De Europeesche Oorlog.
Liefdedroom
TWEEDE BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 21 AUGUSTUS 1914
Leuven vloog. Een der soldaten ver
telde ons, dat men van Leuven vit
morgens. te vier uur tevergeefs op
denzelfden vlieger geschoten had.
Wat heoft men met dat terugi rek
ken der Belgen voor. Men zegt dat de
Koning zijne schoon» steden voor ver
nieling wil behoeden en de Duitschers
rustig zal laten doortrekken om in
Antwerpen hen af te wachten.
Op den terugweg werd onze aan
dacht nog getrokken door een klein
aantal soldaten in Winsel gelegen,
doch hun aantal was te gering om te
kunnen aannemen, dat men aeze in
het vuur zal brengen.
Gerpischloos vloog het handige
kleine karretje van een Engelsch col
lega over den weg, terug naar Brus
sel. Ik schaamde mij. zoo ruw als 't
zijn weg xoclit terug naar Brussel,
dwars langs die zich met moeite
voortbewegende massa's vluchtelin
gen. Toen bracht de Engelschman de
goede stemming or weer even in door
een Leuvenscben schipper op den weg
aan te klampen, hem in zijn wagentje
te nemen en zoo goed en kwaad als
t ging een gesprek to voeren mei den
man wiens kloeding den Brit zoo zeer
imponeerde.
Het bleek dat de schipper door het
kanongebulder en het voorbijtrekken
dor vluchtelingen bevreesd geworden
zijn schuit in den steak had gelaten
en hal3 over kop naar Brussel w as
gevlucht.
Hot verbaal van den schipper kom'
zeer getrouw overeen met hetgeen wij
zelf zagen en hoorden, zoodat de le
zer omtrent de feiten voor Leuven
voorgevallen, volkomen zekerheid kan
hebben. Wij zetten den schipper aan
het Noorderstation te Brussel af,
welke stad wij Woensdagavond von
den ter. prooi aan groote opwinding.
M. S. V. D.
De Daltschers ntmsn bezit iai Brussel. 08 Belgen trekken terng op de
stelling Antwerpen.
De Franschen schrijden voort ln de Vogezen. Möhlhansen wordt door
hen bezet.
Van de andere oorlogsvelden.
De strijd ter zee.
Dit offiGieele documenten blijkt,
bnlten den strijd te
dat Dnltsehland bereid was Frankrijk
wanneer Engeland neutraal bleet en
Frankrijk's neutraliteit waarborgde.
D« Duitschers in België.
HET BELGISCHE LEGER 11EEFI'
ZICH OP 1>E VESTING ANTWER
PEN TERUGGETROKKEN.
De staf van het Belgische leger
maakt bekend
,,IIet veldleger heeft gedurende vijf
tien dagen van weerstand aan de
Duitsche machten geheel zijn rol ver
vuld, in de eerste phase van don
Europecschen oorlog, dank zij bet
heroïsme van het Luiksche garnizoen.
Do Boiulgenooten zijn nog niet geheel
samenw<j kend, maar binnen eenige
dagen zal dit wel het geval zijn. De
legerstaf heeft Brusso! met kunnen
dekken, daar de vijand oprukt met
overgroote macht. De Belgen hebben
aan deze Duitsche legermacht overi
gens groote verliezen toegebracht en
zij houden zich bereid, gesteund op de
Autwerpschö vesting, den aanval bij
do eerste gelegenheid te beginnen."
Een Engelsch persbureau maakt
bekend
De terugtocht der Belgische troe
pen werd"sedert eenige dagen ver
wacht en w as noodzakelijk geworden
ten gevolge van den strategischen
toestand.
Twee Belgische regimenten, die te
Luik roods roemrijk hadden gestre
den, hebben in de voorposten twee
uur lang een tienvoudige macht tegen
gehouden en den vijand belangrijke
verliezen toegebracht. Zelf leden zij
©citeer ook z.vare verliezen. De terug
tocht begon onder leiding van den
commandant Gilson, wien een viur
later de neus verbrijzeld werd door
een kogel.
De Belgische Ministerraad, te Ant
werpen vergaderd, heeft het volgende
officieel communiqué uitgegeven
..18 Augustus werd het Belgisch le
ger in een positie, die gedurende ver
schillende dagen heldhaftig en met
succes verdedigd werd, plotseling
aangevallen door een voel grootere
Duksclie macht. Na een moorddadig
gevecht werd besloten, den generaion
staf over te brengen oerst naar
Mechelen, dun naar Antwerpen. Het
veldleger zal zich terugtrokken bin
nen do vesting Antwerpen, het mid
delpunt der nationale verdediging.
Deze schikkingen, ovoreonkomstig het
traditioneel verdedigingsplan opge
maakt smds 1859, laten België toe het
leger to bewaren, dat, ofschoon het
geleden heeft door talrijke roemrijke
gevechten, voortgaan kan met voor
de vrijwaring der onafhankelijkheid
een afdoende hulp te vcrleenen uan
de legers der waarborgende mogend
heden. Aanzienlijke machten verze
keren trouwens de verdediging der
stelling van Namen, dio den overtocht
over de Maas beheerscht.
Ovortuigd van de gerechtigheid van
deze zaak, sterk door de instemming
van het algemeen geweten, zal Belgie
voortgaan door vadcrlaudsche een
heid van allen, te strijden voor het
recht en de verdediging van de onaf
hankelijkheid van zijn grondgebied.'
Brussel door de
Duitschers bezet.
Woensdag leverde de burgerwacht
te Brussel de geweren in bij het ge
meentebestuur en werden de opge
worpen barricaden verwijderd. Don
derdagochtend te elf uur werd de
stad door den burgemeester aan de
Duitschers overgegeven. Het is nog
niet bekend, hoeveel Duitschers er in
Brussel zijn, doch uaar vermoed
wordt is hun aantal niet groot
Donderdagmorgen onr elf uur kwa
men de eerst» Duitsche troepen cava
lerie bij d» Leuvenschc Poort de stad
binnen.
Burgemeester Max was de Duitsche
troepen tegemoet gegaan en het was
oen pijnlijk oogenblik voor hem, toen
bij do aankomst do witte vlag om
hoog werd gehouden, ten teeken dat
de bescherming van do stad gevraagd
werd.
Toen de Duitsche troepen waren
genaderd, trad een command ee
rend officier naar voren, die zich
©enigen tijd met den burgemeester
op v rlandelijke w ijze onderhield. D e
officier gaf den burge
meester de absolute ver
zekering, dat de stad geen
leed zou geschieden, indien
de inwoners zich kalm zouden gedra
gen en niet tot vijandelijkheden zou
den overgaan.
*s Morgens had burgemeester Max
reeds do volgende proclamatie gepu
bliceerd:
Medeburgers,
Ondanks den lieMhaftigen tegen
stand van onze troepen, geholpen
door do verbonden legers, is het te
vreezen, dat <lu vijand in Brussel zal
binnentreden. Indien deze mogelijk
heid werkelijkheid zou worden, hoop
ik, op do karmte en koelbloedigheid
van de bevolking te kunnen rekenen.
Dat men zich wacht» voor alle op
winding. voor allo paniek. De ge
meentelijk© autoriteiten zuilen hunne
posieu niet verlaten. Zij zul'ën dood
gaan hunne functies te bekleedeu
met die sterkte, die gij van hen in
zoo ernstige omstandighoden moogt
verwachten.
Het zal nauwelijks noodig zijn
mijne medeburgers te herinneren
aan de plichten van alien tegenover
het land. De wetten aan den oorlog
verbieden den vijand de bevolking
er toe te dwingen inlichtingen over
het nationale leger en over zijne mid-"
delen van verdediging te geven. Do
bewoners moeten weten dat zij in
hun recht zijn te weigeren, wat dan
ook aan den indringer betreffende
d'it punt mede te doelen. Deze wei-
garing is hun opgelegd in tiet belang
van lied vaderland.
Dat niemand van u aanneme als
gids aan dc-n vijand zijne diensten te
verleeneiL
Dat ieder zich hoede tegen spion
nen en vreemd» o genten, die zouden
trachten inlichtingen in t» winnen-
of manifestaties in zekeren zin l»
erwekken.
De vijand kan w ettelijk geen aan
val doen, noch op liet leven vau de
burgers, noch op het particulier
eigendom, noch tegen do godsdien
stige of philosofische overtuiging
noch tegen de vrije uitoefening van
den eeredienst.
Dat ieder mi-dmuik door don ïudnu-
ger gemaakt mij diroct worde mode-
gedcaliL
Zoo king ik in loven en ia vrijheid
zal zijn, zal ik met al mijn krachten
de rechten en d» waardigheden van
mijne medeburgers beschermen.
Lk verzoek den inwoners mijn taak
t» verlichten, door zich te onthouden
van aile daden van vijandelijkheid,
ran alle gebruik run wapenen, van
a'.le tusschenkomst in gevechten of
ontmoetingen.
Modeburgers, wat er gebeüre, hoort
naai' de stem van uw burgemeester
en behoudt het vartrouwen in hem.
hij aal liet niet verraden.
Leve het vrije en onafhankelijke
Beigiè, leve Brussel.
AHULL MAX.
Toon deze proclamatie werd aan
geplakt, venhorten zich honderden
er voor. Zij konden zich met begrij
pen, dal hun stad binnen enkele uren
in handen vau de vijanden zou zijn.
De stemming was eene \un berus
ting. In de laatste dagen was de op
gewondenheid reeds erg gedaald.
Aan de beide stations verdrongen
zich duizenden om nog intijds te kun
nen vluchten, doch de aandrang van
het publiek was zoo sterk, dat de
groote deuren van de stations moes
ten worden gesloten. Desniettegen
staande kan een groot aantal men
schen mot da treinen naar Gent,
Edinghen enz. meekomen.
OORLOGSCORRESPONDENTEN'.
Ecu correspondent van de Tele
graaf seilit uit België:
De vrees voor al wat vreemdeling
is, is gebleven. Gelijk bekend, zijn
thans ullo v reemde dagbladcorrespon
denten uitgewezen en is de pas,
waarop ous beroep staat aangegeven,
voor den drager liet allergevaarlijk
ste stuk. Want op 'hot bureel van den
staf is Donderdag zonder omwegen
verklaard, dat de buitenlandsch»
journalist, die Donderdagavond nog
op Belgisch grondgebied zou worden
aangetroffen, tegen den muur zou
worden geplaatst.
NOG .MEER VLUCHTELINGEN.
Donderdagmorgen waren het weer
vluchtelingen uit liet naburige dorpje
Cuune on het verder af gelegen stadje
Tongeren, die bij honderden Maas
tricht binnen kwamen. Vrouwen uit
Tongeren verzekerden den „Handels
blad -correspondent, onder tranen,
dat men 14 dagen lang beleefd en
riendelijk voor do Duitschers ge
veest was, alles voor hen gedani
had cn opeens Woensdagavond be-
'•crdcii ze, dat er van den toren ge
schoten was en begonnen zij zelf >c
schieten. Ze moe-sten allen weg er. de
soldaten liepen met de bajonetten
ooruil, achter ben aan, terwijl zo
rel twee uur moesten raarehecre.i,
allen met de handen in dc hoogte, tot
bij de Nederlandsche grens.
Ongeveer 700 vluchtelingen li, hh«-n
oro 12 uur op de groot» .speelplaats
van de Rijkskweekschool te Maas
tricht hun maal gedaan met he?r! jk»
tomaten soep met vleesch er in en
brood. In minder dan een half uur
tijds waren allen verzadigd, dank zij
ng van al do dames en heeren,
die belangeloos humt» medewerking
(rleencu.
Tweehonderd vluchtelingen zullen
rtrekken naar Heer, waar ze in het
klooster Op veld onder dak gebracht
worden.
EPISODES VAN DEN' STRIJD.
De Belgische bladen declen een
paar treffende cpbodes mee uit de
1 enste dagen van den etrdd aar. de
Mauslinie
Toen de tegenstand te Luik lang ge-
oog geduurd had en de concentratie
au hel Belgische veldleger voltooid
ras, trok de derde divisie uit de stel
ling Luik terug. Voorde dekking van
die beweging was o.a. een sterke ca-
valerie-afdeeHng aangewezen. Daar
dit regiment een uiterst gevaarlijke
stelling moc-st innemen en zichzelf be
schouwde als eer vcr'oren post, be
sloot de kolonel de standaard te ver
branden. Het was een oogenblik van
diepe ontroering al die mannen,
gereed den dood in te gaan, afscheid
riemend van dit symbool, dat zij nie,
in 's vijonds handen wilden laten val
'en bij iiun laatste rit
Een ander cavalerie-rc-giment staat
eigens opgesteld, gereed ten can val
te rijden.
Plotseling komt ten ruiter aanren
nen bij ziiu nadering herkent men
de blauwe en roode uitmonstering.
Het is een Pransch dragonder, d<
eerste soldaat van de verbonden troe
pen, dien het regiment te zien krijgt.
En spontaan juicben de Belgische rui
ters den Franschen wapenbroeder
toe. Dc dragonder galoppeert tiaar
den kolonel en overhandigt hem een
bericht. Terwijl de officier leest,
stijgt de Franschinan af en stelt zich
zwijgend op naast zijn paard. Dar
>tijgt ÓOk de Belgische kolonel af,
stapt op den dragonder toe en drukt
hem met warmte do liand het vol
gend oogenblik worden de gelederen
verbroken en de ruitere verdringeD
zich om het voorbeeld van hun chef
te volgen.
Dc „Nieuwe Guzot" schrijft
De koningin en haar kinderen zijn
binnen onze muren.
Zij zijn welkom m de Schelde stad.
Antwerpen kan in vredestijd wel
e i os gedacht hebben aan de gevaren
in zijn positie als laatste bolwerk
der .Belgische onafhankelijkheid Op
het oogenblik nu het gevaar er
werkelijk ie, nu denkt liet maar al
leen meer aan de eer, die aan liet ge-
vuur verbonden is
De Koning staat aan het hoofd van
de troepen en deelt, ais de eerste sol
daat de beste, in al de verschi ikkin
gen en de ontberingen van het oor
logsveld. Hij vertrouwt aan Antwer
pen thans het liefste toe wat hij be
zit zijn vrouw, die door onze gewon
de soldaten ais een hei'ige wordt ver
eerd en zijn kinderen, Z. M. kan ge
rust zijn: Zij zijn veilig in ons mid
den.
Heel Antwerpen betrekt de wacht
rondom lic-n, het paleis op de Meir,
zooals het er nu staat met zijn ra
men gloeiend van licht, is als hel
hart van Antwerpen geworden, waar
in al liet bloed der Scheldestad warm
en bruisend te zanten stroomt.
Het gevaar :- er, maar de nood nog
niet. Nog in verre met. Maar, moest
ooit de nood aan den man komen
ook de hóógste nood dan zu'len.
met hun geëerbiedigde vorstin in hun
midden, de Antwerpenaren tot den
laatsten man en de lautste vrouw
zich het vertrouwen van de natie
waardig toonen.
DE KONINGIN BEZOEKT DE
GEKWETSTEN
De „Nieuwe Gazet" brengt een be
schrijving van een bezoek der Belgi
sche koningin, voor haar vertrek
naar Antwerpen gebracht aan de te
Brussel aangekomen gewonden.
Koningin Elisabeth was zeer bleek
en had klaarblijkelijk geweend. Zij
onderhield zich met de gewonden en
sprak hen troost en moed in.
Zij vroeg ook aan a'len of zij ge
trouwd waren of niet en informeerde
Verdachte Hollandschs
Jongens ln Engeland.
■>i' Haarlemmer, tijdelijk in Enge-
and, schrijft ons
17 Aug. 1914.
Zelfs tot de afgelegen3te uithoeken
van Europa, als de schier onbewoon
bare berg-oorden in de Wye-Valley-
buurt is de „oorlogstoestand" doorge
drongen
Niet alleen staat op de poMkantoor-
ruiljes de „Lutest War News" te
lezen in die dorpjes, die groot ge
noeg zijn voor een postkantoortje
niet alleen wordt de oproeping van
.•njwilligers afgekondigd op plakka
ten, beginnende met „Your King
Country noed you en eindigende
met „God save tiie King I" niet al
leen bespreken in de „Vülage-Inn" de
farmers slechts den oorlog.... maar
deze abnormale oorlogstoestand uit
ziet vooral in 't gevaar, gelegen in
vreemde kloeren of een vreemde taal.
anneer go er niet van top tot teen
uitziet ais een Engelschman, wan
neer ge niet volmaakt Engelsch
spreekt met een vloeiend Engelsch
steent, dan zijt ge al verdacht, zelf*
iu de onbeduidendste plaat sje-, waar
voor de Duitschers hun neus zouden
ophalen.
Hier droomde ik in de verste verte
niet van, toen ik met m'n broertje op
ten dag een lange wandeling maakte
naar het meest nabijzijnuo dorp
Cnepstow. Ik wilde een anderen wee
terug, en op den hoek van de straat
gekomen, zei ik tegen ra'n broer: „ik
geloof, dat we rechtsaf moeten
wacht, ik zal een bobby vragen." En
nauw waren we 't hoekje om, of daai
stond warempel een „bobby" vlak
vóór ons, en ik vroeg hem in het En
gelsch; hoe de weg naar Tin tern liep.
Maar. o wee de man had ons Iiol-
landsch hooren spreken en wist na
tuurlijk niet, of het Hollandsch, Por-
tugcesch of wel Duitsch was. Haha
dacht ie, ik heb beet en het hem
onbekende „Schillerhemd", dat ik aan
had, hielp mij in zijn oogen verdacht
uiaken.... en wel ja.... daar begon de
rei ks van impertinente vragen, die
men elk verdacht individu naar het
hoofd slingert.... „Welke nationali
teit Alvast goen Engelschman,
dus doorvragen.... „Hoe kom je hier?'
Vacantiereisje. „Hm! Wanneer
gekomen?" lk had de stommiteit,
te zeggen Augustus, maar verbeterde
terstond in Juli....
Nog diverse netelige vragen, maar
toen ik op de vraag „Waar gebo
ren zonder aarzelen „London" ant
woordde cn daarna een groot woord
gebruikte, dat mij toevallig te binnen
schoot en dat hij zelfs niet kende, was
ik vrijwel binnen eu mijn broer moest
onder 't mos. liet bleek hem 'echter
spoedig, dat wij niks voor hem w aren,
en beleefd besloot hij z'n vluchtig on
derzoek met een „You know, we
have to be very careful now-a-davs
you can go now"....
Wij konden ons lachen haast niet
Inhouden. O. die achterdochtige oor
logstijd Wij Duitsche spionnen I
Interessant! Avontuurlijk!.... Maar
niettegenstaande den goeden afloop
waren wij niet al te zeer op ons ge
mak, toen wij den ernst er van be
seften, en wij besloten, op den terug
weg uitsluitend Engelsch te praten
en het Schillerhemd veiliglioidshulve
op te bergen. Ook weet ik zeker, dut
ik nooit meer „Puppchen" zingen zal,
doch „God save the King", vooral als
ik binnen hot bereik van een politie
agent ben.
PAUL DE GRUYTER.
De inneming van Leuven
(Van. onzen bijzondoreu corres
pondent).
Dwars tegen de monscBfinma.-sa's
m zochten w ij onzen weg naar het bl
aarde, welhaast verlaten Leuven. Een
vreemd» tocht! Terwijl op ieder gelaat
vau man of vrouw die men
op den weg tusschen Brussel eu
Leuven ontmoetfe te lezen lag somber-
beid en angst, ja angst vooral en ie
dereen en alles koers zette naar Brus
sel, zochten wij" hardnekkig onzen
weg juist in de richting van da stad
thans door een ieder ontvloden als
waren pest en hongersnood de veste
binnengedrongen, de stad w aarin xuen
zoovele jaren in vree en vriendschap
genijverd had.
in wilden haast ontvluchtten de be
woners, de arrnsten en de allerrijk
sten thans hun stad. De vreemde
sliert van allerlei slag menschen doch
allen Belgen eindigde op het plein
voor het station waar duizenden Leu
venaars zich voor den trein verdrom
FEUILLETON
Geautoriseerde vertaling naar het
Eagelsch, van
EPF IE ADELAIDE ROWLANDS.
51 j
Ilet is waar, dat de hoop hier ook
gedeeltelijk verantwoordelijk voor
fcas: dc hoop, die haar in net oor
bad gefluisterd, dat haar toewijding
beloond zou worden dat Dick ten
slotte toch weer tot haar zou terug-
kcereu. Het noodlot was haar vrien
delijk geweest, zeide zij tot zichzelf,
door hem ziek en hulpeloos aU een
kind aan haar zorgen over te leve
ren, en zij wist best, hoe zij zich dat
ten nutte zou kunnen uiak n.
L' houdt erg veel van Dick, niet
waar, moeder?
Denise Bevau wierp een snellen,
verschrikten b'ik op het gelaat van
haai zoon, toen deze vraag haar bij
baar gedachten overviel; het leek
haar zoo vreemd toevallig toe. Maar
zij zag dadelijk, dat er geen verbor
gen bedoeling in zijn woorden was
geweest, dal hij tot nu toe nog geen
vermoeden van haar geheim had.
Ja, dat weet je wel, zei zij zacht,
♦erwijl zij zich afdraaide, om den
gen Van kaartjesverkoop was geen
sprake, men stapte maar in zoolang
er ruimte overbleef in personen- e:i
goederenwagens of klom, toen ook
deze tot berstens toe gevuld waren,
langs de latten met vrouw en kinderen
d» beestenwagens in. Nergens was
qen Belgisch soldaat t» zien of viel
er een man van de burgerwacht te
bekennen.
De heer Lefèvre, een dor notabelen,
wien wij om inlichtingen verzochten
vertelde:
„Wij weiden reeds t» vier uur in
den morgen gewekt door angstwek
kend schieten en de meeste bewoners
spoedden zich an ook het bed uit,
schoten in de kleeren en liepen de
straat op. Wel weinig hoopvol was de
aanblik van onze stad.
Een groot aantal soldaten van de
meest uiteenloopende regimenten lie
pen dikwerf bemodde'rd en bebloed
door de straten of hadden zich op de
keien te ruste gelegd. Zij erkenden,
dat zij de hel van het slagveld in ont-
zettenden angst ontvlucht waren,
s Nachts was in de buurt om Cump-
tich een slag geleverd waarbij de Bel
gen voor de overmacht der Duitschors
hadden moeten vluchten.
Aan tegenstand viel waarlijk niet te
denken. Juist, toen de mannen in dof
fe onverschilligheid ons dit vertelden,
kwamen eenige lanciers luid schreeu
wend het marktplein opgcloopen, nun
kameraden beduidend naar het slag
veld terug te gaan of zich althans
weder onder hun banier te scharen.
Of de lanciers die zoo plots een be
vlieging van dapperheid kregen... na
den slag wel heel goed wisten waar
die regimenten nu eigenlijk wel te
vinden waren, betwijfelen wij sterk.
Tot overmaat van ramp kwamen
steeds meer soldaten vertellen dat de
Duitschers steeds meer oprukten.
Toen liet de burgemeester bekend ma
ken door aanplakking, dat de staf
van Leuven naar elders was getrokken
■lat de garde civique haar wapenen
had in te leveren. Dit werd nog aan
gevuld door de waarschuwing tegen
den Duitschor geen daden van geweld
to plegen.
Merkwaardigerwijs was de oorlogs-
tnestand juist op hiel oogenblik dat de
ware oorlog zoo dicht bij was, dat «Ie
vijand zich op sleet.ts enkel» kilome
ters van de stad bevond, feitelijk ge
ëindigd. Mocht men de laatst» dagen
niet meer zonder permis hot markt
plein over, thans waren alle hekken
van den Dam genomen. De wachters
aan de poorten waren verdwenen,
't leek als iu vredestijd.
Toch steeg de onrust bij do minuut
niettegenstaande of misschien juist
omdat 'i.et kanongebulder te half ne
gen geëindigd was en men daaruit
begreep, dat de Belgen waren terug
geslagen. In de Namensche straat ver
kondigden niet luider stemme eenige
goede raadgevers in den nood, oat
voorzichtigheidshalve hot rood geel
zwart moest worden binnengehaald
en inderdaad verdwenen als bij too-
verslag de vlaggen van de daken en
de cocardes van de kleederen der
1-euvenaars. Zoo zit de schrik voor de
Duitsche flambouw in 'liet Belgen land
er in. Doch het kan niet anders, want
massa's vluchtelingen uit de verbran
de dorpen Ae'rschot, Tienen en Cor-
beekloo, die den avond te voren uit
hunne huizen waren gejaagd, vuldon
thans den Sleenenvveg tusscben Leu
ven en Brssel.
Waarom naar een kleurrijke be
schrijving t© pogen in deze droeve
tijden.
I-aat ik mijn verslag schrijven ge
lijk een deurwaarder de goederen uit
een faillieten boedel noteert, want dat
is de moraal van hetgeen in Belgie
gebeurt. Ik heb kinderen gezien half
of bijna inderhaast in het geheel niet
gekleed, zij strompelden met bebloed©
voetjes langs den steenon weg, rij
mochten zicb nog gelukkig acliten d»
st-umperds want zij waren met hunnen
vader en hunne moeder, eu er was
een man, die niet wist welke richting
hij gaan zou om zijne kleinen te zoe
ken, welke hij in het duister van den
nacht in het gedrang was kwijt ge
raakt. Er was eeue vrouw, die ik bij
het Bassin van Leuven krankzinnig
heb zien worden, omdat twee barer
kinderen onvindbaar waren.
Deze vrouw was van Tirlemont ge
komen, het dorpje dal ganscb ver
woest is. Verdwaasd keek zij naar
ee.ne Duitsche vliegmachine dia over
bios, die over haar wangen vloog,
te verbergen.
Welnu, dan móeten wij samen
dit geheim oplossen.
Welle geheim? vroeg zij scherp,
terwijl zij haar wenkbrauwen op
trok.
Nu, natuurlijk de oorzaak van
Enid Anerley's eigenaardig gedrag
Is het geheimzinnig, wanneer
een vrouw van gedachten verandert?
lk dacht, dat het een tamelijk dik
wijls voorkomende gebeurtenis is.
Niet bij een meisje als Enid
Anerley.
Ik weet, dat zij in jouw oogen
volmaakt is, Ted; misschien wie
weet? is de bewondering weder-
keerig, en vandaar haar verandering
van gedachten.
Moeder! riep Edward Be van
scherp, zulke dingen moogt u niet
zeggen! Ik ben niet dwaas en gek
genoeg, om die te gelooven. We'ke
vrouw zou ook maar aan mij denken,
wanneer Dick erbij was; maar het
feit alleen, dat ik luister naar zulke
verhalen, schijnt mij reeds een onop
rechtheid toe tegenover de twee men-
schen, van wie ik het meest houd op
de wereld.
Bij deze woorden vlamde de jalou-
zie van mevrouw Bevan hoog op. Het
was wel eigeuaardig. dat het haar
niet beleedigde, dat 'l'ed den jongen
Eraberson onder de menschen, die
hem bot liefst waren, rangschikte
maar dat hij Enid daar ook toe re
kende was onduldbaar, onverdraag
lijk!
Do twee menschen, van wie je
het meest houdt! herhaalde zij, met
bijtend verwijt. Wat is toch de ver
wonderlijke betoovering van dit meis
je, dat je nog maar een paar weken
kent, en dat nu reeds de macht
heeft, je moeder uit je hart te ver-
stooten?
De jonge man zag haar in stomme
verbazing aan.
Ik dacht heelemaal niet aan u.
moeder, toen ik dat zei, antwoordde
hij eenvoudig. Een moeder staat
apart; zij is de belichaming van al
les, wat het best eu hot edelst in
een vrouw is; zij staat, om zoo te
zeggen, op een voetstuk.
Vindt zij het daar niet soms ta
melijk vervelend en alleen? vroeg zij,
beschaamd over haar plotselinge
drift, en beproevend er inet een grap
je overheen te Ioopen.
Tot antwoord boog hij zich voor
over en kuste haar.
Lach mij uit, als u wilt, zcide
hij goed-gehumeurd. Ik kan zeggen,
dat ik hot niet mooi uitdruktehet is
niet iets, waar men dikwijls over
spreekt, maar u weet. dat het de zui-
re waarheid is! Natuurlijk zijn er
beklagenswaardige schepsels, die zich
in hun moeder teleurgesteld zie::, ver
volgde hij peinzend Ik heb a'tiid me
delijden met menschen, die zulk een
gemis in hun leven hebben het is
vreeselijk voor een man om het le
ven te moeten beginnen met een neer
gehaald ideaal.
Denise hoog onwillekeurig het
hoofd. De woorden van haar zoon
maakten haar beschaamd, want zij
erkend» maar al te wel, hoe ver zij
beneden zijn ideaal van vrouwelijk
heid stond. Niets is zoo vernederend
voor een mensch, als het ontvuugeu
vau een onverdieud compliment; voor
een oogenblik zag de moeder zichzelf,
zooals Ted haar zou zien indien hij
ailes wist en zij huiverde. Toch had
dit denkbeeld niet de macht, haar
van gedachten te doen veranderen.
Wij zijn vau de oorspronkelijke
vraag op zijwegen afgedwaald, moe
dertje. merkte hij lachend op. Laten
we tot ons uitgangspunt terugkeerer.;
met andere woorden, laten wij er
eens over praten, hoe wij het best
Dick's geluk kunnen bevorderen
een punt, waarover u, zooals ik wel
weet, even gretig spreekt, als ik.
Ja, ons doel is hetzelfde, ant
woordde mevrouw Bevan snelmaar
er is anders een groot verschil tus
schen onze inzichten; bijvoorbeeld:
ik vind, dat het heel verstandig van
juffrouw Anerley was ,orn haar ver
loving te verbreken, ofschoon ik moet
bekennen, dat de manier en het
oogenblik, waarop zij het deed, een
beetje harteloos lijken.
Maar, moederlief! begon Ted
op verwijtenden toon.
Val mij niet in de rede, alsje
blieft! riep zijn moeder uit met een
gebiedend handgebaar, sta mij toe te
beëindigen wat ik te zeggen heb. lk
weusch nu eens voor al te verklaren,
hoe ik erover denk. Ik me- dat deze
twee menschen volkomen ongeschikt
voor elkaar zijn; ik ben er vau over
tuigd, dat i\; nooit sauien gelukkig
zouden zijn, er. ik houd het voor veel
beter, dat zij deze feiten nu zouden
ontdekken, dan later. Om deze rede
nen en om andere, die ook gegrond
zijn, weiger ik bftSlifit je te helpen iu
je pogingen om ze weer tol elkander
te brengen. Indien je naar mijn raad
luistert, zul je je er niet in mengen,
Ted. Laat de zaken hun nutuurlijken
loop nemen. Ik twijfel er niet aan,
of je beide vrienden zullen metter
tijd vergoeding vinden in andere be
trekkingen. Ik sprak even geleden
niet ;u ernst, toen ik vermoedde, dat
een liefde voor jou juffrouw Anerley
beïnvloed had. want ik weet heel
goed hoe oprecht je tegenover Dick
bent, en dat je, hoeveel je ook van
het meisje hield, het nooit door een
woord of een blik zoudt verraden,
terwijl zij met hem verloofd was.
Maar nu is zij vrijje hebt evengoed
het recht haar te winnen al» eenige
andere man.
Verbaasd over de onstuimigheid
en de snelheid: waarmee mevrouw
Bevan deze woorden sprak, zag haar
zoon haar een oogenblik in stomme
verwondering aan. Toen zeide hij
met een lachje:
U heeft nog niet heelemaal ge
elndigd, moeder u heeft vergeten to
vertellen, waar de arme Dick ver
goeding zal vinden, wanneer ik er
met zijn meisje vandoor ga. Wie is ir
uw oogen de ware persoon oin heori
te troosten?
Zij bloosde en zeide onrustig met
zuchle stciu
De tijd zal het leeren!
O, ik zou het niet aan den tijó
overlaten 1 antwoordde hij tamelijk
sarcastisch, wanneer u de toekomst
van anderen voor hen regelt, is'teer
fout iets onbeeindigd te laten u moe'
de hoekjes afronden, en alles netjes er
behoorlijk maken Met al den ver
schuidigden eerbied voor u, moeder
vervolgde hij, voor den eersten kee:
een toon vau ongeduld in zijn sten
leggend, maar u praat nu grooter
onzin. Om mee te beginnen, hoe kun
u zoo zeker zeggen, dat juffrouv
Anerley geheel ongeschikt ie voo:
Dick, terwijl u haar zelfs nooit ge
zien heeft?
Ik oordeel naar wat ik van jo-
en je v riend hoor.
(Wordt vervolgd.)
