NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
DERTIG GULDEN,
31e Jaargang No. 9397
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
ZATERDAG 7 FEBRUAFI 19'4 A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN:
PER DRIE MAANDEN: V ^an 1—5 reêeIs 50 Cts.iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem'-20 Haarlem van 1—5 regels ƒ1.—, elke regel meerƒ0.20. Reclames 30 Cent per regeL
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente)*1-30 AdvertentiCn van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
Franco per post door Nederland1.65 (Jgy rOw --ÏÏ1 v00r 3 Plaatsingen a contant
Geïllustreerd Zondagsblad, 'voor Haarlem' i I I 037Kedactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post ,0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724,
Uitgave der Vennootschap Loorens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiPn en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) geabonneerden v.ordt gewaarbergd door „The Ocean", Rekln 161, Amsterdam.
Ook de heer G. KRUGER, Voldersgracht
no. ii, week-abonné van onze courant, heeft op
Zondag 25 Januari een val op het ijs gedaan en
daardoor zijn rechter onderarm gebroken.
Ook hij had zijn polis-aanvrage ingezonden,
doch nog geen polis ontvangen.
Op het recht van uitkeering opmerkzaam ge
maakt door de uitkeering aan den heer VAN
WAMEL gedaan, heeft de. heer KRUGER ons den
30sten Januari van zijn ongeval mededeeling ge
zonden.
Den 4en Februari konden wij de noodige ver
klaringen, ook van den behandelenden geneesheer
Dr. KUENEN aan de Directie van „THE OCEAN''
verzenden en Vrijdag had reeds overeenkomstig de
polis-voorwaarden, de uitkeering plaats van
door bemiddeling van de Nederlandsche Crediet-
bank alhier als hoofdagent van de Maatschappij
„THE OCEAN", waarvoor ons kwitantie is ver
strekt.
DE ADMINISTRATIE.
dij nummer bust a ai uit
zestien bladzijden.
eerste blad.
AGENDA
ZONDAG 8 FEBRUARI.
Schouwburg. Jansweg, Hons on
Grietje, Kinderoperette, 2 uur.
Schouwburg, Janswég: De big van
het lG8e, 8 uur.
De Kroon: Bkxsc. voorstelling.
De Kroon: Biosc. Matimóe, 2 14 u.
Biosc. Theater, Gr. Markt. Voor
stelling.
Apollo-Theater: Biosc. voorstelling;
KI. Vereeniging: Biosc. voorstelling.
MAANDAG 9 FEBRUARI.
Bicsc. Theater, Gr. Markt. Voor
stelling.
Apollo-Theater: Biosc. voorstelling.
kl Vereeniging: Biosc. voonstellimg.
OM ONS HEEN
No. 1886
Yisch voor Iedereen.
Visch voor iedereen Dat moet de
leus wezen, waaronder iedereen, die
er rechtstreeks of indirect wat voor
doen kan. dat is, zou ik zeggen, elk
die er belang in stelt, optrekt om nu
eindelijk eens gedaan te krijgen, dat
in Haarlem visch gekocht kan worden
tot bescheiden prijs. Is liet niet al te
zot, dat terwijl onder den rook van
Haarlem tienduizenden en honderd
duizenden kilo's uit do zee worden
opgehaald in Haarlem liet eten van
de beste visch een weelde is voor mis
schien tien procent van de bevolking?
Toen ik onlangs een artikel over
deze zaak geschreven had, kreeg ik
een brief van een vischhandelaar uit
IJmuiden, die de vischprijzen daarin
vermeld buitengewoon hoog noemde
en liet plan had, hier visch te komen
verkoopen-tot veel lager prijs. Hij
vroeg inlichting, hoe hij nu verder
had tè handelen en ik hoop, dat hij
bezig is om goedkoops visch in Haar
lem aan deu man te brengou.
Maar al is dat zoo, hij kau met de
Leste bedoelingen aan de behoefte
naar visch niet voldoen. Stelselmatig
moet de zaak aangevat worden. Het
is daarom een goed toeken, dat in al
lerlei kringen de belangstelling voor
het vraagstuk wakker wordt. Een
zeer belangrijk stuk is juist over de
beivordering van bet vischgebruik -in
Nederland verschenen, het voorloopig
rapport namelijk van den hoofd
inspecteur der visscherij, den heer
Bottemanne. Elders in dit blad vinden*
de lezers een uittreksel daarvan, zoo
dat ik mij hier tot enkele gedeelten
bepalen kan.
Een kijk op den toestand wordt ge
geven door het nuchtere cijfer, dat 65
procent van de trawlvisch naar het
buitenland gaat. Twee derden dusl
Is 't niet kolossaal En de hoer Botte
manne wijst, niet ten onrechte, ap
een gevaar dat hierin schuilt. Als de
naburige staten hun handelspolitiek
veranderen door bijvoorbeeld aan de
grenzen een keuring voor ie schrijven
•die. natuurlijk, ook voor goede visch
zóó ingericht kan worden dat de in
voer ernstig wordt bemoeilijkt. Red.)
dan zou men voor den toestand kun
nen komen ie staan, dut de export
verminderd en de afzet in 't binnen
land op dat oogenblik nog niet gere
geld was, waardoor do vischhandel
natuurlijk ontzaglijk schade lijden
zou.
De heer Bottemanne wil dus een flink
afzetgebied in 't binnenland 6ticht«n
en markten scheppen, ook sommige
die niet geregeld voorzien worden,
ma-ar waar bij groote aanvoeren 't sur
plus boven den normalen aanvoer ge
plaatst worden kan. De aanvoer van
visch op de afslagen voor den klein
handel in 't binnenland neemt toe
die afslagen beschouwt de rapporteur
als van groote bcteckenis voor dé
economische distributie van de visch;
op die voor verbruikers is de toe
stand verschillend „op do groote
plaatsen hebben deze inrichtingen
weinig succeszij hebben over het
algemeen hetzelfde bezwaar, dat ook
centrale gemeentelijke consumptie-
markten aankleeft, dat zij slechts op
één plaats in do stad zijn gevestigd,
zoodut het bezoek tijdroovend is; bo
vendien vindt de afslag slechts op een
bepaald uur pluats en wordt de visch
telkens slechts bij een kleine hoeveel
heid tegelijk verkocht."
Het is voor iedereen" duidelijk, dat
de groote vraag waarom het hier gaat
de quaestie van do tusschenpersonen
is. Op den afslag te IJmuiden wordt
de visch dikwijls goedkoop aan de
kooplieden verkocht zoodra die te
Haarlem wordt aangeboden, is ze
duur geworden. Wat is er in dien tijd
mee gebeurd? Het raipport zegt er dit
v an
„Het aantal tusschenhandelaren, In
wier handen bij gebreke aan een goed
gecxploiteerden afslag voor den de
tailhandel de visch dikwijls overgaat
vóór zij in die van den consument
komt, verhoogt de vischprijzen. Ais
gevolg hiervan en van het risico, dat
de kleinhandelaar met zijn kleinen
omzet moet dragen, doordien hij op
onverkocht gebleven visch, die be
derft. schade lijdt, zijn de prijzen in
den detailhandel veelal hoog gesteld.
Gestreefd moet er daarom naar wor
den, het aantal tusschenpersonen en
het risico zoo klein mogelijk te doen
worden."
Zierhïer een bevestiging van den
noodlottigen kringloop, dien ik in
mijn vorig artikel aanweesde visch
is duur omdat de omzet klein is en
omdat ze duur is kan do omzet niet
groot worden, waardoor de prijs zou
dalen.
Dan beschouwt het rapport de
hoofdzaak de middelen om het visch
gebruik hier te lande te bevorderen.
Afslagen voor detailhandel (weder-
verkoopers) acht de heer Bottemanne
noodig. Gevoelende, dat hij bierbij
eenigszins in botsing komt met zijn,
hierboven vermelde, conclusie, dat het
aantal tusschenpersonen zoo klein
mogelijk wezen moet, verklaart hij
dat zoo dat voor de levering aan deze
afslagen veelal door een bepaalde
groep handelaren op de kustplaatsen
wordt gekocht.
Door de groote hoeveelheden, die
dezen meestal verzenden, kunnen zij
zich met kleine winst tevreden stellen.
„De prijzen, waarvoor de kleinhande
laren op de detailhandel-afslagen koo-
pen, zijn dan ook lager dan die, waar
voor zij. in verband met hun betrek
kelijk geri igon omzet, rechtstreeks
van den engros-handelaar zouden
kunnen köopen.
Van deze laatst© opmerking, die
natuurlijk haar grond vindt in de
practische ervaring van den samen
steller van het rapport, gevoelt de le
zer licht de groote beteekenis. Natuur
lijk wordt daarbij opgemerkt, dat de
kleinhandelaar op deze afslagen el-
ken morgen de hoeveelheid kan koo-
pen, dte hij noodig heeft, zoodat hij
geen risico behoeft te loopen door be
derf en de prijzen voor den verbruiker
laag stellen kan.
Bovendien wil de heer Bottemanne
in groote en middelmatig groote ste
den met wildoende bevolking en uit
gebreidheid een aantal kleine, een
voudig ingerichte, van gemeentewege
te exploitceren yischhailen bouwen, in
de eerste plaats in volksbuurten
ook op andere centradaar zouden
de handelaren op banken (stands;
kunnen verkoopen deze hallen zou
den wellicht voor een groot deel den
straathandel overbodig maken.
Zijn evenwel deze buurunarkten
overvoerd, dan kunnen de straathan
delaren het te veel uitventenik
waag de opmerking, dat deze soort
van handelaren, wanneer ze alleen
bij overproductie noodig is, zich wel
licht inmiddels op andere producten
zal hebben toegelegd.
De gemeente kan, volgens het rap
port, tot deze buurt-hallen, als ik ze
zou willen noemen, meewerken door
aan de handelaars zeer goedkoop de
plaatsen te verhuren en bovendien
toezicht te houden op de prijzen,
dat die niet le hoog worden. Zelfs wil
de heer Bottemanne, dat de gemeente
een bepaling maakt in het contract
voor de verhuring van die verkoop
plaatsen, waardoor zij, ais "t noodig
is, zelf de prijzen regelt, waar voor de
visch or verkocht wordt.
Er worden meer punten in het rap
port behandeld, maar ik laat het voor
dezen keer hierbij blijven. Zonder
twijfel is het stuk de overweging
waard, ik vestig er vooral de
dacht op van Raadsleden (het is bij
voegsel No. 11 van de Staatscourant;,
want zonder gemeentelijke bemoeiing
zal het doel allicht niet - worden be
reikt T. c. P.
Stadsnieuws
ORGELBESPELING
in de Groote- otf SL Bavokerk aHihier,
op Dinsdag 10 Febr. 1914, des nam.
van 1—2 uur, door den Heer Louis
Robert.
Programma: 1. Praeludiuin Es gr.
t., J. S. Bach; 2. Passacagha, G. Fres-
cobaJdv (1583—1644. 3. Larghetto, G.
F. Windel; 4a. Elevaziome, b. Offer-
torio, Domenico Zipoü. 5. Introduction
and Air with variations, J. L. Hat-ton;
6. Concert Fuge on a trumpet fanfare,
W. T. Best.
JERONIMO DE VRIES.
De heer Jeronimo de Vries, emeri
tus-predikant der gemeente van
Doopsgezinden te Haarlem, heeft we
gens voortdurende ongesteldheid be
dankt voor het lidmaatschap van de
commissie voor de liederenbundels
an den Protestantenbond, zco meldt
de N. R. Ct.
W lelrijders.
In verband met de nieuwe regeling
van indeeling der lotelingen door den
luitenant-generaal, commandant van
het. veldleger bepaald, dat. Indien mi
liciens, ingedeeld bij de compagnieën
wielrijders, geneeskundig ongeschikt
worden geoordeeld voor den rijwiel-
dienst, maar voor den infanterie-
dienst overigens geschikt worden be
vonden, zji vervangen zullen worden
door militieplichtigen afkomstig uit
het district, waartoe de afgekeurden
behooren. De voor den rijwieldlenst
afgekeurden worden alsdan ingedeeld
bij het onderdeel, dat in de vervan
ging heeft voorzien.
MUSEUM VAN KUNSTNIJVERHEID
Zondag zal in het Museum van
Kunstnijverheid alhier voor het laatst
tentoongesteld zijn de interessante
verzameling moderne lotographieën
bijeengebracht door de Vereeniging
Ned. Fotographisch Museum. Deze
tentoonstelling, die reeds veler aan
dacht heeft getrokken, biedt hen, die
in de Kunstfoiographie belang stel
len, de gelegenheid van de geleidelij
ke ontwikkeling dezer kunst een over
zicht te krijgen.
Detacheering.
Door den inspecteur der Infanterie
is bepaald, dat de sergeant le klasse
Priem van het instructie-bataljon van
10 Februari tot 1 April a.s. in ver
band met het tekort aan onderöffi
eieren bij de opleiding der voorjaars-
ploeg van de lichting 1911, bij het 10e
rm. infanterie te Haarlem zal wor
den gedetacheerd.
Overplaatsing.
Do kapitein G. le Poole van de 10e
infanterie brigade is bij koninklijk
besluit van 2 Februari 1914 no. 42 in
zijnen rang overgeplaatst bij het re
giment Jagers te s-Gravcnha.ce,
BIJTIJDS ONTWAAKT.
De Staatscourant bevat de koniukl,*
goedgekeurde statuten van de zand-
schippersvereonlging „Bijii.ids -ont
waakt' te Haarlem.
Kindervoeding.
De vereeniging Kindervoeding deel
de een warm maal uit Maandag aan
319 kinderen, Dinsdag aan 316, Don
derdag aan 323, en Vrijdag 'aan 325
kinderen.
Loonactie.
Dezer dagen zal er vergadering
worden gehouden van de Lood- en
Zinkwerkersvereeniging Door Een
dracht sterk In behandeling zai wor
den gebracht de loonactie. en de
vraag of men in staking zal gaan.
GEMENGD DUBBEL KWARTET.
Het sedert 16 O ."to her 1913 alhier en
ger Ichle Gemengd Dobbel Kwartet N.
H-, directeur de heer N. Hcogerwerf,
zal met Pint er er en deelnemen aan de
door het Wafergraaftameersch Gein.
koor J. S. Bach le Watergraafsmeer
uitgeschreven wedstrijd voor Man
nen-Dubbel on Gemengde Dubbel-
kwartetten en zal uitkomen in de 2e
afdeeling met Wandellied, van Ph.
Loots, en Viooltje vain N. Hoogerwerf.
Een Nieuwe Belasting,
uitgedacht door onzen toekenaar.
Gemeentelijke belasting op hei vertrek van gefortuneerde
personen. (Zie toelichting in de Haarlemmer Hallet.es, 3e blad
van dit nummer).