HEÏ PARLEMENT YAM GROOT-NEDERLAND TE HAARLEM. O© oorlog ©rt de crisis in Europa. Be crisis ls op haar hoogtepant. Bmtschland stelt Rusland roer de keusvrede of oorlog Ge mobilisatie in Rusland. Zal Engeland party kiezen in een eventueelen strijd Hoe sterk de leger- en vlootmachten ran de greote zuil. IIOUSLLETON Liefdedroom TWEEDE BLAD. HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG SI JULI T9I4 Bij onz© Viaamsche gasten thuis. (Eerste reeks). Is oniiste Viaamsche lettsrkunflige Artworpen, 25 Juli 1914. Hebt gij 't al géhoord, van onze groote overwinning gister in den Pro vincieraad liet vuur waarmee hij dat uitriep, loon hij mij tegentrad en de kraeh- Lige. lange handdruk, dien hij me bood, konden zij van een 78-jarige zijn Toch is hij sinds 9 Februari al ilien leeftijd voorbij. Welk een stoer ras deze Vlamingen iijn Houdt de strijd ben jong? Eiken dag ontmoet ik hier van die bedaag den, die nog door de drift van de jeugd bezield zijn. De Viaamsche beweging moet wel kracht wekken in hun leven. Vooral in deze tijden, nu de zaak van het Vlaanderenland er zoo mooi voor gaat staan. Ieder oogenblik hoort men er over spreken. Op straat, in de café's, in de vergaderzalen van stad en provincie heeft men 't er over. Ei ken dag vindt men in de bladen klei ne redactioneel*» artikeltjes, waarin gevochten wordt over 't geen de perste-minister Do Brogue vil le nu eigenlijk gezegd heeft, ginrls in Turn hout, toen hij er heeft gesproken over de onrust in het land, gaande ge mankt door de Woogeschool-beweging. Heeft hij de Viaamsche Hooge school beloofd Heeft hij er maar wat om beer. gepraat, „om die lummels uit Turnhout" de uitdrukking is een mijner nieuwe Viaamsche vr den „te bedotten" Men weet liet niet, want een zuiver verslag der kie zersvergadering schijnt tc ontbreken. Behalve deze strijdstukken halen de Viaamsche bladen alles bij elkaar uit bcel de wereld, wat geschikt is, om parallellen mee te trekken en be- toogen op te bouwen, alles als wapen in den strijd, 't Is een zwaardklette- rend twistgeschrijf. In de vertegen woordigende lichamen houdt men zich ook niet stil. Nu weer Vrijdag had men het in den Provincieraad tegen ons. Want de hoogere standen drukken zich uit in het Fransg. Zij drukken zich uit in een taal, die ons volk niet verstaat. Is dat geene schande! Nu hebben we 't Cr door gekregen, dat al onze reglementen en wetten uitstuitelijk in het Nederlandsch. worden uitgevaardigd. Dat ligt aan de hoogere standen de verplicht op zich in het Nederlandsg te oefenen. Daarmee maken we er een eind aan, dat de 'hoogere stand zich door de taal bijeenhoudt tot één klas en zidb afzondert van ons volk. Ik vroeg nader, hoe 't toch in zulk een lichaam als de Provincieraad ging, wanneer de een in hei Fransch en de ander in het Hollandsch sprak en men eikaars taal niet machtig was. Dat is 't noe juist, viel de heer Van der Cruyssen in, zij begrijpen elkaar niet. De soosjalen ebben t al geroepen gisteren in de vergadering: Sp'riek Vlaomsch! En wat 't erge is er zijn Vlaomingen, die er ook Fransch praten. Spriek gai Vlaomsch, gai kunt ei, heeft men hem toegeroe pen. Daarom is 't noe goed maar dat we 'ei er hebben doorgekregen. Nu zijn wie eentalig in Nederlandsch. Daar voor heb iek al zoo lange gevochten. De voorzitter, vroeg mai gister: „Hoe lange 'ebt ge daorvoor noe gestrie- den?' En ik zegt 'm: Vaiftien jaore, net zoo lange, als iek in den Raad ben. Awel, over vaiftig jaore, als we dan Vlaomsg spraken, dan lachte men ons uit en bespotte men ons. Maar er is 'iol-viel verande'rd. Uit grondbegin sels spraken we nooit anders dam Vlaamsg; bi 'Oop zou ons voorbeeld gaon volg© en noe, noe goan de jon geren viel verder, dan wai boit 'ebben durven denken. Awel, dat 's bestig, dat's goed. 't Ligt zoe in de naard. Ik wil u nog andere kanten van VAN DER CRÜTSSEN. van Antwerpen" (onze Provinciale Sta ten ongeveer) over hetgeen, waarop de heer Van der Cruyssen doeldede overwinning van do Viaamsche taal op het Fransch. - We hebben de heele week in ver gadering gezeten en we hebben 't ge wonnen, eindelijk gewonnen, ver telde de heer Van der Cruyssen me zoo opgetogen. In de provincie had den we de tweetaligheid. Alles wat van de provincie uitging, werd ge drukt in het Vlaamsch en 't Fransch maar men trok toch het Fransch voor. Dat is nu tot een einde gekomen. Wat van de provincie uitgaat zal nu alleen in bet Vlaamsch geschieden. De -enigste toegeving, die we gedaan hebben, is, dat er twee bundels (ver slagen) zullen zijn van het gesprokene in dc zittingen van den Raad. De Fransclie redevoeringen worden in den Nederlandschen bundel vertaald en de Nederlandsehe in den Fran- sohou bundel overgezet in 't Fransch. Maar die bundels zijn niet officiéél. Alles wat ambtelijk is zal voortaan alleen ia 't Nederlandsch zijn. Versta'de, nu is het met het Fransg in onze provincie gedaan zeide hij met iets van jubel in zijn stem, en er kwam een lach in de rimpels van het oud© gezicht, toen hij er bijvoegde Uitstuitelijk ge beurt nu alles in het Nederlandsch. Do Fransg© kranten zullen bulderen den veeizijdigem heer Van der Cruys sen laten zien. Want behalve politiek man, is hij in de eerste plaats onder wijs-autoriteit en letterkundige. D< 78-jarige is zelfs de oudste der Viaam sche letterkundigen. Ovex zijn leven laat ik hem zelf maar wat vemederlandseht in uit spraak vertellen: Zijn loopbaan. Ik ben geboren te Nevel© in Oost- Vlaanderen op 9 Februari 1836. Do lagere school heb ik daar uitgedaan en ging toen naar d© vormschool. In 1853 op 17-jarigen leeftaid keer de ik naar main dorp als hulp bay het onderwijs terug, Dat noemde men toen bygevoegd onderwijzer. Ik bleef er 8 jaar en werd toen onderwijzer te Kortrijk. Daar leerde ik Conscience kennen, die er arrondissemen,ts-com- mïssaris was. Ik raakte zoo met hem bevriend, dat wij all© avonden samen waren en er een „Cercle litéraire' stichtten, die veel invloed heeft uitge oefend. Die vriendschap is blijven be staan totdat hij stierf. Ik was ge trouwd met een juffrouw uit Kort rijk. Als we later naar Brussel gin gen, waren we altijd bij Conscience gevest. In 1869 werd ik te Thielt, in West-Vlaande'ren, benoemd tot kan- tonnalen schoolopziener, Op het einde an 1878 werd ik bevorderd tot Pro vinciaal inspecteur van heel West- Vlaandoren. Nadat d© nieuwe wet van 1879 er gekomen was, werd ik in 1884 hoofdinspecteur te Mcchelon. Daar bleef ik tot 1891, toen ik in denzelfden rang overgeplaatst werd ïar Antwerpen. Hier koos men mij in den Provin cialen Raad en in 1897 heb ik mijn pensioen, aangevraagd. In den Provincieraad houd ik mij vooral bezig met önd©rwjj;?aangele- geuheden en verdedig er de rechten der Vlamingen. Letterkundig werk. Van der Cruyssen is in het literaire een volgeling van Conscience, zijn grooten vriend, wien hij een bijzon dere vereering toedraagt. „Zijn verhalen" ik zeg dit op gezag van den Vlaming Frans van Cuyck, die een beschrijving van hem gaf in het tijdschriftje „Plantijd" „ken merken zich niet door sterke verwik keling en vallen voor op het land of in kleine Viaamsche steden. De figu ren vragen, geen diepe studie en zijn gemakkelijk te doorgronden maar men voelt zich," zegt de aangehaalde schrijver, „tot hen getrokken door een zekere nieuwsgierigheid, welke ik niet beter kan vergelijken, dan met die van de grooto menschen.voor soin- mig bedrijf der kinderen. Ja, de ro mans en verhalen van Van der Cruys sen boeien ons door de trouwe schil- deriug van een midden, dat Conscien ce ons had leeren liefhebben, een mid den van eenvoud en ongekunsteld heid. Van der Cruyssen werpt er echter zijn eigen toontje over, name lijk een nuttige, leorende strekking, die nooit storend werkt, steeds a's een gouden draad door het weefsel loopt en de ietwat nuchtere handeling verheft." Twee zijner werken worden vooral geroemd wegens de belangrijkheid van het onderwerp, dat zij behande len en de voortreffelijke karaktert.ee- kening, n.l. „Moeder Geertrui" „Dc Jongen van Ruis©lede". In Vlaanderen worden deze wer ken druk gelezen. Zijn eersteling schreef hij in 1856 „De Zoon Dronkaards". In 't geheel verschenen een vijftiental werken van zijn hand, meest novellistisch van aard, soms ock op geschiedkundig gebied. Negen jaar geleden verscheen „Mijn herinnerngen aan Conscience" een boek dat wel aardige trekjes uit bet leven van dezen Vlaamschcn schrijver bevat, waardoor het ook van literair-hiotorische waarde is. Zijn letterkundige verdiensten zijn erkend door zijn benoeming tot Üd van do Maatschappij van letterkunde te Leiden. Voorts is hem de onderscheiding ten deel gevallen van Eere-voorzitter van het Alg. Neder!. Verbond (Antwerp- sclie tak). Ook is hij lid van het hoofdbestuur van bet Alg. Nederl. Verbond en voorzitter van de Neder landsehe afdee'ing van het Kunstver bond te Antwerpen. 't Lintje, dat, ge in zijn knoopsgat merkt is dat van de Leopoldsorde, waarin hij in 1885 ridder werd. Mee is hij gerechtigd tot het dragen van het Burgerkruis van de eerste klasse en de herinneringsmedaille aan de Regeering van Leopold II. Op de congressen. De waardige figuur van den heer Van der Cruyssen is een altijti-gezie- n© op de Taal- en Letterkundige Con gressen geweest. Op een rijtje noemde hij er uit het hoofd een aantal, waaraan hij heeft deelgenomenKampen, Maastricht, Middelburg, Dordrecht, Antwerpen, nog eens Antwerpen, twee malen te Gent, Mechelen, Leuven, Brussel, enz. Verscheiden keeren was hij voor zitter of secretaris van een der af dee lingen. Of hij de congressen nuttig voud? heb ik hem gevraagd. I-Iij oordeelde van wél, Behalve kennismaking en het voeling-houden van de Noord- en Zuid-Nederlanders, 'tgeen door de congressen bewerkt wordt, zijn er veel nuttige zaken door tot stand gebracht. De eenvormigheid van de schrijfwijze der Viaamsche taal, afschaffing van bet zegelrecht op de dagbladen en de uitgave van het Groot Woordenboek behooren de schoone zaken, zei de heer Van der Cruyssen, die het gevolg zijn ge weest van hetgeen op de congressen „broeisch" is geweest. JAC. C. MEIJERINK Jr. Houdt Engeland zich b(j een EuropeesGhen oorlog voorloopig onzijdig? Er wordit nog slteeds onderhandeld. Maar d© buaienwereld merkt zoo weinig daarvan. Iiel is wei merkwaardig, dat d© be slissing over leven en wedvaart van driehonderd mill'ioem menschen in handen is van een kleine groep diplo- laten, die meestal in het duister handelen, van wier arbe id. Mee hts nu en. dan iets bekend wordt, en 'abclite >or weinigen toegankelijk i. Dik moet de opgewondenheid doen stijgen, en den angst doen toenemen; juist liet geheimzinnig© van die on derhandelingen, gevoerd '.erwijl rond om de openbare meening, of wat daarvoor geldt, de meest zonderlinge reden eer i ogen. houdt, geeft iets be nauwends aan die besprekingen, waarvan vrede of oorlog het gevolg kunnen zijn. liet is inderdaad mogelijk, dai het uiterste komt, en dat Rusland en Duitschland, Frankrijk en Falie in den. maalstroom worden meegesleept. Engeland waarschijnlijk niet. Engeland houdt zirh er waarschijn lijk buiten, want Engeland is we wezen er in ons vorig overzicht al op niet gebonden door de overeenkom sten, die op het vasteland Duitsch land noodzaken aan Oostenrijks zijde te staan, zoo Rusland zich in den strijd mengt, en dan Frankrijk weer noodzaakt om aan Rusland's zijde plaats te nemen, waardoor ook voor Italië d© bondgenootschapsplicht ont staat. Engeland niet. Engeland is, zoo zeide de minister president Asquith verleden jaar nog, door geen der gemaakte overeenkom sten gebonden; Engel and hoeft zijn volstrekte vrijheid van handelen voor behouden, buj een oorlog tusschen Europeesehe mogendheden. En die minister van buitenlandsche zaken, Sir Edward Grey, verklaarde voor eenige weken nog, dal Engeland geen vloo'iovereeiikomst met Rusland ge troffen had, zoodat liet ook op dit punt niet gebonden is. Engeland kan onzijdig blijven, als Roemenië in den Balk,«nstrijd, om dan straks, als geheel Europa neer ligt, uitgeput, op, vernietigd, frisch en ongeschokt tueschisnbeiden te ko men om Ja, vele mogelijkheden, kunnen dan bestaan! Die in t© denken is nu zelfs moeilijk. Maar, terwijl wij dit schrijven, is de grooi e oorlog er nog niieit. Hij kan nog voorkomen worden. Het is, zoo als men weet, Engeland dat krachtig werkt voor hét behoud van den vrede, en in. alle hoofdsteden, arbeidt, om de gemoederen tot bedaren ie brengen. En daarnaast blijkbaar ook Frank rijk. 't Fransehe socialistische kamerlid Jaurés heeft te Brussel verklaard en tfijn positie geef: aan die verkla ring eenig relief ,,de Fransch© re geering \yil, zonder den minsten twij fel, zonder een schaduw in het tafe reel, den vrede en arbeidt om den vrede te handhaven. Op diit oogenblik i9 Frankrijk de beste bondgenoot van Engelande dat het initiatief heeft ge nomen. Het gebruikt zijn invloed ten krachtigste en raadlt verzoening, ge matigdheid en orde aan." Duitschland is ook voor het behoud van den vrede. Maar deze wordt be dreigd door Rusland. Rusland heef: wel aanleiding gegeven voor het ver moeden, dat hot Servië wil helpen tegen Oostr-nrijk-Hongarije. Wa; voor anders de mobilisatie aan de grenzen? Al3 Rusland ingrijpt moet Duitsch land d© zijde van den bondgenoot Oostenrijk-Hongarije kiezen.' Zoo word), ook Duitschland mot oorlog be dreigd, Aller pogingen moet gericht zijn op Rusland, wamt als Rusland zich bui len den strijd houd/t, dan is de vrede in Europa verzekerd Wijl niemand anders er belang bij hoeft zich thans in do Oo-stenrijksch -Serviach© aange legenheid te mengen. En die pogingen zijn, naar uit Pa rijs en Berlijn word: gemeldlc, nog niet hopeloos. Duitechland weid d© gespannen verwachting evenwel moede. Daarom heeft Buitscbland oen ultimatum aan Rusland gesteld. Reuter seint aan 't „Alg. Handels bladde volgende telegrammen Aan Duitschland de beslissing. Uit Londen Wij vernemen, dot en heden (Donderdag) in diploma tieke kringen pessimistischer gestemd is. Alles hangt af van het antwoord van Duitschland op het Woensdag gedane voorstel, waarbij aan Duitsch land gevraagd wordt, welk diploma tiek middel het zelf wil voorstellen, dat voor Oostenrijk aannemelijk en een oplossing van de tegenwoordige is zou wezen. Duits iet. Uit Rerlijn Het bericht, dat dc Keizer bevel gaf tot mobiliseering van leger en vloot is onjuist. Do „I-okal Anzeiger" verspreidt een extra uitgave, waarin wordt bekend gemaakt, dat Donderdagmiddag val- sche bladen zijn uitgegeven met de mededeeling, dat Duitschland beslo ten had leger en vloot te mobïliseeren. Wij wijzen er op, vervolgt het blad, dat dit bericht onjuist is. Duitschland en Uit Berlijn Wij vernemen uit de meest betrouw bare bron, dat Woensdag een vraag omtrent het dool van de mobilisatie van Rusland tot de regeering van Pe tersburg is gericht. Gevraagd werd lo. wat de mobiliseering beoogde; 2e. of zij legen Oostenrijk was gericht, en 3e. of Rusland bereid was de mo- biliseering te staken. Er werd ver zocht om zoo spoedig mogelijk ant woord. Uit Parijs De Temps" zegtIn den loep van Woensdagnacht berichtte een offici eel telegram uit Petersburg, dat. Rus land bericht had ontvangen, dat Duitschland zou mobiliseeren, w neer de partieele mobilisatie van Rus land werd voortgezet. De Russische minister Sasonof heeft Duitschland geantwoord, dat de mo bilisatie niet kan worden gestaakt. De „Deutsche Neue Zeitung" verze kert, dat Duitschland aan Rusland in' vriendelijke bewoordingen ophelde ring gevraagd heeft. Een termijn van 24 uur is evenwel niet gesteld. Uit Petersburg Bij Keizerlijke Oekase worden der de wapens geroepen le. de servisten van 23 heele gouvernemen ten en 71 districten van 14 andere gouvernementen2e. een deel der reservisten van 9 districten in 4 gou vernementen 3e. de reservisten van de vloot, in 64 districten van 2 Russi sche en een Finsch gouvernement4e. de Kozakken met verlof in het Don- gebied Kuban, Terek, Astrakan, Oren- burg en Oerai ten 5c. een daarmede overeenkomstig aantal reserve-officie ren, geneeslieeren, paarden en wa gens. Wat Duitschland daarop antwoorden zal. Uit Berlijn Donderdagavond werd van officiee- le zijde alhier de volgende verklaring ged tan „Zoo het bericht uit Rus land van de keizerlijke oekase om trent de mobiliseering wordt beves tigd, dan zijn de militaire maatrege len van Rusland van dien aard, d zij onvermijdelijk tegenmaatregel* van Duitsche zijde moeten uitlokken. Do oekase is een uitdaging, die te erge." uitwerking zal hebben, nu zij wordt uitgevaardigd op een oogen blik, dat de Duitsche diplomatie U Petersburg bijzondere pogingen in het werk stelt om een vreedzame op lossing mogelijk te maken. De verantwoordelijkheid voor deze verergering vun den toestand want het is een verergering valt op Rus land. Door een mobiliseering van Duitschland zou het oorlogsgevaar buitengewoon groot worden, ofschoon het denkbaar is, dat ook dan nog po gingen in het werk gesteld kunnen worden om het ergste te voorkomen, Een bemoedigende mededeeling. Uit Parijs: Tot Donderdagmiddag vijf uur was de indruk in de wandelgangen der Kamer zuiver pessimistisch, daarna echter wijzigde de meening zich be langrijk, naar aanleiding van het be-, ■icht, dat er directe besprekingen worden gehouden tusschen Berlijn en Petersburg. Do minister van binnenlandsche zaken verklaarde openlijk in de wan delgangen, dat rl© toestand boter is, dan men beweert en dat men het oogenblik tegemoet mocht zien, dat de besprekingen zich zouden bewegen in de richting van een gunstige op lossing. Hij voegde daaraan toe Wij hebben van de zijde van Duitschland berichten ontvangen, zooals wij ze niet haddon durven hopen. Minister Augagnenr bevestigde de mededeelingen van Malvy. Engeland neemt militaire voorzorgen. Uit Sheerness wordt aan de „Tel."' geseind De admiraliteit heeft aan alle offi cieren en manschappen van do vloot een nota doen toekomen, waarin hun verboden wordt eenige mededeeling aan de pers te doen of wie ook inlich tingen te verschaffen, betreffende vlootzaken. Het vertrek van het eerste vloot- eskader van de haven van Portland uit verwekte geestdriftige manifesta ties onder de bevolking. Den geheelen dag heerschte er op de bureaux der admiraliteit een groote activiteit. Woensdagnacht zijn acht torpedo jagers van Lough Swilly naar Ports mouth vertrokken. Op een zeker aan tal kolenschepen is beslag gelegd om te voorzien in den kolenaanvoer voor oorlogsbodems. _e minister van Oorlog heeft aile noodzakelijke voorzorgsmaatregelen genomen Er zijn troepen gezonden naar F.nficld Lock en Waltham Ab bey, om do koninklijke buskruitfa briek te bewaken. Ook hebben troepen stelling genomen te Higb-Beccb, en op de omringend© hoogten, ten einde een invasie van vliegmachines het hoofd te kunnen bieden. Den officieren die met verlof waren, is telegrafisch medegedeeld, dat zij zich bij hunne respectieve regimenten moeten voegen. Schildwachten met de bajonet op bet. geweer, hebben post gevat op het uiterste havenhoofd van Dóver. Het zakenleven staat bijna geheel stil. De Engelsche vl oot. Uit Malta wordt geseind: AUe oorlogsschepen nemen inder haast kolen in en tevens den grootst mogelijken voorraad munitie en pro visie. Bijna de geheele vloot is hier thans geconcentreerd. De eerste Engelsche vloot is Woensdagochtend, onder bevel van admiraal Sir G Callaghan, uit Port land. met verzegelde orders, vertrok ken. Kiest Engeland part ij in den oorlog? Uit Parijs wordt aan de Telegraaf geseind, dat de Engelsche regeering aan de regeeringen t© Berlijn en Weenen kennis gegeven heeft, dat En geland met zijn krijgsmacht zal in grijpen wanneer door de schuld van den Duitschen bondgenoot een groot Europeesch conflict uitbreekt. Een verklaring van Engeland. Uil Londen De „Amending bill", waarover Don derdag zou beraadslaagd zijn, werd uitgesteld na een ernstige verklaring van Minister Asquith, waarin de na druk werd gelegd op den onvergelij- kelijken ernst van den toestand en op het levensbelang dat er in gelegen is, dat Groot-Britlanriié spreekt en han delt met het gezag van een onver deelde natie. Asquith verklaarde „Wij zijn hiei bijeengekomen onder omstandighe den, zoouls ze, zoo zoover wij weten, nooit zijn geëvenaard. Het is do vraag of we oorlog of vrede tegemoet gaan en er oestaat gevaar voor eene catastroph©, welker omvang niet kan worden geschat Het is van het hoog- Geautoriseerde vertaling naar het Engelsen. van EFFIE ADELAIDE ROWLANDS. 33) liet heeft hota bijna overweldigd, fiiiIavo->rdde zij met trillend-a lippen, bij tijden heb ik gehoefd bij het zien van heml Daarom gevoal ik, dat hl, in ieder geval gered moet worden voor nog meer eilondedaarom is 't onmogelijk voor m;j, zijn hulo in te roepen in oen zaak, die ons beiden betreft. Onz-aker, hoe ik het best zou kandelen in den uitweg, dia ontstaan is. vroeg ik raad aan mijuneer Be- van, en hij ried m'j aan, u om hulp le vragen. Werkelijk 1 De toon was niet aanmoedigend, nog c-ens overviel Enid een gevoel van twijfel, of het wel verstandig van haar was geweest, dit bezoek te bren gen, maar zij was reeds te ver ge- Saan, om terug te trekken. Eenige dagen geleden, legde zij tut, ontving ik een anoniemen brief, dio dc duidelijke bedoeling had. Dick in mijn achting te doen dalen. Dat kon hij niet, natuurlijk, voegde zij er haastig aan toe, maar toch hinderde het mij. Ik vind het verschrikkelijk te weten, dat hij en ik een geheimen vijand hebben, die in den achter grond op ons loert! Ik voel, dat ik geen rust zal hebben, dag en nacht niet, voordat ik dit ontmaskerd zal hebben. De brief droeg een post merk van Londen; ©n uw zoon dacht, dat u, daar uw vriendenkringetje en dat van Dick hetzelfde was, mis schien in staat zou zijn, mij eenig middel aan de hand te doen, dat mij de schrijfster kon doen uitvinden, Een flauwe blos kleurde de wan gen van mevrouw Revan. Ik kan mij niet begrijpen,.hoe Ted dat zeggen kon, antwoordde zij snel, In de laatste tien maanden heb ik mijnheer Embenson in 't geheel niet meer gezien. Neen, maar voor dien tijd, ver onderstelde Enid; voordat hij en ik elkaar leerden kennen, was hij heel 4!kwijw bij u in huis, nietwaar? U kende de meeste menschen, waarmee hij omging? Ik kende velen van hen, zeker; maar ongetwijfeld waren er ook an deren, die ik niet kende. De leven® der meeste jonge mannen hebben ver borgen bladzijden. In dat van Dick waren er geene, die het daglicht behoefden te schu wen, dat weet ik zeker! riep Enid uit, terwijl zij trotsch liet blonde hoofd ophief Oh! u is op den leeftijd, waarop men alle mannen als Bayards be schouwt, klonk het scherp terug. Ik heb, door droevig© ondervinding, ge leerd, dat de zondaren overheerschen. De toon der spreekster deed Enid onbeschrijflijk pijn. We behoeven daarin niet te tre den, zei zij vriendelijk. We zijn allen feilbaar, natuurlijk; maar ik zou niet van Dick kunnen houden, zooals ik nu doe, indien ik er niet. van over tuigd was, dat hij een eerlijk mensch is. Ik kwam bij u, als een zijner beste vrienden was dat verkeerd van mij? Wilt u mij niet helpen, deze ver borgen lasteraar te vinden? Heeft u den brief meegenomen? vroeg mevrouw Bevan luchtig, het is natuurlijk mogelijk, dat ik bet. hand schrift zou herkennen. Het is gedrukt Oh! dat verhoogt de moeilijk heid toch kunnen misschien de stijl of de samenstelling de identiteit van den schrijver verraden. Enid overhandigde den brief, en Deniso deed, alsof zij hem las, inner lijk overleggend wat. haar te doen stond, Haar vijandin had zichzelf aan haar overgeleverd, overdacht zij triomfantelijkliet stond aan haar, het beste gebruik van deze onver hoopte gelegenheid te maken den e'ag te slaan voor haar eigen geluk; indien het sporen naliet in liet hart van een onschuldig meisje; waarom zou zij daar dan spijt van moeten hebben? Waren de jeugd en de schoonheid van de laatste niet belee- digingen tegenover haar? Had zij zelf al niet genoeg geleden? Arme vrouwmompelde zij zacht De woorden schenen onwille keurig aan li aar lippen ontsnapt te zijn, want zij schrok even op, a'sof zij bang was zichzelf verraden te heb ben, en draaide baar oogen af van den vragenden bik van de andere, U kent haar dus? zei Enid, met. een stem, die zij tevergeefs beproef de eenige vastheid te geven. Wenscht u do waarheid te hoo- ren? vroeg mevrouw Bevan, zich plotseling naar haar omdraaiend. I-laar toon was onheilspellend. Het vluchtige rood verdween van het ge iaat van het meisje, zoodat z© nu zoo wit zag als een sneeuwkoningin maar zij antwoordde dapper: Ja, ik zoek naar de waarheid. Welnu dan. de identiteit van de schrijfster van dezen brief ken ik na- genoeg zeker. Het spijt mij voor haar; ik heb haar vriendin genoemd, ©n daarom kan ik haar u niet verraden; maar, indien u dat graag wilt, zal ik u haar geschiedenis vertellen. Enid Ereexr de .kinderlijke j nee ving haar handen voor haar ooren te hou den en overijld weg te vluchten van de vrouw, wier hulp zij ingeroepen had van do vrouw, wier oogen haar,a's zij do hare ontmoetten, vol smeulen de vijandschap aanzagen. Een voor gevoel van ©en groot ongeluk deed haar hart verstijven, maar zij was te ver gegaan om nu terug tc keeren. Op dit oogenblik was zij totaal niet in staat iets te zeggen maar al haar geduld bijeenroepend, beduidde zij met een lichte hoofdbuiging de an der, dat zij wenschte, dat zij voort zou gaan. liet is de geschiedenis, begon Denise- Bevan op langzamen, wei- overlegden toon, van een vrouw, bij wie de liefde te laat kwam. Bedoelt, u, dat zij getrouwd was? vroeg het jonge meisj© ademloos. Ja; op haar zeventiende jaar was zij uitgehuwelijkt aan een man, die oud genoeg was om haar vader te zijn: een man, met wien zij in geen enkele gedachte of gevoel overeen kwam! De wereld lichtte haar een gelukkige vrouw, want zij was schat rijk, algemeen bemind en bewonderd; zij vermoedde nooit hoe zou zij ook? dat zij hunkerde naar wat mcnschelijko toewijding: dat datgene, wat het best in haar was, langzaam wegkwijnde bij gebrek aan liefde en ihedegevocl. Zij had één kind, een invgpn Een onduidelijke kreet ontsnapte aan Enid's lippenhaar blik, op merkzaam op het gelaat der andere vrouw gericht, scheen scherper, hel derder te worden, toen er in mevrouw Bevan's stem oen toon van droome- rig herdenken kwam. In zijn vroeg6le jeugd was de liefde van haar zoon voldoende oui haar leven te verfraaien en te ver levendigen; maar in zijn schooltijd begon hij haar reeds te ontwijken, en toen hij ouder werd, namen an dere belangen, andere genegenheden hem in beslag, en zij zag hem sleciila zelden. Het is misschien de natuur lijken 'oop van zaken een slag, dien iedere moeder genoodzaakt is te drager.gelukkiger vrouwen kun nen, indien hun jongen hel. nest ver laten en hun vleugels uitspreidend, de wereld invliegen, troost zoeken bij hem, dien zij liefhebben, en die met hen medelijdtmaar deze vrouw had zulk een toevlucht niet. Jaren var vervreemding hadden 'n hoogen muui tusschen haar en den man, die b© loofd had haar hef te hebben en te be schermen, ojigericht. Nog jong nog in haar beste jaren was zij gehee; alleen. (Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1914 | | pagina 5