Haarlem's Dagblad | 1914 | 17 januari 1914 | pagina 9

UILEÏi UASeUO

DERDE BLAD

Zaterdag 17 Januari 1914

Maildienst naar Ned.
Oost Indië.

De verzending vau brieven enz.
beeft deze week plaats als volgt

Over Marseille, Dinsdag 20 Januari.
(Laatst© bushchung b uur 15 mm.
's avonds}.

Tenzij op verlangen der afzenders
wordt met deze gelegenheid geen cor
respondentie verzonden voor Atjeh
en Onderhoorigheden, Sumatra© Oost
kust. l'aJeuibang, Riouw, Bangka,
BiiUton en Borneo.

Over Napels, Woensda-g'21 JareuarL
(Laatste buslichting 12 u. 15 m na
middag).

Over Rrlndisi, Vrijdag 23 Januari.
(Laatste buslichting 12 u. 30 m. na
middag).

Met deze gelegenheid wordt alleen
verzonden correspondentie voor At
jeh en Onderhoorigheden en Suma
tra's Oostkust.

Over Marseille Zaterdag 24 Januari.
(Ijmts'e buslichting 6 uur 40 min.
nrgens).

hot duchtig was versterkt. De 200 k
300 muu, die het bezet hadden, waren
goed gewapend en, naar ze zeiden,
vastbesloten oni elke poging der po
litle om binnen te komen, met geweld
te weerstaan Ramen en deuren wa
ren gebarricadeerd, en slechts enkele
schietgaten opengelaten. De Trades
Hall, het hoofdkwartier van de leiders
der staking, was dus tot een waar
fort geworden.

In de eerste dagen bepaalde de po
litie zich er toe, het gebouw geheel en
ol te isnleeren. De licht- en watertoe
voer. en de telefonische verbindingen
werden afgesneden en een krachtige
politiemacht omsingelde het gebouw.
7.il hield aldus de staking*!'
vangen Deze afsluiting eaf
lijk herhaaldelijk aanleiding tot rel
letjes, daar de menigte van buiten af
telkens trachtte Trades Hall te nade-

Met dat isoleeren van de leiders in
het gebouw, wilde de politie zich toch
niet tevreden stellen en zij besloot dos

ring, zonder vergunning der autori
teiten uitgeschreven, verbiedt.

Een overzicht over een afstand van
veertig mijlen van den Rarid toont
weinig süignatio in de mijnen. In de
meeste mijnen gast het werk gewoon
zijn gang Officioeie telegrammen uit
de voornaumsle spoorwegcentra dcc-
Jen mede, dat een groot aantal arbei
ders zich weer komt aanmelden.

Uit Pretoria* Alles h'kalm De sta - betrokkcn officieren har,-

kers hebben hier den arbeid nogmet geild*rocca gc,;jndigd is en het von-
bervot, maar velen zouden blijkbaar rechtSK<ï]dig is verklaard Dan
weer aan het werk^wd'en gaan. d Kjjkskanse!ier zich met den

,Toorw,^."^h?.r Un,?"v8,S g#1 -ehand.Hn, ver-
v langzamerhand weer het werk op. Nordd A„g Zlg- 0fficiëei

leiders tre Voigens de laatste berichten schijnt med€deeJt> dat geen revisie zal wor-
if natuur- het, dat het voornemen tot de algj. d(?n irigeste|d is nog allecn de kei-
ia tot rel- ,llee"e staking ts oj.gegeven en de Kcifmriuio-inir v«n het vonnis

Aïlar'eï

Uit Zabern.

In den Rijksdag zijn door verschil
lende leden interpellaties ingediend
over de processen te Straatsburg
Nadat de president die Interpellaties
had meegedeeld, zei minister Del
bruck

,,pe Rijkskanselier is bereid die in
terpellaties te beantwoorden, zoodra

staking
erklieden bij massa
vatten.

De

net werk her-

Ba! kan vuikaan.

Uit Albanië.
Het blijkt juist te zip

zcrlijke bekrachtiging van het vonnis
te verwachten. Waarschijnlijk zal
die, om het deba! nog wat uit te stel
len, eerst na afloop der reglemen
tair voorgeschreven veertien dagen
na de uitspraak, worden bekend ge-
dat de Turk rnaakt.

Rijkskanseliers-crisis?
,VosMSche Zeitung" schrijft.
,In zeer betrouwbare parlementaire

iler commissie hehben VRrield. dat. de Rijkskanselier,
der commissie hebben BcthmaJW Hollweg, reeds zijn ver-

tot een geregeld beleg, waarvoor een j8I!iae| Konial-ney, de ïiresident der

zwaur kanon tegenover het gebouw vourloopige ieteciu,g in Aluanie, zijn

wer<l opgesteld Toep werd een ulta 0n(6| Loeit gevmasd, ei, dol do

matum aan de belegerden gesteld. Om ij,ien,tttn>nale commissie van "■«-

erger le voorkomen deed toen Bain, lich( M ,„BU aanvaard,

om wiens arrestatie het immers in Jj(; jeden

de eerste plaats ging, het aanbod zich dattrvan aim de IUogenducden non- ----- - -■

te zullen overgeven, indien de politic v. eil d,.ze heraadriaucn *oek om ontslag heeft Ingediend Met

van verdere maatregelen wilde afzien. y d'_ t0'estand hem dp minister van buiten-

Maar de regcering wilde, nu met ge- jj0 eiBenllJ'kc oorzaak van 1-smael landsche zaken vonJagow en de on

wapend verzet was gedreigd, zich K(,n;al s a[ll.üd.en BC|lljnt te zijn het der-minister

hiermede niet tevreden s ellen en jnge6lulde onderzoek legen degenen,
deed antwoorden, dat allen die lu het dj., den ünlang6 gepleegden coup dé

gebouw aanwezig waren, zouden wor lal tQuw zeUeilj vvelk onderzoek

den gevangen genomen. Zij stelde Wordi gevoerd door een krijgsraad,

den eisch van onvoorwaardelijk over- ondl,r voorzittersciiap van den Neder
geven. De dreigende politiemacht, het jandschen kolonel De Veer.

13 paren namen aan den wedstrijdheld en onkunde op 't gebied van d©

deel. i cultures Men moest daarvoor ge-

Hare Majesteit had voor het paar, schikte krachten, geen mislukte ge-

dat den eersten prijs won, twee gou- nje©», naar Suriname uitzenden,

den horloges met dito ketting; voor vtK)raj onderwijsgebied. De hcei

het paar, dat den tweeden prijs won-

voor dm. man een zilveren tabaks- Uin 8001 ïlU'

doos, voor de vrouw een zilveren beu- NVCJ'de ^«".tick en behartigenswaar-

geltasch uitgeloofd. Deze prijzen wer- dige wenken aan. Er moest in auri-

di-i, door K M de Koningin zelf na name worden ingegrepen. Spr. Le-

afloop van den wedstrijd in tegen- treurde zeer de intrekking van liet

woordighcii der directie van de ijs- bacoove-cultuur-besluil. Had men de

club in de woning van den Commis- regeling: voortgezet, Suriname zou

aarh Jr Koning,,, iiiw-mkl. misschien ieed, geheel Innu.cMI «n-

't Wa, zeer jammer dat er een vrij alhanke ijk zijn. Dm k*Ht|

harde (looi Ingevallen jren»d»d!i«r van de Koranty-

De Koningin had op een estrade ne en drong op eindeJijke vaststelling

plaats genomen. van de grens aan, evenals van die

Hoewel 't ijs kraakt en barst onder der Mavowyne, waaromtrent wij

de voeten, zoodat er dadelijk een plas c ds „Kt Frankrijk in auaeslfc

komt, waar iemand blijft staan, daa't z[:n

de Vorstin weldra van de estrade al ^<*01 Fock Vo»

naar de baan en met een guitig lach-

je star-t Hare Majesteit, eerst voor- reJ1> Jo"sl van Vollenboven en Hos

zichtig. dan met korte glisjes dapper voerden moerendeels in denzelfden

voort tot vlak aan het touw, waar de geest het woord; de eerste keurde

paren langs komen schieten. De di- vooral het beleid van den Min. De

recteuren d^r ijsbaan laten planken Waal MaJefijt scherp af, speciaal in

aandragen, laten er een kleedje c

kringen word. op.de. «OM gf-, Si

gesnannen toe tr

den

Sumatrab Westkust en Benkoelen ]'a"°n bracht do stakers nu tot han- Blj dil onderzoek zijn zeei» compro-

delen. Zij begrepen tegenover de ge- mitieerende documenten en bijzonder-
weldige macht der regeering toch het heden aan den dag gekomen, over de

verzet niet te zullen kunnen volhou- -
den en zij gaven aan den officier, die

alleen op verlangen der afzenders,
overigens correspondent-a voor geheel
N O ludiè.^

Over Rotterdam, met de zoogen.
Zeepost, Zaterdag 24 Januari.

laatste busl chting 2 35
gensi.

Hei port van
verzonden brieven bedraagt
per 20 gram, dat der briefkaarten
2 1/2 cent per stuk. en dat van druk
werk één cent per 50 gram

ünv ring met deze mail te kunnen
worden verzonden moeten postpak
ketten Vrijdag vóór 9 u. 30 m. des
avonds ten postkanlore bezorgd zijn.
(Atjeh. Sumatra's Oostkust enz.
wordt met deze gelegenheid niet ver
zonden)

NAAR SURINAME.
Vrijdag 23 Januari. Laatst© bus
lichting 7 45 's avonds.

Wij doen uitdrukkelijk opmerken,
dat bed<ield wordt de buslichting aan
't H1»"' 'postkantoor in de Zij'straal.

Zimmerrna
staatsdienst verlaten.

Als opvoltrer van den heer von
BcthmniiTi Hollweg wordt de minister
van marine von Tirpitz en als opvol
ger van von Jagow de minister van
koloniën, dr. Solf, genoemd.

Verder wordt gezegd, dat de heer
von Bcthmann Hollweg als opvolger
„w van graaf Wedel, stadhouder van El
rol die lsmael öemal-bey in deze zas-Lotharingen zal worden,
zaak heeft gespeeld „Deze geruchten zijn te onzer ken

Uit het onderzoek van den krijgs ™.s gebracht van zoo ernstige zijde,
raad tegen majoor Hekir-bey en an- die herhaaldelijk gebleken is betrouw
d-re 'lurkïche officieren is (volgens ^aa,r tc
de „Ainamscne Auriesj

Het I.opuwarder publiek betoont
zich hierbh uiterst hoffelijk.
De jongens en meisjes rijden

ike de hacc-ove cultuur;
hoeren Sië eurer, Van Vuuren en Bos
verdedógdien de handeling van den
Min., omdat de zoa.k slecht voorbe
reid was en te gewaagd scheen. Ove
rigons gaven de sprekers allen

tig voort, zoodat er niemand stil blijft kon om de kolonie (die de heer Fock

staan kijken en eeri ieder Hare
jesteit volle vrijheid laat

Met wild wrikkende armen en on
gelooflijk rap zwierende beenen schie
ten do wedstrijdende paren zwaar hij
gend voorbij, beide rijders bloots
hoofds, de man vooruit in zijn onder-

ten onrecht© zoo ongunstig beoor
deeld achtte) op te heffen. Er moest
meer knrvtaal heen en gesrt'ikte
ambtenaren woren noodig De tegon-
woor^i^ Gouverneur had geen goe
de adviseurs. Thans achtte men ook

de belegeraars aanvoerde, kennis, dat
i ze den eisch der regeering wilden in
mor- I willigen en zich op genade of ougena-
de, overgeven. De jiolitie- bezette daar-
°P dc Trades Hall en nam de voor
met deze gelegennei 1 j,aanistf? der aanwezige leiders, een
5 cent J elftal, gevangen. Naar het schijnt

slond ze de overige lieden, die zich dc„„

in het gebouw bevonden, toe naar meid, out de italiaanscue regeenug nationaal-liberaal blad, dat, hoewel
hun woningen terug te keeren. b> zig is een expeuoiecui ps, voor Ailm- noS !anP geleden opgericht, reeds

Vrijwel alle leiders van de bewe- streed le -aKen. ]»eer d.ti eens bewees, geied op de

ging bevinden zich dus thans iu han-oe itaiiaauseue regeering wil op Qi»

den van de overheid en de kracht van alle eveniu-Uiieiien voorbereid zijn, y/fjjjjj1 Jjjjjerkt De tiid zal dit
de staking is nu gebroken. Verschil al is hei mei uaar pias, om zunuer w1 Ue 1 jU
lende dagblad correspondenten zijn goeuKeurlng der mogenan

aal liet yeiiceic lumylot i
lUTKSCiie zijitc is yestneed.

Uit Rome wuiui, ia verband I
.Ubaneescne moernjKnedeii

voeten hiervan mededecling te doei.
zonder evenwel voor de waarheid te
kunnen instaan."

Dil bericht wordt officieel beves
tigd door de „Deutsche Kurier". een

kunnen bewijzen.

dan ook van oordeel, dat heleinde treden eu aan nog aireen wanneer de

de geheele actie weldra aanstaan
de is.

Trouwens, niet alleen de arrestatie j
van de leiders is de oorzaak v

De spoorwegstaking in Por
tugal.

De berichten over de uitgebroken
zijn uiterst

Buitenlandsch Overzicht

Do stakingen In Zuiil-Airika.

geoeurienisscn in Alnanië het
dig maken.

rrius Wilhelm von Wied heeft zich sjjoorwegstakuig
een purticulier secretaris toegevoegd, schaarsch.
mislukken van de staking. Uit de be- en uaurvour gekozen aen vroegereu De stakers hebben op eukele plaat-
richten uit de verschillende plaatsen Engelscncn kapitein D. ileadou ai iii- een sabotage gepleegd en locumotie-
cn inzonderheid uit die aan den strong; bij zal den prins naar Alba- ven doen ontsporen. Het post- en per-
Rand, nlijki, dal er onder de arbeiders niè vergezellen cn waarschijnlijk eonenverkeer wordt zoo goed en zoo
velen zijn, die niet geneigd zijn zich daar een officiëele funcue aanvaar- kwaad als het gaat mei automobielen
bij de staking aan te sluiten en liet den. onderhouden. De minister van bin-

feit dat dus de beweging verre van Uit Korytza wordt geseind, dat do nefilandscne zaken heeft in het par
algemeen is, draagt er natuurlijk toe binnenlaiiüsene toestand in Albanië leuicnt de verklaring afgelegd dat de
bij, onder de stakers zelf mismoedig- zeer onrustbarend is. Verschillende regcering de
heid te wekken eu do geneigdheid tot gevechten worden geleverd lussehen handhaven,
hervatting van den arbeid te doen aanhangers van Essad-pasja en de
groeien. En al komen er uit verschil- 1 troepen der vourloopige regeering.
lende streken ook berichten van üleu- De troepen van Essaü-pasja beunen
wc arbeidersgroepen, die den arbeid verscmllcnde plaatsen bezetDeys en
neerleggen, nu van elders wordt ge- andere vertegenwoordigers der re-
ineld, dat arbeidshervalüng op groo- gecring waren verplicat te vluchten
te senaat plaats heeft, is het verloop i nöar Korytza, waar zij de 'bescher*

ÏOö vau de beweging waarschijnlijk

dc orde zal

binnenland

j van korten tijd.

Naar het schijnt begint do staking
van het spoorwegpersoneel al te ver
loupen en mag men dus wellicnt ver
wachten, dat de geheele beweging
weldra bedwongen zal zijn zoo

schrijft t llbld en vervolgt: De slechts oen quaesu.
maatregel der regeering, die de voor- Uit de mededeelingen m de Engel-
naamste leiders heeft doen gevangen- sclic bladen blijkt, uat de kiijgswet^op
nemen heeft tie beweging haar kracht "ïterst strenge wijze wordt toegepast,
ontnomen. Vooral zegt men, in den Oranje-Vrij-

Uver de inneming van Tred-es Hall
tc Johannesburg wordt nog gemeld

Gevaar voor 't leven van
i'/ins von Wied?

„ÏÖgJiche Runuschau'

aar de bevelvoerende officier,neemt, dat de Duitscue Keizer her- provincie te worden verbreid. Daai
kolonel Dutoit, zelfs heel eenvoudig haaldelijk met den meesten nadruk aan was het zeker toe te schrijven

DE KONINGIN TE LEEU
WARDEN.

Het bericht, dat Hare Majesteit
Vrijdag de hardrijderij voor mannen
en vrouwen, uitgeschreven door de2ijs-
club te Leeuwarden, zou bezoeken
wekte in Friesland natuurlijk groote
vreugde. Toch kwam het bericht te
laat, om nog tijdig algemeen door dt

in rfit'e^iouw hadden een aantal eiken staker verbiedt zijn woning te den prins von Wied neefi afgeladen, dat er va» een feestdrukte, zooais
ui u» gviiju.v uprh.ivn Pn waar de onderstcuniiiK naar Albanië te Kaan. iegenover an- men dat bii vorstelijke bezoeken m

bestuursleden van het Verbond van
Vakverecnigingcn eon toevluclit ge
tocht en zich verschanst.

Onder deze leiders bevond zich ook
de neer Bain, de secretaris van hel
verbond, wiens arrestatie eenige da
gen geleden door de arbeiders kun
wurden belet. Dit verzet wilde de po
litie niet dulden en zij besloot Bain,
het kostte wat het wilde, gevangen le
nemen. Maar ook de stakers hadden
hun maatregelen genomen eu eenige
honderden bezetten het gebouw om
het binnendringen der politie te be
letten.

Een verslaggever, die er 111 slaagde
met behulp van de stakers liet ge^
bouw binnen to kómen, vertelt, dat

verlaten en waar de ondersteuning naar Albanië te gaan. tegenover an
der stakers, hetzij door geld, hetzij dere personen heelt de Keizer zich
door verschaffing van goederen, ook zeer pessimistisch uitgelaten ovei
streng verboden is. de toekomst van den prins von Wied
De volgende telegrammen zijn ont- iu Albanië De gebeurtenissen van
vangen den lualsien lijd ueonen op de stern
Uit Kaapstad: Volgens telegram- uiiug in de toonaangevende kringen
men uit «He doelen des lands ontvan omtrent de canaiautuur van den
gen, heerscht overal orde. De blakers prins von Wied in Aluanie een slecn
Hervatten hier en daar den arbeid. ten invloed gehad. Men wijst er op,
Uit Johannesburg: De politie deed dat de prins absoluut op eigen risico
een inval in het hoofdkwartier van de handelt. Ongetwijfeld is er levensge-
arbeiderspartij tijdens een vergade- vaar voor den prins en zijn familie,
ring van afgevaardigden der typo- daar uien met zekerheid weet, dat er
grafenvereenigingen, en arresteerde ecu aantal Albaneesclic fanatici be
ullc afgevaardigden ten gctalo van 62, staan, die het als een heldendaad
wegens overtreding van dc wet op zullen beschouwen, den prins te ver
den staat van beleg, die een vergade- moorden.

De

broek en zijn borstrok, de vrouw aan vo©rnnmel;'k ©en goed contraot voor
de hand achter hem aan met
waaiende wollen onderrokje en t wol- J Spreker-
len onderlijfje. Dan tintelen Harer
Majesteits oogen van lachende verba
zing over zoo'n stormende snelheid.

En 't publiek is glunder opaetogen
over Haar innemend eenvoudig doen
Om drie uur zijn er van de dertien
paren nog drie aan, namelijk Dijkstra
Engelsma. Veldstra—Brouwer en
Faber—Visser, die dus om de prijzen
zullen kampen. Inmiddels is de ijs
baan volkomen bedorven.

Het bestuur doet alles om het pu
bliek er af te driiven en nog te red
den. wat er te redden valt, maar reeds
hebben enkele jongens aan den kant
een nat pakje gehaald Alle menechen
staan met natte koude voeten.

Om half vier was de uitslag: 1ste
prijs, Jacob Faber met Anna Visser,
uit lietnpcns2de prijs C. Dijkstra,
uit Lemmer, eu Wietske Engelsma

Na tien beslissenden kamp drukten
dc beide partijen elkander dc hand en
weiden ook door de andere mededin
gers hartelijk gelukgewenscht.

Inmiddels was het noodig gewor
den oui planken te leggen, om

drongen verder aan op wij
ziging van het Rcgeeringsregl. en
een grondige verbetering van de
rechtspraak, terwijl de h<v»r Bos
vooral, met den heer Van Vuuren op
wijziging aandrong in de flnancieele
ved ouding van de kolonie tot het
Moederland, dat ruim in de behoef
ten van Suriname moest voorzien,
maar niet door geld ter beschikking
te stellen van bet Koloniaal bestuur.

De Minister van Koloniën kwam nu
aan bet woord, doch op zijn verzoek
werd de verdere discussie tot Dins
dag verdaagd.

DOOR HET IJS GEZAKT.

Vrijdagmiddag zakten op de Ruy»
daelkadf te Amsterdam twee me sjes
en een jongen, die daar aan het
schaatsenrijden waren, door het ijs.
De moeder wilde de kinderen te hulp
snellen, doch geraakte bij haar pog n-
gen om haar kroost te redden, even
eens te water, 't Zeilde lot onderging
een jongen, die nan liet reddingswerk
deelnam.

Tenslotte slaagde de heer C. Balk e

menschen over het water heen de

baan af te helpen. -

Dc Koningin heeft het eerelidmaat- j echter in liet geheele «ezelschap be-
schap van dc IJsclub aanvaard, en1 houden op het droge te brengen.

- -•---=1 't Spreekt van zelf dat het geval
na-me sensatie wekte, zoo meldt de

het insigne, de 1
i ketting,

■ertoond© zich met
gouden schaats aan

de baan. AC*'

Zoodra dc hardrijderij afgeloopcn i

was boog 11. M. vriendelijk naar alle Gisterenmiddag is te Maarssen de

kanten en onder hartelijk gejuich van 19-jarige V. bij het schaatsenrijden

het publiek roed de stoet terug.

TWEEDE KAMER.

Omtrent 't debat gisteren over de Be-
groot ng van Suriname gevoerd, eeni
ge verdere mededel ingen.

in ecu geestige rede zetti
Kleerek o-cr de oiibenu'lis'. eid van de
toestanden in deze kleine kolonie roet1
meer zelfbestuur dan de Oost uiteen
en toonde aan dat daar, alles naar
voornaam model wordt nagebootst in
miniatuur. Maar door coterie, waar
onder dc zaken lijden; vooral de raag s-
tratuur. in handen van een familie,
gaf geen waarborgen voor goed
recht. Spr. wees cp de rassenhaat, die
vooral 't gevolg is van geringe volks
ontwikkeling. Daarom drong spr. aan
op betere water verbindingen, aan
moediging van industrie, vooral de

dat bij vorstelijke bezoeken
Friesland gewoon is, thans geen
sprake was.

Toch stonden reeds lang vóór dc
aankomst van de Koningin langs de
toegangswegen tot het «tation te
Leeuwarden dichte hagen toeschou
wer. de komst te verbeiden.

Te 12 uur kwam II. M. aan, aan 't
station door dc autoriteiten ontvan
gen.

In auto's werd eerst naar T huis
van den Commissaris der Koningin
gereden De stad had door veel vlag-

8en een feestelijk aeneien. me,r onderwijn, invxierins

Na den lunch werd naar de ijsbaan

«red n. wanr natuurlijk croote bo 1 van lajidbouwcrodiet, veroetenng
van de politie en hestijding vw» lu;-

door het ija gezakt en verdronken.

MISDAAD?

Gisteren zijn te Deurningen, ge
meente Weerselt, op last der Justitie
te Almelo de lijken opgegraven van
Ten Hove en zijn dochter, die oude
jaarsdag te Hasaelo zijn overleden.
1 't Vermoeden is dat ze niet gestorven
zijn aan worstvergiftiging. De lijken
zijn naar Almelo vervoerd.

gered ii. waar natuurlijk groote be
langstelling hcerschte.

HAAGSCHE BAKKERSACTIF..

Dc hoofdbesturen van den Alg Ned
Bond van Arbeiders ui het Bakkers
bedrijf en den Christel ij ken Bond van
bakkersgezellen hebben aan het
hoofdbestuur der Nederlandsche Ver-
een ijzing van Werkgevers in het Bak
kersbedrijf een schrijven gezonden,
waarin wordt gevraagd of de pa
troons-organisatie bereid is, een con
ferentie toe t© staan, om te trachten
het conflict te beëindigen.

De patroonsorganisaties hebben ge
meend dit verzoek niet te mogen af
slaan, waarvan aan de arbeidersor
ganisaties is kennis gegeven.

Haanemmer Halletjes

EEN Z VVFRDAGAVOND-PRAATJE.

„Geloof maar vrij", zei de oudo
man dien ik in den trein ontmoet
had en met wien ik een uur lang een
gezellig praatje hield, „geloof maar
brij. dat ik nog eens onderbinden zou,
wanneer gewrichten eri spieren maar
meewouen. Maar dat verkiezen zeniet
te doen, vat jo. Net roestige scharnie
ren en slap geworden voeren. Als j©
zoo om en bij de tachtig bent moet Jc
ook oppassen voor j© botten, want ze
breken als glas. Een van mijn tljdge-
nooten is zes weken geleden van ©e:i
drempeltje govallen, op een hoogte
van two© duim. twintig centimeter
zeggen ze tegenwoordighij hoeft
zijn boen gebroken en de dokter trekt
een bedenkelijk gezicht. Wij men
schen op leeftijd zijn net als oud©
documenten ais je ze uiet rast laat
kunnen ze lang moe. maar o wee als
z© eenmaal schemen, dan komt er
geen eind aan Daarom mogen wij
niot op liet ijs vallen, maar staan op
zijn best aan den kant en kijken too,
wanneer dat ons niet te kond is, want

ik heb met die vorstuohc, uclio

oen flinke verkoudheid opgedaan.

Vroeger, in mijn jongen tijd, ja toen
ben ik een groot liefhebber geweest.
Dat is te zoggenuls er ijs was, want
liet was toen al precies als tegenwoor
dig, jaren achter elkaar den boelen
winter oen temperatuur als In April
niet af en toe een sneouwbuitje en
dan weer een jaar ol wat ferm© vorst,
dat d© ruiten niet aan ontdooien toe
kwamen, omdat do wind al maar
door van noord ïiaar oost en van oost
naai- noord draaide en uit dat hoekje

niet wegkwam.

Wij in Noord holland wisten des
tijds van een ijsbaan op verdronken
land niet af er waren slooten genoeg
en daar roed je dan maar op, rnet
moeite tegen den wind op en niet een
vaart,jo terug, voor den wind af. Als
dat verveelde waren de groot© wate
ren net zoowat betrouwbaar en dan
werden or tochten gemaakt. Wie komt
er nu nog in Edam, Monnikendam,
Purmercnd, Enkhuizen, Hoorn en
Mcdcmblik als hij er niot voor zaken
naar toe gaatWij bezochten >n die
dagen de Noord-IIoilandsche sleden
per schaats, we maakten partij,
vrijers ©u vrijsters, soms mot jo zes
sen aan één stok, of anders maar
zonder, opleggend, zooals we dat
noemden, dc rochtor'iaud op den rug
vau den voorman in diens linker,
ouzo linker op den rug voor den vol
gende en zoo, onder leiding von den
besten rijder als eerste, elkaar
trekkende en duwende, soms uren
lang. Gewoonlijk ©verviel j© dc duis
ternis en dan was oppassen tio bood
schap, want het ontbrak nooit aan
zwakke plekken, wakkon en gloppen.
Dau werden vrouwen eu meisjes bang
en vermoeid wij hieldcu ons goed,
een man mag geen vrees toonen, niet
waar, maar menigeen was toch lioel-
vvat lichter om zijn haa t, als Irij weer
nan den wal stond en de schaatsen
afbond voor den iaatsten keer op dien
dag.

's Avonds bleven we thuis, „uit
rezen" noemden zo dat in Noordhol-
land dan ging je op eon laag stoel
tje met den rug naar de kachel zitten.
Zóó hooide liet en niot anders. Met Je
neus naai- do kacltel gaan zitten zou
niet half zooveel geholpen hebben,
misschien wel levensgevaarlijk zijn

geweest. Ja, daar lacht u nu om. Over
twintig jaar lachen ze weer om uw
gewoonten en zoo heeft een Jonger
geslacht altijd weer pret over de ma
nieren van de oudjes en blijft de
vroolijkheid in do wereld. In onzen
tijd zwoeren we bij het warm houden
van onz© halzen. Of je een dikke jas
aan had kwam er zooveel niet op aan,
maar een dikko doek om je nek was
oen eerste vereischte later zeiden do
dokiers, dat al het broeien van je hals
maar malligiioid was cn Jo vatbaar
maakte voor verkoudheid. Toch dra
gen de jongelui die gesmade doeken
opnieuwalleen noemen ze die
mufflers op ziju Engelseb, terwijl
zo vroeger bij ons cacbonez heet
te» op zijn Fronsch.

Denk nu niet, uat ik als oude man
mopper over wat er anders geworden
is in dc werelddaarmee maak jo
alleen jezelf belachelijk cn verveelt ue
meuscheu. Bovendien is 't onredelijk,
want elke tijd hoéft zijn goed
kwaadwaarvoor dienden in onze
dagen do biandewijntjes met suiker,
dio de schaatsenrijders naar binnen
sloegan Tegen do koudo voeten, zei
don z© cn daar was nog iets voor l«
zeggen geweest, als zo er inderdaad
hun voeten moo ingewreven hadden.
Dio hadden in onze jeugd wel wat
extra warmt© noodig. Meer dan tegen
woordig? vraagt u. Ja, zeg ik, want
er werd meer geard, dan nu. Do
had eon groot© ruimt© noodig,
zoo'n baantje als tegenwoordig, uit
gespaard tusschen do geulen, dio d©
allcsvornielende Btoombooteu gemaakt'
haddon, kon hij niet aardon. In ouzo
dagen waren di© ijsbrekers er nog
niet. Zeilsclicpen wisten, als 't begon
te vriezen, niet hoé gauw ze aan den
wal zouden komen cn daar had dan

do schipper met zijn slovende vrouw
en gèelharig© kinderen vacanlie de
eenige in 't heel© jaar en wist niet
hoCcr t© doen, dan ook maar t© gaan
schaatsenrijden, totdat liet ijs door
den dooi losraakte e.n hij, bang voor.
zijn oude schuit, met moeite verder
voer, boomende als liet moest, zeilen
de of laveerende als het kon.

Maar ik had het ©ver do ar. Dat
was ©en feest, wanneer de 'eerste op
liet ijs kwam, getrokken door een van
bellen rinkelend paard, de vrouw van
den eigenaar er in, weggedoken in
zooveel bont als ze maar bezat en de
eigenaar zelf op bet smalle bonkje
achteraan do beenen van elkaar op
het onderstel geplant. Wat oen woelde
als jo een ritje meemaken mocht,
staand© op het onderstel, je vasthou
dende aan den bak. Maai- koud dat'i
was alsof je handen cu voeten er af
zouden vriezen. Het toppunt van heer
lijkheid was ©eu hardrijderij met ar
ren vóórdat liet zoover kwam moes
ten cr wel heele balken onder liet ijs
liggen en duarom was het zeldzaam.
Nu komt bet heelemaal niet meer
voor. Z ij n er nog wel arren, behalve
do enkel©, die in tij<*m van suoeuvv
op straat komt In mijn jeugd kwa
men ze, als ©r harddraverij was
aangekondigd, uit allo hoe-ken
guUui, mooi beschilderde, slank
van vorm eu dood eenvoudige,
niet© anders dan houten bakken,
„troggen" zoouls we zo noem-
don en d© paarden draafden, of hun
loven cr van afhing om voor don
baas do gouden zweep te verdienen,
dio als eerste prijs was uitgeloofd en
die den winner wei tienmaal do waar-
do kostte, omdat hij liet niet onder
zicii laten kou, do mededingers te.
een gemeenschappelijk maal to nood

gen, waarhij duchtig gegeten en ge
dronken werd.

Dat waren aardige dagen. \l'e had
den er ook van minder allooi, al za
gen wo dat toen zoo niet in. Er wer
den hardrijderijen georganiseerd om
allerlei eetwaar, „spekrijderij" noem
den we die, maar er waren ook erw
ten, boonen en brandstoffen mee te
winnen. Wie de baan afreed kréég
wat. Natuurlijk kwamen de arme lui
daarop in massa af, goeie rijders en
middelmatige, dio toch een kansjj
wilden wagen en ook stumpers, nau
welijks bekwaam om op hun schaat
sen to blijven staan en dio de baan
arsukkoluen als het beeld der ellende,
under algemeen gelach van 't pu
bliek. Dut vind; u wreed en ik bon het
nu met u ©ons, hoewel wc daar in dio
dagen anders over dachten. De men
schel, wisselen van opvattingen en j©
moet eenmaal ai les beoordeeicn in do
lijst van zijn tijd.

Eén ding is cr, mijn waaide heer
dat jolui in dezqn tijd heelemaal nie
meer kontliet beschuitje. In miju
lijd waren ze ui zeldzaam, maar z©
bestonden don toch. Zoudra het flink
begon te dooien en de schaalsenrij
dors op den wal vluchtten omdat z©
natto voeten kregen, kwamen de ijs-
schuitjes voor den dag en zeilden
do gladdo vlakte met eon vaart, dat jo
soms je hart vasthield of ze ginds in
't gruolo wali terecht komen of tegen
deu wal botsen zouden. Maar dan gaf
d© bestuurder écu kleinen draai aan
t roer eu voort vlogen zo in andere
richting, alsof ze zweefden. Kont
liet verhaal van den Duitseher niet?
Hij moest van Amsterdam naar Zaan
dam cn wist niet, hoe hij er komen
zou. „Slap in, sinjeur", noodigd© de
schipper van een iisschuiüe. ..ik zal

>r seffens wel even brengen On

maat maakte van de gelecenhei»?
gebruik en dook weg onder het boord,
omdat hot nog vinnig koud was
hij in ;t snmJlc ding ook wel een beelj>'
bang. Maar nauw had hij een gemak,
kei ijk plaatsje gevonden, of de schip
per riep vroolijk „tsa, sinjeur, stap
laar uit, we zijn er al I" En jawel,
daar wa© het al molens en groen©
huisjes om onzen Duitseher heen. Hij
sprong als een hert op den wal, ver
gat zelfs den schipper te bedanken en
luohtte haastig de stad in, overtuigd
dat hij met den Euvele zelf gevaren
had I

Zuó groot was de roep van do snel
heid va» de Ijssehuitjes: «G-- je ©r ooit
een tochtje in maken kunt, ga dan
wanneer tenminste de polis van
do on ad ukken verzekering het niet
verbiedt.

Ja. als mijn stramme gewrichten en
spieren en miju brozo botten het niot
verboden, dan houd ik nog eens on
der. Maar rJet jelui Amerikaanse!»©
schaats©», waar je veel beter mee op
één punt kunt ronddraaien, dan af
standen rijden die hebben ze juist
ter snee wor iie ijsbanen uitgevon
den. Geef m ij do Friesclic doorloo-
pors of de Hollaudsche schaatsen,
waarmee ju rechtuit rijden kunt, ver,
hoci ver, tot voorbij den horizon, on
der do lug© luchten, flink op in deu
koudo» vorstwind, tot het bloed als
vuur duur je aderen stroomt en j©
ooren tintelen heisa, wat een
plezier 1

Maar ik bon oud cn kon nog maar
alleen or over praten. Gegroet, hier
moot ik uit den trein, help mij wen-
schen dut hol nog wat vriezen blijft,
voor d© jong© lui 1"