ÜMiLEÜ'S DASBUD MEPHISTO schort aangenaam gemaakt worden. Do mtddenstahds-vereenigïngen be grepen het wel, die adresseerden in 1909 bij den Raad, om de progressie motie niet aan te nemen. Natuurlijk:, do bellanger en stoffeerder, om er maar eens één te noemen, betaalt lie ver wat belasting mcc-r wanneer hij! een uitgebreide clientèle heeft; zal dej behangersgezel van zijn kant niet; ook veel liever een paar gulden be lasting offeren, dan straks werkloos naar huis gaan, omdat de patroon geen werk meer voor hem heeft? Men kan belastingquaesties niet naar theoretische beginselen regelen, omdat er zooveel practische gevol gen aan vastzitten, 't Gaat er mee als met de snelvarende stoomboot, die oorouak is, dat honderd meters ver-i der de golfslag nog den wal grond doet afkalven. Van hen, die vreesden voor weg trekken van ingezetenen werd in 1909 gezegd: „zij hebben geen bewijzen, waarom gaan zij (de ingezetenen) nu nog niet weg naai' plaatsen, waar het percentage minder is'? liet antwoord Ls, dat mensche», die eenmaal ergens gevestigd zijn en er overigens aangenaam wonen, niet zoo spoedig heengaan, wanne ei' de st ij ging vanhetbelas- ting-percentage een gelei- d e 1 ij ko is. Maar als progressie wordt ingevoeld en hun belasting- eijfer dus eeu sprong omhoog doet, dan schrikken zij en gaan heen. Dit voor lien, die in Haarlem wo nen. En wat do vestiging aangaat: weten de voorstanders van progressie, hoeveel menschen nu reeds zijn afge schrikt door ons be asting-percentage en hoeveel er zullen worden afge schrikt zoodra progressie zal zijn in gevoerd, om zich te Haarlem te ko men vestigen'? Daar kan de vurigste progressist geen antwoord op geven. Maar «Jat die kans niet bestaat durft ook hij niet verzekeren. J. C. P. Buitenlandsch Overzicht Do E3alkanvu!kaan. Venizelos te Berlijn. De Griekscfie minister-president Ve nizelos heeft een langdurig bezoek gebracht aan minister Von Jagow en daarna het ontbijt gebruikt in hot Roemeensche gezantschap met, den kroonprins vein Roemenie en Von Ja gow. In den middag bezocht 1) ij den Rijkskanselier en daarna werd hij ontvangen door de koningin 'van Griekenland, die ook te Berlijn ver toeft. Vervolgens bracht hij nog- be zoeken aan verschillende ambassa deurs. Maandagavond nam hij deel aah een gala-diner bij den keizer. Over Albanië. De „Wiener Allgern. Zeil." verklaart dat Oosteiirijk-llongarije geencrlci militaire toeSiereidselen heeft getrof fen voor een eventueels tussehen- h ernst in Albanië. De toestand in Turk ij e. Thans worden de geruchten, dat de minister van oorlog de mobilisatie van twee lichtingen der reserve zou hebben bevelen, onjui.st verklaard. Een officieuss med«3deeiing zegt dat iu strijd mei, pessimistische opvattin gen. ïu bevoogde kringen de burteu- lamlscho tcestand met volkomen ver trouwen wordt, tegemoet gezien. Hot beuoud van den vrede is Uians noo- dig voor de economische ontwikkeling van liet rijk en het toepassen der Jier- vot mingeii. Een parlementair schandaal in Hongarye. Do parlementaire schandalen in Hongarije hebben Vrijdag een hoogte bereikt, als nog nooit te voren Dadelijk bij de opening der zitting van de Kamer stond graaf Albert Ap- poiiyi o:p en ver ld aar de, dat de oppo sitie voornemens was alle debatten ie verijdelen, zoo de minister-president de beleediyenile woorden, in de vorige ziumg tegenóver do oppositie ge bruikt, niet herroepen wilde, of ten minste daarvoor .door don president van het IIuisniet tot de orde zou wor sen geroepen. Do president verklaarde, dat hij geen aanleiding had, den minister- president tot de orde te roepen. Spoedig vulden zich nu de banken der oppositie niet afgev aardigden on Julius Xndmssy vroeg het woord over de orde van den dag. Voor zulk ©en redevoering moet het Huis toe stemming geven en de meerderlicid weigerde die toestemming. Julius An- drassy begon toch te spreken, om zoo het Huis te beletten, de debatten voort te zetten. De president schorste de zitting. Enkele oogenblikken later kwam de parlementsgardo in de zaal en om singelde de banken der oppositieleden. Zeven leden werden verzocht de zaal te verlaten. Zij weigerden en werden met geweld weggeleid. Julius An- drassy werd met rust gelaten. Nauwelijks had de president de zit ting heropend of Julius Andrassy stond op en begon weer te spreken. Opnieuw schorste de president de zit ting en opnieuw kwam de parlo- mentsgarde binnen, om Julius An drassy en Paul Batthyany uit de zaal te zetten. Nu stond de vroegere minister graaf Aladar Zichy op, om tegen deze handelwijze to protesteeren. Na heropening van do zitting nam graaf Zichy de rol van graaf Andras- sy over en begon een redevoering, j zonder daartoe gemachtigd of gerech tigd te zijn. Nu werd ook Zichy uit de zaal ge zet. Hij plaatste zich voor de parie- menlswaoht en zeide: „Ik verdien, dat ik deze zaal, waarin ik zooveel voor mijn vaderland heb gedaan, vrij en zonder begeleiding kan verlaten." Nauwelijks was Zichy buiten of graaf Albert Apponyi stond op en ver klaarde dat de oppositie, nu zij door geweld bedet werd haar stem te doen hooren. niet meer aan de beraadsla gingen kon deelnemen. Op zijn voor beeld verlieten alle leden der oppositie dé zaal. Van de oppositie bevrijd kon nu het parlement de beraadslagingen voort zetten. Als gevolg van de gebeurtenissen hebben reeds eenige duels plaats ge had. Allerlei De gevolgen van de Z a b e r n-z a a k. Naar men uit goede bron verneemt zullen do staatssecretaris baron Zorn von Bulach en de onderstaatssecreta rissen Petri en Mandel na den ver jaardag des Keizers hun ontslag in dienen. Uit de Fransche politiek. Zooals reeds met een enkel woord werd bericht, heeft Barthou, de Fran- scho oud-minister-president, Zondag1 te Bordeaux cm rede gehouden, waarin hij scherp te velde trok tegen; de leden van do tegenwoordige regie ring. Hij beschuldigde hen o. a., dat zij allerlei aanmerkingen op zijn be leid hadden gemaakt, maar in gV>re- ko waren gebleven de bewijzen te le veren voor hun beweringen. Na deze opmerkingen over de re- goeringspartij en liaar leiders nam Barthou minister Caillaux onderhan den. Deze had de vroegere regeering kwalijk genomen, dat zij een leaning van 1300 miilioen voorbereidde. Maar zij zelf wil een loaning van 1900 mil- Jioen op touw zetten en wel onder voorwaarden, die de kosten van de uitgifte verheugen en het succes er van ili gevaar brengen. Hij verweet verder aan de regeo- riug haar onvaste houding in de (juacstie van den driejarigen diensU tijd. Op 30 November eischte Caillaux nog geleidelijken terugkeer tot den tweejarigen diensttijd en aeht dagen geleden deelde de minister van oor log Noulens mede, dat de wet aan rul land do gevvensahle waarborgen voor de veiligheid had gegeven en ock ver der zal blijven gevan. Do slaking in Zui d-A f r i k a. Lit Pi etoria wordt geseind Na een steking van vccrtron dagen is do arbeid volkomen hervat in de lum ieken en op de spoor wegen Maan dagmorgen. L.t Durban Do spoorwegstaking is voor geëin digd verklaard. Uit Kaapstad Do regeoring lieeft den arbeiders- leider Cresvvell, die onlangs tot ge vangenisstraf werd veroordeeld, ril vrijheid gesteld, onid«at zij de arbei derspartij niet wensckt te berooveu van do diensten van één liarer voor naamste woordvoerders in het parle ment, nu dit deze week weder bijeen komt. Binnenland TWEEDE KAMER. Gisteren heeft de Kamer de Bcgtoo- ting van Marine met 51 tegen 9 stem men aangenomen. Vooraf deelde de Minister mede, dat hij, na overleg met zijn ambtgenoot voor Financiën had besloten de verhoogingeu van bezol diging voor liet personeel van loods wezen enz. niet eerst met 1 Juli e k., maar reeds van 1 Januari j.l. af te doen ingaan en hij vroeg de daarvoor benoodigde gelden' aan. Ze werden toegestaan en daarna de begrooting in stemming gebracht. Alleen de aanwezige socialisten stemden tegen. Zonder stemming werden de wets ontwerpen aangenomen tot toeken ning van pensioen aan weduwen en wee ren van mindere geëmployeerden werklieden en bedienden bij inrichtin gen van 's Rijk6 zee- en landmacht en tot goedkeuring van de te Parijs ge sloten internationale sanitaire erver- eenkomst. Over het eerste ontwerp voerden de heeren Ter Laan, De Mees ter en Roodhuyzeu het woord. De eer ste weuschte dat de bijdragen voor dit pensioen aan de menschen, die er te zeer door worden gedrukt, zouden worden vergoed maar de andere sprekers en de Ministers van Finan ciën en van Marine wezen dit, als in strijd met onze pensioenwetgeving, af, iiitussclien erkennende, dat in de aan gevoerde bezwaren wel een grond te moer lag voor betere loonregeling In vele gevallen. Over igens beval de heer De Meestor in 't bijzonder de belangen aan van de werklieden van de Rijks werf, die reeds vóór de wet in wer king treedt, ontslagen worden. Doch de Minister van Financiën, in 't alge meen do billijkheid eener voorziening gevoelende voor degenen, dio hun man en vader na 1 Januari 1914 dooi den dood verliezen, voordat de wet in werking treedt, voegde in het ontwerp een bepaling, waardoor dezo wedu wen en weezen pensioengerechtigd worden. De discussie over de Begrooting van Binnenlandsche Zaken (afd. volksge zondheid) werd gisteren overigens voortgezet. Een langó rij van sprekers voerde er het woord over, die de Mi nister heden zal beantwoorden. De heer Van Hamel wees op de noodzakelijkheid orn tegen het'pest- gevaar een periodieke ontratiing van schepen in te voerenen hij bepleitte de vrije uitoefening der geneeskunde, met strafbaarstelling niet alleen van 't veroorzaken van den dood of zwaar letsel, maar ook van gevaar voor de fezondheid, en de heer Van Nispen Nijmegen) sloot zich, even als de heeren Knobel en de Savorain Lob man daarbij aan. De eerste vroeg een onderzoek van een onpartijdige com missie en de laatste betoogde dat vol wassen menschen vrij moeten zijn om bij ziekte hulp te zoeken waar zij willen. Verder drong de heer van Ha mel uan op eea afdoende beslissing inzake de lijkverbranding, door 't uit lokken, na de eerste crematie en be graving van de asch, van een rechter lijke uitspraak, hoezeer hij ook on der onze bestaande wet de lijkver branding geoorloofd achtte. Door de heeren Van Nispen (Nij megen) en Kooien werd gewezen op do volkomen irrationeele en gevaar voile wijze waarop de verkoop vau vergiften in ons land is geregeld en zij stelden de noodzakelijkheid in t- liclit van wijziging der wet op dit punt. De heer Van Nispen (Rkeden) be pleitte een uitbreiding van de keu ring van voedingsmiddelen, (en niet enkel san vlecsch) zoomede van niet- alcoholhoudende dranken, terwijl hij verder de wenschelijkheïd beloogds van krachtige bevordering, van over heidswege van het voor de volksvoe ding zoo heilzame vischgebruik. Van geheel anderen aard waren da door d u lieer Roodenburg ter sprak .- gebrachte onderwerpen; de betere op leiding en cxamineering van verple gers eu verpleegsters, voor vsie de heer Schaper bovendien op betere rechtspositie en dienstvoorwaarden, korter werktijd en goede verzorging aandrong. Verder stelde de heer Roodenburg daarin krachtig door dsn heer Al bania gesteund, de billijkheid uiteen van behoorlijke vergoeding voor ge leden schade door interneering of door vernietiging van besmette goede ren iu gevallen van besmettelijke ziekten, waarin de heer Lobman hein ondersteunde, vooral waar aeze iu zulke maatregelen meer dan in in enting (behalve bij gevaar voor over brenging der ziekte na aanraking met pokkeitlijders) het beste middel tot bestrijding der pokken zag. Nog brak de heer Roodenburg een lans voor de meerdere ondersteuning van coöperatieve vereenigingen voor do verbetering van de volkshuisves ting, zoowel in de groote steden als (door verschaffing ook van technische voorlichting) op 't platteland, terwijl dc heer Spiekman, in aansluiting daarbij vooral eieun vroeg voor den bouw van woningen voor de aller armsten, dio zelf niet in staat zyn door vereeniging op dit terrein ier.s te doen. De heer Albarda achtte voorzienin gen uj) t vervoer van goederen en le vensmiddelen «vooral melk) ter voor koming van besmetting, noodig., en stelde ln 't licht dat districts-toezicht op dit terrein noodig was. Nadat do heer Ketelaar den Min. had verzocht goedgunstig te beschik ken op subsidie-aanvragen voor Kïn- dervacantie-kolonies en herstellings oorden voor kinderen, behandelde de heer Schaper nog 't teedere onder werp van bestrijding van syphilis, waaraan z i. ter schade var. zoovele vrowen en kinderen, die er 't slacnt- offer van worden, te weinig aandacht wordt geschonken. Zooals gezegd wa6 hedenmorgen Minister Cort van der Linden aan het woord om de sprekers te beantwoor den. SOC.-DEM. GEMEENTERAADS LEDEN. Zondag werd te Utrecht onder lei ding van den heer W. H. Vliegen, «Je jaarvergadering gehouden van So ciaal-Democratische Gemeenteraads leden. De vergadering was flink bezocbl. De voorzitter herinnerde in zijn openingswoord aan het afgeloopen jaar, waarbij hij met voldoening den vooruitgang der partij constateerde. In 1912 waren er 72 gemeenteraden waarin 182 sociaal-democraten zit ting hadden, terwijl deze getallen voor 1913 zijn gestegen tot 91 gemeen teraden met 250 leden der partij. Friesland heeft 63 soc.-dern. raads leden, Groningen 28, Drente 6. Over- ijsel 87, Gelderland 15, Utrecht 7, Noord-Holland 59, Zuid-Holland 29 en Zeeland 7. Spreker uitte zijne geluk wensclen met de benoeming van den heer Ter Laan tot burgemeester van Zaandam De aftredende bestuursleden wer den bij acclamatie herkozen. Na eenige bespreking werd aange nomen een vooretel van het bestuur om in hel jaar waarin de gemeente raadsverkiezingen plaats vinden, in de plaats van de gewone jaarvergade ring in het voorjaar drie of meer ver gaderingen te beleggen, in verschil lende deelen des lands. In elk dezer vergaderingen zal eene Inleiding gehouden worden, In de middagvergadering werden besprekingen gevoerd over de onder werpen: De pensioenwet, en De taak der gemeente inzake hinderbesdhor- raing. Over het eerste punt was door den lieer W. II. Vliegen in het maandblad Do Gemeente, een inleiding geschre ven, terwijl over het tweede punt de heer L. Hocjenbce in dat blad ge schreven heeft. ONTEIGENING ZUID TE AMSTERDAM. 1-Ict 11 bid. schrijft o. a. De laatste wekeu zijn een groot aantal uitspraken gevallen in zake de Onteigening Zuid. Naast enkele bedragen die ten naastenbij overeenkomen met de aan biedingen der gemeente, bepalen de uitspraken eon veel 'booger bedrag. Bij een dier «uitspraken werd zelfs een bedrag toegewezen van f 253,848,74, terwijl door de gemeente was aangeboden f 79.811,75. Dat is dus meer dan het drievou dige. Een zeer belangrijk verschil met de aanbieding leverde ook de toekenning van I 1,028.365.37 1/2 aan de Maat schappij Amsteldijk, wie door de ge meente aangeboden was een bedrug van f 565,950. De maatschappij had echter voor haar eigendom gevraagd 21/2 mii lioen gulden! Nu reeds tan als vaststaande wor den aangenomen, dat wanneer albe procedures geëindigd zullen zijn, hot bedrag dat begroot ;s voor het kleine plan der Onteigening Zuid, nL runu vier miilioen gulden waarvoor 143 H.A. zouden worden onteigend be langrijk zal zrijn overschreden, niet onwaarschijnlijk zelfs verdubbeld. SAMENWERKING VAN INTERN. VEREENIGINGEN. Do hoeren J. B. Akkerman te Lei den, A. Fehermce en H. Uytfcenboo- gaard te .Amsterdam hebben in het vorige jaar een klacht geuit over liet gebrek aan organisatie tusschen de talrijke reeds aanwezige krachten, die streven naar de ontwikkeling en organisatie der internationale ge meenschap. Zij riepen daarbij op tot het slichten van een nieuwen Inter nationalen Vredesbond. De propoganda-oommtesie van Vre de door Recht, aldus wordt medege- TWEEDE BLAD Dinsdag 27 Januari 1914 OM ONS HEEN No. 1880 Het Dieuwe Belastingvoorstel. J.. In de luatste jaren zijn bij den Raad verschillende verzoeken ingekomen lot wijziging van onze plaatselijke directe belasting. De S. D. A. F. afd. Haarlem ver zocht in September 1911 om verhoo ging van den aftrek voor noodzake lijk levensonderhoud van f 500.tot 1 600.aftrek voor kinderen, name lijk f 25.per kind, tot een maximum van honderd gulden en levens pro gressie, voor zoover die binnen de grenzen der gemeentewei (buiten die grenzen zou inderdaad moeilijk gaan) mogelijk is. De heeren AlEers, Boon en Seeing, vroegen, namens de Vereeiüede Huis eigenaren, tóe tc staan, dut in plaats van 15 procent, 30, procent van do huuropbrengst van huizen mag wor den afgetrokken. En eindelijk requestreerde een adressant, op zijn gentje, om den af trek voor eerste levensonderhoud niet alleen van f 500.op f 600.te bren gen, maar tevens om (wanneer de Raad daar niet aan wilde) voor in komens beneden f 80J.niet meer dan 3 procent tc heffen derhalve een soort van progressie. Met bijna al deze verzoeken zijn Burgemeester en Wethouders niet in genomen: het eenige wat zij voorstel len is aftrek toe te staan voor kinde ren beneden 14 jaar, van f 25. per kind, tot een maximum van f 150.—, daaronder begrepen kin deren boven dien leeftijd, die wegens lichaams- of zielsgebreken nimmer in staat zijn om te arbeiden. Eli einde lijk willen B. en W. inkomens van minder dan f 1500.— tot' veelvoudui van f 50.—, naar beneden afronden, welke bepaling nu alleen geldt voor inkomens van minder, dan I 800.—. Adressanten zullen dus over het succes van lmn.wenschen bij het da- •gclijkseh bestuur niet bijster ingeno men wezen en liopen op beteren uit slag bij de meerderheid van den Raad. Mocht de S. D. A. P. op d i t oogen- blik, pas vijf jaar, nadat do Raad progressie in de plaatselijke inkom stenbelasting verw.erp, gi-ooler toe schietelijkheid bij B. en \V. verwach ten? Laai. mij er aan herinneren, «lat op 10 Maait 1909 de motie van «Je heeren Middelkoop c.s. orii over te gaan tot invoering van p.ugiess e .n de heffing der plaatselijke directe lasting met meer dan zeven stemmen, kon halen, die van de heeren de Braai, Modoo. Schram, Seignetfe. Middelkoop, Welscnaar en Tinei, op den laatste na allen onderteekanaars van de motie de heer van Rossum trok zich tijdens de beraadslagingen ais voorstander terug. Vier en twintig leden stemden er tegen. En nu moge liet feit dat het de heer Middelkoop was die de motie verdedigde, dus scherp, bitter en agressief, oorzaak zijn geweest, dut eeu enkele die misschien aarzelde niet vveivl overgehaald, van 13. eu was niet te verwachten, dat zij ia zulk een duidelijke afwijzing welwil lender dan zij .nu doen tegenover progressie zouden staan. De toenma lige voorzitter, burgemeester Boreel, bracht in die Raadszitting «van Maart 1909 wel liulde aan den voorsteller voor zijn ..doorwrochte rede, die van ernstige studie getuigde", en voegde or aan toe: ,,'t gaat den leden m.s- schien als mij, dat zij 't met veel in de theoretische redeneering van den lieer Middelkoop eens kunnen zijn. klaar nractijk met haar nadeelige FEUILLETON Vrij naar het Duitsch van EDWALD AUGUST liöNIG. 37) Slaudiger bleef voor de tafel staan en vulde nogmaals zijn glas, dat hij met sidderende hand aan de lippen bracht, en terwijl hij het langzaam uitdronk, rustte zijn blik op do half geopende deur, door welke hij een blik ra Jiel donkere bureau kou wer pen. Steeds strakker werd zijn blik, de oogc-n traden uit hunne holton te voorschijn, zweetdroppels parelden op zijn voorhoofd, terwijl de smalle lippen zich vast, op elkander drukten. Eindelijk herstelde hij zich, hij snel de naar de deur en trok haar haas tig toe, en met dezelfde Jiaast draai de hij den sleutel in het «lot om. Hersenschimmen! mompelde hij, cn mol een zacht gesteun zonk hij in een stoel neer. Het is niets, niets. Weg, weg met die dwaasheid, alles is geëindigd, ik wil-eindelijk rust lieb- gevolgen brengt .mij er toe, te zijn tegon het vóorstel-Middelkoop". Dat waa een woordje op zijn pas, want het geheele optreden van den heer Middelkoop in den Raad kwam niet over de theorie heen. Zijn de practische bezwaren van 1909 nu op gelost of verminderd? Dé voorzitter vreesde toen niet als de heer Van Rossum, dat het percentage van den hoofdei ij ken omslag zou worden op gedreven tot 6 en wat zien wij nu'? Dat wanneer alleen maar de aftrek voor eerste levensonderhoud van f 500.tot f 600.werd verhoogd, •lit gevreeede percentage van 6 voor alle inkomens reeds bereft zou zijn; voegde men daar nu progressie bij, dan zou natuurlijk dat percen tage voor verreweg do meeste inko mens nog veel hooger stijgen. De theorie der progressie is zóó klaar* en heider, dat daarover door niemand meer behoeft te worden ge- re «Jet wist. „Niet alie deelen van het inkomen mogen worden belast,"meent Prof. Oippenlieim. ,,Dat gedeelte, dat lot instandhouding van het leven niet kan gemist., mag niet belast, worden. Gaat hot dun aan dehgeen' die f 100. meer aan inkomen heeft, dan voor d it noodzakelijk levensonderhoud wordt vereischt, naar verhouding even zwaar te treffen, als hem wiens inkomen deze som met f i'7.000 oi f 100.000 te boven gaat? Gaat het aan. de draagkracht dezer belasting betalers naar één maat te meten? Naar gelang het inkomen groot er wordt, wordt het meer vatbaar voor belasting"' Zoo sprak in 1909 de verdediger der motie en zij, die hem aanhoorden, dochten: „waarom rammeit gij met zooveel ijver ea volharding tegen deze openstaande deur?' Natuurlijk kan de man van tienduizend gulden inko men (die van honderdduizend is m Haarlem een uiterst zeldzame soort) iu verhouding vc-et meer betalen, dan «ie man van vijf-, Vier-, drie twee-, eenduizend! Maar wil hij dat ook? Is hij daartoe bereid? Een gemeente raad heelt immers geen enkelen ket ting om hem vast te leggen, wanneer hij vertrekken wEn de Haarlem se lie gemeenteraad staat in dat op zicht machteloozer nog, dan menig ander gemeentebestuur omdat hij re kening te houden heeft met de on middellijke nabijheid van Bloemen- daal en Heemstede, waar weinig en geen plaatselijke inkomstenbelasting gelieven wordt „Dat de groote fortuinen buiten de stad zullen gaan", betwistte de woordvoerder van de onderteeke naars der motie. Dio uitdrukking was onjuist, omdat het op die zeer weinige groote fortuinen (inderdaad v eel geringer in aantal*, dan men wel eins meent) niet aankomt; wel op het veel grootere getal van de middelma tige inkomens, die door progressie even goed ernstig zouden worden ge troffen. Ook door dezen zijn Haar lems grenzen weldra overschreden. En nu weet ik wel, dat zij niet allen gaan kunnen, bijvoorbeeld omdat zij dan in een sterk verhoogd school geld voor hunne kinderen zouden vervallen, maar menige fauiilie, die kinderloos is of wier kinderen den schooltijd achter den rug hebben, zou, bij sterke, plotselinge stijgiug der belasting, zonder twijfel onze ge meente verlaten. En, wat vooral niet minder bedenkelijk is, men zou zich in het dure Haarlem niet meer komen vestigen; Men moet nu niet zeggen, dal dit henepen en krenterig en weet ik wat a l moer is; dergel ijk© benamingen zijn theorie, waai' niets mee bereikt wordt. Practijk, nuchtere practijk is, dat het verblijf in Haarlem aan ge- zaten families aangenaam wordt ge maakt, ten bate van allen, die hier wenen. Het is toch niet de hoofdzaak, of een familie honderd of tweehon derd gulden belasting méér betaalt, maar of zij in Haarlem blijft of komt wonen. Huishuur, alie benoodjgdhe- den voor liet leven, eet- en drinkwa ren, inrichting en versiering van do woning, steun aan zaken van nut en vermaak dat zijn de hoofdzaken! Daarvoor moet het liicr den men- benl Hij droogde met zijn zakdoek zijn bezweet voorhoofd, een verachte lijke glimlach vertoonde zich thans om de bloedlooze. lippen. De pendule eloeg een uur, luisterend hief Wer ner Staudinger het hoofd oj», daar buiten werd de huisdeur geopend en weder gesloten. De makelaar «tond op en opende de deur, Heinrich bleef besluiteloos stilstaan, toen hij zijn vader zoo onverwachts vóór zich zag, «lie hem door een bevelenden wenk uitnoodigde, om binnen te treden. Ik heb op je gewacht, dat nacht braken moet een einde nemen, zeide do oude man, eer zijn zoon aan het woord kon komen. Ga zitten, want met een paar woorden is die zaak niet afgehandeld. Je verwoest niet al- 'lceh je gezondheid, maar je verleent ook den verzoeker toegang, heeft hij je eenmaal in zijn klauwen, dan laat hij je niet weder los, en je moet den weg gaan, dien hij wil, totdat je ein delijk onredbuar in den afgrond der schande en des verjlcrfs stort. /.oo erg als u liet beschouwt, is liet niet, antwoordde Heinrich' op bit sen toon. Zwijg, stoof de makelaar op. Verbitter mij niet .door .tegenspraak, hot Jigt in je eigen belang, dat ik be daard blijf, ik mis sinds d'-'ii avondj waarop je geld van mij vrocgt, hon derd thaler uit mijn kas; ik heb me daar langen tijd hel hoofd' «-•'•* ge broken, heb gerekend en weer gere kend, doch ik kom tot geen ander re sultaat, dan dat een onbevoegde hand het achter mijn rug moet weggeno men hebben. Het kon zijn, dat ik den sleutel in mijn lessenaar had laten zitten, ofschoon ik h«-t niet geloof is er jou ook soms iets van bekend? Heinrich sioeg voor den doordrin genden blik, dien hij bij de laatste woorden op zich gericht zag, dc oo g-ui niet neder, hij was zich van zijn schuld bewust, doch ook voorbereid op deze aanklacht, hij moest ontke'ii- iien, want hij wist, dat zijn vader hein dit vergrijp nimmer vergeven zou, Ik heb er nooit op gelet, ant woordde hij met hel gebaar van een zwaar gekrenkte. Hoe gij deze vraag tol mij kunt richten, begrijp ik niet, ge wilt op mij toch geen ontcerende verdenking werpen? Bij jou lichtzinnigheid ligt deze verdenking anders wel voor de hand. Je hebt schulden. Ja, die heb ik, maar nimmer zou ik ze met een andermans geld delgen, riep Heinrich verontwaardigd uit. Wanneer deze- verklaring u nic-l vol doende is, dan Geen bedreigingen, als ik je ver zoeken magl viel de oude man hem t'.herp iu de rede. Wanneer ik aangevallen word, dan mag 'invmand mij het recht be twisten, om mij te verdedigen, ook gij niet, ging Heinrich verbitterd voort. Vooral dan niet, wanneer het mijn eer betreft, waarop ik getn smet wil laten vallen. Ge kunt u im mers verrekend hebben in uwe ont vangsten en uitgaven, uw vermoeden kan met hetzelfde recht op andere personen in dit huis '.alien, het is best, mogelijk, dat uw lieveling, de dochter van Hagen... Zwijg, viel de makelaar hem an dermaal in de rede, en een he-vige toorn schitterde thans uit zijn oogen. Ik ben niet verplicht, om je reken schap te geven van datgene, wat ik aan de ongel uk kigen doe. Ik behoud mijn vermoedens voor mij, eu wil de zaak muur niet verder onderzoekei., doch ik herhaal met nadruk; je licht zinnige levenswandel nroet een einde Ik voor mij wenscli niets liever, antwoordde Heinrich, die in een ach- telooze houding op de sofa zittende eu aan de punten van zijn blonden kupve) draaiende, zijn vader onafge wend aankeek, die de wandeling door de kamer weder had (hervat. Zoolang ik den ganseden dag aan den lesse naar gesmeed ben, en slechts voor anderen werk. zal ik eiken avond be hoefte gevoelen, om er mijn genoe gen eens van te némen, dit zult gij waarschijnlijk zeer begrijpelijk vin den, ge zijt toch immers,ook eenmaal jong geweest. Wanneer ik echter zelf standig ben en de vruchten van mijn arbeid mij ten deel vallen, zal dit ze ker wel anders worden. Geef mij dus het noodige kapitaal, opdat ik mij vestigen kan. Dc makelaar was stil blijven staan, zijn dolende bük rustte gedurende eenige seconden doordringend op zijn zoon. Je vestigen? vroeg hij. Ea als wat? Als bankier Je schijnt nog al hooge eischen 1e spannen, spotte de oude man. Weet je ook weik kapitaal en weixe kundigheden daartoe vereischt wor den? Zoo bijzonder groot behoeft het niet ts zijn, en de kundigheden brengt mijn associé mede, antwoord de Heinrich bedaard. Je associé? En wie zai dal zijn? Hugo Turner! Dat nimmer, riep Werner Stau dinger woonden. Die man is je booze geest, hij heeft je op het pad der lichtzinnigheid gevoerd, thans wil hij jo exploiteeren en bedrog zou hot einde van de historie zijn. Ge oordeelt wel wat .scherp, va der. Neem informaties bij" den chef van ons huis, hij zal u omtrent mijn vriend de beste getuigen geven. Eenvoudig omdat hij zich niet bekommert om de particuliere aan gelegenheden van zijn ondergeschik ten, ging de makelaar voort. Ik ken dezen Turner beter, ik heb hem gade geslagen en inlichtingen omtrent hem ingewonnen, zoodra ik den ver derfelijk-:; invloed bemerkte, dien zijn vriendschap op je uitoefende. Nimmer zal ik er in bewilligen, dat hij je associé wordt. Blijf je echter er op staan, dan behoef je er ook niet op te rekenen, da; je een pfennig van mij krijgt, want ik weet vooruit, dat het kapitaal binnenkort naar de maan zou zijn. Ik vv:I je een ander eu béter voorstel doen. Je hebt me eens gezegd, dat Elza Hoppe, de dochter van den stadsraad, jo wel bevieL Heb je al eens getracht met haar op een intiemere» voet te komen? Neen, antwoordde Heinrich, zi.-n vader verwonderd aanziende. Ik heb in den afgeloopen winter meermalen met haar gedanst., en ook nu en dan op de zangvereeniging met haar ge praat, maar tot eene vertrouwelijke toenadering kwam het niet. Wellicht, dat de schuld aan jou lag. Dat kan wel wezen, ik wil het volstrekt niet betwisten. (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1914 | | pagina 5