LEM'S UAG3LAD
DERDE BLAD
Vrijdaj 10 Juli 1914
Binnenland
PROF. HOLLEMAN.
Piot Dolleman te Amsterdam
uomU deze week door de St. Andrews
Inivvi&ity (Schotland) bevorderd tot
(octor honoris causa in de beide rcch-
cii. Hij werd geboren te Oislerwijk
fin 18VJ en studeerde voornamelijk on-
d« r I'ranchimont te Leiden, waar hij
j„ ÏBS7 promoveerde tot doctor in de
scheikunde. Daarna werkte hij in het
isnoretorium van prof. Van Baeijer
je Munchen en in dat van prof. Van
'i Hoff te Amsterdam. Spoedig werd
lüj benoemd aan het Rijkslandbouw-
pioefstation to Breda, waar hij ook
samenwerkte met Aronstein, leeraar
an de Kon. Mil. Academie,
hl 1889 werd Holleman benoemd
tot directeur van het Rljkslandbouw-
proefstation te Groningen, in 1893 tot
jhooglecraar aan de universiteit al-
tj.iar In 1905 volgde hij prof. Lobry
de Brtiyn op aan de universiteit van
AritSterdarn als hoogleeraar organi
se lie chemie. Holleman's hoofdver
eiste op chemisch gebied vormen
n nderzookingen over de substltu-
in de benzol-kern.
Hij slaagde er in, tal van benzol-
subslituties quanlitatief te onderzoe
ken de hoeveelheid der gevormde
isomcren vast te stellen en zijn voor
tellingen aangaande substitutie door
lat cvperiment te toetsen. Dc resulta
ten. door hem en zijn leerlingen ver
kregen. werden systematisch ge
ordend in zijn bekend werk ,,Die di-
rvkte Emfuehrung von Substituenten
ui den Benzolkern", 1910. Een beknopt
overzicht is door hem gegeven in de
rede, in 1911 voor de socióté chimique
France gehouden.
Als paedagoóg is Dolleman ook in
liet buitenland bekend door de vele
vertalingen, die van zijn bekend Leer
boek der Chemie zijn verscheneu.
G.N. R. CL").
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Koninklijk besluit is met ingang
ui 1 Augustus benoemd tot school
opziener in het arrondissement Har-
liugen, J. A. A. Schoondermark, te
Leeuwarden.
Is de medaille van het Roode Kruis
erkend aan den gep. luitenant-gene-
aal 1. de Waal, te s-Gravenhage, af
treden iid en onder-voorzitter van
et Hoofdcomité van het Ned. Roode
Kruis.
Is toegekend de eere-medailie der
«rde van Oianje-Nassau, in zilver,
in den tijd. schrijver bij het Dep.
ft Oorlog J. Vermeulen,
is aan J, W. B. H. Goossens, op ver
zoek, met ingang van 10 Juli, eervol
ontslag verleend als burgemeester der
gemeenten Berg en Terblijt, met dank
betuiging voor de langdurige diensten
door hern in die betrekking bewezen.
VOLKSZANG.
Ilel „Flbld." vertelt
De vereeniging „Volkszang" te Am
sterdam had een nieuw plan gemaakt
oor Woensdagavond en. laat otis het
maar dadelijk zeggen, het is best ge
slaagd Men weet, dat bot bestuur
van die vereeniging met den beken
den zungleeroar Joh. Oostveen „volks-
Miigavonden" inricht sedert 'n paar
ja ar, in eenige lokaliteiten onzer stad:
„Ons Huis" in de Rozenstraat kan
men het middenpunt der l>ewegii;g
noemen, maar ook in andere stads-
deelen wordt geregeld gezongen, en
foms is er ..gemeenschappelijke zang
avond in do Rozensirauc. Dan biijkc
zoo duidelijk hoe graAg men zingt,
boe de Holiamlsche liederen pakke i
en vreugde geven.
Nu was een „groote" avond Inge
richt in den tuin van het Concertge
bouw, voor 't eerst. Wel bij de twee
duizend rncnschen hadden hun twee
centjes geofferd en er de te zingen
liederen voor iu de hand gekregen,
liet was er gezellig verlicht onder de
toornen, die welhaast geen regendrop
ine.-r doorlieten, vroolijk kleurden de
Moeinperkeii. En in de tent waren do
minnen der „Amsterdamsche Post-
harnionie" gezeten en stond er
directeur vun „Volkszang" gereed oiu
Inleiden met zijn klankvolle stem. zijn
opwekkend, aanwakkerend gebaar.
Wat 'n pittigheid en vuur in den heer
Job. Oostveen, dien andere Volkszang-
verccnigingen elders ons mogen be
nijden
l'-n daar ging het aan don gang:
bet !ied van V olkszang eerst, een Frle
ttSe melodie (meenon we) op woor
den van mr. J. N. van Hall, best
lid van de vereeniging, en de stem
ming was eir spoedig in. liet was da-
del ijk te hooren JaX do „kern', de
trouw© bezoekers en bezoeksters
de Volkszang®vonden dal lied graag
ti&geo. Toen het Liedje van de Zee:
iet te snel, niet te snel hoorden
Ho zuchten onx ons heen; de Leider
houdt van een f'.mke vaart, kennend
tel aard van ons volk om te „3iee-
I>en", muar hij moge maat houden.
Do woorden moeten immers duidelijk
to hooren zijn. Hoe Leutig, dat „Pa
triotten-lied cui zoo fmcHn al nicer
ttemden er mee in het groot eenstem-
«lig koor Hamer s „Kinderen var
os Zee!' Maar b;j het „Merck toch
hoe sterek' kwamen allen van harte
tos: bij beurten klonk ds kernachtige
'uekuhe uit den „Gedeuckolanck'
do mannelijke, in de vrouwelijke
stemmen, zonder instrumentale bege
leiding, zonder het maat-slaaa van
don leider zei fa, en het was een genoe
een dit liod zoo te liooron, ihoe vaalt
fok herhaald. Dun zijn er weer nieu
were gevolgd: oen aardig huislijk
Smidslied je'door de vrouwen al
léén met zooveel p leizier gezongen,
en een „Werkmanslied (Van Hall-
Oostveen) waar de massa nog moeite
tucc had Merkwaardig was het hoe
do moeilijkheid in Vun Tetterodes
..Ik ben de zanger die trekt door het
land" (Van der Mey'Ihet lastige trof
fen in den voorlaatstee Teige: van elk
couplet, werd over wonnon. Hulle-
broeck's „Marleentjeleek ons niet
zoo geschikt voor deze gelegenheid,
var het besluit was krachtig en
prachtig van samenzang: nog ver bui-
ten in dc straal hoorden wij liet „Hop
paardje hop van het jolig en geliefd
k Heb mijn wagen volgeladen
En opeens nog een stormachtig ap
plaus, stellig ter eere van den heer
Van Oostveen, en het cori>> der Post-
huruionie; applaus van blijdarhup
ook om het welslagen van deze eens
gezinde demonstratie op groote
schaal, in do open lucht, ten aan-
hoore van een ganscho buurt genie
ten wij onze eigen Liederen, door zo
zelf te zingen!
De melodieën houden wo goed in de
ooren, en do woorden nemen we mte
naar huis.
EEN MERKWAARDIGE PROEF
NEMING.
Op de Zuiderzee zal Zaterdag a.s
ri merkwaardige proefneming phtaU
vinden, Dan zal namelijk een drij
vende sch<K'i*>b'randkust gedemon
streerd worden, welke, wanneer een
«chip vergaat, zich automatisch van
het zinkende schip vrijmaakt, blijft
ronddrijven en zelfs noodsignalen
geeft!
Het is een naamlooze vennootschap
tot demon vtiatie van drijvende
scheepsbrand kasten, te Amsterdam,
die deze vinding zal vertoonou.
Aan een toelidbtend schrijven van
de maatschappij is hot volgende ont
leend:
De uitvinder hoeft zich de vraag ge
steld: Kan een brandkast van vol
doende afmetingen om plus minna
10.000 kilogram aan waarden (in tien
guldenstukken ongeveer 14 mil Hoen
gulden) te bevatten, zioli zonder men
scheUjke hulp van een brandend en
zinkend schip losmaken, drijven en
drijvende de anudacll'.it trekken, zoo-
wei bij dag als bij nacht vun in hare
nabijheid komende schepen?
Om de uitvinding voor ziehzelve te
doen spreken, wordt getoond een na
bootsing van, een lïuilpeloos, dat ii
door de bemanning verlaten vaartuig
hetwelk in brand geraakt is. Op dit
vaartuig bevindt zich de brandkast.
Nadat het schip ©enigen tijd ge
brand heeft, en de krist aan do volle
srking van de bitte is blootgesteld
geweest, zinkt het Schip cn zal de
kast, die volkomen zeewaardig (zee
vast) op het schip bevestigd was, zicli
losmaken en drijven.
Opdat do kast met een kostbaren
inhoud op dea oceaan drijvende
zoo spoedig mogelijk gevonden kan
worden, zijn hulpmiddelen aange
bracht, zooals die ook bij de zeevaart
noodsignalen gebruikt worden.
Na een willekeurig te regelen tijds-
er loop, bij de proefneming gesbel-i
op 10 minuien, nadat de kast drijvend
is. zal zij beginnen te signaleer en en
wel door liet uitsteken van een mast,
waaraan een noodvlag en een zich
ruim boven de waterlijn verheffende
signaalinrichting, die gedurende den
nacht, onverschillig waar op zee het
ongeluk plaats vindt, een licht ver
toont en o.p den juisten tijd oen aan
tal vuurpijlen doet omhoog gaan.
Mot den jilisten tijd wordt hier be
doeld des nachts, wanneer een schip
voorzien van draadlooze telegrafie eu
dit gebruikende, binnen oen afstand
ongeveer 10 mijlen van de drijven
de kast komt.
De door zulk een schip uitgezonden
Hertzgolven zullen, opgevangen door
den uit de kast komenden mast en
naar de bekende relais gevoerd, de
eleclrische verbinding tot stand bren
gen, noodig tot de ontsteking van de
vuurpijlen. Ten overvloede zal een
hoorn zich met tusschenpooaen doen
liooran. De kast cm de stoel waarin
zij Hgt, zijn zóó geconstrueerd, dat
het geheel op elk schip aan dek mede
gevoerd kan worden, evenals dit nu
gebruikelijk is met dc sloepen; echter
is de plaatsing bedoeld naast de lui
ken, onder bereik van de scheepslaod
boomsn.
Door de plaatsing aan dek verkrijgt
men de giootst mogelijke veiligheid
tegen braak en een beduidende be
sparing van tijd bij het transport van
w aarden. De gevulde kast wordt van
den spoorwagen (want ook voor het
vervoer per spoor is een eu ander ge
maakt) op het dek van het schip ge-
heechen. Overladen der waarden
dus niet noodig daa'r waar rails en
schip elkaar ontmoeten. t
mcenieraad o. a. aan, dat do opvat
ting van Gedeputeerde Staten door
dat college niet is gehuldigd bij over-
eenkomstigo aftngelegenlieden; en dat
de Raad na vaststelling van gedetail
leerde regelen, welke door R. en W.
zijn in acht te nemen met betrekking
tot het uitleenen van gold, alle waar-
jen aanwezig ach!, welke een
deugdelijke uitvoering door R. en W.
m zekeren.
Gedeputeerde Stalen, over het be
roep gehoord, hebben tot handhaving
van hun besluit geadviseerd.
B. en W. zonden daarna nog ecne
nadere memorie in tot toelichting van
het l>eroep.
Nadat dc Staatsraad-rapporteur,
mr. Heemskerk, rapport over de zaak
had uitgebracht, werd het beroep van
den Gemeenteraad nog mondeling
toegelicht door den wvtho.uder van
financiën mr. P. Droogleever Fortuyn,
die, herinnerende dat Gedep. Staten
hun aanvankelijk gemaakt wettelijk
vaar hebben laten vervallen en
slotte alleen een doelmatigheids-
vaar hebben gehandhaafd, be-
tw islte dat er in dezen, waar het eene
bijzondere hypotheek geldt op erf-
pucldsgronden, eene speciale voorzie
ning legen risico vereischt wordt, zoo
ais Gedeputeerde Staten dat wen-
sclien.
Voorts wees spreker er op, dat in
deze de gemeente 's-Gravenhage als
eigenaresse der gronden in een eigen
aardige positie verkeert, waardoor
men hier tegen het gevreesde risico
te meer gedekt is. liij «clitte de be
zwaren van Gedep. Staten met gemo
tiveerd en zette nog eens in bijzonder
heden uiteen do inrichting en wer
king der beoogde hypotheek, om
daardoor aan te toonen, dat alle ge
eischte en gewenschto waarborgen
voor oen deugdelijke uitvoering ten
dezo aanwezig zijn. Ook deed hij uit
komen, dat de bezwaren vermoedelijk
zijn toe te schrijven aan de omstan
digheid, dat de zaak, welke liet hier
geldt, nog nieuw is en ineh daardoor
nog wel eens aarzelt in zijn meening
omtrent de levensvatbaarheid er van,
eene aarzeling, welke naar sprekers
overtuiging deels bij velen wel al
door de praktijk zal geweken zijn,
deels wel spoedig geheel zal verdwij
nen, als men aan do nieuwigheid
meer gewend zal zijn geraakt.
Ten slotte gut de wethouder, bijge
staan door mr. A. Jonker, referenda
ris ter gemeente-secretarie, als twee
de gemachtigde van het Gemeentebe
stuur, uitvoerige inlichtingen op tot
hem door leden van don Raad van
State gerichte vragen, waarbij hij
o.a. mededeelde, dut het tot dusver
uitstekend gaat met het uitgeven van
gronden in erfpacht, en dat d© hypo
theekbank bestemd is om als noodza
kelijk complement van het erfpachts
systeem te dienen en het uitgeven van
gronden in erfpacht te vergemakke
lijken.
De Koninklijke beslissing volgt la-
er we! zeer bijzondere redenen wezen
wanneer men dan toch nog annexatie
wil bevorderen.
De belangen van het platteland wor
den echter In de laatste jaren in ons
Parlement, tegenover die van de ste
den, niet steeds voldoende verdedigd.
Koloniën
Pers-Overzicht
GEMEENTELIJKE HYPOTHEEK
BANK.
Voor den Raad van State, Af dee-
ling voor de geschillen van bestuur,
is behandeld liet beroep, ingesteld
door den Raad der gemeente s-Gra
venhage tegen het besluit van Gede
puteerde Staten van ZuId-IIolland
van 2 Februari 1914, waarbij goedkeu
ring is onthouden aan het besluit van
dien Raad van 18 Augustus 1913 tot
liet aangaan ten behoeve van de Ge
meentelijke Hypotheekbank van eene
geldloening van ten hoogste één mil-
lioen gulden.
Bij het onderwerpelijke Raadsbe
sluit werd nan B. en NV. eene alge
meen© machtiging verleend om no
pens elke hypotheek-uitgifte te beslis
sen. Hiertegen maakten Gedeputeerde
Staten bezwaar, omdat h. i. ten aan-
7.ren van eene gemeentelijke hypo
theekbank uls hier bedoeld de noodi-
go waarborg voor de soliditeit der in
stelling, in velband met liet risico,
aan het verstrekte» van geld onder
hypothecair verband van erfpachls-
rechl verbondcu, wordt gemist zoo
lang niet over de hypotheek-uitgifteu
dat college hoeft te beslissen, hetwelk
voor het vermogen der gemeente ln
de eerste plaats aansprakelijk is, t©
welen de gemeenteraad, en de beslis
sing niet gepaard gaat met d© noo-
dige openbaarheid.
Ir. ziin beroepschrift voert de Ge-
GRENSWIJZIGIN&.
In de Eerste Kamer zijn enkele
grenswijzigingsquaestics ter sprake
gekomen, o. a. van Nijmegen.
De overzichtschrijver van liet A 1 g.
Handelsblad schrijft daarover
Belangrijk was de algemeen® quaes-
tie, die bij de behandeling van dit
ontwerp weer om den lioek kwam
kijken Welk criterium moet voor
annexatie worden aangelegd?
Een stellig houvast mist men eigen
lijk steeds. Dat het middel van an
nexatie met voorzichtigheid moet
worden toegepast, gaf de Minister den
lieer Van den Biesen gaarne tee. En
hij deelde mede, dat liet wetsontwerp
tot w ijziging van de artikelen 121 en
der Gemeentewet bijna gereed is
r verzending naar den Raad van
State. Dat ontwerp zal, als het wet
wordt, de gelegenheid openen tot
meer samenwerking van ge
inten, zoodat in een aantal geval
len het ietwat ruwe middel van an
nexatie zal kunnen worden verme
den.
'ij hoorden dit, evenals de heer
Van den Riesen en anders don de heer
Bergsma, die nota bene vond dat men
te schroomvallig is met annexeeren,
met genoegen. Heel veel stellen wij
ons van de gevolgen van zulk een
ontwerp ochter niet voor, daar het
immers geen gedwongen samen
werking van gemeenten zal kunnen
regelen, gelijk Minister Heemskerk in
zijn voorstellen tot Grondwetsherzie
ning had ontworpen. De vraag naar
oen bruikbaar criterium voor annexa
tie zal blijven bestaan, Tegenwoordig
let men nog veel te weinig op wat be
hoorde te overwegen het gevoelen
van de belanghebbende bewoners. De
zen worden gemeenlijk vrijwel ach
teraf geschoven en de wetgever ver
diept zich, in strijd met den geest der
Gemeentewet, in een beoordeeling van
de vraag, wat voor hun heil het best
is, een vraag waarmes hij zich niet
behoorde in te laten. Gewoonlijk dient
die quaestie trouwens alleen ten bate
van de annexeerende grootere ge
meenten, terwijl toch, indien de
wetgever zich er mede mocht bemoei
en, door hem óók moest worden on
derzocht, in hoeverre de besturen van
die grootere gemeenten de belangen
van hun „onderdanen" behoorlijk
behartigen. Dit geschiedt echter niet
en zoo dragen de annexaties inder
daad niet zoo heel zelden min of meer
het karakter eener begunstiging
gemeentelijke roofpolitiek.
De steeds toenemende verbetering
van verkeersmiddelen maakt 't waar
schijnlijk dat meer en meer stadsbe
woners zich naar het platteland zul
len verplaatsen, terwijl omgekeerd de
levering van goederen (marktwaren)
van het platteland aan de stad ver
gemakkelijkt wordt. Dit is een volko
men normale en verheug!ijk© ontwik
keling, die niet mag gestraft worden
met een administratieve verzwelging
van het platteland door d© steden.
Indien de bebouwde kommen el-
baar gaan raken, kan er reden zijn
tot grensverendering, hoewel men
daarmee te onzent ook nog veel t©
gauw is. Terecht wees de heer Van
den Biesen op buitenlandach© steden,
o. a. op Londen, dat uit vele gemeen
ten bestaat, zonder dat van deze veel
heid eenige last wordt ondervonden.
Zoodat wij in het algemeen nog
maals zouden willen concludeeren
Als de meerderheid der belangheb
bende bewoners er tegen Is, moeten
EEN AANRANDING.
In het diaconessenhuis te Batavia
is opgenomen de heer NV. van het
land l jikoleang, die bijna het slacht
offer geworden is van den moordlust
van een koelie, meldt het „Batav.
llbld.".
De aanslag had don 20sten Mei
plants. De heer W., opziener, was c-r
als gewoonlijk op uitgegaan om het
werk te controleeren. In den loop van
den dag kreeg men bericht, dat hij In
de tuinen vermoord zou zijn. Zoo erg
bleek bet echter niet te wezen men
vond den heer W. met een paar twa
r© wonden twee kappen over liet
hoofd en een over den neus, vlak on
der de uogen. Hij was, toen men hem
vond, nog bij zinnen en kon den da
der aanwijzen. Deze was noch ge
schopt, noch geslagen, noch geschol
den, had alleen aanmerkingen moeten
hooren over de slechte verzorging van
den tuin. en was daarover zóó ui
woede ontstoken, dat hij den opziener
te lijf was gegaan.
De gewonde is, als gezegd, naar
Batavia overgebracht en in het dia
conessenhuis opgenomen. De aanval
ler is gevat.
UIT ATJEH.
Met betrekking op den moord op
luitenant W. van lvregten lezen wij in
eene Atjeh-correspondentie van het
„Scer. Hbld."
„De moordenaars zijn gevlucht, de
crgeri in. maar zij zijn bekend, en
men zal hen vroeg of laat wel opspo
ren en zij zullen hun straf ondergaan,
maar daarmee is niet het leven te
ruggegeven aan een veelbelovend,
flink, rechtschapen officier, iemand,
die juist als civiel gezaghebber Zeer
hoog stond, en daarom reeds meer
malen deze betrekking bekleed had.
Aan ruw optreden kan men het, dezen
keer niet wijten. De heer Van Kregten
trad niet ruw op, stond bekend als
ecu wel streng, maar kalm en recht
vaardig liestuurder.
Maar ik hoor hier en daar al fiuis-
ter-sieimiieu opgaan. Ja, maardit
was toch aan eigen onvoorzichtigheid
te wijten men blijft niet alleen ach
ter met slechts twee man, en stuurt
zijn brigade weg. Had de luitenant
Van Kregten zijn manschappen bij
zich gehouden, dan zou er waarschijn
lijk niets voorgevallen zijn,
Ja, als een ieder zich in Atjeh ver
toonde, vergezeld werd door een pa
trouille soldaten, zeker, dan zouden
er misschien geen moorden mc-er
plaats hebben, maar, zou men er dun
van mogen zeggen, dat de oorlogs
toestand in Atjeh is opgeheven
Thans heet het hier immers overal
pais en vreê. dus men begint te ver
trouwen op de welgezindheid der At-
Jehers. Waar de toestand volkomen
gunstig heet, daar acht men toch een
sterk geleide overbodig. Men moert
er meer den nadruk op leggen, dat
momenteel de toestand wel bijna
overal gunstig is, maar dat dit ge
slacht Atjotters voor ons niet te vol
trouwen is. Zij hebben te veel geleden
door den laugdurigeu oorlogstoestand
en telkens en telkens weer zal bij en
kelen van hen het vviaakgevoel op
bruisen, en de een of andere vertrou
wende Europeaan er het slachtoffer
van worden
Pas een volgend geslacht, dat de
weldaden van het Europeesch bestuur
heeft leeren kennen, zal voor ons te
vertrouwen zijn."
ven door zijn oprechte neiging om
goed te doen. Juist in verband daar
mee beweert men nu, dat, wanneer
de heer Idenburg tot een krachtdaad
overgaat, die voor sommigen onaan
genaam is, zoo'n oplossing van een
kwestie nieit anders dan werkelijk
hoogst noodzakelijk moet zijn. Zoo
iets, ui' gaande van den heer Iden-
burg, wordt als een onvermijdelijk
uiterst geval beschouwd, dat niet an
ders haïl kunnen zijn en den land
voogd zelf leed doet maar waaraan
een rijpe overweging en rustig© be
schouwingen voorafgegaan moeten
zijn.
Hoewel de Christianiseering tijdens
zijn bewind een reactie van verle
vendigden IsLorn-ijver tot gevolg had,
de persoon van den landvoogd heef.
bij de Iulandsche bevolking een hoo-
ge verhevenheid, welke immer die
pen eerbied voor hem heeft doen
ontslaan.
Dat moest zelfs do reden geweest
zijn. waarom de propaganda voor
den Islam ia deu luuur.en tijd ge
maakt is zonder liet fanatieke -lie
ven, dat nu eu dan tijdens liet bewind
van vorig© regeerders tot uiting
kwam in dd door dweepzieke Mos
lims voorbereide excessen.
AARDSCHUIVING IN INDIë.
De Hbld.-correspondent te Batavia
meldt dat te Kota Bawe bij Padang
een aardverschu.ving heeft plaats ge
had, waardoor drie heerendienst-
KONINKLUKE NV AARDE F. RING.
Toen Z.Exc. de civ. en miL gou
verneur den 29en Mei j.l. van een
tournée naar het Lbo Soekonsche te-
rugkeerende te Sigli aankwam, merk
te men onder de officieren eu amb
tenaren, die Z.Ex. aan het station
kwamen complimenteeren op den ad
judant van H. M. de Koningin, deu
heer Jhr. van Reigersberg Verslui je,
in groot tenue.
Aanvankelijk werd door de aanwe
zigen verondersteld, dat dit voor de
tropen buitengewoon warme tenue
tsluiteud als eerbetoon aan Z.Exc.
eid gedragen, dooti aldra bieek het,
dot hier de hofetiquette gevolgd was,
fke gebiedt, dat eüke mondelinge
boodschap van H. AL de Koningin,
overgebracht door een adjudant, in
groot tenue moet worden overge
bracht.
Toen de gouverneur met de gasten
au den majoor Veltman in de wo
ning van dezen waren aangekomen cn
de gouverneur den heer R. V. ver
zocht zich op zijn gemak te willen
stellen, vroeg de heer R. V. vergun-
j, om alvorens dit te doen, aan
Z.Exc. de speciale waardeeriug van
H. M. te mogen overbrengen voor tiet
ele goede, dat er in de laatste jaren
in Atjoh was verricht. H. M. betuig
de Haren dank aan deu gouverneur
voor liet groove werk, dat hier door
Z.Exc. was gewrocht.
Hare Majculeit had deze
niet geput uit adviezen van Hare
staatslieden, doch uit eene ernstige
studie vua de verslagen en rapporten
over dit gewest, waarin Zij warm
belang stelL
De gouverneur was zeer gevoelig
voor dit persoonlijk bewijo van waar
deering en verzocht den heer R. V.
en onderdanigen dank- en zijne
betuigingen van ygcknodtitheid aan
H. M. te willen ovecbrengen.
(Nbl. van Atjeh).
CULTUURNIEUWS.
Het oogst -en weerbericht voor Su
matra s Oostkust over de maand Mei
j.l. van de „Deii Courant" luidt als
volgt
Het weer zeer ongunstig. Veel te
droog. Daarbij richtte de bohoiok-
wind veel schade aan, zoowel aan de
tabak te velde, als aan die in
droogschuren. Zoo luidt een der ont
vangen rapporten over de maand
Mei. Ea zoo is het op nagenoeg allo
ondernemingen geweest. Slechts vun
sommige bovenondernemingen luidt
liet weerbericht iets beter. In liet
Serdangsche viel hier en daar
drupi>el regen voor den 20steu. Toen
volgde een hevige storm, die meer
kwaad dan goed deed. Elders weer
wordt geklaagd over to laten regen
val.
Het gevolg van de ongunstige
weersgesteldheid is, dat het gewas
zwaar geleden heeft, vooral op de be
neden-ondernemingen. Uit Langkat
speciaal luiden de berichten weinig
opwekkend, maar ook op ander
plaatsen wordt de stand van het ge
was slechts als matig gequalificeerd.
Ook dat in de schuren is maar ge
deeltelijk goed te noemen. l)it gcJdt
in hoofdzaak de boven-ondernemin-
gen. Op do meeste beneden-onderne
mingen leed de voorraad in de schu
ren door de droogte en veelal wordt
de qualiteit daar slecht genoemd. An
dere schorten hun oordeel nog op,
van sommige wordt gezegd De qua
liteit valt tol nu toe mee. Er zullen
echter weinig goede partijen zijn en
daarenboven klein.
Reeds is aan het voorwerk voor
1915 begonnen. Het plukken is afge-
loo,pen of loopt op zijn eind.
De gezondheidstoestand van men-
schen en dieren was overal gunstig.
Ziekten in het gewas kwamen be
trekkelijk uiel veel voor. Op enkele
ondernemingen kwamen vrij veei dik
buiken voor, terwijl op andere door
de droogt© tal van booinen dood gin
gen.
Sport en Wedstrijden
ROEIEN.
DE ONDERLINGE WEDSTRIJDEN
VAN „HEI SPAARNE".
Zondag a.s. houdt de R- en 7. V.
Het Spaarne haar jaarlijkse!)© onder
linge wedstrijden. Achttien races wor
den geroeid, waarvan twéé (voorwed
strijden voor he. nummer Jonge Twee)
op Zaterdagavond reeds plaats heb
ben.
Ingeschreven zijn: zes Jonge Tweeën,
twee Oude Tweeën, vier Vieren, vier
YV'heriyploegen en vier Skifieurs.
De voorzitter, de beer J. de Breuk
Lzn., zul kamprechter zijn en daartoe
gebruik maken van de bekende race-
motorboot Lucky Jim", van Gebr.
Willink uit Amsterdam, die voor deze
gelegenheid is gehuurd.
gave van cc-n eigen orgaan, voorloo-
p.g een weekblad. In het najam zal
de afdeeiing een openbare w gade-
houden, waar een der eerste
sprekers de beginselen van den bond
1 uiteenzetten.
KEURINGSRAAD TE
HAARLEM.
Uit de gemeente Schoten was lier
aantil opgeroepen jx-rsonen 109. Ge-
eeskundig onderzocht werden er 69,
aarvau 4-8 geschikt bevonden wer
den eu 21 ongeschikt, waaronder 1 te
klein. Niet geneeskundig onderzocht
waren 40, waarvan 36 vrijgesteld zijn
wezens eigen dienst, broederdtonM of
kostwinnerschap.
Kubriek voor Vragen
GaaboDnoerdru hebbou hot voorrecht,
vragen op venohUleml gebied, mita toot
beantwoording vatbaar, in tc lenden bij de
Redactie ren Hearlem'c Dagblad, Groot»
Hon te treat 5$.
Alle antwoorden worden geheel kostelooe
■geven en soo spoedig mogelijk.
Aan vragen, die niet volledig naam en
woonplaats van den inseader vermeiden
wordt geen aandacht geschonken.
VRAAG. Moet men een acte heb
ben om in IJmuiden buiten dc pier
met het net te visschen?
ANTWOORD - Men moet hier
oor een consent hebben, af te geven
door den Commissaris van Politie ot
Burgemeester der gemeente waar de
aanvrager woord.
VRAAG. Mijn dochter dient voor
dag en nacnt en ontvangt per 3 maan
den haar loon. Wegens ziekte moet zij
lit haar betrekking. Is mevrouw nu
erplicht haar het voile kwartaal uit
te betalen?
ANTNVOORD. Mevrouw uioet
haar Joon uitkeeren over een betrek
kelijk korten tijd, welke tijd in ver
band staat met den tijd, die de dienst
betrekking geduurd beeft.
VRAAG. Mijn poes verhaart erg,
is hiertegen iet# te doen?
ANTWOORD. - Meestentijds is dit
:ebrek aan dierlijk voedsel Geef da
gelijks een stukje half gaar gekookt
leesch of lever en een eierlepeltje
levertraan door de melk.
VRAAG. Mijn poes U 13 jaar
oud; eet niet meer en drinkt niet an
dere dan een beetje water; is hierte
gen nog iets te doen, of zou het de
ouderdom zijn?
ANTWOORD. - De hoofdoorzaak
zal wel zijn de hoogp leeftijd. Pro
eens of zij niet een stukje half
gaar gekookt vleesch of een onge
kookt vischje wil gebruiken.
VRAAG: Een dienstbode is mot de
week gebuurd, kau zij dan met een
week opzeggen? Zij liad haai- beirek
king met li dagen opgezegd, maar
omdat zij een wee* vroeger in hare
nieuwe betrekking motoi komen heeft
zij Vrijdag gezégd, dal zij Maandag
heen zou gaan. Heeft mevrouw nu
Loet recht haar loon in te houden over
de taateto week?
ANTWOORD: Een dienstbod©, bij
de week gehuurd, kan met ©en week
worden opgezegd.
Mevrouw mag haar loon niet üv-
houden.
VRAAG: Een dienstbod© verhuurd©
zich met Juni om met Augustus in
dienst te treden, en heeft een gods-
penning ontvangen- Kan zij van dia
betrekking nog afzien wanneer zij
dein godspenning terug geeft'?
ANTWOORD: Neen.
VRAAG: Ks er een middel om hout
wormen te verdrijven?
ANTNVOORD: Ja, t beste nvei benzol
of niet kwikzalf. Vraag uw drogist.
VRAAG. Welke weg is het mooist
te berijden van Haarlem naar de
Nieuwe Wetering?
ANTNVOORD. NVlj kunnen u den
volgenden weg aanbevelen: Haarlem
—HeemstedeBeimebroek—ilLlegoin
Venneperdorp—Abbenes—Kaag
VRAAG. Hoe6chrijft men Drent©,
met of zonder b?
ANTWOORD. Men schrijft Dren-
Stadsnieuws
Wij lezen in de Ja va-Bode:
Kort geleden deelde een inlandssh
ambtenaar ons medo, dat de ontwik
keld inlandsdhe lievolking van In-
dié hoog tegen den gouverneur-gene
raal Idenburg opziet om zijn geloofs
overtuiging eu zijn immer doorge
voerd streven, om het goed© te be
trachten. Het is bij personen uit de
inlaudsclie maatschappij bekend, dat
de landvoogd, in zijn liefde voor de
meaischheid. de vraagstukken der In
dische nlaötschtippü met bedaard
heid overwogen heer:, -immer gedro-
VRAAG. Wanneer men in betrek
king weuscht te komen in het Waren
huis de Bijenkorf, in Amsterdam, tot
vvieu uioet men zicli dan wenden?
ANTWOORD. Tot de directie.
JUBILEUM MEJ. KRUISMAN.
De chef-telefonist© aan het telefoon
kantoor alhier inej. N. Kruysman,
was lieden 30 jaar in die functie werk
zaam. Op het kantoor werd vandaag
feestgevierd de jubilaresse ontving
meerdere bloemstukken en werd van
vele zijden gelukgewenscht en gecom
plimenteerd.
PROTESTANTSCilE KIEZERS.
In de Donderdagavond gehouden
ledenvergadering van den „Naliona-
len Bond van Protestanlsch© Kie
zers? werd besloten h©. bestuur inot
twee leden uit te breiden, tcrwiji er
één vacature was. Gekozen werden
de heeren Joh. Jansen, F. H. My la-
en W. Alphenanr. De heer J. H.
Moojen, tot dusver waarnemend
voorzitter, werd definitief gekozen en
aanvaardde de benoeming Ook werd
het huishoudelijk reglement vastgc-
ield. Het beduur is nu als volgt
saamgesteld: J. H. Moojen, voorzit
ter, NV. P. J. Overmeer, 2e voorzit
ter, If. A. Vrooinans, secretaris (Kle-
verprukweg 156), F. 1L Mylanus, 2«
secretaris, Johan Jansen, penning-
moester (Wilsonsplein 4), W. Alphe-
iKUir, 2e penningmeester en J, NV. H.
Halsema, commissaris.
Besloten werd ijverig propaganda
te voeren en vooral te wijzen öp het
gevaar der coulit:© voor her. protes
tantisme Men was overtuigd dat vele
chrmt olijke historisch en zich zouden
aansluiten, en wellicht ook oud-libe
ralen. Voortaan zal de afdeeling
deelnemen aan de gemeenteraads
verkiezingen. wat geheel zelfstandig
kan geschieden, zonder voorkennis
van het hoofdbestuur. Dit laatste
heeft medegedeeld dat met October
a.s. begonnen zal worden met de
Uit de Omstreken
SANTPOORT.
Benoemd.
Tot onderwijzeres aan de Fröbel
school van Mevrouw NNüsle op
Spoarnberg is benoemd MeJ. S.
Bmiyn, te Amsterdam, voorheen vo
lontair aan genoemde school, die na.
de groote vacanti© bare betrekking
zal aanvaarden
Beroepen.
Door den Kerkeraad der Ned. Her
oimde gem. alhier is tot predikant
beroejven de heer Ds. Joh. ton Brug-
gen ka te, te Tervolde.
Vox Ilumana.
zangvereeniging „Vox Huma-
a" alhier, zal op 19 Juli a.s. deel
nemen aan bei concours voor ge
mengde zangvereenigingen te NV'og-
niim, dat aldöar wordt gehouden -er
gelegenheid van het 25-jar.g bestaat»
der zangvereeniging „Jacob Kwast'.
HILLEGOM.
D© ©erste beursdag.
De bloembollenbeurs van het If. R.
G. alhier is Donderdag in Café „Flo
ra" geopend. Er waren 110 bezoekers,
vele exporteurs cn daarentegen wei
nig kweekers. Overigens was van den
handel nog weinig te zeggen.
ZANDVOORT.
GEMEENTERAAD.
D© Raad vergadert op Maandag lf
Juli 1914, des namiddags te 7 1,2 uur.
l>e agenda vermeldt
Ingekomen stukken en m.ededeelin
gen.
Eervol ontslag onderwijzeres.
Benoem ing onderwijzers.
