NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
3ie Jaargang No. 9403 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. zaterdag 14 februari i9'4 a
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN A D V ERTENT I ËN:
per drie maanden; ^an regels 50 Cts.: iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem 1-20 Haarlem van 1—5 regels f elke regel meer 0.20. Reclames 30 Cent per regel.
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der B|j Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) 1-30 VT Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts, per plaatsing;
Franco per post door Nederland1-65 50 cts. voor 3 plaatsingen k contant.
Geïllustreerd Zondagsblad, 'voor Haarlem' j 1 0J7H \t Ke<laclie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Cosfer. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Eureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. Do Verzekering dor (per week) geabonneerden wordt gewaarborgd door „The Ocean", Rokln 151, Amsterdam.
It NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
ZONDAG 15 FEBRUARI.
Schouwburg, Jansweg: De twee wee-
ren, 8 uur.
Soc. Vereenj©ing: Zabera in opstand,
Soc. Yereeniging, Muiltatuli-wordr.
Do Dageraad, 7 uur.
KI. Vereeniging: Liiosc. v-oons tolling.
De Kroon: Biiosc. voorstelling. 2 1/2
uur en 8 1/4 uur.
Biosc. Tliealor, Gr. Markt: VOor-
Bielling.
Apollo-'J'heatcir: Biose. VoaietelLing.
MAANDAG 16 FEBRUARI.
De Kroon: Concert Ida SantJiagens,
8 uur.
Sohouwining, Jansweg: De Prins v.
Sind, 7 1/2 uur.
KI. Vereen. Biosc. voorstelling.
Biosc. Theater, Gr. Markt. Voor
stelling.
Apollo-Theater, Biosc. vöors.eüing.
JD.dsnieuws
Om Ons II een.
In liet Derde Blad van dit num
mer vinden onze lezers een artikel:
„G. S. de Clcrcq", in de rubriek Om
Ons Heen.
Onzs Bsstrating.
Onze teckeiiaar geeft vandaag een
echels over den toestand San sommi
ge straten.
Misschien zal deze of gime zeggen,
dat, het wat overdreven is en wij
moeten erkennen, dat wij zelden een
auto zóó scheef hebben zien staan
door de schuld der bestrating.
Maar slecht is ons plaveisel, op
verschillende plaatsen in de stad en
om een beeld te kunnen geven, hoe
slecht wel, roepen wij de medewer-
kipe- van onze lezers in.
Ons verzoek is dus, dat ieder die in
ec-n slecht geplaveide straat woont, ons
daarvan mcdedeeliug doet, aan liet
adres- Redactie van Haarlems Dag-
bhr.l. Groot. Houtstraat 53. Liefst
niet bijzonderheden over de soort vaD
bestraling: kei of klinker enz.
Wo zullen dan een overzicht geven,
natuurlijk zonder de namen van de
inzenders te
REDDINGSBRIGADE VOOR
DRENKELINGEN.
Tn de druk bezochte ledenvergade
ring. Donderdagavond, onder voorzit
terschap van den heer A. J. Meije-
ririk in het Zander-Instituut gehou
den, werd mcdedeeling gedaan van de
ingekomen stukken, waaronder dc
-Koninklijke goedkeuring op dc statu
ten der vereeniging; een waardeerend
schrijven van den Burgemeester van
1' waarbü het hulpaanbod bij
ongelukken te water gaarne door de
gemeente werd aanvaard, verder de
schriftelijke toestemmingen van do
Directies van het Diaconessen hu is,
Gemeente-gasbedrijf en de gasfabriek
to .Schoten om de aanwezige zuur
stofapparaten ter beschikking der bri-
g'ade te stellen.
Verder werden de naamlijsten der
leden, vermeldende naam, telefoon
nummer, woning werkkring en ar-
be ids ure n. gecontroleerd en een woord
van dank gebracht aan den heer Joh.
Visser, Uakenessergracht, lid van" de
brigade, voor de artistieke wijze waar
op het diploma der vereeniging door
genoemden heer is ontworpen en uit
gevoerd. Onder applaus der vergade
ring aanvaardde de vereeniging het
welwillend aanbod van Dr. Venerna
om eenmaal per maand een techui-
sclien avond te organiseeren.
Mededeel ing werd gedaan van liet
voornemen van den heer L. Holzhaus,
bestuurslid, om over veertien dagen
een lezing te houden over liet onder
werp „Organisatie van het reddings-
en het Eerste hulp verleenen-wezcn
In liet binnen- en buitenland en de
noodzakelijkheid van organisatie to
Haarlem".
Na afdoening van huishoudelijke
zaken, die in snel tempo onder den
hamer doorgingen, vingen de heeren
Dr. Venoma en Dr. Ham aan met
pracüsche lessen in bet opwekken van
levensgeesten bij drenkelingen,.waar
bij menige nuttige wenk werd ton
boste gegeven. Leerrijk was dit deel
der bijeenkomst bovenmate.
Tenslotte werd door de doktoren
nog een bekwuamheidsproef afgeno-
men voor camliduatledcn der afdee-
ling B. die reeds een cursus hebben
gevojgd van ..Eerste hulp bij ongeluk-
ken", m>i liet gevolg dat de heeren
J 11 J Hulsman en J G. Tennissen
lier. diploma B behaaldendrie can-
didaatleden zullen zich later nog-
inaals aan een onderzoek onderwer- j
Pen.
N'let de Staatslote rij.
De prijs, die aan vier werklieden
van de Centraio Werkplaats ten deel
ia «allen, viel, naar men ons me
dedeelt, niet in de Staatsloterij, maar
in een der particuliere loterijen.
WELDADIGHEID NAAR VERMO
GEN.
Tor voorziening in de vacaturs,
ontstaan door het overlijden van den
heer W. A. van Vloten, werd met ul-
gomftone stemmen de heer B. Com
pact jen gekozen, als secretaris van
deze vereeniging.
SCHILDERSGEZELLEN.
V i lj dagavond werd in het Café van
den hoer Van Dijk in de Kleine Hout-
stronit een bijeenkomst gehouden van
de lloarleimtiohö afdeeling van den
Nederlands allien Schildea s^ezeücavbond
ter besprelbing der loomactie.
Dc honwlssecretairis, de heer A. W.
Jeuiii: k, befliandelde daarbij bei ant
woord der patroons inzake de loon-
en andere verzoeken.
Nadat de voorzitter de vergadering
geopend liad met een woord van wel
kom, ving do heer JenscJi zijn rede
aan.
Als de toestand was gebleven als tot
1913, zou men ook nu gren hx»ij£ver-
botging verkregen hebben. Spreker
komt op tegen de voorstelling, die ge-,
geven Ls, dat de koonsverhooging is
gegeven door de actie van „Hulp le
nigt nood." Hulp lenigt, nood heeft niet
de medewerking van den bond ge
vraagd, zooals gewoonlijk geschiedt
onder w.i-eovigingen in eenzelfde vak,
die. een actie op bouw zetten. Hulp le
nigt nood is tevreden met 2 oeait6
loori-.v 'vlicoging, terwijl .de-Uxnid' 29
cents vroeg. Spr. Wijst vorder ei op,
dun llulp lenigt nood geen kracht ach
ter haar actie kan zetten, terwijil dc
bond de 80.000 leden van liet Ne der 1.
Vakverbond achter zich heeft.
Hielp lenigt nood heef.', een actie ge
voerd in liet belang der patroons, niet
in dat der gezellen.
In hun tweede schrijven namen de
patroons een meer tegemoetkomende
houding aan. Spreker meent, dat men
de aangeboden loonsverhooging moet
aannemen, al is men niet bevredigd.
Oc»k is men niet tevreden gesteld om
trent -de verzoeken in zake verkorting
van werktijd en de beiating van over-
geld. De termijn van inwerkingtre
ding der verhoogingen is be lang, nL
niei voor 1 April 1914, 1915 en 1910.
Vastlegging in een collectief con-
tmet coi drie jaar is van belang vvoi-
een gezonde bedrijifsomicwikkeiing. Ais
de p.uivxmci don vrede wiliem, is hei H
beste aan deze verzoeken tegemoet ue
komen.
Nu Hnilip lenigt nood een spaak in
het wiel lieeflt ges tolken, is bei nood'.g
de organisatie tun, den bond to ver
sterken.
De Bond heeft verantwoorde! ijk-
heidsgevool en zal zich niet onnood iig
in don strijd begeven. Dit 4er gorust-
stel'üng van de ottgeoa'guoiiseerden
Spr. betoogde voorts, dat de belan
gen dor gezellen niet voldoen do ge-
waarborgd zijn in de Christelijke vak-
vereenigingeai.
Na voor.ezrng van e>e« ibnref van
Hulp lenigt rrood, waarin deze gemo-
uveerd heeft, waarom de vereeniging
zich Eiot <<p deze mdering wil la
ten vertegenwoordigen, loaftte spieker
deze liouding.
Ten slotte sprak die heer Jema-ii een
krachtige opwekking tot loetredmg tot
do organisatie uit.
Nadat de spr. nog emige inlidrtin-
gen had gegeven naar aan lei ding van
gestelde vmagen, gaven zich lien aan
wezigen als Lid op.
open brief
AAN BURGEMEESTER EN WET
HOUDERS VAN HAARLEM.
EdelAchtboro Heeren,
Vele eeuwen m iiet geleden dat ik
mijn uitvinding deed, die de oorzaak
zou zijn van mijn latere herrijzenis
in brons, oi) het vóórnaamste plem
Uwer stad En in al die honderden
jaren heb ik het aangezien boe de
menscblieid van mijn uitvinding par
tij tiuk, door hel uitgeven van boeken
en couranten en velerlei andere druk
werken. Soms zag" ik met vreugde het
nut dat mijn vinding stichtte, maar
veel kwam Jiet ook voor dut droefheid
mij vervulde, als de menschen het
mijne misbruikten om eikaar te be
strijden op laakbai-e wijze, of om i
pagauda ie maken voor alkcurens-
waardige dingen.
Niettemin heb ik gezwegen.
Maar er is "n grens, zelfs aan m ij n
lai moedigheid. En nu bet niet i
uitvinding, maai- mijn eigen onmid
dellijke omgeving is, die men ver-,
waarloost die G ij 1 a at v e r -
w a a r 1 o o z e n, Edc-1 Achtbare Hee
ren! nu verhef ik mijn stem. Na-,
tuurlijk doe ik dat in het dagblad i
van de onderneming, die mijn naam
draagt.
Ik zal dan tot U spreken over „bet
geen rondom mij is". Op andere wij
ze weet ik het niet aan te duiden. Het
verbeeldt een plantsoen, het gelijkt
een vuilnisbelt... liet is noch het, een,
noch het ander. Ik verzeker U, dat als
ik eens naar beneden zie (hetgeen af
en toe voorkomt als dat eeuwige ge-
tuur naar mijn A me begint te ver
velen; ik me erger! Ik zie dan een
hobbelig perkje, hier en daar van
verlepte grassprieten voorzien, verder
gedecoreerd met een paar scheefge-
vallen bloemivotten en een trieste ver
zameling rottende planten, en om
ringd door een hekje dat aan den
kant van hel Stadhuis -- ja juist aan
U w kant! plat op z'n neus ligt'
Om een populairen term te gebrui
ken zou ik willen uitroepen: N»
vraag ik in eemoede, mag zoo iets"
bestaan9 Is dot de omlijsting die I k j
verdien?
En dan moet ook Uw antwoord
zijn:
Neen!
EdelAchtbare Heeren!
Toen bet Comité Plan 1913 faijn
stijilooze bek verving door een fleurig
plantsoen vol schoone kinderen Flo-
rae, trilde mijn A van vreugdevolle
ontroering En toen later dat plant
soen, mitsgaders dc zorg ervoor, con
het Gemeentebestuur werd overge
dragen, heb ik vol vertrouwen ue-
blikt naar de ramen waarachter ik
li, mijnheer den Burgemeester, en
ook U, mijnheer den Secretaris, in
noesten arbeid zag.
IIet«ui% driewerf helaas.
Gij, EdelAchtbare Hoeren, hebt-
ni e t gedaan wat ik van U meende te
mogen verwachten. Gij hebt mijn
plantsoen verwaarloosd, dat daar
thans ligt tot aanfluiting voor de
vreemdelingen, die na 1913 onze stad
nog willen bezoeken!
Als gij, mijnheer Sandbcig. en gij.,
mijnheer Wytema., en ook gij, mijn-
heer van Bilderbeek, uit Uw raam
ziet, dan zult gij bemerken dat mijn
arm den A thans dreigend tot U op
heft...
Toch doe ik, alvorens tot krasser
maatregelen over te gaan, nog voor
T laatst een beroep op U. Gij kunt iets
herstellen, en gij móet het doen!
Schenkt mij een omgeving, mijner
waardig!
Met verschuldigden eerbied.
Uw dienstvaardige
LOURENS JANSZOON GOSTER.
Uitvinder der boekdrukkunst
mei beweegbare, uit metaal gegoten
letters.
ORGELBESPELING
in de Groote of St. Boa „kerki alhier,
op Dinsdag 17 Fel»*. 1914, des warn,
van, 1—2 uur, door den Heer Louis
Robert.
Programma: 1. Pnaeludium c-t Fuga,
e kl. terts, J. S. Bach; 2. Uraralibeai-
beitiuaig „Ach Herr-, miuli armen Sun
der", D. BusoehudJo (1G35—1707). 3,
Klage, J. - Rheinbeagei'; 4. Gliora.1 11,
Cé»5. Franck; 5. Paetora'.e, Joe. Bonnet,
C. Mare!ie en fa majeur, Alex. G-uól-
mant.
Statuten.
De Staatscourant bevat de konink
lijk goedgekeurde statuten van de
llaarlemsehe vrijwillige brandblus-
schersvereeniging „dc Tien*'.
M ij lp alen".
Gisteravond had de negende opvoe
ring van „Mijlpalen in den Schouw -
burg plaats en weer met een uitver
kochte zaal. Daarom zal de vo'gende
week de tiende vc<irs.elldng worden
gegeven. Dat is dan. de 99ste opvoe
ring. De 100=te wordt le Amsterdam
gegeven.
MUSEUM VAN KUNSTNIJVERHEID
In lit Muiseum van Kunst nijverheid
zijn. Zondag a.s. oen reeks afl>eel<lln-
geu icniioangesiold van voorworpen,
botirekking hebbende o,n do Egypti
sche kunst, uit hot Rijk.:-Museum vun
Oudheden te Leiden.
liet is merkwaardig, welk ccn sctbut
van voorwerpen, zoowel uk het oude
als uit l'öt nieuwe Egyptische rijk,
aldaar aanwezig zijn en liet is zeker
hoogst Ibelangrijk daarvan oen over
zicht ie verkrijgen.
Zondag is de tcegmig kosteloos
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug ie bekomen bij:
A. de Vries, lïaanistcog 20, een
honu; mevr. Klinkhamer, Keuaupark
20, eon insigne, W. van der Waals,
Adriaan Loosjesstraat 22, een ring;
F. Tljdgaat, Bonnesteeg 5, ren doos
je met inhoud; C. Schiphorst, Teito-
rodestraat 78, een duimstok, M. van
Koningsbrugge, Jansstraat 69, een
rozenkrans: IJsbrand en Zonen, Kou-
denhom 03, een zweep; J. Boogaard,
Paul Kragerkade 21 rood. Schoten,
een pomp.
HET HILDF.BRAND-GEDENK-
TEEKEN.
Elders in dit nummer maakten we
reeds melding van den oproep aan
het Nederlandsche volk, die door het
Hildebrand-comité gedaan wordt.
De circulaire luidt als volgt:
„Er zijn zeker weinigen onder de
nu volwassenen, die niet genoten
hebben van de „Camera Obscura" van
Ilildebrand, het boek, dat telkens
weer weet te boeien, omdat het zoo
uit het leven gegrepen is en waarin
Nicolaas Beets zich toont den scher
pen, pittigen waarnemer van het lo
ven rondom hem, Het verschijnen was
een gebeurtenis in de letterkundige
wereld.
De „Camera", waarvoor Beets steeds
warm is blijven gevoelen, heeft voor
den geheelen Nederlandschen stam
haar bekoring en frischheid behou
den.
Dit eerste groote werk bevat reeds
in kiem wat in het later leven van
Nicolaas Beets zou uitgroeien.
In sommige stukken toch als „Be
graven" en „De Wind' treffen wij al
overpeinzingen aan, die het voorspel
zijn van zijn ..Stichtelijke Uren".
Het zal 13 September 1914 honderd
jaar geleden zijn, dat Beets te Haar
lem werd geboren. In zijn geboorte
stad werd het plan gevormd hem te
eeren in het werk, dat in de ruimste
kringen zulk een grooten indruk heeft
gemaakt eii dat met ziju meer dan
vijf en twintig drukken eenig is te
midden van de geweldige verschei
denheid van litteratuur der laatste
vijf-en-ze vent ig jaren.
Het Bestuur van de afdeeling Haar
lem en Omstreken van het Algemeen
Nederlandsch Verbond, dai het initia
tief nam, dacht zich en terecht
die hulde het meest natuurlijk en
meest toepasselijk, wanneer aan liet
einde van de Dreef bij den Haarlem
mer Hout een gedenkteeken voor Ilil
debrand zou kunnen worden ge
plaatst,
Op verzoek van die Afdeeling heb
ben ondergetekenden haar taak
overgenomen, ten einde aan de hulde
't zuiver plaatselijk karakter te ont
nemen. Ton volle instemmende met
de hoofdlijnen vun het plan wenden
zij zich nu tot allen in Groot-Neder
land, die voor Nicolaas Beets gevoe
len, met verzoek hen te willen steu
nen door een geldelijke bijdrage voor
de voorbereiding en uitvoering van
dit gedenkteeken.
Daarvoor is reeds een prijsvraag,
open voor alle Nederlandsche kun
stenaars, uitgeschreven.
Wij stellen ons voor. dat onze wen-
schen verwerkelijkt zullen worden in
de laatste dagen 5 an Augustus, wan
neer het 33ste Taal- e-n Letterkundig
Congres te Haarlem wordt gehouden.
Gaarne zouden wij derhalve zien,
dat er spoed gemaakt werd met de
toezending van de benoodigde gelden
en wij verzoeken U dus dringend hij-
gaand inschrijvingsbiJjct ingevuld en
duidelijk onderteekena te zenden aan
den Algeineenen Penningmeester J.
B. van Loghem B. I., Zonuelaan 2,
Haarlem, of aan een der leden van
het Nationaal Comité wier namen met
een op de lijst zijn aangegeven
De voorzitters \ari het Eere-Coinité
zijn de heerenMr. \Y. Cort van der
Linden, Minister van Binnenlandsche
Zaken, '.e "e-Gravenhage, voorzitter.
Mr. dr. W. 1". van Leeuwen, Com
missaris der Koningin iri Noord-llol-
land, te Haarlem, voorzitter.
Voorts zijn leden alle Commissaris
sen der Koningin in de verschillende
provincies, en vele mannen \an
naam op allerlei gebied.
De leden uit Haarlem en omstre
ken zijn de heeren Ds. P. E Barbas,
predikant, le Haarlem. M. Bauer,
kunstschilder, te Aerdenhout. Jbr. .Mr.
J. W. G, Boreel van Ilogelanden, lid
van Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland, te Velsen. A. de Clcrcq, di
recteur der llaarlemsehe Bankveree-
niging. te Aerdenhout. J. T. Cromer,
oud-Minister van Koloniën, te Sant
poort Mr. Gh. Enschedé, te Haarlem.
J. F. baron van Heeckeren van Wa
llen. directeur der Hollandsche Han
delsbank, te Haarlem. Jbr dr. M. F.
van Lenuep, emeritus-predikant, :e
Aerdenhout. Jac. van Loov, ltlt-.'kun
dige, te Haarlem. A D. de Mar
Oyens, te Overveen. J. H. Róssing,
journalist, te Haarlem. Leonard A.
Springer, tuin-architect, t- llaarkni.
A. Stoop, lid van den Raad «an Bij
stand 5 an liei Alg. Nc-dtrl. Verbond,
te Bloemèndaal. J. C. Tadcina. te
Haarlem. Mr. A. W. Thöue. Presi
dent-Directeur van Teylers-Stichl.ng,
te Haarlem. Mr. G. van Tienhoven,
oud-Commissaris der Koningin In de
provincie Noord-Holland, te Aerden
hout. üs. Jeroitïmo de Vries. oud-Pre
dikant, te Haarlem. Johan Winkler,
letterkundige, le Haarlem.
Het Nationaal Comité bastaat uit
OP SOMMIGE HAARLEMSCHE STRATEN
Hij gaat op 3t hobblig pad en struikelt met zijn voet,
Die op het onverwachts een hoogte of kuil ontmoet.
