BOUILLONBLOKJES
fcototitcn fit bezittingen des Rijks in
tuidere werelddeelea woonplaats ge
had heeft;
2e. indien hij zelf gedurende de voor
afgaande achttien maanden in het
Rijk of in de koloniën of bezittingen
des Rijles m andere werolddeelen
woonplaats gehad heeft, tenzij hij
den zin dezer wet een vader of moeder
heeft en deze elders dan binnen het
Rijk woonplaats heeft;
B. de meerderjarige niet-Nederian-
der, die binnen liet Rijk woonplaats
heeft en gedurende de voorafgaande
achttien maanden in het Rijk of in de
koloniën of bezittingen des Rijks in
andere werelddeel en woonplaats ge
had heeft.
3. Voor do toepassing van het be
paalde in het vorig lid wordt gehou
den;
voor minderjarig hij-, dia min er ja
rig is in den zin der Nederlandsche
wet;
voor minderjarig hij, die minderja-
jarig is in den zin der Nederlandsche
wet.
Dientengevolge worden zij, due vol
gens voormeld art. 12 in Januari o.s.
belmore» te worden ingeschreven en
dus geboren zijn in het Jaar 1S95 omge
roepen, ten einde zich (voor zoover zij
niet binnen deze gemeente z.ijn gebo
ren. onder overlegging van een uit
treksel uit het gebc-orte-register, het
geen bij liet gemeente-bestuur der ge
boorteplaats gratis is le bekomen)
overeenkomstig het vorenstaande
voor do militie te doen inschrijven,
waartoe meer bepaald zitting zal wor
den gehouden op het raadhuis dezer
gemeente (2e afdeeling), te weten:
Op Zaterdag, den 3en Januari 1914-,
voor tien, wier namen aanvangon met
een dc-r letters A en B;
op Maandag den 5den Januari 191»
voor hen, wier namen aanvangen met
oen der letters C, D en E;
op Dinsdag, den 6en Januari 1914,
voor hen, wier namen aanvangen met
een der letters F. G en H;
op Woensdag, den 7den Januari 1914
voor hen, wier namen aanvangen met
een der letters I, J en K;
oji Donderdag, den 8en Januari 1914
voor hen, wier namen aanvangen met
een der letters L. M en N;
op Vrijdag, den 9den Januari 1914,
voor hen, wier namen aanvangen met
een der letters O. P. en Q;
voor hen, wier namen aanvangen met
een der letters R en S;
op Maandag, den 12den Januari 1914
voor hen, wier namen aanvangen me'
oen der letters T, U en V; en
op Dinsdag, den 13den Januari 191
voor hen, wier namen aanvangen met
een tier letters W, X, Y en Z;
telkens van des voormiddag» 9 tot
de»-- middags 12 uur.
Ten slotte wordt nog ter kennis van
de belanghebbenden gebracht, -fat vol
gens art. 19 der voormelde wet, het
register van inschrijving wordt geslo
ten op den kaatsten Februari 1914, des
namiddags ton 4 ure, en dat zij, die
mochten hebben verzuimd zich in de
maand Januari te doen inschrijven,
alsnog zullen worden ingeschreven,
doch dat deze volgens vorengeinehl
art. 102 der meergenoemde wet zullen
worden gestraft,
VERZENVOORDRACHT OP DE
MEISJESSCHOOL VOOR M O.
Mejuffrouw Ch. J. Farret, de direc
trice van dc Meisjesschool voor Mid
delbaar onderwijs was zoo vriend-eliik,
om ons een uitnoodiging te zenden
voor de verzen voordracht, die Dr
Kraknn, een Duitscher, daar Donder
dagmiddag voor de leerlingen houden
kwam.
De Duitscha Iceraar, die Europa
rondreist, om op de middelbare sciio
len en gymnasiums het Duitsche vers
tc declameeren, vond een hein met
ongeduld verbeidend jongcmcisjesge
hoor bijeen in een van de lokalen,
waar al dennogroen en roode bloe
men rond gasliRtigers en andere orn-
windbare_ uitsteeksels vriendelijke
Kerststemming bracht.
De heer Krakau, die in eersten ter
mijn dc lioogere klassen voor zich
zag, vertelde, dut hij verzuil zou voor
dragen, die de meisjes allen kenden,
tenminste naar het woord. Hij hoopte
door zijn opvatting en gevoel in voor
dracht de bctcekunis der gedichten
nader tot zijn auditorium le brengen.
Goethe's „Erjkönig" was zijn eerste
keuze. De ieeraar schetste in een toe
lichting den steeds sterker worden
den angst van het kind, dat, in zijn
koortswaan, 'l bladerenruischen en
do nevelen voor stem en gestalte var,
den verlokkenden koning der elfen
houdt. De declamator bleek een goed-
beheerscht getuid le bezitten, waar
door hij de stemmen juist op klank
kon brengen. Zijn uitspraak klonk
zeer beschaafd en zijn taal was wel
de Bühnensprache, 't zuiver Duitsch,
waarnaar de Germanen streven In
zijn volgend vers Uhland's „Des S&n
geï's Fluch", vonden we zijn geluid in
de vervloeking wat te sterk voor 't
lokaal, waardoor de woord-duidolijlc
beid iets leed, maar ook mot dit ge
dicht wist de le<-i: z:j« gehoor zeer
te boeien.
Heine's „Die Grenadïere", gaf den
heer Krakau aanleiding tot een aardi
ge opmerking. Wanneer hij in Frank
rijk dit gedicht voordroeg, had Mij
aan de schoolkinderen gevraagd,
wiens opvatting zij deelden, die van
den grenadier, die „Weib und Kind"
stelde boven Napoleon, of die van den
ander, welke zijn keizer liet gaan bo
ven allen en alles. En bijna altijd had
men het dan op de jongensscholen
rn-it den eersten krijgsman gehouden,
doch de Frartschc meisjes, in hun
k- i' rverecring, meenden, dat de gre
nadierc-n Napoleon zouden moeten
verkiezen.
Met een schoonc weergeving van
Wildenbruch's „Ilesenlied", eindigde
dc declamator zijn voordracht voor de
hoogerc klassen.
Voor de jongere meisjes zelde Dr.
Krakau o a. „Die Watlfahrt nach Kev
laar" en de appelscène uit Schiller's
„Wilhelm Teil", met wat daarop
volgt.
Ook deze leerlingen wist dc heer
K. de schoonheid van het Duitsche
vers te doen gevoelen en hel jeugdi
ge. gehoor zat zoo geboeid te luisteren,
dat men het vallen van het avonddon
ker bijna niet merkte.
Dr. Krakau heeft den leerlingen der
Meisjesschool een genotvollen middag
verschaft.
Pers-Overzicht
EEN TELEURSTELLING.
De Nieuwe ftott. Ct. schrijft»
Ons vertrouwen in het regeerings
beleid met betrekking tot de defen
siebelangen, laatstelijk uitgesproken
in ons artikel van 2 December, is in
verschillende opzichten niet be-
echaamd.
Blijkens de sinds dien gehouden re
de van den kabinetsformateur zal
een, mede door ons voorgestane „con
tinuïteit" worden betracht in de wij
ze, waarop het gebouw dor landsver
dediging wordt afgewerkten ook de
minister van oorlog Heeft in zijn Me
morie van Antwoord klanken doen
hooren, welke ons aangenaam neb
ben getroffen. De belangen dor lands
verdediging zijn in deze vertrouwde
handen veilig.
Hoewel zooals wij onlangs eens
neerschreven de wensch tot bezui
niging als de door het Voorloopig
Verslag ioopeude „roode draad" was
te beschouwen, zegt de minister thans
kort en zakelijk: „als zeker mag wor
don aangenomen, dat s t ij g i ng van
het oorlogsbudget iu de eerstvolgende
jaren onvermijdelijk is" een ant
woord, dat om zijn eerlijkheid volle
sympathie verdient.
Wat baat het toch, of vage toezeg
gingen worden gedaan tot bezuini-
gingspogingeu, wanneer eenmaal
aangenomen militaire wetten ten uit
voer mot-ten worden gelegd, of andere
reeds te lang uitgestelde voorstellen
nieuwe financieele offers zullen ei
schen? Met zulke bezuinigingsbeloften
kan het immers geen waarachtigen
ernst zijn, en liooger moet dus wor
den aangeslagen een regoeringsver-
kiaring als de zooeven aangehaalde,
waaruit- juist omdat zij ontstem
ming kan wekken moed eii overtui
ging spreken.
Als een tweede voorbeeld ter rnoti
veering van onze ingenomenheid met
het ministerieels antwoord zij hier
aan-geteekend, dat de minister vier
kant front maakt tegen verlichting
van de eischen van „voorgeoofend-
hcid", in welke verlichting wij men
zie ons artikel van 21 November
een hoogst bedenkelijk stroven zagen,
orn den zuinig toegemeten eersten oe
fentijd der militie te bekorten, zon
der dat het tegenwicht in den vorm
van een brevet voor deugdelijke licha
melijke geoefendheid werd aange
bracht.
Hebben wij dus alle aanleiding, om
onze waardeering' voor 'sministers
werkzaamheid uit te spreken, zon
der moeite zouden uit de memorie van
antwoord verdere argumenten zijn
aan le voeren ons moet van het
hart, dat wij teleurgesteld zijn in on
ze verwachtingen, orndat ook deze mi
nister een oplossing van het kader
vraagtsulc niet schijnt te zullen
brengen,
Er dreigt, neen e r is k a tl e r n o o dl
Bij de opleiding van do lichting 1914
zullen daarvan de bezwaren stellig
reeds worden ondervonden.
Voor 288 compagnieën infanterie,
van welke na half Januari a.s. 216
compagnieën miliciens in eerste op
leiding zullen hebben, zoomede voor
24 depotconipagnieën zijn blijkens de
bijlagen van de memorie van ant-
woord beschikbaar 255 luitenants en
633 sergeanten, nog ongerekend hen,
die door ziekte, detacheeringen bij
gymnastiekschool, wapenfabriek, enz.
aan den oplcidingsarbeid worden ont
trokken.
Organiek moeten bij de compag
nieën aanwezig zijn 336 luitenants en
als minimum 1248 sergeanten.
Ook al wordt het personeel van alio
compagnieën te werk gesteld bij de
eenheden, waar recruton zijn of wor
den ingedeeld, toch zullen er hinder
lijk voelbare incórapleten aan instruc
teurs blijken te zijn.
En welke nu zijn de regeerings-
maatvegelen, welke het gevaar voor
een niet moer verzekerde opleiding
van de militie moeten bezweren?
Na de categorisch gestelde vragen
van het voorloopig verslag kan er toch
niet aan worden getwijfeld, of de Ka
mer wenschte positief te verne
men „wal de minister in zake de com-
pleteêring der kaders dacht te doen."
Te dezen opzichte nu laat de me
morie van antwoord ons vrijwel in
onzekerheid.
Een naar de toekomst verschoven
keuze tusschen eenerzijds de wettelij
ke invoering van een capilulanten
stelsel en anderzijds hot doen van be
langrijke uitgaven voor dienstpre-
mièn ter bevordering van het nadie
nen van militiekader kan toch waar
lijk geen voorstel genoemd worden,
waaraan men voor net tegenwoordige
eenig houvast heeft, of dat aan net
steens toeriemenU incompleet eeuigc-r-
mate paal en perk zal vermogen te
stellen.
Het tijdperk der theoretische be
schouwingen nopens do kaderkwes-
Lie moet thans eens worden afgesio
ten.
Wil mén, als de kader van het le
ger, een beroepskader in het teven
houden, dat door degelijke speciale
vakkennis en door absolute betieer-
sching van het begrip der militaire
tucht in slaat kan worden geacht zijn
stempel successievelijk op de jaar-
klassen der militie en dus op het ge
heel der gemobiliseerde strijdmacht
le drukken, dan moeten met inacht
neming van de bepalingen der onver
biddelijke wet van „vraag en aanbod"
thans onverwijld ingrijpende maatre
gelen worden genomen om bet ernstig
verstoorde evenwicht tusschen die
beiden te herstellen.
De Kamerleden, die, blijkens de
dringende in het Voorloopig Verslag
gestelde vragen, een open oog voor
den eerlang onhoudbaren toestand
toonden te bezitten, zullen, naar ons
dunkt, evenmin bevredigd kunnen
zijn door dc zóó vage traceering van
den weg, welken de minister denkt in
te slaan.
De wrijving van gedachten, welke
bij de mondelinge behandeling van
de oorlogsbegruoting mogelijk nog
ontstaat, zal naar wij zeker hopen
de warmtebron vormen voor de
volle belangstelling der volksverte
genwoordiging in dit zoo gewichtige
en nog geenszins voldoende krachtig
aangepakte vraagstuk.
INGEZONDEN MEDEDEELINÓEN 4 Si Cis. per regeL
E££@n blók Zlh cent.
Een met alle zorg ingedikt vleeschextract, dat alle bestand- j
deelen van natuurlijke vleeschbouillon in zich bevat.
leder blokje geeft, slechts in kokend water opgelost, een kop j
voortreffelijke bouillon.
Vraagt K5*aOH!rl SOEPEL.
I Generaal Depöt, Rotterdam: JOH. P. BERNTSEN.
Letteren en Kunst
N. V. „TOONEELVEREENI-
GING",
De „Tooneelvereeuiging', dir. Her
man Heijcrmans, kondigt voor Am
sterdam een reeks premières aan, te
beginnen mot Sudennann's „Magda"
(Heimat) op Zaterdag 20 December
a.s. De hoofdrollen worden gespeeld
door Louis Bouwmeester en de da
mes Julia Cuypers en De BoerVan
Rijk.
Woensdag 24 December zal opnieuw
worden opgevoerd Ileijerman's „Be
schuit met muisjes", onder regie van
Brondgoest.
„Saul en David" van 13. Querido,
wordt gerepeteerd' onder regie van
Herman Heijcrmans; het nieuwe stuk
van den heer Van Riemsdijk, dat den
titel voert „Pro Domo", romantisch
tooneelspel iu 5 bedrijven, zal tegen
half Januari worden opgevoerd.
Voor „Saul en David" en „Pro Do
mo' worden technische tooneel verbe
teringen aangebracht,
ROESKE-IIÜLDE.
De Tel. meldt:
In oen gecombineerde vergadering
van de kon. 1 ieder taf el „Apollo", de
liederfcafpl „De Vereenigde Zangers"
en de liedertafel „Onderlinge Oefe
ning", waarvan de heer Fred. J. Roes-
ke directeur is, is besloten, in het 1)0-
gïn van Februari, gecombineerd met
eenïge leerlingen van genoemden heer,
ter gelegenheid van zijn 25-jarig jubi
leum als toonkunstenaar, een groot
feestconcert te arrangeeren. Reeds
hebben eonige bekende solistc-n zich
j bereid .verklaard, hunne medewerking
to verleen en.
„LENTEWOLKEN".
De eerste vertooning van het nieuwe
tooneelwerk Lentewolken van Heiman
C. J. Roelvink, za' geschieden te 's-Gra
venhage den Sen Januari door de Ko
ninklijke Vereeniging Het Neder
landsen Tooneel zoo meldt de N.
R. Ct.
Gemengd Nieuws
EEN ONTROUW ADMINISTRATEUR
Laporte, de administrateur van de
Parijsche editie der New-York Ile-
rald" is met 125.000 francs verdwenen.
Tegen liem Is een bevel van inhechte
nisneming uitgevaardigd, zoo meldt
de TeL
DE „FRAM" EN HET PANAMA
KANAAL.
Volgens een telegram uit Colon
(landengte van Panama) heeft de
„Fram", die als eerste schip het Piv
riri.nmlanranl zou doorvaren, haar veis
naar liet noordelijke gedeelte van don
Grootten Oceaan aanvaard, via de
straat van Magellan. Het sch:p kon de
opening van het kanaal niet afwach
ten, daar Roald Aniundren anders
den meest goschlikten tijd voor zijn on
derzoekingstocht voorbij zou laten
gaan, zoo meldt de Tel.
EEN TREINBOTSING BIJ AKEN.
Uit Aken wordt gemeld, el-at op het
station Neuland oen range eren de loco
motief en een binnen komende paasa-
gierstrein met elkander in botsing ge
komen zijn. De machinist wend ge
dood en de stoker zwaar gewond, ter
wijl zeven passagiers kwetsuren op
liepen, zoo meldt de Tel.
STUDENTENSTAKING.
De staking van de studenten in d
tandheelkunde zal aan alle Duitsche
hoogeschólen eindigen.
Vertegenwoordigers van de stakers
hebben te Berlijn beraadslaagd en het
besluit genomen, om het werk te her-
vatton, naardien gebleken was, dat de
geneeskundige faculteiten van alle
universiteiten hel promoveeren van
tandartsen goedgezind zijn, zoo meldt
de N. R. Ct.
EEN BELANGRIJKE ARRESTA
TIE.
Men seint uit Antwerpen aan Do
Tijd:
De politie heeft een goeden slag ge
slagen door de arrestatie van zekeren
Louis de B., 28 jaar oud. wonende al
hier. Deze bood eeni.ee dagen geledon
aan een lieer diamanten te koop aan
Deze heer, die vermoedde, dat de
diamanten van diefstal afkomstig wa
ren, vroeg of de B. nog meerdere dia
manten had, waarop deze antwoord
de, dal hij nog 32 diamanten in bezit
had, ter waarde van frs. 15000. Bij
bood deze aan den bedoelden heer te
koop aan. Deze laatste wilde de over
eenkomst bevestigd zien en gaf 1000
francs voor de 32 diamanten de rest
zou na eenige dagen voldaan worden.
De heer begaf zich terstond naar den
heer Klipper, op wiens fabriek eeni
gen tijd geleden een groote diamun
ten-diefstal plaats had De heer K. hor-
kende de diamanten beslist. De poli
tie werd terstond in kennis gesteld en
toen De B. eenige dagen later op de
afgesproken plaats kwam, werd hij
gearresteerd, 30 diamanten ter vyaor
de van ongeveer 30.000 frs. werden op
hem bevonden, benevens een geladen
revolver. Op het oogenblik van zijn
arrestatie wilde hij een papier inslik
ken; dit werd hem ecmer belet. Hel
bleek te zijn een kwitantie voor 159(H)
frs. op den naam van den bedoelden
lieer en onderteekend met een valsclie
liandtoökeiliug op naam van den heet
Klipper. Naar verluidt-, zou do politie
nog verdere arrestaties in verband
met deze zaak verrichten.
EEN BOTANISCHE EXPEDITIE.
Van Oostenrïjksclie en Duitsche zij
de is een botanische espeditie naar
de Oluneesche provincies Junnau en
Setajoean, uitgerust. De zucht van
planton- en boomenlief-hebbers om
oen aantal in Cbmeesc'he berglanden
voorkomende naaldboomen en berg-
flora naar Europa over te brengen,
|li-oeft het plan voor deze expeditie
doen ontstaan, waarvoor o. a. de ko
ning van Bulgarije, de aartshertog-
troonopvolger en eenige andere be
kende dendrologen en botanici zich
warm hebben geïnteresseerd.
De expeditie zou Donderdag van
Genua vertrekkenzij is berekend
voor den duur van een jaar,
DUITSCHLAND EN DE PANAMA
TENTOONSTELLING.
De Duitsche commissie voor de we
reldtentoonstelling te San Francisco
besloot met het oog op de afwijzende
houding der regeering, tot ontbinding.
MRS. PANKHURST.
Woensdag is mrs. Pankhurst weer
ontslagen uit de Holloway-gevange
nis, waarin zij sedert haar arrestatie
van Zaterdagnacht, toen zij van. Pa-
rijs, na haar bezoek aan haar dochter
Christabel, in Engeland terugkeerde,
vertoefde.
De leidster der suffragettes word per
ambulance-auto naar „Lincoln's Inn
House" gebracht. Zij was vergezeld
van een verpleegster en aan het
hoofdkwartier van de \V. S. P. U.
wachtte ecu dokter op haar.
Mrs. Drace Fox verklaarde kort
daarna dat mrs. Pankhurst in een
half bewusteloozen toestand verkeer
de. Het staat vast, dat zi.i niet alleen
geweigerd heeft ie eten, maar ook ge
tracht,heeft niet te slapen.
Volgens de „Central News" zal mrs.
Pankhurst slechts eenige dagen in
Londen blijven en dan naar Zwitser
land vertrekken. Zij zal kort voor (le
opening van de nieuwe parlemenls-
zitting naar Londen torugkeeren.
Land- en Tuinbouw
VERSLAG DEK RLIKSLANDliOUW-
PR OEFSTATIONS.
Het Verslag der Proefstations over
1912—1913 is verschenen, 't Is de le
zing- overwaard. Het geheel is ft én
groote waarschuwing tegen hel kno
pen v-an veevoeder, kunstmeststoffen
zonder garantie, zonder zijn waar aan
oen der Proefstations le laten onder
zoeken. Het groote nut dor Proefsta
tions spreekt er ten duidelijkste uit.
Aan knoeierij en bedrog wordt de kop
ingedrukt, ten bate ook van deri eer
lijken koopman.
De kleine man de keuterboer en
de arbeider die nog nipt is aangeslo
ten, niet coöperatief aankoopt, wordt
nog telkens beetgenomen. Dit blijkt
uit de onderzoekingen van den dienst
ter opsporing van vervalschïngen, wel
ke dienst sedert enkele jaren aan de
Proefstations is verbonden: twee con
troleurs, thans gevestigd te Eind-lio
ven en te Groningen, zijn daarvoor
werkzaam, trekken den boer op en ne
men overal, waar nog inferieure wan-
wordt vermoed, monsters hiervan
mee om deze te doen onderzoeken.
Vele staaltjes van gruwelijk bedrog
komen nlzoo aan den dag.
.lammer dat nog niet. alle belang
hebbenden meewerken! Eigenaardig
verschijnsel!
Enkele malen kwam liet voor. dat de
direct belanghebbenden geen toestem
ming tot de minsterneming wenschten
te geven, hetgeen het vermoeden wet
tigt dat er met betrekking tot den
handel i-n veevoeder en meststoffen,
vooral waar deze in het klein ge
schiedt, nog eigenaardige toestanden
he-taan. Het instellen van een nader
onderzoek in deze richting zou zeer
wen s-eli el ijk zijn; zónder wettelijke
maatregelen is zulks evenwel niet mo
gelijk. De wenschelijkheid ran derg:
lijke maatregelen is ook uitgesproken
op het te Gent in 1913 gehouden 10de
I nteniationale La ndbou wcongres.
Een en ander willen we uit het Ver
slag aanstippen.
Reeds in vorige jaarverslagen is or
op gewezen,'dal het nemen van mon
sters, ecne zoo belangrijke zaait, vaak
aan-technisch onvoldoende bedreven
personen wordt toevertrouwd.
Men is nog niet algemeen door
drongen van do giwte geldelijke be
langen, welke bij de monsternenvng
betrokken zijn.
Ook komt het nog dikwijls voor, dat
bij groote, uit verscheidene waggons
of uit een geheele scheepslading
bestaande partij, slechts één mon
ster ter grootte van eenige hon
derden grammen ter onderzoek inge
zonden wordt. Wanneer in zulle een
geval de monsterneming rrfet uiterst
nauwkeurig heelt plaats gevonden,
lean het bij het scheikundig onderzoek
gevonden cijfer niet eene juiste ais-pie-
geiuig van het ware gehalte der partij
zijn.
Een gevonden ondergehalte van en
kele tienden procenten kan aanleiding
tot het voorschrijven van eene belang
rijke korting geven.
In verband met het bovenstaande
wordt den inzenders van monsters uit
groote partijen aangeraden meerdere
monsters, bij één monster van elke
50 001 Kg., te doen onderzoeken om
het gemiddelde gehalte hiervan ais
basis van afrekening to deen dienen.
De meerdere onderzoekingskosten,
welke hierdoor ontstaan, kunnen,
waar het belang van den landbouw
zoowel als van don handel gebaat
wordt, geen gewicht in de schaal leg
gen.
en slotte wordt liier verwezen naai
de „Aanwijzingen betreffende de mon
sterneming van meststoffen, voeder-
stoffen en zaaizaden", een boekje, dat
vra.ge voor belanghebbenden
bij de Rijkslandbouwproefstations
gratis verkrijgbaar is
Kon in hot vorige verslag de hoop
uitgesproken worden, dat de code»
voedevmiddelen weldra in druk zou
verschijnen, thans lean medegedeeld
worden, dat genoemde codex met 1
Mei 1913 in werking getreden is.
De codex-Voedenniddel'on is eene
verkorte benaming voor de eischen
van kwaliteit van voedermïddelen,
vastgesteld door het College van Di
recteuren der Rijkslandbouwprocfsta-
tions in overleg met vertegenwoordi
gers van fabrikanten en handelaren
en verdere belanghebbende deskundl-
ler voldoening aan art 1, sub b,
van de Technische Voorschriften, vast-
>5 te ld bij beschikking van den Minis
ter' van Landbouw, Nijverheid en
Handel, van 24 Januari 1911, Directie
van den Landbouw.
De cijfers, opgenomen in bovenge
noemde eischen, gelden in allo geval
len, waar bij aankoop eene bepaalde
nauwkeurig omschreven garantie von
de gehalten noch is gevraagd, noch is
verleend. In dergelijke gevallen wordt
dus stilzwijgend aangenomen, dat het
gehalte der waar zal voldoen aan de
in deze eischen voor de betreffende
'oederstof nader genoemde samen stel
ling, met inachtneming der volgons
art. 4 der Technische Voorschriften
toegestane speling.
Blijkt nu hij hot onderzoek van oen
.onster, d-nt zonder opgave van eene
garantie is ingezonden, dat het gehal
te hiervan met inachtneming der be
doelde speling lager is dan het in den
oodex-voodermiddelen geëischte, dan
wordt door de proefstations de vol
gens de Technische Voorschriften toe
te passen korting op het analyse-ver-
slag vermeld.
In het droge jaar 1911 werd door
de proefstations te Groningen Maas
tricht en Wagenïngen een onderzoek
ingesteld naar de samenstelling vat»
verschil lende landbouw prodi icten,
waaronder hooi. Men meende, dat het
vee in dat jaar meer dan in rrt>nriale
jaren onderhevig was aan beengebre
ken, welke op rekening gesteld zon
den moeten worden van het gering ge
halte aan phosphorzuur on kalk, dat
het voeder dan zon bezitten.
Daar gegevens ontbraken betref
fende de samenste'Iing van Looi von
dezelfde grondsoorten in voorafgaan
de jaren, zijn te Wageningon aanvul
lende hooi-analyses verricht. Met hot
botanisch gedeelte van liet onderzoek
heeft zich liet proefstation voor Zaad-
controle belasL.
Onder meer werd gevonden, dat het
hooi uit Eibergen 'in 1911 aanzienlijk
minder kalk bevatte dan in 1910. wat
ongetwijfeld aan den invloed van den
drogen zomer van 1911 toegeschreven
moet worden.
Het onderzoek, dat tevens dienst
baar gemaakt werd tor heantwoord'ng
van de vraag of de meening uitge
sproken in het „Rapport in zake het
Kampereiland'' van Mr. J. YV. van
Dedum c.s., dat namelijk op het Kam-
péreiland roofbouw gepleegd wordt en
er in den loop der jaren gebrek aan
kalk in den bodem ontstaan is. juist
was. bevestigde deze opvatting.
liet Jianipereilanderhooi bleek in
derdaad op enkele uitzonderingen na
een vrij laaa kalkgohalte te bezitten
(van 0,37 tot 0 67 pCt.).
Het ondorzoek deed voorts verband
zien tusschen flora en samenstelling
mu het hooi en bracht, eenige fouten
aan het licht, welke vroeger met be
trekking tol de wijze van monsterne
ming en liet tijdstip daarvan lieg,aan
waren.
BEMESTING VAN GRASLAND.
In het algemeen hapert cr aan de
bemesting onzer graslanden nog zeer
veel. Niet altoos is zij doelmatig, ra
tioneel, en geschiedt evenmin steeds
op de goedkoopste wijze.
Allereerst moet worden opgemerkt,
dat nog veel te veel stalmest op het
grasland wordt misbruikt, dus ver
kwikt, Daar zijn nog landbouwers hij
menigte, die van uteening zijn, dat
stalmest, in rijke mate aangebracht,
voor liet grasland de ideale bcmes
tingis, on die daarom hoogst tevreden
zijn, als zij dat land „dik onder den
rnesl hebben gezet". En dat doen ze
vaak, terwijl liet bouwland daaraan
groote behoefte heeft.
In den stalmest komt onder meer
vrij wat stikstof Voor, méér dan de
boer aan het grasland behoeft te ge
ven Die dure stikstof maakt zich in
den vogel op het grasland niet be. j
taald, terwijl ze ruim loonend zou
zijn op hel bouwland. Maar voorts - j
de stalmest is voor hot grasland niet I
gansch volledig; hij bevat niet in
voldoende mate de minerale ffen,
welke noodig zijn vooreen nor..:.iiftn
gras- ol hooioogst, r.ormaa wo kws
lileil en kwantiteit betreft, zoodat Je
dieren, die er mee gevoederd worden,
alles daarin vinden, wat voor een
krachtigen bouw en voor een flink
beenderengestcl noodig is.
Het gebruik van kunstmeststoffen is
daarom rationeeler, doelmatiger, ook
goedkooper. Maar 't spreekt van zelf,
dat alles afhangt van dc wijze, waar
op men bemest, d w.z.welke mest
stoffen men aanwendt, iu welke hoe
veelheden, in welke onderlinge ver
houding. Kainiet en Thomasslakken-
meel zijn de beide meststoffen, die, en
berecht, dc hoofdbemesting in het na
jaar of in den winter vormen. In 't
voorjaar wordt er al of niet chiiisal-
petcr aangewend. Kainiet bevat kali,
TUoma6iiieel phosphorzuur, Chilisal-
peter stikstof. Weet men nu, dat
Thomasmeel, hoewel een phosphor-
zuurmestetof, ook nog voor de helft
bijkans werkzame kalk bevat, dan
ziet men, dat in genoemde drie mest
stoffen kali, phosphorzuur, kalk en
Btilcetof worden gegeven, welke door
een volledige bemesting wordt gevor
derd.
Maar nu hoeveelheid en verhou
ding? Zonder oordeel wordt zeer dik
wijle van slaklceiimeel en kainiet
evenveel gegeven; „half om half",
zegt men dan, en men strooit b.v. per
II.A. uit 6—8 baal van elk. Is dat ge
makshalve? Men zou het zeggen. Die
verschil maakt, geeft soms van Tho
masmeel een paar baal per IIA
meer; het omgekeerde ziet men ook
wel. 't Is aan onzen landbouwers niet
steeds duidelijk, waarom zij zoo be
mesten en niet anders. Velen weten
niet, dat gras groote behoefte heeft
aan kali, meer dan aan phosphor
zuur dat het zelfs wel 3-uiaul zooveel
kali dan phosphorzuur bevat. Met
die verschillende behoefte dienen we
toch rekening te houden, andei's ko
men wc faliekant uit, zal althans niet
de grootst mogelijke opbrengst kun
nen worden verkregen.
We mogen daarom gerust zeggen:
de tot dusver door het grootste deel
onzer landbouwers gevolgde bemes
ting van het grasland is niet juist., de
verhouding der hoeveelheden Kainiet
en Thomasmeel dient gewijzigd e
worden.
-C. B.
(Slot volgt.)
Kerk en School
GEREF. KERKEN.
Beroepen te Wc-rkendam (R.) J.
Boeijinga, te Arneimnden. Te Ooste-
rend (Fr.) A M. Bocijinga, theol.
docts. le A rncm ui den. Te Nieuw-Leu-
sen, J. E. Westoi'liuis, te Gi'.amsber
gon.
Aangenomen naar Oudewater J. C.
C. Voigt, te Ouderkerk a. d. IJscL
ACADEMISCHE EXAMENS.
Amsterdam. Met goed gevolg is af
gelegd liet candidaatsexamen in de
wis- en natuurkunde door de hooren
E. C. F. ten Haaf en H. Walcii.
Bevorderd tot doctor in do genees
kunde op proefschrift: „Over de to
pographic van het in atrophische
oogon gevormde been", de lioor D. E.
Cohen, geboren te Amsterdam.
Bevorderd tot arts de heeren W.
Beyermari, geboren te Leiden P. C.
Cleyndert, geboren te Nieuwendrvn
F. Grabijn, gelwren te HaarlemJ. E.
Polak, geboren te ParamariboK. C.
A. Volken, geboren te Haarlem; ge
slaagd voor het eerste gedeelte van
het arte-examen de heereri A. P. C.
Nu ma Ti van Son en J 11. H. I-Ieeze-
mans.
Leiden, Bevorderd tot doctor in de
rechtswetenschap op stellingen de
heer W. F. Roëll, geboren te 's-Gra-
venhage op .proefschrift „Dc invloed
van de echtscheiding op de ouderlijke
macht", mejuffrouw C. M. L. C. M<rö-
er, geboren te Amsterdam.
Geslaagd voor -■ el condidaais-exu-
men rechten de heer .1. II van Leeu
wen en mejuffrouw V M. Beumer;
voorbereidend examen Indische ad
ministratieve dienst de hoeren L. van
VLun.tiugen en J, 13, Richelle.
Utrecht. Bevorderd tot doctor in da
rechtswetenschap op proefschrift „De
rechtstoestand van het natuurlijke
kind", mcj". E. C. Simons, geboren te
Amsterdam tol doctor in de staats
wetenschap op stellingen de heer J.
W. Wurfbain, geboren te Vclp.
Stoomvaartberichten
STOOMV.-MIJ, NEDERLAND.
Het et. Banda (uitreis) passeorde 18
Dcc. Kaap Bon.
Hot st. Boeton (thuisreis) arriveerde
18 Doe. le Avonniouth.
KON. NED. STOOMBOOT-MIJ.
Het st. Calypso vertrok 17 Dec. van
Messina naar Palermo.
Het st. Fauna vertrok 17 Dec. van
Carthagena naar Malaga.
Het st. Pluto .arriveerde 17 Dec. van
Amsterdam te Hamburg.
ROTTERDAMSGHE LLOYD.
Het" 6t. Arakun, van Saigon naar
Dundee, is 18 Dec. Perim gepasseerd.
Het st Ceylon (uitreis) arriveerde
17 Dcc. te Port Said
Het et. Menaöo (thuisreis) vertrok
17 Dec van Port Said.
Het st. Madioen (uitreis) vertrok 17
Dec. van Djeddah.
Het st. Djebres arriveerde 18 Dec.
van Rotterdam te Hamburg,
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Het st. Nieuw-Amsterdam arriveer
de 18 Dec. van New-York te Rotter
dam.
KON. HOLL LLOYD.
Het st. Zaanland (uitreis) vertrok 17
Dcc. van Leixoes.
Hel st. Emland (uitreis) passeerde
16 Dec. Ouessanl.
Kö N. PAKETV A ART-MI J.
Met st. Sinkel arriveerde 18 Dcc. v.
Rotterdam le Batavia.
STOOMV.-MIJ. OCEAAN.
Ilct et Laomedon, van Japan en
Penang naar Amsterdam, passeerde
17 December Perim.
Het st. Myrmidon arriveerde 18 De
cember van Java te Amsterdam,
KON. WEST-IND MAILDIENST.
Het st. Prins Willem II vertrok 12
Dcc. van Paramaribo naar Amster
dam.
Het st. Klcïst, van Japan naar Am
sterdam, arriveerde 18 Dcc. te Ant
werpen Zou hedenochtend de rei»
voortzetten.
Het st. Muansa (thuisreis) arriveer
de 16 Dcc. te Majunga.
I-Ict st. Yorck, van Japan naar Am
sterdam, vertrok 17 Dec. van Penang.
