lunar: Hums
DERDE BLAD
Zaterdag 13 December 1913
^afild&eresft maas* Ned.
©osfc Indië.
De verzeaiding va» brieven enz.
Qieeft deze week plaats als volgt:
Over Genua, Woensdag 17 Decemb.
(Laatste busliohting 3 u '25 min. 's-
morgens).
Vuorloupige verzending reeds den
vorigen dag, vóónoiddags 11 u. 15 m.
Over Brindisi, Vrijdag 19 December.
(Laatste buslichting 12 u 30 s nam.)
Behalve conesp -ndentie voor Atjoh
en Oiiderhoonglieden, Sumatra's
Oostkust. Paleinbang, Iliouw, Ban ka,
Billiton en Borneo, alleen d.e welke
van een desbetreffende aanwijzing
la voorzien.
Over Amsterdam, mot de zoogen.
Zeepost, Zaterdag 20 December. (Laat
ste busilchting 3 u. 25 m. 's morgens).
Het port van met deze gelegenheid
te zenden brieven bedraagt 5 cent per
20 gram, dat deT briefkaarten 2 1/2 ct.
per stuk. en dat van drukwerk eén
cent per 50 gram
Om nog met deze gelegenheid te
bunnen worden verzonden, moeten
postpakketten Vrijdag vóór 9 30 's av.
ten poR'kantore zijn bezorgd.
NAAR SIJRLNSME.
Dinsdag 16 December. Laatste bus-
/ichüne 2.35 's morgens.
Vrijdag 19 December. Laalste bus-
llchtins 7 45 's avonds.
Vrijdag 19 December (zoogenaam
de Zeeposi). Laatste buslichting 3 £5
'e morgens. Om nog met deze gele
genheid te kunnen worden verzonden
moeten postpakketten daags te voren
ten postkantore bezorgd worden. Het
porl van brieven, briefkaarten en
drukwerk is gelijk aan dat voor Ned.-
Oost-lndic.
Wij doen uitdrukkelijk opmerken,
dal, bedoeld wordt de bnslicliting aan
't Hoofdpostkantoor in de Zijlstraat.
Antomobieltentoo listening.
De tentoonstelling vun klcme auto
mobielen, motorrijwielen enz., die de
Ned. Ver. de Rijwiel- en Automobiel
industrie van 12—21 December in het
Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam
houdt, is Vrijdagmiddag om twee uur
officieel geopend. De voorzitter van de
Nederlandsche Automobiel Cliib, Jhr
mr. R. A. P. Sandberg tot Essenburg
heeft de (bij dergelijke gelegenheden
onvermiidelijke) openingsrede gehou
den, die ik niet bijgewoond heb.
Nochtans kan ik rne zeer goed voor
stellen, dat aari -Ie rede een welkomst
woord van den voorzitter van het ten
toonstellingscomité voorafging, dat
de redenaar daarna wees op den voor-
iiitgarig van de automobielindustrie
cn op liet meer-véid-winnen van de
kleine auto en het motorrijwiel, en
dat. hij eindiffde met den wensch dat
deze tentoonstelling veel belangstel
ling zou ondervinden en veel succes
zou hebben
De exposanten, die in hun beste
jassen, met den hoogen hoed in dt
band. er omheen stonden, gaven toer,
natuurlijk blijk van hun begrijpelijke
instemming niet deze woorden, en
daarmee was dan 't officiécle wel ten
einde.
Deze nieuwste tentoonstelling van
<1. meergenoemde industriëele veree
niging is dus gewijd aan kleine auto
mobielen, motorrijwielen en zoo
voorts. Ik onderstreep dit, want
en zoo voorts is een belangrijke
categorie. Daaronder vallen niet al
leen autojasscn en electrische lan
taarns en motorbootmodellen (van de
Alkmaarsche firma Stoel) niaur ook
al die vëhicula die een overgang tus
6chen de-motorfiets'en de kleine auto
vormen. Een Engelschinan zou spre
ken van „the missinglink", anders ge
zegd de ontbrekende schakel.
i Daarbij liehooren de vele molorfiel
sen met zijspanwagens van velerlei
model. Voorspan- en aanhangwagens
schijnen te hebben afgeduan, maar
een nieuwe vinding, dateerend van de
laatste jaren, is een soort van drie
wieier met den motor-voorop, een
ding dat je imponeert door z'n rnon
etruosileit en dat Cyclonette of Phd
nomobil heet. Het laatste soort was
ter expositie aanwezig, en ik heb er
me oprcclitelijk over verbaasd. Maar
daarover straks méér.
,De expositie is ondergebracht in de
groote zaal en het houten bijgebouw
van liet Paleis, op dezelfde manier als
de „Tgta" geïnstalleerd was, en do
aanblik van dit geheel is aanmerke
lijk beter dan die van zijn voorgangers
Er is iets moois van gemaakt Een
effen-grijze wandbekleeding, bier en
daar niet donkergroen afgezet, doei
het tentoongestelde veel beter in zijn
omgeving uitkomen, vooral omdat de
firma-namen niet meer op lawnni-
borden aan colonnaden zijn aange
bracht, en er geen bonte ver/.ame
ling van vlageen en ander opvallend
gedoo is, die de aandacht van de
hoofdzaak afleidt en van het geheel
iets sehreeuwerig-kakelboiits maakt.
De namen van firma's en merken zijn
heel simpcltjes, zwart op wit, ver
nield op de banden langs de ver
hoogde vloeren.
De tentoonstelling maakt een rusti-
geü, pruttigen indruk, en stemt je er
toe om eens kalm al het moois, dat er
te vinden is, te gaan bekijken.
Het was er, een uur na de opening,
nog rustigjes. Weinig bezoekers lie
pen tusschen de stands, en een groot
contingent onder de aanwezigen
vormden de exposanten, die, nog lm
mer liekachelpiipt, ronddrentelden,
mekaars inzendingen critisch beloe
rend. Do gróote firmanten herkende
je dadelijk, omdat ze den hoogen ziien
niet zoon beetje achterover had
den staan, en niet hardon lachten
om de zïjspanwagen-modcllen van
concurrenten
Die zijspanwagens! Het is mis
scliien niet juist om met de categorie
„enzoovoorls" te beginnen, maar ik
waag het erop. Toen ik die verschei
denheid zag, speet het me waarlijk
dat ik onzen teekenaar niet geïnvi
teerd had om ine te vereezellen, want
er was stof voor hem geweestEr wa
ren elegante, sïerl"ke carrosserietie?
bij, maar daarentegen ook de
vreerndst-gevormde curiositeiten. Eén
fabrikant was op 't idéé gekomen om
de(n) passagier te laten zitten in een
knus-gevoerde mand, met een ope-
iiing-bovenaaii om er in te kruipen 1
leis als Mozes' biezen kistje.
Anderen hadden zich uitgesloofd in
hei torpedo-model, waarbij de meta
len carrosserie vooruitspringt in een
stompen kogel-vorm, die een oinveten
de op dit rijke gebied' zou doen veron
derstcllen. dat deze venijnig-uitziende
modelletjes voor oorlogsdoeleinden
bestemd waren.
Weer een ander bleek er in ge
siaagd te zijn, een soort gestyleerde
badkuip te produceercn, en teuslotte
vond ik Cr nog een, die bepaald be
stemd was voor een vader mét veel
kindereu. Want de eigenaar zou het
ding In winlersche dagen kunnen af
nemen cn met succes bezigen als sle
de. Een paar handvatten eraan en
't was een prachtstuk I
Maar nog meer was er in bet genre
der zijspanwagens te zien, dat be
wees luie Vrouwe Mode's'spreekwoor
delijke grilligheid evenzeer op auto-
als op vrouwenkleeding-gebicd gel
dend is.
Daar was me zoowaar het sclioone
denkbeeld tot uiting gekomen, om de
carrosserie met een Amerikaansche
kap te overhuiven Die kap sloot aan
tegen een rniniaturige voorruit, en
een riempje, vóórlangs gespannen,
hield het samenstel op z'n plaats
't Leek een sierlijk miniatuur-draag
stoeltje, en wie weet zou een
Chinecsche mandarijn het zich niet
willen aanschaffen, als er een paar
lange draagstokken onderaan werden
vastgemaakt?
In deze positie was 't echter 'n soort
caricatuur van een „heusche" auto
mobiel, en ik zou er voor geen daal
der in willen rondrijden. Nu zegt dat
wel niet veel, waril. wij Hollanders
hebben de hebbelijkheid om heel
gauw om iet-s ongewoons te lachen
maar ik geloof dat het komieke ding
zelfs.in Parijs' of Bérlijn's of Londen's
stralen mei hilariteit zou worden
ontvangen I
Neen, het mooie op deze tentoon
stelling zat 'm In de auto's en In de
motorfietsen, in beide hoofdrubrieken
dus. Daarbuiten viel nog de Phano-
mobil. Ik zeg het volstrekt nic-t om
den fabrikant en den importeur, wier
namen ik op 't oogenblik niet eens
weet, onaangenaam te zijn, maar dit
product vind ik een ontaarding van
het systeem driewieler. Stel u voor'n
-vrij breedc viorpersoons-autocarrosse
rie, van alleszins gelukkig model, rus
tend op een chassis dat van achteren
op twee gewone autowielen staat
maar van voren schijnt, te hangen
aan het dorde wiel, dat pedant vóorop
loopt en waarop de geheele machine
rie open en bloot is opgesteld. Vier
cylinders op een rij, met een groot
vliegwiel nevens het krukas-carter,
met een carburateur op zij en een
magneto ervóór enfin, op hot
meest in 't oogloopende punt de heele.
machinerie in gansch haar onaeslhe-
tischen vormHet stuurrad is ver
vangen door een leelijken, langen
hefboom, die je geneigd bent als
„roerpen" te betitelen.
En waarom deze verzaking van een
goed-bevonden standaardsysteem? De
Phanomobil kost voor 2 personen
f2160, dus voor de goedkoopte zol het
toch zekér niet zijn. Om een schooner
geheel te krijgen, vermoedelijk óok
niet.
Maar waarom dan?
Evenmin als de palankijn-vonnige
zijspanwagen zal de Plninornobil de
Nederlandsche auto-wereld, verove
ren
De motorfietsen zijn vele, ln getalj
en in merk, en evenals bij de kleine
auto's maakt de Ilollandsche indus
trie, door Simplex en Eysink met
bun elegante maar bovendien dege
lijke karretjes kranig vertegenwoor
digd, een goed figuur. De tegemvoor
dige motorfiets met haar practisch
systeem van veering, haar groot, ge
makkelijk zadel, breede voetrusten en
aanzetslïnger (om den motor in gang
te zetten vóór je opstapt, waarna die
kalm bij 't vertrekken wordt inge
schakeld) is wel een ideaat-voertuig
vergeleken bij de hortende, aan pan
nes- laboreerende, ongemakkelijke
dingen van een jaar of tien terug
Dat verschil bleek vooral door de pre
sentie van een oude F. N. uit 1902. een
„ezeltje" (zooals die vehikelt.ïos vrien-
deliik betiteld werden), dat op den
stand van de N. M. V prijkte
en een grappig contrast maakte niet
al die mooie, minutieus- afgewerkte
hoog-moderne vervoermiddelen.
De lichte motorfiets, 't karretje met
geringe motoreupocUeit. dat overigens
alle voordeden van den zwaren tuf
mee moet bezitten, zag ik maar in en
kele exemplaren vertegenwoordigd,
Speciaal een kleine, keurig-afge-
werkte en slevig-geconstrueerde Wan
derer viel daarbij op.
Overigens inoet ik als een bijzon
derheid even vermelden dat de En-
gelachen in de motorrijwiel-fabricage
legen vvoördig een zeer belangrijke
plaats innemen. De fabrikaten Huni-
ber, Sunbeam, Douglas, Indian, Wil
liamson, B. S. A., Triumph, Rover,
Caleott, Herald, Special, Bradbury en
Sun zag Ik op deze tentoonstelling
vertegenwoordigd, en 't is best moge.
lijk dat 'k er nog een paar over het
hoofd heb gezien.
Onder de kleine automobielen wa
ren geen exemplaren die zich door
buitenissigheid in vorm onderscheid
den, Wel viel er de -onderscheiding
„klein en klein e r" te maken. Tot de
laatste onderafdeeling behoorde dan
wel de Bébé Peugeot. Ik heb van des
kundigen gehoord, dat dit wagentje
qua technische constructie een ju
weel is, en bet model vind ik sinaak
volmaar het is te klein, 't is;
mihiaturïg. Dezen zomer ben ik eens
in zoo'u aardig voertuigje uit rijden
geweest, en het ding liep gemakke
lijk en snel maar als er een groote
auto aankwam voelde je je als een
mug naast een olifant Nü weet ik
wel, dat het heel nuttig is om op deze
manier eens tot nederigheid gedwou
gen te worden, maar naar mijn be
scheiden meening moet een kleine
auto niet een miniatuur wezen. Ais
de kap erop slaat, moet je er niet
hoeven in te kruipe n en je moet
niet het gevoel hebben, in een doosje
te zitten waar je met z'n tweeën pre
cies in past. Do gerieflijkheid is een
belangrijk ding, en die is m. i. gi'ooter
bij de mooigobouwde kleine Eysink
bij de aardige, vlugge Ilumberette, bij
de Simplex (die niet zoo mooi van mo
del is, maar er IJzersterk uitziet) en
bij vele andoren.
Eovendien, er is een elegante Hol-
landscbe uitdrukking die luidt: ;,het
oog wil ook wat".
Do kleine auto's vormen een heel
mooie verzameling oji do tentoonstel
ling, en alleen orn d i e tc zien kan ik
al velen aanraden eens naar het Pa
leis voor Volksvlijt te gaan. De prij
zen zullen, vrees ik, over 't geheel
niet meevallen. Ze \ariceren meest
tusschen ƒ2060 en ƒ3000, een enkele
(de Ilumberette b.v.) is wat goedkoo
per. Voor een burgermansportemon-
inde. is ook de kleine automobiel
nog-een onbereikbare zaak;
Vóór te eindigen wil ik nog even
vermolden dat een Haarlemsche expo
6ant in goed gezelschap (tusschen de
Ned. Motoi-wielrijders Veroeruging er
de h'ed. Automobielclub) op dc ten
toonstelling zijn stand heeft, 't ls dc
heer J. A. Boom, de uitgever van De
Auto en het Motorrijwiel, die nevens
meer bezienswaardige dingen interes
sanle uitslaande modellen van 4-cy-
linder automobielen en een Nedor-
landschc automobielkaart exposeert.
Het is een tentoonstelling, die voor
ieder een bezoek waard is!
ROBERT P.
Buitenlandsch Overzicht
Een muziekuitvoering in het
Parlement,
Dé Weensche Hbld.-correspondent
schrijft;
Wanneer bij ons een afgevaardigde
een onbeleefd woord zegt of een on
vriendelijkheid, dan wordt hem on
middellijk van alle kanten beduid, dat
de welvoegelijkbeid een ander optre
den 'eischt Gaat hij nog iets verder,
'dan onthoudt men hem het prnedi-
caat „geaclit" en wordt hij verma
nend tot de orde geroepen. En in de
bladen slant 's avonds, vet gedrukt,
„een incident."
- Hier is hei anders. Een janboel....
een bende. Het valt te betreuren, dat
dc Ilollandsche journalisten op hun
studiereis door Oostenrijk niet een
zitting als van heden hebben kunnen
bü-vonen.
De Rnthe.nen waren ditmaal de mu
zikanten. De Rutheensche afgevaar
digde Petiu-siewic-z ueïd bij Oen aan
vang der zitting het voorstel, met net
oog op den sleependen gang der ver
handelingen over de kiesrechUu-rz.c-
rihvg' in Lemberg, de'vergadering voor
eon uur op le schorten, ten einde den
•partijleiders gelegenheid te geven zich
'met elkander 'te verstaan.
Onmiddellijk slaat de minister-pre
sident graaf SEiirgkh op,-vermaant de
Ruthenen hun temperament te he-
heerschen en de sympathie, die alle
partijen voor het werk ui Galiciè
voelen, niet te scnaden. ln het ver
loop zijner rede verzet hij zich ten
.sterkste tegen de ondorbrekoig der
zitting. A.s uij gaat zitten, klatert le
vendig applaus neer. Even scbrilt een
fluitje... alles wordt weer stil.
Het voorstel-Peirusievsicz wordt met
oveivroote meerderheid verworpen.
Aisd'it resultaat bekend wordt,
'klinkt verwoed gefluit. Snerpend gie
ren de fluitjes De Rjithemsche flui
ters zitten onverstoorbaar rustig in
,hun lwnken en fluiten met lakonieke
gezichten. De afgevaardigde wiens
voorstel verworpen is, en zijn buur
man schuiven het deksel van hun les
senaar heen en weer: „Bonk-bonk",
We diérikeri even aan voorbijtrekkende
mariniers, mer, trommelslag 'en vrao-
Üj'Ji ge-pijp Andere Rubhonen slaan
met de deksels der lessenaarstegen
hun zetel. De meerderheid kijkt, ver
woed in de richting der Ruthenen.
Oiidcrtusschen neemt een ordelievend
afgevaardigde aan de tafel voor refe
renten plaats eu geeft door teekeiis te
kramen dat er iets zal worden voor
gelezen fde derde lezing van de wet
op de brandewijn-belarting). Den pre
sident ziet men de lippen bewegen, de
referent en alle medeafeevaerdigden
'uitgezonderd de Rntbenen1 verhe'fen
zich van de zetels en kijken van bun
plaats naar de obstructie-scène. Graaf
Stürgkb heeft de drukproef van zijn
rede gevraagd en zit, alsof er niets om
hem heen gebeurt, doodkalm te corri-
geeren. De f'uislisten schijnen van
geen moeheid te weten. Het gefluit
duurt zeker '20 minuten voort.
De minister-president is met zijn
.proeven klaar. Om hein heen groepee-
ren zich eenige Kamerleden. Zij cpre-
kpn.druk Men schijnt heslof en te zijn
het lawaai der Rnthenen een half uur
lang nog te zullen verdingen, daar
na echter tot een en bloc-stemming
van het financiën-voorstel te zullen
overgaan.
De Itnthcnen schijnen dit ultima
tum ook vernomen te hebben. Alle
lessenaarsdeksels worden nu Inwerkt.
Zij treden nu gezamenlijk op. Een Ri
chard Strauss-lmitatie wordt geën-
scènoerd. De fluiten verdubbelen hun
krachten, hun wangen bollen zich als
die van Rubens bacchanten. Een cres
cendo wordt merkbaar. Iedere Ru
theen. is musicus geworden. Oolv bij
zondere instrumenten komen te voor
schijn, Een der j.geachlen" stelt niet
eeri glans van verrukking een soort
Bell-telephoon-apparaat voor. zich op. j
Het blijkt een electrische wekker ie
zijn, waarin een klok dagenlang aan
één. stuk doorrmkelen kan.
Een andere Ruthoen stelt aanschon
welijk „Das Lied von der Glocke
voor. Met de rechterhand luidt hij een
groote klok en bonst met de Imker op
zijn tafeltje. Twee codega's zijn 2e eu
3e klok. Ook zij bebeuken huri lalelt.
Voorts zien wij nog een electrisch ap
paraat. dal automatisch werkt.
Het is kwart over elf... Hei automu-.
tïsche instrument, botweg maar door
ratelende. heeft den mond- en hand
arbeid vervangen. Zoo spaart men'zijrï
krachten.
Vroeger was het smijten met inkt
kokers, boeken en dossiers het „schla
gende argument nu is ook liet ge
fluit,- gegil en gekrijsch vervangen
door... de muchine. De obstructie-in
strumenten, die destijds in den Galli-
cischen Landdag gebruikt wérden,
zijn nü naar VVesnen vervoerd en hei
heele arsenaal wordt' hiér uitgepakt.
„Poé, Poé..." daar knijpt er een in
een autornobielhoorn. Rhythmi>ch
dreunt het getoeter door de ruimte.
De zaal begint leeg te loopen. Ons
trom hiel vlies is ongevoelig-geworden,
het concert duurt voort. In Vie couloirs
dicntelen de werkwilligen. Alen draait
jiupierproppen eu duwt ze in den oor-
loegtthg. Wanen doen opgeld.
liet spectakel vei mindert niet. De
banken der afgevaardigden zijn ver
laten, maar de tribune loopt vol. He:
lawaai heeft liet sensatie-beluste pu
bliek gelokt. Men komt even deze al
lei-nieuwste toonschepping aanhoo
ren. De Roethonen hebben dus toch
een auditorium:
De president heeft zijn zetel veria-
ten. De vice-president zit lijdelijk te
wachten. De olptructlonisten zoeken
naar nieuwe klar.ken, nieuwe toon
aarden, alsof ze bang zijn, ren toning
te worden. Kon kinrle.rt.rompetje schet
tert, de naaldscherpe fluit-lonen snij
den en priemen dooreen, liet scherzo
weidt een furuuite. Het tempo wordt
sneller, gejaagder, maar rustig-gelijk-
matig, rinkelen de apparaten steeds
in „allegro" door. Met de kalmte, mu
sici in een groot orkest eigen, bren
gen zij de wel zeer lang; Ruthoenselie
sympbome ten gehoore. Een der af
gevaardigden slechts is opgestaan en
slaat den ..paukenslag" op zijn lesse-
Langzaam en met methode roeien
twee mutf.kunaou hun s-chuifdeksels
op en neer. vermoedelijk vervangt dit
rege.matig getik den dirigentenstaf.
Collega Polis, die zich even verwijderd
heeft, komt terug inet eenigc latten:
en promoveert twee zijner vrienden
tol trommelslagers. Met ware woede
roffelen ze e." op los, waarop leer
meester Polis het hun voordoet: „lang-;
:zanm, één, twéé. Een kleine repetitie
.tieeft.pU.a-ts. Het resultaat .schijnt den
tweeden orkestmeester te bevredigen.
La séance continue. Ue muziek-anio-
maten honden nan het eens imrezette
rhylhme vast. Zij vormen' net hoofd
motief. Vaak wordt het overstemd,
maar als d* storm zich even legt,
treedt dadelijk weer het motief op en
maant tot nieuwe klankuiispattingen.
De klok slaat 12... Een enkele bewe
ging van den minister-president, die
nog steeds in de zaal verwij t, doet Jieil
ganschë koor steigeren iet de hoog
ste klank-effecten
Hanuen, mui oen, beenen, alles is in
rep en roer. Graat Stüigkii verluut de
concertearendeii echter met. Hel twin
tig man sterke orkest nadeit lang
zaam de Finale con uiolto expreszo
ne. Die schijnt zeer origineel geïn
strumenteerd te worden. Een nieuwe
verschijning komt ter versterking op
dagen.
Up zijn plaats gekomen haalt het
21e orkestlid voorzichtig een nieuw
werktuig- uit een geel-leeren tasch
en:zet het voor zich. Doordringend
grommelt het. Ook een mondharmoni
ca is in actie gekorhen...
De disharmonische Til anken voeren
een heksendans uit... Dan geschiedt er
iets, dat e;n Jbewijs levert van de en-
muzikaliteit der spelers. Een der spe
lenden komt met een rol papier, waar
uit hij suikertjes schijnt rond te doe
len. De spelers sloppen echter de witte
bolletjes in de ooren... het zïïii wat
ten.
Op een der bai-ken bevindt zich een
klein knstie, een St N i col a si -szo •-Chen k
vermoedelijk Er moet een hoogst
eigenaardig toiuultapparaat in zitten,
dat echter voor later bewaard wordt.
Hot lawaai h/ierdoor veroorzaakt,
moet bet klankvolume' van iodcr an
der denkbaar instrument overstem
men.
Om één uur verschijnt de president
en brult door den gierenden klanken-
storm heen, dal de zitting geschorst
wordt. Dat werkt als dc eïndzvvuai
van den dirigeerstok. Alleen de wek
kers tingelen nog na, totdat het con
tact uitgeschakeld is.
Dnri voelt men de stilte als neerge
stort op zich...
Een der Ruthenen roept spottend:
„Dat hadt gij goedkooper kunnen krij
gen. Wij verlangden slechts één uur
pauze en nu kost liet u al drie uur!"
Onze ooren tuiten, gonzen en sui
zelen... Alleen een hoogst modern mu
sicus kan wellicht genoegen smaken
in zulk een oorvernir-lende valsehe mu
ziek Nieuwe dtehnrmonieën zijn hier
voetstoots te vir-don.
In ernst. Is het niet ongeloofelijk,
dat een Parlement zóó zijn aanzien (e
grabbel gooii.' Een- dusdanige aan
slag, niet alleen op de trommelvliezen
cn gehoorzenuwen, maar ook op de
wQaj-dligheid' van een volksvergade
ring is een schande. En dan klaagt
men hij ons over obstructie, vormen-
verzaking en decadentie In de Kamer!
Gelukkig Holland, waar wel veel
straatjongen* zijn, die het den vreem
delingen lastig maken, maar waar
tenminste op het Binnenhof nog geen
concerten worden geeeven.
't Hlenwe Fransche Ministerie
In een beschouwing ovér de eerste
zitting der Fransche Kamer onder 't
nieuwe minïsterïp cchrijft rte Hindels-
hl a d - rorrespon d en t
,.TTet is moeiliik uil deze eerde.ont-
u-ioetin.-r tu-sschon Kamer en mm'ste-
••;P rppfls conclusies van pon'ge he'ep-
kenis te trekken. Gemakkelijk zal het
rcgecrèn zeker niet vallen, dat bleek
uit de geestdrift waarmee de over-
"rootc meerderheid do woorden van
Brian cl eerst, van I efèvre daarna, toe
juichte. Verder ninct de heer Caillanx
op financieel gebied aJ heel voorzich
tig zijn, wii hij de meerderheid van
de Kamer, die het crediet van Frank
rijk dan toch nog boven persoonlijke
overwegingen stelt, niet tegen zich
krijgen. Tuscchen de driejaarswei, de
wet op de Evenredig? Vertegenwoor
diging en de firanciecle rjuaestie zit
het ministerie zeker h/-fl enkel uk in net
gedrang. Maar zoo is het hier in
4° laatste jaren bijna altijd -rawest,
en het heeft het ministerie-Burlhoii
niet verhinderd bijna acht maanden
aan te blijven. Wie w-cet lukt dit Dou-
mergue 'ook niet..."
De Triple Entente,
Bij" de aanvaarding van het'ministöi
presidentschap van Frankrijk, deed
Doumergue een telegram aan Sasv-
nof, den Russischen minister' van
buitehlarwisehe zak en, waarin nij ie
kennen 'gaf, welk-e 'hooge waarde hij
er aan hecht om met den Russischen
ambtgenoot de meest hartelijke be
trekkingen te or dei houden in net be-
lung van het bondgenootschap tus
schen heide landen.
Sasonof antwoordde, dat hij zou
medewerken tot handhaving en be
vestiging van hel verbond ten bate
van beide landen
In een telegram aan Sir Edward
Grey, den Britschen minister van bni-
tenlandsc'iie zaken, verzekerde hij de
zen. dat hij zal trachten de vriend
schap en het ver'rouwen tusschen
beide landeh aan te kweeksn. Grey
antwoordde, "dat Doumergue kan re
kenen op zijn medewerking bij de be
vordering van hartelijke vriendschap
tusschen Frankrijk en Engeland.
AllOP:eI
Uit den Duitschen Rijk»
dag.
Bij de voortzetting der bogrootings
debatten verklaarde de Rijkskanselier
zich tegen de sociaal-democratische
voorstellen betreffende de benoeming
Haariemmer Halletjes
EEN XATERDAGAVONDPRAATJE.
Ofschoon de dronkaards op onze
«traten zeldzamer worden, verdwe
nen zijn za nog niet, want nu en dan
zie je zoo'n rampzalige, die met han
gend hoofd, slappe armen en wanke
lende voeten over de keien laveert,
botsend tegen alles wat hard is en
niet uit den weg gaat, als hekken en
huizen Sommigen kijken hen met
medelijden na, maar de meesten la
'chéii. Ik begrijp niet waarom. Dat je
lacht om een aap, die zonderlinge gri
'Piassen maakt, om een varken; dat
'orcfer groot geschreëfiw op zijn ko
mieko manier aan 't draven is, dal
gaat, maar wat er te lachen is om een
meuscb, die opzettelijk zijn zelfbe
heer selling en zijn waardigheid heeft
weggedronken, neen, dat begrijp ik
niet.
Maar toch is een glimlach niet te
onderdrukken, als je hoort van een
beschonken man, die zorgvuldig naar
het bureau van pol te geleid werd
door een vriend, die bleek ook bc
schonken te wezen. De politie, die
nooit zóó gemakkelijk twee vliegen
in één klap sloeg, hield ze allebei tot
ze hun roes uitgeslapen hadden en
stuurde hen toen ongemoeid naar
huis. omdat dc dronkenschap niet op
thn openbaren weg geconstateerd
was.
Hierin zit werkelijk een komisch
element. Maar üls we bedenken, dal
wellicht twee gezinnen in angstige
afwachting dien nacht vergeefs op
den man en vader gewacht hebben,
als we onsverdiepen in de gewaar
wordingen van een vrouw, die deD
volgenden dag haar man ontnuch
terd thuis krijgt, neen dan glimla
chen we niet eens meer
Want in zoo'n geval is de positie
van de vrouw, die haar gezin toch
voor de altijd dreigende ellende be
waren wil, verschrikkelijk.
Maar laat ik een opgewekter toon
unnslaan en vertellen van mijn
vriend Hupstra, die wol van wijsgee-
rige beschouwingen houdt en dus de
ze week, nadat er een vergadering
over vrouwenkiesrecht was geweest,
tot mij zei: „Fidelio, vertel jij me
nu eens, als je wiltis de vrouw sterk
of zwak?"
Ik vroeg hoe hij dat meende. „Is
de vrouw," zoo lichtte hij zijn bedoe
ling nader toe, „aan den man gelijk
wnardig of is ze dat niet?"
Het kwam me voor, dat dit een
moeilijke vraag "was, waarop maar
niet zoo in zes woorden bescheid te
geven was.
„Goed," zei hij, „dan zal ik je voor
beelden noemen. Is do vrouw op een
lange wandeling sterk of zwak?"
„Zwak," zei ik.
„Juist, want ze is er gewoonlijk
niet op gekleed en als er een tram
metje'in de buurt is, stapt ze daar
maar liefst in. Maar ajs.do vrouw sol
liciteert naar een betrekking op een
kantoor, waar ze negen uur ingespan
nen moet zitten werken, 'hoe noemt ze
zich dan?"
„Sterk," zei ik.
„Precies, want anders krijgt ze de
betrekking niet. Maar als ze op een
tram stapt en alle zitplaatsen zijn be
zet, wat is ze dan weer?"
„Zwak," zei ik.
„Juist, want ze verwacht, dat een
man wel zijn plaats voor haar inrui
men zal. Maar wanneer ze een op
tocht houdt voor vrouwenkiesrecht
wat is ze dan?"
„Sterk," zei ik.
„Goed begrepen, want anders zou
bet den schijn geven, alsof ze niet
met- den man gelijkstond Ik vrees,"
ging Hupstru voort en daarbij nam
zijn gezicht de peinzend-wijsgeerige
uitdrukking aan, die hem zoo goed
slaat, „ik vices, dat de vrouwen sterk
of zwak zijn, al naar gelang de om
standigheden dat zoo meebrengen.
Wij mannen 6preken, als dat zoo te
pas komt, elkaar wel eens forscli toé
en dat kan geen kwaad en zuivert de
lucht-. Maar spreek een vrouw forsch
toe en ze barst In tranen hit en vindt
je een barbaar den volgenden
avond vraagt ze om gelijke rechten
als de man. 'e Nachts als er een inbre
ker komt stuurt ze haar man er op af
oin hem te verjagen en als hij door de
politie gevat is wil ze het recht heb
ben, hem als advocate te verdedigen.
Dit is zoo'n wonderlijke toestand,"
Fidelio, dat er bepaald een eind aan
'komen moot."
„Waar moet een eind: aan komen?"
vroeg mevrouw Hupstra, die onver
wachts de kamer binnenkwam.
Ik zweeg en liet het antwoord aan
Hupstra over, die-evenwel het rechte
bescheid niet dadelijk bij dc hand
scheen te hebben; althans, hij zei
eerst niemendal, kuchte toen een
beetje en antwoordde eindelijk: „och
•niets, we praatten maar zoo wat."
Later, toen er niet meer op ons ge
let werd, mocht ik zoo stilletjes tegen
Hupstra zeggen: „vert8l me eens.
was jij daar straks nu sterk of zwak?"
Maar dezen keer antwoordde Hup
stra In 't geheel niet, zoodat ik ons
gesprek maar eens heb opgeschreven
en bij deze aan de voorstandsters der
vrouwenbeweging beleefd de vraag
stel- „is het heusch waar, houdt u
zich al naar het 't beste uitkomt, sterk
of zwak?"
Een van mijn kennissen heeft een
eigenaardig geval aan de hand. Zijn
naam kan ik niet noemen, want dan
zou hij 't onpleizierig vinden, wan
neer ik u ging vertellen, dat hij voor
do betaling van zijn rijks directe be
lastingen el eenige waarschuwingen,
aanmaningen en dwangbevelen heeft
ontvangen en niettemin ongezind
blijft om zijn belasting te betalen.
Al dadelijk zij verklaard, dat hij
Wputer niet is, integendeel be
schouwd mag worden als een man
van vriendelijke gevoelens, die ieder
ander het beste toewenscht.
Hij woont een .beetje afgelegen,
maar niet op den bodem van bet
Spaarne in een duikerklok, noch in
eeo vliegmachine in de lucht heel
gewoon op den heganen grond.
„Van de maatschappelijke gemak
ken." zegt hij. „geniet ik geen enkel
Gas heb ik niet. waterleiding even
min, de politie beschermt mij niet
hoogstens zie ik een heel enkelen keer
een veldwachter voorbijstappen met
een jachthond Gemeentereinigirig be
staat voor mij niet. Ik mag het vuil
niet in het Spaarne gooien, maar doe
het natuurlijk toch waar zou ik
er anders mee blijven? Alleen zorg ik
er voor, dot 't gebeurt ajs de wind
van de stad af is. Vindt u dat niel
een nette manier van doen?"-
Rekening houdende met de bestaan
de omstandigheden gaf ik een beves
tigend antwoord.
„Verlichting van den openbaren
weg," zoo ging hij voort, „heb ik niet
De post komt tweemaal daags bij mij,
zes keer bij een ander. Voor een brief
rnet expresse bestelling moet ik extra
betalen, een telegram kost mij zeven
stuivers bezorgloon. De Staat der Ne
derlandeu en de gemeente leveren mij
dusmiets, dan de lucht die ik inadem
en daar die hun ook niets kost, is het
toch wel wat kras om mij daar acht
en twintig gulden voor in rekening
te brengen. Zooveel kan ik'aan fris-
sche lucht toch nooit verteren, al zet
ik eeu mond als ëeri blaasbalg."
Het geval leek me een puzzle. „Zie
eeus hier," zei ik, „belasting betalen
is meer een quaestie van geven, dan
van ontvangende zaak is, dat' bij
voorbeeld het fort aan de. Liè in. góe-
den toestand moet blijven en daar
voor is pok uw bijdrage noodig."
Hij verzekerde mij. dat deze ver
sterking hem geen belang inboezem
de en dat het wat hem betrof gerust
in verval kon raken. Ook had hij' al
gesprekken gevoerd met den nntvan
ger en den deurwaarder, maar zon
der dat die tot het gewer.schte dnel
konden leiden.
,Ik heb hem mijn oordeel niet ver
heeld. dat dit alles tot zijn nadeel zou
moe'teii iiitloopen De aarden pol knn
het nog.altijd niet uithouden tegen de
ijzeren en het Rijk vraagt er niet
naar, of iemand plezier en voordeel
van de beschaving geniet, maar houdt
vol, dat hij voor du algemeene belan
gen meebetalen moet. Indien de be
schaving niet naar hen toekomt (er
zijn inderdaad in ons veeibewoonde
vaderland nog piekjes waar dat het
geval is) schiet er niets anders over,
dan naar de beschaving toe te gaan.
Op die manier profiteert men' mee.
Het is anders ingericht dan het koo-
pen vau een broodje bij den bakker'
wie dat niet koopt, behoeft het ook
niet te betalen. Het geval van mijn
kennis ligt eenigszins anders, want 'de
Rijksbakker laat hein duidelijk we
ten „vriend, of je mijn broodje koopt
of niet, eet of niet, je moet er toch
voor betalen I"
Tegen een gewonen bakker zou jo
zeggen: „dank je," maar tegen dezen
Rijksbakker, met zijn macht en zijn
dwangmiddeleni
FIDELIO.
