ÜMiLEÜ'S DASBUD
MEPHISTO
schort aangenaam gemaakt worden.
Do mtddenstahds-vereenigïngen be
grepen het wel, die adresseerden in
1909 bij den Raad, om de progressie
motie niet aan te nemen. Natuurlijk:,
do bellanger en stoffeerder, om er
maar eens één te noemen, betaalt lie
ver wat belasting mcc-r wanneer hij!
een uitgebreide clientèle heeft; zal dej
behangersgezel van zijn kant niet;
ook veel liever een paar gulden be
lasting offeren, dan straks werkloos
naar huis gaan, omdat de patroon
geen werk meer voor hem heeft?
Men kan belastingquaesties niet
naar theoretische beginselen regelen,
omdat er zooveel practische gevol
gen aan vastzitten, 't Gaat er mee als
met de snelvarende stoomboot, die
oorouak is, dat honderd meters ver-i
der de golfslag nog den wal grond
doet afkalven.
Van hen, die vreesden voor weg
trekken van ingezetenen werd in 1909
gezegd: „zij hebben geen bewijzen,
waarom gaan zij (de ingezetenen) nu
nog niet weg naai' plaatsen, waar het
percentage minder is'?
liet antwoord Ls, dat mensche», die
eenmaal ergens gevestigd zijn en er
overigens aangenaam wonen, niet
zoo spoedig heengaan, wanne ei'
de st ij ging vanhetbelas-
ting-percentage een gelei-
d e 1 ij ko is. Maar als progressie
wordt ingevoeld en hun belasting-
eijfer dus eeu sprong omhoog doet,
dan schrikken zij en gaan heen.
Dit voor lien, die in Haarlem wo
nen. En wat do vestiging aangaat:
weten de voorstanders van progressie,
hoeveel menschen nu reeds zijn afge
schrikt door ons be asting-percentage
en hoeveel er zullen worden afge
schrikt zoodra progressie zal zijn in
gevoerd, om zich te Haarlem te ko
men vestigen'?
Daar kan de vurigste progressist
geen antwoord op geven. Maar «Jat
die kans niet bestaat durft ook hij
niet verzekeren.
J. C. P.
Buitenlandsch Overzicht
Do E3alkanvu!kaan.
Venizelos te Berlijn.
De Griekscfie minister-president Ve
nizelos heeft een langdurig bezoek
gebracht aan minister Von Jagow en
daarna het ontbijt gebruikt in hot
Roemeensche gezantschap met, den
kroonprins vein Roemenie en Von Ja
gow. In den middag bezocht 1) ij den
Rijkskanselier en daarna werd hij
ontvangen door de koningin 'van
Griekenland, die ook te Berlijn ver
toeft. Vervolgens bracht hij nog- be
zoeken aan verschillende ambassa
deurs.
Maandagavond nam hij deel aah
een gala-diner bij den keizer.
Over Albanië.
De „Wiener Allgern. Zeil." verklaart
dat Oosteiirijk-llongarije geencrlci
militaire toeSiereidselen heeft getrof
fen voor een eventueels tussehen-
h ernst in Albanië.
De toestand in Turk ij e.
Thans worden de geruchten, dat de
minister van oorlog de mobilisatie
van twee lichtingen der reserve zou
hebben bevelen, onjui.st verklaard.
Een officieuss med«3deeiing zegt dat
iu strijd mei, pessimistische opvattin
gen. ïu bevoogde kringen de burteu-
lamlscho tcestand met volkomen ver
trouwen wordt, tegemoet gezien. Hot
beuoud van den vrede is Uians noo-
dig voor de economische ontwikkeling
van liet rijk en het toepassen der Jier-
vot mingeii.
Een parlementair schandaal in
Hongarye.
Do parlementaire schandalen in
Hongarije hebben Vrijdag een hoogte
bereikt, als nog nooit te voren
Dadelijk bij de opening der zitting
van de Kamer stond graaf Albert Ap-
poiiyi o:p en ver ld aar de, dat de oppo
sitie voornemens was alle debatten ie
verijdelen, zoo de minister-president
de beleediyenile woorden, in de vorige
ziumg tegenóver do oppositie ge
bruikt, niet herroepen wilde, of ten
minste daarvoor .door don president
van het IIuisniet tot de orde zou wor
sen geroepen.
Do president verklaarde, dat hij
geen aanleiding had, den minister-
president tot de orde te roepen.
Spoedig vulden zich nu de banken
der oppositie niet afgev aardigden on
Julius Xndmssy vroeg het woord
over de orde van den dag. Voor zulk
©en redevoering moet het Huis toe
stemming geven en de meerderlicid
weigerde die toestemming. Julius An-
drassy begon toch te spreken, om zoo
het Huis te beletten, de debatten voort
te zetten. De president schorste de
zitting.
Enkele oogenblikken later kwam de
parlementsgardo in de zaal en om
singelde de banken der oppositieleden.
Zeven leden werden verzocht de zaal
te verlaten. Zij weigerden en werden
met geweld weggeleid. Julius An-
drassy werd met rust gelaten.
Nauwelijks had de president de zit
ting heropend of Julius Andrassy
stond op en begon weer te spreken.
Opnieuw schorste de president de zit
ting en opnieuw kwam de parlo-
mentsgarde binnen, om Julius An
drassy en Paul Batthyany uit de zaal
te zetten.
Nu stond de vroegere minister
graaf Aladar Zichy op, om tegen deze
handelwijze to protesteeren.
Na heropening van do zitting nam
graaf Zichy de rol van graaf Andras-
sy over en begon een redevoering, j
zonder daartoe gemachtigd of gerech
tigd te zijn.
Nu werd ook Zichy uit de zaal ge
zet. Hij plaatste zich voor de parie-
menlswaoht en zeide: „Ik verdien,
dat ik deze zaal, waarin ik zooveel
voor mijn vaderland heb gedaan, vrij
en zonder begeleiding kan verlaten."
Nauwelijks was Zichy buiten of
graaf Albert Apponyi stond op en ver
klaarde dat de oppositie, nu zij door
geweld bedet werd haar stem te doen
hooren. niet meer aan de beraadsla
gingen kon deelnemen. Op zijn voor
beeld verlieten alle leden der oppositie
dé zaal.
Van de oppositie bevrijd kon nu het
parlement de beraadslagingen voort
zetten.
Als gevolg van de gebeurtenissen
hebben reeds eenige duels plaats ge
had.
Allerlei
De gevolgen van de
Z a b e r n-z a a k.
Naar men uit goede bron verneemt
zullen do staatssecretaris baron Zorn
von Bulach en de onderstaatssecreta
rissen Petri en Mandel na den ver
jaardag des Keizers hun ontslag in
dienen.
Uit de Fransche
politiek.
Zooals reeds met een enkel woord
werd bericht, heeft Barthou, de Fran-
scho oud-minister-president, Zondag1
te Bordeaux cm rede gehouden,
waarin hij scherp te velde trok tegen;
de leden van do tegenwoordige regie
ring. Hij beschuldigde hen o. a., dat
zij allerlei aanmerkingen op zijn be
leid hadden gemaakt, maar in gV>re-
ko waren gebleven de bewijzen te le
veren voor hun beweringen.
Na deze opmerkingen over de re-
goeringspartij en liaar leiders nam
Barthou minister Caillaux onderhan
den. Deze had de vroegere regeering
kwalijk genomen, dat zij een leaning
van 1300 miilioen voorbereidde. Maar
zij zelf wil een loaning van 1900 mil-
Jioen op touw zetten en wel onder
voorwaarden, die de kosten van de
uitgifte verheugen en het succes er
van ili gevaar brengen.
Hij verweet verder aan de regeo-
riug haar onvaste houding in de
(juacstie van den driejarigen diensU
tijd. Op 30 November eischte Caillaux
nog geleidelijken terugkeer tot den
tweejarigen diensttijd en aeht dagen
geleden deelde de minister van oor
log Noulens mede, dat de wet aan rul
land do gevvensahle waarborgen voor
de veiligheid had gegeven en ock ver
der zal blijven gevan.
Do slaking in Zui d-A f r i k a.
Lit Pi etoria wordt geseind
Na een steking van vccrtron dagen
is do arbeid volkomen hervat in de
lum ieken en op de spoor wegen Maan
dagmorgen.
L.t Durban
Do spoorwegstaking is voor geëin
digd verklaard.
Uit Kaapstad
Do regeoring lieeft den arbeiders-
leider Cresvvell, die onlangs tot ge
vangenisstraf werd veroordeeld, ril
vrijheid gesteld, onid«at zij de arbei
derspartij niet wensckt te berooveu
van do diensten van één liarer voor
naamste woordvoerders in het parle
ment, nu dit deze week weder bijeen
komt.
Binnenland
TWEEDE KAMER.
Gisteren heeft de Kamer de Bcgtoo-
ting van Marine met 51 tegen 9 stem
men aangenomen. Vooraf deelde de
Minister mede, dat hij, na overleg met
zijn ambtgenoot voor Financiën had
besloten de verhoogingeu van bezol
diging voor liet personeel van loods
wezen enz. niet eerst met 1 Juli e k.,
maar reeds van 1 Januari j.l. af te
doen ingaan en hij vroeg de daarvoor
benoodigde gelden' aan. Ze werden
toegestaan en daarna de begrooting
in stemming gebracht.
Alleen de aanwezige socialisten
stemden tegen.
Zonder stemming werden de wets
ontwerpen aangenomen tot toeken
ning van pensioen aan weduwen en
wee ren van mindere geëmployeerden
werklieden en bedienden bij inrichtin
gen van 's Rijk6 zee- en landmacht en
tot goedkeuring van de te Parijs ge
sloten internationale sanitaire erver-
eenkomst. Over het eerste ontwerp
voerden de heeren Ter Laan, De Mees
ter en Roodhuyzeu het woord. De eer
ste weuschte dat de bijdragen voor
dit pensioen aan de menschen, die er
te zeer door worden gedrukt, zouden
worden vergoed maar de andere
sprekers en de Ministers van Finan
ciën en van Marine wezen dit, als in
strijd met onze pensioenwetgeving, af,
iiitussclien erkennende, dat in de aan
gevoerde bezwaren wel een grond te
moer lag voor betere loonregeling In
vele gevallen. Over igens beval de heer
De Meestor in 't bijzonder de belangen
aan van de werklieden van de Rijks
werf, die reeds vóór de wet in wer
king treedt, ontslagen worden. Doch
de Minister van Financiën, in 't alge
meen do billijkheid eener voorziening
gevoelende voor degenen, dio hun
man en vader na 1 Januari 1914 dooi
den dood verliezen, voordat de wet in
werking treedt, voegde in het ontwerp
een bepaling, waardoor dezo wedu
wen en weezen pensioengerechtigd
worden.
De discussie over de Begrooting van
Binnenlandsche Zaken (afd. volksge
zondheid) werd gisteren overigens
voortgezet. Een langó rij van sprekers
voerde er het woord over, die de Mi
nister heden zal beantwoorden.
De heer Van Hamel wees op de
noodzakelijkheid orn tegen het'pest-
gevaar een periodieke ontratiing van
schepen in te voerenen hij bepleitte
de vrije uitoefening der geneeskunde,
met strafbaarstelling niet alleen van
't veroorzaken van den dood of zwaar
letsel, maar ook van gevaar voor de
fezondheid, en de heer Van Nispen
Nijmegen) sloot zich, even als de
heeren Knobel en de Savorain Lob
man daarbij aan. De eerste vroeg een
onderzoek van een onpartijdige com
missie en de laatste betoogde dat vol
wassen menschen vrij moeten zijn om
bij ziekte hulp te zoeken waar zij
willen. Verder drong de heer van Ha
mel uan op eea afdoende beslissing
inzake de lijkverbranding, door 't uit
lokken, na de eerste crematie en be
graving van de asch, van een rechter
lijke uitspraak, hoezeer hij ook on
der onze bestaande wet de lijkver
branding geoorloofd achtte.
Door de heeren Van Nispen (Nij
megen) en Kooien werd gewezen op
do volkomen irrationeele en gevaar
voile wijze waarop de verkoop vau
vergiften in ons land is geregeld en
zij stelden de noodzakelijkheid in t-
liclit van wijziging der wet op dit
punt.
De heer Van Nispen (Rkeden) be
pleitte een uitbreiding van de keu
ring van voedingsmiddelen, (en niet
enkel san vlecsch) zoomede van niet-
alcoholhoudende dranken, terwijl hij
verder de wenschelijkheïd beloogds
van krachtige bevordering, van over
heidswege van het voor de volksvoe
ding zoo heilzame vischgebruik.
Van geheel anderen aard waren da
door d u lieer Roodenburg ter sprak .-
gebrachte onderwerpen; de betere op
leiding en cxamineering van verple
gers eu verpleegsters, voor vsie de
heer Schaper bovendien op betere
rechtspositie en dienstvoorwaarden,
korter werktijd en goede verzorging
aandrong.
Verder stelde de heer Roodenburg
daarin krachtig door dsn heer Al
bania gesteund, de billijkheid uiteen
van behoorlijke vergoeding voor ge
leden schade door interneering of
door vernietiging van besmette goede
ren iu gevallen van besmettelijke
ziekten, waarin de heer Lobman
hein ondersteunde, vooral waar aeze
iu zulke maatregelen meer dan in in
enting (behalve bij gevaar voor over
brenging der ziekte na aanraking met
pokkeitlijders) het beste middel tot
bestrijding der pokken zag.
Nog brak de heer Roodenburg een
lans voor de meerdere ondersteuning
van coöperatieve vereenigingen voor
do verbetering van de volkshuisves
ting, zoowel in de groote steden als
(door verschaffing ook van technische
voorlichting) op 't platteland, terwijl
dc heer Spiekman, in aansluiting
daarbij vooral eieun vroeg voor den
bouw van woningen voor de aller
armsten, dio zelf niet in staat zyn
door vereeniging op dit terrein ier.s
te doen.
De heer Albarda achtte voorzienin
gen uj) t vervoer van goederen en le
vensmiddelen «vooral melk) ter voor
koming van besmetting, noodig., en
stelde ln 't licht dat districts-toezicht
op dit terrein noodig was.
Nadat do heer Ketelaar den Min.
had verzocht goedgunstig te beschik
ken op subsidie-aanvragen voor Kïn-
dervacantie-kolonies en herstellings
oorden voor kinderen, behandelde de
heer Schaper nog 't teedere onder
werp van bestrijding van syphilis,
waaraan z i. ter schade var. zoovele
vrowen en kinderen, die er 't slacnt-
offer van worden, te weinig aandacht
wordt geschonken.
Zooals gezegd wa6 hedenmorgen
Minister Cort van der Linden aan het
woord om de sprekers te beantwoor
den.
SOC.-DEM. GEMEENTERAADS
LEDEN.
Zondag werd te Utrecht onder lei
ding van den heer W. H. Vliegen, «Je
jaarvergadering gehouden van So
ciaal-Democratische Gemeenteraads
leden.
De vergadering was flink bezocbl.
De voorzitter herinnerde in zijn
openingswoord aan het afgeloopen
jaar, waarbij hij met voldoening den
vooruitgang der partij constateerde.
In 1912 waren er 72 gemeenteraden
waarin 182 sociaal-democraten zit
ting hadden, terwijl deze getallen
voor 1913 zijn gestegen tot 91 gemeen
teraden met 250 leden der partij.
Friesland heeft 63 soc.-dern. raads
leden, Groningen 28, Drente 6. Over-
ijsel 87, Gelderland 15, Utrecht 7,
Noord-Holland 59, Zuid-Holland 29
en Zeeland 7.
Spreker uitte zijne geluk wensclen
met de benoeming van den heer Ter
Laan tot burgemeester van Zaandam
De aftredende bestuursleden wer
den bij acclamatie herkozen.
Na eenige bespreking werd aange
nomen een vooretel van het bestuur
om in hel jaar waarin de gemeente
raadsverkiezingen plaats vinden, in
de plaats van de gewone jaarvergade
ring in het voorjaar drie of meer ver
gaderingen te beleggen, in verschil
lende deelen des lands.
In elk dezer vergaderingen zal eene
Inleiding gehouden worden,
In de middagvergadering werden
besprekingen gevoerd over de onder
werpen: De pensioenwet, en De taak
der gemeente inzake hinderbesdhor-
raing.
Over het eerste punt was door den
lieer W. II. Vliegen in het maandblad
Do Gemeente, een inleiding geschre
ven, terwijl over het tweede punt de
heer L. Hocjenbce in dat blad ge
schreven heeft.
ONTEIGENING ZUID TE
AMSTERDAM.
1-Ict 11 bid. schrijft o. a.
De laatste wekeu zijn een groot
aantal uitspraken gevallen in zake de
Onteigening Zuid.
Naast enkele bedragen die ten
naastenbij overeenkomen met de aan
biedingen der gemeente, bepalen de
uitspraken eon veel 'booger bedrag.
Bij een dier «uitspraken werd zelfs
een bedrag toegewezen van
f 253,848,74, terwijl door de gemeente
was aangeboden f 79.811,75.
Dat is dus meer dan het drievou
dige.
Een zeer belangrijk verschil met de
aanbieding leverde ook de toekenning
van I 1,028.365.37 1/2 aan de Maat
schappij Amsteldijk, wie door de ge
meente aangeboden was een bedrug
van f 565,950.
De maatschappij had echter voor
haar eigendom gevraagd 21/2 mii
lioen gulden!
Nu reeds tan als vaststaande wor
den aangenomen, dat wanneer albe
procedures geëindigd zullen zijn, hot
bedrag dat begroot ;s voor het kleine
plan der Onteigening Zuid, nL runu
vier miilioen gulden waarvoor 143
H.A. zouden worden onteigend be
langrijk zal zrijn overschreden, niet
onwaarschijnlijk zelfs verdubbeld.
SAMENWERKING VAN INTERN.
VEREENIGINGEN.
Do hoeren J. B. Akkerman te Lei
den, A. Fehermce en H. Uytfcenboo-
gaard te .Amsterdam hebben in het
vorige jaar een klacht geuit over liet
gebrek aan organisatie tusschen de
talrijke reeds aanwezige krachten,
die streven naar de ontwikkeling en
organisatie der internationale ge
meenschap. Zij riepen daarbij op tot
het slichten van een nieuwen Inter
nationalen Vredesbond.
De propoganda-oommtesie van Vre
de door Recht, aldus wordt medege-
TWEEDE BLAD
Dinsdag 27 Januari 1914
OM ONS HEEN
No. 1880
Het Dieuwe Belastingvoorstel.
J..
In de luatste jaren zijn bij den Raad
verschillende verzoeken ingekomen
lot wijziging van onze plaatselijke
directe belasting.
De S. D. A. F. afd. Haarlem ver
zocht in September 1911 om verhoo
ging van den aftrek voor noodzake
lijk levensonderhoud van f 500.tot
1 600.aftrek voor kinderen, name
lijk f 25.per kind, tot een maximum
van honderd gulden en levens pro
gressie, voor zoover die binnen de
grenzen der gemeentewei (buiten die
grenzen zou inderdaad moeilijk gaan)
mogelijk is.
De heeren AlEers, Boon en Seeing,
vroegen, namens de Vereeiüede Huis
eigenaren, tóe tc staan, dut in plaats
van 15 procent, 30, procent van do
huuropbrengst van huizen mag wor
den afgetrokken.
En eindelijk requestreerde een
adressant, op zijn gentje, om den af
trek voor eerste levensonderhoud niet
alleen van f 500.op f 600.te bren
gen, maar tevens om (wanneer de
Raad daar niet aan wilde) voor in
komens beneden f 80J.niet meer
dan 3 procent tc heffen derhalve
een soort van progressie.
Met bijna al deze verzoeken zijn
Burgemeester en Wethouders niet in
genomen: het eenige wat zij voorstel
len is aftrek toe te staan voor kinde
ren beneden 14 jaar, van f 25.
per kind, tot een maximum van
f 150.—, daaronder begrepen kin
deren boven dien leeftijd, die wegens
lichaams- of zielsgebreken nimmer in
staat zijn om te arbeiden. Eli einde
lijk willen B. en W. inkomens van
minder dan f 1500.— tot' veelvoudui
van f 50.—, naar beneden afronden,
welke bepaling nu alleen geldt voor
inkomens van minder, dan I 800.—.
Adressanten zullen dus over het
succes van lmn.wenschen bij het da-
•gclijkseh bestuur niet bijster ingeno
men wezen en liopen op beteren uit
slag bij de meerderheid van den
Raad.
Mocht de S. D. A. P. op d i t oogen-
blik, pas vijf jaar, nadat do Raad
progressie in de plaatselijke inkom
stenbelasting verw.erp, gi-ooler toe
schietelijkheid bij B. en \V. verwach
ten? Laai. mij er aan herinneren, «lat
op 10 Maait 1909 de motie van «Je
heeren Middelkoop c.s. orii over te
gaan tot invoering van p.ugiess e .n
de heffing der plaatselijke directe
lasting met meer dan zeven stemmen,
kon halen, die van de heeren de
Braai, Modoo. Schram, Seignetfe.
Middelkoop, Welscnaar en Tinei, op
den laatste na allen onderteekanaars
van de motie de heer van Rossum
trok zich tijdens de beraadslagingen
ais voorstander terug.
Vier en twintig leden stemden er
tegen.
En nu moge liet feit dat het de
heer Middelkoop was die de motie
verdedigde, dus scherp, bitter en
agressief, oorzaak zijn geweest, dut
eeu enkele die misschien aarzelde
niet vveivl overgehaald, van 13. eu
was niet te verwachten, dat zij ia
zulk een duidelijke afwijzing welwil
lender dan zij .nu doen tegenover
progressie zouden staan. De toenma
lige voorzitter, burgemeester Boreel,
bracht in die Raadszitting «van Maart
1909 wel liulde aan den voorsteller
voor zijn ..doorwrochte rede, die van
ernstige studie getuigde", en voegde
or aan toe: ,,'t gaat den leden m.s-
schien als mij, dat zij 't met veel in
de theoretische redeneering van den
lieer Middelkoop eens kunnen zijn.
klaar nractijk met haar nadeelige
FEUILLETON
Vrij naar het Duitsch
van
EDWALD AUGUST liöNIG.
37)
Slaudiger bleef voor de tafel staan en
vulde nogmaals zijn glas, dat hij met
sidderende hand aan de lippen
bracht, en terwijl hij het langzaam
uitdronk, rustte zijn blik op do half
geopende deur, door welke hij een
blik ra Jiel donkere bureau kou wer
pen. Steeds strakker werd zijn blik,
de oogc-n traden uit hunne holton te
voorschijn, zweetdroppels parelden
op zijn voorhoofd, terwijl de smalle
lippen zich vast, op elkander drukten.
Eindelijk herstelde hij zich, hij snel
de naar de deur en trok haar haas
tig toe, en met dezelfde Jiaast draai
de hij den sleutel in het «lot om.
Hersenschimmen! mompelde hij,
cn mol een zacht gesteun zonk hij in
een stoel neer. Het is niets, niets.
Weg, weg met die dwaasheid, alles is
geëindigd, ik wil-eindelijk rust lieb-
gevolgen brengt .mij er toe, te zijn
tegon het vóorstel-Middelkoop".
Dat waa een woordje op zijn pas,
want het geheele optreden van den
heer Middelkoop in den Raad kwam
niet over de theorie heen. Zijn de
practische bezwaren van 1909 nu op
gelost of verminderd? Dé voorzitter
vreesde toen niet als de heer Van
Rossum, dat het percentage van den
hoofdei ij ken omslag zou worden op
gedreven tot 6 en wat zien wij nu'?
Dat wanneer alleen maar de aftrek
voor eerste levensonderhoud van
f 500.tot f 600.werd verhoogd,
•lit gevreeede percentage van 6 voor
alle inkomens reeds bereft zou
zijn; voegde men daar nu progressie
bij, dan zou natuurlijk dat percen
tage voor verreweg do meeste inko
mens nog veel hooger stijgen.
De theorie der progressie is zóó
klaar* en heider, dat daarover door
niemand meer behoeft te worden ge-
re «Jet wist. „Niet alie deelen van het
inkomen mogen worden belast,"meent
Prof. Oippenlieim. ,,Dat gedeelte, dat
lot instandhouding van het leven niet
kan gemist., mag niet belast, worden.
Gaat hot dun aan dehgeen' die f 100.
meer aan inkomen heeft, dan voor
d it noodzakelijk levensonderhoud
wordt vereischt, naar verhouding
even zwaar te treffen, als hem wiens
inkomen deze som met f i'7.000 oi
f 100.000 te boven gaat? Gaat het
aan. de draagkracht dezer belasting
betalers naar één maat te meten?
Naar gelang het inkomen groot er
wordt, wordt het meer vatbaar voor
belasting"'
Zoo sprak in 1909 de verdediger der
motie en zij, die hem aanhoorden,
dochten: „waarom rammeit gij met
zooveel ijver ea volharding tegen deze
openstaande deur?' Natuurlijk kan
de man van tienduizend gulden inko
men (die van honderdduizend is m
Haarlem een uiterst zeldzame soort)
iu verhouding vc-et meer betalen, dan
«ie man van vijf-, Vier-, drie twee-,
eenduizend! Maar wil hij dat ook? Is
hij daartoe bereid? Een gemeente
raad heelt immers geen enkelen ket
ting om hem vast te leggen, wanneer
hij vertrekken wEn de Haarlem
se lie gemeenteraad staat in dat op
zicht machteloozer nog, dan menig
ander gemeentebestuur omdat hij re
kening te houden heeft met de on
middellijke nabijheid van Bloemen-
daal en Heemstede, waar weinig en
geen plaatselijke inkomstenbelasting
gelieven wordt
„Dat de groote fortuinen buiten de
stad zullen gaan", betwistte de
woordvoerder van de onderteeke
naars der motie. Dio uitdrukking
was onjuist, omdat het op die zeer
weinige groote fortuinen (inderdaad
v eel geringer in aantal*, dan men wel
eins meent) niet aankomt; wel op het
veel grootere getal van de middelma
tige inkomens, die door progressie
even goed ernstig zouden worden ge
troffen. Ook door dezen zijn Haar
lems grenzen weldra overschreden.
En nu weet ik wel, dat zij niet allen
gaan kunnen, bijvoorbeeld omdat zij
dan in een sterk verhoogd school
geld voor hunne kinderen zouden
vervallen, maar menige fauiilie, die
kinderloos is of wier kinderen den
schooltijd achter den rug hebben,
zou, bij sterke, plotselinge stijgiug
der belasting, zonder twijfel onze ge
meente verlaten. En, wat vooral niet
minder bedenkelijk is, men zou zich
in het dure Haarlem niet meer komen
vestigen;
Men moet nu niet zeggen, dal dit
henepen en krenterig en weet ik wat
a l moer is; dergel ijk© benamingen
zijn theorie, waai' niets mee bereikt
wordt. Practijk, nuchtere practijk is,
dat het verblijf in Haarlem aan ge-
zaten families aangenaam wordt ge
maakt, ten bate van allen, die hier
wenen. Het is toch niet de hoofdzaak,
of een familie honderd of tweehon
derd gulden belasting méér betaalt,
maar of zij in Haarlem blijft of komt
wonen. Huishuur, alie benoodjgdhe-
den voor liet leven, eet- en drinkwa
ren, inrichting en versiering van do
woning, steun aan zaken van nut en
vermaak dat zijn de hoofdzaken!
Daarvoor moet het liicr den men-
benl Hij droogde met zijn zakdoek
zijn bezweet voorhoofd, een verachte
lijke glimlach vertoonde zich thans
om de bloedlooze. lippen. De pendule
eloeg een uur, luisterend hief Wer
ner Staudinger het hoofd oj», daar
buiten werd de huisdeur geopend en
weder gesloten. De makelaar «tond
op en opende de deur, Heinrich bleef
besluiteloos stilstaan, toen hij zijn
vader zoo onverwachts vóór zich zag,
«lie hem door een bevelenden wenk
uitnoodigde, om binnen te treden.
Ik heb op je gewacht, dat nacht
braken moet een einde nemen, zeide
do oude man, eer zijn zoon aan het
woord kon komen. Ga zitten, want
met een paar woorden is die zaak
niet afgehandeld. Je verwoest niet al-
'lceh je gezondheid, maar je verleent
ook den verzoeker toegang, heeft hij
je eenmaal in zijn klauwen, dan laat
hij je niet weder los, en je moet den
weg gaan, dien hij wil, totdat je ein
delijk onredbuar in den afgrond der
schande en des verjlcrfs stort.
/.oo erg als u liet beschouwt, is
liet niet, antwoordde Heinrich' op bit
sen toon.
Zwijg, stoof de makelaar op.
Verbitter mij niet .door .tegenspraak,
hot Jigt in je eigen belang, dat ik be
daard blijf, ik mis sinds d'-'ii avondj
waarop je geld van mij vrocgt, hon
derd thaler uit mijn kas; ik heb me
daar langen tijd hel hoofd' «-•'•* ge
broken, heb gerekend en weer gere
kend, doch ik kom tot geen ander re
sultaat, dan dat een onbevoegde hand
het achter mijn rug moet weggeno
men hebben. Het kon zijn, dat ik den
sleutel in mijn lessenaar had laten
zitten, ofschoon ik h«-t niet geloof
is er jou ook soms iets van bekend?
Heinrich sioeg voor den doordrin
genden blik, dien hij bij de laatste
woorden op zich gericht zag, dc oo
g-ui niet neder, hij was zich van zijn
schuld bewust, doch ook voorbereid
op deze aanklacht, hij moest ontke'ii-
iien, want hij wist, dat zijn vader
hein dit vergrijp nimmer vergeven
zou,
Ik heb er nooit op gelet, ant
woordde hij met hel gebaar van een
zwaar gekrenkte. Hoe gij deze vraag
tol mij kunt richten, begrijp ik niet,
ge wilt op mij toch geen ontcerende
verdenking werpen?
Bij jou lichtzinnigheid ligt deze
verdenking anders wel voor de hand.
Je hebt schulden.
Ja, die heb ik, maar nimmer zou
ik ze met een andermans geld delgen,
riep Heinrich verontwaardigd uit.
Wanneer deze- verklaring u nic-l vol
doende is, dan
Geen bedreigingen, als ik je ver
zoeken magl viel de oude man hem
t'.herp iu de rede.
Wanneer ik aangevallen word,
dan mag 'invmand mij het recht be
twisten, om mij te verdedigen, ook
gij niet, ging Heinrich verbitterd
voort. Vooral dan niet, wanneer het
mijn eer betreft, waarop ik getn
smet wil laten vallen. Ge kunt u im
mers verrekend hebben in uwe ont
vangsten en uitgaven, uw vermoeden
kan met hetzelfde recht op andere
personen in dit huis '.alien, het is
best, mogelijk, dat uw lieveling, de
dochter van Hagen...
Zwijg, viel de makelaar hem an
dermaal in de rede, en een he-vige
toorn schitterde thans uit zijn oogen.
Ik ben niet verplicht, om je reken
schap te geven van datgene, wat ik
aan de ongel uk kigen doe. Ik behoud
mijn vermoedens voor mij, eu wil de
zaak muur niet verder onderzoekei.,
doch ik herhaal met nadruk; je licht
zinnige levenswandel nroet een einde
Ik voor mij wenscli niets liever,
antwoordde Heinrich, die in een ach-
telooze houding op de sofa zittende
eu aan de punten van zijn blonden
kupve) draaiende, zijn vader onafge
wend aankeek, die de wandeling door
de kamer weder had (hervat. Zoolang
ik den ganseden dag aan den lesse
naar gesmeed ben, en slechts voor
anderen werk. zal ik eiken avond be
hoefte gevoelen, om er mijn genoe
gen eens van te némen, dit zult gij
waarschijnlijk zeer begrijpelijk vin
den, ge zijt toch immers,ook eenmaal
jong geweest. Wanneer ik echter zelf
standig ben en de vruchten van mijn
arbeid mij ten deel vallen, zal dit ze
ker wel anders worden. Geef mij dus
het noodige kapitaal, opdat ik mij
vestigen kan.
Dc makelaar was stil blijven staan,
zijn dolende bük rustte gedurende
eenige seconden doordringend op zijn
zoon. Je vestigen? vroeg hij. Ea als
wat?
Als bankier
Je schijnt nog al hooge eischen
1e spannen, spotte de oude man.
Weet je ook weik kapitaal en weixe
kundigheden daartoe vereischt wor
den?
Zoo bijzonder groot behoeft het
niet ts zijn, en de kundigheden
brengt mijn associé mede, antwoord
de Heinrich bedaard.
Je associé? En wie zai dal zijn?
Hugo Turner!
Dat nimmer, riep Werner Stau
dinger woonden. Die man is je booze
geest, hij heeft je op het pad der
lichtzinnigheid gevoerd, thans wil
hij jo exploiteeren en bedrog zou hot
einde van de historie zijn.
Ge oordeelt wel wat .scherp, va
der. Neem informaties bij" den chef
van ons huis, hij zal u omtrent mijn
vriend de beste getuigen geven.
Eenvoudig omdat hij zich niet
bekommert om de particuliere aan
gelegenheden van zijn ondergeschik
ten, ging de makelaar voort. Ik ken
dezen Turner beter, ik heb hem gade
geslagen en inlichtingen omtrent
hem ingewonnen, zoodra ik den ver
derfelijk-:; invloed bemerkte, dien
zijn vriendschap op je uitoefende.
Nimmer zal ik er in bewilligen, dat
hij je associé wordt. Blijf je echter
er op staan, dan behoef je er ook niet
op te rekenen, da; je een pfennig van
mij krijgt, want ik weet vooruit, dat
het kapitaal binnenkort naar de
maan zou zijn. Ik vv:I je een ander eu
béter voorstel doen. Je hebt me eens
gezegd, dat Elza Hoppe, de dochter
van den stadsraad, jo wel bevieL Heb
je al eens getracht met haar op een
intiemere» voet te komen?
Neen, antwoordde Heinrich, zi.-n
vader verwonderd aanziende. Ik heb
in den afgeloopen winter meermalen
met haar gedanst., en ook nu en dan
op de zangvereeniging met haar ge
praat, maar tot eene vertrouwelijke
toenadering kwam het niet.
Wellicht, dat de schuld aan jou
lag.
Dat kan wel wezen, ik wil het
volstrekt niet betwisten.
(Wordt vervolgd.)