Haarlem's Onto
mëphïstö
TWEEDE BLAD
Vrijdag 30 Januari 1914
Buitenlandscli Overzicht
De ESallkanwuIlkaian.
Nieuwe oorlog©-
plannen
Uit Athene wordt aan de Temps"
geseind
Uit de beste bron wordt bericht, dat
een overeenkomst tot stand is geko
men tussclien hot jong-Turksche co
mité en Bulgarije over do verdeeling
.van Macedonië ©n Thracié in geval
van een gelukkigen afloop van een
oorlog tegen Sorvió en Griekenland.
D c o i 1 a n d e n-q u a e s t i
In een blijkbaar geïnspireerd arti
kel verklaart de ltaliuansch© ,,Tribu'
na", dat hel antwoord van sir Edward
Grey op d© nota's van d© ambassa
deurs der mogendheden van het Drie
voudig Verbond over de Albanecsche
quaestie en de eilanden in de Egeischo
Zee, ongetwijfeld een belangrijke
schrede voorwaarts is op den weg tot
overeenstemming tussclien dc zes mo
gendheden en tot oplossing dor han
gende quae sties.
„Wij kuunen'', zoo zegt bet blad,
„ons voorstellen, dut Sir Edward
gaarne zou zien, dat Turkije zoo
spoedig mogelijk weder in het bezit
werd gesteld van de door ons bezette
eilanden. Maar als hij dit doel wil be
reiken, dan moet hij ook zijn goedkeu
ring hechten aan onze voorwaarden,
te weten de tenuitvoerlegging van de
bepalingen van het verdrag van Lau-
eanne en do inwilliging van onzen
eisch tot schadevergoeding wegens de'
vertraging.
Engeland kan ie dezer zake haren
Invloed laten gelden te Konstantino-
pel en wij zijn overtuigd, dat het
daartoe bereid zal zijn. Wij meenen
te weten, dat zijn houding mis
schien ten onrechte bij do Port©
aanleiding heeft gegeven tot een ge
heel andere opvatting. Het is zeker,
dat wij niet zullen ontkomen aaneen
toestand, dien ook minister Grey niet
voor den normalen houdt, tenzij Ita
lië, gezien den economise hen strijd en
de politieke aspiraties van de andere
mogendheden, zijn bestaan als groot©
Middellandsche Zee-mogeildtoeid ver
zekerd zal zien. i 11
Uit Zabsrn.
De kegrooling van het
It ij k s 1 a n d.
De commissie uit de Kamer heeft de
behandeling der begrooting van El-
eas-Lotharingcn ten einde gebracht.
•Zij stelde schrapping voor van het
^raktement van een kapitein der gen
darmerie als protest tegen do benoe
ming ais zoodanig te Zabern van ka
pitein Schotte, dio voor den krijgsraad
een voor kolonel Von Reuter gunstig
getuigenis beeft afgelegd.
De regeering van Elzas-
Lotharingen.
Staatssecretaris Zora von Bulach
Jieeft in de vergadering van do bo-
grootiagseojïiimssio liet bericht beves
tigd, dat <le regeeiing van Etzas-
Lotharhigen haar ontslag heeft inge
diend. Zij zal echter het ^bewind blij
ven voeren en de loopencie zaken af
doen tot de behandeling van d© ba-
grooting ten einde is gebracht.
AlloriU
liet conflict inzake de
oorlogsfabrieken.
De Fransch© bladen geven bijna
zonder uitzondering blijk van groote
ongerustheid bij de gedachte, dat
Ki'upp de baas zou worden in de Pe-
tei Jburgsciie Poetilof-fabiieken.
Op grond van do ontvangen berich
ten schijnt er geen twijfel te bestaan,
of de onderhandelingen over een ka
pitaal-uitbreiding zijn inderdaad ge
voerd.
De actie, die door de Fransehe
diplomatie in lteieisbuig gevoerd
wordt, tracht to bei eiken, uat op het
laatste uogtMiblik do totstandkoming
van do overeenkomst verhinderd,
(wordt.
De verwachting is, dat dit wel ge
lukken zal.
Het gaat blijkbaar om 20 millioon
roebel. Do Russische fabriek had uit
breiding van kupilaal noodig. De ka
pitalisten in Rusland en Frankrij»
waren niet toeschietelijk en t gevolg
.was, dat de fabriok-directie aanbie
dingen kreeg van de Petersburgscha
(vertegenwoordigers van Krnpp.
Dan zou zoo vreest men Tn
Frankrijk en Rusland do fabricage
van Russisch oorlogsmateriaal onder
Duitsche contról© komen te etoan en
dit mag niet.
Maar kan de regeering zich in dez©
particuliere zaken mengen
In elk geval, ze doet het.
Na de staking in
7, u i d-A f r i k a.
De verbanning van de tien arbeiders-
leiders in Transvaal, die in velo
kringen in Engeland en Zuid-Afrika
een storm van verontwaardiging heeft
gewelkt, was door de regeering van do
Unie met de grootste omzichtigheid
en in allo stilte voorbereid. Van tele-
phoon of telegraaf was geen gebruik
gemaakt, de noodige orders waren
door een specialen koerier per auto
naar Durban gebracht.
De ballingen weiden Maandag
nacht in een gevangeniswagen onder
sterk militair escorte naar een der
voorsteden vau Johannesburg go-
bracht en daar in een spoorwegrijtuig
gezet, waar reeds soldaten aamvozig
waren. Het station werd scherp be
waakt door politieagenten en militai
ren met de bajonet op het geweer. De
gordijntjes van alle vensters van den
trein Waren dichtgetrokken, zelfs de
spoorwegbeambten wisten niet wie zij
vervoerden, alleen werd hun gezegd,
dat het tooneolspelers waren. Ook de
gedeporteerden waren onkundig van
hetgeen hun boven het hoofd hing,
eerst aan boord werd hun medege
deeld, dat. zij naar Engeland overge
bracht zouden worden. Daarna werd
hun twee uren tijd gegeven om brie
ven aan hunr.e families te schrijven.
Aan boord waren eveneens militai
ren, dezen bleven tot het schip buiten
de haven was. Toen werden zij in
een boot weder aan wal gebracht.
De bladen aan den Rand wagen
zich niet aan oominentaren over het
gebeurde en wel vanwege de buiten
gewoon streng© censuur, die op lien
wordt toegepast.
Op hel congres van de Engclscho
Arbeiderspartij, te Glasgow gehouden,
is d© handelwijze der Unie-regeering
scherp afgekeurd. Er waren daar 600
afgevaardigden bijeen, vertegenwoor
digende ruim twee rnillioen leden, die
protesteerden tegen 't gebeurde.
Obstructie in de Oosten-
rij ksclio K arner.
De geheele zitting van Donderdag
werd in beslag genomen door obslruc-
tionistisciic redevoeringen van agra
rische en radicale Tsjechen, die beslo
ten hadden bij wijze van protest tegen
de niet-bijeenroeping van den- Bo-
heemschen Landdag, d© behandeling
van d© voorloopig© begrooling te ver
binder en.
Uit Mexico.
la Mexico te een wijdvertakte sa
menzwering tegen d© regeering ont
dekt. Het gc\olg was dat 12 personen,
waaronder 2z ufgetaardiguen, gevan
gen zijn genomen. Een aantal hunner
ls doodgeschcden.
De samenzwering zou op touw go-
zet zijn door aanhangers van Felix
Diaz en eenige generaals, o. u. gene-
rual Gonzales, zouden er bij betrok
ken zijn. Van Gonzales .verneemt men
niets en men gelooft in Mexico, dat
hij al gefusilleerd is, of aan tioord
van een buitenlandscli schip is ge
bracht. i I
binnenland
TWEEDE KAMER.
Omtrent dc discussies van gisteren
over de afiL Hooger Onderwijs van
do begrootiug van Binnenlandsche
Zaken, hebben wij alleen nog lo ver
melden dat de hoer de Savornin I.oh-
inan er bij den Minister ©p aandrong
om liet gebouw voor het Germanis
tisch Anglistisch Romanistisea- Insti
tuut te Groningen ook voor ©enige
andere doeleinden in te richten, iets
waarmee minister Cort van der Lin
den het in beginsel eens was, maar
hij kon daarvoor thans geen gelden
meer op zijn budget vragen. Bij de
artikelen betreffende liet TeclmisdlA
Hooger Onderwijs, drong de heer Do
Muwoit aan op aanstelling van een
vast hoogLecraar voor de irrigatie bij
de Tecli.-lloogeschool. Do Minister
beloofde onderzoek, maar wees er op
dat buitengewone hoogleeraren na
eenigen .tijd steeds vos to worden, wait
financieel bezwarend is.
Nog werd bij de Afd. II. Onrl. door
den lieer Koodhuyzeii nader opgeko
men tegen do z. i. onverdiende ver
wijten van partijdigheid bij het jong
ste staatsexamen. Vooral voor den
katholieken voorzitter der commissie
nam hij t op. Hij schreef die grieven
toe aan wraak vau e n niet geslaagd
candida-at, die een I laags©!i brief
schrijver In een "der prev ine. bladen
onjuist had ingelicht. Dc heer Bos en
de Minister eiioten zich bij dit betoog
aan, maar de eerste spr. wees toch
op de wenschelijkheid oui de examen-
eischen rdet te overdrijven.
Toen volgde de behandeling der
afd. Middelbaar Onderwijs, waarbij
de heeren Kooien en Ketelaar bij het
examen voor gymnastiek den eisch
verdedigden van geschiktheid voor de
leiding van bewegingsspelen, terwijl
de laatste spreker een warm pleidooi
hield voor de verhoogirig der salaris
sen van de leeraren M. Oml, die se
dert 1901 niet verhoogd, onvoldoende
waren. Van do 217 rij kei eeraren bij
de II. B. S. kunnen er maar 35 het
maximum beredken. Dit laatste plei
dooi werd met kracht ondersteund
door do heeren Al berd a, Roodhuyzen
en Schaper, die ook voora-l voor de
leeraren In tcekenen en gymnastiek
finaneiéele (en daarmee tevens morco-
le) gelijkstelling met de overigen
eischten en die bovendien voor T la
ger personeel, de amanuenses en con
cierges lotsverbetering voorstonden.
De 'heer Albarda kwam voorts op te
gen do veel. te liooge schoolgelden
(tot f 160 toe) die do gemeenten voor
leerlingen uit andere gemeenten vor
deren en vroeg des noodig bij - een
noodwetje dezen misstand o-p te hef
fen, terwijl de heer Roodhuyzen in
overweging gaf om eon commissie in
te stellen tot wijziging, in den geest
van den heer Kooien, van de examen-
erschen.
De Minister gevoelde voor sadaris-
verbetering der leeraren, maar er
moet g©ld voor zijn en waar thans
zooveel wordt gevorderd ook met
belastliig-verhooging voor sociale
nooden., kon 'hij niets heiovon. Alleen
zoiu hij terstond zijn aandacht wijden
"aan een misstand, xvl. dat het verband
ophoud© tussclien de salarissen en liet
al of niet behouden van parallel-
klassen, een verkeérd stolsel,
waarop een der sprekers had gewe
zen. Wat het bedienend personeel
aangaat, 'r.oo wenschel'ijk wellicht po
sitieverbetering was, urgent achtte de
Min. deze uiet In zak© den eisen van
■bekwaamheid als leiders van open
luchtspelen zou de Min. het program
ma der examen-eischeu lieraien.
Het artikel betreffende do Hoogeve
Burgerscholen lokte nog al lang© dis-
cussièn uit. Vooreerst over oen amen*
dement van 'do heeren Patijn c-n
Roodhuyzen om een memorie-post op
de begrooting te brengen voor een II.
B. S. met 3-jarigen cure us voor Goe-
ree en Overf'akkee, waaraan zoozeer
behoefto bestond voor die streek. Bel
de voorstellers verdedigden 't met
kracht en vonden bij de lieoucn Rood
huyzen en De Jong vooral f lm Ken
steun, maar de heer Nolens bestreed
't amend., omdat zulke voorstellen,
goed gemotiveerd van den Minister,
niet zonder voldoende gegevens van
Kamerleden moeten uitgaan.
De Min. nam 't amend, niet over
maar sprak er met sympathie van.'
Naar aanleiding van den aandrang
van den heer Sarmes om de li. B. S.
te Sappenneer van een 3- in een 5-ja--
rigen cursus om to zetten waarvoor
die gemeente een bijdrag© van f 29000
wilde geven; van den hoer Mendete,
die «hetzelfde voor Heerenveen vroeg
en van den lieer Smeenge, die een II.
B. S. met 3-jarigen cursus bepleite
voor Hoogeveen. dat. ook belangrijke
offers er voor wild© brengen, gaf de
Minister te kennen dat zijn plan was
een volgend jaar een of meer nieuwe
11. B. S. voor te dragen en voor een
of meer scholen convcrtio vun 3- in
5-jarige. En Goeiree en Overflakkco
zou dus dan in de eerste plaats voor
zulk -oen school in aanmerking ko
men. Doch er moest eerst onderzoek,
ingdstald en overleg gepleegd wor
den.
De hoer Molens meende dat de Mi
nister met zijn belofte de Kamer op
een dwaalspoor bracht cn vond 't
amend, (een soort van motie) niet;
aan te bevelen.
Ook de heer Bos, dio er voor was,
vreesde voor een onzuivere stemming,,
al liet de Minister de Kamer vrij m
haar beslissing. Hij (de heer Bos)
raadde echter aan 't amend, in te
trékken, nu bot doel vrijwel was be
reikt. En zoo deden de voorstellers
dan ook.
Na deze beraadslaging kwam 't
vakonderwijs aan de beurt.
De heer Soiiim von den- Loeff ont-
ïaaddo de oprichting van lo veel mid-;
delbarc technische scholen en vond
meer ambachtsscholen voor meer uit
gebreid vakonderwijs raadzaam, voor
de opleiding vun onderbazen, mon
teurs en <l<jigelijk©. De midd. vak-1
sc'noien voor bedrijfsleiders en chefs
van onderafdoclinigen cn fabrieken
moesten op hooger pe.l staan en wa
rén dus ook niet voor allen geschikt.
Dc heet Ketelaar sprak over de
minder goede regeling zoowel van
.suljsidioerrfng als toezicht voor do
vakscholen en bepleitte instelling van
provinciale commissies en meer over
leg tusachen Rijk. provincie en ge
meenten bij de oprichting en voor
toezicht vooral op 't geldelijk béhear.
Heden wordt het debat voortgeaet.
EERSTE KAMER.
Staatsbcgrooting 1914. (Waterstaat)
(Voorloopig Verslag).
Blijkens liet Voorloopig Versing
werd op overeenstemming gehoopt
tusschem de betrokken besHwren ten
ammon win de waterstaatsteiestanden
in Noord-Holland en Utrecht. De
werusch bot Ito! instelden van een
grondig onderzoek maar liDet pLan
Huet van de open zee vcor Amster
dam. alvorens den bouw van de nieu
we schutsluis te IJmuiden aan te
vangen, werd door andere leden ont
raden wegens daarvan te verwachten
onnoodig 'tijdverzuim.
Togen-over het vrij algemeen oor
deel, dat de wet voldoende wa-aikt te
gen te woest rijden vain a ukwnohieten
stond andoren meerling dat do auto-
imobtelen oiok grooitan Tuinder aan hét
puhliék vcirooTzakrm
Aangedrongen warol op een regeling
van liet onderhoud van wegen en wa
terwegen, op verzekering van het be
houd voji den weg tegen iliiet toene-
mend au to-vraidirt venkeerop het ver
melden van den naam der doTpen, bv,
op de oostkantoren ton behoeve ven
het verkeer met fi teen en automobie
len d e de plaatsen pass-oren.
Van verschillende zijden werd ern
stlg geklaagd over de talrijke vertra
gingen der treinen met name op Ie
lijmen Zwolle—Arnhem Zwoller—
Groningen VcnloArnhem Varilo—
Rotterdam, Nijmegen—Rotterdam
AmsterdamRotterdam over de
slechte verbinding tusechem Rotter
dam, Den Haag c-n, Hoek van Holland
niet liet noorden >eu oosten van het
lande ndaardoor mo Duitschland, met
het oog op de enorme verzending van
tuinbouwproducten.
Aangedrongen werd op instelling
eencr commissie vun advies uit de in
gezetenen La zake den post- en tele
graafdienst. op beperking der brie-
venbestefling op Zondagop een ver
bod aan den brievenbesteller om in
dienst als verkiezingsagent op te tra-
dén, Verscheidene leden wenschten
dat aangeteekende brieven aan huis
bezorgd werden.
Geklaagd' werd over de weinig ar
tistiek© uitvoering dor jubileumzegels
welker verk-rijkbaarstelliiug sommige
leden meer beschouwden als een niot
krachtig genoeg to bestrijden liefheb
berjj van verzamelaars.
Eon uniforme kleur voor de brie
venbussen door het geheele land werd
gerieflijk geacht voor het publiek.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij konïnkl. besluit zijn benoemd
tot lid en ondervoorv. van de Centr.
Commissie voor de Statistiek, mr. H.
B. Greven, hoogl. te Leiden, tot leden
dier commissie: nur. P. J. M. Aal-
barse, lid van de Tweede-Kamer, Lei
den; C. J. K. van Aalst, pres.-dir. der
Nederl. Handeimij., Amsterdam;-mr.
.T. baron (TAulnis de Bourouill, hoo^!.
Utrecht: mr. J. G. van Blom, adin.
Dep. van Justitie, 's-Gravenhage; mr.
D. P. D. Fabius, lioogl. Vrije Univ.,
Amsterdam; mr. E. Foklcer, voorz.
Centr. naad van bei-oep, Utrecht, mr.
J. P. A. Laman de Vries, hoofddir.
du*, bel., 's-Gixiveuhage; mr. Th. IL
d© Meester, lid van (le Tweede-Kamer,
's-Gravenhage; H. Polak, voorz. Alg.
Nod. Diamantbewerkersbond, Am
sterdam; W. F. Pop, gen.-majoor,
comm. Hde div.; mr. dr. j. L. A. Sal-
verda de Grave, secr.-gén. Dep. v.
Waterst., 's-Gravenhago: C. F. Stork
dir. Maclu'nofabriek Gehr. Stork
Co., Hengelo (O.); mr. J. W. S. A.
Versteeg, sscr.-igen. Dop. v. Landl).
J. II. de Waal Malefijt, oud-Min. van
Kok. beiden 's-Gravenhage.
Zijn benoemd; met ing vun 1 E"ebr.
tot burgem. der gem. Den Dungen,
jhr. Th. C. M. van Rijckevorasl; tot
id. van Dralen. W. Voriieijen; tot id.
.van Leimuidcn, Th. C. C. Nïnabor;
met hig. van 8 Febr., tot id. vain Oucl-
Beierlund A. C. de Vries Broekman-,
met ingang van 13 Febr. tot ld. van
Den Helder, A. J. J. van Steyn: met
mg. van 1 Febr., tot id. van Middel
burg, jhr. M. van den Brandeler.
OVERTREDING LOTERI J WET.
Naai- 't Hbld. verwacht zal het aan
tal strafvervolgingen wegens het hou
den van verboden loterijen naar aan
leiding vau de aigeineeno inbeslagne
ming ongeveer 909 bedragen.
DE KOLONIALE TENTOONSTEL
LING TE SEMARANG.
Ile-t „Hbld." verneemt van het Xe-
derlandsoh Comité voor genoemd©
tentoonstelling, dat is moeten worden
afgezien van liet pl*an om, voor alt©
inzendingen uit Nederland, behalve
die der machine-nijverheid, een uf-
zonderiijk Hollandach paviljoen in 1©
ricliten.
Di© inzendingen blijven dus ver
deeld over de algemeene gebouwen,
waar do Nederlandsche inzenders
zich reeds een stand hebben ver
schaft, of dat alsnog zullen doen,
voor zooverre daartoe nog gelegen
heid bestaat.
Wel ligt het in de bedoeling een©
Hollandsche winkelgalerij met ty
pisch Hollandsche winkels te bezetten
en. daaraan specifiek Hollandsche
vermakelijkheden 1e vorbinden.
Ook is besloten is, zij het ook op
besolieiden schaal, ter tentoonstelling
het maatschappelijk en privaat leven
van Nederland to doen zien, o.a. door
een belangrijke inzending van „De
Vrouw", terwijl liet Nederlandse!» co
mité der tentoonstelling zal trachten
collectieve inzendingen te verkrijgen
van daartoe in aanmerking komend©
lichamen in Nederland.
15000 GESTOLEN.
Naar de „Nieuwe Zeeuwsche Cou
rant" meldt, is te St. Jansteen, ter
wijl do bewoners naar de kerk waren,
ingebroken in de woning van L. Ver
dunnen en eon bedrag van. ongeveer
/15.000 ontvreemd. Do politie stelde
een onderzoek in, tot heden echter
zonder resultaat.
AFSCHAFFING BAKKERS-
NACHTARBEID.
Te Utrecht is ondc-r voorzitterschap
van den heer G A. H. Kool uit Tm-
sterdam de jaartijksche vergadering
van de Nederlandsche Vereeniging
van Voorstanders van Afschaffing
van Bakkersnachtarbeid.
Na opening door den voorzitter
werd zoo meldt de N. R. Ct. het
jaarverslag uitgebracht, waaruit
bleek dat de vereend ging thans elf af-
doelingen elt met 681 leden, met in
begrip van de verspreide leden.
Besloten! werd voort te gaan met do
uitgeving van D© Roepstem.
Tot voorzitter werd gekozen de heer
Gerard A. II. Kool, patroon te Am
sterdam, en tot bestuurslid de heer C.
Groen, gezel te Utrecht. De overige be
stuursleden werden bij acclamatie
herkozen.
In de middagvergadering hield de
heer II. Heybloru uit Rotterdam een
inleiding over: Onze inwendig© or
ganisatie en hoe daarin verbetering
te brengen.
Vervolgens hield do heer J. P. A.
To Boekhorst uit Bussum een inlei
ding over* Wat staat ons te wachten
ven het weteointworp-Trcub inzake af
schaffing van bakkersnachtarbeid?
In een uitvoerig betoog zette spr. de
geschiedenis uiteen van de actie, die
gedurende enkele tientallen van ja
ren gevoerd is, eerst voor afschaffing
van den Zondagsarbcid en daarna
voor afschaffing van den nachtarbeid.
Een zonnestraal was doorgebroken,
toen het ontwerp-Talma in behande
ling kwam, dool» dio hoop ging ver
vlogen toen men dm arbeidstijd in de
wet wilde oprzenion. Do wet viel en
vele voorstanders werden door moe
deloosheid bevangen. Toen werd de
Vereeniging gesticht en na do wisse
ling van ministerie heeft het bestuur
een onderhoud g-ohad met minister
ïreub. Li verband met diens medede
ling in de Tweede Kamer, dat hij een
ontwerp zou indienen, waarin het
ploegeiïstel'sel is opgenomen, betoogde
spr. vervolgens, dut de invoering van
liet ploegenstelse! In het bakkersbe
drijf onmogelijk is en een wettelijke
bevoordeeling zou beteekenen van
het grootbedrijf tegenover de kleine
patroons.
Een drglijke wet is voor spr. on
aannemelijk. Hij hoopt echter, dat
minister Treub alsnog van inzicht zal
veranderen en een ontwerp zal indie
nen in de geest va het ontwerp-Tal-
ma zonder ploegenslelsel en zonder
regeling van den arbeidsduur. (Luid
applaus.)
DE BIJDRAGE VAN AMSTER
DAM VOOR DE VERBETERING VAN
HET NOORDZEEKANAAL.
In de werkelijk© kosten vau den
voorgenomen suuisbouw te IJmuidcui
mei loeleidingskanulen, zal, inge
volge het genomen Raadsbesluit door
Amsterdam 27 7<9 worden oijgedra-
gen. Welk bedrag daarmede gemoeid
zal zijn, valt niet te zoggeu, omdat
het hier de werkelijke kostea geldt-
De geraamd© kosten bedroegen der
tien rnillioen, zoodat wanneer de ra-
mig met de werkelijkheid overeen
komt, Amsterdam een bijdrag© van
ruim f 3.6p0.000 z-ou moeten geven.
(D© duur van lie, werk wordt op 7
jaar geraamd.)
In dit bedrag is echter verrekend do
bijdrage van f 300.00, welk© Amster
dam reeds heeJt toegezegd in de ont-
aigenings w eik en toor de nieuwe siuis
FEUILLETON
Vrij naar bet Duitsch
EDWALD AUGUST KöNIG.
40)
Kind, kind, dat is een antwoord,
dal mij niet bevalt, zeide hij hoofd
schuddend en do uitdrukking van zijn
goedig gelaat werd steeds bezorg
der. Staat hij zón ver benoden ons.
O neen. dat volstrekt niet, maar
ik weet, daT hij nimmer om uiijn band
aanzoek zal doen doen, en deed hij
liet toch, dan zou hij uwe toestem
ming zeer zeker niet krijgen,
Het moet bijgevolg een man zijn,
die jou liofdo on onze achting niet
waardig is.
Neen, noen, antwoordde Elza op
gewonden, geloof dat met, er be
staan andere redenen, die als ecu on
overkomelijke slagboom tussclien ons
beiden liggen. Nog nooit is cr tot dus
ver tusschen ons over liefde gespro
ken, en toch dragen wij haar beiden
in het hart ik kan u ech
ter verder niots meer zoggen en
ook mama mag or volstrekt niets van
vernemen, zij zou mij maar uitla
chen. Vraag dus niet verder.
Maar onder zulke hopeloozc om
standigheden kun het je toch zeker
wel niet moeieHjk vallen, om van
dezen man afstand te doen?
Ik gevoel, dat ik nimmer van
hem afzien, hem nimmer vergeten
kan, zeide El/a, en een onwrikbare
vastberadenheid sprak 'er uit liaren
blik en u.t den toon barer stem.
En wat moet daar don van ko
men? vroeg hij bezorgd.
Ik zal nimmer eeo anderen man
liefhebben en eenzaam en alleen
mijn weg door liet leven gaan.
Dat is werkelijk een dwaasheid,
E'za! zeide bij, terwijl hij zijn zak
doek in de banden tot een bal ineen
rolde om or zijn kaal hoofd mode, af
te vegen. Het zou ©en vreugdeloos
teven zijn.
Niet zoo vreugdeloos als dal, aan
de zijde vaat een man, dien ik niet
liefhad. Gij moet mij heipen, mij be
schermen, papa, ik kun mij in d t cup-
zicht niet aan den wil mijner moeder
onderwerpen, nog eerder zou ik den
dood verkiezen.
De stadsraad koek een geruime poos
met slrakkeu blik liet venster uit, ter
wijl hij onverpoosd het kale hoofd
wreef, van tijd tot tijd ontsnapte ex
een zware zucht aan zijne lippen.
Ik wil je wel bekennen, dat hot hoofd
mij omloopt verbrak hij het stil
zwijgen, - - ik weet geen raad, de
zware zorgen, die er bij mij opkomen,
brengen mij als 't ware in een staat
van verdooving.
Ge kunt immers tegen mama
zeggen, dat dit huwelijk uwe goed
keuring niet wegdraagt, zoide Ëlza
smeek© nd.
Redenen, kindlief!
Zo zijn gemakkelijk gevonden,
papa!
In dit geval niet, want het moe
ten, zooale ik zeide, steekhoudende
redenen zijn, wanneer zo jo mama
wiHen overtuigen. En dezulken kan
ik niet vinden.
Ik voor mij zal echter nimmer
Stik kindlief, geen overijling,
ging hij angstig voort. Bovenal
mogen wij de eigenzinnigheid van je
mama niet opwekken, we moeten tijd
zien te winnen, totdal wij den rech
ten w eg gevonden hebben, op welken
wij dez© eigenzinnigheid hingen kun
nen. Kalmte dus en, zij het dan ook
slechts in schijn, geduldig© berus
ting. Wellicht zou het maar het bos
te zijn, wanneer je jo voorloopig on
derwierp.
Dat is mij onmogelijk.
Stil, ik meen dat immers ook
niet in ernst. Tussclien verloving en
bruiloft ligt immers nog een tijd
ruimte, dio zich lang iaat uitrekken.
Zoude dat een eerlijk© handel
wijze zijn? vroeg Elza met een licht
verwijt Wanneer ik mijn woord
geef, dan moet ik ook met het vaste
voornemen bezield zijn om het te hou
den. Neen, paixt. on dezen we® kan'
en mag ik u niet volgen.
Het dienstmeisje kwam op dit o ogen
blik zeggen, dat de soep was opgedra-
gou, vader en dochter traden dlcn-
tengcvclgo uit de vensternis.
Kalmte dus, ried de stadsraad
aan. Sproext mama over d©z© aan
gelegenheid, zoeals wol te voorzien is,
zwijg dan, wij beiden zullen na den
middag wel verder beraadslagen.
Elza knikte toestemmend, doch de
droefgeestige maar vastberaden trek
lag nog steeds om hare mondhoeken,
toen zij baar vader naar de eetka
mer volgde, waarin mevrouw Hoppe
en Bduard reeds aan tafel zaten. Ge
lijk de stadsraad het verwacht had,
begon zijne ocbtgenoole bet gesprek,
toen de soep af- en bet vleesch opge
dragen was. Zij deelde hem op een
schijnbaar kahnen, doch niettemin
scherp gemarkeerdon toon haai' ge
sprek met Werner St&udinger mede
en eindigde mot de verklaring, dut
honderden jong© dames dit aanzoek
mot vreugde zouden aannemen.
Dat geef ik gaarne toe, ant
woordde de stadsraad, terwijl hij het
vleesch sneed, tegen de partij zelve
valt niets aan te merken, doch in
zulke quaesties heeft met bet ver
stand alleen, maar ook het hart een
steui. O neen, laat mij uitspreken, Jo-
lunuia. Ge weet. dat Werner Staudin-
gor mijn intieme vriend is. en reeds
om dez© rede alleen, zou tk dat hu
welijk gaarne zien, doch we dienen'
toch ook aan Elza te vragen, o? zij
meent, aan de zijd© van dezen man
gelukkig te kunnen worden.
Neen, dat geloof ik niet, zeide
Elzni zonden" den vdaoiractiuwenden
blik te l>emerken, die schuw en hei
melijk uit de o ogen des vaders haar
trof. Ik wil slechts den man trou
wen, dien ik bemin.
En tot een reine, onbaatzuchtige
liefde acht ik den jongen Slaudinger
niot in staat, voegde Eduard er aan
toe. Voor zoover ik hem heb lee-
ren kennen, houd ik hem voor een
lichtzinnigeu windbuil.
Het hoekig© gelaat van mevrouw
Hoppe was donkerrood geworden,
hare oogen vlamden van toorn.
Wilt g© beiden het kinderachtige
meisje in haar dwaasheden sterken?
riep zij. Waarom zou het hart ge
raadpleegd moeten worden? Gelukkig
kan leder menscb worden, wanneer
hij slechts tevreden is, met datgeen,
wat hij heeft. En wat jou meen big cn
jou oordeel betreft, Eudard, zoo heb
ben beiden voor mij- niot dc minste
waarde. Je kent de menschen alleen
uit processtukken en ziet in een iege
lijk oen booswicht, zoolang hij jo het
tegendeel niet bewijst. Hoe ik over
do liefde denk, dat heb ik je reeds ge
zegd, Elm, jo roman-ideeen zullen mij
niet bek oer en, ik handel zooals plicht
en geweten het inij gebieden.
Kom, kom, Johanna, er is im
mens niemand, die-je nieeüihg bc-
Onze Lachhoek
IN GEDACUTSN.
Dienstmeisje (komt professor Sn zijn
studeerkamer storen). Meneer,
wanneer moet ik mevrouw uil d© co
rned te halen 1
Professor (in hot verschijnen van
een komeet verdiept). Den lGdon
October 1965.
AAN HET MINISTERIE.
Wat houdt u voor het beste mid
del om vooruit te komen dc stoom
of do electriciteit
Met overtuiging luidde liet ant
woord
Protectie
HOFTAAL..
Zijne Hoogheid heeft nog nooit de
zon zien opgaan zekeren avond geeft
bij zijn kamerdienaar bevol, den vol
genden morgen hern tijdig te wek
ken.
Den volgenden morgen verschijnt
d© kamerdienaar bijtijds, klopt, kucht
©von en meldt
Uwe Hoogheid wordt gewacht
de eon is gereed om op te gaan.
HAAR OVERPEINZING.
Oude juffrouw (ontevreden over
haar nieuwst© portret). Ik weet
met, maar vroeger deed men het veel
mooier 1
HET BRANDJE IN DE ORANJE-
NASSAUKAZERNE TE AMSTER
DAM.
Bij onderzoek anar de oorzaak
van het brandje ln de Oranje-Nassau-
kazerne is gebleken, dat in dit geval
niet aan kwaad willigheid behoeft ge
dacht te worden. Do sergeant van do
wacht, dio kort voor het ontdekken
van d© vlammen den stand van dei»
gasmeter had opgenomen, heeft teil
slotte erkend, bij dio bezigheid (tegen
d© bevelen in) een sigarette te bobben
gerookt. Zeer waarschijnlijk ;s 'dus
een vonk dier sigarette in het stroo-
omhuteel van den gasmeter terecht
gekomen.
75 JARIG BESTAAN DER
H. IJ. S. M.
Op een dezer dagen gehouden ver
gadering van ambtenaren en beamb
ten uit de veraahillende rangen van
het personeel, werkzaam in het Admi
nistratiegebouw der II. IJ. S. M. t©
Amsterdam, werd onder voorzittels.
schap van den beer G. J. de Vos von
Ncdervoen Cappel een comité ge
vormd, dat zich (en doel stelt dat ge
bouw bij gelegenheid van de herden
king van den dag, waarop vóór 75
jaar de eerste lijn (Amsterdam-Haar
lem) geopend werd, een feestelijk aan
zien te géven.
Kr zijn ook reeds op verschillende
stations der H. IJ. S. M. plannen voor
versiering in bewerking.
DE VLIEGKUNST EN ONS
LEGER.
Voor de vereeniging „Ons Leger"
hield de le luitenant-vlieger L. Co-
blijn te Tilburg een voordracht over
„die vliegkunst uit een militair oog
punt beschouwd".
Luitenant Coblijn ging aan de hand
van officiecle. gegevens de geschiede
nis der aviatiek na, wees er op, dat
pas van 17 Dec. 1903 af van „vliegen"
kan gesproken worden, daar alles wat
vóór dien tijd geschiedde, slechts zwe
ven was. en bracht warme hulde aan
de voormannen der vliegkunst, spe
ciaal aan de gebroeders Wright
Daarna gaf spr. een overzicht wat
gedaan is op aviatlsch gebied in de
verschillende rijken van Europa en in
Amerika, vergeleek de records van
vóór enkele jaren met die van deu
tegenwoordigen tijd en gaf ais zijn
incening te kennen, dat 't wel niet zoo
heel lang meer zal duren, dat de over
tocht over den Oceaan per vliegma
chine volbracht zal kunnen worden.
Noodzakelijk acht spr. het, dat voor
zoo n overtocht een zeer hcoge prijs
uitgeloofd worde, omdat de proeven
enorme uilgaven moeten meebrengen.
Nadat luitenant Coblijn uiteengezet
had, hoe 't mogelijk is, dat een toestel
vliegt en zijn gehoor met verschillen
de lichtbeelden, die door den spreker
werden verkkiard en omschreven, had
doen kennismaken met de verschillen
de typen van vliegmachines en moto
ren, besprak hij de eischen, die uien
aan een militair toestel moet kuunen
stellen.
Spr. was van meaning, dat het
cenig practisch nut, dat men. van een
vliegtuig kan trekken is: het te ge
bruiken voor militaire doeleinden, en
dan nog in hoofdzaak als verke-n-
niugsvvapen, niet als vcchtwapeu. Al
leen tegenover een bestuurbaren
luchtballon acht spr, het vliegtuig als
vechtwapen bruikbaar.
Als eisclien voor een militair vlieg-
tuig geeft spr. aan
strijdt, zeide de stadsraad vergoelij
kend. J/i twijfel er ook volstrekt
niet aan, of Elza zal inzien, welk een
uitstekende partij het is, maar we
moeten haar den lijd gunnen, on»
zich gemeenzaam te maken met 3.ct
denkbeeld aan dez© verloving.
Wat valt bier to bedenken'' spotte
zij schouderophalend. Wanneer zij
een deugdelijke reden aan kan voe
ren, die tegen dit huwelijk spreekt,
laat zij het dan doen, maai- zij heeft
or geen en daarom zie ik ook dc nood
zakelijkheid niet in, om den beer
Standing cr long op een antwoord to
laten wachten. Tegen hedenavond zal
Elza zich wel aan die gedachte ge
wend hei-ben, morgen ontvangt Wer
ner Staudinger van mij de uitnoodl-
ging, om met icljn zoon ons ©en be
zoek te komen brengen.
Dwing dat kind nu toch niet,
torn eon overijld bQSludt te nemen,
waarschuwde d© stadsraad, die den
mood ni(t luid, om den vertoornden
blik zijner eobtgenootc te ontmoeten.
Waartpo d:o haast? lu iedere voor
name familie is het gebruik, om een
huwelijksaanzoek op zijn vroegst na
drie dogen te beantwoorden, ook dan
wanneer dat aanzoek alleu, en der
bruid zelve gewenscht komt; men
vermijdt daardoor den schijn, alsof
men slechte op het aanzoek gewacht
had, om met beide handen to© t«
