democraten maar
den tijd laat geloofde de lieer Duys,
dat de wagen wel weer in hel goede
sooor zou komen.
Do voorzatter (die thans officieel aan
den Raad mededeelde als burgemees
ter eervol ontslag te hebben aange
vraagd) ontkende, dat de toestand
der gemeentefinanciën zoo ongunstig
wis, als men nu maar niet alles té
gelijk wilde hebben en daardoor do
uitgaven op de spits ging drijven. Dat
er zou kunnen gesproken worden van
„vrijzinnig-rechts wanbeheer" ont
kende hij ten stelligste, wijzende op
verschillende groote uitgaven, die
met toe beurzen konden betaald wor
den en op het feit, dat Zaandam on
danks dde groote uitgaven toch steeds
wat noodig was beeft kunnen doen.
Verschillende uitgaven die nu voor
gesteld worden, hadden zeer goed ver
minderd of een tijdlang verschoven
kunnen worden. Nu heeft het or den
schijn vun of de soc.-demoorotcn twij
felen aan de toekomst en zoo spoedig
mogelijk den oogst wiHen binnenha
len.
Deden, Donderdagavond, worden de
replieken gehouden.
OPIUM GESMOKKELD.
De „Etoile Beige" verneemt uit
Marseille, dat aan boord van het Ne
derlandsche stoomschip „Kangean",
op thuisreis uit Indië, op twintig
K.G. opium beslag is gelegd. In ver
band daarmede zijn vier Chineesclie
matrozen in hechtenis genomen.
ON A F H ANKE LIJK IIE J OS-
FEESTEN TE LEIDEN.
Woensdag was het een eeuw gele
den, dal voor het eerst de Oranjevlag
weer van den Stadhuistoren te Lei
den werd gehescli i en de feest.com-
i;...ss;e meende dezen dag tc moeten
bestemmen voor de "neideuking onzer
onafhankelijkheid. De dag begon met
klokgelui vun alle kerktorens. Daar
op volgde kornalmuziek.
In verschillende kerken werden
godsdienstoefeningen gehouden. Te
twaalf uur hield prof. dr. P. J. Blok
in het Klein Auditorium van het Aca
demiegebouw een feestrede over „De
betëekeuis van het herstel onzer on
afhankelijkheid".
Met loet staande zingen van bet
liever alleen bleef, om haar geluk be
ter te kunnen genieten.
Zij zette zich in een fauteuil, leun
de niet het hoofd op haar hand en
sloot de oogen, in zoele drooraerijen
verzonken.
Romaïn schoof de venstergordijnen
zacht vaneen.
Hij beschouwde haar en las, als iu
een boek, de geheimste gedachten
van haar hart.
Hoeveel moest hij lijden 1
Langzaam kwam hij uit zijn schuil
hoek te voorschijn en naderde haar.
1-Iet dikke tapijt maakte zijn schre
den onhoorbaar en Jenny vermoedde
zijn aanwezigheid niet.
Kerst toen hij recht voor haar
stond, opende zij de oogen.
Zij slaakte een gil, verschrikt door
dat woeste gelaat en die fonkelende
oogen, maar hij vouwde de handen en
stamelde
Ik smeek ui
Romain Goux! Bij mij! Wat
komt gij hier doen?
Mejuffrouw!
Wat wilt gij van mij?
Ik bid u, hoor mij aan. Een
vooral roep niet om hulp, schreeuw
niet, want gij hebt mets van mij te
vreezen, maar als gij om hulp roept,
dan zul alles verloren zijn.
Verloren? Wat dan?
Zij herstelde zich een weinig.
'foch was zij, uit voorzichtigheid,
„Wiöri Neerlondscli Bloed" eindigde
de bijeenkomst.
In de groote stadsgehoorzaal sprak
pref. dr. L. Knappert. In zijn inlei
ding herinnerde hij aan veler onthou
ding van alle feest vertoon, begrijpe
lijk. waar hier en-daar de historische
waarheid is verkracht en het gebeu
ren van 1813 is opgetild tot een ver
hevenheid, waartoe het nooit wezen
lijk opklom. Maar wie waarlijk de
geschiedenis spreken laat, die er
vaart, dat ook hier de waarheid vrij
maakt, tot zuiverder oordeel brengt-
over menschen eu dingen en in-
f(laats van dp gewaande schoonheid
wm een andere loont, mei onbezoe
deld, maar zeer wezenlijk en vol be-
koring, Vei wi^ «jij het eigene even
zeer blijft lieiuenben, niet waarlijk
omdat het in alies boter, maar, omdat
liet nu eenmaal vleesch van zijn
\leesch, bloed van zijn bloed is.
Spreker schetste nu wat wij aan Na-I
poleon's regeering te danken hebben,
wne periouc van wel uiteist pijnlijke,
maar gezegende genezing van oude
kwalen en ,an de scnepping van
nieuwe toestanden waarbij wij ons
nog altijd wei bevinden, periode,
waarin des keizers jachtige hand
deze kwalijk geünieerde provinciën
omverwierp tol den ééiien staat en
vereeniguc wat tot nog toe door ge
westelijke zelfzucht en naijver ver
deeld en geschaad was.
Terwijl velen zich onder liet gehoor
van deze beide hooggeleerde spiekers
bevonden, stelden zich op de Lamme-
renmarkt en aan den Ilaagweg een
stoet- voor deri hisiorisch-allegon-
schen optocht op.
De optocht bestond uit drie afdee
lingen. De historische afdeeling stel
de voor den intocht van den souy©-
reinen vorst in Leiden op 20 Decem
ber 1813. Een twaalftal stedelijke ver-
eenigingen werkten mee.
De optocht luw. veel KijklusUgen op
de been gebracht.
DIEREN M ARTE LIN G.
In „Do Levende Natuur' 'sclirijft de
heer L. Dorsman Czn. het. volgende:
Onlangs vernam ik van geloofwaar
dige zijde dat in onze duinstreken
stroopers in het voorjaar en den voor
zomer de nesten gaan opzoeken der
wilde konijnen. Dan iialcii ze de jon
gen er uit, breken dezen de
pootjes, en leggen de aldus gru
welijk verminkte dieren weer in hun
oorspronkelijke verblijfplaats. De ou
de gaat dan voort, de kleintjes te voe
den deze worden spoedig, doordat
ze zich niet kunnen bewegen, <iik en
vet, de strooper komt na eenige we
ken terug en neemt zijn, nu zeer ge
makkelijk le bemachtigen prooi mee.
Gaarne zou ik van menschen, die in
de duinstreek wonen, weten, of deze
schandelijke diereninarleJarij werke
lijk plaats vindt. Mij dunkt, de truc
is te verfijnd, om verzonnen te zijn,
maar het zou toch ook eeu praatje
kunnen wezen.
VROUWENKIESRECHT.
Daar de Verecniging voor Vrouwen
kiesrecht er prijs op stelt authentieke
verklaringen van staatshoofden tc
kunnen toonen, betreffende de wer-
king van de toekenning van liet'
staatsburgerschap aan de vrouw,
heeft het hoofdbestuur der Verecni
ging voor Vrouwenkiesrecht ©cn
schrijven gezonden aan alle staats
hoofden van do landen en staten,
waar het vrouwenkiesrecht is inge
voerd.
Zulke brieven zijn gezonden naar
10 3taten van Noord-Amerika, aan
zes staten van den Statenbond van
Australië, atui Nieuw-Zeeland, aan
Finland en aan Noorwegen.
Van verschillende staatshoofden
zijn de antwoorden reeds ingekomen,
die zonder uitzondering gunstig lui
den.
TWEEDE KAMER.
Men 6eint ons:
Bij het debat over de Indische be-
grooting zette minister Pleyte zijn
rede voort, wijzende op de goede zijde
van de Sarekat Islam, die bij betere
organisatie van bestuur ook alle rel
letjes zou hebben verhoed. De regee
ring moest in overeenstemming met
de houding vun den gouverneur-gene
raal afwachten, laten gaan en steu
nen met de noodige waakzaamheid en
de noodige maatregelen bevorderend
om voor den inlander kapitaal, on
derwijs en politieke rechten te ver
zekeren. Eerst later zou dit uit "s
ministers voorstellen blijken.
De Minister toonde aan. dat de oe-
conomische toestand bevredigend ver
beterende, ook blijkens de landrente,
dc veestapel en in- en uitvoer, meer
spoorwegverkeer en grooter inleg In
spaarbanken. De Minister keurde
Staatsexploitatie van mijnonderne
mingen af en hij stond dus nog gere
serveerd tegenover de Djambivraag.
Inzake onderwijs erkende de Minister
de noodzakelijkheid van meer 2de
klasse scholen eu voldoende perso
neel, maar daarnaast waardeerde
opgestaan en teruggeweken, naar de
deur van haar slaapkamer, waar ztj
zich kon opsluiten, wanneer haar een
gevaar bedreigde.
Welk gevaar?
Dat wist zij niet,
Ik vraag u, Romain, waarom gij
in mijn afwezigheid hier in dc kamer
zijt gekomen? Heb ik u geroepen? Heh
ik liet verlangen te kennen gegeven,
u tc spreken? Ik dacht, dat gij naar
New-York waart vertrekken.
Ik ben niet vertrokken.
Mijn vader heeft het toch ge
zegd.
Uw vader heeft gelogen.
ilomain, gij facleedigt mijn va
der.
I-Iij glimlachte spottend.
Ilomain, ik heb u niets te zeg
gen. en ik verzoek u heen te gaan.
Maar hij bewoog zich niet.
Zij werd weer angstig
Hebt gij mij niet verstaan?
Ik heb u verstaan.
Welnu?
Ik blijf.
Gij weerstaat, gij trotseert mij,
en in uw oogen lees ik woede en be
dreiging.
Ja, woede en bedreiging, maar
niet tegen u.
Tegen wie dan?
Dat zult gij later weten, mis
schien.
Gij spreekt in raadsels. Verklaar
men bijzonder onderwijs. De minister
zou het subsidie-stelsel handhaven,
doch was, voor kleinere plaatsen
vooral, voorstander van facultatief
godsdienstonderwijs. Het geheele ln-
landsch onderwijs moest gericht zijn
op het vormen van goede menschen,
vervuld van liefde voor de geheele
gemeenscha]), ook voor het ge zag Sn
den Staat, liet leerplan moet met ver
sland worden opgemaaktde neutra
liteit in de gouvernemeusschcol dient
slipt gehandhaafd.
Omtrent de Indische partij en het
ïnterneeiixigsbesluit betoogde de mi
nister dat doel der partij was om aan
Indië een onafhankelijk volksbestaan
te verzekeren, maar men had daar
naast rekening te houden met de
voorspelling der bevrijding van den
Indische» bodem, van de Chineezen.
D:e voorspelling verklaarde veel in de
beweging, geleid door teleurgestel-
den als Douwes Dekker, een man van
uitersten, het Oosierscha te zeer ver
heerlijkend, het Westerscho te sterk
verachtend en onbillijk in zijn bewe
ring over achterstelling van Indo's
en Inlanders van de zijde der regee
ring.
(Reeds in eer, gedeelte onzer vorige
oplaag opgenomen).
Wij hebben omtrent de zitting van
gisteren ter voortzetting van het
algemeen debat over de Indische
begrooting weinig meer te vermelden
dan het slot der belangrijke rede van
den Minister van Koloniën, Mr.
Pleyte.
li ij wees er op. dat de Indische re-
geering ondanks de heftige geschrif
ten Van de leiders der Indische partij,
niet ingrec-p en de politieke vergade
ringen niet belette, evenmin tot straf
vervolgingen overging, die enkele
personen, niet de beweging zelve, zou
den treffen. Maar toen de rechtsper
soonlijkheid werd aangevraagd moest
de Regeering handelen en terecht wei
gerde de Gouverneur-Generaal die er
kenning uls zedelijk lichaam, omdat
een verceniging, wier doel. was op
stand te wekken tegen ons gezag, vol
gens ons recht niet ie gedoogen was,
als strijdig met de openbare orde.
Toen daarna bij de onalhankefijk-
heidsfeesten te Bandoeng zeer heftigej
circulaires en brochures verschenen,
was 't tijd om verder te gaan en zon
der eigenlijke verbanning, werd aan
Douwes Dekker, Tjipto en Soewardi
tijuelijk een andere omgeving ol
woonplaats aangewezen dan die,
waarin hun aanwezigheid gevaar op
leverde. Douwes Dekker was door den
Gouverneur-Generaal gehooid, de
Raad van Indië geraadpleegd over
deze tijdelijke verwijdering. De Mi
nister gevoelde echter de hardheid
daarvan voor de beid© inlanders en
hij verklaarde, ook zonder dat de heer
Vliegen een motie voorstelde waar
van de verwerping juist .het tegen
overgestelde zou uitwerken dan die
spreker bedoelde dat, zoo Tjipto
en Soewardi zich tot hem wendden en
inkeer betoonden en besef van hun
dwaling, hij bereid zou zijn met den
Gouverneur-Generaal in overleg te
treden over de intrekking van het be
sluit tc hunnen aanzien.
De Min. gaf venolgens, na deze
met teekenen van instemming be
groete woorden van clementie, nog
een antwoord omtrent het vraagstuk
dei' rechtspleging voor Chineezen,
waarvoor een oplossing.in bewerking
is, terwijl hij wat de beweerde bu
reaucratie in Indië betreft, al was
daarvoor niet zooveel grond op de
ontvangen wenken z^u letten.
Hij eindigde met ©en peroratie die
bravo's ontlokte een beroep op de
hoop, 't geloof en de liefde van allen
vooral van de ambtenaren, ten
aanzien van de volkeren van Indië en
deed de wenschelijkbeid der samen
werking uitkomen van alle partijen
om iets goeds voor onze koloniën tot
stand te brengen.
Na 's Min. rede, waaraan bij de
replieken hulde werd gebracht en die
zelfs den heer Bogaardt aanleiding
gal om zijn vertrouwen in dezen be
windsman te uiteD, kreeg men bet
gisteren aangekondigd „Incident-
Van Veen."
Deze beklaagde zich er over dat de
Minister zijn karakter had aange
tast door te beweren, dat hij in 's Mi
nisters Departement was binnenge
drongen, om, buiten hem om van
ambtenaren gegevens te erlangen en
inzage van stukken die liij niet mocht
zien. Hij vroeg verontschuldigings-
betuiging ol bewijzen.
Maar de spr. had den Minister ver
keerd begrepen. Er was in 't- geheel
geen sprake van een bc-leediging aan
den heer Van Veen. Hij had alleen
gezegd, dat die spr., in zijn Depar
tement gekomen, ora inlichtingen in
u nader.
Mejuffrouw Jenny, ik herhaal u
en ik zweer u, dat gij van mij niets
te vreezen hebt. Acht u niet beieedigd j
door hetgeen ik u zeggen zal. en jaag
mjj vooral niet weg.
Haast u dan, wat ik u verzoeken
mag, zei zij bevend.
De aarzeling van Romain herinner
de haar aan alles wat er in de laat
ste dagen sedert het bal-masoué ge
beurd was: de cowboy, op wien zul
ke zware verdenkingen rustten en het
ijverig pogen van Laurent, om dien
cowboy op te sporen. Zij had daar
aan tot nog toe niet gedacht. Het
scheen haar zoo onwaarschijnlijk toe.
en nu kwam haar alles weer voor den
geest.
Mejuffrouw Jenny, gij zult u
misschien beleedigd achten door de
bekentenis, die ik u zal doen, nu u
op het punt staat te trouwen met J
hem, dien uw hart heelt uitverkoren, j
Een bekentenis, Romain?
Maar mijn verontschuldiging ls,
dat het geheim, dat ik u zal meedee-
lcn, reeds lang aan uw vader bekend
is.
Hij trachtte de ontroering te be
dwingen, die zich van hem meester
muakle. llïj wilde geen zwakheid ioo-
uen.
Mejuffrouw Jenny, ik bentin u.
Zij zag hem vol verontwaardiging
aan en wees hem de deur.
te winnen, beter had gedaan door zich
ook lot den Min. te wenden ten einde
zekerheid te erlangen omtrent zijn
verklaring dat hij, vóór zijn optreden
als Min. alle banden met Indische
ondernemingen, ook met De Locomo
tief, had verbroken.
De heer Van Veen, met die ophel
dering voldaan, gaf nu alleen nog te
kennen, dat hij in 't Depart, van Kol.
alleen inlichting had gezocht om
trent eenige onderwerpen, het onder
wijs in Indië rakende, andere niet.
En daarmee liep 't incident af.
De Kamer besloot met 62 tegen
stemmen replieken to© te staan en de
heeren Bogaardt, Vliegen en Van
Veen maakten gisteren van dat ver
lof nog gebruik. Zij weerlegden eeni
ge andere sprekers op verschillende
punten en overigens verklaarde de
eerste den Min. thans met sympathie
te begroeten en met ingenomenheid
te hebben gehoord, terwijl de hcc-r
Vliegen afzag van zijn voorgenomen
motie en den Min. alleen verzocht te
genover al de drie getroffen leiders
van de Ind. partij geen clementie te
oefenen maar gepleegd onrecht tc-
herstellen. De heer Van Veen beant
woordde den Min. en enkele snrekei
maar brak zijn rede daarbij af.
Heden worden de replieken nog
voortgezet.
Tegen Vrijdag zijn eenig© kleine
wetsontwerpen aan de orde gesteld,
maar de Ind. begrooting wordt
daarna, tegen den wensch van den
heer Bogaardt, verder behandeld.
Er is geen tijd te verliezen. Daarom
zal, zooals de voorzitter aankondig
de, ook a.s. Maandagmiddag weer
vergaderd worden.
EERSTE-KAMER.
De Eerste-Kamer der Staien-Gene-
raal zal na herv at ting van hare werk
zaamheden op 27 dezer in de afdeelin
gen vergaderen tot onderzoek in de
eerste plaats van wetsontwerpen, die
op vaster, termijn moeten worden af
gedaan, i.w. de betalingen ingevolge
de Invaliditeitswet, de grensregeling
Hoek van Holland—Rotterdam, het
personeel van de krijgsraden. Zoo mo
gelijk zal nog de Indischebeg rooiing
worden onderzocht.
BRANDEN.
Te Utrecht is een uitslaande brand
uitgebroken in het bedrijfsgebouw
van de grulterij van den heer J. Das
Dzn. aan de Twijnstraat Het bc-
-drijfsgebouw en de opslagplaats wer
den een prooi der vlammen. Een co
ander is verzekerd.
ONGELUKKEN.
Een werkman der Kaarsenfabriek
te Gouda, zekere W., is Dinsdag
nacht, terwijl hij de ronde deed, in
een sloot bij de fabriek geraakt en
verdronken.
Stadsnieuws
ONAFIIANKELIJKIIEIDSIIER-
DENKING,
Het bestuur van de Haarlemschc af-
deeling van liet Alg. Nederl. Verbond
heeft den juisten kijk gehad op hel
publiek toen het zich afvroeg, op wel
ke wijze het onafhai'ikelijkheidsfeesl
door de afdeeling moest gevierd wor
den.
De groote zaal van de „Vereent
ging" en de galerij, was geheel vol.
En een vroolijk gestemde menigte
wachtte op een vroolijken avond.
Dr. J. B. Schepers opende den
avond. Om even over achten klom
hij op het tooneel om een korte rede
uit te spreken.
De heer Scuépere begon met een
betoog, dat deze dagen voor alle Ne
derlanders feestdagen bohooren te
zijn, nu de onafhankelijlcheidsverlcrij-
ging herdacht wordt. Telkens weer
blijkt uit de geschiedenis, hoe er
steeds krachten zijn geweest, die de
eenheid van ons land en zijn onaf
hankelijkheid hebben belaagd.
AIva vroeger,' het provincialisme,
de afgunst tusschen de steden, de re
genten. zij hebben allen getracht on
ze eenheid tegen tc- werken. Het ge
haspel werd eindelijk zoo groot, dot
de Republiek ineenviel.
Het is de verdienstevan Napo
leon, dat er een nieuw staatsorganis
me, een eenheid ontstond.
In 1813 werd de firma op denzelfdcn
voet voortgezet met enkel een ande
ren naam. De firma Napoleon werd
vervangen door de firma Oranje,
maar het handelshuis bleef Neder
land. De Oranjes, die altijd, tegen
over de regenten, de eenheid van ons
land hebben voorgestaan, bobben
deze eenheid weten te bewaren en
èr is- een blijvend einde gemaakt aan
individualisme.
En om uiij te dwingen deze be-
leediging aan te hooren, hebt gij u
liier verborgen en mij overvallen. Gij
zijt een lafaard. Ga heen, Romain, of
ik roep om hulp.
Reeds strekte zij de hand uit naar
den knop van een olecuische schel,
die in de kamer van haar vader ult-
ktv ain.
Pas op, het leven van uw vader
is in gevaar, wanneer gij schelt, zei
hij dof.
Zijn oogen schoten vonken van
haat.
Een woeste uitdrukking iag op
zijn gelaat te lezen.
De hand van Jenny viel terug.
Het leven van haar vader in ge
vaar? Hoe? Waarom?
Ja, ik bemin u sedert lang, se
dert uw vader mij heeft opgenomen,
sedert ik u voor de eerste maal zag.
maar ik beminde u als een hond zijn
meester en nooit had Ik het u willen
zeggen. Gij stond», zoo ver boven mij
Ik was reeds gelukkig u in het ge
heim van mijn hart tc kunnen bemin
nen. Het was mij reeds voldoende u
nu en dan te kunnen zien, uw stem
te hooren. Je, meer had ik niet noo
dig om oneindig gelukkig te zijn. En
wanneer ik nu lijd don is uw vader
daar de oorzaak van. Hij had die lief
de weldra bemerkt en hsj heeft mis
bruik gemaakt van mijn geheim.
(Wordt vervolgd.)
