HET PARLEMENT VAN GROOT-NEDERLAND TE HAARLEM.
Liefdedroom
TWEEDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
WOENSDAG 29 JULI Ï914
Bij onze Vlsamsche gasten thuis.
(Eer ste Reek s).
IL
Een nijverhildsman.
Antwerp©n, 24 Juli 1914.
Mocht ge ooit bij De Beukelaer ko
men, .spreek hein nooit aan in het
Fransch t zou u slecht vergaan.
.Want hij zou u zeggen „lek most oe
aigcnllaik an de deur gooien Niet.,
dat hij z'n bedreiging uitvoeren zal,
daar is hij een veel te vriendelijk man
voor. Maar beleedig hein niet, dezen
schrikkelijke]) flamingant, door da
„tii.ol der raike menschen te spre
ken'
Dim is hij allergeweldigst. boos.
Ken zijner vrienden, dien ik bij hem
leerde kennen, verteld© mij, dat Ko
ning Albeit verleden jaar den heer
De Beukelaer aansprak in t Fransch.
Nu weet men, dat de Koning uitste
kend Vlaamsch spreekt. Daarom ver
droot het den ouden heer, die al 70
jaren „en nog wat" telt, dut Zijne
Majesteit, te Antwerpen Fransch
spiak. En ofschoon hij, als olie oni-
wikkeldo Belgen, Fransch spreekt en
Fransch verstaat, legde hij zijn hand
aan do oorschelp en zeide den Ko
ning, zich naar hem toebuigend
„Sire, lek ben wat 'ard'oorend en als
gai dan nog Fraansch spriekt, ver-
stao'de ic-k oe hielegaor niet
De Koning begreep, lachte en sprak
Vlaamsch.
Zijn Vloomsche tale is De Beukelaer
dierbaar en wanneer Belgische vrou
wen in zijn „kabinet" komen, om
gelden voor liefdadige doeleinden te
vragen een millionnair als dc heer
Do Beukelaer heeft, begrijpelijkerwij
ze, nog-al eens van dien dames-
aanloop en zij begaan de onvoor
zichtigheid Fransch te klappen, luat
hij haar stil uitpraten, maar zegt dan
met een meewarig gezicht tegen zijn
bezoeksters tot welk een lioogen
staat zij mogen behooren „Awcl,
main kijnd, waor heb-de gie da'
schoon© Fraansch gelierd Ick dachte
da' wai ier ien Antwerp©' wel
Vloomsch zoude' prate'. Gie mot nel
die raike-mensche taole tegen main
spriek© iele spriek maor de tdle van
dien armen nienscho
En als 2ij dan nog in 't Fransch
doorgaan, schudt hij zijn grijs hoofd
en zegt„Ka maor wek, waant ick
vorslaodc toch riet 1"
De Beukelaer is een halsstarrig,
koppig mcnsch. Die eigenschappen
hebben hom in de wereld vooruit-
gebracht. Want de man, die den Ko
ning, den adel en andere voorname
mei schen braveert als men aan zijn
moedertaal raakt, is niet altijd be
zitter \an millioonen geweest. En men
begrijpt hoeveel wilskracht, gepaard
aan scherp en vlug versland, er voor
noodig is, op te klimmen vanbak
kersjongen tot hoofd van een reus
achtige fabriek, waar 850 mensehen
werken.
Go stam- even verbluft, wellicht, dit
te lozen, als ik toen hij rne dit in zijn
werkkamer in het ontzaglijke gebou
wen-complex, dat, aan de Kievitstraat
gelegen, 12 5<X) M2. oppervlakte be
slaat vertelde.
Dit had 'k niet verwacht te hooren.
Wel was 'k er op straat al, door liet
lange, vier verdiepingen hoog© front,
opmui kzaam op geworden, dal liet een
groot bedrijf moest zijn, deze biscuit-
en-cbocoiadiefabrick, maar op dit was
'k niet voorbereid ook niet, toen ik
iri zijn werkvertrek tegenover hem
zatoen rijzige gestalte met jong ge-
zicht, ondanks dat do mooi© witte
baard de ruim 70 jaren wel aanwijst.
Zijn oogen zijn die van een vriende
lijk man en zijn geheele verschijning
mot z'n wil linnen bakkersjas en pel,
achter <lo schrijftafel, toonde mij zijn
eenvoudigheid,
Main beste menier, i©k mot ierst
'ns ieven nadenken waarveur gie
komt, ien ni'n ouwe 'oofd, zie-de, mot
iek ierst 'ns zoeken.
'k Voorkwam het brein-doorzoeken
naar de herinnering, llij lachte me
toe
Awel, gie komt van de gazette
nit Aarlem lek 'eb al zooveul repor
ter gehad van de grotst© gazetten,
wiet ge, om main fabriek te beskraive.
Gai komt om te sprieke over do con
gress© Zier goed, zier goed. En ge
wilt wat vernemen over mai en over
main fcbrielc. Da's zier goed lek wil
na de congrcsse gaon als iek laid 'eb,
want werk© da's veur main 't ierste.
lek wil d'r komme met mijn vrouwke.
lek ben glen geliefde mensch, maor
iek mag graog ien Olland wiezen
daor voel iek main thuis ©u daor heur
iek main taol sprieke. Jao, ien gelier-
FEUILLETON
Geautoriseerde vertaling naar bet
Engelsch, van
EFF1E ADELAIDE ROWLANDS.
31)
Denk u zelfs eens in mijn
plaais, Monsieur Marcel, riep hij
hartstochtelijk uit, stel u voor dat
u zoo beroofd was als ikl Zoudt u
liet u niet tot een plicht reke
nen om verdere heiligscheniis
te voorkomen? Terug te vinden
wal. ontheiligende handen gesto
len hebben Zoudt u niet gevoelen
dat uw eer, uw geluk, tegelijk op
het spel stonden? Zoudt. u in mijn
plaats, kalin berusten in de schan
de? Die schande negeeren? Door bot
leven gaan steeds met de gedachte
aan dut vreeset ijke? Eten, drinken,
«slapen, terwijl die afgrijselijke her
innering u voortdurend kwelde?
Neen, neen, duizend keer neen I U
zoudt handelen zooals ik bereid ben
te doen; u zoudt uw leven wagen als
het noodig was om uw doel te be-
teiken.
De andere schudde langzaam en
.treurig het hoofd.
de mcnsch ben ick net. Want wiet.
gai, iek 'ob nooit de school niet ge
zien. Main vaoder was maor ien buk-
kerke hui was ien afstammeling van
Olland, uut Moergestel in Brabant,
lek ben geboren m Oever© li ai de 01-
landscho grens, twie uurkes van 'ier.
lek ben. ier gekommen als bakkers
knecht. Awel lachte hij, toen hij
m'n verbazing zag.
Mam vaoder had zelf lust, z'n
bro xlek© lo verdienen en als iek vaif
tien jaor war, zai-de hai tiegen me
Mam jonk, gai mot zelf u brood gaon
zien te verdienen. Toen ben iek naoi
Antwerp© gemokt en bij oen patroon
©kommen als bakkersknecht. lenige
jaoren laoter liet die mai zain zaok
nao op krediet. Awel, da was iel
meui. newaor
Ien 't jaor zieventig ben iek be-
schuitges gaon bakke. Iek 'ad 'iek gien
middelo en tocli 'eb iek zonder
iemands hulp die groet© febriek recht
gezet. Zonder ka,petaal, zonder inze
news, zonder bouwmeesters 'eb iek
da' klaor 'ekriege. Gai hegraipt, als
iek wier wat bai 'ewonnen had, gieng
iek wier bouwen. Zoo is die febriek
groet er en groeter 'eworden en nog
altaid 'eb iek 'et roer in handen. Jao,
iek doe 't net allienig. lok 'eb zeven
neven. Ien gaot or over 'et kantoor,
ien zorgt voor 'et technieks gedeelte
en zoo 'ebbe zai iclk ien gedielte. Dc
iele febriek wordt doer die famiele
'edrieven. lek 'eb d'r ©en naamlooze
maofskappai van gemaokt, hegrïept
ge. Allemaol moelo' ze miewarke,
maor, zie'de ge, ick liou de touwtjes,
gnuifde de oude heer, met een
handenbeweging, alsof hij een span
netje bestuurde.
Mijn eerbied wies voor dezen krach-
tigen grijsaard, die nog niet van rus
ten weet. Van 's morgens tot 's avonds
is hij aan de fabriek te vinden. En
niet alleen de hoofdleiding voert hij,
maar ook werkt hij in zijn „privaat-
laboratoiT' en beproeft daar allerlei
procede's voor gebak en chocolade
werk. Met fierheid toonde hij me z n
werkjassen een witte als hij in de
„koekskes" gaat scharrelen en een
blauwe voor 't chocoladewerken. Om
zeven uur 's avonds rijdt hij in z'n
„oltemebiel, de ierste, die ien België
liep naar de fraaie huizing© „liet
Torenhof" te Brasschacl, even buiten
Brussel, maar als z'n mouw niet
thuis is, zooals dezer dagen, toen zij
naar Blankenhcrghe was, vertelde mij
iemand, dan ziet men zijn auto eerst
om negen uur do fabriek verlaten.
Een werker dus En een buitenge
woon krachtig man. Ik heb er met.
verbazing naar slaan zien, hoe de
„over-de-70-jarige", met z'n jas aan,
aan zijn rekstok in de badkamer naast
z'n werkvertrek met het grootste, ge
mak..,. boislwnartsom-Lrekken zag,
Wie dezen gymnastische» toer kent,
weet. dat ieruand op middelbaren
leeftijd al moeite heeft met dezen gc-
iteelen ronddraai om den rekstok.
Maar mijn grijze gastheer <lcod hel
fluks en flink met een dubbelen knie
val er na.
Alle daogen, zei hij me. en
van de wiek 'el> 'k 'et ienen kier ne
gen maol achter elkoor gedaon
Onze Haarlemsch© gymnastiek-
1 eeraren zullen in den heer De Beuke
laer een dankbaren bezoeker hebben,
tijdens het congres.
Hij dankt dit jong-blijven aan een
natuurlijk© levenswijze veel baden,
gymnastiek en een vegetarische voe
ding.
Iek ben nlantenieter, verklaar
de de lieer Do Beukelaer met nadruk,
kuik, iek doe 't maor af met ien
broodek© en wat, kriekskes, wees
hij me naar een half-gebruikt vroeg-
noenmaal.
En toon hij bespeurde, dat ik voor
het vegetarisme voelde, drukte hij ino
do hand ©n sprong op om ine een
nummer van „De Kronyk" te geven,
waarin zulk een best artikel stond
over „Het moderniseer en van het
voedsel". Dat moest ik eens lezen.
Hij had er ©enige honderden num
mers van laten komen, om in de fa-
briekeu uit te deelen, „want we doen
'ie', viel aan de 'ezond'eid", zei hij ine.
Aan gezondheid en „soosjale maot-
riegelen", waarvan 85 kantoorbeamh-
t?n en 850 werklieden profiteeren, die
in de „werkhuizen" van liet bedrijf
worden „gebezigd".
Die sociale maatregelen zijn o. a.
ziekenkas en pensioenkas, gesteund
door den beheer-raad der fabriek.
De heer De Beukelaer legde. me
uit, dat de werkliedc-n op gunstig*'r
voet worden behandeld, dan Jo wet
easclit.
De arbeiders hebben, een premievrij
pensioen van 45 franken in de maand.
De ziekenkas zorgt voor 4e medicij.
Op uw leeftijd, mijn jonge
vriend, antwoordde hij, zou ik ver
moedelijk geredeneerd hebben als u.
maar de tijd maakt ons wijzer on
leert ons het hoofd te buigen vooi
het onvermijdelijke. Iloe diep mede
lijden ik ook voor u voel, ik kan
toch niet blind blijven voor het ho-
pelooze van <le laak die gij u zelf
gegeven hebt,. Veronderstel dat. u
Aram Kalifam vindt.. Denkt u dat hij
dan kalm dat op zal geven wat hij
met zooveel gevaar verkregen heeft?
Hij durft niet hij zou er voor moe
ten boeten met zijn eigen leven. Als
gij de hulp van de politie inroept,
zal de heclc ongelukkig© geschiede
nis openbaar worden gemaakt en
toch, wat vermag een individu tegen
over zooveel samenzweerders? Deze
maitnen zijn altijd op hun hoede
voor een aanval, Bij het minste
alarin zou, wat u zoekt buiten uw be
reik gebracht, worden, en van de een e
hand in de andere overgaan. U eeni-
ge kans i-s door list te winnen, wat
u nooit door gewold zult kunnen be
machtigen. Kalfian kent u zeker
van gezicht? voegde hij er bij, nadat
hij een poosje nagedacht had.
Ja. was het grimmige ant
woord. Hij zal me niet. gauw verge
ten; bij ons laatste onderhoud had
ik hem geheel in mijn macht, mijn
pistool was op zijn hoofd gericht.
Ik wilde dat ik hem doodgeschoten
had!
nen enz. In geval cr een ongeluk
gebeurt, gaat hef loon de eerst© zes
maanden door, bij ziekte, geheel
door.
Gie wiet dat 'r een as-uraansio
van Belzieje ies, vertelde de lieer De
Beukelaer, doelend op de ongevallen
verzekering, maor daoran ïa'n wai
ons work volk net over. Want dan
komen de inspecteurs van de maot-
schoppaie» en als dan bij den man
thuis ien bierke wordt verkocht, of zal
doen ien winkellu>, dan wordt k
geld ingehou'n. Dat willen wai niet
en daor om beval'n wai die eerst© zes
maonden vol loon. Da's wel ien bietje
schadelijk voor ons.
We gingen de fabrieken in. Ik wil
u niet bezig houden met alles wat ik
daar gezien heb. 't Was ook maar een
vlugge doorloop om m© „een opper
vlakkig gedacht," te geven van dit
grootschc bedirijif, dat niet minder
dan 45 afdeelingcn telt en waarvan
hot bezichtigen vier lot vijf uur
duiuirt. In een flink uur heb 'k er
maar wat vluchtig in enkele afdee-
lingen gekeken. Men wordt, door ver
bazing geslagen, ho© volledig en
stipt dev© fabrieken zijn igicdrgan.V
seerd. Alles wat er in hei: bedrijf
noodig is, wordt ©r in. eigen werk
plaatsen gemaakt In de „smis", di©
41)0 M2. oppervlakte lieeft maken een
dertig sneden de machineonderdee-
len, gereedschappen en vormen, de
schrijnwerkerij geeft werk aan. een
tien lin'imeirlieden en een twintig
metselaars en schilders, allen voort
durend werkzaam aan 't onderhoud
der fabriek, een blikslagerij maakt
eiken dog 2000 blikken doozen-, de
kuipen- en kistenmaker-ij maakt liet
noodïge houten verpakkingsmate
riaal en verzendt dat dooi- een soort
lift, keniachtig „schuif-af" genoemd,
nam' de verschillende werkhuizen,
de cartoi.doozenmakerij fabriceert
andccr inpakgerij, de drukkerij is een
van de uïtgcSUeksto van do heelo
stad. Zes drukpersen, en een ver-
guldmachine, drukken een 50.000
stuks „druksels" per dag; een twee
verdiepingen, hoog magazijn van
voorwerpen, die in de fabrieken noo
dig z;jn bevat een reusachtige hoe
veelheid van allerlei ijzer-, hout-,
koper-, glaswerk en nog duizenden
andere dingen, die men af-en-Boe
noodig lieeft; een paardenstal met
IvvaaJf paarden en zeven voertuigen,
Dan zijn er de talrijke eigenlijke
fabriokeafdecliingens Deeg'kamg.s,
waf el hakker ij, decoratieaaal, cacao-
1) ronde rij. chocolaterie, ere om/, nul,
eierenkelders, waar 's winters 2 1/2
millfioen eieren worden bewaard,
chocola dekeldors, ijskelders, ijsma-
chinezoal, hopjes- en caramel fabriek,
magazijnen voor suiker, meel, cacao,
chocolade, ïnpakzalen, verzendings-
zalen, reclame afdceling, badinrich
ting, zaal voor den geneeskundigen
dienst, kleed- en schaftealen, bureel-
lokalen enz. Ik som maai- op, om een
Indruk te govern van den omvang van
dat groot bedrijf en lean er zelfs met
aan denken om er een dieperen blik
op t© geven; alleen deze cijfers: In
de machtig© centrale staan motoren
met een vermogen van 300 P.K. Men
is er na een nieuwe motor aan het
bijplaatsen. Die zal her. vermogen
der centrale op G00 P.K. brengen. De
opgewekte eicelische beweegkraclnt
drijft honderden van de modernst©
machines. Bijna niets wordt mot de
haaiden aangeraakt: alles geschied):
machinaal. Eiken dag wordt 8000
Dank liever den hemel, dat u
dat niet gedaan hebt, zeide Monsieur
Marcel ernstig. Had u aan uw aan
drang gevolg gegeven, dan zoudt
u op het oogenblik in de gevangenis
zijn en uw naam zou over ieders
tong gaan.
Dick bloosde hevig bij dit ver
wijt, en dit ziende vervolgde de an
der
En mijn neef? Kent. die man
hem ook?
Noen, zij hebben elkaar nooit
ontmoet.
Dan moet hij de leiding op zich
nemen, was het vlugge antwoord.
Op dit oogenblik ging Bevan, die in
gebogen houding bij de deur had
staan luisteren, plotseling recht op
staan en kwam naar hen toe, een
hand opgeheven ais om hen te waar
schuwen.
Du® je bent met niets tevreden,
Ted, riep Monsieur Marcel met hel
dere, opgewelde slem, en u ook
niet, mijnheer Franks, dan met een
reisje om de wereld? Nu, dat vind
ik flink! We zullen op den goeden
afloop van den tocht, drinken. Beste
jongen, jij zit liet dichtst bij de bei,
wil je even schellen?
Vrij voel tijd verliep eer er iemand
kwam, en monsieur gebruikte die om
overal atlassen en Baedekers van
daan te billen en net te doen alsof
hij ze moest raadplegeneindelijk
verscheen er een kivechL Niet degene
90.10 K.G. biscuit gemaakt en even
veel chocolade. Nu is men een nieuw
gedeelte aan 'I bijbouwen, waar
door het vermogen van de chocola
defabriek tot 20.000 lv.G. per dag
wordt verhoogd.
De „koekskensen chocolaatjes
worden voornamelijk in Holland en
België verkocht. Ook „een bietsje"
gaat naar Egypte en voor die zendin
gen maakt men in de drukkerij a Won
derlijke omslagpapieren en reclame-
biljetton, waarop te midden van
Turksche hieroglyphem een mannen
kop met tulband op en een wollige
ringbaard om kin en wangen staat
afgebeeld.
Deze ouwe Turk ben iele, zegt 'm,
lachte de heer De Beukelaer, toen hij
me de afbeelding wees, maor iek wiet
dat niet, want ick kan 't net lieze,
wat er om heen slaat.
W© kwamen in zijn werkkamer te
rug en m'n zeventigjarig© geleider,
die met vluggen stap de fabrieken
was doorgegaan, de trappen opsprin-
gend met n paar treden gelijk, bleek
nog in het geheel niet vermoeid van
onze ruim één uur gevorderd hebben
den tocht. Integendeel, in het neven-
vertrek zwaaide hij om den rekstok
met de lenigheid van een achttien
jarige.
Een jonge oude! Met fierheid wees
hij me in zu kamer twee kinderen-
portretten: Een geschilderd en een n
ioto.
Zie' de dat kiendsj'e, da's main
kiendsje, wees hij ine t schilderstuk.
Dat ies mijn dbchte'rke, maor van
over de vier tig jaore. En zie'de dit
pertretke, da's main zoonke... hai ies
nou vaif jaore. Das main opvolger,
want iek 'eb maor ien zoonke! En da'
mo k oe iens vertellen, ie et 'n onder-
waiser, da's ien landgenoot van oe. Ie
spriekt schoone taol! Jao da's praocli-
tig. Da's 'n gelierd man. Iek 'eb geen
studies gedaon en. iek kan over wie-
tenschap niet descuteCren, maor iek
spriek graog met 'in. In dieze kamer
'ebben wie al viel bepraat saom. Iek
mag gaoru spriek en. over Vaoder
Cats. Jao, over dien discutieren wie
viel.
Maor naor Aarlem kom iek net om
daor te discutierein. lachte hij. Daor
wil iek my maor amesieren, omdat
iek zoo gao'rn in Olland ben. 1
Als ge dus in de laatste dagen van
Augustus een vriendelijk oud heer
van lange gestalte en met welver-
zorgden grijzen baard door Haarlem s
straten ziet tuffen, weet ge, dat dit een
warm vriend van ons land is.
JAC. C. MEIJERINK Jr.
Binnenland
DE STAKING TE ZAANDAM.
Dinsdagmiddag beidden de liecren
IIeykoop en Kelder met den Minister
van Binnenlandsclie Zaken, den lieer
Curl van dei' Linden, op diens depar
tement een onderhoud, hetwelk hun
telegraphisch werd toegestaan. Daar
aan werd ook deelgenomen door nir.
J. Polenaar, den associé van mr. M.
Hendels, die verhinderd- is, mede te
con forceren.
De heer Adolf Hesberg, ehof van het
bureau te Blankenese, dat de Duit-
sche beroeps-werkwilligen leverde,
kwam te Amsterdam aan met vrouw
die hen opengedaan had merkten
de beide bezoekers op. Dit was een
knappe jonge man, met donkere
oogen, die vrij dicht bij elkaar ston
den; er was niets verdachts in zijn
manier van doen, toen hij de bevelen
vani zijn meester stipt opvolgde, be
halve dat hij zacht rondsloop als een
kat, maar dat scheen hij altijd te
doen, en ook het feit dat hij toen hij
don wijn en de glazen op tafel zette de
beide bezoekers om beurten heel lang
aanstaarde.
Zoo is het goed. Jean, zeide mon
sier Marcel minzaam, laat de deur
maar open, want het is onhoudbaar
warm in deze kamer 1
Toen de glazen gevuld en al weer
leeggedronken waren, stierf het zacht
geluid van Jean's voetstappen in de
verte weg.
Nu zijn we voor 't oogenblik vei
lig, zei <le heer des huizes haastig.
Toen we gestoord werden, merkte ik
op dat jij, Ted, Kalfian moet trach
ten te naderen, ooidat hij je niet
kent.
Emberson kwam haastig tusschen-
beiden.
Uw neef is mijn beste vriend,
mijnheer, zei hij, maar zelfs hij weet
niets van deze ongelukkig© geschiede
nis, en ofschoon hij vrijwillig heoft
aangeboden om voor mijn zaak te
vechten, weet hij absoluut niet of
het een rechtvaardige zaak is of niet.
Het is de jouwe, beste jongen, en
en dochter; hij logeert in het Auislel-
llotel.
Het Hbld. had een onderhoud met
den heer Adolf Hesberg, directeur
van het bureau door welks bemidde
ling do werkwillige Duitschers naar
bier kwamen.
De heer Hesberg deelde mede, dat
hij naar Berlijn was geweest om zich
aan het Ministerie van Buitenland
se!)© Zaken over de niet toelating zij
ner mannen te beklagen. Volgens den
heer Hesberg was men zeer verwon
derd over 1 et optreden van den Hol-
landschcn burgemeester en guf het
voornemen te kennen denzelfden
maatregel toe te passen op de Hol
landers die zich in de Rijnprovincie
vestigen of daar reeds gevestigd zijn.
„Inmiddels, zoo vervolgde d© heer
Hesberg, kwam bericht van den Duit-
schen gezant in Den Haag, dat de
zaak in o'rde (erledigt) was. Op het
bericht daarvan ben ik naa'r Holland
teruggegaan. En nu hoor ik tot mijn
verbazing, dat de burgemeester blijft
weigeren mijn mannen toe te laten.
„Iladt u niet, dus vroegen, we, in
dcnzelfden tijd voor de „lleimatscbei-
ne" kunnen zorgen?'
„Die moet ieder van de mannen
zeif vragen", was het antwoord.
„En wat is nu uw plan?"
„Heden (üinsdag)avond om 9 uur
reizen we allen af!"
Maandag hebben dc hoeren J. C. v.
\Yessoin Sr., bestuurslid van de Ycr-
eeniging van Werkgevers, en mr. II.
A. van Zuylen, rechtskundig-adviseur
opnieuw geconfereerd niet de Minis
ters van Buitcnlandsche Zaken en
Justitie. Na afloop begaf de heer Van
Zuylen zich naar Zaandam en liad
daar een onderhoud met burgemees
ter Ter Laan. Deze bleef echter wei
geren de Duitschers toe te laten.
Do Duitsch© stakingbrekers zijn nog
te Amsterdam. Velen hunner moeten
liet voornemen hebben naai Duilsch-
land terug lo lceeren, 4 zijn reeds af
gereisd.
lu Zaandam zijn de aangevraagde
rijksveldwachters, Ier versterking van
de gemeentepolitie, aangekomen.
Bij oen werkwillig© zijn de ruiten
ingegooid.
De stakingsleiders te Zaandam heb
ben den minister van Binnenlandscli©
Zaken gevraagd hen en de rechtskun
dige adviseurs der stakers te ontvan
gen, om ook hun standpunt te verne
men inzake bet toelaten van de Duit
sdie werklieden in Zaandam.
DE GEëlNDlGDE TRAMSTAKIXG IN
DEN HAAG.
Men meldde Maandag uit 's-Gra-
vonhago
Eerst verscheen in de Schevonlng-
sche remise weder bet in de stakings-
week nieuw geplaatst© personeel, om
aan het loket als bestuurder of con
ducteur sleutel of tasch af le balen.
Toen kwamen dc mannen van "t oud©
personeel met meer dan 20 dienst
jaren.
Tegen negen uur kwam in de re
m iso de president commissaris der
11. T. M„ mr. D. van Houten, die in
tegenwoordigheid van don vroegere»,
thans waamemenden directeur, den
heer Stipriaan Luïscius Sr., ver
schillende groepen van het personeel
afzonderlijk toesprak.
Het eerst wondde mr. Van Ilouten
zich lot de remise-chefs en contro
leurs, die in dc stakingsdagen als be
stuurder hadden dienst gedaan en
dankte hen voor den steun, aan de
maatschappij bewezen, en den moed,
betoond om hot gezag te handhaven.
Dc staking, zei spreker, is nu uit en
van u wordt verwacht, dat g© het ge
zag zult weten aan to leggen niet niet
te streng© hand, en ik verzoek u niet
te laten merken, dat er stalling is ge
weest en ons een bittere tijd is berok
kend. Voorts deelde spreker mede, dat
de Raad van Beheer had besloten,
aan ieder hunner een gratificatie van
f 100 toe 1© kennen als een bewijs van
erkentelijkheid.
Eenig gejuich en zw aaien met <1©
uniformpetten volgde.
Deze groep bestond uit circa 25
man.
Daarna hield de heer Van Houten
een korte toespraak tot d© amateurs
of z.g. .vrijwilligers" en zei hun dank
voor de diensten aan het publiek.
Voorts voor den grooten dienst, den
stakers bewezen, daar nu een aantal
plaatsen niet blijvend met nieuw per
soneel behoefde te worden bezet, De
Ra.ul van Beheer had overwogen, hoe
de Maatschappij haar erkentelijkheid
zou kunnen toonen en besloot aan
allen een vrij abonnement op alle
dat is voor mij voldoende, merkte
Tod kalm op. Dit heb ik echter op
kunnen maken uit wat je zeiten eer
ste heeft Kalfian iets in zijn bezit wat
jouw eigendom Ls cn wat je, het kos
te wat het wil, terug moet krijgen;
ten tweede is het om persoonlijke re
den niet aan te raden de hulp van
wet of politie in te roepen Is dal niet
zoo? Dick boog ernstig het hoofd.
Dan heb je ine alleen nog maar te
beschrijven hoe het gestolen voorwerp
er uit ziet en ik zal hem volgen als
een speurhond, en hij ziil liet moeten
teruggeven, of hij wil of niet, dat be
loof ik je.
De beide anderen keken elkaar over
Bevan's hoofd heen met een ernstig
vragende» blik aan. Geen van hen
scheen door zijn vrooijk optimisme
overtuigd te zijn.
D© oudste verbrak het eerst de
stilte.
Het is best mogelijk, zei hij tegen
Dick, dat mijn neef zou slagen waar
u zeker geen succes zou hebben maar
daarvoor moet u hem wat meer in uw
vertrouwen nemen. Het onderwerp is
te pijnlijk voor u om over te spre
ken als ik hem geen bijzonderhe
den vertel, mag ik dan enkele din
gen, die bepaald noodig zijn, aan Ted
zeggen?
Weer boog Dick etii het hoofd;
toen stond hij langzaam op, liep naar
het raam en ging met zijn rug naar
de kamer staaien staarde naar da
lijnen aan te biedett 2oo lang dc reu-
cessie der maatschappij duurt.
üezo mcclêdceling word met ©en
,1-eve d© maatschappij, leve de 11. T.
M begroet.
Ook (1© tegenwoordige directeur, de
heer Stipriaan Luïscius Jr., was bij
de/o toespraak tegenwoordig.
De derde toespraak gold de in,unift
met, meer dan 20 jaren dienst ui; hut
Stpkende personeel, die uilen w.,doi
worden in dienst ge-rionien.
Spreker wees er op, dot vermoede
lijk door een misverstand in het com-
muni(|uo van het stakingscomité is Ie
lezen, dat liet personeel geluideii. k
weder in dienst zou worden genomen.
Dit nu is nooit namens de 11. T M.
medegedeeld 91 plaatsen der slakcis
zijn bezet, doch door d© uitbreiding
van het aantal vrije dagen zul weder
25 man meer noodig zijn, terwijl nog
8 man kunnen worden in dienst ge
nomen op d© lijn naar het slachthuis
cn op de lijn Laan van Nieuw Qosl-
Indië—Station. De tijdens dc staking
geplaatsten dienen te worden gehand
haafd. Spreker hoopt dut spoedig Iwf
oogenblik zal zijn gekomen, dut zo
inet hetzelfde leedwezen nis hij op de
ze staking zullen terugzien en weder
met dezelfde plichtsbetrachting oji
dcri wagen zullen dienst doen.
Voorts, dat z© den jongeren een
voorbeeld van verdraagzaamheid zou
den geven tegenover het nieuw „aii-
genomen personeel. „Kunnen we duur
op rekenen?" vroeg spreker, welke
vraag met een volmondig ,,ja" word
beantwoord. „Leve de li, T. M. I"
klonk het uit dc groep.
Dc heer Huyscli, lid van den Raad
van Beheer, was inmiddels In de re-
mis© verschenen en woonde een deel
dezer toespraken bij.
De directie der H T. M. heeft aan
de werklieden die tijdens dc staking
in dienstbieven f 100 gratificatie uit
gekeerd.
De vrijwilligers die tijdens de sta
king dienst deden kregen ©en vrij
abonnement op alle lijnen der maat
schappij, zoolang de concessie duurt.
Gisteren zouden ruim honderd bere
den marechaussees, die tijdens oe
tramstuking dienst deden, naar hu.»
verschillende standplaatsen terug-
keeren; SO man marechaussee blijft
nog in de stad.
WERKSTAKING ROTTERDAMSCH
HAVENBEDRIJF.
Men meldt uit Rotterdam:
Dinsdag is hier voor een deel van
het havenbedrijf een werkstaking
uitgebroken, die slechts een deel van
de havenarbeiders omvat. Hot geldt
de houtbooten.
Evenals voor alle andere artikelen,
werden er reeds lang onderhandelin
gen gevoerd tusschen de scheepvaurt-
vereenigingen en de verschillende ar-
beidersvereenigmgen voor het tot
stand komen van een collectief ar
beidscontract. De Algemeene Haven-
arbeidersvereeniging Streven voor
Verbetering, waarin de syndicalisten
vereenigd zijn, weoschte aan die on
derhandelingen wel mee te werken,
mits te voren het loon voor de hout
werkers op 35 ct. werd vastgesteld.
Dit is door de Scheepvaai tvcreenï-
ging geweigerd eu vandaar het con
flict, waaraan tot dusver de overige
arbeidersvereenigingen 'hun goedkeu
ring niet verleeneu. Hot bedoelde: loon
was eerst kortelings van 30 op 32 ets.
gebracht. Streven voor Verbetering
heeft thans de staking geproclameerd
voor do houtwerkers, in verbond
waarmede Dinsdagmorgen op een G'ul
houtbooten niet werd gewerkt. Po
staking omvat ook de werklieden, die
de kranen van de maatschappij ,,W
tan" bedienen, die een aanzienlijke
loonsverhooging' hadden gevraagd,
waarin evenmin is getreden.
Nader meldt men:
Wij vernemen, dal in verband niet
dc staking op enkele houtbooten door
de Scbeftpvaartvcreenlging nieuw per
soneel is aangenomen om de stakers
te vervangen.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Koninklijk besluit is beuoemd
tot griffier bij het kantongerecht t©
Amsterdam, mr. 11. B. van der Bist.
Is benoemd in de orde van Oranje-
Nussan. met de zwaarden, tot ridde-,
de met rang van kapitein gep. le-luit,
der infanterie R. H Driessen, voor
zitter van de afdeeling s-Gravenliuge
der Kon. Ver. van Gep. Ouderoff. en
Muideren van het Ned. leger.
Is met ingang van 16 Augustus aan
den gep. kapitein der infanterie vuil
het leger in Ncderlandsch-Indië C. F.
11. Dumont, statlonscomm. ter besoh.,
als zoodanig, de naast hoogore 'ut
rang verleend van majoor.
etraat, met oogen di© niets zagen.
Eduurd Bevan maakte onwillekeu
rig een beweging alsof hij hem te
rug wilde roepen diepe ongerustheid
etond op zijn gelaat te lezen hij vond
het vreeselijk dat Hij zijn vriend
moest dwingen hem in zijn vertrou
wen te nemen. Maar hoe kon hij hem
helpen aLs hij niet meer wist? Dat
was heelemaal onmogelijk! Met een
zucht schikte hij er zich inhij woud-
de zich tot zijn oom cn (leze fluister
de hem haas ig een paar woorden in
het oor. Een paar woorden maar,
maar ze doelden op zoo iets vreese-
lijks dat alle kleur uit Ted's wan
gen week.
Hij zag wit als krijt. Terwijl hij
Dick terug riep zei monsieur Marce'
ernstig:
Jk sprak de waarheid toen ik u
vertelde dat ik niet wiet wear Kal
fian zich op het oogenblik bevindt
maar ik weet dat de „club" vanavond
vergadertwaarschijnlijk vooral om
zijn rapport te hooren. Dick rilde, en
de andere man vervolgde: lk zal die
vergadering bijwonen en u het resul
taat laten weten. Waar logeert u?
De jonge man gaf het adres op
van ecu klein hotel m de Rue St. Ho-
noré en toe» liet monsieur Marcel
de twee vrienden uit, nadat hij er
zich eerst van overtuigd had dat de
kust vrij was,
(Wo'rdt vervolgd!.
ED. DB BEUKELAER.
