De Europeesche Oorlog. NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. 32e Jaargang No. 9551 ZONDAG 9 AUGUSTUS 1914 A ABONNEMENTEN ADVERT ENTIËN: PER DRIE MAANDEN: Mlt. Van 1—5 re2eIs 75 Cts,; iederc re8el meer lb Cts- Buiten het Arrondissement Voor Haarlem1.20 Haarlem van 1—5 regels 1 elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regeL Voor de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bij Abonnement aanzienlijk rabat. gemeente)1-30 JfAdvertentifin van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing! Franco per post door Nederland1.6® MT 50 Cts. voor 3 plaatsingen k contant. Oïi5SsSz35M/vo'orWem' t M7M Re<hcöe e" Adlni',istra,i^ ««Ote Hoplstraat 53. de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie?24. Uitgave der Vennootschap Lourens Cosfer. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verrekering der (per week) geabonneerdcn wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokin 151, Amsterdam. Tegenstrijdige berichten omtrek Luik. De toestand is thans zoo: de stad en enkele kleine forten zijn door de Duitschers hezet, de Belgen verdedigen zich nog iH de grootere torten. Do Fransche troepen zijn reeds ln België om de Belgen te helpen in den strijd tegen de Dultsche Invallers. Ifreeselijke tooneelen, Oorlogsgruwelen. Barmhartigheid. Een brief van 't Belgisch oorlogstooneei. Engeland neemt bezit van een Duitsche kolonie. Frankrijk bezet een deel van Bnitsch Elzas. Vreugde onder de Ëlzas- Lotharlngers Van de Strüdgrens. Maastricht, Vrijdagavond. 'n Gedrukte stemming l>ij ons drie tal, klijn Amste'rdamsche collega loopt te grommen en richt lieflijkheden aan Siet adres v an den oorlog. Vanmiddag is het ons t e erg geworden. We heb- i>en nu al zwaargewonden zien ver voeren, dorpen iu brand zien steken door de Pruisen, met rampzalige, van- v lies-beroofde vluchtelingen gespro ken, mannen ontmoet die vrouw en kinderen zochten, en alleen wisten dat ze ergens in een der plaatsjes Lu de Maaslinie zaten... Voel van de oorlogsellende heb ik h:ei gezien en begrepen. Maar vanmiddag...! Dat was het ergste! ln den stroomenden regen rijden we gedrieën naar het Maastrichtsche kerkhof, om de begrafenis bij te wo nen van drie slachtoffers van den krijg, als zwaargewonden door de Roode Kruis-auto's naar do stad ge bracht, en weinige uren later over leden. De zoon van generaal von Emmich van den commandant van het Duitsche Maasleger is eu: bij. Op den doodenakker, waar de regen in stroompjes afsiepelt langs de poort- gebouwtjes en langs 't zware geboomte waar alles grauw en somber en droef is, verdringen zich honderden nieuws gierigen om het afgeschutte terrein, waarin do geopende groeven liggen. Marechaussëes houden de menschen "op den noodigen afstand, maar ze klimmen op de zerken en grafsteenon, elkaar verdringend in hun begeerte om het toch maar te kunnen zién... Geen sprake van een stille, eerbie dige houding ook niet als de lijk kisten voorbij worden gedragen. Bah, wat heeft de massa toch weinig gevoel voor dit diep-tragische...l Voor de tragiek in. het lot van twee "Duitschers en éen Belg, die alle drie stierven voor hun vaderland en hun laatste rustplaats moesten vinden in een vreemd land... zonder dat zelfs hun familie en vrienden in de gelegen heid waren om hun cle laatste eer te bewijzen! De beaarding der beide Duitschers woon ik bij. lvcn hunner iandgenootcn is iu den stoet aanwezig: de Duitsche vice-consul, in ambtsgewaad. Verder eenige Maastrichtsche over heidspersonen, en de Prolestantsche geestelijke, ds. Bax, die een gebed aan de groeve uitspreekt nadat de ruwe vurenhouten kisten, iedeir van een nummer voorzien, erin zijn neer- k gelaten... Twee pelotons Hollandscho soldaten staan aan weerszijden geschaard, on presen loeren het geweer. Dan komt zelfs in de dringende, mompelende menschenmassu achter het hek even een stilte. Zóoiets vergeet je nietl 's Avonds. Br icopen weer geruchten dat Luik gevallen lp, maar feitelijk gelooft nio- mnnd zo. 't Is ul zoo vüak beweerd! fk zit lu 'n restaurant op het Vrijt hof, als plots rumoer en geschreeuw op liet plein klinken. Een troepje ha- vciooze mannen en vrouwen, heftig gebarend co gesticuleerend tegen het toestroom en de publiek, staan voor het stadhuis. Ik laat m'n maal in den steek, ren óok 'i plein over..". en zoowaar: t zijn Vluchtelingen uit Luik; Hollandsche schippers. Zo hebben met hun tja! ken vóór do stad gelegen, maar van ochtend kwamen de Pruisen binnen, en toen zijn ze met achterlating van hun eigendommen er vandoor ge gaan, zoo hard ze maar loopen kon den. rg vlug ging het naluu'rlijk tóch niet, want de vrouwen moesten (1e kleine kinderen meesjórren een beter woord weet ik er niet voor en ier droegen er zuigelingen op den rm mee. De aïine vluchtelingen zaten in doodsangst voor de Duitschers. die ze tusschen Luik en Maastricht overal voor de Maaslmie wisten. Vijf lange uren duurde die ontzettende tocht; een paar maal werden schoten op ze gelost, maar raakten niet. De Duit schers die hen ontmoetten lieten ze gaan, als ze hoorden dat het Hollan ders waren, Ze vertelden, opgewonden door elkaar pratend, dat het Luiksche garnizoen is afgemarcheerd naar het Zuiden, vóór de Pruisen binnen do stad waren, die door de overwinnaars gespaard is. De bevolking heeft niet aan den strijd deelgenomen Wka'r net groote leger van den koning is, weten de vluchtelingen niet. De Fran schen moeten bij Namen wezen honderdtachtigduizend... Do Hollanders worden onder groo- ten toeloop van belangstellenden naar liet hoofdbureau van politie en van daar naar verschillende logementen gebracht. Een uur later is er wéér '11 opschudding op het Vrijthof, als een tweede troep vluchtelingen arri veert. liet zijn zoowaar Belgen! Duitschers hebben hen tot hun eigen verbazing niet eens gevangcu geno men. Morgenochtend worden ze naar Antwerpen getransporteerd. Eon der Belgen, een klein beweeg lijk kereltje met schitterende oogen, vertelt me opgewonden en blij lachend dat de val van Luik een krijgslist is* dat de Belgen hun vijanden binnen de forten hebben willen lokken óm dan huu eigen stad, bezet mot Prui sen, plat '.e gaan schieten. Het lijkt een erg onwaarschijnlijk verhaal, eu de aanwezige Nederlandsche officie ren vinden dot ook. Maar we ontne men den enthousiasten Belg z'n kin derlijke illusies van ,/le Pruisen ra de rattenval" maar niet. Zaterdagmorgen. \S éer een nieuwe aankomst var Luiksche vluchtelingen, die verzeke ren dat do forten nog niet gei zijn. De Duitsche korpsen infanterie, die gisteren ten N.W. van Aubel aan do Maas lagen, zijn do rivie'r overgesto ken, maar er liggen nu -15000 U-hla nen, drie legerkorpsen, in kampe ment. Aan de overzijde van de riv vindt zich nog altijd oen Belgisclio batterij, die vanmorgen weer aan het vuren toog. Ik zie de Roode Kruis- auto's drift of vier Duitsche gewonden over do gratis terugbrengen. Het Duitsche kampement is nu zóo dicht bij de grens, dat vanmorgen twee Hollandsche persfotografen, die er naar stonden to kijken, zijn bin- nengel aald om foto's te nemen. Z ij .vielen natuurlijk met hun neus in het vet en kiekten er maar op los, aan iedereen belovend dat zo een foto aan Vrouw of moeder of meisje zou den stuken. Het was aandoenlijk; snorrebaavden kwamen er bij die vroegen ,,für die Mutter" gekiekt to mogen worden! De Duitsche officieren vertellen, dat op "t oogenbMk alleen de artillerie de Maas overtrekt. De cavalerie, die geen vliegmachi nes bij zich heeft en dientengevolge de overzijde van do rivier niet ver kennen kan, wacht op nadere bevolen. De Duitsc.Mers verzekeren, dat een Fratischo legermacht langs do overzij de van de Maas t'rekt, maar dicht hierbij zal die wel niet komen! Do fotografen zagen bij het Duit sche kamp drie lijken aan de boomen hangen; van twee mannen en een 19- jarig meisje, Belgische boerenmen- sclien, die op de Duitschers geschoten hadden. R. W. P. PEEREBOOM. Na al 6 tegen 2! Zooals men weet heeft ook Monteno- gro aan Oostenrijk den oorlog ver klaard. Partij A is. nu: Duitschlaud. Oosten'r i j k- Hongarije. Partij B.: Rusland, Frankrijk, Engeland, Servië, België, Montenegro. Wie volgt'?... De 50.000 a 70.000 man van Monte negro zuilen niet de schaal naar de eene of naar de andere zijde doen overslaan, maar zij versterken toch den tegenstand, dien Oostenrijk in den Balkan zal moeten overwinnen. Het oude Balkanverbond, dat met alleen tegen Turkije was opgericht, maar door de Russische diplomatie in de tweede plaats tegen Oostenrijk- Ilongarije w as bestemd, begint zich weer te doen gelden. De strijd om de vestieg Luik. Zaterdagmiddag seinde men ons uit Brussel: „De Generale staf van het Belgi sche legei deelde hedenmiddag mede. dat 125.000 man Duitsche troepen de stelling en forten rond Luik aanvie len muur er niet in slaagden den t< tengordel m ie nemen.' Dadelijk hebben wij dit bericht f bulletin bekend gemaakt. In ons derde bulletin van Zaterdag las men bovendien: De Belgische minister BroqueviUo verklaarde, evenals de generale staf van België, dat do forten rond Luik voor de Belgen intact zijn gebleven. De Duitsche Uhlanen drongen wei door tot in Luik, maar werden weer teruggeworpen. Te Brussel zijn wederom 3000 Duitschers als gevangenen aangeko men, benevens 400 gewonden. Twee Duitsche generaals zouden ge sneuveld zijn. Vau een Belgisch regi ment sneuvelden alle officieren op 3 na. To Leuven zijn 6 spionnen gefusi- leerd en to Antwerpen 3. Deze berichten waren dus in lijn rechte tegenspraak met die uit Duitschland, waar men Vrijdagavond en Zaterdag al vreugde betoonde over 't succes der Duitsche wapenen voor Luik. Maar eindelijk k-omen er duidelijker berichten omtrent 't gebeurde bij Luik. Zaterdagavond 10 1/4 uur werd ge- se i pel: Ca stad Luik zsif en enkele kleinere forten z(jn in bandsn dar Duitsehers, maar de voornaamste sterktes worden nog steeds door de Belgische bezetting verdedigd. Zaterdag hebben den geheelen aag de zware veldhouwitsers dér Duit schers deze forten gebombardeerd, maar van de uitwerking dezer be schieting is zoo goed als niets" bekend. Hoe lang deze fo'rten den Duitschers een voortdurende bedreiging zullen blijven, valt onmogelijk te zeggen. De gevechten bij Eben schijnen zich Zaterdag tot plaatselijke schermutse lingen beperkt te hebben; het operee- ren valt den Duitschers daar tus- sot.en de ui-Ioopers van de Ardennen iu het Jekerdal buitengewoon moei lijk. Do verbinding met liet vaderland schijnen de Duitsche troepen thans ■geheel verzekerd te hebben; tusschen de voorposten en de grens van Bel gië en Duitsc.iila.nd liggen thans 20 regimenten infanterie, 15 regimenten cavalerie en 4 regimenten artillerie; ten zuiden van Limburg voelen do Duitschers zich tlinns geheel de baas. Vrijdag zijn de Duitschers begonilen bij Lixhe een vaste noodbrug over de Maas te slaan; deze werd Zaterdag middag doo'r de Luiksche forten onder vuur genomen en hier en daor go- raakt. Geheel vernielen konden de Belgen de brug echter niet. Van andere zijde wordt dit beves tigd in 't volgende bericht: Langzamerhand hebben de Duitsche troepen, ook al door steeds nieuwen aanvoer van manschappen, het noor delijk gedeelte van België, dat grenst aan de zuidzijde van de provincie Limburg, geheel in hun macht we- te krijgen. Het aantal manschap pen intusschen dat daarvoor noodig is. wordt geschat op 2 a 300.000 man. Thans trachten zij zich ook te dekken ;euover het in de nabijheid van Tongeren gelegerde gedeelte van liet Belgische veldleger. Daar ter plaatse hebben al schermutselingen plaats gefcad. HET BELGISCHE VERDEDIGINGS PLAN'. De „Nieuwe Gazet' schrijft. ,.De inneming van Luik was in on3 erdedigingsplan voorzien. Onze tweede legerdivisie, die tus schen Luik en Duitsche grenzen pust- it had, had geen ander doei, dai zoolang mogelijk den vijand tegen te houden en hem de grootst mogelijke verliezen toe l-e brengen, ora aan het veldleger den tijd te geven, zich op te stellen tusschen Luik en Brussel, en om aan de Fransohen en Engel- sclien, die ens komen helpen, den tijd te geven om ons land te bereiken. Deze taak heeft onze 2e legerufdee- Iing op schitterende wijze volbracht, met ontzaglijk grooter succes, dan wij ooit hadden durven hopen. De vraag is, WAT ZULLEN DF. DUITSCHERS NU VERDER IN* BELGIé DOEN* Volgens de „Soir", tlio den toestand bespreekt, zouden dc Duitsche penmaohten, dia Luik belegeren, thans uitrusten om straks O' Maas te trekken hetz:j dwars door de stad langs wegen, die onder het vuur der forten liggen en dus met groot verlies aan materieel, hetzij langs een omweg benoo'rden en bezuiden de stad langs Visé, en tusschen Luik en Hoei, hetgeen niet zonder verlies van kostbaren tijd kon geschieden. Hun doel zou zijn dei Belgische veldleger aan te vallen voor het Fran sche zal zijn aangekomen. Maar eer beide legers slaags raken, zullen nog wel enkele dagen verloopen. Intus schen trekt die Fransche legermacht steeds vérder België in. Waar zij juist is wordt natuurlijk niet medege deeld, maar beido legers, het Belgi sche en bot Fransche, staan reeds met elkander in verbinding. NOG EENIGE BERICHTEN OVER LUIK. Aan de Telegraaf wordt geseind: Tot Zondagmiddag 12 uur wordt de forten om Luik, nog niet in han den gevallen van de Duitschers, ge legenheid gegeven zich over te geven om zoodoende he: platschieten van de stad Luik te voorkomen. wordt druk geconfereerd tus schen stadsbestuur en den Belgischen genera.len staf. De burgemeester doet bovenman- schelijke pogingen om hel verwoesten "an Luik :e voorkomen. Ik had een onderhoud met eemge tuchielingen uit Luik. Zij beschre- c-a den daar heeischenden toestand als verschrikkelijk. Her. Duitsche Jeger heeft den gou verneur der provincie Luik en den bisschop van Luik, monseigneur Rut ten, gevangen genomen al- gijseiaars voor tiet nie: meer agee.cn der for ten, weike nog niet in hun bezit zijn. Zij hebben de Citadel bezet, doch kunnen de andere forten nog niet krijgen. Zoolang zij die niet hebben kunnen zij hmnen opniarsch niet vervolgen. Fransche hoofdmacht bevindt zich aan de Fransche noordgrens, een Franscli hulpkorps van 1G0.ÜÜO man is ra dan omtrek van Namen. De Duitschers moeten reeds 600.WO man in Belgie hebben, waarvan een belangrijk deel oprukt naar Huy on Namen. Bij den Duitschnn generalen staf wordt, een treffen met die Belgisch- Fransche troepen aan de zuidgrens an Belgie verwacht. DE HOOP DER BELGEN. Een Nederlander te Brussel schreef ;n .'anrilie te Amsterdam o.m.: ,,De geestdrift is hier groot, en men heeft goede hoop de Duitschers mot beliuip dor Franschen uit Belgie te verdrij- Het. Belgische leger verrichtte kranige daden". EEN PRINS GEVANGEN"? gras ,,Le Peuple" zou, onder de talrijke Duitsche gevangenen, die in den slag bij Evignée krijgsgevan gen gemaakt werden, zich bevinden prins George van Pruisen, een neef den Duitschen keizer, die de Duitsche cavalerie aanvoerde. DE TEGENSLAG V.-VN DE DUITSCHERS. t Gaat den Duitschers in België niet heel voorspoedig. De Duitsche regeering noemde den strijd om Luik „een episode van de zen wereldst'rij-1 zonder beieekenis, en alleen blijk gevend van don onver- nagden aanvalsmoed der Duitschers.' Toch zal 't den Duitschers tegen- allen. Enkele bladen in Duitschland hie- 'en reeds juichkreten aan op den val an de vesting Luik. De „Lokal Anzeiger" schreef: Al'e harten trillen over dit ernstige wa penhui van ons dapper leger. Het be- vestigt ons vertrouwen, dat wij kalm de komende gebeurtenissen mogen tegemoet zien Het is de inleiding van daden, waarover men zal spreken zoolang nog menschen op onze aarde leven. Daarvan zijn wij in dit verhe ven oogenblik allen zeker en onzen vijanden zal zich lieden reeds de over tuiging opdringen, dat zij allen niet sterk genoeg zijn, oui ons te vernieti gen, zooals hun bedoeling is. De aanvang is gemaakt, da', is de hoofd zaak. Fen ander Duitsch blad schreef „Wanneer onze so'daten te ve'de van den val van Luik hooren, zullen zij niet alleen over het succes va onze wapens jubelen, maar ook w ten, hoe zeer onze ophiarsch naar Noord-Frankrijk hierdoor beveiligd wordt. En onze vijanden zul'en daar uit zien, dat de oude krijgsdeugden der Duitschers nog niet uitgestorven zijn, ti.f. de snelheid der operation, hot moedig besluit, de heldhaftige doodsverachting en het onvermoei baar offensief. In Maastricht. In het Roode Kruis waren Vrijdag nacht weer 16 gewonden binnenge bracht, allen Duitschorsze waren niet gehaald door den Roode Kruiswa gen, maar aangebracht op boerenkar ren. De zvvaaretgewonden werden naar Calvariënberg overgebracht, de lichtgewonden naar de villa „Maja" van den heer Seydüu, die ook al tot hospitaal is ingericht. Do eigenaars der hotels ..l'Aigle noir'' eu ,,1'Empereur" verklaarden, dat men, indien noodig. over hun ho tels te beschikken tiad, Er werd ver teld dat Prins Hendrik 100 bedden ge zonden heeft. Dr. Schaepkens uit Eysden terug gekeerd voor een dag. deelt mede dat do Roode Kruis-inrichting daar goed marcheert. Met dr. Van Rood en vier zusters ging de dienst best, ze hadden veel hulp van de Ursulinen. in wiei klooster de ambulance is ingericht. De gewonden, onder wie vele Belgen, maken het goed. Dr. Hoebrechts uit Maastricht, die de eerste dagen met opoffering van eigen praktijk in het ingerichte hos pitaal te Maastricht is bezig geweest, vertelde van de als het. ware wonde ren die gebeuren. F,en gewonde rnot doorgeschoten- longen en die men dacht, dat geen uur meer te leven had, maakt l et thans, naar omstandigheden buiten gewoon goed Bewonderenswaardig i6 het mensciilievend werk dat hier verricht wordt. Dc Handelsblad "-verslaggever ver telt verder ,,Ik ga de deur van 't hospitaal uit en ontmoet er twee vrouwen uit het dorp Berneau. De een komt haar man zoeken. Men heeft haar gezegd, dat li ij met een Roode Kruiswagen vervoerd is. hij is er niet, ook r.iei in Calvariënberg. fk deel haar mede dat hij misschien in Eysden is en men haar straks zal welen te zeggen of iiij onder de daar verpleegden is. ,.Men heeft or.s alles ontnomen, zegt ze. „we hebben geen dak, geen geld. geen kleeren r-n nu mijn man. Nog vol lof 6preekt ze over den graa. an Eysden, op wiens kasteel al de luchtelingen onderdak en voeding inden. Vandaar korn ik op het politiebu- f-au, waar de vestibule vol zit met schippersfa milies, mannen, vrou wen en kinderen, gevlucht van hun schepen ln de groote straat een fa milie niet kleine kinderen, zich moei zaam voorts'eepend. maar door men schen op strs.i; volgestopt niet brood jes. fruit. De schippers hebben hun schepen in den steek gelaten en het hoognoodige meegenomen. Vandaar gaat. het naar <ie Rijkskweekschool. In hol gymnastieklokaal zie. ik lange geïmproviseerde tafels en daaraan mannen, vrouwen en kinderen zich Ie goed doende aan brood met kaas en 'ieesch en warm.- koffie Do kinderen rij gen koekjes en chocolade. Dames en he eren loopen af en aai om allen maar goed te bedienen Wasctunanden vol boterhammei staan te wachten op dc Belgische luchtelingen die nog successievelijk zullen komen. De menschen uit Mou land hebben de vreeselijkste verhalen en zeker is het dat. er van weerszij den, zoowel van Belgischen als van DuiLchen kant barbaarschheden ge beurd zijn. Vier oude mannen vonden zo op huu weg opgehangen aan "e boomen Stukken ijzer brachten zt> mee, die bij het vuren in hun eche- pen waren gedrongen. Maastrichtenaren te Luik woonach tig en hierheen naar hun familie gft vlucht vertetien dat huizen doorscho ten werden, dat er ook huizen brand den en dat hier en daar ook men scticn dood in de straten liggen. Oud-minister Regout heeft zijn wo ning beschikbaar gesteld voor hel Roode Kruis él men :s bezig die ii ie richten. De correspondent seint voorts nog: Eerst beklommen we op het Neder, landsc'io gebied bij het gehucht Mescl een van die prachtig glooiende heu el3. Wut een sch-tterend gezicht was hut, dat kamp met dio enorme leger, schaar Achter duizenden maunei infanterie in gesloten gelederen d* cavaleristen, die juist te paard geste gen waren. in het dorp Mesch deelde men nie- dc, dat juist een uur te voren eea twintigtal Duitscl.ers hot Hollancische grondgebied waren opgekomen en bij een boer water hadden gevorderd; ot do nadering van de Hollandsche mi litairen waren de meesten ecbier verdwenen, terwijl later aan den of. ficiei van het Nederlandscho legei werd verklaard, dat men zich in a» grens vergist had. Bij bet douane station Evsden hebben wc de gren» e-rnige honderden meters overschre den. Het viel me op hoe bitter weinig de manschappen op de hoogte waren van den internationalen toestand; al gemeen was de meening, dat de vredi met Rusland reeds was tot stand ge komen en niet minder algemeen wa. rer. u verklaringen van leedwezen, dat zo tegen de Belgen moesten veeb ten. Tegen de Franschen, ja dat wil den zo wel. maar de meesten meen den, dat ze eigenlijk met veel verdei dan eenige uren loopens van de Frau sche grens waren. Een groote uhlaac vertelde me met tranen in de oogen vim de gruwelen, die hij aanschouwd had, if aar plicht gebood hem voor waarts te gaan. Maar over de houding van de Belgi sche bevolking waren zo slecht W spreken. Vrijdag, zoo vertelde mij cca hunner, en ik geef zijn verhaal onver kort weer, zijn .ier van die boere:

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1914 | | pagina 1