TWEEDE BLAD
Zaterdag 28 Februari 1914
Haarlemsche
Handelsvereeniging
Goedgekeurd bij Koninklijk Besluit
van 12 Nov. 1892 No. 29 en gewij
zigd bij Koninki. besluit van 21
Mei 1897 No. 58 en van 13 Juli
1909, No. 52.
Bureau: Jansweg 11, geopend alle
werkdagen van 9—5 uur.
Telephoon No. 403.
Op 10 Mei 1892 werd bovengenoem
de Vereeniging bier ter stede opge
richt met bet doel de belangen der le
den op allerlei gebied to behartigen,
doch allereerst de belangen hunner
handel of bedrijf te bevorderen eu
wei speciual door het verstrekken
van inforuratiën en het incasseeren
van dubieuss vorderingen.
Voor posten welke men de vereeni
ging ter unordering in handen stelt
op buiten de stad woonachtige per
sonen moet 10 cu porto worden be
taald, terwijl van alle vorderingen
doo- de vereeniging geïnd 3 pet. pro
visie wordt geheven.
In de maanden September, October,
November en December 1913 zijn 107
Vorderingen tot een bedrag van
f 2821.90 1/2 betaald; 20 vorderingen
worden afbetaald, 14 vorderingen zijn
uitgesteld.
Bovendien hebben de leden het
ree t op tiet hun gratis te verstrek
ken advies van de rechtsgeleerde ad
viseurs der vereeiriging, de heeren
Mis Th. de Haan Hugenboltz en A.
H J. Merens, Spaarne 94 alhier, die
desgewenscht ook in procedure» eu
faillissementen gratis voor hun op
treden. natuurlijk echter alleen voor
zatten betreffende den handel of liet
bedrijf der leden.
Bij elke vordering der rechtsgeleer
den in 'iunden gesteld moet 10 cent
voor porto worden gevoegd, terwijl
van de bedragen der langs dezen
weg ingevorderde posten 5 pCt. moet
worden betaald. H U. rechtsgeleer
den hebben het recht in geval van ge
rechtelijke vervolging het door hun
noodig geoordeelde voorschot tc vra
gen aan den inzender der vordering.
Over in de stad woonachtige per
sonen geeft de vereeniging gratis
mondelinge of telephonisehe inlich
ting; verlangt men de informatie
schriftelijk dan wordt 25 ct berekend,
terwijl voor information op buiten de
stad wonende personen f 0 60 p! ni.
5 ct. portovergoeding moet worden
betaald.
Aan het kantoor Jansweg 11 zijn
coupons ét 10 ct. verkrijgbaar, waarop
men aan het bureau van den Burger
lijken Stand op het Raadhuis inlich
tingen kan bekomen over de a i rossen
van hier ter stede op bot bevel!.ings-
res:si er inschreven personen
Verder zijn voor de leden verkrijg
baar iegitimatiekaarten, waarop zij
persoonlijk information kunnen vra
gen. in andere plaatsen bij de dnnr
Hel i3 noodig cr nog eens uitdruk
kelijk op te wijzen dat toed informee-
gevestigde en hij den Ned. Bond vnn
Onder). ïnfor en Söhuldinvordering-
bureoux en Handelsvereenigingen
aangesloten verepnigincen.
Deze information worden gratis ver
ft rekt indien ze onmiddellijk zonder
terder onderzoek kunnen worden ge
geven. Ts een nader onderzoek noo
dig, dan bedragen de kosten daar
van 20 cent.
Nieuwe leden voor 1914/15 kruimen
nu reeds tot de vereeniging toetreden
en genieten alsdan tot 1 Mei e.k. alle
voorrechten als een gewoon lid.
ren, vooral naar nieuwe cliëuten eene
bepaalde noodzakelijkheid is gewor
den, waar zoovele geheel onbekende
personen zich ln onze stad en aan
grenzende gemeenten komen vestigen.
Onder alle k o r e n ls kaf.
Bovengenoemde Bond, waarbij 18
vereenigingen in de voornaamste
plaatsen van ons land gevestigd zijn
aangesloten geeft uit eene tweemaan-
delijksehe lijst van namen van per
sonen omtrent wien men wordt aan
geraden Inlichtingen te vragen voor
dat men met hen in handelsbetrek
king treedt, waarvan het geheim on
geschonden moet blijven en die als
wanrsdhuwingsmiddel uitstekende
diensten bewijst.
Waar eene vereeniging, die hare le
den al deze voordeden en gemakken
aanbiedt, slecfhts f 3 50 jaarlijksche
contributie vraagt, is dit zeker een
zeer bescheiden eisch te r unen. te
meer daar al het opgenoemde niet het
eenïge is wat de Haarlemsche Han
delsvereeniging doet; steeds heeft zij
een open oog gehad voor alle zaken,
die hare leden ln 't bijzonder en onze
gemeente in 't algemeen betroffen en
altijd beeft zij daarvoor gesproken.
Het zou te ver voeren alles op te
noemen, waarvoor zij opkwam, alleen
dient nog vermeld, dat het hare be
doeling is. in deze ridhling krachtig
voort te gaan
In verband hiermede zijn in het bo
stuur drie commissiën gevormd en is
dnanoor het bestuur uitgebreid. Van
deze commissiën bemoeit eene zich
met het Informatie- en Incassowezen
eene met algemeens Middenstandsbe-
langcn en is er eene voor Gemeente
belangen.
Alles te zamen genomen roepen wij
allen toe, handelaar of particulier;
Steunt deze onze vereeniging door lid
te worden, het werk, dat zij doet eu
waardoor zij onnoemelijk veel goeds
tot stand brengt verdient uwe sympa
thie cn de contributie, f 3.50 por jaar.
kan geen bezwaar zijn. Hoe sterker
zij is in ledental, des te meer kan
de Haarlemsche Handelsvereeniging
doen.
Sluit u bij haar aan ten bate van
aller belang, dus ook in uw eigen o»
lang.
TIET BESTUUR.
Parijsche Brieven
CCCCXI.
Monsieur William Martin, de hui
dige grootmeester van het fameuze
Protocol, en zijn deskundige satellie
ten, houden nu volijverig vergadering
op vergadering Want togen eind
April komen de koning en de ko
ningin van Groot-Brittannië, en om
streeks eind Mei de koning en de ko
ningin van Denemarken de „viile lu-
mière" bezoeken.
Het is dus zaak, den goeden naam
van de Fransche gastvrijheid hoog
te houden en wel derwijze, dot de
programma's der beide recepties we
zenlijke verschillen vertonnen.
Biedt men dus 0"""ge V een revue
te Longchamps aan, dan moet Chris-
tlaan onthaald worden op een mili
tair schouwspel te Vincennes. Het
vraagstuk wordt, nog moeilijker, in
dien ecu der vorstelijke paren, naar
het voorbeeld, een paar jaar geleden,
van koningin Wilhelmina, zijn hoo- i
gen wensch te kennen geeft, liever
een spiegelgevecht te zien en kanon-
gebulder te hooren.
Geleidt men liet Deensche voreten-
paar naar Versailles, dan moet het
Engelsche eer Fontuinebleau in
oogenschouw nemen.
Dan de traditioneele gala-voorstel
lingen van de Groote OperaHeef!
koning Christiaan de tweede acte van
Saint-Snëns' Samson en Dalila" bij
gewoond, dan is het voegzaam, ko
ning George te doen genieten van he.
derde bedrijf van Massenet's „Thafe*
Voorwaar een moeilijk baantje, voi
hoofdbrekens en kopzorgen, dat \ai.
William Martin! Officieele gastvrij
heid is niet zoo maar de gewone hos
pltaiiteit.
En, achl ook de internationaaMU
teraire gastvrijheid heeft haar eigen
aardigheden.
Onlangs organiseerde madame Jane
Catulle Men des, de veelbesproken
schrijfster, op wier gelaat meer verf
is dan in heur schrifturen verve, een
feestmaal ter eere van Julia Lopez de-
Almeida, de zoogenaamd beroemde
Braziliaansche romancière. En bij <li.
gelegenheid bleek uit de verschillet,
de gesprekken, dat geen der genoo-
dtgde dames ooit een regel schrift -
van de Braziliaansche celebriteit had
gelezen! Sterker nog De vorige week
op een fivo-o-clock bij Rachildc, de
groote Fransche romanschrijfstei
(echtgenoote van den lieer Valletta,
directeur van het litteraire tijdschrlf
„Le Mercurc de France"), kwam hf.
gesprek op de Braziliaansche zang
ster. Een Portugeevche boekhandelaai
nam toen plotseling het woord en
sprak
Ik voor mij geef u de 6tellige ver
zekering, dat ik nooit een boek var.
Julia Lopez de Almeida onder de oo
gen heb gehad.
Men protesteerde, keek hem onge
loovig aan. Men dacht aan een soor.
van vijandige gezindheid tusschen het
moederland en een vroegere kolonie
Waarop hij hernam
Jk ontvang alle boeken, die ei
in onze taal worden uitgegeven, en
nooit, nooit heeft er een haar naam
gedragen. Wilt u voor alle zekerheid
aan de l'ortugeesche legatie telepho
neeren?
Vraagwat heeft er Jane Catulle
Mendès toe doen besluiten, een
weidsch banket ter eere van de onbo
kende Braziliaansche aan te richten?
Louter de lust om eens lekker cn
gezellig .onder meisjes alleen" te
smullen? Of is er een vage Julia Ixi-
pez de Almeida bezig, een van Jane'?
werken Ie vertalen, en moest er te
dien aanzien wat voorafgaande recla
me gemaakt worden? O, Jane, los one
dit raadsel op!
Laatste veronderstelling: heeft Ja
ne zich aan een opzettelijke mystifi
catie schuldig gemaakt, om ems in
haai eentje hartelijk te kunnen la
chen? Dut zou me, beschouwd uit een
intellectueel oogpunt, van haar mee
val 1en.
Daar werkelijk is er hartelijk gela
chen om het geval van den Chinees,
die, gedost m liet nationale oostuum
van de zonen des Hemelschen Rijks,
zich hier te Parijs op straat wendde
lot een diender en sprak:
Pasjisji!
Comment?
Pasjisji!
Comprends pas.
—Pasjisji!
Kent ge de Chinee zen? Zoo ja, dan
■kunt ge begrijpen, dat de Chinees in
kwes-tie den agent wel twintig keer
het mysterieuze woord „Pasjisjiher
haalde. Ten slotte dacht de klabak,
dat hij door r?n el lende Uns in een
vreemde taal werd uitgescholden.
Woedend bracht hij den Chinees
naar hot naast bij pijnde comrui
riaat van politie. Doch ook den com-
mtissaxie voegde de vreemde snoes
haan niet veel meer toe dan „Pasjis
ji". Daar dat woord veel leek op de
Fransche uitdrukking: „Pas de chi
chi!" („Geen gekheid!"), dacht ten
slotte de gansche gendarmerie met
een brutalen rekel le doen le hebben,
die de politie openlijk voor den gek
hield. Une espèce d'anarchiste étran-
ger, quoi! Des te gereeder kwam men
tot. die overtuiging. toen men, den
zonderling fouillerend, bevond, dot
zijn portemonnaie, een hee-1 vreemd
soortige overigens, niets anders in
hield dun eenige sous eu ecu paar
met hiëroglyphen beschreven papie
ren. Anarchistische paperassen waar
schijnlijk, van een gevaarlijken vreem
deling zonder middelen van bestaan
De doos in'... Gelukkig kwam echter
een der politiebe&mbten op het idee
om een Chineo&chen tolk to ontbie
den. En dezo dealde, na een kort ge
sprek met zijn landgenoot, den ver-
haasden dienaren des gerechts mede.
dat met „Pasjisji" niets andere be
doeld werd dan do Place de Clichy.
waar de rare woonde en
waarheen hij den weg niet moer wist'
Kn de anarchistische paperassen wa
ren Chineesche bankbiljetten tot een
:>etrekke!ijk groot bedrag!
Dit voorvalletje heeft de goedlach
»che Pa rij zei'a ars zóó vermaakt, dat
men thans allerwegen in de Seine
■tad wordt doodgegooid met den uit
roep „Pasiisji!"
Ik geef toe. dat de Parijsche poli
'ie ten deze geen schitterend figuir
heeft geslagen doch ik wilde Henr
Üorel wel vragen, of die Pusjijiërs a
rijp genoeg zijn voor een republiek.
OTTO KNAAP.
7an de Residentie en baar
bewoners.
CCXLl.
geloofd hadden aan een
Voor
Tijvend bumangaan vun d<
-innige por. jen zal hetgc»-
s bij de voorbereidende n
voor de aanstaande gomt
k-jezing een teleurstel!im
drie vrij -
geschied
,i regelen
rueraods-
zijn.
Do tragedie begon als volgt- Zonder
•net een ven de andere gro<i>en ovör
a ge;iV---'d te hebben, s'.e den d-.
r zinnig democraten cnndi- aten vooi
Ion Gemeenteraad, ntot voor een
.naar voor beide districten, waaïii
mtemd moet worden.
Van couc-utra;i -standpunt bekeken
>13 dit een vergissing.
Van de drie vacatures, die beslaan,
ijii er twee Sn UI on hier betreft het
con zetel, steeds door een Unie-libe
raal bezet, eu een sinds jaren dooreen
oud-liberaal is bezet gehouden. Van
het 6teUeu van een v rijzinnóig-demo-
craat had hier dus alleen quaes tie
mogen z.,n, indam,, na geplc-egd over
leg, de twee andere fracties van de
concentratie besloten, een zetel aan dt
vnjz.-den-ocraten af te stuan.
Hier is echter geen sprake van ge
weest en de daad der vrijzinnig-demo
ciutische kiesvereeuigiDg staal dan
ook min of meer met een oorlogsver
klaring gelijk. Maar dat wil men
juïsi.
Sinds langen tijd zijn de vrijzinnig-
democraten er ovi-r gegriefd, dat zij
in den Raad slechts 6 zetels bezetten
tegen de Unie-liberalen 15; vooral
maakt het feit, dat van de 5 wethou
ders er 4 tot de Unie behooren, hen
kriegel.
Nu lijdt de vrijzinnig-democratische
partij alhier, althans dat gedeelte,
hetwelk zich met de gemeentepolitiek
bezig houdt, aan een gebrek
knappe figuren. Sinds mr. Troub den
Raad verliet, is de invloed
fractie daar scherp gedaald en uit de
woorden van de candidaten, die de
fractie bij een verkiezing naar voren
brachten, was af te leiden, dat zij dien
invloed voorloopig niet terug zonden
krijgen.
baarbij komt nog, dat do wijze
waarop de zes vrijzinnig-democrati
sche raadsleden de jongste maanden
etemmen zo gaan door dik en duu
met de sociaal-democraten mee er
niet toe bijdraagt, altijd van een con-
centralie-standpunt bezien, d«? verhou
ding tusschen hen en de andere groe
pen vriendelijker te maken.
Niet goedschiks, dan kwaadschiks.
houden. Tot haar ejjijt verkln
ze dus de candidal!) ur niet
kunnen overnemen. Een ander man
stellen, wenschen de oud-liberalen
niet. De Unie zal er derhalve twee
dienen te stellen, met gevolg dat vooi
'één zetel in III niet minder dan drie
vrijzinnige candidaten gesteld zullen
worden. De vrijzinnig-democraten
boffen hier geweldig, want nu ds an
dere vrijzinnige groepen niet sa
mengaan, bestaat er groote kans dat
hun candidaat ln herstemming komt
met een man van rechts. Wa! de Unie
en de vrij-liberale partij dan doen
zullen is geheel onzeker; het lijkt me
niet onmogelijk dat de zwakke het
baalt.
Is in III de zaak nogal aardig ver
ward, in I. voor de vacature-Ter
Laan, zien we ook een schoon voor
beeld van partij-lucht.
De centrale Unie-liberale vereeni
ging besluit geen candidaat te 6tel
'.en. De afdeeling uit district I zegt
dat ze het doet en ze noemt al» can
didaat het Kamerlid De Jong Deze
uedankt, waarop de aKleding bekend;
maakt hem toch te zuilen stellen l
Van meer samenwerking dun m de
politiek bleek bij het jubileum vun
Marie vun Westeihoven is het Houw
moester-theater, t Was ca- extra vol cn
ondubbelzinnig bleek, hoezeei dez
octrlco zich in den korten tijd dat zo
u den Haag is, bemind had weten te
maken. Evenals het geheel e goze
schap dot nu de onderhandelingen
om van den zomer op Seinpost l-
spelen, mislukt zijn, naar de West
•cuaf. Dit is ten minste zoo go ei al
zeker.
W at nu de zomermaanden met he'.
•In-ntei wordt begonnen, is nog nie;
okend,
De Jonr-'e dwaasheid inzake den
schouwburg is, dat men aan het N«-d
fooneel weer zijn oude privilege wil
geven, met gevolg dot alle goede
speeldagen voor andere vereenigin
gen met. te krijgen zijn. Deze blijven
aangewezen op den Woensdag den dug
van de üiligentia concerten, warmee
dus het „<luredeel van het publiek
elders vermaak zoekt.
Aangenomen is d.t plan nog wel
mat, maur do Haagsche Rami en
schouwburg... Wie verwacht nog c
verstandig besluit?
SINTRAM
BEÜRS-OVERZICHT
van de Firma E. SASSEN 4 CO.
Parklaan 14 B. Telef. no 20GI.
21-27 Fe.br. 1914
De terugslag waarvan hier te
plaatse de vorige week melding wc-rd
gemaakt, heeft in de afgeloopcn achl
dagen verderen voortgang gemaakt.
Niet alleen te New-York, ook le Ra-
rijs cn London hebben verschillende
oorzaken tot een gevoelige daling ge
leid, liet schijnt dat de stroom van
nieuwe emissies, die voor wat. Lon
den betreft, de 60 millioen pond tc bo
ven ging, aan de geldmarkt eischen ge
steld heeft, welke bet, ook in verb ind
met de nog ln voorbereiding zijnde
nieuwe kapitaaluitgiften, wenschclijk
maakten voor verdere credietopcra-
ties eenige voorzichtigheid te betrach
ten. Vooral te Parijs eciiijnt men zich
in dit opzicht den laatsten lijd wel
wat te buiten gegaan te zijn Dit
schijnt nu niet direct aan roekeloos
heid toe le schrijven le zijn, maar aan
de credictcn welke in den laatsten
tijd aan eenige 6taten en de onderne
mingen in die landen verstrekt zijn en
door ecu ongelukkige samenloop van
omstandigheden tot zulk een hoogte
zijn gestegen, dat thans een rege
ling der daaruit voortspruitende
moeilijkheden noodzakelijk is gevvor-
dacht de vrijz.-detn. partij, cn besloot! den. Behalve de onbevredigende toe
bij de verkiezing zelfstandig op te
treden. Zij stelt in III dus eigen
De Unie, die in haar vacature den
oud-generaal Do Meester stelde, liet
het aanwijzen van een candidaat voor
de andere plaats aan de oud-liberalen
over. Deze kwamen met een finan
cier, tevens betrokken bij bouwgrond
zaken.
Nu heeft de Unie indertijd eens een
hecle beweging gevoerd om bouw-
gTondeigenarcn uit den Raad ta'overv..
stand ln Brazilië schijnt de nog voort
durende revolutie in Mexico met. de
daarmede samenvallende enorme ka
pitaalvernietigingen aan de Parijsche
bankiers veel zorg te verschaffen.
Nu door Londen hulp moet geboden
worden, kan dit niet anders plaais
hebben dan ten koste van groote fi-
nancieele opofferingen, waarbij van
zelf ook de niet direct'hierbij betrok
ken fondsen in het gedrang komen.
Niettemin schijnen thans de groot
ste moeilijkheden te Parijs ie zijn
i en is het voornamelijk de
New-Yorltsche beurs die door haaj
wispelturige houding reden tot be
zorgdheid geeft. De oorzaak hiervan
wordt, volgens de New-Yorkechf
beursberichten toegeschreven aan hei
onbevredigende verloop der Mext
caansche revolutie- waarhij de moei
lijkheden, door het ombrengen var
den Engelsciinnin Denton nog zouder
zijn vermeerderd.
liet is echter moeilijk aar, te nemer
dut een interventie die don toch een
einde aan de troebelen zou moetcr
maken en de zoo lang gewenschte
rust zou doen wederkecren, van na-
deeligen invloed zou kunnen zijn op
de ontwikkeling der Amerikaansche
sporen, zooals Denvers, Missouri K.
4 V. en Rock Islands.
Ook lijkt de door Wall.streel opge
geven reden der flauwe stemming
voor deze fondsen, nl. groot, aanbod
van Amsterdarr sche zijde onaanne
melijk, daar gebleken is dat d.t aan
bod, hoewel belangrijk, toch niet -im
reusachtig is dat dit invloed op het
koersverloop te New-York zou kun
nen hebben. Van meer gewicht schijnt
<le hier en daar geuite veronderstel
ling dat hel koer&peil te N.York wordt
gedrukt door insiders die wellicht
óver den uitslag der door de Intersta
te Commerce- Commission tc geven
beslissing betreffende de aangevraag
de vracbtverhooglng, zijn ingelicht
kh thans van hun voor wetenschap
gebruik maken om bij voorbaat to
verkoopen óf de koersen te drukken
•ui lager in te koojren .i! naar gelang
de uitspraak ongunstig of gunstig
zal zijn. Dat d<-zo besii-sing toch n< -•
ongunstig zal uitvallen is. met het
oog oji de vele belangen welke hier
mede zemoe.d zijn, haast niet te ver
wachten.
Het zal ook aan de leden der Inter
state Commerce Commission wei ni l
ontgaan zijn dal het geheeie economi
sche raderwerk met doze verb*login*
nauw verband houdt. De industrie
wacht nog steeds op deze beslissing
die de spoorwagon in de gelegenheid
zou kunnen stellen me-jr bestellingen
te plaatsen. De groote w erkeioosheld
houdt hiermede ook zijdelings ver
band daar bij grootere levcndighe.d
m de industrie en don bundel het ge
tal der werkloozen spoedig zou ver
minderen De ontevredenheid over
deze werkeloosheid begint dnder h-t
volk reeds hiei cn dam tol uiting to
komen en het is bekend «lat vooral in
Amerika de regeering niet de wen
schcn van het volk gaarne rekening
houdt, zoodal dt waarschijnlijk ook
wet van invloed zal zijn op den uit
slag der hangende onderzoekingen
betreffende de tarief verhooging
Toch blijkt dot in de goed gesitueer
de ondernemingen nog wel vertrou
wen beslaat daar in de afgelooper»
week liet verschijnsel viel waar te ne
men dat de financieel zwakkere on
dernemingen in verhouding meer te
lijden hadden dun die welke voor
hunne geld behoef ten waarschijnlijk
niet zulke bezwarende aanbiedingen
zullen behoeven te accepteeren dm:
die welke reeds jaren lang een nood-
lijdend bestaan voeren. Tot deze 1aat.
sten moeten gerekend worden de Re» k
Uiand. de Wabash cu d< Miss. Pu
cific, deze laatste vooinameiijk door
de zware storting welke door dato
maatschappij i" veriMiid met haar
bezit uitn W.ibnshaandeelen zal moe
ten worden gedaan. De Missouri R.
P. kan echter met tot de financie;!
z.«vakken gerekend w<iden «-n de groo
te koersfluctuaties zullen dan ook be
halve aan de ongunstige geruchten
betreffende het dividend «ïer prefe
rents aaudeelcn wel aan manpula
In don ijzer- en staalhand>?l is de
toestand nagenoeg onveranderd g
bloven. Naar gemeld wordt bied!
Duitschland op «le Atlantische kust
stalen staven aan tegen zoodanig-:
prijzen, dat de koojilust daardoor
aangewakkerd wordt. Wanneer ech
ter door de DdltaChc industrie, die
behalv e Tie zeevrachten nog een ge
ring invoerrecht to beluien heeft, met
voordeel kan worden ingevoerd, lijkt
de winstmarge voor dc Amerikaan-
eclic industrie nog groot genoeg, ook
al zijn de ioonen duur liooger dan in
Europa. Echter schijnt toch ook de
Steel Corp. meer bestellingen te bce
ken, daar men «te toeneming van het
Haanemmer Halletjes
EEN AT LRU AG AVOND-PR A ATJ E
Stel u voor, dat je op eens ver
plaatst wordt in een samenleving van
zestig jaar later, zonder een cent op
zak, en zonder dat je familie, vrien
den of kennissen hebt om hulp te vra
gen*
De toestand is niet prettig, Het was
dus geen wonder, dat ik mij eenzaam
gevoelde. Waarheen? Watts doen? F.r
was maar een middel: inlichting vra
gen op hel stadhuis. Maar was ik niet
to laat? Vroeger, in 1914, waren de bu
reaux imjners maar korten tijd voor
hot publi.k geopend! De concierge
stelde mi; gerust, „het Stadhuis",
hij. ,.is voor t publiek g-eopend vun s
morgens zeven tot 's avonds elf uur;
vi iv-ger moet dat anders geweest zijn,
maar omstreeks het jaar 1940 is be
sloten, dat «le menschen hier «len
heolen dag terecht kunnen. L' be
grijpt: de administratie is er ten dien
ste van 't publiek!"
„Ja juist.' zei ik, omdat de man
de d alsof t zoo vanzelf sprak. „Maar
■u is hier toch zeker niet van 's mor
gens vroeg tol 's avonds laat?"
„Neen," zei hij, „er is hier een sy
steem van vervanging ingesteld, zoo
dat de menschen in spoedzaken op
elk uur geholpen kunnen worden."
„Wat noemt 11 spoedzaken?"
„Bijna allrs. We zijn van oordeel,
dat een men li gelukkig leeft, als hij
zijn werk onmiddellijk afdoet, niet al
lerlei dingen uitstelt tot den volgen
den dag. Muur neem mij niet kwalijk,
dat ik zooveel praat. Waarmee kan ik
u van dienst zijn?"
Mijn woorden zorgvuldig kiezende,
omdat ik toch niet zeccen kon. dat ik
ojxeens zonder te weten hoe, overge
plaatst was in een maatschappij van
zestig jaar later, vertelde ik van mijn
toestand: zonder gold en bekenden in
een vreemde stad.
„Mag ik uw naam weten?" vroeg
hij, zonder tot mijn groote verwon
dering ook maar iets van zijn be
leefdheid te verliezen. In 't jaar 1914
herinnerde ik me, was 't gewoonte,
dadelijk zoo'n beetje te snauwen tegen
Iemand zonder geld en vrienden.
„Fidelio."
IIij nam een boek van een plank,
waarop stond: Haarlem sch
Adresboek Februari 1 97 4,
en bladerde er in. Daarnaast stonden
boekon mot dcuzelfden titel, maar an
dere maanden er op Januari 1974,
December 1973, November 1973 en zoo
voorts, waaruit duidelijk bleek, dat er
elke inaand een nieuw adresboek
woid uitgegeven, inplaats van, zooals
in mijn tijd, eens per jaar, waardoor
het wel onjuist en onvolledig wezen
moest.
„Fidelio," las hij, „Jan Fidelio,
journalist, Willem Fidelio, gemeente
ambtenaar, Gerard Fidelio, kunst
schilder; zouden dat geen familiele
den van u zijn?"
Jk kon hem niet dadelijk antwoor
den, de aandoening overmande mij.
Zou ik het zeldzame voorrecht beleren
kennis te maken met onbekende ach
terkleinzoons? Jan Fidelio, den jour
nalist, uitkiezende ging ik op weg,
vergozeW door een jongmensch dat de
concierge meegaf om den weg te wij-
De stad was niet meer te herkennen,
de straten waren veel breeder gewor
den, blijkbaar had men in het midden
van de stad heelc huizenreeksen weg
gebroken en zoo van twee straten één
breedo boulevard gemaakt. Ook de
soort huizen was totaal veranderd, de
ramen waren nu juist niet zoo bij
zonder groot. maar talrijker, de deu
ren breeder dan vroeger (ik dacht aan
de smalle toegangen vooral van do
bovenhuizen in "t bc-gin van de negen
tiende eeuw), de daken waren bijna
zonder uitsondering plat en menig
maal kronkelde wilde wingerd naa'
beneden, waaruit ik afleidde, dat e»
tuinen op de daken waren aan ge
legd. Dicht bij het Stadhuis voor een
groot, breed huis, stond mijn geleider
stil en drukte tweemaal op een bel
Onmiddellijk vloog de deur open.
Ik ging binnen in oen ruimo hol,
waar juist een lift naar beneden
kwam do liftjougen opende de deur
en noodigde mij in to stappen ,,U
moet naar de tweede verdieping, mijn-
lieer Jan Fidelio. Stapt u maar in..."
En we gleden naar boven in de ge
makkelijke lift.
Boven was men door een vernuftig
systeem van bellen al gewaarschuwd,
dat er bezoek kwam en zoo werd ik
opgewacht door een jongen man van
omstreeks 35 jaar, dien ik met groote
ontroering aanzag, want in zijn go-
zicht herkende ik mijzelf en mijn
zoon. Hij moest iets dergelijks onder
vindon, want, hij keek mij verwonderd
aan en zei„U is van onze familie.
Maar wie is u
Ik ga do verklaring die nu volgde
stilzwijgend voorbij. Aan mijn achter
kleinzoon vertelde ik de waarheid
dat Ik opeens door onbekende oorzaak
in een veel latere maatschappij over
geplaatst was. Dc ontvangst was al
lervriendelijkst Trouwens, ik vond
hier opnieuw wat mij telkens al ge
troffen had de welwillende toon van
de menschen onderling en de rust,
waarmee zo zich bewogen, spraken en
toeluisterden. Hier was geen spoor
meer van de zenuwachtige, drukke
haast van een halve eeuw geleden en
mijn achterkleinzoon, die den ouden
tijd goed kende, legde mij uit, boe de
toestand zooveel verbeterd was.
„Vooreerst", zei hij, „hebben wij alle
lawaai en rumoer zooveel mogelijk
uit de maatschappij verbannen, duf
heid, benauwdheid in de huizen ken
nen wij niet meer. Wat vlug gebeu
ren kan doen we ook snel af, maar
\vo overhaasten ons niet. En het
voornaamste is wij hebben niet
meer zooveel angst voor ons bestaan."
„Is or dan geen concurrentie
meer
„Zeker wel, maar ze is gebreideld.
Vroeger kon het gebeuren, dat iemand
buiten zijn schuld met zijn gezin hon
ger moest lijden, omdat er geen werk
nu-or voor liem was. Dat is veranderd.
Behalve het gemeentelijk werkloozen-
fonds voor iedereen bestaat er een
wettelijk ingesteld fonds, waarin elke
werkgever een god eelt© van zijn winst
storten moet, naar gelang van den
omvang van zijn zaken. Bovendien",
zoi mijn achterkleinzoon en glimlach
te daarbij' fijntjes, „de opvattingen
zijn sedert uw tijd veel veranderd,
overgrootvader. Do werkgevers stellon
er nu eer ln, zooveel als maar moge
lijk is, hun personeel aan T werk, ten
minste ln dienst, te houden.*'
„Is dat niet gevaarlijk Geeft dat
geen aanleiding tot misbruik
..Noen, wart in onze maatschappij
wordt groote eerbied voor den arbeid
aangekweekt. Wij zien liet werk als
een van de voorwaarden van levens
geluk. ook de eenvoudigste bezigheid,
als het maar zoo goed mogelijk ge
daan wordt. Een van de maatrege
len om die meening to onderhouden
zijn do maandelijksche rapporten van
do gemeenten, waarin ieder vermeld
wordt, die zich op de een of andere
manier heeft onderscheiden."
Hij reikte mij een vrij lijvig boek
toe, dat op tafel lag en waarin ik, al
bladerende, tot mijn verwondering
las
De ondergeteekenden, bewoners
van den Wagenweg, stellen or
prijs op, lof uit te spreken over
liet werk van Bernard Jansen,
verbonden aan de gemeontereini-
ging, voor de flinke en aangena
me manier, waarop hij zijn taak
uitvoert."-
Deze verklaring was door twintig
personen onderteekend.
Op dezelfde bladzijde vond ik een
dankbetuiging van de Maatschappij
voor Luohtwagens In Haarlem (waar
lk dien morgen in gezeten hed) aan
een bestuurder, over wien de maat
schappij bijzonder tevreden was. Tot
mijn groote vreugde vond ik er ook
den naam van Jan Fidelio in. maar
mijn achterkleinzoon liet mij den tijd
niet om te lezen waarvoor hij eervol
vermeld werd, want hij nam mij het
boek zachtjes uit de hand en legde
het, in weerwil van mijn protest,
weg.
„Zoo wordt", zei hij, „het eergevoel
geprikkeld."
„En de luien
„Die zijn er weinig. Vroeger werd
er bijna geen onderscheid gemaakt
tusschen wie niet konden cn wie niet
verkozen. Menschen die traag zijn uit
zwakte of ziekelijkheid worden in on
ze talrijko ziekenhuizen verpleegd; do
omvilügen worden aan de onaange
naamste werkjes gezet en krijgen
geen stuk te eten vóórdat het werk af
is. Dat helpt, vooral preventief."
Maar krijgen die dan geen aal
moezen van medelijdende menschen?
Mijn achterkleinzoon stond op. II i
was een flinke, stevige jonge man,
mei een sprekend, kaalgeschoren ge
zicht en een vriendelijk uiterlijk;
teeh leek het mij toe. of zijn oogen
flonkerden, toen hij wat kortaf zei
„Neen. in onze samenteving wordt
niet meer gebedeld."
Ik begreep welko beteckonis dit heb
ben moest en hoe de maalschapp'
zich vervormd had sinds ik die kende.
Op dat oogenblik ging de deur open
en kwam zijn vrouw binnen met oen
heole kinderschaar, die evenwel tol
mijn verwondering gekleed was alsof
ze naar buiten gingen cn niet van
plan sclienen, die klceren af te leg
gen. Terwijl we, na con prettige ken
nismaking, genoegd uk keuvelden,
klonk in de kamer opeens een bel,
die door 't gvhedo huis een ocln>
scheen te vinden. Mijn achterkteu -
zoon greep een deken, die daar lag en
gaf er mij ook een. „Luchttijd", zei
hij, „u moet dien deken goed om
slaan."
En nog vóórdat ik zijn voorbeeld
gevolgd en den deken omgeslagen
fiad, zag ik tot mijn verbazing, hoe
langzaam de wanden uit elkaar we
ken en een breeds opening ontstond,
waardoor de koelo Februari-wind
woei. „Dat duurt vijf minuten
waarschuwde Jan lachend, „alle ku
rners worden op dio manier tegolijk
gelucht, tweemaal daags. Gaat heei
eenvoudig, in den kelder drukf
nd op een knop e
sclie apparaten wijke
uiteen."
Toen sloten ze ziel
geruisch.
do-
electt i-
wanden
