De Europeesche Oorlog.
Liefdedroom
TWEEDS BLAD.
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 28 AUGUSTUS 1914
Beschouwingen over 't verloop vu de oorlopen.
Nieuwe gevechten ln Belgis en op de grens van Dnitschland en Frankrijk
Oe Russen rukken ln Oost-Priisen steeds verder op.
Een Dultsche kruiser in de lucht gevlogen.
Een Dultsche bulpkruiser door de Eigelschen tot zinken gebracht.
De strijd aan da Fransch
Dultsche grens.
Enkele weken duur», 't krijgsge
weld hier reeds.
Geleidelijk wordt de toestand,
deze slagvelden duidelijk, Uit de be
lichten zoowel van Fransche als
van Duitsche zijde 13 thans over
het verloop van den strijd aan die
zijde het volgende op te maken.
De kleine gevechten, die bij het be
gin van den oorlog aan de grenze
tan Lotharingen en in de Vogezoi
werden geleverd, strekten slechts
om den ©pmarsch van beide zijden te
dekken en met elkaar in voeling
komen. Eerst bij Lagardo kwam het
tot een grooteï gevecht, waarin
Fransche troepen met bijzonder
krachtige aanvallen optraden, doch
waarin ten slotte de Duitsche troe
pen de overwinning behaalden.
Om Mühlhftueen werd zeer fel ge
streden. Door de fouten van Fran
echo generaals, fouten die bekend
geworden zijn uit de gepubliceerde
officieele berichten van cl:© zij Je. en
die geleid hebben ter vervanging van
enkele Fransche bevelhebbers
werd bij die plaats een Fransche no-
derlaag geleden, die echter è-or co
volgend succes werd goed gemaakt.
Inmiddels waren Fransche 'egei
nfdeelingen 'het P.ijksland binnenge
trokken. Zij stuitten tusschen Metz
cn Straatsburg op de Duitsche
lonnes, die door hun overmacht de
I ranschen tot den terugtocht 'nood
zaakten. De slag bij den berg Donon
ten Zuidoosten van Cirev
tol resultaat dat de Beiersche L'roo-
pen tot in de lijn Cirey-Blamont
Lunévill© konden oprukken, en d<=
Fransche legers genoodzaakt werden
lot den terugtocht in de richtinj
vestinglinie.
Nu ook I.ongvvy door de Duitsche
troepen, die door Luxembuig fcok-
ken, is genomen, is de positie van do
beide tegenover elkander saande le
gers ongeveer aldus:
De strijd is geheel overgebracht op
Fransch grondgebied. De Duitsche
legers zijn door België getrokken -cn
bevinden zich in bet noordelijk ge
bied in een lijn, die zich over Valen
ciennes en iMaiu bongo ij'ifèftreklL
Duilsche cavalerie is reeds voorbij
.Valenciennes, op don weg naar I-'a-
merijk (Cambrai; en is door de Fran
sche troepen bij Bouchain tus
schen Valenciennes en Kame'rijk
tegengehouden.
Die legers zoeken nu verbinding
met de troepen die door Luxemburg
zijn gedrongen, en die Loiigwy neb
ben genomen. De verbinding moe',
worden tot stand gebracht door de
Wurtembergers, die na de gevechten
bij Neufohflteau, in Belgisch Luxem
burg, de Fianschen over de Semois
terugsloegen, du3 ia de Üjn Mccières-
Sedan.
Of in den omtrek van Mühlhausen-
Colinar nog Frar.schen zijn, is niet
bekend; de berichten uit Pnnis doen
vermoeden van wel, die uit Berlijn
van niet.
EEN DUITSCH OORDEEL,
liet Mi 11Uïr-Wocbenbla11" te Berlijn
een bekend militair orgaan
7eeft van eeri zeer optimistische cp
vatting over de gevolgen van den smg
in Lotharingen blijk. Het blad schrijft
„Deze gewonnen slag moet op een
lijn gesteld worden met de grootste
overwinningen van 1870—71: men be
denk© dat hij nog geen drie weken
na afkondiging van de mobilisatie,
ondanlts den voorsprong in den tijd
dien de FranscJien ui de voorberei
dende militaire maatregelen hadden,
gewonnen is. Wie weet te beoordoe
len, hoe het er. gegeven bet Galli
sche temperament, na zulk een ne
derlaag bij de Fransche troepen za!
uitzien, hoezeer het moreel geleden
heeft, hoe groot© verliezen aan men
seigen en materieel het verslagen leges
geleden Leeft, en wie weet. welk een
geweldige inspanning er voor een
leiding en legerbestuur van do-beste
hoedanigheid noodig is, om zulk evu
ontredderde massa, ais liet verslagen
Fransche leger tliari3 vormt
tot een troep te maken die voor ope
raties geschikt is, die zal moeten er
kennen, dat de overblijfselen
ditzelfde verslagen Fransche leger
niet voor er 6 tot 8 weken om zijn,
weer te velde kan verschijnen.
OFFICIEELE FRANSCHE BE
RICHTEN.
Een communiqué van den minis
ter van oorlog van 26 Augustus zeg*.:
Op algemeene wijze gaat de Fran
sche offensieve beweging tussoWen
Nancy en de Vogezen voort. De
and leed aanzienlijke verliezen. He
vige gevechten worden sedert drie
dagen geleverd en schijnen ton gun
ste der Fran^chen to verloopen. In
het noordelijk gevechtsterrein mc
de Fran9ch-Engelsche linie een;
zins worden teruggetrokken. De te
enstand wordt ecirer voortgezet
NIEUWE GEVECHTEN
Zeker is dat Donderdag aan de
Fransch-üuit.sch© grens gevochten is.
Er zijn evenwel nog geen berichten
ingekomen over 't verloop van die
krijgsbedrijven.
DE GEVECHTEN IN BF.LGI
Tot goed begrip van den toestand
diene zoo schrijft dé Hanöelsblal-
cOrrespondent eerst het volgen la;
Maandag waren de Duitsche kanon
nen gaan spelen in de buurt van Vil-
C'ordo, Dit lKimhardeinent duurde
iet lang, maar in dien tijd werd
toclr de toren van Mechelen wel'
stad juist, in de vuurlinie lag tot
tweo maal toe getroffen.
Dinsdagmorgen trok een 'troep van
een 500 Belgische gendarmen iu fie
chfing van Vilvoorde om te trach
ten den vijand, die niet talrijk
scheen, te verjagen en 's avonds stond'
in de bladen te lezen, dat die Belgen
een schoorie overwinning hadden be
kochten. De Duitsehers waren t-eni;
geworpen, zoo stond er, en waren t,
bij Vilvoorde. Dat van de Belgische
gendarmen slechts een honderdtal te
rugkeerden, vermeldden dé berich-
en niet.
Woensdag trok "s morgens om-
trèeks vof uren reeds een groote
Belgische iegermaeht, onder de per
soonlijke aanvoe'ring van koning Al-
bert, zuidwaarts, achter Mechelen om,
ten einde lid, Duitsekie leger, dat l'ij
en om Yihoorde stond, aan te vallen
zoo mogelijk terug te werpen. Den
gelieelen dag werd er verwoed ge-
ochten, steeds meer drongen de Bei
en voorwaarts; het w ord een formec-
!o slag.
In Dendermonde kwam een bewo
ner van Ilofstade, die in angst op
een rijwiel gevlucht was.
Hij vertelde, dat de Duitsehers do
Belgen hadden gelokt naar Vilvooi-
aar hun 'hoofdmacht lag, en
toen ze huns inziens ver genoeg ge
komen waren, hadden zij pal gestaan
en plotseling waren toen versrhe
Duitsche legernfdeelit.gcn op de flan
ken van het Belgische leger op komen
duiken uit het boseto, waarin zij lan
gen tijd a! verscholen waren geweest.
Toen zaten de Belgen tusschen drie
vuren als hel ware; een vernietigen l
vuur werd op hen geopend, het was
geen gevecht meer, maar een moord
partij en de zoo goed begonnen aan
val eindigde in een „sauve qui peut'.
Hals over kop zochten de Belgische
soldaten zich te redden: honderd ?n
sprongen iu het kanaal van Mechefn
naar Leuven ten einde zwemmenae
den overkant te bereiken; tientallen
daarvan verdronken jammerlijk.
De auto's met den generakm staf
en andere officie'ren joegen in snelle
vaart eveneens terug naar de stelling.
De journalist merkt op:
De mededeelingen van dezen man
klopten buitengewoon met inlichtin
gen, die ik vandaag kroeg van vluch
telingen uit Mechelen en omgeving,
Donderdag is om drie uur in den
middag weer kanongebulder begon
nen en duidelijk te'hooren in de'rich
ting van Antwerpen. Zelfs tot bij Ter-
neuzen was het doffe gebrom van het
geschut ie hooren. Mogelijk probc- r-
dea de Belgen, die taai vechten, het
nog eens.
Omtrent de verliezen heb ik nog
niets definitiefs kunnen vernemen
maar die moeten aau beide zijden
zeer groot zijn.
VLUCHT DER BEWONERS UIT
MECHELEN.
Verder schrijft deze correspondent:
Nooit web ik de ellende \:tn den
log duidelijker voor ©ogen gehad dan
Woensdagavond. De militaire gouver
neur van Antwerpen had 's avond;
6 uur de bevolking van Mechelen doen
anzeggen, dat ze de stad d i o n
zelfden avond moest verlaten,
omdat er van de fortenlinie van Ant
werpen zou worden gevutórd en men
in Mechelen. dat vrijwel geheel in de
vuurlinie ligt, dus zijn leven
meer veilig was.
Inderhaast werd het noodige inge
pakt, wat geld zoo het er was en
voort ging Let, een gangche treurige
karavaan van louter '.erneergesiagon
menschen, die langzaam trokken in
de richting van Antwerpen, want uit
Mechelen liepen de treinen niet
meer. Eerst in Duffel, oen paar uur
verder, slonden de extra-',reinen te
wachten om de arme menschen te
vervoeren naar Gent en omgeving,
althans voorloopig veilig
gouden zijn.
Om half elf Woensdagavond kwam
de eerste trein in Gent aan; een stist
>verd geformeerd, de gebrekkigen cn
zieken in auto's geladen en zoo ging
het voort naar Let Palais des Fétes'.
Daar, waai* het vorige jaar nog de
muren weerklonken van het vioolijk
gefeest van de tentoonstollingbez.*o-
kers, was nu, dank zij do zorgen vun
da Gentsehe sociaal-democraten, die
zich in grooten getale daarvoor hal
den beschikbaar gebeld, een groote
gelegenheid gemaakt om do vluctrte-
lingen onder dak te brengen. In hot
stroo legerden zich de duizenden, die
door de goede zorgen der Gentenaren
daarheen werden gedirigeerd. Tot
twee uren in den nacht is gewerkt.
Toen waren allen binnen en onder
dak, allen, min en meer gegoeden
door elkander, in lijden vereenigd.
Welk een ellende, welk een vreese-
ijk beeld van economische verwoes
tingen. die zulk een oorlog met zich
brengt! Hoe vervulde een ieder, die
het zdg, een diep medelijden met die-
ongelukkige luitjes die daar in het
stroo'neerlagen. Hoe gretig grepen
sommigen naar de droge sneedjes
brood, die door de liefdezusters wer
den rondgedeeld. De stumpers hadden
niet eens tijd gehad om vooraf to
eten.
WELK DOEL ZICH DE BELGEN
STELDEN.
Onder bovenstaand opschrift Ine
ntten de Antvverpsche ochtendbladen
de conclusie, dat de Uitval van de
Belgische troepen in de richting van
Mechelen uitstekend is geslaagd. Ge
heel overeenkomstig het beoogde doel
hebben ze na een tweedaagsch ge
vecht bereikt: lo de verdedigir.gs-
stellmgen te vernielen, die de Duit
sehers hadden ojigeworpen om ec*o
eventueel offensief der Belgen to ver
hinderen 2o. een aanzienlijke Duit
sche troepenmacht bezig te houden,
en aldus de legermacht van de ver
bonden Fransche en Eugelsche troe
pen te ontdoen van een beiangruk
deel van hun aanvallers, speciaal óp
den linkervleugel.
De bladen consta.teeren, dat het
vierde Duitsche letrercorps, dat reeds
een heel eind zuidelijk was getrok
ken, ia teruggekeerd om de troepen
macht bij Brussel te versterken.
DE STRIJD OM NAMEN.
De „Köln. Volksztg." ontving van
ooggetuigen het volgende verhaal
over de inneming der forten bi: Na
men
Vrijdagmorgen begon artillerie den
aanval op het eerste fort, waai
slechts weinige scholen \ielen De
schieting door onze artillerie was zóó
uitnemend, dat van ons geen enkel
schot miste. Zoodra onze kanonnen
zich lieten hooren, verstomde het
andelij k geschut Dien dag werden
slechts weinige schoten op het fort
gelost, daar men nog alleen het oog
merk had de kanonnen in te schieten.
In den nacht van Vrijdag op Zater
dag beproefde de bezetting van liet
fort een uitval, die echter mislukte
zij word door onze troepen terugge
slagen. Duitsche patrouilles naderden
het fort zoo dicht mogelijk, hoewel
hot door loopgraven, mijnen en prik
keldraad versterkt was.
Zondagmorgen zeer vroeg begon de
Duitsche artillerie do forten
schieten. In den namiddag g
troep tot den stormaanval over. foen
de Duitsehers op ongeveer 150 rnetei
voor het eerste fort vaste stelling had
den genomen, werd er de witte vlag
geheschen. Een deel der bezetting
trachtte te ontvluchten, doch werd
door de onzen onder vuur genomen,
waarna zij zich overgaf.
De Duitsche troepen hadden bij den
jnval in het geheel geen gesneuvel
den en slechts weinige gekwetsten.
De uitwerking van ons belegerings
geschut was vreeselijk. Een kruitma
gazijn werd in brand geschoten. Door
de ontploffing werd onder de Belgi
sche soldaten een vreeselijke slach
ting aangericht.
Negen kanonnen van zwaar kali-
er, eenige lichtere stukken en de
geheele munitie en andere wapenen
ielen den Duitsehers in handen.
Onder de gesneuvelden en gevange
nen bevonden zich ook eenige I ran
chen.
ANGST ONDER DE BEVOLKING.
Een bewoonster van Yleckem, eon
dorpje bij Aalst, kwam via Antwer
pen te Roozendaal aan. Zij vertelde
eenige staaltjes van den schrik, welke
thans op het Belgische land heorscht
voor do uhlanen. liet geroep ,,daar
komen de uhlanen is reeds voldoen-
m een paniek onder de bevolking
der dorpen en gehuchten te veroorza
ker; en dan vlucht ieder. Mannen, die
met hloote voeten op het land werken,
iaien alles achter en vluchten. Som
migen lieten zelfs hunne trouwen in
den steek. Op een boerderij, waar zes
mannen werkten, vluchtten ook allen
hals over kop, zonder zich om vrouw
en kind te bekommeren. Een burge
meester, die een auto had, gaf het
voorbeeld cn rende zijn doij>elingen
vooruit den weg naar Gent op. Onder
de vluchtelingen was een jongen die...
slechts een zwembroekje droeg.
Later bleek, dat er geen uhlanen in
aantocht waren en dat lionderden
luchtelingen voor niet1 uren hadden
geloopen. Dezelfde panieken komen
tegenwoordig herhaaldelijk voor cn
nu in verschillende dorpen alle gen
darmen en gardes-civiques naar Ant-
ï'pen opgeroepen zijn, veroorzoakt
dit onder de dorpsbewoners grooten
angst.
GENERAAL LEMAX
Generaa! Lcman, de vroegere Bel
gische commandant van Luik, is uit
Keulen t Maagdenburg aangeko
men. Ir, zijn gezelschap bevond zich.
volgens do ..Nordd. Ally. Ztgeen
Belgisch adjudant zonder degen, ter
wijl de generaal zelf den hem door
den Duitschon generaal Vcm Emmich
teruggegeven degen droeg.
DE ENGELSCHEX IN 'T VUUR.
De Daily Chronicle geeft bijzonder
heden over de houding der Britsend
troepen in "t gevecht bij Bergen.
De Engclschen hadden den groo
ten druk te doorstaan van den Dutl-
schen opma'rsoh'. Fransche officie
ren, te Parijs aangekomen om aan
't ministerie van oorlog verslag uit
te brengen, gaven verholen van de
wondere kalmte en durf der Engel-
sche troepen.
Het schieten vap de infanterie in
de vuurlinie, was zeiden zij, schitte
rend Telkens als het hoofd van een
Duitscher zicht boven de verschansin
gen vertoonde, telkens als de Duit
sche infanterie trachtte een positie te
naderen, kwam er een overstelpend
geweervuur uit de khaki-gekleede
gelederen, dis in verspreide formatie
langs het uitgestrekte slag-front la
gen.
Het vuren was niet het gewone
vuren van zenuwachtige lieden,
schietend zonder te mikken, cn dik
wijls zonder doel op ieder, zooals
zo-o vaak tet geval is in den oorky
het was integendeel het bedaarde,
berekenende scherpschieten zooals
men dat bij schiO'.wedstrijden kan
waarnemen.
Als snelle actie noodig was, deed
het vuren en het optreden der
nen denken aan dat van scherp
schutters, die op een verdwijnende
schijf vuren. Er was geen opgewon
denheid, geen zenuwachtigheid,
maar slechts koele, methodische be
vaamheicL
Al hebben de Britten zware verlie-
ii geleden, wie weet wat de Duit
sehers moeten hebben verloren; want
zooal? een gewonde krijgsgevangen
gemaakte Dultsche officier verklaar -
,,\Vij hadden zoo iets nooit kun
nen verwachten; het was overbluf
fend."
Omtrent de cavalerie vertelden of
ficieren, die van het front terug
kwamen. dat ze met Berserberwoede
op de Duitsche ruiters aanvielen. Met
los3e tunica, soms geheel zonder tu-
remlen do Britsche ruitera op
de Duitsche cavalerie in, en hun op
treden verbaasde zelfs den eigen of
ficieren, die toch al veel van hun
mannen verwachtten.
DE DOOD VAN PRINS FRIEDRICH
WILHELM VON L1PPE.
Over den dooit van prins Fried rich
Wilhelm von Lippe, commandant van
een Hannoversch regiment infante
rie. verneemt de ..Hannoversch© Cou
rier" van gezaghebbende militaire
zijde do volgende bijzondorheden.
Gelijk reeds algemeen door officiee
le telegrafische nicdedeelingen uit
Detmold bekend geworden is, slierf
prins Friedrïch W ilhelm von Lippe
den Gden Augustus, bij de bestorming
van Luik, den heldendood voor keizer
en vaderland. Wijl daaromtrent vele
onjuiste geruchten do ronde deen, zij
het bericht van een betrouwbaar bog-
:etuigo medegedeeld
Na verbitterd© schermutselingen
trokken wij op den ochtend van den
6den Augustus met succes tegen Luik
op. De afdeeling, waartoe ik behoord©
en bij wie zich een der regiments-
vaandels en de regiments-cornrnnn-
dant prins Friedrich Wilhelm von
Lipoe bevond, bereikte nog dienzelf
den ochtend de noordoostelijke wal-
an Luik. Hier werden wij van
alle zijden door Belgische troepen om
singeld, die ons steeds nauwer inslo
ten en een hagel \mi kogels op ons
deed neerkomen. Op bevel van den
prins formeerde onze afdeeling een
kring, en wij verdedigden dns langen
tijd op de meest hardnekkige wijze.
Eindelijk kwam van links een sterke
troepenafdeeling tot onze hjulp opda
gen. Om den toestand beter te kun
nen overzien, verhief de prins zich
op zijn knieën, monsterde met den
veldkijker de naderende troepen en
gaf mil. die vlak bij hem lag, het be
vel ,4loudt het vaandel omhoog, op
dat zij bijtijds herkennen."" Ik geiioor-
zaamdo en zwaaide met het vaandel
liet rond, wat onmiddellijk aan
leiding gaf tot een versterkt vuur van
den vijand. Mij word het vaandel uit
de hand geschoten en de prins tege
lijkertijd in hals cn borst doodelijk
letroffen. He» was toen ongeveer 11
mr in den ochtend zijn laatste woor
den warenGroet u....
Krijgsgevangenen.
De Keulsche berichtgever van „De
Tijd" liceft op het spoorstation in
Keulen een trein Fransche cn Belgi
sche gevangenen zien binnenkomen.
Hij schrijft o. a.
Eindelijk... de militaire comman
dant meldt on3, dat het transport in
aantocht Ï3. Manden en manden met
brood en reusachtige kannen met
koude koffie en tlier worden naar de
perrons gesleept Ieder neemt zijn
aangewezen plaats in. Op elk der te
er .vachten wagens komen twee man.
Ook bij het liefdewerk heerschen hier
orde en tucht on practisch overleg.
Seinen fluiten.... bellen....
Daar zijn ze. Daar rolt langzaam
een emdelooze trein het station bin
nen l il alle portierraampjes worden
honden gestoken en rekken zich hal-
waking gelaafd. Dan de gevangenen.
Alles gaat stil. Drukkend, biu^t ang.
sfig is het zwijgen. Uit een waggon
eerste er. tweede klasse zie ik de kepi'g
van Fransche oflicieren. Wat zijn de
gezichten van c'eze mannen somber
en fatalistisch Ook zij nemen de
aangeboden ververschingen. De Duit
sehers reiken ze hun, ernstig en zwij
gend Overal staar, thans de deuren
dor coupé"s open. 700 Franschon zit
ten in het. eerste deel van den trein.
Het zijn de gevangenen van Mühl-
hausen en Lagardo. Roode broeken,
donkere, korte jasj-w. Men ziet het
hun aan. <ia! zij iu den slag zijn ge-
wccst- Haveloos en gescheurd zien ze
er uit.
Arme jongens, arme marmer. Hoe
•>:ig eten zo Let grauwe Duiisch©
brood 1 Hoe schielijk drinken ze kof
fie cq thee
Hun gezichten blijven strak. Een
haastig, gedwongen klinkend „mer-
het eenige, wat ik naar den
kant van het perron hoor. Stil en
fluisterend spreken zo met elkaar.
F. li coupé wordt streng bewaakt.
ier soldaten met geladen geweer. Er
rit daarin een officier, die geweizerd
heeft zijn eerewoord te geven, niet te
willen ontvluchten.
Dan verderop naar de waggons der
Belgen. Drieduizeud zijn er van Luik
en omstreken. Ze zien er beter uit
dan de Fran.schen. Alleen valt op,
dat zeer velen geen militaire broeken,
maar fantasiebroeken dragen. Ei
gaat tusschen hen een gezwets en een
seklets als in de Keizerlei in Antwer
pen op een feestdag. Ze roepen oir
brood en drinken. Ze danken luid
ruchtig lachen en praten en roeper
Het zijn Walen en Ylarnen door el
kaar. De taal der laatsten hoort men
het moest.
„Waar vandaan vraag ik.
„Van Visé. Waar gaan we naar
toe
Ik weet het natuurlijk niet. (Latei
vernam ik, dat ze allen naar l'adoi-
horn in het groot© kampement zijn
ehracht. Zij wórden gebruikt on,
nieuwe wegen aan to leggen. Hui.
ko>t is al3 die der soldaten in v'redos-
jd).
Ook bij de Boigen zie ik een v. agou
streng bewaakt. He', is een goederen
wagen. Op den grond liggen zes Kel
tische soldaten, zwaar aan elknnder
a3tgeketend. Zes soldaten met ge
laden geweer staan er bij. Het zijn
mijnwerkers uit het bekken van Luik.
Ze worden beschuldigd aan Duitsche
gewonden de oogeri uitgestoken U
hebl>en. In hun zakken heeft men af
gesneden vingers met ringen gevon
den.
Zo zouden al in Aken gefusilleerd
zijn, maar men heeft hen doorgezon
den. omdat men ze voor een rustiger,
krijgsraad brengen wil. De zaak zaJ
gestreng worden onderzocht. Officieel
/al er een protocol worden uitgegeven,
want het buitenland moet worden in
gelicht. Do soldaten, die ze bij hun
misdadig en schandelijk bedrijf be'
Iropt hebben, re zen in den trein als
getuigen mede. !U zie met angst en
vreeze naar die geketenden. God zr
huu genadig Duitsche mannen zetten
hun zwijgend een kroes met drinker
aan den mond. Kleine stukken brood
worden tn hun mond geduwd....
Dan zwaait het groene licht van
den stationschef De trein zet zich in
beweging.
de Duitsehers verlaat ik, tüep
ontroerd en ontdaan, het station.
DE DU1TSCHF.RS IX DOOR HEN
BEZETTE STEDEN EN DORPEN.
De Duitsche legercommandanten
ggen in hun proclamaties het vol-
nde
„Burgers!
Een troepenafdeehng van het Duit
sche 'eger die onder mijn commando
staat, heeft uw stad bezet. Daar dc
oorlog slechts tusschen legers ge\oerd
wordt, garandeer ik onder verschil
lende oorwaarden het leven en den
particulieren eigendom van alle in
woners."
Volgens deze voorwaarden moeten
do inwoners zich natuurlijk ter
rengste onthouden van elke vijan
dige houding Dc levensmiddelen en
de fourage voor de troepen moeten
door de inwoners ge'everd worden.
Elke levering wordt betaald.
De inwoners moeten den
soldaten en paarden een goed
onderdak verschaffen en hun wonin
gen '©nachts verlichten. De bewoner»
moeten de wegen begaanbaar maken
en alle door den vijand opgeworpen
hindernissen uit den weg ruimen. Het
is verboden op etraat bijeen te echo-
Ier., de klokken te luiden of zich mei
den \ijand in verbinding te stellen.
Alle wapens moeten binnen twee uur
op het stadhuis ingeleverd worden
D© burgemeester, de geestelijke en
vier aanzienlijke burgers dienen ge-
durende Lt?i opomhoud der troepen
gijzelaars Wanneer deze voor-
zen. Eerst worden de soldaten der b> waarden niet worden nagekomen, z
FEUILLETON
Geautoriseerde vertaling naar het
Engelsch, van
EFFIE ADELAIDE ROWLANDS.
57)
Begrijp mo niet verkeerd, Ted,
antwoordde zij snol, liet donkere
hoofd opheffend en den blik vun haar
zoon vol en vrij ontmoetend. Toen
ik ontdekte, dat de warmo, jong©
vriendschap, die Dick eerst aan Ie
moeder van zijn kameraad liad be
wezen, veranderd was in een dieper,
machtiger gevoel, had ;k de kracht
hem ian mij weg t© zenden, ofschoon
htirdoor mijn eigen leven saaier
somberder werd Ik zug hem met
weer, of stond in eenige verbinding
met hem, totdat mijn jaar van rouw
"ijna voorbij was. Toen vertelde hij
mij', dut hij verloofd ivo© met juf
frouw Anerley. Kan het j© verwon
deren, dat ik mij gekwetst voelde,
daar hij mij schijnbaar zo<> snel ver
gaf' Is het zoo vieornd, dat ik ieder
middel, dat in mijn macht stond ge-
bruikt heb, om van het meisje, dat
mij verdrongen had, de bololt© af te
persen, dat zij haar verloving zou
verbreken, en fcero een tijdsruimte
van twaalf maanden te laten, om te
ontdekken, vvio de werkelijke bezit
ster van zijn liefde was'? De overeen
komst was geheel eerlijk.
Ts liet werkelijk mogelijk, dat u
uzelf zoo kuu». misleiden, of probeert
u het mij te doen? vroeg de jonge Be-
van met verbazing. Wus tiet Ln
deze eerlijk© overeenkomst inge
sloten, dat Dick, terwijl Enid zich
van honi verwijderd moest houden,
cn hij haar wispelturig en ontrouw
zou vindon, in uw dageLijkscho aan
wezigheid gebracht moest worden
door u in zijn ziekte en zwakheid
verpleegd zoodat zijn teleurge
steld en 'gewond hart t/>nslotte, uit
pure dankbaarheid, zich naar u zou
keeren, naar do viouw, van wier en
gelachtige goedheid, arme, rui .-lei de
kerel, hij mij nu juist sprak?
Ken blos was het von schaamte
kwam op het gelaat van mevrouw
Bevan.
Het geluk was mij hierbij gun-
stig, zeidc zij haastig. Jij bracht
hem zelf hier, bedenk dat ik niet.
Dat iu tamelijk waar, voor zoo-
ver het waar kan zijn, antwoordde
Ted grimmig Zooals ik reeds zei:
ik was een blinde dwaas dat ben
ik nu niet Inngec.
J - !t het niet aan Dick ver
tellen led, je zult mij niet vernede
ren en doen dalen in zijn achting'?
vroeg de vrouw, haar handen in on
stuimig saieeken to zamen vouwend.
Een oogenblik b.?erschte er een
drukkende stilte, gedurende welke
zij hem met een blik van angstig ver
zoeken in haar mooie oogen aanzag.
Edward Bevan ademde diep, als
krnand, die zijn b/sluit ge-nomen
heeft.
Neen, antwoordde hij langzaam.
Ik zal u niet vernederen. ïk kan
niet vergeten, dat u mijn moeder
bent ofschoon u dat wel gedaan
schijnt te hebben; maar ik verzoek,
wees weer de lieve, mooi© vrouw v un
vroeger en onthef juffrouw Anerley
van de belofte, die zij nooit gedaan
moest hebben.
Wat, do overw inning opgeven,
riep Deins© 1 innend, wanneer ztj
reeds bijna iu n ijn handen is? Luis
ter, Ted, luister en wees rechtvaar
dig! Waarom zou jij je hierin men
gen? Denk je, dat ik Dick niet ge
lukkig zou maken' Ben ik dan zoo
oud en leelijk, dat het jou onmoge
Tijk toeschijnt voor een man om mij
lief te hebben? Ik zeg je, dat de ge
negenheid van dit meisje voor je
vriend, naast mijn vrouwelijke lief
de, als water bij wijn is. Indien ik
met hem getrouwd was, zou ik hem
een jaar tijd liaur geheele bestaan
doem vergeten en tot wien zou zij
zich wonden om troost, dan om jou?
Hard- zoon schudde droevig liet
hoofd.
Het zal u niets geven mij die
oude verleiGing voor do oogen te
stellen, zeide hij. Zij zijn niet,
zooals de uwe. verblind door harts
tocht. Nog eens verzoek ik u te be
proeven, de waarheid aan te zien, or
met dapperheid en waardigheid te
genover te staan. Het is zeer wel mo
gelijk, dat Dick's eerste, jongensach
tige liefde voor u is geweest een
vrouw, die oud genoeg is om aijn
moeder te zijn. Maar zijn liefde voor
F.nid Anerley vervolgde hij, is de
liefde van een man; en ik, die hom
door en door ki?n, kan u verzekeren,
dat het een gevoel is, dat altijd zal
blijven. U inoogt tusschen deze twee
staan, moeder, u moogt er zelfs in
slagen, hen voer eeuwig van elkan
der" te scheiden, maar u zult hun
harten nooit scheiden dat ie een
onmogelijk iets voor u.
Mevrouw Bevan zonk in een stoel
en staarde [»?iiKiend voor zich uit,
haar gelaat scheen plotseling ver
welkt en oud te zijn geworden.
NV ij zullen zien, wij zullen zienl
antwoordde zij langzaam. Ja, wij
zullen zien!
Indien u weigert den eenigon
eerlijkon weg, die u nog open staot
te volgen, vervolgd© haar zoon ern
stig indien u zich houdt aan de
letter van het verbond, zal het mijn
taak zijn, eon belioorlijk spel te ver
zekeren Dick is gescheiden van juf
frouw Anerley, en dat zal hij dus ook
van u zijn. Morgen zal ik hem naar
een ziekenhuis luten overbrengen.
Dat zal ik niet toestaan! riep
da vrouw hartstochtelijk. z
Noodzaak mij niet, u te herinne
ren. dat ik hier meester ben, ar.t
woord".Ie Edward Bevan vast; en zijn
moedor deed een stap achteruit, als
of hij haar geslagen had. Zoo
gatiu Dick voldoend© hersteld is,
ging hij voort, zal ik hem mee naar
buiten nemen; daar zullen wij blij
ven. totdat het proefjaar voorbij is,
dan zal Enid vrij zijn om te spreken,
en Dick om zijn keuze t© doen.
Je praat over hem. alsof hij een
kind is niets dan een pop in jouw
honden! liep zij verwijtend uit.
Het kon wel eens zijn, dat hij jouw
inzichten niet zou heelemaal deelde,
als jij schijnt tï denken!
Dick en ik begrijpen eikaar.
was het antwoord. Hij weet, dat
ik slechts één doel voor oogen heb
zijn geluk; hij zal doen, zooals ik het
wenseh.
Mevrouw Bevan voelde, dat zij ver
slagen was; en deze gedachte kwet
ste haar trots onverdragelijk. Zij
lachte kort en bitter.
Ik ben in Je macht, schijnt het
aan j© willekeur overgeleverd, de
willekeur van mijn eigen zoon, voeg
de zij er met verpletterende minach
ting aan toe. die mij vertelt, dat
hij de heer is in het huis, dat ik al
tijd als het mijne heb beschouwd:
dat ik geen andere keuze heb dan bi
zwichten, met een zoo vriendelijk
mogelijk gemoed: dat ik mij als een
stuk oude rommel terzijde moet la
ten duwen, sarcastisch. Heb je
eenige andere inlichting te geven?
Zoo niet, dan zal ik je verlaten.
Ja. er is nog één ding. dat ik
moet zeggen, antwoordde hij ernstig
en droevig. Het is dit. Indien u
volhoudt, dat u de twee menschen
die u nooit ©enig kwaad hebben ge-
c'.aan, de noodetooze pijn van een
scheiding van een jaar wilt opleggen,
zal u dat niets geven, u zult uw doel
niet bereiken, maar u zult uw zoon
verliezen. Neen! daar zij minachtend
lachte, donk ruet, dat dit zoo maai
oen bedreiging is; het is mijn vast
besluit: tk zweer plechtig, da: u. in
dien u nw plan uitvoert, mijn go-
laat nooit weder zult zien, wanneer
ik eenmaal dit huis verlaten heb!
(Stot volgt).
(Wordt vervolgd.)
