Haarlem's Dagblad | 1914 | 10 januari 1914 | pagina 13

LEM'S ÜAGSLAQ

Mevr. G. v. d. BRINK,

VIERDE BLAD

Zaterdag 10 Januari 1914

luitenlandsch Overzicht

De BaJkanvulkaan,

bezoeken eri de Duilschers, die In het. kele trein vertrekken, daar allo macht- voor le Sen-. De lieer Hoekstra was ösclie uitkomst van den commri^e-

hospitaal ter observatie waren opge
nomen, omdat zich bij hen verschijn
selen van cholera hadden voorgedaan,
met serum te behandelen»

Had de stem-iijKc geneesheer nu
maar zijn pliclit gedaan, dan hadden
de patiënten vrede met hem kunnen
hebben, maar daarin bleef hij maar
al te zeer 111 gebreke. Hij hau beire.id
tweemaal per dag de opgeslotenen te
te zullen bezoeken, maar de dag ver
liep en do dokter liet zich niet zien.

Alle twee uren zou iemand komen om i nog hun werk, maar berichten uit het

nisten, op drie na. staakten. Ook de. nl. door vertrek nnar Amsterdam ge
conducteurs legden het werk neer. noodzaakt te bedanken.

Op dit oogenblik is bet bestuur sa
mengesteld aJs volgt:

K. van Cilteit, Voorz. J. v. Boeit

te hooren of de quarantaine-gevange
nen ook iets wenschien, maar van 8
uur "s ochtends tot 6 uur *s avonds be
kommerde zich niemand om hen. Ook

ervormlng in 't Turksche. werd in geen enkel opzicht de hapd i

leger. 1 gehouden aan do voorgeschreven fje arbeiders in aile werkplaatsen lieb-

Envcr-pasja, ue nieuwe Turksche voorzorgsmaatregelen. Gelukkig heeftden arbeid nedergelegd. Het sta
linist"!' van oorlog, is een sproken- deze nalatigheid geen treurige gevel-tjoll wordt bewaakt door gewapende
e iilu-tratie van het bekendo spreek- gen gehad, de Nederlander was reeds polite en een detachement militairen,
•oord, dat nieuwe bezonts schoonve- binnen eonige dagen zoo goed als her- j \ader uit Durban
eIL steld en do Duitschcrs bleken met i Xe 12 uur Vrijdagmiddag is de sla-

Naunolijks vaoi kolonel tot gene- door cholera aangetast. Maar op- lung- in de werkplaatsen officieel ult-
j'al benuemd en als minister van oor- nieuw is het gebleken, hoe eigenaar- geroepen/Slechts een vijfde gedeelte
bz opgetreden, gaat hij met kruchti- dig het te Konstantinopel soms toe-1 echter van de arbeiders legde den ar-i
hand opruiniing houden in liet gaat. En als men dat ziet,, dan kan I n6er de meerderheid wilde de

„5^4 v.ar i lui ,1 .1-, J. -

liet verkeer - leitelijk gesx
Uit Kaapstad:

Het spoorwegverkeer tusschen Pre-
torna en Kierksdorp is verbroken. Het I» Secr., Mej. M. Gijsbert-sc, 2e Secr..
is nog met mogelijk te zeggen hoever A. van Dam. Penn., Mej. M. Nie-
de staking z.cn munt. maai ,i j lJCrS> Comm.

Lreen reden te veronderstellen, dat zij I

naar deze provincie zal overslaan. MUSEUM VAN KUNSTNIJVERHEID.
Uit Durban- I "*n "e "itonde van het Museum van

De spoorwegbeambten verrichten 1 Kunstnijverheid zullen Zondag a.s.

- y. tentoongesteld zijn eene reeks afbeel-

d ngen, betrekking hebbende op de Ne-
derlandsche beeldhouwkunst in hout
van de I3de eeuw te beginnen.

Deze zeer rijke verzameling bestaat
voornamelijk uit religieuse beelden en
basreliëfs: zij werd door Prof. \V. Vo
gelzang bijeengebracht en omschreven
terwijl het bi langrijke plaatwerk door
den IVT'nistér van Binnenlandsche Za
ken, aan het museum ten geschenke
werd aangelioden.

i binnenland toonen dat het spoorweg-
[Ku-soneel meer geneigd is tot staking
»'.er je gaan dan eerst.
Uit Bloemfontein

De toestand is plotseling verergerd

'uiksche leger Een paar honderd
er hoogere officieren, kolonels

men zich niet genoeg verwonderen,
dat dnjik zij die zorgeloosheid de cho-

actie uitstellen, totdat de stemming,

Jit de Omstreken

1ULLEGOM.

PLUIMVEE TEM ÜUNSTELUXG.
Vrijdagmiddag is de eerste Hille-

arlioid, verkregen, dat het bijzonder
onderwijs in de oogen der felste tegen
standers is opgeheven uit den staat,
van verschoppeling en moreel op één
lijn gesteld met het openbaar onder
wijs.

Wat ook moge mislukken, doze
winst kan niet meer te loor gaan".

INüEZOND F.N MT.DEPFF.LINGEN
k 30 Cis. per regel.

ieraals, zijn zonder vorm van proces '€ra te Konstantinopel geen grooter

fm.ir. ,-r^ r\ Kau1( \-.n -^TWIfllpn. ZOO

het leger verwijderd, nog binnen
je eerste week waarin de jonge ininis-
eropliad. Op groote schaal worden
loguigen aangewend om. wat men
K^nit, het Turksche leger te verjon-
:«n.

In hel geheel zijn 33 divisie-gene-
aals. 10 brigade-generaals. 12 kolo-

afmetingen heeft enomen, zoo
eindigt de correspondent.

Aller.ei

Rumoer ir< de Fransche
poli tiek.

Volgens een vei klaring van Gaston
Calmette, den directcur-hoofdredac-

tels v

t den generalen staf en 70 an- teur van de Figaro, zou de minister

i pensioen gestchl.

[ere kolonels

Albanië.

Uit Valonn wordt aan de „Mbane-
5i.c-'io Korrespondenz" geseind
Do voorlornitee regeerin.g

van Financien, Caillaux, aau een
kere familie Pirou te verslaan gege
ven hebben, dat een mill 'tienen-yocte-
ring, die deze familie op den Fran-
V, i„ot schen sta at'heeft, ingewilligd zal wor-

i4.p. r. rtrti-, i .i.h I LT. ra i VJlf

die oo Zondag a-«. bepaald is, gehou- gomscne l entoonstelling van konij-
den zai zijn. "en. pluimvee enz. van de vereen ging

li; jKiiomiesburgi „Door Veredeling Vet betering' in

Een lont en urw stukken dynamiet..Flora" geopend. De gehee.e zaal is
zijn gevonden onuer de rails tusschen mei stands bezet, zelfs het podium
V itpoonjG en Luipaurdsvlekke, een staat vol, voornamelijk ter opluistó-
oogenblik voordat de dicht bezette

trein van Zeerust aankwam. D* 1"^, de heeren L van der Poet

Er is een poging gedaan om den en P- Boom Jr.. kende de volgende
maiitreiu naar de Kaap tusschen ondengheid.ngcn en medailles toe:
Denver en Georgogoch in de lucht te f- Duudeij allnerf 7.^0, J. van
laten vliegen. NTemand kreeg renig ^se fHeemstede, gr. züv.
letsel. Van de eerste machine werden medaille, VV. F. Daudeij, gr. verg. zilv
een paar wielen afgeslagen c-n vier 'A1®!*;'i J'Vii?v m
r.va r-uK werd weL°"fislin"ftrd i Beket .te Haarlem, zilv. med.; mej.

-Ct ia S Ve Cg<3 O t Pnnninffc XTii.n\v'.V. rinpr» tiIv iViojl

Corsetière,
Keizersgracht 717

'erg after}

A'dam. Telef. 17S1

Ateliers voor reparation

SSSW'Ji S3SJS5 r I11 *lch

De secretaris van de Zuid-Afrikaan-
sclie arbeiderspartij is wegens bphit-

tot de Mhn-
te helelfen en wel wp-
»ns de cvvenanneri verbnnding die
,Se/.hen he:de landen beslaat
Volgens de „Neue Freie Presse"
iseft de prins Von Wied zijn vertiek
steld wegens de vertraging in de
san Albanië door 'e mogendheden
borgde leening.

hoog percentage der uit te sing lot oproer gearresteerd.

Een Tu rk§ch-R 1 ga a rsch

verdrag.

Er wordt druk onderhandeld tus
schen de Bulgaarsche en Turksche
reaeeringen over het onderteekenen
een offensief en defensief ver
bond.

Hoe.een Nederlander
b e h a n de ld wer d.
De cholera, die sedert geruimen

lijd reeds niet afwisselende - te
Konstantinonel boef tgewóêd. is thans
sterk aan het afnemen. Toch doen
dagelijks nog enkele gevallen

roor.

r-tdicnle pertij-
kas te storten Deze beschuldieing ver
oorzaakte natuurlijk te Parijs groot
opzien, maar werd eenige uren na
haar bekend worden door Caillaux
op de meest besliste wijze tegenge
sproken. De minister van Financiën
noemde Calmette's beschuldiging van
a tot z verzonnen.

De Purijsclu: felegraaf-correspon-
deii!. seint omtrent deze zaak het vol-
gende:

Zooals te voorzien was, houdt de
hoolcii <1 acteur van de Figaro zijn be
schuldiging tegen Cuiliaux staande.
In zijn artikel van gisteren begint
Calmette met de eenigszins stoute ge-

Pennings te Nieuw-Vennep, zilv. me<i.,
J. J PIiil. ps te Haarlem, zilv. njed.,
W F. Daudeij, z.lv. med., J. Hart
man, alhier, gr bronz. med., P. Baam

M. L. Ver,.oor«e'n te Haar

vrijheid te worden gesteld, werd ge
weigerd.

Cu Kaapstad:

Daar men ïeest voor ernstige on
geregeldheden is bij proclamatie

lem br. med.; voorts werden nog veie
le, 2e en 3e prijzen en eerv. vermeldin
gen toegekend.

De tentoonstelling is heden en mor
gen nog geopend. Zij is zeer interes-

geheele burgerwacht opgeroepen. De ^nt en verdient druk bezocht te wór-
burgers van verschillende districten (jen.
in Transvaal en O ran je-Vrijstaat zijn
eveneens opgeroepen.

Stadsnieuws

A. P.

HEEMSTEDE.

„DOOR OEFENING STERK".

Deze nieuwe gymnastiekvereniging
houdt dezer dagen haar eerste open
bare vergadering voor leden en be-
-. - longstellenden. De tijdelijke secretaris

Op d" deze week te houden leden- en penningmeester brengen hun ver-
ergadering van de afd Haarlem stag uit. waarna een definitie! bo-
stuur gekozen zal worden.

SLOTEN.
Boterfabriek.

In een vergadering van veehouders
alhier is in beginsel besloten tot op-

het

fzooals de correspondent
Berl. Tagebl., te Konstantinopel ino'te

llet

j volgtrekking te maken, dat de heftige dor S. D A P. zal o a de heer L J. C.

toon van Caillaux' dementi voor con Poppc. lid van den Gemeenteraad, het
rechter van instructie reeds zooveel \raagstuk der Gemeente-Belastingen
zou beteekencn als het begin van een bespreken,
bekentenis. IIij antwoordt vervolgens

op het „alles is van a tot z verzon-, Bekroond. - - - -

nen", au deh minister van Financiën Op de heden te houden internatio-richtinu eener onderlinge boter-
■iiot „alles is van a tot z waar' En nale tentoonstelling van Pluimvee, kaasfabri®k
Calmette zegt, dat hij de waarheid Konünen enz vanwege de P
j.„ met pleizier-Avicultura" te Den Haag,

cav-c joie) zal bewijzen. '!en dc

Het eerate do«ir zon onthullingen

C.

behoal-

volgerde stadgenooten prijzen
de heer J van P >oren. met zijn inzen-

deelt ook oen Nederlander. d!o daar bereikte re-sultuat, zegt de directeur dingen krielhoenders, 7 eerste prij-
nis vertegenwoordiger van een firma van ,u Figaro, is, dut do combinatie zen, 1 tweeden priis en 5 derde priJ-
werkzaam is. door de vreesdi jkc ziek- Caillaux-Pirou mislukt is. eii dut üou- zen. benevens 5 eere prijzende heer
te aangetast- De man wasree'laaan -

de beterhand, toen he' berichtver
tonden werd en er zou dus geen aan
leiding ziin onver alsnog melding van
te malcett, wanneer zich geen feiten
d'Vm voorgedaan, die een oinennar-
licht werpen op de toestanden in
Turksche hoofdstad. Genoemde

voorstad woont,

avond na afloop van zijn werkzaam-
hwten vrooUik en weh-omped thuisge
komen. maar werd tödens hot diner
pln'coiiog onwel Men heehlte aan-
vfiT>ir»>ti;it woiniff heteekenls nan r.'in
ongesteldheid, deze verergerde echter
zoo snel. dit de hn'«"—nnoten al snoe
ien cholera dachten.
middernacht 'ogen eenige he-

tot de uitbetaling', op het budget,
van de sommen, dooi caillaux aan de
erfgenamen-Rirou beloofd. Dit is al
vast zooveel gewonnen voor.de belas-
ti .'.".'schuldigen,

Verder zeg; Calmette, dat de Kamer
as <>p een zjch met het geval zal bemoeien, m. a.

w Caillaux op een iuterpellatiQ

over deze zaak zal hebben te antwoor
den en hij vindt dat dit weldra moet
gebeuren.

CaiM mix nl. zou op 6 Januari jl. tot
den vertegenwoordiger der erfgona-
men-Pirou wten hij 80 pet. van het 1

ZAND VOORT.
GEMEENTERAAD.

De Raad vergadert a.s. Maandag
om half acht.

De agenda vermeldt:

Ingekomen stukken en med°de;lln-
gen.

Aahkobp grond voor openbaren

v)

3en priis de heer J. C. Philippo, met Onbewoonbaarverklaring twee bui-
Sierduiven, 1 eersten en 1 tweeden Zp.n

morgue, yoorzitter van den minister- O L Kley. met Lotharinger zam
raad, niet in de mogelijkheid ver- 3en prijs, met Lotharinger voedster,
keert, om zijn goedkeuring te verleo- oud. 2en priis. Idem Lotharinger mi, weg.

i).. vT C' PI,,li„r\o ryipl r\-

prijs;

WTELRUfRRFVERFENTGINÓ
„HAARLEM".

Het W V. H -orgaan bevat het laar-
verslag von den srcretaris. uit te bren
gen or> d° ale vergadering op 16 .Tan.
Da eraan ontleen en we:
Met voldoen''' - kunnen we temg-
zi°n on hef jaar 1fll3
Het' -

lïette.

li-

ledental ploeg aanmerkelijk,
mode enke'e ledm hedenk-
>intal donateurs bleef nago-

Vefgoeding aanplakken ten dienste
der gemeente.

T'ffbreidine rioleerlneswerken.
Renoemfng omroeper.

Benoemine schoolarts School R.
Verzoek aankoop grond
VVï'"z!£n.Tie straat h;- de Passage.
Reclames tegen aanslagen in de
plaatselijke directe belasting naar het
inkomen.

Ziekenhuis Witte Kruis.

trachtte te vragen hebben gereed: j
,-nn ''e* nanetnn n"« emo uit gia nu maar toe, anders verliezen de
dokter te heten 7ii k'onten orfgenainen-Pirou, want over li iia-

lillende Griekorho
Amvmioeho artsen, mnnr geen 'tezer

men dat de zieke vermoedelijk aan
cholera leed. Eindelijk vond men oen
Dultsch en een Grieksch geneesheer,
die bereid waren den patiënt le bezoe
ken. Nadat zij hem onderzocht had
den, zorgden zij voor zijn overbren-

naar liet hoeoit-anl van te'1#. Knie tte opmerking: \\"ii zullen

e- voor hef desinfecteeren van de wo- zj€n w,at er vnhet ministerie Dou-

nlna. rneraue overblijft.

au de zieke Hollander nu in het Zooals rnon iet, komt de Kamer

lazaret was opgenomen, meende de Dins .ag 13 .Januari weer bijeen.

Duttscho geneesheer hem natuurlijk Caillaux heeft de „Figaro uitge-
verder te zullen behandelen, maar dit daagd. een of eenige der bescl.uldi-

bleek een misrekening. De stedelijke gmgen le bewijzen.

totale bedrag der schuldvorderingen j no<w "gelijk. Pen-O'wHit

3nleden. H. I Hckstra en -

Vie T. Hizevoet, werd hü hun ver- STAATSCOMMISSIE ONDERWIJS,
trek nu-- elder-- het eere' dmnt^-hiu Het feit der installatie van de Staats-
aangeboden als blijk van wanj-doring commissie voor onderwijs, geeft „Ite:
voor hetgeen genoemde heeren voor Volk" aanleiding, op te merken:
de W. V~ H hebben gedaan. „Onze paitij is de eerste geweest,

In 't geheel werden 23 tochten uit- die, in haar Groninger mot e de fi-
geschroven, waaronder een boottocht nancieele gelijksle'ling van openbaar
naar Zaandam en een uitstapje per en bijzonder orderwijs heeft geëischt:
trein nnar Zar.dvoort Drie tochten zij zal aan de praktische toepassing
konden wegens het ongunstige wem daarvan ijverig en met liefde mede-
niet doorgaan. In de 18 gehouden warken. Maar zich laten gebruiken
fietstochten werd totaal oneeveer 650om het algemeen kie-recht tegen te
K M. of -elord. Uiterst gezellige toch-houden, dat zal zij niet",
ten waren het
Enkele feestavonden slaagden ook
isicskend.

ben ik hier niet meer. Caillaux
wilde hiermede zeggen, dat het minis
terie Douniergue hoogstwaarschijn
lijk over M dagen zal zijn gevallen....
hetgeen niet tot de onmogelijkheden
behoort.

Calmette is dus van oordeel, dat de
interpellatie over deze zaak vóór 21
Januari zal plaats hebben, en hij

He! b>-

sheer verkoos nl. niet. dat een
ambtgenoot zich met „zijn" zieken be-
aioenii- en onze Duitscher vond dus
Je deuren van 't ziekenhuis gesloten,
toen hij kwam om den Hollander te

De spoorwegstaking in
Z u i d-A f r i k a.

Uit Pretoria wordt geseind:
Vrijdagtborgen kon slechts een en-

al

oi derging in 1913 nog evenwaardig

„Het Huisgezin" schrijft:

„Indien de bijzondere school niet

ndien zij niet de

verandering Oor-pronke'ijk volksontwikkeling in goede banen kon

sameneeote!d als volgt: P. K. von Cit- j leiden, indien zij niet strekte tot ver-
tert. Voorzitter. H Hoekstra, le Se- j hooging van ons nat'onaal teven en

.cretaris, R Mica. 2e Secretaris, J. A.
van Dam. Penn ngirieester en mej.
Ch. de Raay, Comm., moest al spoe
dig worden voorzien in de vacature

erheffing van on? volk dan had
de linkerzijde haar medewerking niet
kunnen en mogen verloenen.

Deze winst is. daargelaten de prao-

ZONDAG 11 JANUARL
EGL1SC WALLONNEL

10 1/2 heures du matin, Mons. Mar
tin Du pont.

GEREFORMEERDE KERK.
Ged. Oude Gracht.

Voorm-. lo ure, Ds Mulder.

's Av. 5 1/2 ure, Ds. Mulder.

(Klein Heiligland).

Voorm. Ill uur, Ds. Ttbben.
'8 Av. 5 1/2 ure, Ds. TibbeiL

NOORDERKERK (Ridderstraat),
yitorm. 10 uur. Ds V\ Ringualda.
.Nam. 6 uur, Ds. W. Ringnalda,

Woensdag 14 Januari,
'a Av. 8 uur, Ds. W. Ringnalda.

Gecombineerde dienst
CHR. GEREF. GEMEENTE.
(Raaks).

Voorm. 10 uur. Ds. Geels,
Av. 5 1/2 ure, Ds. Geels.

DONDERDAG 15 JANUARI.
Is Av. 7 3>4 ure, Ds. Geels.

LUTHERSl HE KERK.

Voorm. 10 ure, Ds. de Meijere.

KERK DER VEREEN. DOOPS
GEZINDEN.

Voorm. 10 ure, Ds. I'lantenga.
's Avonds 5 ure, Ds. Binnerts.
RBMONSTFAN1SCH

GEREFORMEERDEN.
Voorm. 10 ure, Ds. Haentjens.
Nam. 1 uur Zondagsschool ia de
kerk.

KERK DER BROEDERGEMEENTE.
Voorm. 10 uur, de heer Foeken,
van Haarlem.
VEREEN, v. VHIJZ. H OK.MDEN
in het GEBOUW VAN DEN'PRO
TESTANTENBOND.

Voorm. 10 uur, Ds A «ui Wijk,
uil Zaandam.
GEMEENTE VAN GEDOOPTE

CHRISTENEN.

(Lokaal: L. V\ ij iiganrdstraat 28).
Voorm. 10 uur, Ojarub. Samenkomst.
Nam. 12 uur. Zondagsschool'
's Av. 5 1/2 ure, Ds. B. Planting.
Bediening vprt het H. AvondmaaL

Dinsdag 13 Januari,
's Av. 8 1/2 uur, Ds. R. Planting.

Bijbellezing.
Openbaring van Johannes VIL
EVANGELISCHE SAMENKOMSTEN
met ZANG.
Zondagsavonds 8 uur. Parklaan 32.
in de Kerk der Hroedergemeente.

Vrijdagsavonds om 8 uur. Oranje
straat 83. i

Verschillende sprekers onder lei
ding van J. H. v. d. Kloot Meyburg.
KERKGEBOUW. Zuiderstraat te
Voorm. 10 uur. en des avonds 7 uur,
Openbare Samenkomst.

Donderdagavond 8 uur, Openbare
Samenkomst.

EVANGF1.1SATIEGEBOUW.
Jacobijnes;raat 20
Voorm. 10 uur. H J. Bosch,
's Av. 6 uur, de heer H. J. Bosch.
Nam. 12 ur. Inschrijving voor de
Zondagsschool.

Maandagavond 8 1/2 uur, 'Zang
repetitie.

Dinsdagavond 8 1-2 uur. Bijbelbe-
sprekïng

Woensdagavond 8 uur. Naaikrans.
Donderdagavond 8 1/2 ure, Bidstond.

HAAR LF. M M F.R M F. F. R
NED. HERVORMDE GFMKENTB»
Hoofddorp:

Voorm. 9 1/2 uur, Ds. Rax.

11. AvondmaaL
Nam. 2 1/2 uur, Dezelfde,

H. Doop

Lijnden:

Nam. '2 uur, de heer v. d. lloek,
A n tam eerder weg:

Nam. 2 uur, de leer Kt n.
Vijfhuizen:

Nam. 2 uur, de heer v. Togt.
Nieuw Vennep;

Voorm. 9 1/2 uur, Ds. v. d. Bcsch.
Nam. 6 uur, Ds. v. d. Bosch-
Bevestiging van Kerterea sleden.
Ahbenee.

Voorm. 9 1/2 uur, de heer v. d. Spie
gel.

GEREF- GEMEENTE.
Hoofddorp:

Voorm. 9 1.2 uur, Ds. Schouten.
Nam 2 1/2 uur, Dezelfde.
Nieuw-Vennep:

Voorm. 9 1/2 uur. Ds. Dekker.
Nam. 2 1/2 uur. Dezelfde.
A a Ismeerder weg
Voorm. 9 1/2 uur. Ds. Hummelen.
Nam. 2 12 uur. Dezelfde.

Vijfhuizen-
Voorm 9 1/2 ure Ds Th ie ten,
Nam. 2 1/2 uur Dezelfde.

Sloterweg
Voorm. 9 1/2 uur. Ds Dijk.
Nam. 2 1/2 our, Dezelfde.
CHR GEREF GEM RENTE.
Nieuw-Vennep:

Voorm. 9 1/2 en nam 2 uur, Lees-
gdsdlenst

PROTESTANTENBOND.
Hpofddorp

Voorm. 19 uur, Ds. Hylkema,
te Haarlem.
BENNEBROEK
Voorm. 10 uur. Ds. J. M. Conradi,

Em. Pred. te Haarlem.
Voorberéidiri!? v. h. II AvondmaaL
BEVERWIJK.

NED HF.fW GEMEENTE
Voorm. 10 uur, Ets. H. P de Pree,
van Alkmaar.
DOOPSGEZ GEMEENTE.

Voorm. 10 uur, Ds. J. D. van Calcar.

EV. LU TH GEMEENTE
Voorm. 10 uur, l>s. M. van Kleeff.

RLOEMENDAAL.

Voorm. 10 uur, Ds. J. V van Leeu-

HEEMSTEDE
Voorm. 10 uur, Ds. .1 H. Wolters,

Doopbediening.
'8 Av 6 1/2 uuf, Ds. J II Wolters.

HOUTRIJK EN POLvNEN
Voorm. 10 .uur. Ds. Raljon.

Doopshed iening.
SPAARNIIA.M
Voorm. 10 uur. Ds. S Baljon.
LOKAAL Cl LENSi STRAAT.
Voorm. 10 uur, Ds Blauw

Voorber. H. AvondmaaL
Nam. 6 tir. Ds. Blauw.

Woensdag 11 Januari.
Av. 8 uur. Ds Blauw.

Bühctlezing.
SANTPOORT
NED. HERV. GEMEENTE,
Voorm. 10 uur, Ds Paré,

van Haarlem.
EVANGELISATIE.

Voorm. 10 uur. Ds Hoog-.-nhuizen,
te Amsterdam.
VELREN

Voarm. 10 uur. Ds. J. Ph Eggink.
Nam. 3 uur, Ds. J. Ph. Eggin's.

WIJK AAN ZEE F.N DUIN
Voorm. 10 uur. Ds S. Berkelbacb
v. d Sprenkel

Do psbediening.
Woensdag 14 Januari.
'6 Av. 7 1/2 uur, Da. S. Berkelbacb
v. d. Sprenkel B!jb<»Me7.ing.

IJMUIDEN.

Voorm. 10 uur, Ds. H. W. Crcutz-
berg.

8 Av. 7 uur, Ds. 11. \V. Creutzberg.

AvondmaaL
Woensdag 14 Januari,
's Av. 8. uur, Ds. H. WCreutzberg,

Bijbellexing.
Vrijdagavond 7 uur. bijbei.ezing in
de Chr. School over de sluizen, door
den -heer Deevendans.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE EN
NED PROTESTANTENBOND,
"s Av. 7 uur. Ds. D. Attema.

ZANDVOORT.

Voorm. 10 uur. Ds G. Posthumus
Meïjjes.

Doo psbediening.

Van Kunst en Kunstenaars

LXXV.

De tentoonsteumg van schetsen en
studies door leden vau de vereeniging
St. Lucas, ui net Suasso-niuseum te
Amsterdam, geeft met haar zes-eu-
een-hull hou-erd nummers een over
vloed, die de overproductie ook op
kunstgebied vrij juist afspiegelt. Het
is merkwaardig zooveel betrekkelijk
goed werk daarbij is wij behoeven
vooreerst in het artikel beeldeude
kunstenaren nog geen'renonce te ge
ven. Maar do nadruk dient op dat
woord betrekkelijk gelegd te worden,
want. al kom: men steeds weer voor
nieuwe kunstenaarsnamen te staan
en al is het overgroote deel van het
werk van een soortelijkheid, dat nten
het om de zekere technische bekwaam
heden mot respect bejegenen kan, bij
te velen mist men do overtuiging, dat
Zien opuiiiiiouuo govuel van nuouzu-
kelijknciil, uat iemand juist moest
aciulueren ou> uit te spioaeu wat uij
to zeggen hau eu niet bijvoorbeeld een
iugc-zoncien stolt senrijven of piano
spelen. liet scnilueren IS voor to velen
ren uangeiianie bezigueiu, uiet meer
ot nuuutr ijver en capaciteit beoefend
en voor slechts wcungeu dut wat liet
rijn moet hel op gave wijze uiting
geren :ali een ïniieilijko bewogeu-
heid. Er is te veel uitsluitend heiseu-
vverk, waaraan geen ontroerd-zijn is
voorafgegaan ca zonder ontroerd ge
weest te zijzi is hel niet mogelijk kunst
te scheppen. Dit is geen nieuwtje en
de schilders en schilderessen wetei:
het bijna allen ©ven good, maar... wat

wilt u De makers van schilderijen
hebben een tijd van ongekenden bloei
het maatschappelijke nas doorge
maakt; er zijn er velen rijk en aan
zienlijk geworden en dat trekt aan.
Het métier is een voordeelig gewor
den, en de concurrentie was en Is er
vrij. Nu is er kans op kentering, de
hoofdmarkten voor dit uitsluitend
hersenwerk zijn overvoerd en vragen
weer andere dingen. Gevolg minder
gunstig© nrheidscondities voor de ar-
tisten waarvan zii. die er het laatst
bij gekomen zijn, het eerst d« nadoe
len ondervinden en dientengevolgo
weer - aan klagen geen gebrek. Het
jaar 1913 was voor velen ongunstig, of
de oude weelde-periode van 12 k 15
jaar geleden zich wéér zal voordoen,
waag ik te betwijfelen. Wij zullen de
overlading moeten doorzieken om tot
eeu gozouueio en ziuveruër kunst-
prouuctifl wocr te komen. En uaar-
tussc'nendoor alienei mwsressante po
gingen zien uoen om uit uui beroeps
matige weg te Koineii, pogingen me
in ai hun ontoereikenaheiu veelal in
teressanter zijn uan het quasi-ge-
siaaguo vuil uon routtne-schilucr.

Routiuo-werk, daarvan is er te veel
op tsint Lucas til daarbij nog de fei-
ic.ijkaeiu, uat een goc..e studie, een
gore.© scnets al licüi gemaakt is, ook
door hein of haar, lite een schilderij
n.ei bouwen kun. Eu daardoor loopt
go de zesliondérd en zooveel nummers
langs, zonder ergernis, want er is
niets zció onvoldoende, dat net erger
nis ol spot kan o_® ekken, maar ook
zonder unwinding, ontdat g© door iets
geboeid zijt waaruii ©en worstelend

want dat moet ge toch aan „studies"
kunnen proeven mensch spreekL
Het* is het vervelende van deze dagen,
dat wij roo rijk ziin aan oninteressan
te talenten, en zoo arm aan talent
volle origineelen.

Een origineel is Monnikendam. Ook
zal niemand hem talent betwisten. Hij
heeft m de eerezaal een aantal pastels
die, zooals al zijn werk, zijn goeste-
lijk eigendom zijn. Zijn.geest is rom
melig. Hij ziet kleur rommelig en
bouwt rommelig ziin composities. Hij
mist elegantie en zijn werk maakt bij
na altijd den indruk van een opge
dirkte burgerfamilie op Pinkster. En
toch trekt mij ditzelfde werk steeds
weer aan. omdat bet door alles heen
een eigen type, een persoonlijk cachet
heeft. Men mag van het type ntet
houden, het is tenminste niet type
loos. Hel is meer gezien dan gevoeld
werk, maar van ziening is het dan
ook bijzonder forsch en scherp.

Een tegenvoeter van hem is Nan-
ninga, die In reu hoekje in een der
andere zalen een paar uiterst gevoe
lige pastels neeft hangen. Overgevoe
lig bijna. Maar zijn „Boschhuisje"
heeft dat sprookjesachtige wat te ge
ven bedoeld was en al zou men de
rug0egrant van Nanninga's werk
0 arne minder verstopt zien. het heeft
qualiteiten van zachte bekoring.

Over bekende en erkende groothe
den, die hier op Lucas mede-exposee
ren. als Therore Schwartz© en Bas
ten, schrijf ik nu maar niet, om nog
een paar jongeren een plaatsje in het
overzicht te goven.

Zoo is het. meen ik. de eerste keer.

dat hier Frans Hogerwaard vermeld
wordt. Een prix-tle-Rome van de Am-
sterdamsche Academie waarvan groo
te verwachting gekoesterd wordt. Mo
ge het hem gegeven zijn daynnn
mettertijd te beantworden. Hij heeft
hier studies uit Italië en Tanger. Ziin
palet is fri9ch en kleur te. zijn schilde
ring vlet en ««makkelijk, ziin ver
schijning ik bedoel zooals die hier
uit het werk te voorscb'in komt is
vTOolük en gezond. Altemaal beste
uualificaties, wnnrmede men het ver
hrenrren kan. F.én di°r studies, eon
hiunenDlnatsje tusschen zarht-griis-
Ktiirroe muren, was al heel fijn van
kleur.

Een naamgenoot van dezen. Georee
TTotrerw.urd zoekt het moer in mo-
''erne riehtine en naar het mii voor
komt voorloopig met minder succes,
nl heeft ook deze schilder echte schil-
ders-quftlïteïtcn. Goede studies van
meisjes o.p ©en sigarenfabriek zond
J. A. Pollones, evenais Van Oven, die
meer porlretweijt laat kijken. Beiden
zijn, als ik mij niet vergis, leerlingen
van Jan Veth. Beiden zullen dus, zoo
als men dat noemt, in geen zeveu
slooieu tegelijk springen, niet te vlug
oxposeeren en misschien mettertijd
wei iets moois laten zien.

Van den Hagenaar Grondhout zijn
mij drie Brusselsche teekeningen bij
gebleven. Vooral die, waarop een fi
guurtje over ren balustrade kijkt
naar de stad onuer haar, heeft beko
ring, zooals een vroege Bosboom-
toekening hebben kan. Stil en aan
dachtig werk is dat van een juffrouw
van Blommesteyn uit Laren. Het

doet. hoewel vooral liet teekeningetje
niet sterk is, sympathiek aan. Men
zou iets van invloed willen vermoe
den door enkele werken van Versier
hier uitgeoefend.

Herman Kuyt (Laren) is een der
weiiyge Hollanders, die blijlSiaar Cé-
zanne-iiivloed ondergaan hebben Ook
een van de weinige nieuwe-wecen-
zoekers. die in Sint Lucas overgeble
ven zijn. Langeveld. Gouwe. Lugt,
Gerdes, Smeer L-k zieRiaar nog en
kele namen van blijkhaar seriouse
jongere werkers, op wie ik bezoekers
der expositie gaarne opmerkzaam
mank. Er zouden natuurlijk nog «n-
kolo namen aan toe te voegen zijn,
doch... ik Iaat het hierbij, omdat ik
dit kroniekje niet sluiten wil dan na
nog enkele ro«els aan een eigenaar
dig kunstliefhebber gewijd te hehhen
die in de laatste dagen van 1913 te
's-Gravenhaie overleed. Ik bedoel den
heer W. J. van Randwijk, den bezitter
der prachtige verzameling Hollaiul-
sche en Fransclio kunst uit de 2de
helft der negentiende eeuw. Hoewel
hij gaarne zijn collectie liet zien en
belangstellenden steeds in zijn groot
huis op de Prinsegracht welkom wa
ren, was uit den aard der zaak zijn
kunstbezit minder populair dan dat
der heeren Mesdag en Van Eeghen is
en was. Toch geloof ik dat de Rand
wijk-collectie in artistieke bolangrijk-
heid onmiddellijk na de hunne kwam
en dat zij de verzameling Drucker,
zooals die thans nog in het Rijks
museum aanwezig is, wel niet in
quantiteit nabij kwam, doch haar in
uitgezochtheid en in-zich-oompleet-

zijn overtrof. Wat er van de collectie
worden moet is mij niet bekend. Wij
zullen daarover echter sooedte se-
noeg meer vernemen.

Doch de verzamelaar zelf. die nu na
veel lijden is heengegaan, verdient
voor zijn speurzin, zijn keur-vermo
gen een woord van hulde. Hot type
verzamelaar als Van Eeghen. Mes
dag. Drucker. Randwiik is aan het
verdwijnen en er blijven niet vele col
lecties van die kracht over Trouwens,
ik zei het reeds meer. die «realiteiten
die zii verzamelden, zijn rnrïteiten ge
worden en voor den TTnBnndscben
rollectionneur schijnen andersoortig©
dotlefnden na«r!reonv»nr. Randwijk,
de rijk geworden burgerman, bad
niet« van een protz. Hfi. de gewezen
boekhandelaar-uitgever (liij was eige
naar van de bekende firuia de Gebroe
ders Van Cleefj bleef de eenvoudige
man, dte al in zijn Doekvorkooperstljd
de Marissen, Mauve, Uacbizonners,
etc., had zien opkomen en zich tot
ideaal gesteld mui ieder dezer grooten
een paar, maar dan ook ren paar uit
gezochte Keurwerken te bezitten. Dat
program vol ge .d en bij den groei van
z„r. vermogen steeds rustig-aan uit
voerend, heeft hij ren vjjltigtai kxuist-
werken bijeengebi-acht. die te zaïnen
een compleet geheel en ren keur-
collectie vormden de Randwijk
verzameling. Ik hoop, dat het Haag»
sche Gemeente-museum de zaak in
huar geheel cadeau krijgt, mear fk
vrees met groote vreeze.

i. H. DE BO!S.