NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
l3e Jaargang No. 9383
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. donderdag 22 januari 1914 a
HAARLEM'S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
PER DRIE MAANDEN:
Voor Haarlem 1-20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente),1.30
Franco per post door Nederlandw 1.65
Afzonderlijke nummers0.02 H
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37
de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur j. C. PEEREBOOM.
AD VERTE NTIËN:
Van 15 regels 50 Cts.: iedere regel meer 7 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels 1—, elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Advertentien van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing:
50 Cts. voor 3 plaatsingen k contant
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaurne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
Dli NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
VRIJDAG 28 JANUARI.
Schouwburg: N. V. Tooneelvereeni-
ging: Saul en David.
Janskerk: Jaarvergadering Chr.
Nat. Werkmansbond.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stelling.
A nollo-'Dheater: Biosc. voorstelling.
Rusthoek, Bloemendaal: Voordracht
Dr. J. van Leeuwen.
OM ONS HEEN
No. 1878
nabetrachting van den
Gemeenteraad.
Hoe is het mogelijk, mag men zeg
gen, dat de Raad nu nog een uitvoe
rige discussie houdt over de vraag, of
hij een flinke lap grond die voor niet
al te veel geld (nu ja, de goedkoopste
kooper i6 ecu gemeente nimmer) krij
gen kan. Hoe kan het wezen, dat Mr,
Heerkens Thij&sen in onzen tijd nog
een principieel tegenstander is van
grondaankoop door gemeenten. Heb
ben we geen leergeld genoeg betaald?
Ligt daar niet ten Noorden het Scho
terkwartier als een verwijt van kort
zichtigheid, ten Oosten het Haarlem-
merhoutpark als een aanklacht we
gens gebrek aan courage? Er zijn na
tuurlijk grenzen, die de gemeente niet
moet overschrijden, grenzen van
practischen zin en grenzen van prije,
maar onder dit voorbehoud moet In
derdaad een gemeente in haar naaste
omgeving alles koopen wat aan den
paal komt. Altijd en altijd weer ver
gissen we ons in de snelheid, waar
mee oen stad zich uitzet, 't Staat me
nog voor als de dag van gisteren, dat
de directie van de E. S. M. de Amster-
damsche en Haarlemsche journalis
ten had uitgenoodigd, om aan den
de Ruyterweg haar gasfabriekje te
komen zien. Daar stond het gebouw
tje, als een eenzame schildwacht in
een ledige vlakte. En nu. Er 6taan
honderde huizen en het bescheiden
fabriekje heeft zijn rol alweer afge
speeld.
Regeeren is vooruitzien en, al kan
het een jaartje langer duren, spoe
dig zal er behoefte komen aan dien
grond aan den Schalkwïjkerweg,
evengoed als in andere hoeken van
de stad. Er werd in den Raad gezegd,
dat de grond ver af ligt. Wat is ver?
Een verschuifbaar begrip. Anders
niet. Wat vandaag ver lijkt is over
een jaar in het stadsverband opgeno
men.
De Raad heeft dan ook verstandig
gedaan met op dén koop in te gaan
Of de heeren Nagtzaam en Poppe hun
zin zullen krijgen en de Raad op
nieuw zal terugkeeren. tot het veria
ten stelsel van erfpacht, dat indertijd
maar kwalijk voldeed, ï6 een vraag,
waarop ik geen ja zou durven zeggen.
Er zullen in elk geval wel krachtige
argumenten voor moeten worden
aangevoerd.
Wat te zeggen van het debat over
de verhooging van het salaris der di
recteuren van de Hoourere Burgerscho
len én het Gymnasium?
Jammer toch, dat het publiek, dik
wijls zoo'n onvolledigen indruk krijgt
van de Raadszaken, een gevolg hier
van dat het niet aangaat, rapporten
aan den Raad te publlceeren. wannoer
diegenen die liet uitbrachten, daartoe
geen toestemming hebben getr»-.en.
Ais 't ware bij toeval vernamen we,
dat curatoren van het gymnasium de
verhooging van den rector niet «leun
den dal moest zoo eens uit liet debat
bliiken. Eigenaardig is het. dat de in
specteur der gymnasia daartegenover
stond met etui gunstig advies.
In de discussie kwam veel voor, dat
evcugoed achterwege had kunnen
blij-.en. Niet de cijfers van de tracto-
meiiten in andere gemeentenderge
lijke salarissen worden nu eenmaal
bij stilzwiigtnde overeenkomst vast
gesteld en terwille van de concurren
tie, die maakt dat elk de goede ele
menten die hij bezit graag houden
wil, is de verhooging in een paar ge
meenten het sein tot een salarisver
betering over de geheele linie.
Onderlinge vergelijking is dus on
misbaar. Maar van het betoog van
den heer Brcgonje heb ik de bcteeke-
nis toch niet begrepen. Dit Raadslid
houdt niet van groote verschillen
lusschen leiders en medewerkers.
Zou dan de een en de ander on
geveer even hoog moeten worden be
taald? Maar de beer Bregonje kent,
hij boude mij ten goede, de taak van
de leiders niet, voelt niet hoe grooter
verantwoordelijkheid en vooral niet
het complex van bijzondere eigen
schappen, dat van hen geëischt wordt.
ZeJfbeheereching, tact, menschenken-
nis en een toewijding aan de zaken
van de school, die voortduurt ook bui
ten de schooldeuren.
Als ik Raadslid was en de wethou
der met een voorstel tot verhoogtng
van salaris kwam van hoofdambtena
ren, gesteund door Commissie en in
specteurs, dan zou ik niet wijzer wil
len wezen en vóórstemmen. Misschien
is dat erg kinderachtig in het oog van
velen, die alleen verdienste vinden in
oppositie. Wanneer straks een leernar
noodig is, zal diezelfde Raad afgaan
op de adviezen van hetzelfde College
van B. en W. en dezelfde inspecteurs,
omdat hij gevoelt dat hij de sollici
tanten toch niet, ook niet na een be
zoek, beoordeelen kan. De verdienste
van de chefs van de scholen dan wel?
Men kan dit alles, lüj meende den
ijver en de toewijding, niet naar geld
bepalen, betoogde een van de spre-
kere en stemde tegen de verhooging.
Men zou zoo denken, dat hij er juist
daarom vóór had moeten stemmen.
Kwam, zoo heb ik mij afgevraagd,
het tusschenvoorstel van den heer
Kleijnenberg niet een weinig te vroeg?
Wanneer eerst dat van B. en W. ver
worpen was, zou het tijd genoeg 2ljn
geweest om het in te dienen, nu ver
wierp, vrees ik, menigeen het verder
gaande, omdat er toch een bemidde
lingsvoorstel was. Want daar is de
Raad dol op, op tusschenvoorstellen,
meen ik. Als hij het eene niet durft
en het ander niet wil, schijnt een be
middelingsvoorstel een uitredding
jammer maar, dat het dikwijls ln 't
geheel geen oplossing: van de han
gende quaestie iel
De rest ging, hup, hup, onder
den hamer door. Gelukkig heeft de
Raad niet altijd plezier in een ellen
lange vergadering. De quaestie van
het puk of keetbazenstel-sel, werd
door een formule die B. en W. voor
stelden, en de hoeren Nagtzaam en
Poppe overnamen, geregeld, zoodat
voortaan die dingen verboden zullen
zijn, behalve bij uitzondering, als
wanneer verlof zal worden gegeven
door B. en W., onder, daar kan men
gerust op zijn, behoorlijke zekerheid,
dat er geen verkeerde dingen gebeu
ren, onder anderen geen winkelne
ring en geen drankhandel.
Grondwerk era staan nu eenmaal ge
woonlijk niet op een hoog peil van
beschaving, maar als men ze in een
ongeschikte omgeving brengt, is dat
toch ook niet te verwonderen.
Met de benoeming van de leden
voor de Commissiè ter zake van licha-
melijko opvoeding waren de belang
rijke punten aan een eind. De onder
No. 1 voorgedragenen werden be
noemd, alleen word op de damesvoor-
dra ebt No. 2 benoemd, omdat deze be
voegdheden heeft, die No. 1 miste,
zoodat voor deze laatste de keuze in
't geheel geen affront beduidt; inte
gendeel, waren er meer plaatsen ge
weest, men zou haar, die bijvoorbeeld
voor de reddingsbrigade veel werk
doet, zeker gaarne gekozen hebben,
De Commissie moet nu maar eens
kloek aan 't, werk gaan en alvast ecus
naar de Lcideche vaart gaan kijken,
of het groote speelterrein haast
klaar is.
Buiten dc agenda om werd aan den
heir Van Styrum, die vandaatr 25
j jaar Raadslid Is, een hartelijke ovatie
gebracht,
j De Voorzitter hield een uiterst waar-
deerende toespraak en de heer de
Breuk volgde dat voorbeeld en kwam
daarbij met een treffende statistiek,
die de lezer eens in ons verslag moet
opslaan.
Zoowel de een als de ander oogstte
bij den Raad een daverend applaus en
toen do heer van Styrum met een
eenvoudig woord bedankte, juichten
de Raadsbroeders, gelijk hij ze zelf
pleegt te noemen, hem nogmaals toe.
Kortom, het was een eenvoudige,
maar hartelijke betooging, die den
jubilaris aan den vooravond van zijn
feest moet hebben goedgedaan.
J. C. P.
Stadsnieuws
OORLOG EN GEWAPENDE VREDE.
Op uitnoodiging van de afd. Haar
lem van den Alg. Ned. Bond Vrede
door Recht, treedt Vrijdagavond Mej.
Th. A. van Eek als spreekster op over
het onderwerp: „Oorlog en gewapen
de vrede", waarbij tal van interes
sante lichtbeelden zullen worden ver
toond.
Leden hebben natuurlijk vrijen toe
gang waar andere belangstellenden
kosteloos Introductie kunnen verkrij
gen leest men in achterstaande ad
vertentie.
BUITENLANDSCH VERLOF.
B-'i koninkl. besluit van 14 Januari
1914 no. 41 Is aan den eergeanl G. Ko
ning van de 10e Inf. Brig tot herstel
zijner gezondheid een buitenlandsch
verlof \erleond voor den tijd van drie
maanden naar Davos (Zwitserland).
Benoeming.
De majoor P. M. Vogelsang van bet
10e Reg. Inf. alhier, die benoemd is
tot luitenant-kolonel en belast wordt
met het bevel over het 18e Reg. Inf.,
komt te Naarden ln garnizoen.
Vermist.
Uit een antiquiieitenwinkel op de
Groote Markt wordt een peervormig
Btuk Delftsch aardewerk vermist.
REDDINGSBRIGADE VOOR
DRENKELINGEN.
De finna Haverschmidt en Klaje
heeft aan den Voorzitter der Red-
dingsbrigade voor drenkelingen, den 1
heer A. J. Meijerink, bericht dat de
firma zich gaarne beschikbaar stelt,
geheel gratis de kleederen chemisch
te reinigen, indien de leden der hri- j
gade bij een ongeluk zich te water be-
geven en zich schade aan hun klee
ding berokkenen.
Het bestuur der brigade heeft het
welwillend aanbod van de firma Ha-
verschmidt en Klaje in dank aan
vaard.
STATUTEN.
De Staatscourant bevat de gewijzig
de statuten van de; Bond van Zieken
verpleegsters ln het bisdom Haarlem.
thans genaara: Bond van R. K. Zie-
kenvcrp'eegsters, te Haarlem.
Afdeeling Haarlem va.n den Neder-
landschen Aunnemersbotdte Haar-
lem.
Vereeuiging tot stichting en 1n-l
standhoud ng van Scholen met den
Bijbel, te Haarlem.
Besmettel ij ke ziekten. j
In de week van 14 tot en met 20
Januari ziin te Haarlem voorgekomen
3 gevallen van roodvonk
DE OUn-COMMTSSTF VOOR
BROOD EN KOFFIE
Hedenmorgen maakten 048 kinde
ren en 2'8 volwassenen van de gratis
brood en koffie gebruik.
Ontvangen bij
J. A. li eins, Lange Margaretha-
straat 38, letter W. A. ƒ1.-
I W. B. Guskens, Parklaan 8b, van F.
2 50, met een schrijven Een vroeger
gebruiker van de door u gestelde
commissie voor grats brood en koffie,
j zendt UEd. /2-50 voor dit goede doel,
i wetende dat dit naar waarde wordt
j geschat.
I Was getcekeiid N". N. L., 10.
ln de gisterenavond gehouden ver
gadering van de Haarlemsche afdce-
ling van de Nederlandscho Reisveree-
niging, die geleid werd door den vice-
Voorzitt'w, den heer W. F. Bremer,
wegens ongesteldheid van den heer S.
Sabel, werden de verslagen uitge
bracht. l)e vice-voorzitter sprak voor
af een Nieuwjaarswensch uit.
Uit de verslagen bleek, dat het le
dental met 16C geklommen is tot 438.
De gemaakte tochtjes slaagden alle
goed.
De rekening en verantwoording
van den penningmeester werd goedr
gekeurd.
Ais bestuursleden werden herkozen
de heeren S. Sabel, C. de Wijman cn
P. Riepma. In de plaats van den heer
H. F. Onderwater, die zich niet her
kiesbaar stride, werd gekozen de heer
H. Michlc-lae.
Als afgevaardigden voor de alge
meen® vergadering te Leiden werden
f -ngewezen de heoren S. Heijblok en
R. Michlelse en als plaatevervanger
do heer J. Delfos.
JUBILEUM VAN JHR. MR. F. W.
VAN STYRUM.
Uit de ingezetenen heeft zich een
Commissie gevormd, om dc*n heer
Jhr. mr. F. W. van Styrum, heden op
zijn Juhileumsdag, een huldeblijk aan
te bieden.
Hedenmiddag bracht een afvaardi
ging uit de Commissie een bezoek aan
den heer Van Styrum.
liet waren de heeren .Thr. mr. W. B.
Sandberg, onze Burgemeester, Mr.
Ch. Enschedé, Mr. W. F. C. C Pijn-
arker Hordijk, de heer F. Th. Roeiers
van Lemiep, E. II. Krelage en A. W
Thöne. De heer Joh. de Breuk was
door familieomstandigheden verhin
derd.
Verder bestond de Commissie van
ingezetenen uit de volgende heeren:
Jhr. F. Teding van Berkhout. Jhr.
mr. J. W. G. Boreel van Hoe-elanden.
Dr. H Brongersma. J. C. Cramer J.
A. Fontein. Mr. W. Jager Gerlings.
C. J. Gonnet. Dr. P. P C. Hoek. Mr.
Th. de Haan Hugenholtz, J. L. E. I.
Breda Kleynenberg. C. P. W Kriens.
Dr H D. Kruseman. J. Leunen P. H.
v. d Leu. H. London Mr. E. üorhout
Mees. F L Nix. Jhr. Ch. van de
Poll. Jhr. dr. C. G. S. Sandberg. Mr.
M. Süngenberg. G. v. d. Most van
gpiik. Dr. J. Timmer. Mr. J. N'. J. E.
Heerkens Thijssen. J. W. Veldheer.
Mr. J. W. Losecaat Vermeer. H. B.
Weijland en Mr. dr. J. Wytenia.
Namens de Commissie voerde Mr.
Ch. Enschedé het woord. Deze sprak
als volgt:
Mijnheer Vam Styrum!
Een groot volk eert zijn groote man
nen, Dat is ongetwijfeld waar in 't
groot, maar het is m.i. niet minder
juist waar het een beperkten kring
geldt. Haarlem heeft zich vandaag in
derdaad groot betoond omdat hot zich
aangegord heeft om u te huldigen en
te eeren en u dank lo zeggen voor al
hetgi-en gij in de afgeloopcn 25 jaren
als lid van onzen Raad hebt gedaan.
Gij zult thans van mij niet verwach
ten dat ik een opsomming gcof van
alle uwe verdiensten.
De heer De Breuk, d:o wezens fami
lie-omstandigheden tot zijn leedwezen
hiér niet tegenwoordig kan v ezen,
heeft dat gisteren gel eelt dijk ge
daan, maar toch veroorloof ik mij in
1 algemeen er op te wijzen dat uw
groote kennis vaak den doorslag heeft
gegeven bij de besluiten van den
Raad, dat uw fijr.e scherpzinnigheid
u niet zelden amendementen aan de
hand heeft gedaan die voorstellen,
welke u goed toeschenen, in veilige
haven onderbrachten en pmilelijk cl.it
uw liefde voor goede vormari en ma
nieren steeds leiding aar.de beraad
slagingen gaf. Wij, buitenstaanders,
hebben onze wijsheid slechts kunnen
putten uit die zoo dikwijl» vereuisde
versdin^an dier stedelijke nieuwsbla
den. die naar ik niet zelden heb hoe
ren verluiden uitmunten in enjuist-
lieid en onvolledigheid, maar hoe ge
brekkig die verslagen ook zijn ge
weest, zij waren toch alleszins vol
doende om bij een overgroot drel on
zer ingezetenen de meaning ie vt sti
jgen. dat Haarlem veel aan u to dan
ken heeft en dat op dezen dag een
z chtbaar blijk van sympathie u moest
worden overhand.cd. Dat bujk v .n
sympathie heb k hans liet genegen
u aan te bieden n 'k houo mij ver
zekerd dat ik namens uwe medebur
gers spreek als ik u toewensch dat gij
nog vele jaren gelegenheid zult heb
ben uit dit instrument vroolijkc tonen
te ontlokken, tonen die ww/vcven
uw geluk en geheel overeenkomen
met een gelukkige en aoerlhKe stem
ming d.ie in uw huis <n in uw gcz'n
more heersen en.
Het valt intusschen niet to ontken
non, dat deze huldiging ook haar
schaduwzijde heeft Want het kan
wel met auuers -oi gij nent op dezen
geaenkwaaroigen u.ig uw blik naar
na verlenen en ais gij uan ziet wat
-ilzoo door u m net belang onzer ge
meente ir. gedaan, aan zon allicht ue
geuachte wel eeus bij u kunnen opko
men, ik heb genoeg gewerkt, en ue
bekende regels van De Geuostet „het
konten en het gaan" zouden onwille
keurig in uw herinnering opkomen.
Ik mag u v ergolij ken bij den berg
beklimmer, die na groote inspanning
eindelijk aangekomen is aan een plek,
waar hij even rast vindt, en die naar
beneden kijkende al die kloven en
rotsblokken ontwaart, die hij met
moeite voorbij'is gegaan, maai' nu
zich omkeerende* zich rekenschap
geeft, dat de top van den berg nog
verre verwijderd is en dat de weg, die
daarheen leidt, steil en ongemakkelijk
is, er tegen opziet dien weg te vervol
gen. Maar als deze gedachle zich van
u meester maakt, dan zoudt gij onze
burgerij teleurstellen, die van u ver
wacht en hoopt, dat gij met uw ge
zond gestel, met uw frisse keu geest en
met uw onverflauwde werkkracht den
weg zult blijven bewandelen, dien gij
ingeslagen zijt en de belangen van
0112e gemeente zult blijven beharti
gen.
En nu ten slotte nog een enkel
woord. Vriend Van Styrum Wij heb
ben elkander gekend van onze prilste
jeugd. Samen hebben wij de lagere
school bezocht en na eenigen tijd we
géns bijzondere omstandigheden elk
ander uit het oog te hebben verloren,
hebben wij na onze ontmoeting te
Leiden de vroegere vriendschapsban
den weder saamgeknoopt, die sedert
hechter en hechter zijn geworden tot
op den huidigen dag toe. ln de mogi-
1 ijklieden die u troffen hebben wij,
mijn gezin en ik, deelgenomen, maar
als er vreugde in uw huis was, waren
wij meestal daarbij tegenwoordig. De
smartelijke dagen in mijn gezin hebt
gij door uw grooten steun en uw
vriendschap trachten te verzachten
en wanneer de zon 111 mijn huis
scheen waart gij op hel. appèl en ver-
zuiindet nimmer van uw belangstel
ling te doen blijken.
Is het wonder dat ik mij gelukkig
gevoel op dezen Uwen feestdag, die
ook voor mij een foostdag is. U na
mens de Haarlemsche burgerij te
mogen begroeten eil U het beste op
uwen verderen levensweg te mogen
toewenscJien. En nu mag ik liet wel
zeggen hoe dikwijls mij dezer dagen
ter oore is gekomen, dat versclieidene
schenkers zich nog meer gedrongen
govoeld hebben hunne bijdragen te
storten, uit dankbaarheid voor uwe
hulp en uit genegenlieid voor uw per
soon, dan wel uit waardeering voor
hetgeen gij in het algemeen belang
hebt gedaan.
En zoo vertrouw lk, dat als gij dit
instrument bespeelt, en gij wilt u her
inneren de aanleiding tot dit ge
schenk, gij in de eerste plaats zult
denken aan de hulde, die u thans te
beurt valt maar mede aan de groote
vriendschap, die u persoonlijk wordt
toegedragen.
Ik heb gezegd.
Als geschc-nk werd aangeboden een
fraaie vleugelpiano.
De vleugel is van de f rma Carl
Ecke. Bij den vleugel behoort een
pianostoel.
Aan de oiano is een zilveren plaatje
aan.vebracht, waarop gegraveerd
staat: 1889- 1914 22 Jununri.
Bij het geschenk was een fraai al-
bum gevoegd, dat door den heer G.
A. Lui tin gh gecalligrafeerd is.
Het album is geval in donkerblauw
kalfsleer, waarop in goud eedrukt is-
,,1889 22 Januari 1914". Op hét
titelblad komen dezelfde woorden
voor. Verder zijn op verschillende bla
den het wapen vau Haarlem, dat der
familie Van Styrum en een opdracut
gedrukt.
De opdracht luidt als volgt:
I „Aan Jhr. Mr. F. W van Styrum,
ter herdenking aan zijn 25-jarig lid
maatschap van den Raad van tlaar-
lem, wordt dit geschenk als blijk van
waardeering aangeboden."
Verder bevat het boek bladen met
de namen van de leden van het co
mité en die van de andere schenkers
van het cadeau.
De jubilaris verklaarde z:ch zeer
getroffen door de aanbieding van liet
kortbaar geschenk en de daarbij ge
sproken hartelijke woorden Hij had
zijn best gedaan als lid van den Raad,
doch de hulde, hem vandaag U-we
zen, was een uiting van het bezien
zijner verdiensten door een jubiièuin-
bril, waarin al het goede te voor
schijn komt, doch het minder goede
onzichtbaar blijft. Hij was dankbaar,
dat het comité uit de Burgerij het
niet bij woorden alleen liet, doch
kwam dona lerentes niet gesciieiiKen
auzoo. En al werd dan ook 111 vreage
ren "tijd aan „dona' een andere bc-
teekems gehecht dan thans, toch aan
vaardde nij het geschenk zeer gaarne
in en zin der tegenwoordige betoe-
kenis.
net geschenk, zei hij, viel in goeie
aarde Hij vond het hez-t. daarvan
heerlijk, zoowel voor zichzelf als voor
zijn gezin.
Hedenmiddag was cr ten huizo v an
den lieer Van Styrum receptie.
Onder de vele bloemstukken, die
hedenmorgen ton huize van den lieer
Van Styrum bezorgd werden, was cr
een van het college van U. en W. van
Haarlem en een van een commissie
va-' N ieuwe-G rachtbe wo n ers.
Voorts kwamen cr tnl van brieven,
telegrammen en kaartjes ter gel uk-
we-'aching.
Van verschillende woningen aan de
Nieuwe Gracht, o.a. van het Bisschop
pelijk Paleis, wapperde de vlag uit
ter et-re van den heer Van Styrum.
Deze middag te half vier wordt da
jubilaris gehuldigd door het Nieuwe
Gracht-Comité, u t welks naam de
heer Mispelblom Beijer het vvoo:d
voeren zal.
DE PERS OVER HET STUK
VAN JHR. VAN RIEMSDIJK.
't Algemecm Hamirisblad schrUft
over „Pro Domo":
„Het nieuwe succe^etuk van don
he or Van Rlc-nisdtjk heeft eer: zeer
talrijk publiek tot kort bij midder
nacht in spanning gehouden. Louis
Bouwmeester, aan wien het drama is
opgedragen, speelt er de rol 111 van
den adellijken vader, die zijn zoon, in
wien alle ondeugden der voorvaderen
door inteelt zijn vergaderd, dood
schiet en daarvoor in de gevangenis
komt.
Na een prachtig gespeelde scène in
het tweede bedrijf, dat een nachtcafé
met goochelaars, tziganen, tango enz.
weergeeft, werd d-.n speler een ovatie
gebracht. Aan het slot had hij de uit
barsting van toejuichingen in ont
vangst te nemen, die mede ten doel
hadden den schrijver op het toonccl
to roepen. De heer Van Riemsdijk
verscheen echter niet."
De Nieuwe Rolt. Ct.
„Dit romantisch tooneelspel van
jhr. Van Riemsdijk, opgedragen aan
Louis Bouwmeester, werd, met dezen
in de hoofdrol, voor een talrijk cn
geestdriftig gcsleuid publiek door de
Tooneelvereeniging vertoond. Bouw
meester speelt den graaf, die, trotse!i
op zijn geslacht, zijn zoon, die een
gedegenereerd individu is en hun ge
slacht te schande maakt, doodschiet.
Hij pleegt zijn misdaad Pro Domo.
Als hij uit do gevangenis komt wil
zijn vrouw niet meer met hetn samen
leven. Zijn dochter keurt zijn tnto-
daad goed, niet om de motieven, die
hem er toe gebracht hebbc-n, maar
omdat de vader zijn zoon uit diens lij
den verlost heeft, een lijden, dat ook
zij in zich voelt, Op deze afgrijselijke
ontgoocheling voor den vader valt hét
scherm.
Het stuk lijkt ons knapper van op
zet, dan van uitwerking. De derde
acte, die een hoogtepunt in het stuk
zou moeten zijn, miste niettegen
staande hel zeer knappe spel, zoowel
van Louis als van don jeugdigen l-'i its
Bouwmeester, toch vrijwel zijn effect.
De tweede acte toont het fleurig iirté-
rieur van een nachtsociëleit cn was
van aankleeding en regie uitstekend.
In het vierde bedrijf is Bouwmees
ter geheel alleen als beklaagde voor
de onzichtbare rechtbank op het 100-
neel en vult het bedrijf met een door
niets onderbroken alleenspraak.
Aan het slot werden veel bloemen
gegeven. Dc schrijver bleef onzicht
baar."
De Telegraaf:
„Een volle zaal. Veel geklap. On
stuimig geroep om den auteur, die
niet kwam. Grove effecten en veel
bloemen.
Uit de Rechtszaal
Nu een zitting mot gesloten deuren
en een kort vertoef van de Rechtoanic
in raadkamer begint oiu elf uur de
openbare terechtzitting met de zaak
van twee
Aardappelen d i.e.v.e.n.
Ze hebben uit do schuur van
boer in de Meer zakken aardappelen,
wat lijnkoeken en haver gestolen.
t Zijn twee flinke, stevige keroi-,
cn terwijl nr. 2 wanhopig zit ic sink-
ken doet nr. 1 een zeer zonderling
verhaal van een varken, waarvoor de
bestolen boer geld aan nr. 2 had ge
geven, maar dat betaald moes', wor
den. waarvoor nr. 2 te arm was. Der
halvestal nr. 1 aardappelen?
Het causaal verband is moeilijk te
ontdekken, 't goen de president blijk
baar ook vindt. Difarom gaai hij dï
beklaagden muar 't gewone vernoor
afnemen. De zaak lijkt eenvoudig ge
noeg, want ze bekennen alles.
Dc landbouwer zet als getuige o. ui.
het varkensprobleein uiteen Beklaag
de nr. 2 bezat aardappelen tol een
waarde van ƒ25, en op dit bezit heet:
getuige hem 15 geleend. Ook aan
den anderen delinquent heeft hij w
cens geld verstrekt, maar dat Kreeg
hij denzelfdcn avond alweer terug.
Volgens de getuigen hadden geeri
\an beide daders Ivt arm, en speciaal
an rr 1 bleek dn hij srreds ver
trouwd was.
Er wordt o.a. oen man gehoord ÖP
't- begint een romantisch klankje :e
krijgen in den nacht van den dief
stal bij heldere maan in de buurt der
boerderij ee>n man zag wegsluipen,
dragend een zak van afgeronde!i
vorm.
De Officier wijs: erop dat de eersie
beklaagde het zwaarst gestraft moet
worden. Ilij was bij den landbouw r
het langst in dienst, al acht jaar, ei
genoot het volle vertrouwen. De twee
de was niet zoo lang in functie, maar
hij kefde evenals zijn kameraad ln
